장음표시 사용
411쪽
A maiorem quam praedixerit, a Deo acceperit fide roboratus exercitus, proxime dici ii sumus.
Hie unum illud non praetereat, de Gog vaticinium EZechielis , quod S. At brosius existimauit intelligendum esse de Gothis , S. Hieronymo haud probari in I omnibus: ipse enim ad Eustochium' in primis haec habet: Illud quod vir nostrae aeta- τ vir ,. M.tis haud ignobilis ad Imperatorem scribens super hae natione dixerit: Gog iste, G thus est. Cui quia ratione possunt omnia quae in ea scripta sunt coaptari ; non est meum, sed eorum qui hoc putant, disserere.J haec ibi: alibi h vero sic: Scio quemdam, Gog α Magog, tam de praesenti loco, quam de EZechielis,ad Gothorum nuper in terra notira ι, C in 'vagantium historiani retulisse : quod utrum verum sit, proeli j ipsius fine monsi rabitur . J haec ipse 1. Scimus S. Proclum vaticinium Egechielis de Gog ad aliam de e Mudiariis B barbaris victoriam obtentam aptasse, ut suo loco nos inferius dicemus. Tu de his interim consule Augustinum 4: haud enim patitur historiae prosecutio, in his diutius immCrari.
At ira plane diuini consilii dispensatione actum est, ut exercitus fide armatus, cui se . o.& iure victoria deberetur, sic vicerit, ut tamen impium Imperatorem Valentem ne quaquam ab internecione, diuina vindicta parata, seruauerit: eo vero primum extimeto atque cum ipso in ietate sepulta,& fide Catholica restituta, magna Dei virtute ab Italiae exercitu nostes suerint penitus debellati. Quo modo aute omnia ista conliserint, rerum gestarum ordine refercinus. Auctor est Ammianus , barbaros Lentienses, P pulum Alemannicun3, audita expeditione Gratiani aduersus Gothos suscepta, in rae impatientes, antequam ille e Gallijs recederet cum exercitu, huius anni mense
C Februarii Rhenum gelu peruium cum copijs depopulaturos Gallias transijsse, icis nuper foedere Perfide tracto. Quo factum est, ut paratas copias ad bellum Urientale aduersus eos dirigens Gratianus , apud Argentariam cominino proelio, ipsi,s penitus superarit, occideritq. Omnes, exceptis quinque millibus montana petentibus; quos postea in deditionem acceptos, liberos abire ivisit, cum fustet horum exercitus quadraginta millia armatorum, vel, ut habent alii, septuaginta millia. Subdit his praeterea haec Ammianus : Hanc victoriam Opportunam ct fructuosam , quae gentes faminiam lib. hebetauit Occiduas, sempiterni numinis nutu Gratianus, in .euibile dictu est, quan- 'to cum vigore exerto, celeritate aliorsum properans, expedivit praeclarae indolis adolescens, facundus, & moderatus, & bellicosus, & clemens, ad aemulationem lectorum progrediens Principum, dum etiam tum lanugo Mnis inserperet speciosa , dcc. J quod Dautem subdit postea elle mutatum: agemus de his inserius. Tam praeclaris breui te poris spatio rebus gestis, Galliarunaq. turbis compositis, Gratianas magna celeritate recedens, Sirmium usque peruenit: cum Valens eo non expectato, temere cum hostibus de rerum summa decernens, turpiter victus est, turpi ut I. igne crematus. Sed quomodo haec se habuerint, ut singula clarius innotescant , res cunctaSab eodem Valenteli anno gestas in primis recenseamus.
Qui ut vidimus eae Ammiano) Valens Imperator ob tumultus Thracios annosi periori recesserat Antiochia, hoc anno idem addit s) longitudine viarum emensa v I - - .' nit Constantinopolim: ubi eum moratum dicit paucissimos dies popularium seditione pullatum. Ex his erroris arguitur Theodoretus ih , qui Valentem longo tempore Constantinopoli mansisse tradit. De aduentu autem eius hoc anno Constantinopolim haec E Socratesi: Imperator Valens ad sextum situm Consulatum, Valentiniani autem secui I mdum, tertio Kalendas Iuni, aduentans Constantinopolim, populum in maerore ma- .gno constitutum offendit.J Quaenaua autem ea suerint, & cuius causa populus maestus esset ex seditione concitata , dicendum, id in primis de Lucio, de quo habet Socrates , -- Lucium Episcopum A cianum Alexandria, recepto Petro per Damasum restituto, pul sum, venisse ad Valentem Imperatorem Constantinopolim. Addit vero Sozorenus , M.
quod Valenti ut est verisimile curis implicato, vim in istos, qui expulerant Lucium, 't ''inserendi, otium minime suppetebat. Siquidem, inquit, barbari α Thraciam p pulati , α ad usque suburbia progressi, iam ipsa vibis moenia , nemine prohibente, oppugnare aggressi sunt . Quibus de rebus, ciuibus in eum grauiter commotis; Imperatori,quod non restitit hostibus , sed bellum gerere distulit, ijdem crimini dabant,
dirupabantq. rumorem, hostes ab illo jn urbem deductas fuisse. Tandem vero cu ludis Annal Eces. m. . Kk a Circenita
412쪽
Circensibus interesse viderent; palam contra eum, utpote Reipublicae salutem co13 Atemnentem, vociferari, de arma postulare coeperunt, ut illi ipsi cum lioste confli erapollent . . Itaque Valens his affectus contumeliis, ad bellum cum barbaris facientium proficiscitur: minaturq. si redeat, se populum tum harum contumeliarum cauta , tum quod ante Procopio tyranno te adaui erant, probe viturum.J habet eadem qu
- que Socrates . xv vis, Subdit vero Theodoretus de eodem Valente aduersiis nobilem ducem Traianum temere concitato, propterea quod in praeterita pugna Gothica posteriores retulisset,eius'. , '' 'gnau: illud adicii benie,quod ipsi ab impietati potius fuerat tribuendum. Insignis pla- QU,o tu o. ne religione Traianus suit: cuius vXor, Candida nomine, laudatissima semina, post viri Lus obitum magno animo monasticum vitae inlli tutum arripuit , secumq. duxit filiam ι,. LL, .. virginei a Clitatio dicandam; quarum in ius cepto instituto laudabilem petaeuerantiam B. '' & optimum finem Palladius . in Lausiacis testatum reliquit. Ait igitur Theod c ora M. retus : At postquam Traianus ab hostibus superatus reuertit: Valens illum conuiu cijs valde lacerare, & mollietem, ignauiamq. ei obi jcere coepit. At ille libere, uti virurum generosium decebat: Non ego, inquit , o Imperator, victus sum ι sed tu ipse prodidi: ii victoriam, qui contra Deum aciem instruere non desinis, & ita eius auxilium barbaris concilias: nam abs te oppugnatus . se illis adiungit . Atque Deum sempers quitur victoria, & ad eos accedit, quibus Deus se ducem praebet . Non nosti, in quit , quos viros Eccleiijs expuleris , & quibus eas tradideris 3 Ista quidem ita se habere,& Arintheus & Victor, qui duces quoque erant, ingenue confessi sunt: Imperatoremq. hortati, ne reprehensiones cum veritate coniunctas iniquo animo le rei. J haec Theodoretus. Spectato pictate Traiano duci Ammianus assirmat pede- Caarim; .M. 1 tres copias commillas fuit se, sed a Valente exauctoratum co munere, collatumq. il- lud Sebastiano ex Italia accersito duet strenuo, atque militia diu summa cum laudeo Th.,I. M. .. Pς iuncta egregie nobilitato.
