장음표시 사용
491쪽
a et Et huic Polonorum Regum posteritati coligit
etiam habere Reges insignis sanctitatis, aut etiam , filiosuevi fuit CaZimirus Primus', aut Cahimiri Tex. ti,vel, ut alij numerant, quarti filius Caaimirus, qui ne virginitatis puritatem summam violaret, mori maluit,quam desinere esse Virgo. Eiusdem puritatis amor fulsit in Boleslao Pudico,qui cum anno mille simo ducentesimo .trigesimo nono Chingam, siuet i Chunegundim filia Belae quarti Hungarorum Resis uxorem duxi eam non attigit,mutuoque codisensu perpetuam continentiam vovere ambo. .
a s Placet hic ponere Epistolam unam ex castris
Polonorum sub die s.& . o. Septemb. datam annoas a i. dum Sigismundus Pol mice Rex, una cum filio UVladislao, strenua virtute contra Turcarum Imperatorem pro religione decertant .. Epistola sic habet ex Breuiario Chronologico Coriolani.
Turcarum Imperator a m Magnus Tartarorum
Dam cum sexcisis Barbarorum millibus in Mulduuia prope castra no Irorum die 3 Septemb. cactrametati sunt. Eoa die AErrogans Turca irritatus Cosccborum excursionibus, iubetfuis belli Ductorib. cactra nostrorum perfringere, in ei qua supersς se pransurum cras determinat.pareMr tibi ubiso, consitiumsiue .est vocat, eui musa est cora nosirorum Cosaccho rum suis ea trisonostra primo sigre summoque mane 4. Septembris in castra 6 accbρrum violenter procurrit s acris in m tuitur' i ,fori Puer A C acch/simpetuso Imetur, a quibus qu Ituor πῶUus reiecti cum magna suorum,
492쪽
no Irorum paucorum nece,turpifugae se dedere, quos nostri 6osccbi resque ad cactra Turcarum 'peratoris insequuti,multos papiliones accepere, tormentorum besticorum rotas dissecuere,plurimaque ex eis ad sua ea stra asportauera,etsi tetra nox, etpulueres excitati non
intercessisent ne dubio 'victoriam obtinuissemus. lis enim ardor nostrorum ad pugnandum fuit , et in quid fugientibus Othomanis sua celeritarie ad sua ea Arapros lenaei tempus daretur, quorum aberrantium ad ripas fluminis Fent, multa millia, quo se tranata reposse crediderant, trucidauimus. Hoc infelici successo' prima perterritus Otho manus, e ra retromouit adsex milliaria, creberrimis tamen incursionibus nos Lees bat, cum suorum innumerabili internecione, quem sua aduersa fortuna ita rabidum reddidit, mi suos aliquos principales Bassas, et Palatinum Moldauiae Radulium, qui sibi in tribus boris se cactris noctrorum potiri deis bere promittebant, eapite pleo mandauerit. Dum haea noctrisfortiter, sis prospere agerentur, multι Turca rum adca Ura nostrorum fame, is no afauente,suavaduersa fortuna campus prose fiebant.
