M. Fabii Quintiliani Institutionum oratoriarum libri duodecim, summa diligentia ad fidem vetustissimorum codicum recogniti, ac restituti

발행: 1629년

분량: 1385페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

Inuentio 11s M. FAB. QE INTI L. IN sTIT.ν 2 a.dbi, essicientibus diximus. alieno nomine voeant id ι est exitus. Nam nec hic aliud tractatur, quam quid ex quo j i. I si 1 eueniat. Apposita vel comparativa dicuntur, quae mi

. eae maioribus, maiora ex minoribus, paria ex paribu confirmantur. Coniectura ex maiore, si quis sacrilegiuncsa est, faciet & surtum. Ex minore, Qui facile ac palam mentitur, peierabit. Ex pari, Qui ob rem iudicandam pecuniani accepit, & ob dicendum falsum testimonium ax cipiet. ld- tis eonfirmatio est eiusmodi, Ex maiore, Si adulterum oe .eidere licet,&loris caedere. Ex minore, Si furem nocturnus i oecidere licet, quid latronem' Ex pari, Quae poena aduersus interfectorem patris iusta est,eadem aduersus matris. Quo tum omnium tractatus versatur in syllogismis. illa magis finitionibus aut qualitatibus prosunt, si tobur corporibus sinum non est,minus sanitas. Si furtum scelus, magis sacri je- ium. Si abstinentia virtus.&continentia. Si mundia stilo uidentia regitur, administranda est respublica. Si domus aedificari sine ratione non potest, quid agendum in naualium cura & atmotum ' Ac mihi quidem sussiceret hόc genus, sed id species secatur. Nam dc ex pluribus ad vituri,& ex uno aa plu-ra, vnde est, Quod semei,& saepiusU&ex parte adiptum de ex genere ad speciem &ex eo quod contihel , aclid quod ' continetur, & ex dissicilioribus ad faciliora, & ex lonte pom. ALeon- iis adpropiora,&ad omnia quae contra haeς sunt,eadem ra-

ita scat. tione argumenta ducuntur. sunt enim&haec maiora&minora,aut certe vim similem obtinent:quq si persequamur,nu

luserit ea concidendi modus Infinita est enim rerum com p .iatio,iue undiora,grauiora, magis necessaria, honestiora vis

Iio a. sed mittamus plura, ne in eam ipsam quam vito les qua citatem incidam. Exemplorum quoque ad haec infinitus est numerus, seci paucissima attingRm. Ex maiore, pro Cecinna, Quod exercitus armatos mouet, id aduocationem rogatorii r n videbitur movisser Ex faciliore, in Clodium & Curi nem: Ae vide an facile fieri tu potueris, cum is faetus non sit,

eui t. eotieessisti. Ex dissiciliore, Vide quaeso,Tubero,ut qui

de meo sact 1on dubitem, de Ligarii audeam c'nfiteri. Et ibi, An sp andi Ligario caussa non sit, cum mihi apud te lo- eus sit etiam pro altero deprecandi i Ex minore pro Cecin una λ Itane vero scire esse armatos sat est,ut vim factam probe , . in manus eorum incidere non est satis 3'Ergo ut breuiter contraham sum m , ducuntur argumenta a personis, caussis, lo-

262쪽

locis, tempore cuius tres partes diximus, praeceden , coniunctum, insequens facultatibus, i quibus instrumentum subiecimus:ὶ modo sid est ut quicque sit factum finitione, genere, specie, d Ferentibus , propriis, remotione, diuisone, initio, incrementis, summa, similibus, dissimilibus, pugilantibus : consequentibus, efficientibus, effectis, eueniris, iugatis, comparatione, quae in plureis diducitur species. Illud adiiςiendum videtur, duci argumenta non a confessis tantum, sed etiam a fictiόne, quod Graeci υ θεαν vocant. Et quidemisomnibus iisdem locis quibus superiora; quia totidem species esse possun t fictae , quot verae. Nam fin-sete soc loco est propon ere aliquid,quod si veru sit, aut soluat quaestionem, aut adiuuet: deinde id de quo quaeritur, faeere illi simile. Id quo facilius accipiant iuuenes nondum scho iam egressi, primo familiaribus magisque usitatis exemplis ostendam. exest, Qui parentes non aluerit vinciatur. Non alit quis, & vincula, nihilominus recusat. Vtitur fictione, similes, si infans sit, s rei publicae caussa absit. Et illa contra optionem sortium, si tyranniaem petat, si templo uin euersonem. Plurimumque ea res virium habet contra scriptum. φtitur his cicero pro Cecinna, Vnde tu,aut familia, aut procurator tuus. Si in e villicus tuus solus deiecisset: non familia

