ErycI Puteani Suada Attica, sive Orationum selectarum syntagma. Item Palaestra bonae mentis, prorsus innovata. Operum omnium

241쪽

ORATIO IX. 171 aestuant, pulpita laborant, & vox dicentis frangituri tot plosiones,contusiones, acclamationes, ut Scholam scaenam dixeris, aut caveam mimicae voluptatis. Invitus dico: in ludo velut ludus Doctor est , & quisquis accesserit, collectum petulantis animi pruritum inter audiendum selvit.. Hic nimirum projectae semel verecundiae fructus, ut, confusa ratione, audacium riidia adhuc scelera inveniant ; nec sub ullam honeihi aut inhonesti distinctionem suas auctor a

. Peccandi em posuissi, quando recepit lectum semel attrita de fronte ruborem idquid libido suggesserit, licere

existunatur;& sic peccandi licentiam consuetudo,conuietudinem impuni- tas sequitur. Parum esset perturbari scholarum quietem,si hisce terminis aetatis morbus coerceretur: in furum erumpens curiam*, bonos omnes mores exulcerat, & bonas omnes le

ges. Qiud enim Z caussarum fiunt patroni, si Dis placet, aut

in a

242쪽

x72 ERYCI Pu TE ANIquibus Iustitia peregrina. Tota aut Dignitas u trosque facit, & excitatum Corruptae indolis aestum, non modestia aut innocentia, sed avaritia & ambiti o compescunt,fallaciis &morum quodam fuco. Scilicet arte &astu vivendum in Repub. & sumenda Lycurgi facies, ut sub velo peccetur. Boni quidem ubique sunt, sed Philo -- phi verbo, Plures mali. Inter Belgas vero etiam mali sunt; sed, vero elogio, Plures boni. Si dicere liceat,Mali illi hoc agunt, ut quales esse deberent,Videantur : nos, ut quales sumias:

Modestiae & decoris studium magis quam nomen profitemur. Quasi ad . Catonis exemplum verba Sallustii usurpabo) non diuitiis ciis divite, nec facitione cumfactios; sed cum Demao viro

te, cum modesto pudore, cum innocente

abstinentia certamus , esse quam videri bo- ni malamin. Omnino esse, atque id a prima aetate, cum simplex adhuc in doles &Modest lar candidata. Sed Mnos profecto homines sumusὸ id est, non omnes Boni. Qui non, Communem Patriae laudem non obfuscant. Terram

243쪽

Terram vide ; inter bonas fruges desilutares herbarum succos, sentes tributim naturali incremento surgunt. Caelum vide ; in illustri tot siderium chorobinfesto aliqua & infausto radio scintillant. Genus humanum divianum facimus, si vitiis liberum,& omni naturae morbo. Quid ergo est ξγ-nerosam indolem indulgentia parcntum otio solvit&exhaurit; vacuumque deinde animum etiam levissimae adfectuum aurae abripiunt mergunt que. Sententiam Quinctiliani audiamus: Moliis ilia educatis,quam indulgen

tiam vocamm, nervos omnes'mentis or

corporis frangit. A 'onadulsus concupistet, qui in purpuru crepit' Nondum prima verbaexprimit, sejam coccum intin it, jam conta lium poscit. ante palatum eorum, quam os instruimus. Interiticisorescunt .Herram attigeriU, e manibuου trimquesustinentium penaent. 6nudemus squid licentius dixerint.Verba nsAlexandrinis quidem permittenda deliciis risior ostulo excipimus. Ab hoc fonte reliquus vitae morumq; morbus; imo infelici aevi , dum educationis vitio rudor .

