장음표시 사용
421쪽
VALENT IN. 3. IMPP. A Inter alios autem Episeopos, qui ab eadem Synodo ad diuersas prouincias legati
sunt, sanctus Gregorius NaaianZenus missus est a Patribus Constam inopolim ad res- Iis, iuri nas tantae Ecclesiae reparandas: quo enim dissicilior prouincia, opasq. durius ac pe- MomoM Ane desperatum videri poterat, eo doctior atque canctior, animiq. viribus praestantior πλο μὴν ex sacro illo consei serum conuentu delectus est. Quis enim satis valeat Ecclesiae illius statum deploratissimum mente assequi , cui tot annis sex haereticorum Eudoxius, idemq. perditissimus haeresiarcha praeitat,& post eum Demophilus aeque impius atque nefandi adeo ut qui ibi reliqui erant pauci Catholici, sicut oves errantes absque pastore, luporum semper paterent incursui. Eligitur ad illos expugnandos, hos autem subleuandos atque firmandos,potens opere & sermone Theologus, qui aliquotannis a parentis obitu ut dictum est) a pastorali cura liber, in abscondito faciet D P mini, Seleuciae apud sanctam protomartyrem Theclam magno negotio otiosus agebat . Puto hunc inde abduxille secum Meletium, cum ab exilio ex Armenia redijt Antiochiam. Quid autem adeo nobili legatione perfunctus egerit, dicturis per singula,
ante omnia certa ratio temporis eius Constantinopolim profectionis exquirenda n bis est, quod sciamus alios eiusdem Gregorii res gellas prosecutos longe ante praesentem annum eius aduentum Constantinopolim posui fle. Etenim Gregorius Presbyter, qui encomiastica oratione vitam eiusdem GregorijNaZianzeni tractauit, cum tradat ipsium duodecim annis esisse Constantinopoli, TrΜνvs An. constetq. eiusdem tempus certum, quo inde recessit: ex eius sententia dicendum eo set, ipsum anno sexto Valentiniani atque Valentis Imperatorum se Constantinopo- CorisTANria lim contulisse, Christi vero anno trecentesimo sexagesimo nono, quem liquet reces. ηψ QUM
C sisse tempore oecumenicae Synodi illic habitae, Syagrio α Euchario Coss anno D mini trecentesimo octogesimo primo. In eamdem quoque sententiam de annis dum decim commorationis Gregorij Constantinopoli visus est Nicephorus in Chronico abi jsse, dum ait eum sedisse annis duodecim Constantinopolitanum Episcopum . praetermittimus autem recensere alios hos secutos, eadem quoque scribentes; a quorum Omnium sententia ut penitus abhorreamus , ipsemet Gregorius NaaianZenus inprimis admonet, dum in carmine de Vita sua de se testatur, non recesi iste Naziai zo, nisi post cbitum patris, quem tempore Nicaeni Concilij redditum Christianum, sedisse tradit Episcopum annos quadraginta quinque, sicq. propagasse vitam ad amnum Domini saltem trecentesimum septuagesimum secundum . At postquam N EianEo recessit ; cum testetur ibidem , te ad ecclesiam S. Theclae prolemim esse S D leuciam, ibique elle diutius commoratum ι nihil este loci potest dictae ipsorum sententiae de annorum duodecim commoratione Constantinopoli. quam qui sequumtur, ipsi Gregorio de miter aduersari noscuntur: nam praeter haec, idem ipse alibi certum definit annorum numerum, quibus Constantinopoli detentus est: ut plane nullus de his remaneat amplius dubitandi locus.
Ipse inquam Gregorius Theologus , cum tantum triennio tradat se commoratum esse Constantinopoli, certe non ante praesentem annum illuc prosemim esse declarat: sunt enim haec verba ipsius': Vos laborum meorum testes estis . Quid xii cosis,uimprobum, quid vobis contrarium, quid noxium vel verbis protuli, vel designata toto hoc iam triennio ξ unum licet excipiatis , quod malis pepercerim, a quibus ingressi primo lapidatus, hoc ipsum constanter toleravi, Sec. J haec ipse . quibus L .... E probe consentit Rumnus , qui ea serme quae prae oculis habebat temporum suorum gesta scribebat dum alth de Gregorio: Reddita vero pace, Constantinopolim ad Ε .esesiam docendam venire cohortatus , non abnuit: ubi breui tempore tantum ad 't emendandum populum vetustis haereticorum insectum venenis profecit, ut tunc
primum Christiani fieri viderentur, &c. J Quod igitur nonnisi reddita pace Ecclesiae, illuc Gregorium accessisse , brevi q. tempore permansisse dicat: plane recitatae ipsius Gregorij sententiae de triennio assentitur.Sed illud male Rufinus da ibi assirmat, Gregorium ante creatum fuisse Episcopum metianaenum: nam eodem in loco ipse Gregorius, ubi agit de aduentu suo Constantinopolim, sic ait: Nequaquam deserto populo, cui aliqua necessitudine obligatus essem: nam illa sunt hostium meorum si sementa , iusq. sermones, &c.JAnnal. Eces. TOm. 4. Ll a Quod
422쪽
VALENT IN. a. 'i Quod vero illuc non sponte prosectus sit, sed coactus ab Episcoporum conuentu , ACatholicis qui erant reliqui Constantinopoli maxime id petentibus, alibi i pse etiam
Gregoruis testatur, cum ait : Huic orationi testimonio iam ego ipse qui thaec dico . f. r. ia... . Cum supra res spectabiles politus essem , & mente eum solis intelligibilibus versarer, abiecta gloria, possestionibus, spe, doctrina, delicias ex eo ipso capiens, quod deliiscias nullas sectarer, exiguo pane contentus iucundam vitam agerem ab omni Peti lantia liber : praeter omnem spem, a bonis his abreptum me quispiam longe abduxit. Et quis ille fuerit, dicere non habeo. diuinus ne Spiritus, an peccata mea, ut electionis poenas darem. Hoc quidem manifestum est, impulisse me huc pastorum comiciuum,& populum recte sentientem, qui tamen nondum amplus & copiosus erat. 2 haec ipse, qui & in carmine de vita sua: Ad hos quod esse crederemur in Deo
