ErycI Puteani Suada Attica, sive Orationum selectarum syntagma. Item Palaestra bonae mentis, prorsus innovata. Operum omnium

211쪽

I64 Εκ Y CΙ Pu TEANI imperio meliorem viam flectit Rationis. Accedunt rectae Institutio-i ' nis stimuli, ut vel severa lege cogatur proficere, siquis reluctetur. Sed hoc

rarum, aut certe alienum est. Primis annis ad Litteras & Virtutem duci puer debet sed cavendum, ne rC- fractario gradu. si fit ,.aut . mora, aut

. lapsus est. pergit ipse, & properat . . sua spolite, Pudor cui ductor est, Labor, cui doctor. Haec prima magis stri cura sit, ut puer velit proficere: volet autem, si pudoris freno noxium indolis impetum frangat ; volet, si Spartana quadam Disciplina imbu- ltus, honesta ambiat, & Vereri mέ - l' rem natu ac revereri gestiat. Facit noster, & ulcherrimo virtutis colore. modestiam innatam temperat, Pudore ip venustus. Sic se prodit saliguis, &simul animus, ad id festinans, quod fecisse delectet , id fugi- ens, quod fecisse pudeat. . Trahit honesti amor, siquid cum laude;d terret inhonesti pudor, si quid cum turpitudine aggrediendum. Ver cundia igitur prima Iuventutis nostra. laus

212쪽

ORATIO IX. laus est cui adjuncta amabilis morum Simplicitas,animorum Ingenui- tas: haec Prudentiae, illa Virtutis ma- 'ter, cum Vsus accesserit. Etenim iri genium, anse annos sollers cautumque, in malitiam abit; Cum, mutato Naturae ordine, puer senex est , s nex autem ad pueri mores revortis tur. Vt . rosei quidam Colores recenti opere ac arte belli ac vivi sunt , .cum senio expallescunt: sic & log nia praecoci vigore matura ac floridi tamdem exsiccantur ac desciti . . Atque tum cautissimo iaco velanda

vitia si Multa reliqua simulationi paranda. habet enim aperta pravitas o- .dium; &in hoc prudens saltem pe catum, quod sciat se contemni. Prindens inquam, sedinfelix. Torquet'C- , nim assidua observatio sui, & anxie sermo vultusque componendi, ut animus lateat. Numquam cura minur, ait Seneca, ub i toties nos aestimari min, quoties adspes eram o mi ulta incia dunt, qua invitos denudent, sut nec : dat tantasidiligentia on tamen jucunia '

vira aut secura est, per 'sua via

213쪽

- σε ERY cI PYTA AN rventium. ex eodem addarii' quantum habet voluptatisfincera o per se ornata implisitas, nihil obtendens moribtis sul Sic nascimur, sic adolescimus Belgς,satiusque j udicamus simpEcitate contemni, quam perpetua mutitione rosqueri. Puer igitur puer sit, simplici

animo, molli fronte,modesto astatu; ut cum adoleverit, non prudens tantum, sed bonus sit. Nam ut aetatis, sic animi quosdam gradus melior natura fecit, ac vires virtuti doctrinaeque paulatim subminisi ratiue in ipso vitae pri mordio vitam persecta Cen seremus.' .

Quorsum Paedagogus,quprsum Doctor, & Schola, nisi ut Ingenii desectum Institiatio corrigat, pulsa matu rina nascentis vitς nube. Hoc ipsum monet imbecillam ac fluctuantem Prudentiam esse, quam non , didiceris. A primo hoc simplicitatis rudi- metito, reliquam Iuventutis Laudem Censeamus. Ante omnia, purus simplex. animus religione imbutus, re- 'xum arbitrum Deum agnoscit. ritusti sacra Malorum colit: ut verbo discam, Virtutum snanium fundamentum

214쪽

ΟRATIO IX. tum ipsum Numen est, &hinc semina constantis dc incorruptae Pietatis 'Sed non in solo numine numen colitur: Dei aliquam partem Parentes, a liquam Praeceptores habent: Deumque veneratur, qui Parentes atque Praeceptores. Certe, erga utrosque . pia Iuventus nostra est. Parentes san cto quodam obsequio colit i praece plores, tamquam Parentes, Magnam indolem. industria alit, de in ratione studiorum violare ludi leges , tam . quam fori crimen. Triplici quisque Cura urgetur: ut quae discit,intelligat; ut retineat denique, ut ad usum promat: quorum istud Ingenii, illud Me- .moriar, hoc Iudicii opus; sed non sine Exercitatione. Naturae dotes cum in- tenderis, valent. Ingenium cole, ocquae legis,clara erunt; Memoriam, -ςbunt; Iudicium,&ad usiam servient: usum autem oris, atque Stili. Loqui -simul scribere pulchrum est. conatur utrumque noster ille

puer,

quis adhuc uno rum colit esse

215쪽

ORATIO IX.

IVVENTUTIS

In qua melioris Muraeac Disi sen e imago. EMo tam composito atri severo mentis habitu , Musarum ANTI STITE s, Musarum A L V M NI, ut Constantiam illanti Sapientis ex formula tueatur. Homines sumus,norta scopuli; &illisione rerum fortuitarum movemur. Etenim in omni vita fluctus sunt , & adstrepentes adfectuum aurae. Rigemus aut dissiui mus mortales, ad quemCumque rerum adspectum. Res prosperae aciserenae ' gaudio peccat animus. adverta&fuscar dolore . Confusa qu si temperie pectoris, aut frigore. corripi

216쪽

ORATIO IX.