., At rursum Theodoretus : Ferunt Isacium, qui in eo loco cellam habebat monasti-2 - cam, ubi Valentem cum exercita egredi, contenta voce ei dixisse : Quo pro-LLNuv. scisceris, o Imperator , qui auxilio Dei, contra quem bellum gesseris, promis destitutus es 8 Nam quoniam tu multorum linguas ad blasphemias aduersas eum i quendas acuisti, & pios laudibus illum celebrantes Ecclesijs exturbasti: idcirco ille barbaros aduersus te concitauit. Desine igitur tu bellum contra cum facere, &i' se bellum contra te commotum se labi . Redde gregibus Optimos pastores, & vi, loriam facile reportabis. Qubdit his omnibus neglectis, bellum suscipias ; rerum Deventu experi cre, quam durum sit contia stimulos calcitrare. Nam neque ipse reue teris , de exercitum propterea amittes . Cui admodum iratus Imperator : Reue tar , inquit, de te interficiam, taliae q. praedictionis poenas abs te repetam . Tum ille minas neutiquam veritas, clara voco : Eneca , inquit, si quid talii me diuexisse deprehenderis. J haec is actus ad Valenten. . Quod autem Theodorcius ait, cum expet ijsse ab Imperatore , ut destitutis sitis pastoribus Ecclesijs , ijdem redderentur; plane apparet, sic a Valente Episcoporum Orthodoxorum esse solutum exilium , ut tamen sive ipsbrum Ecclesiae ijssem minime fuerint restitutae . sed siil data, : Bretannion quoque omni genere virtutis insigniter decoratus totius Scythiae Episcopus , animo diuino Pietatis amore incensi, , , pestiferam dogmatum Arian rum corruptelam & iniqua facinora contra sanctos edita coarguit,& cum sinctis, Es NM. iis. simo Davide ciamauit: Loquebar de testii Noniis tuis in conspectu Regum,&non cor sundebar. J hactenus Theodoretus.
Egressus ut dictum est j Constantinopoli Valens, ad Melantiada villam Caesarianam cum exercitu quieuit; ubi accepit nuncium de Alemannis victis a Cratiano, deq. cius proiectione in Thracias cum exercitu, aduentvq. Sirmium , . Cuius gloriae v AL Ns 3Nvia a mutus,quasi ad maiorem cenam l. proscisceretur ipse victoriam, inde recedens, H
est .ieio ' drianopolim veniens, in suburbijs lira locauit, ubi suscepit Ricomerem praemissum RiAM. a Gratiano, qui nunciaret citis proxime suturum aduentum. Ibidem degens, Regis Cothorum Fritigernis Christianae religionis presbyterum Legatum excepit,rogantem ab eo honestis conditionibus pacem. Sed mali Lemonis impulsit Valens nec Gratianum expectandum putauit, licet practantissimi duces id suaderenti&legationem Gothi RegiS
413쪽
A Regis inanem remisit S concitusq. ad pugnam prosiluit, se suos . incautus in discrimen
adducens. Commissol proelio, suis mox in fugam conuersi ,&ipse fugiens, inter gregarios milites latens, sagitta percussus est; delatusq. a suis suit in agrestem casam, quam intus occlusam cum expugnare barbari in praedam essust , & terere tempus haud utile sibi putarent, suppositis lisnis &stipula incenderunt: cum unus ex comitibus inhaerentibus Imperatori, e senestra elapsi is, ardere intus nunclauit Imperatorem. Extinctiq. sunt eodem proelio praecipui militiae duces , Traianus atque Sebcistianus. Contigit tam dira clades quinto Idus Augusti,eiusdem Valentis quinquagelimo aetatis anno, I mperi j decimo quarto,adiectis mensibus quatuor,& diebus noue . naec omnia ex Ammiano φ: cadem ferine Rudinus ii, Socrates ς, Metomenvs 4, Theodoretus ς habent. Addit his Nicephorus L, I facium agentem Constantinopoli monaclium, ea ipsas hora qua male peri jt Valens, diuino astratum spiritu, dixisse: Nunc Valens igne torretur,& nares profluentem ab eo ingratum odorem sentiunt , . J De eodem S. Hi ronymus S: Valens, inquit, Gothico bello viduis in Thracia, eumdem locum mortis
habuit & sepulchri. J sed & in Chronico plenius : Lac inabile, inquit, bellum in
Thracia, in quo, deserente equitum praesidio, Romanae legiones a Gothis cinctae, usque ad internecionem cata sunt. Ipse Imiserator Valens, cum sagitta saucius fugeret, α ob dolorem nimium saepe equo laberetur, ad cuiusdam villular casiam deportatus est quo persequentibus barbaris,de incensa domo, sepultura quoque caruit.J Sed&S.loat nes Chrysostonuisty ex Valentis miserando casu consistans alios haec habet: Ecquid vero mirum, si multi ex ducibus hoc modo interierunt, quando & Imperator ipse in vicum quemdam cum paucis militibus conclusuri exire quidem re itae inuadentibus op- C ponere, minime ausus est; sed intus manens, ccensi, ab illis igne, una cum ijs omnibus quos secum habebat, combustus cst, nec viris solum, sed etiam equis, de trabibus, de ianiris, dc Omnia in unum atque eumdem cinerem abierunt 3 Atque hunc nuncium ij qui cum Imperatore ad bellii in profecti erant, loco Imperatoris ipsius ad uxorq haec erat momi Mica Augusta reportantes, redierunt.J ut plane propheticam illam indignatio nis diuitiae Poenam Valens incurrerit : Sicut ignis qui comburit siluam, de sicut flamma comburens montes s ita persequeris illos in tempestate tua, dc in furore tuo contum babis eos. J Post barbarorum discessum inquit Tonaras cum Imperatoris corpus quaereretur, inuentum est in ijs aedibus , ubi combustus fuerat, vetus sepulchrum cum
hae in criptione: HIC MACEDO MIMAS IMPERATOR EST SITVS J quod quidem spectabat ad oraculum illud Valenti antea demonstratum eo disticho:
D Misis ad Munanta magnum Ber capessito Citus: hic te suae mortis opprimet Alor.