' Sermone, vita nobilis, quamuis fere Semper sicuti r cum vita genus γMe κωμ almus Spiritus, vocantilus De ρlebe multis, atque item pastoribus rPlebem ut iuuarem, fros de arma humere. Jet paulo post:
Sic seum profectus , stome non certe mea, Verum coactas, ut fidem defenderem. JSic itaque cum ipsius iterata assertione liquear,coachum a conuentu Episcoporum Comstantinopolim prosechum esse: licet ubi elusimodi Synodus Episcoporum collecta sit, minime dicat: tamen quod nullum aliud reperiatur hoc anno conuocatum Concilium Casmodo AN Episcoporum, nisi Antiochenum; immo quod nec alibi ab alijs colligi potuerit, cum cxcooxω Σ. eo tempore perpauci qui erant in Oriente Episcopi Orthodoxi ut dictum est ὶ c Missus coN- ierint Antiochiae: sed & quod nec quaevis alia Synodus in Oriente celebrata tantae a ' ' ctoritatis esse potuerit, ut ad curandam Constantinopolitanam Ecclesiam valuerit renitentem Gresorium cogere es neces itate adstringimur profiteri id factum in Antiocheno Concilio , in quo & aliae huic similes ut diximus ) legationes decretae
De vi autem, quam tunc passus est, haec idem ipse Constantinopoli cum esset, pro, et 'N α. concione ad Arianos V: Ego paruulus ille obscura dc ignobili patria natus sobiectabo eaim in eum Ariani ad vos accessi; idq. non vltro, nec me ipsum offerens, ut minris est hodie pleri sique qui ad Ecclesiae gubernacula temere prosiliunt ; sed accitus. vi Dcompulsus, ac timori Spiritui q. obsecutus. Quod si falsa loquor : hoc mihi pro se laris poena imprecorivi diutius hic belli molestias in cassium sivi tineam, nec quemquam errore liberem, sed voti sui compotes fiant, qui animae meae sterilitatem imprecantur. Jhaec ipse. At antequam Gregorij proficiscentis Constantinopolim vestigia allechemur, pauca quae reliqua huius Antiochenae Synodi si int, his addamus. Theodoretus addictius Meleti O , & a Paulino perquam auersus . nulla penitus decollega in munere pastorali & societate laborum habita mentione, nec aliorum quia τώ- νεν. nodo interfuerunt, sed omnia in ea gesta Meletio tribuens, ita narrat V: Diuinus vero ML ii. uo MeletiuS Diodorum illum, cuius ante mentionem ieci,qui nauem Ecclesiae in grauisitis vos o niNAT matempestate incolumem seruauerat, Tarsi pastorem designauit, Cilicumq. gentem y ς0 V ei concredidit : Episcopum vero Apameae Ioannem creauit, qui illustri genere ortus Equidem fuit, sed suis ipsius recte factis multo maiorem splendorem quam ex maiorum rebus praeclare gellis est coniecutus : nam non doctrinae solum, sed praest bilis vitae ornamentis inligniter decoratus erat . Hic turbulentis procellae tempori bus, conuentum corum qui fide secum sentiebant, gubernauit, socii q. habuit αadiutorem Stephanum virum cum primis laudatum . Verum ilium diuinus Mel lius ad alia transtulit certamina: nam ubi intellexit Germaniciam labe Eudoxij i sectam, eum velut medicum nam & humaniore litteratura & s.cris litteris ab ii eunte aetate inistructus suerat ad morbum curandum misit. Neque certe spes eum s ustrata est. Siquidem spiritualis doctrinae subsidio lupos in oves mutauit i. J ha tenus Theodoretus , atque finis ei lo Synodi Antiochenae: si quae autem alia ibita i decreta
423쪽
GRATIANI Ia risum v ALENT IN. 3.
A decreta sunt, nos latent. Addimus tamen his appendicem de Meletio: qui cum vi Graret dioecelim, ecclesias erigens, dc Syriae quoque monachos inuiseret sibi subditos, inuenit inter alios bimeonem Sty litam habitationem sibi super columnam statuis te, inauditumq. hactenus vitae institutum arripuisse:quem cum vinctum quoque arcte fer- ro spectasset , iussit acciri fabrum, qui selueret terri vincula, illud addens: Amanti
Deum homini satis pro vinculo esse mentem. In ceteris eum ab instituto minime dimouere voluit. Fuerant haec eiusdem Simeonis primordia, de quidem Deo iuuante s lieia , utpote qui in eodem, immo arctiori vivendi genere propagauit aetatem usque ad tempora Theodosij iunioris. haec modo satis indicaste de eo ex Tneodoreto δ: cetera au- M.tem alias, ut occaIio feret inserius. σAt prosequamur iam Gregorium properantem Constantinopolim. Cum enim il-B lue peruenisset, hospitio excipitur a piis viris sanguine sibi coniunctis : testatur enim id ipse cum alth: Qaod si grauauimus,parcendo potius & repudiando,quam accipien- --N do graues fuimus. Huius rei si causam quaeritis: domus quaedam pia Deiq. amore fi
grans, non secus atque Elisaeum Sunamitidis domus, nos resecillauit, hominum cor- έ 4. Ret roris spiritusq. cognatione mecum coniunctorum, ac singulari liberalitate praedit hoi mkuρrum: apud quos hic quoque populus compachus est, cum furtim adhuc Orthodoxam CON TANτι-