Corripimur, cum se Fortuna subd Nit ; aut aestu, cum adfulsit. Vtroque hoc adfectu chominem me quoque profiteor in novo hoc munere circumfusias, trepidantis, & simul gestientis vocis initium formo. Commoveri enim & quati animum sentio, hinc laetitiae sensu, quod in magni aeternique Viri vestigia positus, dicendi docendique honorem usurpem risthinc moestitiae, quod in extincti.

Quippe tam assiigit obitus Viri ,

quem diurnare oportuit, nequis sit

Cederet ; . quam delectat successio, si tamen haec successio eiu cum adoptare Philologiae Interpretem Serenissimi P R IN cIPEs, AmplissimDque ORDINES voluerint;ut in Duscipulo jam, docere videretur qui obiit. Sic igitur, neque indulgere doloris voto licet, auspicali muneris

' Pompae intento; neque ex sententia auspicari munus, renovata aegritudine sauciό. Sed in hac Jam pugna

vincet, aut arcebit dolorem laetitiae inCrementum, ne, quod coivit Aca

demiae vulnus, praeposterae pietatis

217쪽

is 8 ER Y cI , UT EARI Culpa recrudescat. Ad publicam

Clem,meam componam,dum inpu- blico : reversurus ad meam, cum liberum adfectum quies & selitudo asmittent. Vt caeli imaginem quisque sumit, nubilo nunc animo, nunc sereno: sic ego Scholς. Itaque clim , pulla nuperi moeroris nube, facies urbis S Academiae niteat, &ab ingenti ilictu sudum sit; leni orationisi aura renascentem Musarum amoenitatem mulcere inci veteri Musarum hoc loco, conabor;&, ut super esse videatur qui obiit, inta Iuventu te Doctorem meunta complectar.

Publicus ille ingeniorum formator fiast, id est parens , Geniumque morum in vos, o I vvE N E s, docendo transfudit. Vt Parens in Liberis i sic in DiscipuIis Magister, postquam vixit,vivit. Itaque,si Discipuli; Liberi quoque estis, imo superestis, ei dem S Magistro & Parenti. Inter utrumque ingens similitudo, &velut paritas. Hic ut Filios, sic ille Diascipulos habet. Filii boni, Patri DL

stipuli sunt; Discipuli bolu, Magi-

218쪽

URAT I o IX. 11sstro Filii. Male Filios Pater genuit,

nisi educet ac erudiat Discipulos adoptare sibi in Filios Magister videtur, qvos docet. Sic, Vero verbo,Pa

' tres, primi Filiorum Magistri sunt; Magistri, secundi Patres. Quid ergo est Amisistis Virum, quem instaurare ne ipsa quidem Natura possit:

sed tamen , exprimitis. Imo habetis:&sc, tanti nominis fama corruscante, ingenii mei facula accensa,sterili radio laboret necessum est. Lucet ille ;andebo sublucere: praecessit ille; audebo sequi. neque ideo fugienda via, quod imparia vestigia erunt:

quamquam minutioribus veniam ad metam. Anteces res in hac palaestra habuit, ut & successores haberet: dctam eria post tantum Virum docere, notia famae tantum dixerim praemium, sed felicitatis. . Alius aliquis post& ex hoc numero, in hoC loco,. ut NANNI VALERIM. E ex

emplo relinquam discipulos , qui doceant. Ego prosecto alieno profectu universum laboris mei pretium naetiar;& bonus Prosessor ero, si qui

219쪽

Praeclara haec vestra, o IV v E N E S, in contracto Vocis compendio Laus; sed mea felicitas, quod Laudare po1 sim, quos Docere aggredior, priusquam Doceam. unde nec Docere sustineo,nisi prius Laudem: etsi Laui dare non postum, nisi una Doccam. Recensendi Mores, describenda υ- doles, Pudor, Modestia, Industria, Docilitas , reliquaeque illae felicium inge- . niorum dotes quibus Honor applaudit. Exemplum promitur , 'cum Encomtum; bonisque in rebus L Av-D A T I o, ceu Monitio est. Vt qui castigat pravum ruentis animi impetum , prodest: ita qui honestum illum, &se erigentis, stimulat. nec mi noti fructu virtutes extuleris , quam vitia represseris : cum facere boni haveant quae Laudantur, mali trepident. Vos, si boni, Laude digni ; nec inviti audietis quae facitis. Ego qMi- dem, ut faciam bonos , adscitus ad publicum hoc Munus sum. Quad ergo 3 si Laudo bonos,non secisse quandoque, sed accepisse videar. A CCC- .perim:

220쪽

ORATIO IX. D I perim: addet tamen & mea aliquid 'Cura,nerantum acceperim. Recta indoles, si non corrigitur,certe dirigitur & distincti virtutis gradus sunt. Limen aditumque si quis Naturae ductu subierit, Doctrinae & Sapientiae opus auxilio, ut penetret ac scandat. Facit natura honos, Discipli na perficit; & quemadmodum Coropus, tametsi formosum, ornamenta admittit: ita ingenium. hujus enim. & forma quaedam est, sive venustas, . benignae Naturae opus; &ornamentum, accedentis Disciplinae. Ego vero & Naturam ,& Disciplinam Iv-vENTVTIs BELGICAE simplici L A V-D Λ Υ Io N E complectar,

Ipse Belga. - Ostendam me Amare quos Laudo , majori etiam studio Docturus, quia Amo: quippe A molem docentis Industxia comitatur; atque Iuventus ipsa lubentius audit imitaturque,a quo amari se intelligit. Prius igitur commonstrare Amorem meum Volui, questi Eruditionem; Laudare Iuventutem, quam Forma re. Haec enim ipsa LAv DΛTIo Vns' '