deiecisset, ut opinor, sed aliquis de familia. si vero ne ha Al. non beas quidem seruum praeter elim qui me deiecerit, & alia in Cis roeodeni libro plurima. Verum eadem fictio valet & ad qualita- Muran res, Si Catilina cuni suo consilio nefariorum hominum, quos Philip. I. secum eduxit. hac de re posset iudic re, condemnaret L. Mu. yaenam. Et ad 3mplificationem, Si hoc tibi inter coenam in il Ii sim manibus poςulis tuis accedisset. Sic,&Si resp. vocem haberet. Has sere flades aec pimus probationum in uniuersum: quas nς que generatim tradere flat est, quin ex qualibet earum innumerabilis argumenxorum ςopia oriatur Deque per singulas species exequi patitur natura rerum, quod qui

sunt facere conati. duo pariter subierunt incommoda, ut&ni inium dicerent, nec tamen totum. Vnde plurimi cum in hos inexplicabiles laqueos inciderunt, omnem etiam quem ex ingenio suo potuerant habere conatum, velut adstricti certis legum vinculis perdiderunt: & magistrum respicien . tes, naturam ducem sequi desierunt. Nam ut per se non sufficit scire omnes probationes, aut a personis, aut a rebus peti;

quia utrunque in plura diuiditur: ita ex antecedentibus &

P 3 iunctis

263쪽

xso M. F A a. Q v I N et I L. I N s T i T. iunctis & insequentibus trahenda esse argumenta qui acee .perit, protinus in hoc sit instructus, ut quid in quaque causia .sa dicendum sit ex his sciat: praesertim cum plurimae probationes in ipso caussarum complexu reperiantur, ita ut sint cum alia lite nulla communes, eaeque sint & potenti stimae, de iminime obuiae, quia communibus ex praeceptis propria in uenienda sunt. Hoc genus argumentorum sane dicamus e circunstantia, quia dicere aliter non possumus vel ex iis quae cuiusque caussae propria sunt: ut in illo adultero sacerdote, qui lege qua unius seruandi potestatem habebat, se ipse seruare voluit, proprium est controuersiae dicere. Nqa unum nocentem seruabis, quia te dimisso adulteram occidere non licebit. Hoc enim argumentum lex facit, qua prohibet adulteram sine adultero occidi. Et illa,in qua lex est, ut argentarii dimidium ex eo quod dςbebant, soluerent e cieri ditum suum totum exigerent. Argentarius ab argcntario lidum petit. Proprium exrx materia est argumentum credito-

in lege,ut argentarius totum exige-

ris; idcirco adiectum esseret. Aduersus alios ςnim non opus fuisse lege: cum omnes praeterquam ab argentariis totum exigendi ius habetent Cum multa autem nouantur in omni genere materiae, iam

praecipue in iis quaestionibus quae scripto constant, quia vocum est in singulis ambiguitas seequens, adhuc in coniuncti: magis. Et haec ipsa plurium legum aliorumve scriptorum, vel

coli gruenvi una,vel repugnantium complexu varientur nece

se est:cum res rei aut ius iuris quasi signum est: Non debui tib: pecuniam, nunquam me appellasti. Vsuram non accepisti, ultro a mei nu uatus es..Leε est, Qui patri proditionis reo noli a puerit. ex haeres sit. Negat nisi pater absolutus sit Quid signis