fidem persecutionibus vexatam atque amictam hauriret, nequaquam libere ae sine μ' 'U' periculo. Rependat illis Dominus in die retributionis.J haec Gregorius. Erat hie Nic bolus Nicoboli iunioris parens, te quo inserius.Quod igitur maxima ex parte ciuitas il-Ia Arianis hominibus conserta esset sub Ariano Episcopo praepotemes quamuis Valens extinctus esset, Gratiani q. edictum suisset promulgatum : haud tamen his poterat con- C tineri procacia atque ferocia Arianorum publice in Catholicos debacchantium: cuius rei causa ipse sui aduentus initio domi clandestine docebat. At diuino plane miraculo factum, ut domus illa in ecclesiam conuerteretur, atque cresceret in basilicam ; quod & ipse ante praedixit, nempe ut Iebus in Hierosolymam ,& Bethlehem mutaretur in Silo: quae ab ipso vocata est Anastasia, ea de causa, ut idem testatur , quod compreissa δ extincta itides Catholica in ea ciuitate , ibi excitata m. . . reuixerit. Ceterum haud assentiri possumus Gregorio presbytero, qui locum illum antea Anastasiam appellatu putat, fuisseq. ecclesiam ab Arianis velut ignobilem dereli- Distas.ctam: nam illam ipsam priuatam domum extitisse, & ab ei lectu eo nomine decoratam, idem ipse Gregorius caepe assirmat, de qua ita ait': Illa primum Dei verbum, quod prius in radicibus manebat, ad supremum montis cacumen evexit, ob idq. Anastasiae D nomen adepta est, Anastasia inquam illa laboriosum manus meae opus insigno. JPorro ob loci angustiam sui dictum est) eamdem saepe Bethlehem nominauit. Sed Millam dieatam suisse in memoriam sanctissimae Des genitricis Mariae, SoZOmcnust statur; qui &ait , sententiam quorumdam suisse, ex eo dictam Anastasiam, quod mu- f εα- M. ν. her grauida e sublimi porticu, cum verbum Dei audiret, deorsum lapsa, atque extin- 'cta , communibus omnium precibus reuocata ad vitam sueritu . Sed praestat audire Gregorium ipsum tantae fabricae architectum, qui a fidei resurrectione locum nomen adeptum , sepe confirmat. Potuit verum esse quod de muliere collapsa Soam mentis tradit: siquidem ob loci angustiam & sexus honestatem structa illic fuerant tabulata, ex quibus Dei verbum seminae audirent, ut apparet ex eiusdem Gregori mine de Insomnio Anastasiae. E Aecidit postea, ut quae latioribus fidei terminis longe lateq. crescens totum ambitum ciuitatis complexa fuit, aeque creverit amplioribus murorum spatijs : nam post haec Martianus s nobilis ciuis, idemq. praedives, ingentem ibi suo patrimonio ex- rtruxit ecclesiam , in qua ipse presbyter semper vixit. Auctor est Theodorus Lector in
Collectaneis, ob nomen Anastasiae, illuc postea suis te delatas Anastasiae sanctissimae ma Wris reliquias, eiusdemq. martyrii die natali ipsam basilicam in eius memoriam coimsecratam. His addimus ne quid praetereat in suis te Constantinopoli aliam eiusdem nominis ecclesiam, Anastasiam dictam, sed ut habet Sozomenus i suis te Nou
tianorum, ab Arianis dirutam, ab ipsis vero denuo excitatam, unde de consecuta fuerit id ipsum nomen , Anastasia : sed haec ab Anastasia Gregorij longe diuersat in
qua ipse tamquam certaminis campo omnes profligans haereticos, victricia erexit tr
Phaea victoriae: illic enim pro concione insignes quinque illas inter alias de Theologia
424쪽
habuit orationes, ex quibus nomen est Theologi consecutus, quibus exultantes de in- Asinantes repressit hostes: qui diutius summa rerum potiti, nemine aduersante, fastu tumido incedentes, magnam cum potentia ex perfidia & impietate sibi gloriam coma Lue. rr. parauerant. sed cum sertis ille armatus res obseruaret, quo tuta esset absque exturbatore possesito ι sertior illo veniens, nempe in Gregorio Claristus, ablata aucta Len re recuperauit. Quam autem opportunus atque pernecessarius fuerit Gregorij tunc aduentus, & qualis esset urbis i psius status : ex ijs intelliges, quae ipse aliquando pro com si N7ci cione ad ingratum populum dixith: nimirum non secus ac si naui tempestate iactatae α.. d. a... periclitanti manum porrexisset, aut urbi obsidione cinctae, vel aedibus flammarum a n w- dore conflagrantibus, instrumentis extinguendae flammae accommodatis opem tulisisti. his&djs symbolis usus est ipse, apologiam habens aduerius eos qui ipsum ambiblionis nomine redarguerent. BCum autem detectus esset Gregorius sit scepisse patrociniu Calliolicae fidei,mox sensi Arianos infestos; qui eo audaciae atque furoris adacti sunt, ut eum haereticum inclam rent,atque etiam lapidibus sanctissimum virum impeterent: testatur id ipse pluries, de in Vita sua his versibus :At qui me.tram tune sis rerum flaim 'Ingressu urbem plurimis iacior malis. Exarsit in me tota primum ci Io, Multos perinde ac si deos inducerem. - Mirum nec est hoc e instituti fic erant,
nota prorsus ut quibus fides pia ci, modoq. trana quonam es serus, C Atque una rursum Trinitas; siquidem pie Inieli gantur hae δεο dSic namque res se habebat hoc tempore: quod reciperetur ab omnibus nomen i post sis, hactenus pro substantia usurpatum; plane accidebat, ut qui tres hypostas es dic rent , ac proinde tres substantias alias sublinentias praedicarent, trium deorum assert res inclamarentur; sicut e contra qui eam vocem non reciperent, ab istis nominarentur
Sabelliani,ut nuper vidimus de Paulino, dimitiq. sumus de S.Hieronymo. Sed de iure te in ipsum plebe haec ibidem subdit: - Plebs. ins per Iasii fature sueuis, o tum Praesuli
Suo, vicem eius grauiter infassam ferens: Plebs tanta or animis plena, non in omnibus . . Superare rebus, quae probrum ingens duceret. Imbres tacebo saxeos, epulo meas: V nos fuisse quos queror tantummodo, Haec assecuros, asilui quae nes iuuat.
