Hadriani Iunii Hornani ... Animaduersorum libri sex, omnigenae lectionis thesaurus, in quibus infiniti penè autorum loci corriguntur & declarantur, nunc primùm & nati, & in lucem aediti. Eiusdem De coma commentarium ..

221쪽

Versum uersii pro uiribus conabor reddere: At filius Midae Celaenari nothus, Qui matre,dubium est psa nouerit parens, Treis quantum asellos praeDr et paries uora, Breui die si nulls deterget bibens I ullum cadum, ceni amphorarum dolium,

Reddiij iumentis onus portatile. Apud Alliensum loco praeallegato tres soli iambici leguntur,ad Polyclet m illam normam mendandi:

Posteriores duo apud Meten male quoque scri buntur hoc modo: b 'αλίαο - ρore πίνειθ' αμακαλῶν με κτίω. In his pro , lege, ili εἰ loco καλῶν,καλον, nisi uelis ex Lityersae sitimatione istud dici. qui dolium uini decem amphorarum capax, Cadi siue Metretae nomine extenuando, uelut rem nihili, & potatu lfacile uocitarit, qua tamen in mensura ingens sit discrimen: nam Aletretes seu cadus ide enim sunt sextarios duos S septuaginta complet, teste Nicandri interprete: tantundem enim continent amphorae duae,

quod

222쪽

doctissime collegit Georg.Agricola. At dolium

decem amphorarii qui epotarir, is trecentos se xaginta sextarios in inexhaustam alui uoragi nem demerserit: cuius rei fidem penes autorem deposuero.Illud uero de hoc Lityerse proditum quoq; memoriae est, quod uiatores compellere consueuerit ad resecandam falce colligenda m-uemenem, quorum truncatis capitibus, lacera corpora intra manipulos illigabat: occisus ab Hercule postea iustissimas immanitatis suae poenas,grauiores meritus, dedir. Apud Galenum locus emendatus in graecis codicibus. Cap. IIII.

INcredibilis illa & extra controuersia poten

tissima Romani Imperii maiestas compellit meminisse me Polemonis Laodicaei rhetorisdicti ne uitio scriptorum ut est corruptum latere possit.Eius Polemonis complura memorantur a Philostrato in Sophistis egregie didia: at illud concinnum,& festiua breuitate memorabile est dicterium, quo Romam orbis compendium nominauit, quod a Galeno lib. i. commentariorum πιρ ψεγον, in scripta relatum est. sed corrupta graecorum codicii fide, ubi de sua profectione ita loquitur: Postquam diu multum m Smyrnae egi, Romam absoluto secundo

tricesimo aetatis anno perrexi, urbe tanta lio minii copia inundantem, ut laborasse putandus sit Hietor Polemon, dum eam Orbis compei indium appellat. graece legendum est,

223쪽

ts4 ANIMADVER. so R. VM perperam enim in expletivas uoculas soluta est dictionis compages, in Em υ μου. Huc adsci ibere libet elogium eiusdem urbis Dionysu Halica

nassari, uocantis eam is μίνα Hr em δαλάωκr άπά-πδεω, principem terra marissi urbem. 8c alte

rum Iulii Frontini ex libello de aquaediuibus, in haec uerba: Regina dc domina orbis in dies, quae terrarum dea consistit,cui par nihil,&nihil secundum: quod postremum ex Martiali in epugram. 2. mutuatus est ille, ubi sic ait: Terrarum dea gentiumq; Roma, i

Cui par est nihil er nihil siccundum.

Iuvenalis locus explicatus. Cap. V.