Hac die nihil trinquegestum est. . Die σ. Septembris Furiosus Turea sine mora intuemfum exercitum in eampum educit, summaque mi, o numero castra nostrorum νndique adortus , ibi tribus horis infumo, pulveribusque excitatis, tantamodosem gor tormentorum bellicorum auriebatur, fuit obseruatum , Tuream bis stroximis diebus plusiquam indecies a iste ictus in nostrum campum miseruaque explosisse,
493쪽
'SAMN A NNI IVB ILEI. muge quattuor centumglobi erreis in eampo cosae fiarum repertis ; a quibus tamen nihil notabilis damni in castris no froru actum esse, quis non nisi mirabili dia
sensioni Diuinae a scribate 'se' ' M. . : P . Dumque iam cactra norirorum mis impetum occae-eatae multitudinis fulserre, η, 8sne periclitari mide.. remur, iussit Generabs nosse uis sexcentis equitibus basiatis, iussit etiam muctri . D. Misens D. Pol .sbi., o. sindomino, i, Illustrissimo Domino dicis-
. rum dapum 'giarum cum i orum centurise Hastatarum in aciem progredi , qui generos animo dextram partem exercitus Othomanis adorti, sirenue remger
: confestim circinducimur numerosissimis Turca-- νum phalangibus , iam plane absorpti , iam nee a suismideri possumus Deum ex omni parte toto exercitu in ' -co Areumducimur, sagittis Hena omnia , eiulatibus, fragoribus , fu obpulveribus, aera obscurantur , te ramsanguinatam Barbarorum cadaueribus opertam cruentati prospectauimus, molemque totius exercitusi inimici animoses inemus.. Hic perfidi Othomani robur noΠrorum ,-δενι- nam admirati, armis , in animis se pensi circunstem re 3 aeumquester conuernata Turcarum cadauera, recta ad os reditus non daretur . sini serum sui exercisus partem Muressi, densissimas eorum cohortes de campo fugauimus , cum parua noctrorum perditione. P sepemenidυ maiorem inimicorum tiragem tunc dia: rempsit. Adosrra resecta Barbarorum capita , fra- meis
494쪽
meis infixa portantes victoris redi mus. Admira dum id sane fuit , quodeo die tantus timor Barbaras
perterruit , mi tam pauca nostrorum manus mmuerrisum exercitum Turcarum, nonsolum e castris propriis, merum etiam ex acie perpulerit, eum nee iam se defendentes ,sed ultro proiectissuis frameis subsi flentes , nostrorum manibus , Nadjs , suas submitterent
me in eonfias de nostris principalioribus de μι- rati D. Varuisibi, D. Pasuriti, ω quidam alijs detis
vulgaribus numerum missi non excessit: Ex bo obii etiam a liquot centenaria fortiter interiere. D. Nero P Ioschi enormiter vulneratus aicet moribuBdus.
Die septima Sememb.pauidus si&it Ture suaque
ita constrinxit castra ,'re quae prius tres coiles occuparent,modo pauco paciscontinerentur. Die octaua Septemb. Generalis nossem uniuersum exerritum ordinatum in ariem eduxit s dumque integro die praebum expectaremus,nullusex castris Tur
Die nona Septemb. pauidus siluit Turca , summo mane castra 6 acchorum invadit, ab eisque animose
retruditin, iterum, atque sterum eum suo exercitώ-- genti excitato clamore roruit. Sustinens ahquantum totam molem impavidi ciscebi, quos ita perieruautes Generatis noster peditibus Germanis , te Piaonis auxiliatur, tribu ue eoniunctis exercitum Oes' vicumreprimunt , itemque de ordine D. Genera saρ- βυ bastatorum equitum cohortesiis aciem cani Marae
495쪽
progrediebamur, inm esse. Vr conspectis , Tum quam. Loc us ad eas sua re ereditur; nostri vero non impigri exinde animosioras effecti, soctem insequuntari eumque ad a corra bonoris causa comitabamur, quod is niam Barbarorum occisio m fecimus,ut ' campi c.
daveribus tantum cooperti conspicerent,r. . Retitum habemus ex Turcarum exercitu biseoniaractibus adeentum mistia cecidisse ; Eo die , imma piaueres nobis mictoriam sequi praeripuere. Certe in hisce praelise singina reo Dei omnipotentis gratiam haribuimus , qui enim aliquando crederet, et i tam parua is nostrorum manus ,sine issius Principis Chriniani d lito auxilio mim tam numerosi exercitus othomanici, cuius mires omnes at orbis Frincipes contremiscunt,
sectinere deseret ' videbatur Deipara Virgo semper associatasanctorum multitudine nobis pugnantibu ι perfietisse. Sed iam ecce elassica sonant, Calamo hoc proiniecto, armis accincti in aciem progredimur , Die 1 o. ex eapris Polonorum adsumen Mester. Postea vero ex litteris Varsouiae sub die et . Septembris habitum est, Polonos victoriam completa de Turcis reportasse. Et denique quod Turca con-d itiones pacis acceperit,prout Sigisniundo Regi ipsi Turcae dare plac uit. a 4 Sic Deus auxiliatur Principibus , qui suis, nec corporis, nec animi viribus praesidunt, &'gloriania tur. Hinc sane laudandus alalagmus,&inuocatio, qua in haec usq; tempora Poloni in prael in suis utuntur. Nimirum omnes ante praelium contentissimis e vocibus
496쪽
vocibusin clamant salutare IE SV nomen, utin hi: Polonico Livonicae victoriar, quae an. ityos . die 2 7. . contra lis elicum Sude annum contingit, libello. cille item, quo Dei ipsius amici, tutelaresque sancti
ante praelium inuocantur. SerariuS.. .