haec enim in somnis ipsi dicta testatur auctor, ab eruditis interpretata de Mimante momte Asiae ad mare sito. Praecesserunt de alia signa praenuncia mortis Valentis, ut inscriptio illa reperta Chalcedone ; necnon vulgi clamores Antiochiae editi, VIVUS ARDEAT VALENS J et alia quae Ammianus narrat. Ex huiust nodi acerbissima illata a barbaris clade sub Christiano Imperatore datum est Gentilibus occationem omnem captantibus in Christianam religionem insultandi argumentum haud leue: ad quos Orosius, dum de laus agit 3: Conlbletur se, sed in hoc .lo pervicacia , miseria'. Gentium, quia temporibus,& Regibus Christianis tan-E tae simul congestae clades prellam Reipublicae onerauere ceruiceni, eueriae prouinciae, deletus exercitus, Imperator incensus. Magnum re vera hoc est ad nostrum dolorem, magis'. miserunt, quo magis nouum. Sed quid hoc ad consi lationem proficit Pag norum, qui palam pervident de in his quoque perlecutorem Ecclesiarum sutile puni tum3 Vnus Deus unam fidem tradidit, unam Ecclesiam toto orbe distandit,hanc aspicit, hanc diligit, hanc defendit. Quolibet s: quisquis nomine tegat; si huic non sociatur, alienus; si hanc impugnat, inimicus est. Coniselentur se Gentiles in quantum volant, ludaeorum , haereticorumq. supplici js: tantum & vntina Deum eii ,& eumdem peri narum acceptorem non esse, vel ex hac potissimiana Valentis extincti probatione i teantur. Gothi antea per Legatos supplices poposcerunt, ut illis Episcopi, a quibus Christianae fidei regulam discerent, mitterentur. Valens Imperator exitiabili prauitate doctores Ariam dogmatis milit: Gothi primae fidei radimentum, quod accepere.
414쪽
tenuerunt. Itaque iusto Dei iudicio ipsi eum vivum incenderunt, qui propter eum Aetiam mortui, vitio crroris arsitri sunt. J hucusque Orosius. et suidem apposite accidit, ut quos Valens ex fide Catholica ad sectam Arianam capes lendam adduxisset, in ino conditione pacta icti foederis coegislet, ab ijsdem flam inis ultricibus cremaretur, digno supplicio impiorum . Quod ad cladem acceptam spectat: equidem perfidia Imperatoris tot tanti R. malis
exasitatum esse Romanum Imperium, cum prudentes Omnes aeque sentirent, sarmetissimi quoque viri Ecclesiarum magistri sua ipsorum testificatione posteris scriptorum monumentis reliquere testatum : nam ante Orosium Gregorius Naaianzenus refrincans ista adeo tristia, sic dixit φ pro concione Constantinopoli : Grauia sunt insuper quae v xx rimi A nunc partim cernimus, partim audimus. Patriae captiuitate oppressae, innumerabiles, i, isti P serro Procumbentes, terra cruore dc cadauerum mole laborans, extera natios 1 odii. Dis alienam regionem Velut propriam percurrens , non ob defensorum molliciem α
'M ignauiam neque enim eam quisque accuset, hi enim illi sitiat qui uniuersum pene O bem bello atque armis subegerunt) sed propter vitia nostra, impiarnq. doctrinam aduersius Trinitatem inualescentem.J hactenus Gregorius : eadem quoque ut vidimus)ώ - νU. ἀι S. Ambrosius '' vaticinando ante testatus est; nempe ob impietate Principis, & blasph ι,--.ι ,. mimiuorum gregalita in Filium Dei, atque persecutiones aduersus pios sanctos'. viros ab eisdem excitatas, digna peccatis ultione pensata, traditos esse eo leni in manus barbarorum: fore tamen, ut per impios illata tam grauis Romano Imperio iactura, Per pios Viros, ncmpe Italos,ut air, Catholicos inquam ipsos, sub Gratiano ad bel- tum proficiscentes, resarciretur, pellendosq. este barbaros, de in pristinum statum resti tuendum Imperium. quae cuiuia vera, explorataq. in omnibus probauit euentus. CAntequam autem aduentaret Occidentalis exercitus, audita clade Orientalium, ne q. Valentis, consedit ad tempus Sirmij, donec aduersus vi res Gothos maioribus sulciretur auxilius: alii vero qui erant in Oriente Catholici, nitantinopoli periclitanti suppetias attulere. Etenim vcluti miraculo accidit,ut praesto suerint Sarraceni, ijdemq.