IVuenalis satyra duodecima, inter caetera quς

refert,Catullum naufragii metuentem in mare praecipitasse, enumerat, Vram cratera capacem, Et dignum siticnte Pholo. uastae magnitudinis θc ingente designas: quod illum mutuatum esse ex Stesichoro Lyrico poeta arbitror, qui Centaurorum dc Lapitharu conuiuium describens, ait Pholisi que propterea hospite Alcidae nuncupat Lucanus impleuisse Herculi craterem trium lagenarum capacem, quem prior ipse ob bibisset: amplum aute fuisse opor ruit, qui urnam, hoc est quatuor 8c uiginti sex tarios caperet, ut 3c quaisuo M. Est autem lagena uinarii uas,sed fictile, in quo uinum asseruabatur in conuiuiis deplendum. Verba autem Stesichori ista sunt:

224쪽

LIBER QUARTV s. Hercules de eo enim loquitur acceptum in manus scyptium plenum, trium lagenarum capacem, ori admouens ob bibit, quem Pholus ipsi infuderat. Meminit &Herculei crateris Statius, quem duo iuuenes uix portabant.

Vox,quassabundus, interpolata apud Macrobium. Cap.UI.

OV tiendi uocabulum ad temulentia Ia

giorem l potationem traduxisse Horatium in Odis exemplo Menandri in Adelphis,qui eo sensu usurparit,&Philemonis Comici,annotatum est a me in commentariis, quos in eum autore scripsi atq; ab ea uo ce quassabundu dici uideri pro ebrio, apud Macrobium in saturnal. s. cap. ai. ubi ait, Herculem filiores ueteres non sine causa cum poculo se cerunt, dc nonnunquam quassabundum S ebrium.sed locum maiore cum retractatione diligentius examinans, non sectionis ustionisue illum indigere,sed molli tantum malagmate opus esse iudicaui, uti sanaretur: quod futurum pro,quassabundum quae uox in praedicta significatione Latinis auribus satis peregrina est reponas, cassabundum, quod uocabulu, crebro cadentem notar, Sex. Pompeio teste, apud quem tamen male geminato si scriptum inusnio, deductum a uerbo casare, ex iterativorum siue frequentativorum classe:pro quo receptius est aliud, casitare.

225쪽

εω A MIMADVERSO RVHi Locus Horatij expositus ex Sermonibus,Cur insani porcumLaribus immolarent. Cap. VII.

DE eo qui insania non vexetur,dictum est

ab Horatio lib.a. Serm .sar. 3. Immolet aequis Hic porcum Laribus.

Cuius dicti rationem ab interpretibus non e pendi demiror.Constat quidem ex Varrone de re rustica lib. r.&ex at is, porco immolato expiari insanos,quod uel ex ioco Plautino in Men

chmis liquido ostendit, ubi ait: Quibus hic prociis uaeneunt porci synceri nummum a me accipe, iube te piari de mea pecunia,nam equide molanii te esse certo scio. Et iterum: Iube,si sapis,

porculii asserri tibi: id quod dicitur homini insani cerebri & emotae mentis. Cur uero id piaculi genus antiquis usitatu suerisidica ego quod ex arcanis illorii sacris erutu opinor. Mania Graeci insipientiam insaniaue dicunt,sive quod mentem ultra modum laxet,a Marem, quod remissum N molle significat: siue quod pertinaeius corpus teneat, dc difficulter expellatur,quasi μοὐ dicas: siue quod ea capti solitudinem appetansi αμα το μονῶQαι, uti a Caelio Aureliano scriptis est proditum.Atenim Maniam hanc,undecunque appellationem sortita sit, Larum matrem fuisse cognominatam pronunciauit Varro lib. de analogia a.& ex eo repetqt Arnobius lib. aduersus gentes tertio. quin& Sex. Pompeius Maniam

Nantu deorum,qui ijdem & Lares dicuntur,auia matre ue fuisse scribit: utriuss enim opinionia

226쪽

LIBER Q.VARTV s. et ς nis esse autores. Hinc factu sane puto,ut ueco

des homines &insani Laribus sacris carent, ut qui eiusdem cum matre potestatis essent parricipes,aut qui propitio numine Mania genitricem

σω μονυα σιώνaeν placarent, insaniael aspergi A nem detergerent. Ierito autem uidetur immo

lari porcus Laribus,qui &Grundiles a grunni

endi appellatione denominantur. De nepotino luxu Chiosj cuiusdam Romani ciuis. Cap. v III.

