ErycI Puteani Suada Attica, sive Orationum selectarum syntagma. Item Palaestra bonae mentis, prorsus innovata. Operum omnium

221쪽

I62. ERACI PUTE ANI. tio beneficii videtur,quo auctus orn tusq; fiam. Extollo Munus meum quia Iuventutem; PRINCIPES, ORDINE su Jatriae, quia Munus: atque

ipsa adeo Iuventutis Laus in utrbsq; illos redundat. Sed de Munere magis dico: Docere egregium esse, si dignitatem censeas, magis si pietatem. Alienos docere,dignitas est:sitos, hoc

vero pietas. Vos ego, 6 IvV E N E s ,magno Musarum , sacramento MEos 1cribo: &sic nunc tamquam Vester audiri cupio , hoc etiam benignius, . quia de Vobis dicturus. Ita eoim rei '' necessitas exigere videbatur, ut qui- . bus destinatum Munus esset, muneris quoque Auspicium destinaretur. FLOREM VITAE, IvvENTAM recte dixerim i vegeres

cujus non iisdem femper finibus spatium terininatur: contrahitur, Cum

plures&distincti gradus;producitur, Cum pauciores. Qisque isto more&modo: mihi Romuli exemplum placeat, qui in Iuniores Seniores p9pulum situm distinxit. Semissem vitae

isti habeant, & hi semissemia: nisi i

222쪽

ORATIO IX. . men in assem Iuniorum nomen admittamus. sit mores adstant, in omni aetate senes stimus;&majores aetate imajora molimul. Animi, non anni aetatem faciunt; bc cum vigorem se,'nectus habet, selo nomine tanquam nrati mulctatur. Itaque maturam

Virtutem iti Iuventute laudare mihi liceat sed Spem Indolemque, liberrimo adfectu. illam Pueritiae, hanc Α- dolescentiae propria velut notam. Mitto Natales; Belgs enim omnes sumus ι 'mitto incunabula & crepuscula Rationis; rudes enim omnes licdem Naturae initii, fuimus ; a surgen iis pueritiae flore ordior, & prima pudoris purpura, qua anni praetextati commendantur. Vt amatu ina caeli.

facie reliquum , dienae: conjicimus: 'isic a puerili verecundia reliquam vitam. Belgis innatus hic color, pari paene initio vitae & virtutis. Pallere vultus nostri nesciunt, puri&sereni

emper, ab animo puro ac sereno. Natur/m , sequimur, nec abducimur . Urget illa clementii fieno indolem, pueri', faciliqueo L 1

223쪽

6s ERY cI P v TE AN rventium. illa sex eo m addam' quantum habet voluptatissimceraqpes ornatasimplicitas, nihilobtendem moribsis fu i Sic nascimur, sic adolescimus B elgς,satiusque j udicam ussimplicitate

contemni, quam perpetua simulatione toria

queri. Puer igitur puer sit, simplici

animo, molIi fronte,modesto astatu; ut cum adoleverit, non prudens tantum, sed bonus sit. Nam ut aetatis, sic animi quosdam gradus melior natura fecit, ac vires virtuti doctrinaeque paulatim subministrat, ite in ipso vitae prirmordio vitam persecta ce nseremus. .

Quorsum Paedagogus,quprsum Doctor, & Schola, nisi ut ingenii desectum Institutio corrigat, pulsa maturiona nascentis vitiς nube. Hoc ipsum nron et imbecillatia ac fluctuantem Prudentiam esse, quam non , didiceris. A primo hoc siinplicitatis rudumento, reliquam Iuventutis Laudem censeamus. Ante omnia, purus simplexi animus religione imbutus, rerum arbitrum Deum agnoscit: ritus.&sacra Malorum colit: ut verbo discam, Virtutum 'mmum fundamen tum

224쪽

na constantis & incorruptae Pietatis. Sed non in selo numine numen Coliatur: Dei aliquam partem Parentes, a liquam Praeceptores habent: Deum que veneratur, qui Panentes atque Vraeceptores. Certe, erga utrosque pia Iuventus nostra est. Parentes sancto quodam obsequio colit i Praece plores, tamquam Parentes, Magnam indolem industria alit; & in ratione studiorum violare ludi leges , , tam'. quam sori crimen. Triplici quisque Cura urgetur: ut quae discit,intes ligat; ut retineat denique, utad usum pro mati quorum istud Ingenii, illud Me- .moriar, hoc Iudicii opus; sed non sine Exercitatione. Naturae dotes cum in- tenderis, valent. Ingenium cole, & . quae legis,clara erunt; Memoriam, &haerpbunt; Iudicium,&ad usum servient: usum autem oris, atque Stili. Loqui. εώ simul scribere pulchrum est. conatur utrumque noster ille

225쪽

O amorem studiorti m I Quaecum que a Praeceptore praescripta, facit, Mquae non praescripta; cumque praeci puam diei partem in ludo transegit, domi tamen exerceri ludum putat. Divisae ad formulam horae, vicissitu

dine quadam lectionis alique scriptionis: & quasi diurno labore expleri discendi cupiditas non possit, noctes,

violatis somni inductis,adsum ivitur. Ardor ille bonae mentis ultrδ concubium producit lucubrMiones , ant diluculum resumit, Omne perirCtempus videtur, quod Litteris non

impenditur. Sic , collectis quisque

necessaria quiete viribus, stratum linquit, & tamquam somni violentia divulsus a libris, ad relictum pridiani operis pensum festinat. Mox matutino Phoebi numine plenus, nunc Car

lecta Aurorae purpura, etiam philosephari audet L & vitae cottidie initia cum ipso die auspicatur. Hic domesticae disciplinae fructus est, dum paterni imperiis vinclis pueri coercentur: Quis Scholarum,cum,laXata severitate