Necem nec inferi. J ista a plebe Ariana Gregorius passis est. Qui autem modestius cum eo visi sunt agere; eumdem raptum ad tribunal, quasi maleficum ac seductorem, falsaeq. doctrinae auctorem , traxerunt. Nam ipse haec mox addit :
- Pos velut carius et laus L. Vultu superbo praedius Prosii, assiueis una pudio lex erat plebi obsequi, Trahor irae, flecteris qui nihil patraueram,
Nec cogitaram eae pulum C liti τι decet. Ac tum paIronus initis Christus Ohi, O JEtenim magna fiducia Gregorius in se Dei saepe expertus auxilium licet undique timpendere sibi mala conspiceret, & ex multitudine Arianorum, forentiq. rerii statu consterni animo potuisset diuinitus consertatus spe certa melioris temporis, his se cons .a 2b Alabatur alloquijsq; Hi inquit, mecum cogitans aiebam: Domos Ariani habent, nos i s. t h. quilini: hi templa, nos Deum, i . praeterea quod Dei vivi templa sumus, victimae vita uae , holocausta spiritualia, sacrificia persecta , Dei denique, Trinitatis adoratae bene tacita : hi vulgus habent, nos Angeloo: hi temeritatem α audaciam, nos fidem: hi mi
425쪽
Λ nas,nos preces & orationes: hi seriendi inselentiam, nos patientiam:hi aurum & argentum, nos purgatam fidei doctrinam: Fecisti tibi sui cum Scriptura loquar duplices &triplices contignationes, domum senestris distinctam: At haee fide mea nondum subli mi Ora sunt, caelisve, ad quos excelsas seror: At mihi grex exiguus , sed ad praecipitia non fertur: At angusta nulli cauta , sed lupis inaccessa, dc latrones non admittens; atque eiusnodi, ut nec a iuribus, nec ab extraneis transtendi queat. Nec dubito, quin eam quoque aliquando latiorem perspecturus sim: multi enim ex ijs qui in luporum num ro sunt, a me inter oues recensebuntur, ac sertasse etiam inter pastores. Haec mihi seliciter annunciat bonus ille pastor, propter quem ego animam meam pro ovibus pono.Jhaec Gregorius,quem Deus aliqua visione sui olim h Petro ostense linteo eorum quae futura essent bonorum, stat in tanta rerum angustia consolatus. At ista modo satis de B Gregorii primis illis diebus commoratione Constantinopoli: reliqua autem ab eo gestareijcimus in sequentem annum . Sed ut ad res Syriae redeamus : Eamdem prorsus calumniam , quam Paulinus Episcopus Antiochenus ut vidimus ex Epiphanio atque Theodoreto) passus est a Vitale primum , ac deinde a Flauiano, cum ab eis Sabellianus appellaretur , pati cogitur sanctus Hieronymus in Syriae solitudine apud Chalcidem in eremo degens , quod communicaret cum eodem Paulino, a Meletis puto studiosis exagitatus , nominatus & ipse ab ijsdem Sabellianus, adem. vexatus, ut coactus fuerit inde recedere . Tradit haec omnia ipse scribens ad Marcum presbyterum Chalcidensem ut habet vetus exemplar non Celedensem: degebat enim ipse ut dictum est in briae solitudine Chalucidente, cum quae pateretur ab illis, narrat his verbis :.C Decreuera quidem utendit mihi psalmistae voce dicentis 4: Cum consisteret aduersus me peccator, obmutui, & humiliatus sum, desilui a bonis. Et iterum': Ego vero tamquam surdus non audiebam, & tamquam mutus non aperiens os suum, re factus sum ut homo non audiens. Sed quia charitas omnia superat, & propositum vincit essectus; non tam iniuria facientibus reddo vicem, quam tibi respondeo postulanti. Apud Christianos eni in non qui patitur ut quidam ait sed qui facit contumeliam, miser est. Et primo quidem antequam de i de mea, quam optime nosti,tecum loquar, aduersus barbariem huius loci versu cogor clamare vulgato :tauod gemis hoc hominum ρ ρ υe hunc tam barbara morem Permiιιιι patria ρ Hostulo prohibemur arena :Bella cient , pramar. vetant consipere terra, cte.
D Quae idcirco de Gentili poeta sumpsimus, ut qui Christi pacem non seruat, pacem saltem discat ab Ethnico. Haereticus vocor, homousion praedicans Trinitatem. Sabellianae impietatis arguor, tres subsistentes, veras, integras, praesectasq. personas indefessa voce pronuncians. Si ab Arianis, merito: Si ab Orthodoxis: qui huiusinodi arguunt fictili, Orthodoxi esse desierunt: Aut si eis placet: haereticum me cum Occidente, haereti cunime cum AEgypto, hoc est cum Damaso, Petroq. condemnent. Quid unum hominem, exceptis secijs,criminantur 3 Si riuus tenuiter fluit, non est aluei culpa, sed sentis.J haec idcirco S. Hieronymus, quod cum Damase, Petro Alexandrino, totaq. Ecclesia Occidentali, dicere mallet tres in Trinitate personas,quam hypostas icum ut diximus per hypostases intelligerent Latini substantias: quod etiam ex eiusde Hieronymi ad Damasium epistola S cognosci potest. At obserua, lector, qua etia aduersari j reuerentia prosecuti E sint Romanos Pontifices:ut licet Flavianus & alij cum Paulinum tum Hieronymum S bellianae haeresiansimularent 31 aduersus tamen Damasium, ex cuius hi ore Pendebant, nequaquam ausi sint loqui. Sed subdit idem S.Hieronymus: Pudet dicere. De cauernis cellularum damnamus orbem: in sacco & cinere volutati, de Episcopis sententiam serimus. Quid iacit sub tunica poenitentis regius animus t C tenae,sbrdes de comae non sunt diadematis signa,sed fletus. Permittant me, quaese, nihil loqui. r eum lacerant qui non meretur inuidiam: Haereticus sum: quid ad teῖ quieste, iam dictum est. J ista quidem Hieronimus,quod non esset monachorum,sed Epis p rum haec perscrutari atque punire. sed paulo post: Haec venerabilis & sancte pater, cum quali gemitu,cum quali dolore constripserim, testis est Iesus. Tacui: Numquid semper tacebo,dicit Dominus h3 Non mihi conceditur unus angulus eremi. Quotidie expostor fidem: quati line fide renatus sim. Confiteor ut volunt, non placet: subscribo, non
