장음표시 사용
721쪽
A Origenitiarum Hierosoly mis agentium latebris ventum illum spirasse, quo eiulinodieli excitata tempestas, ex qua tiliorum pacis nauigia nonnihil iactata,& inter se collisa diu, vix tandem ad tranquillitatis portum, quo uteriae rectitudinis & veritatis clauum direxerat, integra absque naviragio Peruenere: cumstea datis inter se mutuo dexteris, iunctis animis,aduersus primogenita Origenistarum germina, Pelagianos lia reticos, 1 ub eodem Catholico fidei vexillo commilitoneS acerrime decertarunt. Sed quo modo ab Origenistis suppeditatus est discordiae iomes; ex verisimilibus, ex veris tamen deductis coniecturis datur poste opinari: procul vero abhorremus ab Opinatione eorum, de quibus ista Hieronymus : De amicitia omnis tollenda suspi- a mino. cio est ;&sic cum amico quasi cum altero se, loquendum. Nonnulli iamiliares meι,& :οῦ-, Mia vasa Christi, quorum Hierosolymis & in sanctis locis permagna copia eit, suggerebant, c-cii ovat non simplici animo a te iactum, sed laudem atque rumusculos dc gloriolam populi r
quirente : ut de nobis cresceres, dc multi cognoscerent te prouocare, me timere, te scri- Osivo umbere ut doctum, me tacere ut imperitum,& tandem reperisse qui garrulitati meae silen- - tium modumq. imponeret.J haec ipse: sed plane male illi Augurtim animum perscrutati; licet id conati fuerint, qui ad haec aduersus Hieronymum scribenda Ausulimum quibusdam impulsibus adegerunt. At quinam aduersiri; isti Hieronymi, qui ex Au- sustini ad ipsum scriptis insultandi in eu captaturi forent occasionem r illi iacmPe, quin rum superius mentio iacta est. Ioannes Hierosolymitanus Episcopus, Rustinus, Melania,&u qui alij ob Origenis errores, quos impugnabat , ipsi Hieronymo insensi illini, eiulinodi quidem, qui extrinsecus lanctitate cum nobillitate pollentes. iidem apud omnes inuenirent , qui eos minus proxime perspectos haberent. C Quaenam autem, quantave putas hos omnes aduersius Hieronymum in aures Alipij insudiisse e etsi non alia, illud quidem quod dictitare α obiectare 1, Pe solebant: nimi- AMPI s MA-rum,hominem esses astu plenum, tumidum, nemini parcentem, Omnes carpentem, Ilio Mia sibi nimium arrogantem, asentem doctorem totius Orbis, omnes spernentem, nul-- NM
Ii q. rationem habentem: iore namque Deo gratum, Chri ianit'. iucundum, petu- 'Iantiam hominis coercere, contrarijs scriptis eius scripta corripere ae siugillare; idq.eile de ipso in primis benemereri, si e cathedra docentis demillus, in loco humili collocarus disteret tandem, & quod non crederet, experimento sentiret, Praestantiorem ipso in Eccletia inueniri doctorem. At quorsum haec Origenistarum stropha tendebat eo nimirum, ut Hieronymi quam dicebant audaciam coercendo, Auguli inum, ia pos
sentiea arte sibi colu gerent; vel saltem eosdem inter se altercantes, liba iii uicem adue D sarios constituerent , iugiter inter se pugnantes , mutu . carpenteS eueniret q. tandem secundum illud Hieremiae k: Quia tortis impegit in 1brtem , ambo Parit cr conciderunt. J.Non leniit dolos Alipius, nec in animum inducere potuit fraudulenter haec agi, ab hominibus praeserti tu, quorum sanctitas videbatur roto iam Orbe irecrata: quamobrem quae de Hieronymo ab illis accepit, eadem reuersus in patriam retulit Augustino: qui bona fide,rectoq. animo, de nonnisi boni consulens, sic scribere aggrecius est, dc carpere quae a Hieronymo scripta essent, ut tamen in omnibus fraternae est ritati in primis voluerit esse consilitum: sicq. se reprehenserem exilibuit, ut tamen ch ritate se fratrem est e,pluribus significaste voluerit. Sed age iam ad ipsas litteras inter se
mutuo datas, quo scriptae sunt ordine, veniamus
Dedit igitur ipse prior Augustinus ad Hieronymum,quas diximus,litteras hoc anno
E cuidam Profuturo, tamiliares illas quidem, salibus tamen acrioris correctionis asper- vcv rivisas: nam unde sibi suppetere poterat haud mediocre argumentum Hieronymi con .- ΑΠ 'ημmendandi, quod solus ac primus inter Latinos reserare potuerit ibntes Hebraicos, Lint M.