NEpoxinis sumptibus superasse prodigo,

rum omniu ingenia Caius Caligula me moratur a Suetonio Tranquillo. Cleopatrae luxum immane coena unica refert Plinius. Sed reginae potentissimae & Imperatoris mari mi ista exempla sunt,& quide rara:at priuatum hominem ad prodigiosi luxus enormem licita tionem,non macelli unius,sed peregrini quom orbis conturbatricem,aspirasse quis non meri to maximo demireturiIs fuit Augustinus quida Chiesius Rom. trapezites,qui Leoni X. Ponti fici Max.rotii purpurei senatus coetui, extero

rui Regum Legatis,ob filiu ab illo baptismi la Macro tinctu,splendidissima ut ita dica repotia

constituit,in quibus non satis fuit edulioru omnis generis missuum pexquisitissimoru apparatui modum omnem ademisse, nisi etiam lances, Pinaces, caeterat cum escaria vasa, tum potus instrumenta ex argento affabre facta omnia in Tyberis praeterlabentis alueum, inani luxus o stento,praecipitarentur,idq; non una modo, sed

227쪽

pluribus quom uicibus,quotiescunq; scenicum

illud ferculorum S meniarum choragium murandum forct: atq; ista paruo constitisse siti mandum erat,nisi & alieno ex orbe petitaru imma ni precio autum quas Psittacos nominamus solae linguae uar is in patinis coditae, ultimo ferculo omnem luxus ostentationem longe superassent. De luxu temporum praepostero apud Rom. Item Pacati Drepani locus expensus. Cap.IX.

FAmosus istius hominis luxus refricat mi

hi memoriam plane similis luxuriae Romanoris,in qua describenda quasi ex codicto certasse duo magni nominis Panegyristae, qui ex uetustate nobis reliqui sunt, uidetur, Mamertinus Promertinus Iuliani praetorio praefectus, Latinus Pacatus Drepanus: ille in Panegyrico Iuliano,hic Theodosio Impp. dicto. Prioris uerba sunt: Quin etiam prandiorum ac coenarii magnitudines R. P. sanciebat, citin quaesitissi mae dapes non gustu,sed difficultatibus aestimarentur, miracula auia, longinqui maris pisces, alieni temporis poma aestiuae nives, hyberias rosae. Haec ille: quae aemulatione quadam ductus alter exprimere uoluisse uidetur in haec uerba:Neminem unum inueniri, qui auderet ad penum regiam flagitare remotorum littorum piscem.

peregrini aeris uolucrem,alieni temporis fior c.

Nam delicati illi ac fluetes,quales tulit saepe recpub. parum se lautos putabant, nisi luxuria uertisset annu,nisi hybernae poculis rosae innata

sensi

228쪽

LIBER Q.VARTVM et sent,nisi aestitiam in gemmis capacibus glaciem salerna fregissent. horum guis angustus erat noster orbis naiam appositas dapes no sapore, sed sumptu.Illis demit cibis acquiescebant, quos extremus oriens,aut positus extra Rom. imperiuColchus, aut famosa naufragqs mari amisissent, quos inultae quodammodo reluctantii natu rae ii ominum pericla rapuissent. Quae uerbosius . adscripsi propterea,ut studiosi loca committerent inter se atq; conferrent, quanta breuitas, quanta item exornatio utrinq; hauriri queat adscribendi usum. Illud uero quod sequitur in eo dem autore, expensu dignissimu puto, ubi ait: Nonne cognouimus cuiusda retro principis ii 5 prandia saepe sed fercula sestertitim millies aesti mala patrimonioru equestrium precia traxisse Quis eiri aut sestertiis millies, hoc est, uicies quinquies centena Coronatorii millia, unico prata dio, ne dicam nunc ferculo,absumi posse credi derit aut ad eam summam ascendi se censum e questrem fidem enim omnem transcendere magno discrimine uidetur utrunq;: siquidem lautitiae magnificentiael unicum exemplum, quod Cleopatra ςdidit,cui nihil astrui ulterius posseticenties sestertitim collegit, hoc est, ducenta quinquaginta aureoru millia: 8c censum equestrem sub Iulio Caes. quadringenta sestertia,hoc est decem coronatorii millia pependisse costar. Inter potandum igitur nonnihil locum dubiae fidei autumo, dc legendum αἱ serrum estertiis mille, quae summa etiamnum immanis est, quippe