Lex altera Proditionis damnatus, cum aduocato exulet. Ciciro pro Cluentio Publium Popilium & Tiberium Garrai dicit non iudicii corropti, sed ambitus esse damnatos. Qui Psigni. quod accusatori s eorum , qui erant ipsi ambitu da- in nati, e lege sint p st hanc victoriam resti tuti. Nec minus in hoc curae deb t adhiberi, quid proponen: dum, quam quomodo sit quod proposueris, probandum. Hi

omnino vis inuentic, nis si non maior, certe prior Nam VT tela superuacua sunt nescienti quid petat: sic argumenta, ni praeuideris cui rei adhibenda sint. Hoc est quod comprehendi

arte non possit. Ideoque cum plures eadem didicerint,generi

bes quidem argumentorum similibus vlςntur: alius tamen

264쪽

O R A τ o R I A R. L I B. I. C A P, X. 29 Ilio plura quibus utatur, inueniet. Sit exempli gratia proposi-

cia c0ntrouersia, quae minime communes cum aliis quaestio. ' nes habet: Cum Thebas euertisset Alexander,inuenit tabulas quibus centum talenta mutua Thessalis dedisse Theba nos continebatur. Has, quia erat usus commilitio Thessalorum, donauit his ultro. postea restituti a Cassandro Thebanit poscunt Thesimos. Apud Amphictyonas avitur. Centum ta. Ieria & cred disse eos constat,& non recepisse. Lis omnis, ex eo quod Alexander ea Thes alis donasse dieitur, pendet. Constat illu3 quoque, non esse bis ab Alexandro pecuniam datam. Quaesitur ergo, An perinde sit quod datum est, aes pecuniam dederit. Quid proderunt argumentorum loci, nisi haec prius videro, nihil eum egisse donando non potuisse donare, non dbnasser Et prima quidem actio facilis ac fauorabilis , epetentium iure, quod vi sit ablatum sed hine aspera& vehemens quaestio exoritur ex iure belli, dicentibus Thessalis , hoc, regna, populos, fines gentium atque urbium contineri . Inueniendum contra est, quo distet haec caussa a caeteris, quae in potestatem victoris venirent: nec circa probationem res haeret, sed circa propositionem. Dicamus in primis

in eo qqod in iudicium deduci potest, nihil valereius belli:

n ec armis erepta, nisi armis posse retineri. Itaque ubi illa valeant, non esse iudicem: ubi iudex sit, illa nihil valere Hoc inueniendum est, ut adhiberi possit argumentum. Ideo captiuos, si in patriam suam redierint, liberos esse, quia bello parta, nobilis eadem vi possideantur. Proprium est &illud caussae,quod Amphrctrones iudicant: ut alia apud Centumuiros, alia apud priuatum iudicem in iisdem quaestionibus ratiost. Tum secundo gladii non potuisse donaria victore ius; quia id demum si eius, quod ipse teneat: ius, quod sit incorporale, apprehendi manu non posse. Hoc reperire dissicilius, quam.

cum inueneris, argumentis adiuuare: ut alia si et conditio haeredis, alia victo: ita: quia ad illum ius, ad hunc res transeat. Proprium deinde materiae . ius publici crediti transire ad vietorem non potuisse; quia quod populus crediderit , omnibus debeatur, & quandiu quilibet unus superfuerit, esse eum

votius summae creditorem : Thebanos aurem non omnes

in Alexandri ma ou fuisse. Hoc non exitiu secus probatur, quae vis est gumenti, sed ipsum per se 'alet. Tertii loci pars prior magis vulgaris, non in tabulis ei se ius. itaque multis a

gumentis defendi potest. Mens quoque Alexandri duci de

265쪽

Inuentio et M. F A n. iNTI L. IN TIT. ber in dubium, honorarit eos, an deceperit. Illud iam rurse Ina si proprium, & velut nouae controuersiae, Quod resti-xutioue recepisse ius. etiam si quod amiserint, Thebani vis dentur. Hic&quid Cali inder velit, quaeritur: sed vel poten- apud Amphictyonas aequi tractatio est. Haec non idei co dico, quod inutilem liorum locorum i ex quibus argumenta ducuntur cognitione putem. alioqui nec tr didissem: sed ne, liqui cognouerint asta , s c etera negligant, pςrsectos