non Christiani Elum, veru & Orthodoxi ut vidimus) subsanctissimo Episcopo Moyse
o m. o. m. anachoretaia. Ammianus enim de Gothis post victoriam consecutam tradit, te tasse primo crebris assultibus Hadrianopolim , sed spe frustratos concessiisse Perintlium; verum inde quoque eiectos, venisse Constantinopolim, eamq. obsidione cinxiste. Quo Asa. - . M. i. modo autem sic laborantes ciues a Sarracenis sint liberati, Socrates 4 ita narrat, a
. ,...is. ιλ , que Sozomenus ': Barbari inquit ille victoria elati Thraciam uniuersam depopu- .... lati sunt,&in ipsa suburbia demum Constantinopolis incursiones fecerant . Rebus D tunc in discrimen adductis, ingenti prae: ulto suere primum pauci quidam ex confoed ratis Sarracenis a Mauia ipsorum Regina submissi: deinde & ex ipso populo quampli rimi. Hi enim, quia Dominica valentis uxor ipsis ex aerario certum stipendium persoluebat ut quique poterat) armati obviain hostibus ierunt, eosq. faeis impetu pro- cul ab urbe sagarunt. J haec ipse: sed paulo fusius ac dulcissius Ammianus his verbis :Sarracenorum caneus super quorum origine & moribus diuersis in locis retulimus supra ad sortem ma s expeditionalium rerum, quam ad concursatorias habilis pugnas,
recens illuc accersitus, congresturus, barbarorum globo repente conspecto, a ciuitate fidenter erupit : diuq. extento certamine pertinaci, aequis partes discessere mCmentis. Sed Orientalis turma nouo neque ante visis superauit euentu . Ex ea enim crinitas
quidam, nudus omnia praeter pubem, subraucum & lugubre strepens, educto pugio- Ene, agmini se medio Gothorum inseruit, α interiecti hostis iugulo labra adii ouit, ei susumq. cruorem exhausit. Quo monstruoso miraculo barbari territi, postea non i xocientes more, cum apendum appeterent aliquid, sed ambiguis gressibus incedebant. Jhaec Ammianus. Addit vero his, Gothos omnes iam Dcderatos ante, in militiamq. acceptos atque securos, una die opera Iulii Magistri militiae trans Taurum ex ina prouisbellei uises occidi, datis ad alia loca ubi degerent ad prouinciarum rectores s cretis litteris., io' jui, At quantum roboris esset ad barbaros, eosdemq. haereticos propellendos fides Ca- , G sic. ν tholica etiam in homine inerme & infirmis viribus, satis apparuit in S. Aeliolio Epi- - η03 scopo Thettalonicensi, qui eosdem barbaros ab ingreisu eius ciuitatis his temporibus saepe repressit: quod S. Ambrosius docet his verbis S: Hunc ipsum, nimirum A --,
415쪽
toties ingruentibus Gothorum catervis, nequaquam tamen potuerunt barbarica penetrare tela, expugnare multarum gentium bellicus furor. Denique in ceteris populatores locis, illic pacem rogabant. Mirantibus'. quid sibi sine milite ullo obsisteret: a prim lentioribus intimabatur, Elisaei intus imitatorem degere, aetate supparem, non ii parem spiritu: cauerent ne exemplo Syriaci agminis, sibi quoque caecitas Oiscinderetur. Et tamen circa discipulos suos diuersa sint dona Christi . Eliscus quidem in Samariam captiuas acies induxit Syrorum: sanctus autem Acholius precibus suis secit, ut de partibus Macedoniae victores sagaret. Nonne de hoc intelligimus virtutis superim ris iiiii te, ut ubi miles nullus aderat, illic pellerentur sine milite 3 Nonne & hoc caeci ratis est, ut sugerent, quos nullus urgebat 3 Sed urgebat, & p eliabatur sanctus Ach liu , non gladijs,sed orationibus,non telis,sed meritis. An incrani tum nobis est dimicare sanctos etiam,cu terientur Θ J et paulo post,qu, modo pulli sint, declarat haec addens: Non enim inani metu , nec supertivaesiuipicione , sed saeuiente lue , dc ardenti testilentia perturbati Gothi ac territi sinit. Denique tum sugerunt,ut euaderent; regresia postea Pacem rogauerunt, ut viverent . Vidimus itaque in tanti viri meritis stiperiora saecula; dc opera Prophetarum, quae legebamus, aspeximus. Quali Elilaeus inter ama inter acies dum vixit versatus est, meritis sitis componens proelia. J hactenus S. Ambrotius. Ex quibus plane pe spicue declaratum est, datum elle Gothorum 2gmini bas aduersus Romanum exercitum robur propter peccatum , ipsam scilicet perfidiam Imperatoris: quibus ubi fides vera licet inermis occurrit, easdem ferratas barbarorum cohortes redditas esse prorsus imbellies ; superasseq. senem unum omnem cxercitum barbarorum,qui victor Regem dunidiae Orbis partis subegerat,extinxeratq. Vna cum suis copijs Imperatorem . Adeo ut si haberent Gentiles quid oblatrarent in religionem Christianam ob perfidum ducem ; non deest et quid mirantes praedicarent ob sanctum Episcopum legitimum fidei Catholicae cultorem ac defensorem. Recessille ex his regionibus 'e racios Gortios, atque retrogresis deuenisse usque ad alias Alpes. Ammianus amrmat: eosdemq. palabundos omnia quae sibi occur-xerent, deuastasse, S. Hieronymus tradit, dum non has tantum hoc anno illatas per barbaros clades,verum alias simul congerens quae postea per quatuor lustra acciderunt, ita scribit ad Heliodorum V: Viginti inquit ,& eo amplius anni sunt, quod inter Constantinopolim de Alpes Iulias quotidie Romanus ibi uis effunditur: Scythiam, Thraciam, Macedoniam, Dardaniam , Daciam, Theslatonicam, Achaiam Epiros, Dalumaciam , cuncta q. Pannonias Gothus, Samaata, Quadus, Alanus, Hunni, Vandali, Marcomanni vallant,trahunt, rapiunt . Quot nutronae, quot virgines Dei,de ingenua nobiliaq. corpora his belluis fuere ludibrio 3 Capti Episcopi , interiecti presbyteri, de diuersorum ossicia clericorum, subuersae ecclesiae, ad altaria Christi stabulati equi , martyrum effossae reliquiae : ubique luctus, ubique gemituS, de plurima mortis imago: Romanus orbis ruit,dc tamen ceruix nostra erecta non fectitur. Quid putas nucanimi habere Corinthios, Athenienses, Lacedaemonios, Arcadas, cunctamq. Graeciam. quibus imperant barbari J haec Hieronymus, ex cladibus mundi considam Heliod rum lugentem nimium Nepotianum: ceterum eadem Gothorum incursione patriam statu, Stridonem citritatem, suis Iesubuersam, alibi idem tradit . . , Extincto Orthodoxae fidei perduelle Valente , irrita pariter reddita sunt eius edicta pro Ariana haeresi aduersus Catholicam fidem saepe statuta ; cum de qui ut dimini est anno superiori exules relaxati fiunt, etiam facultas ijsilem data suit ad suas reuertendi Ecclesias , a quibus, Arianis Episcopis subrogatis, eiecti fuerant. Agens de his SoZomenus haec ait 4 : Gratianus interim una cum fratre uniuersutia Romanum Imperium adeptus, cum patrui sententiam non probaret, qua ille pertinaciter istos, nempe Catholicos, tuerat periecutus', qui religione ab ipsi, dilienserant ; omnibus ijs qui ab illo vivente religionis ergo in exilium pulli fuerant , reditum concelsit ad pias si licet Ecco legemq. tulit, ut quisque libere quamcumque religionem, quemcumque coetum vellet, sectaretur, exceptis Manichaeis, Photinianis, dc Eunomi nis. J ita isee: satis namque visum imperatori, vicet iura morbum pedetentim cura--, hocq. primo initio fidem Catholicam postliminio restituere, ac viros Catholicossitis Ecclesijs reddere ι illos l. comprimere haereticos Primum omnium, qui execrabia Eores haberentur . na Eunomiani eius prauae aestimationis erant,ut ipsi, Ariam quinii