244쪽

a ERYeI PUTEANI, pudor omnis puerorum defluit, reprimi statim anni fraude, & fuco, M

divitiarum praematuro desiderio acuuntur. Sic vero Iuventus innatum modestiae decus deserit,malisque artibus ad lucrum pariter, otiumq; festinat. Sed huc parentes fere ducunt; stulti, imo vero mali,quod vanissimo Voto felicitatis metam divitias statu - . unt; otium, divitiarum ' Impune dixerim : Pauci boni, qui divites. quippe hi tales otio fascinati, meliorem omnem cultum projiciundextra aeta tis fines. ina id recti,quid ardui molitur, cui gena manu Otium Fortunali adfudit Z Torpor, stupor, omneque animi dedecus segnes delicatosque Cir eumfluit; dum per inertiam vitia se. insinuant, & adhaerent. Primum,nemo non ignarus, qui ignavus; quia o tiosam men .m bonae omnes artes

fugiunt. Deinde spoliatus vitae cultu animus,sceleribus succumbit. Scelera igitur ab otio sunt,sed otiose:a divitiis otium, sed otiosis; cum ad silum lu-

, Tum Convertuntur. Dignitatem hominis nono a fortuna Sapiens, .

- sed

245쪽

ORATIO IX. . 37ssed ab animo metitur . Bonum a liquem vides divitem pronuncia; doctum M pariter, sed u bonus est.

Iam & doctrinae fructum ille possidet, qui norta sapit modo recte, sed iacit. Vtrumque Belgica haec Iuventus. Discit enim, ut agat; atque adeo agit , si tarda Disciplina. ut quisque linguae & rationis ussim adeptus , Litterarum rudi tirocinio initiatur. Amusias plane nemo um . quam Belgarum adolevit: sed pomquam Musarum auxilio prima illa ruditas depulsa, velut in sereno reliquae vitae ratio designatur ι imo& inituro Parne male agere, quam nihil malunt, etsi hoc ipsiim male. Dicere, diserere, philosephari, de

. reliqua Musarum , obire munia , paucorum est ; sed meliorum , ,

aut dicam potius Belgarum. Ple. rasque gentes pridem Litterae . deseruerunt , quia ipsae Litteras sVOS amplexae, quia vos Litteras. o Etenim

246쪽

a 6 ERYCI PUTEANI Etenim sconsensu orbis dicam) se-

dena apud vos habent; &, cum ubique exularent, in sinu vestro spiritum, & sanguinem, S patriam receperunt. Ipsae Musae vcstrae sitiat,& vos Musiarum. Iactent se vetetes Graeci; hic iam Graecia est: ctei es Latini ; hic Latium. Corruisset utriusque gloria, nisi ingeniorum solida aeternaque fulcra ruenti Iam, Antiquitati Belgica su ecisset. Hoc quidem I rum humanarum velut fatum es , ut fugitiva veteruna inventa aliae S aliae . provinciae successiva quadam industria excipiant, ac restituant; & quasi orbis totius sint, bcnignoq; Naturae

jure communia, nascantur alibi,alibi renascanaar. Liuita olim Artifex

Graecia, Bellatrix Italia dedit; at Belgica rcddidit. Ipsi ii bri interae ve- . teri lumine S gloria spoliatae, novo& , Belgico radio resplenduerunt Primam gloriam Inventores praerimpiunt: sed nobis debent, quod docta. pletate eXCepimus extorres velut at

tes, quod fovimus, quod restituimus: paucis, quod animo indoleq; Graecorum

247쪽

. O R ATIO IX. I Trum& Latinorum postermideamur, solo&caelo disparati. Vt siderum infelices ortus sunt, cum obliquo gyro mox occidunt: ita Litterarum, nisi durent apud posteros , ac diurnent. Parca aut iniqua Fortuna sit, diviti si divitias largiatur, heredes neget: &Inventorum plena gloria est, si insecuta fructus inciustriae manat,&mVς-

nise sciantur. In laudem ista dico nostrae Iuventutis. Nam uti diei Na- italis inepta laetitia est, quem vicino dolore mox Emortualis confundit:

ita bono publico in lucem nuper protracta bona studia, damno publico in

tenebras & oblivionem recidissent, nisi nova a Belgis fax accensa. Certe accensa,&Jam perelini radio fulget, in exemplum Posteritatis. L Li PsI-v M, id est ipsum Solem habuimus,