se protinus atque consummatos putent.& n s ii caetςris quae mox praecipienda sunt, elaboraueri ut, : Putam quanda in i -yntiam csiseeutos intelligant. Nec enim altibus editis factum est ut argumera inuenire inus: sed dicta sunt omnia anteo uam praeciperentura mox ea Scriptores obseruata & collecta edi erunt. Cuius re piobatio est, quod exemplis eorum veteΠ-bus utuntur,&ab brator bus illa repetunt: ipsi nullu nouum.

R quod dictum non sit, linieniunt. Artifices ergo illi, qui di- . . i, hQR δ iis quoquς gratia est, per quos labor no-

ωα,xis detractus est. Nam QE AE prior c* beneficio ingenii singu-- la inuenerunt, nobis & non sunt requirenda, & nota omnia. Exercita- sed NON magis hoc sat est quam palaestram d dicisse; nisi cor omnis pus exercitatione, continentia, cibis ante omnia natu Iai potest. Unxnr: sicut con φra ne illa quidem satis suae arte profuerint.

I lud uoque studio ii eloquentiae cogitent, neque omnibus in catinis ea quae demonsi auimus, cuncta posse reperiri: ne que e in proposita suerit inlateria dicendi scrutanda so gulo,& velut ostia xim pulsanda; vi iciant, an ad probandum id

forte respondeant; nisi cum discunt,&ad ... , ς-rent In nixam enim faciet ipsa res dicendi tardita i si iς imper necesse si t tentantes unumquodque e* iam,

' e .ia' eniens, expe .iendo noscamus: rae sc an stia ini inpedimento futurastin nisi&animi quae lani ingenii a natura,& st; dip exerc ita a velocitas, recta nos ad ea Quae c0nueniunt caussae. ferant. Nam vet cantus yocis pluries inuin iuult sociata nemiorum coeordia, si tam n tardior in a-

nus , nisi in spesti et demensisque singulis quibus quaeque u X

sdibus i ungenda st, dubitet, portu erit esse con tentum e quod simplex canendi natura tulerit: Ita huiusmodi praecς ptis debet quidem apta est e,& citharae modo intentar tio dis- et rinae: sed hoc exercitatione multa consequendum. ut quem- odum illorum artificum, etiam si alio spectent; manus tamen ipsa consuetudine adgraues, acutos, mediosque horum

266쪽

ORATORIA R. LIB. Ι. CAP. XI. 233 De Erem sonos fertur: Sic oratoris cogitationem nihil moretur haec va- plis rictas argumentorum & copia ; sed quasi offerat se.&occur-

rat. & v T literae syllabaeque scribentium cogitationem non siigum; sic rationes sponte quadam sequantur.

De Exemplis.

C A P. XI.

Gempla , tertium butus diuisionu membrum, ac Pit, qua Graci Paradigmata vocant. quo nomine Omnia ilia quo eomptictuntur: quod ob acturum hoc capit romittit equamuia Lati- 'ossciat,exemplum rerumges rum, autoritatem, is iis, quod Graeci icuni parabola. vocare maluisse. Hu adiungit, qua extrimhem in causam adbibentur vulgo recepta is persuasionepopulari. autoritate e. misiquid ita diu responsum, visum gentibus,popu- , sapiet tibus viris, Maris elitibus, illustribin poetis ri non quidem caussis accommodata, aut earnm propria: namsesub testimonia qua inartifcialiasunt,e serenised liberis odio figraria mentibus raritum dictasactaque ; quis aut honesissima, qui veri ma videbant ιri qua aliun δε accersita peν se nihil valeant, nisiadaliquam praeseutti disceptationis utilitatem ingenio applicentur. Qui HI adumo socratica. 'quomodo a ratiocinatione disserar, exponit: nempe ut in argumnatione concludatur, quod in inductione intem rogetur.Ohinia ex hoe Deo ducta, aut similia esse,aut domitia, aut cor tra=iis, aut ex maiori,aut ex minori, ami pari Uenisit. Exemplum de is,aut reigesta, aut tanquam gesta utilem adperjuaden--um idquod intenderuNommemorationem. Intuendum esse an torum i esit, an ex parterat ex eo aut omnia sumamm, aut qua erunt viilia. Exempla quadam tota aliquado comemρνari,quadam frictim attingi. Fabulosertim exemplorum, opicorum apologorum , i, prouerbiorum eandem rationem 4se; maxime si verissub - u absur; es plurimum posse .prasertim in animissimplicium, is imp ritorum Similitud ne metuis Decies exequitur,parabolam, in altatam. ct imaginem :q um etiam definitione explicat. Et imaginu quiim quam icona Graci vocant,rariorem um,formarum alia um frequentioνem esse commonet, qua in controuersiis maxit me sint usicaces sex iure ciuili petantur. Exempla proferi ex Cice-νones Topicis, quibu3 facile occurripost argumentarione ex milibu umpta. mare adhibendum magna cura iudicium,ne fal-