416쪽
Λ--- Θ DAMASI PAR GRATIANI 1a his
detestarentur, licet revera i m pietate conLrtes: de ijsdem enim ita Ambrosius ad Gra- Atianum : Sed quem potissimum legam 3 Eudoxium, Eunomiumve, an Arium, vel ob. i. .... Aetium eius magistrosZ Plura eni in nomina sed una perfidia, infirmitate non disse nans, communione ducordans , non dissimilis fraude , sed cogitatione discreta. Cur enim s cum nolint conuenire, non intelligo. Eunomij personam diffugiunt Ariani , sed eius perfidiam asserunt, impietatem exequuntur. Aiunt eum prodidisse essusus quae Arius
scripserat. Magna caecitati Seiffusio, auctorem probant, executorem refutant. Itaque
nunc in plures sese diuisere formas: alij Eudoxium, alij Eunomium, vel Aetium , alij Palladium, vel Demophilum, atque Auxentium, vel perfidiae eius haereses sequuntur, alij diuerses.J ita S. Ambrosius de una Ariana haeresi diuersis capitibus sibilante , quorum duo illa praecipua primo demetenda praesenti sanctione hoc anno Gratianus coim,smarito. 3 stituit: cuius etiam editae legis meminit Socrates V. B'' At licet de Arianis nullam fictam esse in edicto mentionem Socrates demonstrare videatur : tamen satis eos lege Gratiani perstrictos esse, videri poterat, cum iussu et is dem Imperatoris iuberentur, Catholicis,quas occupauerant, Ecclesias cedere. de qua
v quident lege haec Theodoretus : Conscripsit, inquit, legem,qua iubebat, tam Pait c A. aut res eiectos in exilium redire, sui'. gregibus restitui, tum sanctas Ecclesias tradi ijsqui ilia: Abi. Damasi communionem amplexarentur. Hic Damasus Episcopus Romanus stat in illius Ecclesiae administratione succellar Liberi j, vir sane propter vitae praestabilis ornamenta insignis; qui quoad eius fieri poterat, doctrinam Apostolicain assidue tutatus
est. Ut autem lex, quam dixi modo, maiorem haberet audioritatem, misit cum ea D cena Saporem, virum id temporis propter nominis & famae celebritatem iacile praestantissimum; cui dedit in mandatis, ut tum Arianae blasphemiae praecones, tamquam 1 Cras quasdam agrestes, exsecrosanctis templis exigeret, tum optimos pastores sanctis eorum gregibus restitueret. J haec Theodoretus. VideS, lector, quam scite atque prudenter in tanta haereticorum ac diuersarum haeresum colluvie norit pientissi inus I perator , una data tessera Catholicos distinguere ab haereticis, nempe communicatione cum Romano Pontifice ue nimiru ex more, illos dumtaxat Orthodoxos esse significans, quibus tali edito signo sincerae& solidae fidei comprobatis, tuto committendae lorent riis. M.,. Ecclesiae. Subdit Theodoretus in, ipsum Saporem Ducem a Gratiano cu edicto i n Oriem p. a. tem missum, venisse Antiochiam, edictumq. promulgastis, cuius occasione illic Concilium celebratum fuit.
Qui igitur Valentis primum efficto ab exilio relaxati sunt Episcopi Orthodoxi, Gratiani vero sanctione suas Ecclesias recepere ue unanimi conspiratione, multi . conscia- Dsu hoc anno mense Septembris Antiochiae conuenerant, ut prostratae Orientali Ecclesiae paribus votis considentes, suppetia . laturi, quid agendum ellet,un a decernerent.Sed antequam de rebus meo Concilio gestis narrationem aggrediamur; ne quid animi a bitrio absque maiorum testificatione temere essundere videamur: quod ad tempus spe
chat, docet id in primis Gregorius Nyssenus in epistola ad Olympium monachum de vita obituq. S. Macrinae sorori S: cum enim ibi dicat eiusmodi Synodum , cui ipse ii tersuit , Orthodoxorum Episcoporuin collectam Antiochiae nono mense ab obitu S. M. slij,quem superius demonstrauimus huius anni exordio, ipsis Kalendis Ianuari j, ex hac vita migrasse; plane eiusdem irrefragabili auctoritate dicendum est,eam hoc anno men ς se Septembris filii se habitam . Sed subdam verba Gregorij : Post hanc iacturam mmpe I. . ' ob tm S. Basib, F piscopi Caesarea Cana cc nonus mensis aut paulo amplius, cum Episco- Eporum Concilium indictum eli Antiochiae, cui nos item intersuimus. J haec quod ad
Quae autem in eo Concilio gesta sint, ex abditis perquirenda stant locis. Atque in pri- eouei Diti Grais memoria repetendum , quod saepe saepius d: uerlis obortis occasionibus dixisse M vL MELG meminimus: Catholicos Antiochenos Nicaenae fidei professores fuisse longo schisinate, , .cuis, ' nempe a tempore Iuliani, abii uicem lepariatos, inhaerentibus alijs Meletio, Paulino
alijs communicantibus: negotium autem tale crat, ut totus ferine Oriens .& sortiale
etia Occidens in schisma induci iacile potuisset, pro cuiusque studio alterutri parti aliis
fauentibus,alijs aduersantibus.Quod igitur desperata erorsus videretur,ac frustra tenta in omnis medela erigendarum Orientis Ecclesiaru, nisi in una eademq. pacis & unitatis concordia conuenirent: ante ovinia eiusmodi inueteratu suissima tollendum,Patres ne
417쪽
A cellarium existi runt. Huius itaque rei causa Antiochiae cubi malum exortum erat atque in immensum coaluerat duxerunt illi celebrandum esse Concilium , . Vbi quod neutra pars alteri cederet, remedium illud excogitatum est, ut inter utramque partem ita transigeretur squod superius diximus nempe, ut cum alteruter ex dum hias, Paulinus, vel Meletius, prior ex hac vita decederet; qui superstes ellet, in locum