. a s Non ita laudandus mos, quo in congressibus, aut victoriis,victorialibusque Malagmis, gentilitia cinclamantur mina, Espasia, Eoanas. Francia, es eo Cumque non in muisitudine exercitus victoria belli sit a sed de caeso fortitudo cὸ sunt nihil .minu S, qui non tam Deo, quam sus virtuti victorias suas attribuant. Quos quidem oporteret sacri illius .esogij meminisses, si putas in robore exercitus belia consissere , superari te faciest Dominus ab hostibus d. De quo argumento plura Ioan . Osorius e, qui hanc. inter plures infausti exitus considerationes ad gemtem Hispanam gloriae cupidam Hispanus auctor adstruit. Si victoria, inquit, parta esset,quid diceret limmana , & maxime Hispana superbia Θ: Manus nostra excelsa, ἔν non Dominus fecit haec omnia poterat resistere Angli tantae potentiae &c. Iacob. I intus. g
a F Resp. Veneta erigit pro Iabam Leonem sancti Marci, his verbis, Pax tibi Marce Euangelista meus. Eius alalagmus, & inuocatio in bello, & in pace hFUL Vivat Sanctus Marcus. Cuius nomine tituli IO-
497쪽
ipsam idem est dicere Sanctus Marcus praecipit, &ihibet, ac si diceretur Resp. Veneta praecipit, &hibet. Eius corpus Aleiandria Venetias tranStatum . - est sub Paschali Papa Leone Armeno imperatore, ac Iustiniano Venetiarum Duce, Deo misericorditer disponente, ut qui tunc totum orientem velut . aureus lucifer illu strauera t, n unc per plagas occidu ii climatis praesentire suae radiis enitescat. Per AEgyiptum quippe sibi dedicat ortum; per Venetiam tenet occasum. Illic Alexandris sortitus est Ecclesis solum; hic renascentis Aquileis nouum statuit principatum. Hic Damianus in sermone de S. Marco.
Scripsit de officio Principis Christiani Card.: llarminus opusculum ad Principem Uuladissa um Sigismundi lil. Polonis, & Sueciae Regis filium, in
quo praeter multa alia monita, hoc prscipuum Pri
pi Christiano exhibet, ut cognoscat, se quattuor agnoscere debere superiores , si vere Christianus dici , &haberi velit i Deum optimum maximum ,rPoistificem summum, Episcopum proprium , &proprium consessarium. Legatur ipse Bellarminus. et 8 . Sed quo matara sit ni beneficia Dei, ut loquitur sam mus Pontifex Urbanus in ipsa Bulla, quibus4- rincipes Christianis per alios locupletati amuenter abundant eo magis seruire in eiusque regnum in terris, quod est ecclesia, quacunque ratione pos-m n t,defendere tenentur. Debet Rex Catholicus sui
Principis Christi iactis non minus, quam affectibus A c Lli aemu-
498쪽
aemulat0r, opere, reque ipsa profiteri, se non sui ear se, sed crediti pppulia Deo summo omnium Principe Regena esse constixutum, qui non tam suaviue . Christi in recte 49 dando quaerat, ne perumsa vo-Iuntatis inclinatiode in iniustam tyrannidis a cere-bitatem propendere videatur. Cu teste etiam Et mi cophilosopho h Tyranus in hoc a Rege vero disserat, quod iijc omnia,qua meditatur, loquitur,&operatur, adsilutem populorum, utilitates Γ.pissibilas reserre soleat s ille vero non habens conicientiam iustitiae persecutor, & osor, omnia, salute subdit rum neglecta, utilitate Reipublicae prostituta, i suas priuatas commoditates, ad explendast libidines, perturbato omnis pietatis , atque aequitatis sta- . tu tranSfundere. Seneca, si vis, inquit, omnia tibi sub ijcere, subqce te rationi, multos reges, si te ratio regat. L t Sanctus isdorus recte faciendo,ait, Regis