Iaces similitudinti nos pro τerti θgermanis deciperι possint.

267쪽

TΕrtium genus ex iis quae extrinsecus adducuntur in causissam, Graeci vocant , quo nomine&generali- ter usi sunt in omni similium appositione. &specialueritatis

quae rerum gestarum autoritate nituntur. Nostri se te simili- ta dine vocare maluerunt, quod ab illis πιιωβολὴ dicitur: hoc alterum, exemplum : quanquam& hoc sitiail e est: & illud. exemplum. Nos quo facilius propositum explicemuS , Vtrun- . que esse credamus ,& ipsi appellemus exemplum. . Ne vereor, ne videar repugnare Ciceroni, qui Collationem De Inuent. separat ab Exemplo. Nam idem omnem argumentationem . . serret, cui limite concessisset. Id est inductio. Hoc in oratio-

ne fieti non potest . sed quod illic interrogatur, hic fere su - mitur. Siligiti irilla interrogatio talis, Quod est pom una ge- nerosissi num 'nonne quod optimuin concederetur. Quid equus, quis generosissimus e nonne qui optimus i& plura in Q eundem modum. Deinde, cuius rei gratia rogatum est; QUE

homoῖnonne is generosissimus, qui optimus i fati. ndum erit. ' Hoe in testium interrogatione valet plurimum, in oratione perpetua dissimile est. etenim sibi ipse respondet orator. QE o D pomum generosissimum i puto quod optimum : & e- quus, qui velocillimus ita hominum Do qui claritate nascen- di, sed qui virtute maxime excellet. Omnia igitur ex laoc g nere sumpta nece ge est aut similia esse, aut dissimilia, aut coci traria. Similitudo falsumitur interim &ad orationis ornatum, militudo. Oxiget ς nuoc ea quae ad probationem perti- . nent, exequar. Potentissimum autem est inter ea quae sunt

haeamplum huius generis, quod proprie vocamus Exemplum , id est rei

ris, commemoratio. intuendum igitur, totum similest, an dendum. mile est, Iure occisus est Saturninus, sicut Grachi. Dissimile tutem fit i morte multauit. Contra sitim, Marcellus Orci -

268쪽

O A. A I o R,r A R. L 1 3. I. C A P. X i. 23, De Erem similium admonitio est: ut siquis dicens Dionysi uiri idcirco ppetere custodes salutis suae , ut eorurn adiutus armis tyrannidem occupet: hoc referat exemplum, eadem ratione Pisistratum ad dominationem peruenisse. Sed vi sunt exempla in te. rim tota similia, ut hoc proximum: sic interim ex maioribus ad minora, ex minoribus ad maiora ducuntur. Si propter matrimonia violata urbes euersae sunt, quid fieri adultero par I Dr. tibest ' Tibicines cum ab urbe discessissent, publice rc uocati a ritsunt: quanto magis principes ciuitatis viri, &bene derepu. εnGI.blica meriti , cum inuidiae cesserint, ab exilio reducendi λ Ad