i demortui nullo alio creato Episcopo successi re, Glus remaneret Ecclesiae illius Antistes: ad quod praestandum iureiurando adegerunt sex primores Ecclesiae illius presbyteros, qui propinquiores ad eum gradum consequendum esse viderentur. quod quidem,ambabus partibus consentientibus, fuit salubriter constitutum. testantur id S rcrates atque Sozomenvsh, & alii hos secuti, quibus potius standum esse quisque r iure sentiet , quam Theodoreto, quem in suo narrationis contextu errores admiscuisse , MLm. M. B cognoscet, dum ipse res tunc Antiochiae gestas sic narrat : i , is
Id temporis autem aduentante Antiochiam Sapore Duce , cum legem Gratiani ostendisset: Paulinus se a partibus Damasi stare constanter assirmat: idem quoque assirmat,morbo erroris sui occultato, Apollinaris. At diuinus ille Meletius se & quiete ges,
sit, & ab eorum contentione continuit. Flauianus vero vir sapient illimus, qui adhuc . - fuit m numero presbyterorum, ad Paulinum, Duce audiente,sic verba facit: Si Damasi communionem, o amice, amplecteris: nobis tuae & illius doctrinae consensum, cognationemq. manifesto commonstra: Nam ille unam Trinitatis essentiam confitetur,tres'. personas palam praedicat: at tu contra persi,narum trinitatem penitus tollis . Quare ostende doctrinae consensum, & Ecclelias capesse, uti lex iubet. Qui cum illi os hac refutatione obturasset, ita Apollinarem alloquitur: Demiror, o amice, te non set ulnC tam impudenter velle veritati repugnare, cum certo scias, Damasum, Virum sane admi . . . , rabilem, assirmare persectam nostram naturam a Deo Verbo sumptam esse; veru et lana contrariam te opinionem docere: nam mente nostram salute priuas tu quidem . Quod
i nos haec tibi obiectando falsa dicimus ι iam ergo tute nouam doctrinain a te primum in lucem editam denega Damasi doctrina amplectere, & sacrosanctas Ecclesias capelle. Cum autem sapientissimus Flauianus certis veri'. rationibus eorti compressisset audaciam : Meletius vir omnium mansitetissimus comiter admodum dc benigne Paulinum compellat his verbis : Quoniam & mihi istatum ovium procurationem commisit ν Viaso. Dominus, & tu aliarum curam suscepisti; ipsim. Oves inter ipsas verae pietatis communione consentiunt: freges, o amice, concordiae vinculis coniungamuS, atque con tentionem de primatu dirimamus: et cum Oves communiter pascamus, communem
D illis rite moderandis curam adhibeamus. Quod si sedes contentionem gignita ego hanc contentionem a nobis repellere conabor. Nam ponamus, quaeso, in ea librum Euangelij, & utrinque nos sedeamus. Quod si ipse prius evita abieros tu solus, amice gregem moderaberis: sin autem tibi illud contigerit, ego rursum curam Ouium pro virili geram. Verum tametsi ista placide & leniter a Meletio dicebantur : Paulinum tamen illis minime acquievit. Itaque Dux Sapores, eorum quae utrinque dicta erant, Iudex constitutus, magno Meletio Ecclesias tradidit: Paulinus autem ovium, quas ab initio a reliquis segregauerat, Antistes permansit. J hucusque Theodoretus. At non 'sunt haec perfunctorie transeunda , sed magna consideratione adhibita expendenda, quod de re haud leui controuerita agitetur. Hic primum attende, Theodorerum vel ignorasse, vel 'dissimulasse Synodum An-E tiochenam hoc anno ut perspicue est demonstratum a Catholicis Episcopis congregatam: sed iudicium causae tanti momenti uni tribuere Sapori Duci: idq. praesertim a LVMNi contra praescriptum sanctionis, quam ibi promulgauit, Gratiani I inperatoris, cuius illa erat certa disertis expressa verbis assertio, ut illis tribuerentur Ecclesiae, quos constaret cum Damasis Romano Pontifice communicare . Porro Paulinum iunctum fuisse communicatione litterarum formatarum ipsi Damnso, stuperius luce clarius est demor stratum . Sed&extitisse calumniam Flauiani, & Vitalis primum, Paulinum distineti nem personarum auferentem in Trinitate, consentientem filisse Sabellio; ea quae si iis locis superius de eo sunt enarrata, manifeste declarant, demonstrantq. ipliam semper i tegerrime in omnibus fidei Catholicae assertorem fuisse probatum. Scia lector,eam de Sabelliani imo calumnia iam olim tempore Ioviani Imperatoris,
cum Athanasius α Epipliauius Antiochiae essent uisse a Vitale Apollinaris haeresis P
418쪽
trono obiectam Paulino; ipsum vero edita tunc oblataq. Athanasio fidei suae prosesita Ane, qua & inter alia Sabellium quoque damnaret, se, qualis semper fuerat, demon strasse Catholicum, purissimae a. Patrum fidei assertorem: recitat enim, qui intersuit U- lixe omnia Epiphanius R, nosq. 1lio loco pluribus esimus 3 demonstraui nausq. cx liti ris Damasi ad Paulinum, non ibium illum ipsi sutile communione coniunctum, sed de tantae apud eum aestimationis, ut qui reeipiendi Antiochiae essent, eiusdem Paulici
At cogimur tandem lapsum Theodoreti detegere. Nete quis tamen ob id aduersiim Turonostgri me clamet , reuelari a me ignominiam Patris: nam vulgatum est omnibus, Theodoru- iub c tum male cocPilla, misericordia autem Domini bene consumimal se s eumdemq. ver cena in reliquis historicum comprobari, in his vero quibus priuato fluit astectu, indigere censura , proti prudens lector intelliget. Quod enim post mortem Melecti etiam Aidem conflatum te hilina perseuerauerit in posteris, & Flauianus contra pr. xstitum m iurandum fuerit Assectus in locum Meletis, ipseq. Tlaeodoretus eiusdem Flauiani pa tessectatus sit: hoc modo inuersa alea, res gelias in Antiocheno Concilio aliter quam' se haberent,in gratiam ac excusationem Flauiani narrauit , R conti a aduersariaria eius Paulinum male congessit.Cuius insensi animi aduersus eumdem Paulinum & illud certum acciri argumentum . Quod enim stiret ex litteris Synodicis Damasi ad Paulinum de fide Catholica scriptis manifeste probari mutuam inter eos cum munirinem, ac proinde aduersariae partis causam infirmari : quid indignum quouis Christiano homine, nedum Catholico Episcopo ausus est perpetrare ξ Dicere cogor inuitus, dicam tamen studio veritatis,cui tantii absque aliqua priuata allectione ex institum deuincior. Scripta suit Synodalis epistola a Damaso ex Romano Concilio ad Paulinum Episcin C .: ok pum Antiochenum, quae continet anathematismos adiuersus omnes adhuc oblatrantes