226쪽

ORATIO IX. severitate, in publicam lucem & conspectum itur ' Bonae Musae: quantum silentii decus, industriae specimen , morum obsequimini ut domi, sic in

schola sunt: in foro, ut in schola. ubicumque sunt putes sub parentum aut praeceptorum. oculis versari. Vtrique

isti, cum boni; ad bona ducunt: quos ducunt , reddunt quoque bonos. o magnam, o perfestim Laudem; &quam non sbiam sola tamensita Belgica vindicat. Diogenes Cyni

Cus olim rogatus, qua irta parte Gra . Ciae viros vidistat Bonos, ω,ait, nusquam sed Lacedaemone Pueros vidi. At

video ego, de Europa si quis quaerat)in Belgica : nec pueros dicam , sed plane, 'plane viros. Etenim ut a fonte rivus, a stirpe frutex: sic a prima Institutione reliqua vita. Pueros nisi bonos haberemus , - neque viros haberemus. Quam in partem novel' iam plantam flexeris, adulta inclinabit: pariter omnino ingenium est ; num, si in bona aetate coeperit. gasserim citiusquam corrigae qua Oum virus L

227쪽

---Adeo in tener consuescere multum est.

Apud alios quam mollis educatio I quam seluta disciplina l-gri quam si ue-u est,si απρο

eum manu,

rem puerpadagogalia Aiadisum in pistaput. Cum patrem adeas m -- , vero Aedicit pater: Non er effo, dum te poteris defensire , injuria. Provocarur paedagogus: eho ex mianimi reus e attigas puerum ista eausis, quando, fecit enia. . It magia re, quasilucerna uncto ex Gius linteo.

Iam in publico suos sibi sibilos inepto

asque habeant,quicumque vera & ἡ- , vera Disciplina seluti; imo plaudant, &petulanti murmure Prosesibris conatum infestent. nos Scholam, scholam scimus; cum docemur, tranquilli, velut in sacra & plena numinis quada aede. Apud alios alibi fremovete exemplum 6 IVVENES quanto obstrepentium tumuliq subsellia ,

228쪽

ORATIO IX. IIIaestuant, pulpita laborant, & vox dicentis frangituri tot plosiones,co lusiones, acclamationes, ut Scholam scaenam dixeris, aut caveam mimicae

voluptatis. Invitus dico: in ludo velut ludus Doctor est, quisquis accesserit, collectum petulantis animi pruritum inter audiendum solvit. Hic nimirum projectae semel verecundiae fructus, ut, conissa ratione, audacium rudia adhuc scelera inveniant ; nec sub ullam honesti aut inhonesti distinctionem suas auctor Mctiones mittat. Nam quis

Peccandisinem posuitsibi, quando recepit oenum semelatuita de fronte ruborem

idquid libido suggesserit, licere

existimatur;& sic peccandi licentiam consuetudo,consuetudinem impunitas sequitur. Parum esset perturbari scholarum quietem,si hisce terminis

aetatis morbus coerceretur: in serum erumpens curiami, bonos omnes mores exulcerat, & bonas omnes leges. Quid enim Z caul larum fiunt patroni, si Dis placet, aut judices,. quibus

229쪽

I72 ERYCI Pu TE AN rquibus Iustitia peregrina. Tota aut Dignitas utrosque iacit,& excitatum Corruptae indolis aestum, non modestia aut innocentia, sed avaritia & ambiti o compescunt,fallaciis &morum quodam fuco. Scilicet arte dc astu vivendum in Repub. & sumenda Lycurgi facies, ut sub velo peccetur. Boni quidem ubique sunt; sed Philota- phi verbo, Plures madi. Inter Belgas vero etiam mali sunt; sed, vero elogio, Plures boni. Si dicere liceat,M li illi hoc agunt, ut quales esse deberen Videantur: nos, ut quales sumus:

Modestiae & decoris studium magis quam nomen profitemur. Quasi ad . Catonis exemplum verba Sallustii usurpabo) non diuitiis cum disite, nec furitione cum factios; sed cum strenuo viris

tute, cum modecto pudore, cum innocente

abstinentia certamm , esse quam viderib ni malumin. Omnino esse, atque id a prima aetate, cum simplex adhuc in

doles S Modestiae candidata. Sed Mnos pro istis homines sumus, id est,

non omnes Boni. Qui non, Communem Patriae laudem non obfuscane. Terram

230쪽

' . o.R ATIO III . . II 3Terram vide ; inter bonas fruges de salutares herbarum succos, sentes tributim naturali incremento surgunt. Caelum vide ; in illustri tot siderum chorobinfesto aliqua & infausis radio scintillant. i Genus humanum divinum facimus, si vitiis liberum,& omni naturae morbo. Quid ergo est generosam indolem indulgentia parcntum otio solvit SI exhaurit ;Vacuumque deinde animum etiam levissimae adfectuum aurae abripiunt merguntque. Sententiam Quinctiliani audia--mus: Moliis ilia educatio ,quam indulgen-riam vocamin, nervos omnes sementis o

corporis frangit. Aquianon adal in concmpstet, qui in purpuras crepit' Nondum prima verba exprimit, orjam coccum intin it, jam conta lium positi. ante palatum eorum, qua,m os insituimm. In lecticis

crescunt .si remam attigeriV, e manib-

trimques inentium pendent. crudemus siquid licentius dixerint. Verba ns Alexa drinis quidem permittenda deliciis risuo osculo excipimus. Ab hoc fonte reliquus vitae morumque morbus; imo in- . selicitas aevi, dum educationis vitio