a o Noni xa meo distendum,iyidicebat Vvicleph,&Ioannes Hus, Dominos Smpurales per quodlibet peccatum,mortale amittere princimium ipso facto, &ideu posse per suos subditos ad suum arbitrium corripi, qui hac duruina salsa, &.vthaereti-ςa damata fuit iii Mil. . HUtiens ε, ut illa
etiam,quae ex sacorta fuit, , peroxyrannice gubernantem posse occidi a quolibetis ito,ut videre ib
499쪽
I. non debent πrimis ,-curam amicere. 2; lfacient gererga Ecclesiam 3. Formula iurisiurandi Imderatorum in manu nt. Omani.4. Regespromittunisse defensuros Ecclesiam. s. si sensu dicat Saronius magno detrimento Ecclesia Prineipes, immiscere rebus reris 6 ct 7. Princoenrs esse debet, ut eius, rustri sint boni, quia haec est nam is obligatio. 8. In magistratu virtutis maxime haben
PRAECIPUE UERO FRATRUM NOSTRORUM EPISCOPORUM, ET S PERlORUM ANTISTl TUM PASTO- RALEM SEDULiTATEM, ET UIGI ' LANT LAM ADIUVENT, ET A SUlS.. MAGISTRAT iBUS, AC MINlSTRI s. . ADIvVARi MANDENT, UT IMPRO . BORVMAlCEN Tl A COERCEATUR,:., kT. BRUBORUM STUDIA EORUM i. ii GJ A ,MPE, ET GRATIA FOVEAN..
3-, & Principes Christiani non ita debent sua regna, ac prouincias adiri mistrare, ut omnem religionis pr& Ecclesiae curam abi j ciant , ian- quam nihil ad se pertinentem, surpent illud Donat illarum, qui sImperatori m εγ- Icaz Lll a clesiae
500쪽
clesiae quod tantopere reprehendit Augustinus. a Hoc enim est sacris litteris ,& bonorum Regum exemplis, & rationi ipsi contrarium est. Laudantur in sacris litteris David, Ezechias, losaphat, Asa, &Iosias, quod cultum, & religionem Dei vel promouerint, vel restaurarint. Eorum exemplum in nouo Testamento imitati sunt Constantinus Magnus, Theodosius, Archadius, Honorius, Carolus Magnus, Ludovicus,&alij. Contra Vero,non solum reprehensi, sed etiam puniti sunt, qui religionem, &fidem contempserunt, ut Ieroboam, Acab, Allias,
et Sed quid facient Reges circa Ecclesiam,& religionem edicam verbo cum Becano F debent illam tueri, ac defendere, non ut Domini, sed ut ministri, neque ut Iudices, sed ut executores. Hoc olim feeerunt Christiani Principes; hoc verbo testati sunt Carolus Magnus, ut alios omittam;apud Sigbnium e sic est,si Messarum Dei seruis magnificentiam nostram impertimus, eorumque Hudijs libentersisqu-ur i id nobis ad Augustalis excellentia culmen 'oficere crediis mus. Si, inquit, obsequimur ecclesiarum Dei seruis, obsequium offert ; non arrogat sibi primatum. V ultesse minicter in defensione ecclesiae, non Dominus.
3 idem Carolus cum a Leone Papa coronam Imperj accepit, hac formula iurisiurandi usus est. In nomine Christi spodeo,atque polliceor ego. N. Imperator