VAT Ni Ri- haereses: eam cum intexuit Theodoretus loco non suo in historia, pro Paulino Anti cheno, posuit Paulinum Thessalonicens ein, ne videlicet ex illis saltem litteris coinmu-M Fi- rucatio Damasi cum Paulino conuinci pollet. Latina Omnia exemplaria, quaevis consiselas antiquitus scripta alaque etiam typis excusa, habent Paulinum Antiochenae Ecclesiae Episcopum. Theodoretus autem ita disertis verbis eius epistola: titulum ponit h: Comsellio fidei Catholicae, quam Damaliis Papa mi sit ad Paulina Thessalonicae urbis Macia diae, siue Macedoniae.J ita ibi,& perperam quidem;nisi ad eum excusandum dixerimus, eiusmodi inedii tu titula ab aliquo alio este appositu.At quam prudenter cinissa antiqua
lectione,& auctoritate Latinorum exemplarium,in recentiore Conciliorum editione tacta Venetijs in Nicolina typographia, posita sit ea epistola ex Theodorem cum talia il- ola inscriptione; ipse videat, quisquis auctor extitit, qui & superioris epistola: titulum ad ςumdem Paulinum inscriptum ex eo ambiguit quoque reddidit,ponens in margine pro
Antiocheno Thessalonicenseria. Quisnam, quaelo, dixerit textum viatam Graeci aucti ris praeserendum sexcentis Latinis, iii rebus praesertim primum Latine conscriptis in E
clesia ipsa Latina pSed manifesta in nomine conuincamus errore, atque videamus quisnam eo tempCre, ην scori quo Theodoretus scriptam esse a Damaso e a vult epistola, cum ageretur Constanti NO-egu,L, k ik, politanum Concilium sit, Theodosio, Thessalonicensi Ecclesiae praeerat Episcopus. TinroM . num Paulinus,ad quem vult eam datam epistolam, an alius aliquis. At relegamus catalogum Episcoporum Thessalonicensium huius faeculi. Tempore Constantini praefuit illi Ecclesiae Alexander, tui interfuit Nicaeno Concilio, cuius extant litterae ad Athan, Esium: tempore vero Concili j Sardicensis eius Ecclesiae Episcopus erat Aetius : post a ' k μ' tem Concilium Ariminense Ireminus', de quo Athanasiu, in Apologia ad Constan- μ' tium post vero Ambrosi j certa testificatione constat, his temporibus , quibu
Oriens afflictabatur a Gothis praefitisse Ecclesiae Thessalonicensi Acholium Episcopum sanctitate clarissimum, de quo haud pridem dictum est . Quin etiam inuendes idem nomen Acholij in epistola synodali Concili j Constantinopolitani apud ipsum Them retum 4 : etenim idem Acholius cum Paulino, Epiphanio, & alijs compluribus Orientis Episcopis Romam ad Synodum se contulit: ut plane intellisas,ipsius quoque Theodoreti testificatione eo tempore non alium quempiam quam dictum Acholium Ecclesiae Thessalonicensi Episcopum praefuisse, dum recitat titulum epistolae Synodi Constantinopolitanae scriptae ad Episcopos Romae in Concilio congregatos,ubi inter alios
419쪽
A alios Acholij nomen trabetur expressum . At si haec non susticiunt , sumagetur etiam apertissima fides de Acholio Epist
γ,Thessalonicae hoc tempore praesidenti, utpote qui anno sequenti ut auctor est S gomenus φὶ bapti Eauit Theodosium Imperatorem morbo laborantem . Constat etiam auctoritate Ambrosij., Actiolio subrogatum Anysium , eumq. vixisse diutius : nam liquet eiusdem Ambrosij assertione , ipsum sutili superstitem post Concilium Capua- . a 'AE num, quod celebratum esse dicemus anno Domini trecentesimo octogesimo nono, Si - ' ., ε ricij ripae anno Pontificatus undecimo. Vides igitur, lector, ne finsi quidem posse,ut νν. Paulinus,quem iactat Theodoretus, suerit Episeopus Thessalonicentis tempore Coiici. iij Constantinopolitani, nec ante vel postea quousque sederunt Acholius atque eius su cessor Anysius : quamq. praestet in his insevitare Socratem atque Sozomenum., Vt B pote externos homines neutri harum partium addi hos Nouatianos . At de his liactenus. Iam reliqua eiusdem Synodi Antiochenae Acta prosequamur. Rursum vero recognitam in eodem Concilio. suisse rectam fidei regulam ac stabi- Ndri εC Alitam, apparet ex Synodica epistola Concilij Constanti inopolitani ad Damasum, ubi coMcicio iuhaec leguntur 4: Atque ista de fide a nobi libere ingenueq. praedicata thmmatim disseruimus, de quibus pleniorem cognitionem animis poteritis percipere, si libellum . 'Concilio Antiocheno conuocato, de fidei decisione editum, & eum etiam qui superi re anno a Concilio generali compositus est, legere placuerit, in quibus tum fidem nostram viarius exposuimus, tum haeresibus nuper excogitatis anathema serietis proditum denunclauimus. J haec ibi , quibus etiam innuitur recens obortam haeresim Apollinaris in hac eadem Synodo Antiochena fuisse damnatam .
C Praeterea quod maximi ponderis negotium visiim est ) decretae sunt legati
nes complures ad visitandas Orientis Ecclesias , easque subleuandas , atque in fide B cxxτAarrCatholica stabiliendas . Electi ad hoc opus qui praeclarioris nominis in ea synodo ζ: zzziazinterfuissent Epistopi, nempe Gregorius 'fletius, Eusebius SamosatenuS , Greεω viNCias. rius NaZi Zenus , atque Meletius Episeopus Antiochenus: agemus autem de sin-xulis. Legationis in primis Gregorij Nysieni testis est ipse, cum anctam Macrinam rorem ita sibi loquentem introducit φ: Te ad serendum auxilium , te ad res constituendas Ecclesiae mittunt, de Dei munus non aspicis J Idemq. missum se alibi testatur ad inuisendam atque componendam Ecelesam prouinciae Arabiae, cum ita ' ait : Mihi propter hanc uiuendi rationem , in qua ut vivam , ab eo qui dispenat fGrai N, . vitam nostram, constitutus sum: necesse suit pro ancto Concilio habito, emendan- - D dae Arabiae Ecclesiae gratia ad loca ista proficis . At cum esset Arabia locis Hi rololymitanis contermina , pollicitus eram me cum his qui sancti Hieroselymit ius praesunt Ecclesijs disceptaturum , quod rerum illis esset status perturbatus , ac quodam qui medius intercederet, egerent . Praeterea vero ipso quoque Pijstimo
RNe viae iacilitatem concedente curru publico , nulla nobis neces litas fuit ea per- , Peti , quae etiam alias cogitabamus . Vehiculum enim nobis pro ecclesia & m nasterio erat , omnibus per totam viam simul psallentibus & ieiunantibus in Din cRiu M so-mino . J hac ipse .iPlacuit tamen ut antequam collatum sibi munus obiret rediret in patriam , sororemq. ianctam Macrinam virginem in monasterio agentem 1NTLLFvir. inuiseret,quam octo annorum spatio, quibus extorris ab Ecclesia atque a patria suerat, . . , num'uam viderat. Accidit id quidem diuino plane consilio , ut senetam sororemae proxime morituram videret , de cuius obitu in via per visum admonitus fuit, ut et . . .