426쪽
credunt. Vnum tantum placet, ut hinc recedam . Iam iam cedo: abruperunt par- Λtem a me animae meae, caris limos fratres. Ecce discedere cupiunt, immo discedun
melius esse dicentes, inter seras habitare, quam cum talibus Chri ilianis. Et ego ipse, nisi me & corporis imbecillitas, & hiemis retineret asperitas, iam modo fugerem. V rumtamen dum vernum tempus adueniat, obsecro, ut paucis mihi mentibus eremia a l. et 3. concedatur hospitium: aut si hoc tardum videtur, abscedo: Domini Meit terra & pi nitudo eius. Alcendant soli caelum: propter illos tantum Christus mortuus sit: h
beant, possideant, glorientur . Milath autem absit gloriari nisi in Cruce Domini ii stri Iesu Christi, &c.JHaec quidem passus est S. Hieronymus, non ut multi putant ab haereticis, sed ab
ijs qui communicantes Meletio, insectabantur Catholicos Paulini communionis, qualis erat ipse Hieronymus,ut superius pluribus demonstratum est . At plane consilium Dei Isuit, ut his turbis S. Hieronymus exagitatus, eremum licet inuatim relinquere cog retur , cum tamen numquam monachus este desierit: factumq. est, ut sub modij angi stia lucerna latens, super candelabrum in Ecclesiae amplitudine collocata, longe i teq. splendoris siti radijs effulgeret. Quo autem profectus sit ipse egressus ex Syriae G mo: certe quidem Hierosolymam ante abijile, qitim Romam veniret ad Damasium,ex ipsius assertione probatur , dum in praelatione ad Paulinum in Didymi commentarium
de Spiritusancto, recedens tunc Roma post obitum Damasi, se postliminio Hierosoly-
. ni. m. via. mam reuersum assirmat: et in epistola ad Asellam , quam Roma egrestus, nauem con-- scensurus conscripsit,ait: Ora autem, ut de Babylone Hierosolymam regrediar.J quibus intelligas,iam ante ipsum Hierosolymis versuum fuisse, quam Romam veniret ad D inasiam. Quantum vero temporis Hieros blymis manserit, haud satis liquet: constat Ctamen eum posthac esse proiectum Constantinopolim, ubi audiuit illic docentem Gre gorium NaZianaenum: quando autem id contigerit, suo loco dicemus. Cum vero S. Hieronymus Hieros blymis moraretur, totus erat in rebus Hebraicis aviis . uia. perscrutandis, prout intelligi potest ex eius ad Damasiim eo tempore datis litteris 4 . Quando etiam Damasus Papa eumdem epistolis frequentabat, crebris eum diuinae scri in pturae quaestionibus pulsans, prout eiusdem Damasi litterae ad eum datae significant. Intercurrebat tanta viarum spatia Etherius tabellarius, idemq. diaconus, cuius cum in . A u Ii '- Damasi tum etiam in Hieronymi litteris habetur mentio . Admiratione quidem di- gnum erat, tantum Antistitem, atque doctorem, qui munere pastorali ex sublimi ri cathedra in medio Ecclesiae sita omnes doceret; taloen non dedignatum aliqua, ut plenius disceret, a priuato homine Percontari. ut ex his saltem videaS , quam Procul ab omni fastu, cuius aliquando iniimulatus suerat, Damasus abhorreret: quod &facilius ex eiusdem Damasi verbis intelliges, cum ad Hieronymum scribens poliquam
udmιν-. Syriae reliquerat solitudinem, hisce verbis eum compellati:
Diniari , Dormientem re longo iam tempore, legentem potius quam scribentem, quaestium oMsi νAs v culis ad te missis excitare disposui: non quo & legere non debeas hoc enim veluti quineou,riit,. tidiano cibo alitur & pinguescit oratio sed quo lectionis sit fructus iste, si scribas . It HamoM3κ- que quoniam Etherio tabellario ad me remissis, nullas iam te epistolas habere dixisti, exceptis his, quas aliquando in eremo dictaueras, quasq. tota auiditate legi atque descripsi: et vltro pollicitus es, te surtiuis noctium operis aliqua, si vellem, posse dictare: libenter accipio ab offerente, quod rogare volueta, si nerasses. Neque ulla puto dignio rem disputationis nostrae contabulationem fore, quam si de Scripturis sermocinaremur Einter nos, id est, ut ego interrogem, tu respondeas: qua vita nihil puto in hac luce ii cundius, quo animae pabulo omnia mella sit perantur. J haec α alia quam fantiliari ilinae Damasus cu Hieronymo. Quibus itidem litteris,non nuper eum ex cremo egressam, sed iampridem inde recessisse demonstrat: sed quotonam poti si naum anno Domini id, se, Hia accidς it,ignoramus: quatuor tamen anni mansionis eius in eremo ab incerto auctore gu. . . ι. v. s. numerantur: qua ratione dicendum citet, ipsum egrestum ab eremo ante annii superi
rem, nimirum Domini trecentesimo septuagesimo sexto . at quonia haud selidae fidei auctor ille est qui complura de S. Hieronymo mendacia consarcinauit, noluimuS hac dubia certo superius consignare anno, sed hic potius occasione calumniae Flauiani in Paulinum eiusdem menti iuste. At de lucubrationibus ipsius Hieronymi ad Damasiunagemus inscrtus.