exhortationem vero praecipue valent Imparia, AD MIRA -

si LIOR inscumina quam in viro virtus. Quare si ad sortiter

faciendum accendatur aliquis, non tantum afferent momenti Horatius & Torquatus, quantum illa mulier, cuius manu Pythlius est interfectus:& ad moriendum non tam Cato MScipio, quam Lucretia: quod ipsum est ex minoribus ad maiora. Singula igitur horum generum ex Cicerone inam unde 'potius il exempla ponamus. Simile est hoc pro Muraena, Etenim mihi ipsi accidit, ut cum auobus patritiis, altero improbissimo atque audacissimo, altero modestissimo, atque optimo 'iro peterem : supcraui tamen dignitate Catilinam, grat a Galbam. Liaius minoiis, pio Milone , Negant intueri tu .cem esse fas ei. qui a se hominem occisum esse lateatur. In is qua tandem urbe hoc homines stultissimi disputantὶ nempe ita ea, quae primum iudicium de capite vidit M Horatii fortissimi viri, qui nondum libera ciuitate, tamen populi RQ maeni comitiis liberatus est, cum sua manu sororem esse inter sectari teretur. Minus maioris, Occidi', occidi non Spurium Mai. Oeei Melium, qui annona leualida, iacturaque rei familiaris, quia di nou spunimis amplecti plebem put abatur, in suspicionem incipit re- rium. nec ni appetendi,&c. deinde Sed eum auderet enim dicere cum patriam per cu'o liberam licuius nefarium adulterium in pul- naribus.&ti tus in Clodium locus. Dissimile plures laussas .

haber fit enim genero, modo, tempore, loco, caererisque, per 'ac casus. η ite fere Omnia Cicero pra iudicia quae de Cluentio videban-xu ficta. subuertit: Contrario vero exemplo centoriam nota. . Iaudando .censorem Aphii canum, qui eum quem peieraste tarconcep is veri, s palam dixisset, testimonium etiam pollicuus ψtit. Maia si quis contradiceret, nullo accusante , traduceie equum pasiasas est. quae quia erant longiora, non suis verbis exposui. Bie--crat.

ue autem apud virgilium coiitrarii exemplum est.

269쪽

AEneid. a. Inuentio M. P A a. I N T I L. I N s et, I τ. ' A non iPassiarum quo te mentiru,Achilus Talis in h--fuit Priamo-Quaedam autem ex iis quae gesta sunt tota narrabimus: ut Cicero pro Milone, Pudicitiam cum eriperet militi tribunus militaris inexercitu Caij Maiij, propinquus eius Imperatoris, interscissus ab eo est, cui vim afferebat. Facere enim probus adolescens periculose: quam perpeti turpiter maluit: atque hunc ille summus vir sceleri solutum periculo liberauit. . dam sigia ficare statis erit, ut idem ac pro eodem. Neque eitim posset aut Hala ille seruilius, aut P. Nasica , aut L. Opimius, aut me consule Senatus non nefarius haberi, si sceleratos interficinditas esset.' ita dicentur: prout nota erunt, vel utilitas causita aut decor po stulabit. Eadem ratio est eorum, quae ex poeticis fabulis ducuntu . nisi quod iis minus affirmationis adhibetur . coius v-sus qualis esse deberet, idem optimus autor ac magisteretis r , quentiae ostendit. Nam huius quoque generis Oadem in orar tione reperietur exemplum ; Itaqur boc, iudices. non sine caussa etiam fictis fabulis doctissimi homines memoriae prodiderunt ; eum, qui patrisulciscendi caussa matrem necauinset, variatis hominum sententiis, non solum humana, sed et- Tabula u iam Ap entissimae deae sententia liberatum. Illae quoque fa- sui ρ ia bulae, quae etiam si originem non ab Asopo acceperunt: nam mi autor videtur eorum primus autor Hesiodus: in omine tamen AE Hesiodim, pi maxime celebrantur, ducere animos solent, praecipue rusti corum & imperitorum : qui &simplicius, quae ficta sunt auia D tim υti diunt.& capti voluptate, facile iis quibus delectantur c 'a . liii. sentiunt. Si quidem & Menenius Agrippa plebem cum patri riui dera. bus ingratiam trad turreduxisse nota illa de membris humai liba.

vis. I. similis

fere locus opud Cic.