ipse testatur ea epistola, quam de rebus ab ea pGesare gestis ad Olympium scripsit. Porro Gregorij eam inuisendi illud fuit institutum , ut de obitu Bassiij aliquam
ab ipsi, utpote ianctissima atque doctissima semina consolationem acciperet: quo tempore idem Gregorius ex ijs quae tunc soror i pia cum eo disseruit, librum illum a reum conseripsit de Anima de resurrectione, in quo eam ob ipsius insignem eruditi
nem nominat saepe magistraria. Quanta vero emineret illa vitae sanctitate , ex eadem
epistola ad Olympium poterit quitque abunde cognostere. Quam autem praediuitem Gregorius ex bonis eius post obitum acceperit hereditatem , haud erit otiosum rei re, cum ex iis sanctorum erga ancta pium studium reseretur : est enim haec Cregorius ut plurima de ea digna memoria praetermittam Illa de qua mentionem secimus, V stiana, quae cura ornandi sua corpus acceperat, illudq. munus obiret, proprijs mambus Annal. EM. TOm. LI orna
420쪽
ornans sacrum caput illud, cum eius ceruici manum subnuisisset: Ecce sinquit ad me Arespiciens quale e collo sanctae monilis ornamentum pendet. Et haec dicens, lucis a tergo vinculis protendit manu serreui Crucis signum, & annulum quemdam ex e dem materia: quae quidem utraque cordi semper adhaerebant. Et ego: Communis, inquam, sit iure possenio: ac tu quidem habeas Crucis insigne, mini autem hereditas annuli satis erit: siquidem in huius etiam pala Crux erat impressia. At eum mulier imtuens, rursum ad me: In deligendo, inquit, non aberrasti: etenim excavatus est at in
Ius sub ipi i pala, ibiq. de ligno vitae particulam conditam habet, quod superadiacens pala simili nota significat. J haec ibi, atque satis ad alia sestinanti, cum alioqui iucundissimum seret integram illam epistolam declarissimae virginis vita& obitu a sancto
Gregorius vero religiose curato sanct e sororis purissimo corpore, Ecclesiae antiquo Amore, cum psalmorum cantu, noctis peruigilio, dc accensis cereis ad martyrii aedem religiolb funere collocato,susceptum legationis munus obluit,scripsit q. dictam ad Olympium sanctissimum monachii epistolam; quem Antiochiae,dum ibi Gregorius huiuscemodi causa Synodi moraretur,cognouit illac transeuntem,Hierosolymam ad sancta imca visenda peregrinantem, prout idem Gregorius m eadem ad ipsum epistola scripta praefatur. Cetera aute eius legationis monumenta penitus excidere: sed quae praestiterit, ex S. Eusebij collegae sunctionibus possumus existimare, nimirum quod horuici diuersas proui ncias Legatoriineidem muneris esset,ut quos scirent Catholicos sacerdotes, Ecese- ijs ab Arianis obsessis Episcopos constituerent. hoc quidem exhibuisse in sua legatione ossicium magnum illum virum, de quo saepe superius mentio lacha est, Eusebium S a TMia. M. f. molatenum Episcopum, Theodoretus docet his verbis : C - Porro Magnus Eusebius ab exilio reuersiis, Acaciu qui in magna gloria apud omnes si A- fuit, Beroeae Episcopum ordinauit, Theodotum autem Hierapolis, cuius seuera vivemo. i, di dis plina ad hodiernum diem ab omnibus celebrata est: Eusebium Chalcedonis '.' Chalcidia & Cyri nostrae Isidorum Antistite constituit, utrumque admirabilem &diuino piet tis studio egregie exornatum buerant hi prae missimi monach , quorum tiam Theodorram. abia memurat.) Ferunt quoque eumdem, Eulogium illum qui pro doctrina Apo i lica strenue deceriauerat, quiq. apud Antinoem una cum Protogene relegatus erat, pastorem Edessae iam enim diuinus Barses e vita excesseratὶ creauisse: Protogenem vero eorumdem certaminum secium Charris, urbi haud sana doctrina imbutae, tamquam medicum ad eius errores curandos praesecisse: postremum autem Episcopum ab
eodem diuino vim ordinatum satile Marin, quem Dolichae paruo oppido , α per id D temporis morbi Ariani contagione admodum insecto praeposuit. Quem quidem Marin, virum sane praestantem,&omni virtutum genere eximie illustratum, cum Eul
bius ipse Magnus in sede Episcopali collocare vellet, Dolicham contendit. In quod oppidum mulier quadam peruersae Arij doctrinae peste admodum laborans.
tegulam e stiperiori loco deiecit, qua caput eius diminutum iiiit: quo quidem vulnere paulo post ex hac in aliam longe praestantiore vitam migrauit. Qui cum iam esset na riturus, eos qui aderant, Iureiurando obstrinxit, ne ullum supplicium de ea quae iacinus fecerat, omnino sumerent. Etenim in eo imitatus est tum Dominum situm, qui pro in qui eum Cruci aflixerarat, sic orauit *: Pater ignoste illis, quia nestiunt quid faciunt:
tum construum Stephanum, qui poli crebros lapidum ictus, quibus obrutus erat, es mauit 4: Domine, ne statuas illis hoc peccatum. Tali mortis genere Eusebius ille M Egnus Post multa pro fide coniecta certamina occubuit: qui licet barbarorum in Thracia estus isset crudelitatem, impiorum tamen haereticorum manus haudquaquam es fugit , sed per eos coronam martyrii consecutus est.2 hactenus de Eusebio Theodoretus: qui licet ab Anti aena Synodo eum esse legatum ad illud opus,silentio praeterierit it men certum constan'. est, eum ipsum unius ciuitatis Episcopum in aliena meta poli tot tantaq. praesumptisse , ut in Syria atque Melopotamia Episcopos ordin rit ι cum nonnisi ex Synodi decreto potuerit tam ampla illi tunc fit ille impertita a ctoritas . Verum praestantissimi Praesulis iugem memoriam cum Orientalis tum etiam Occidentalis Ecclesia prosecuta est, diem natalis eius, quo coronatus martyrio triumphauit in caelo, insertum Publicis Ecclesiae monumentis, anniuertaria mem ria celebrans.