427쪽
DAMASIPA P. . . GRATIANI 12. rvini,
A Placuit Paulino Episcopo Antiocheno, eumdem S. Hieronymum Crainare presbyterum: cui tamen sic ipse aliensit,ut non pateretur alicui adsicribi Ecclesiae; quippe quisie contentiret in clerum adsciri, ut tamen nollet desierere else monacha, , sed pria aninu Oxoi9 τψα Aarbitrio liber, quo vellet, pergeret . testatur id ipse Hieronymus, cum a Ioanne Episcopo Hierosi lymitano ipsius Ecclesiae subijci tentaretur, ad Pammachium scribens, a re ipsum Ioannem ita compellans : Porro quod dicis , te peti jile, ut subijcerentur Ecclesiae Dei, di non scinderent eam, neque proprium sibi iacerent principatum: de quibus dicas, non satis intelligo. Si de me & presbytero Vincentio: satis multo dormitii tempore, qui post annos tredecim nunc excitatus haec loqueris. Ob id enim de ego Anti chiam , dc ille Constantinopolim urbes celeberrimas deseruimus, non ut te in populis praedicantem laudaremus, sed ut in agris & in solitudine adolescentiae peccata deflentes B Christi in nos misericordiam defleeteremus. Sin autem de Pauliniano tibi sermo est: vides eum Episcopo suo esse subiectum, versari Cypri, ad vilitationem nostram inte dum venire, non ut tuum,sed ut alienam, eius videlicet a quo ordinatus eli . Quod ii hic etiam esse voluerit, in exilio nostro quietus insistitudine vivere : quid tibi debet, nisi honorem, quem omnibus debemus Episcopis 3 Fac a te ordinatum: idem ab eo audies, quod a me misello homine san Le memoriar Episcopus Patilinus audiuit: Num
rogaui te, ut ordinarer 3 Si sic presbyterium tribuis,ut monachum nobis non auferas:
tu videris de iudicio tuo. Sin autem sub nomine presbyteri tollis mihi propter quod saeculum reliqui: ego habeo quod semper habui: nullum dispendium in ordinatione passus es. J haec ipse
Ex his vides, nequaquam sustinuisse Hieronymum alicui, cum ordinatus est, ad-C scribi titulo , nec postea in aliquam referri Ecclesiam tolerasse : immo de ambobus, nempe de Hieronymo & Vincentio, Epiphanius h ad Ioannem scribens testatur,nec pre- ι apud cibus adduci vinquam potuisse, ut vel saltem in monasterio sacerdotis munere fungerentur. At si quod plerique dicunt, idem Hieronymus a Damasis Papa laetiis est
Cardinalis tituli S. Anastasiae; cur ca redigi vellet a Ioanne sub Ecclesia Hieroiblymitona, non aeque excepit, sicut de ordinatione a Paulino facta, ita de Cardinatatu, quo diacum a Damaso Romae donum 3 Vel cur ex illa facta contestatione Paulino, se omnino liberum esse declarat, si postea a Damalis in titulum Cardinalis cooptatus est 3 Sed cum omnino se liberum fateatur, nec umquam tituli vinculo voluisse astringi testetur: vide quo modo subsistat, ut suerit ipse creatus a Danaasb presbyter Cardinalis. Da igitur presbyterum Cardinalem sine titulo , & acquiescent qui de his dubitant dicentibus D Hieronymum ordinatum a Damaso presbyterum Cardinalem: sunt enim correlativa, & ad aliquid significantia antiquo more presbyter Cardinalis & titulus, ut alterum sine altero esse non valeat. Nec est quod fingere quis possit, Hieronymum postquam recusauit adscribi Ecclesiae Hiemi ob mitanae, venientem rursus Romam, passium a D masse in titulum Cardinalis adscribi: nam illa epistola ut ibi testatur decimo tertio anno scripta est,postquam Hieronymus Hierosolymis commoratus est, totidemq. dc --plius post obitum Damasi . sed de his rursum inferius.
TRecentesimus undeoctogesimus annus Domini Ausonium Gallum & Olybrium
habuit Consules ordinarios. Eiusmodi honore primario Gratianus Augustus Aim C NsvLA msonium magistrum suum ornare voluit; illud probe sciens,magistris aeque ac parenti- 'hus haud digna meritis vicem referri posse. Rependit illi pro munere dc ipse Ausonias egregiam gratiarum actionem, quam coram ipsi, Imperatore & amplissimo Senatu dixit: qua & haec inter alia V: Tu Auguste venerabilis , districtus maximo bello, assul- - . t M. tantibus tot millibus barbarorum, quibus Danubii ora protexitur, Comitia Consul, ' i' ius mei armatus exerces. Tribunitia ista quod myrbe Sirmio geruntur, an ut quod in procinctu, Centuriata dicentur di an ut quondam Pontificalia vocabuntur 3 sine arbitrio multitudinis sacerdotum tradiata collegio sic potius,sic vi centur: quae tu Pontifex
Maximus Deo participatus habuisti. Non est ingenii mei , piissime Imperator, talia x
428쪽
comminisci: verba siunt litterarum tuarum, quibus apud me auctaritatem summi no Aminis & tuae voluntatis amplificas. sic enim loqueris: Cum de Contalibus in annum creandiSselus mecum volutarem, ut me nosti, atque ut facere debui, ut velle te sei uir consilium meum ad Deum tuli. Eius au ritati obsecutus, te Consulem designaui, &c.J toti μ llaec et interius de Gratiani pietate : Nullum tu umquam diem ab adolescentia tua, nisi adorato Dei numine, & reus voti, &illico absblutus, egisti lautis manibus,memte pura, immaculabili constientia, S: quod in paucis est cogitatione sincera.J li. ecipse. Ista voluimus retulisse ad intinuandam Christiani Principis pietatem : cui etsi hucusqiae cum Imperio titulus ille nomine tenus potius quam re inhaereret, Pontificis Maximi, sicut alijs superioribus Christianis Imperatoribus: ipse tamen cut dicemus pietatis purus cultor abiecit. arisa. i. ν Porro autem idem Ausenius in precatione illa , qua sui Consiulatus auspicia occi- B nuit, haec haud vane anni huius aliguratus est bona, dum post alia ita habet:
Iane veni, nouus anne veni, renouate veni Sol,
Hasibus edomuis , sua Francia mixta Sueuis orira ad obsequium, Larijs ut militer armis'. Tua vaga Sauro ues sibi iunxerat agmina Chunis,
Hoc mihi praeputias Victima nunciat ab Iam venu Auguctus, mybos τι comat honores -