ω. . s. ad Attis.

Os. i . v. Pressias esse putant, inimicissimi solent esse: sic eiusmodi iudi

nis aduersus ventrem discordantibus fabula. Et Horatius ne in poemate quidem humilem generis huius usum putauit in

illis versibuS, Olim quod vulpes a grato cauta leoni, &c. Αἰνην Graeci vocant,&αισοπωπηίητον,ut dixi, λύγους iμυθακρυς:no stro tum quidam non sane recepto iii usum nomine apologationem. Cui confine est πταριι, ιιις geniis illud, quod est velut si bella breuior. S: per allegoriam accipitur. Non ' nostrum . inquit, onus: bos ciuellas .Proximas exempli vires habet si ini. litudo , praecipueque illa quae ducitur titia ullam translationum misturam ex rebus, pene paribus. Vt qui accipere in Campo consueuerunt, iis candidatis quorum nummos o P

270쪽

Ο RA et o R I A R. L I B. I. C A P. XI. 23 7 De Exem .es infesti tum reo venerant. Nam quam Cicero Collationem vocat, longius res quae comparentur, repexere, Gotho- solet. Nec hominum modo inter se opera similia speet..ntur,1 .d ut Ciceco pro Muraena facit, Quod sic portu soluentibus, si qui iam in portum ex alto inuehuntur, praedicere C mmo Cie. pro studio Glent & tempestatu rationem ,&praedonum, & locO- Cluent. rum: quod natura fert , ut iis faueamus, qui eadem pericula quibus nos perfuncti sumus ingrediantur: quo me tandem animo esse oportet prope iam ex magna iactatione terram videntem, in hunc, cui video maximas reipub. tempestates esse subeundas.

Sed de mutis atque etiam inanimis interim huiusmodi di. citur. Et quoniam similium alia facies in tali ratione, admo. stallium nendum est, rarius esse in oratione illud genus quod villiim. Graeci vocant quo exprimitur rerum au t personarum imago: ut Cassius, Quis istam faciem planipedis senis torquens Jquam id quo probabilius fit quod intendimus: VT si animum Cullatira dicas excolendum , similitudine utaris terrae , quae neglecta nuticta entes atque dumos, culta fructus creat: aut si ad curam reipub . similitudo.

horteris,ostendas apes etiam, formicasq; noti modo muta;sed etiam'arua animalia, in commune tamen laborare. Ex hoc

genere dictu illud est Ciceronis, v T corpora nostra sine mente ue Ita ciuitas sine lege, suis partibus, ut neruis ac sangui et e &membris uti non potest. Sed ut hae corporis humani pio Cluentio,ita pro Cornelio,equorum: pro Archia,saetorum quoq; usus est similitudine. Illa lut dixi)propiora, vet rem ges sine gubernat're; sic milites sine Imperatore nihil valere. Solent tamen falleres militudinum species ideoq; adhibendum est his iudicium. Neque enim ut nauis utilior noua quam vetus; se amicitia: velut laudanda quae pecu uiam suam pluribus latagitur, ita qua formam. Verba sunt in his similia, vetustatis &largitionis: vis quidem longe diuersa, pecuniae,& pudicitiae. I taque in hoc genere maxime quaeritur, an simile sit quod infertur. Etiam in illis interrogationibus Socraticis, quorum paulo ante feci mentionem cauendum ne incaute respondeas: ut apud aEschinem socraticum male respondit Aspasia Xenophontis vxqr : quod Cicero his verbA transfert, Die mihi, quaeso, Xenophontis uxor, si vicina tua melius habeat aurum, quam tu habes,virum illius, an tuum malis λ Illius, inquit. Quid si vestem&eaeterum ornatum muliebrem pretii maioris habetat, quam tu habes, tuum, an illius malis ὶ Illius

SEARCH

MENU NAVIGATION