a quo tot stellae, tot ignes etiam lucent, suocreicente ad Virtutem ac Doctrinam aevo. Alios secundς v lut famae habemus ,& ut porro e Iuventute ista habeamus,votum meum,

adeoque publicum est. Quid noris promittam Patriae, imo Posteritati,

. . . . M e tanto

248쪽

IZ8 ERYCI PUTE ANIC tanto numero, de tam prolixa indu stria, qtia spes cottidie Litterarum re novatur ξ In vos conjecti Orbis oculio IuvΕNEs, sed prompti animi. Exspectatio urget, favor incitat, ut propulsato ingeniorum deliquio, aeternas esse Lirieras velitis. Erunt profecto, si modo vultis , imo quia vultis. Quid alio &alto votorum genere a nimos obruitis ρ Vindicare Litteras, culmen . nis Famae & Fortunae. Divitias spectas ξ in Litteris possides, quod vis aut Cassis non eripiat. eminere iuvat imperium quoddam Litterarum est. fasces delectant &hoc honore Litterae fu lgent. ferte rerum momenta, aut me ratio fallit,aut

jucundius in Litteris, quis, imperio ac divitiis esse. Quid 'quod nullae sine Litteris divitiae sunt,nullum imperium ; aut si est, caducum. Sed no

huc eo, ut severa cogitatione oratio- .nis amoenitatem imminuam. In Laudes se laxet adfectus,in Laudes;&,Collectis eloquii rivis, ulteriores indolis Belgicae fines circumfluas A rudi adhuc mente ornavi Iuventutis mores:

nunc

249쪽

O R Α ΥΤ o IX. 17snunc a rudi etiam , manu; cui, si artis Genium spectes, & sua quaedam

mens est. Non , eodem omnes Cul- . tu censemur mortales, aut capimur:

quibus Musae horrent, aliae Δ secundae elegantiae allubescivit. Evehere intenta contemplatione animums.

aut effatum jugi scriptione poli

re, noria omnes Iuvat: malunt non

nulli exerceri in Daedali palaestra ,& inter sudores otiosa mente OC- .cupari. id in Belgis admirandum in primis, quorumis in omni arte& opere ingeniosa industua : huic . soli vilitatis culpae obnoxii , quod . nesciant otiari. Sed facile negotium est, quod utilitas facit ; facilius, quod voluptas : in Belgis rem nemo sine delectatione quaerit; imo in Belgis otium , quisque spernit, quamvis possit otiari. At enim nobilium ac opulentorum hoc insigne, posse : imo malorum , aut in malunta ruentium hoc insigne , velle. Vano se emblemate Jactet ingenium, quia otiosim . Acr &aether in motu sunt: hominis con-

250쪽

18o Ε.R YCIPVTE ANIditionein, aliter censeas animus ipse motus est,&membra ceu instru- . menta via i actionis. Cadaver est. hominis, non homo, qui otiosus, & cujus vivo in corpore. mens sepulta. Curius Dentatus, referente Seneca, auebat,Malle essese mortuum,quam vis re. Recte. addit enim Seneca r Viriamum mavorum in , ex vivorum numero

exire, antequam moriaris. Vivunt igi-

. tur,dum vivunt Belgς,serio homines; quia a primis statim annis rebus adsuescunt, & cum vivere, simul agetae in- 'cipiunt. In hanc quippe vitae scenam nos Natura duxit, ut suae quisque fa-' bulae non spectator, sed actor sit. Etenim publicum hoc theatrum est, Muna omnes cavea concludimur : s dent alii, &otiosam captant Voluptatem; nos Belgae damus, sed negotiosi. Ecce magno & diuturno Iam bello oculos admirationemq; pro omcavimus Orbis ; & Pacis tamen omnes arte nostras fecimus, Palladio quodam cultu. In Republica alius,in Familia alius, in se quisque Occupatur. Omnes id aguis ut agant laremque