is exornans, quos participare cupis t. J et paulo post: Ecce ubi se cumulat mea purpura multas auia Auribus Me Nemesiu) post me dignatur oriri . CAUUM Consul, plu*uam conferre videtur Me si, qui iustis nostros prace re fasces.J de Theodosio nimirum eodem memse Imperatore creato intelligens. Nam paulo post, nempe eiusdem mensis Ianuarij h die decima sexta,idem Gratianus τε tonosius Augustus proxime spectans imminentes in cladem totius Romani Imperij Gothorum: tollet victrices turmas: cum ipse reuocaretur in Gallias ob Alemannos iterum rebellantes Imperatoris absentia, & ob cladem Orientalem serocioribus animis insilescentes: Sirmi j agens, adoratri. numine eius instinctu, publicis Comitiis militaribus creat Oriem talis Imperi j in locum Valentis defuncti Theodosium Imperatorem annum agentem aetatis tertium supra trigesimum it qui tempore Valentiniani lenioris post praeclaras asuersus barbaros res gestas, inuidiam passus,atque ad necem quaesitus, seruatus tamen Dsuit magno Dei consilio ad erigendum collapsum in Oriente Romanum Imperium ob incursiones barbarorum, & ad vindicandum Occidentale e cruentis sanguine regio manibus tyrannorum. Amulsiste diuinitus numen in eius natalibus, ut bonorum suturorum Pramuncium nomen consequeretur, Theodosiasq. diceretur, auctor est Aurelius e aurei. Victis Victor, qui ait ς: Huic serunt nomen somnio parentes mon:tos sacrauisse, ut Latine im of telligimus, A Deo datu De hoc etia quibusda oraculis in Asia diuulgata est,cu eum Valenti dicerent successuru, cuius nomen e Θ,E, Ο, atque Δ, Graecis litteris initiaretur. qua cognatione principij deceptus Theodorus,cu sibi Imperi u prae si eret, stelestae cupidis nis supplicia percepit.Jhaec Vicaer, qui eu patre Honorio matre Thermantia genere Hi- - s. ari spanum, Originem a Traiano traxille dicit. Ceterum quod ad parentem eius spectat, ι- μου. . GH- non Honorium fuisse, sed Theodosium, S. Ambrosiius R, Orosius , Ammianus de alij te- Eia , . stantur : patriam vero ipsius Marcellinusi tradit Italicam , Tolimus autem g eum Caucae Galleciae oppidi natum dicit. Vnus hic inter tot tanto'. Imperatores inuentus, E. V. sententia Claudiani h,qui non quaesierit purpura, sed ipse quaelitus sit ab ea: nam ait: a Z - tib .. Haec sin innumeris per A quaesua Irophaeis:
GDigna DP urnus: Miro si purpura supplex Obtulit aese fias meruit regnare rogatus. JLaudatur summopere de Theodosij electione Gratianus, utpote qui prospiceret publicae potius quam priuatae utilitati, fortissimo duci dimidium cedens Imperia, qui rellia. Ia iv j qiii dimidij iam ante stat rem adstiuisset sibi consortem. Commendat eu lanctus Augi ' Ρ uinus liis verbis : Gratianus Tireodosiu regni participem fecit,cum paruulu haberet de
429쪽
3 U THEODOSII i. A fratrem, auidior fidae societatis, quam nimiae potestatis.J ita ipse . Porro de creati ne Theodosiij errasse conuincitur Theodoretus, dum ait nonnisi poli adeptam victoriam de Gothis suisse a Gratiano nominatum Imperatorem; cum reliqui omnes antiqui historici dicant eum ante creatu suisse Augustum, postea vero cum exercitu prolectum esse contra barbaros. Pugna autem ab eo inita aduersus Gothos, victoriaq. adepta sic ab ipso Theodoreto describitur': Theodosius fide communitus, alacri animo de erecto M. iter suscipit: et ingressus in Thraciam, barbarosq. ex aduerso venientes conspicatus, τu odiosius aciem velut proelium iami rus instruit. Facta autem leui pugna , cum barbari Roma- φη LLATnorum impetum sustinere non possent, aciem deserunt, atque terga dantes fugae se man- μμ' 'fidant: quos Romani, quantum poterant, persequuntur, magnaq. barbarorum fit caedes: nam non a Romani, solum, sed ab se mutuo interiboti conciderunt. Quare cum
B quamplurimi essent ad hunc modum trucidati, & pauci qui latere poterant, Istrum traiecissent: Dux ille longe praestantissimus Theodosius,copijs suis ad vicinas urbes diu tributis, ad Imperatorem Gratianum celerrime, quo suae victoriae ipse nuncius esset, proficiscitur . Atque cum Gratianus Imperator, quae narrabat, ne credibilia quidem putaret,& factum supra modum miraretur: illi quos stimuli pungebant inutiadiae, aiunt eum de fugae se dediste, & exercitum amisisse. Tlieodosius igitur postulat
ab illis qui contradicerent, uti mittant nuncios, perq. eos multitudinem barbarorum interfectorum diligenter cognoscant: facile namque esse ex spolijs numelum addisc re. Cui orationi assensus Imperator, misit nuncios qui res gestas explorarent, eique postea referrent.
Duci autem optimo Theodosio interim apud Gratianum commoranti diuina quae-C dam visio ab ipso omnium rectore Deo obiecta est . Videbatur enim videre diuinum Vitio o Vis Meletium Ecclesiae Antiochenae Praestilem, i Enam sibi Imperatoriam iniicere, &cor Tu ODO. nam illi honori conuenientem capiti imponere. Quae cum noctu secundum quietem vidisset, prima luce cuidam ex familiaribus indicauit. Ille semilium mani testum esse,& nihil obscuri ambigui ve in se complecti dixit. Ac pauci dies iam intercellerant, cu r dierunt nuncij, qui ad res a Theodosio gestas explorate cognoscendas proiecti sui sent, retuleruntq. permulta barbarorum millia esse trucidata, dic. Jhaec de victoria Them sij, post quam perperam ponit ipsum creatum Imperatorem: quamobrem& visi nem recensitam longe ante contigisse oportuit. Non enim uno, sed multis ante pro lijs victos a Theodosio Gothos, testantur Victor &Marcellinus. Quanti momenti fuerit ista victoria, Claudianus his versibus cecinith:
D missa relicta foret Romam noMinis umbra, u- .Hι pater ille tuas iam iam ruitura sub is .