229쪽

iro 'ANIMADVERso R. VH quae ad uiginti quinq; aureoru Coronatorum millia ascendar, dc propiore aliquanto confinio attingat equestris census limites, quos cum im ' perio excreuisse uerisimile est: ut ita legatur, noprandia saepe,sed fercula sestertiis mille aestimata &c.Sentire autem illum puto de Vero Anto Dino Cae qui conuiuiu opulentissimum dedit, quod sstimatii fuerit sexagies centenis millibus sestertiorii, ut id uerbis Iulii Capitolini repeta, siue quod idem est,sexagies sestertium:qua taxatione audita M. Antoninus Imp.ingemuisse di citur, dc publicum fatum doluisse: qus summa in caput collecta,centena quinquagena Corona rorum millia constituit: ut inde colligere licear, fercula nonulla ad mille sestertia peruenisse, hoc est uiginti quinq; millium aureorum summam. Equidem non detrecto, quin penes Budaeu Giusmodi locorum in Almox aestimatorem,alios polyhistoras,aequum sit iudicium.

Locus ex Velleio Paterculo ad examen reuocatus. Cap. X.

VT Caecias nubes,serrum Adamas,succi

num aceres, catena suos nexus ducit, ita trahit loci unius occasio alterum: cotro uersia enim illa suppurationis iniquioris in ap- Paratu coenae,extrahit hanc, quς in ratione repetundaru cadere posse uidetur,quae talis est. NO- die quae nefariam necem Iulii Caes. coniuratorumanibus interfecti secuta est, constat ex Appia no lib. r.eius pecunias cum imperii codicillis,s-Me Antonii,siue Calphurniae uxoris iussis,quo a minus

230쪽

LIBER V ARTV s. et Iminus secura in tutiorem Antonii domum de ferrentur,suisse transportatas, quarti summa immensum discrepare inuenit, nisi immutata paululum codicis Velleiani fide, concilietur inter se autorum consensus mutuus. Velleii uerba sunt: H s septies millies depositum a C.Caesare ad ri indem Opis occupatum ab Antonio, actorum e iusdem, insertis falsis, ciuitatibusq; corruptis, comentariis. Qus summa nimis quam immesa est, ut quae ad Gallicanae monetae ratione rem reuocando, contineat centies septuagies quinquiescentena Coronatorum millia. Cui tamen nihil derogandu putare,quum longe maiora coegis

se Tiberius dicatur,nisi obstaret Plutarchi auto ritas no uno in loco,quae ad n s millies hac summa deducit: sic enim ait in Cicerone: Donec Caesar Augustus ex Apollonia ueniens, haereditate C.Caesaris accepit,& cum Antonio in cotentionem descendit ob bis mille quingentas myria des,q uas ille et substatia Cssaris occupabat. Haec summa,si Romano more loqui insistamus,essi cit fas millies, hoc est, uicies & quinquies centena coronatorii millia, eadc fuerit cumPaterculi,si inducas expungas ue uoce illa, septies: incudit ferme cum altera,quam idem Plut. in An tonio ad quatuor talenta deduxit,quae uicies 8c quater centena Coronat. millia costituunt, paululo minore summa, u Hs millies complectat.sic