Pondera, turbatamI. ratem, tartar. Gasset Naufragium commune manu, CN. J
Sozomenus de bello nihil, sed Gothos per Legatos tradit pacem petentes in amicitiam esse receptos ι Gratianum autem prosectum contra Alemannos, eos feliciter debellasse: nam ait : Sub hoc tempus Gratianus, Alemannis Galatas, Galias filicet, Occi- -- -- dentales adhuc infestantibus, ad paternam Imperii 1brtem reuersus est; quam ipsi, istam oraris uvatri'. ipsius gubernandam reliquerat, cum prius Illyricos & Orientis Imperium The dolio commisisset. Res autem illi ex voto contra Alemannos, vidi Theodosio contra Istrum accolentes barbaros, confecta est. Illos quidem bello subegit, hos in amicitiam E populi Romani supplices recepit: a quibus acceptis obsidibus, firmata pace,Thessal nicam venit. J hac Maomentis. Sane quidem ingentem hostium multitudinem a Gratiano prostratam, reliquos vero in deditionem acceptos fuisse, Tosmus 4 auctor est. Sed unde tanta haec Gratiano,
ausi precibus sanctissimi sacerdotis Ambrosj 3 Accipe quid ipse in litteris postea redditis
ad Gratianu' habeat, cum se excusat , quod redeunti ipsi ex Illyrico protectum in Galblias non occurrerit: Reuertenti tamen inquit etsi non occurri vestigio, occurri animo, occurri voto i ii quo maiora sunt ossicia sacerdotis. Occurri di Quando enim ablui, quem to sequebarassectu, cui sensu ac mentibus inhaerebam 3 Et certe maior animorupraesentia est. Tuum quotidianum iter legebam, nocte ac die in tuis castris cura & te su locatus orationum excubias praetendebam, etsi inualidus merito, sed assectu sed
Jus, tiliata quidem cum pro tua salute deserebamus, pro nobis faciebamus . Nihil
430쪽
hic adulationis est, quam tu non requiris,& ego alienam nostro duco ossicio : sed plurib Amum gratiae,quam dedisti. Scit ipse nostri arbiteriquem fateris,& in quem pie creatri refici viscera mea tua fide,tuas alute,tua gloria, meq. non sblium ossicio publico debitas pendere preces,sed etiam amore priuato. Reddidisti enim mihi quietem Ecclesiae, perfidorum ora atque quod utinam) & corda clausisti, & hoc non minore fidei quam potestatis auctaritate secisti. J haec ipse. At non Ambrosius dumtaxat pro Gratiani vi claria solicitus iuges obtulit Deo pro toxvM vora ces,sed Fidelium omnium vota publica nuncupata sunt, frequemq. tunc pro eo pi - rum ad basilicas concursus prospera illi assidue postulantium: unde Aus bilius huius armni Consul in gratiarum actione: Non sorum, & balaticae olim negoti js plenae, nunc vintis , votis'. pro tua salute susceptis: nam de siua cui non, te imperante, securitas 3J Ex his plane intelligis hoc esse tempus, quo Gratianus Imperator eas litteras ad Ambro- Ssum dedit, quibus ab eo peti t scribi non libros fidei sitam hos iam ante dederat i edde Spirita noto, quos poli sequentem annum ab ipsb Ambrosio elle conscriptos, inserius demonstrabimus. Qui ergo adeo perspicuis cognouillet exemplis, pietate Deum conciliari , praestoq. ipsam esse cultoribus religionis ; reuersus e proelio nihil antiquius habuit, quam in veram incumbere religionem : quamobrem ut eam omni st a AsisIA bris dio Persectam Oinnibusq. numeris absolutam redderet, Ambrosium ad se his litteris
Ambrosio religiosissimo sacerdoti omnipotentis Dei Gratianus Augustus . o Hi, i o Cupio valde, ut quem recordor absentem,& cum quo mente sitim,cu eodem corpore AM OMν-- prae lenti. Festina igitur ad me,religiose sacerdos,ut doceas doctrina vere credentem :non quo contentioni itudeam , aut velim magis Deum verbis quam mente complecti, C sed ut magis aperto pe ri reuelatio diuinitatis inisideat. Docebit enim me ille, quem non nego, quem fateor Deum ac Dominum elle meum; non ei obi jciens,quam in me video creaturam, qui Christo nihil me addere posse confiteor; verumtamen ut etiam Patri me commendem, Filium praedicando. Non ego in Deum verebor inuidiam, non me talem laudatorem putabo, qui diuinitatem verbis augeam. Ego infirmus di fragilis, quantum possum praedico, non quantum est ipsa diuinitas. Rogo te,ut mihi de ipso tractatu, quem dederas, augendo illic de Spiritu ancto fidelem disputationem, Scripturis atque argumentis Deum esse conuincas. Diuinitas te seruet per multos armnos cultor Dei aeterni,que colimus Iesum Clitastu.J hactenus Gratianus ad Ambrosium. Abierit ne ad eum Ambrosius, licet quid certi minime affirmari possit: non defuisse tamen ipsum adeo religiose petenti, par est credere. ceterum antequam proficisceretur, D. . .. . . liquet ad eiusdem Gratiani recitatas litteras rescripsi: se: extat ipsa epistola homni pi na officio , ex qua ea quae paulo ante sunt recitata, hic exscripsisse sui ficiat, de meminis se tituli , cum , Christianissimum Principem nominat . Insuper excusans , scripti ne elaborandam de diuinitate Spiritussancti haud ita cito a se mittendam, cum magni momenti est et opus, haec ait: De Spiritu vero interim veniam scriptioni peto: quoniam quem iudicem inei sim sermonis habiturus, agnoui,&c.J porro non ante biennium eam lucubrationem ab Ambrosio absolutam, & ad Gratianum misiam, suo loco dicti ri sumus. Expet ijsse interim ipsum Ambrosili lucubrationes Baiiiij eo argumento conscriptas,facile intelliget,qui leget utriusque doctoris ea de re commentarios editos,quod de S. Hieronymus probe nouit.. Post tantam autem adeptam victariam, quamnam gratiarum actionem Gratianus rDeo, populoq. fideli pro precibus impensis munus rependit ξ utique illud quod ait Ambrosius : Reddidisti mihi quietem Ecesesiae, peridorum ora, atque quod utinam dccorda clausisti. J quonam vero modo hoc ξ utique sanctionem pio dignam I inperatore
promulgando, qua haereticorum omnium ora blasphema compei cu t, ad Hesperium σι. s. ἐν harat. Praesectum Praetorio ita scribens r
isti, e .r Omnes vetitae legibus de diuinis & Imperialibus haereses perpetuo conquiescant t. . Quisquis opinione plectilibus ' Dei profanus imminuit: sibi tantum O noeitura se
Lix iovi . ti at, alijs obsutura non Pandat. Quisquis redempta venerabili lauacro corpora, pa- HAE Ti. rata morte,tabificat; id auferendo quod geminat nempe baptissium sibi solus talia nou rit, alios nefaria institutione non perdat: Omnesq. peruersae illius superstitionis magi.- sui pariter de minita, seu illi sacerdotali auumptione Episcoporum minen infaman seu