inde cum sugillandi se inuenis te putauit occasionem , quasi otiole haec ipse tet.tal-set: a quo studio etiam diuellere eu conatus, fructuosius ipsum laborare rogat, ni nuru ut verteret in Latinum Graecos scriptores Ecclesiasticos; quod pollulare se dicit nomine totius Ecclesiae Asricanae, cum ait R: Petimus ergo, de nobiscum petit omnis Atri. 'canarum Ecclesiarum studiosa societas, ut in interpretandis eorum libris, qui Graece
Scripturas nostras quam optime traetauerunt, curam atque operam impendere non graueris: potes enim eiscere, ut nos quoque habeamus illos tales viros, & unum p
tillimum , quem tu libentius tu tuis litteris si,nas. J Origenem sane Augustinus i telligiis cuius laudes, antequam ex eo liaereses proterrentur in lucem , luis scriptis nil L l. m. . Nun a saepe
722쪽
sipe contigerat Hieronymu praedicasse: ut vel ex hoc uno intelligas tacita inuri Hiero- Any mo notam, quod hoc tepore detestari profiteretur Origenem, quem ante saepe alias commendassiet: sicq. plane per transennam inspicias suppeditata ab Origenistis Augustino, eo modo quo diximus, in HieronImum argumenta ; qui dcitia mox subdat: De vertendis autem in linguam Latinam sanctis litteris canonicis laborare te nollem , nisi eo modo quo Iob es interpretatus 3 ut signis adhibitis, quid inter hanc tuam di Septuaginta, quorum est grauissima auctoritas, interpretationem distet, appareat. S tis autem nequeo mirari, si aliquid adhuc in Hebraicis litteris Ed exemplaribus inuentiatur, quod tot interpretes illius linguae peritissimos fugerit, dic. J ad postremum eius, modi indigno plane Augustino dilemmate agit: Si enim, inquit, obscura sunt, te quoque in illis falli potuisse creditur: si autem manifesta, illos in eis falli potuisse non creditur . J haec ipse: sed quantarum sint virium, si quae ad ista responderit Hieronymus Blegeris, plane inuenieS. Post haec autem Augustinus eam reprehensionem inculcauit de perperam facta a Hieronymo interpretatione loci illius in epistola ad Galatas L quo Paulus ait obiurgatuisse a se esse Petrum: cum Hieronymus diceret ex complurium doctorini sententia , ea,ri Mi ies Hia, omnia inter ipsos Apostolos per simulationem esse transacta : redarguit enim Augu- ψη - μ' sinus Hieronymum tamquam praui dogmatis assertorem ; quasi illis mentiri licuis 12' , at Srmarit . At quam haec a sententia Hieronymi abhorruerint, superivis a nobis est demonstratum tomo primo Annalium, cum de eadem controuersia & dissensi
ne inter Paulum & Petrum pluribus disputauimus; ad quem locum lectorem rehcimus . Haec quidem primis ad Hieronymum litteris praestitit Augustinus,quas Proiut ro perserendas Hieroselymam dedit. Sed accidit,ut ipsae retentae in Africa, vix ut dice- Cmus peruenerint post annos duodecim Hieros lymam. Verum quo casu id 1actu sit,si eb Auμ' ' explicat Augustinus h: Primas, quas ad te adhuc presbyter litteras pra paraueram mi .... 2,. ' tendas per quemda fratrem nostru Profuturusqui postea nobis collesa factus, ta ex hac vita migrauit; nec eas tu ipse perferre potuit; quia continuo,du proticisci disponit, Episcopatus sarcina detentus, ac deinde in breui defunctus est; etia nunc mittere volui,&c. JCum igitur haru Augustini litterarum S. Hieronymus penitus ignarus esset, ipse adnis Ro-m Augustinum alia occasione litteras officiosas satis misit: quae licet non extent, rara ta- men meminit Augustinus , qui & testatur inter alia admonitu se nillea Hieronymo,s τι N vis ut caueret in legendo Origene eius errores; ut te quod ipse Hieronymus aliquid visus est et odoratus esse,& in suspicione adductus de consuetudine Alipij Hierosolymis cum Ioanne Episcopo , Ruilino, atque Melania,& veritus ne per Nipia tamqua canalem e Dcoenosis fontibus in Augustini animii illaberetur toxica Origenis. His acceptis a Hier nymo litteris Augustinus, cia ad eum redderet litteras, eade persuasione qua cu primas litteras dederat animo affectus,rursum a redargutione scriptorum illius sumit exordiu, ex causa quidem leuissima tibi comparans argumentum; nimirum quod accepisset a quodam homine,inditum ab eo titulum,Epitaphiu, commentario illi, quem ante biei nisi conscripserat de Scriptoribus Ecclesiasticis; quod tamen minime verum fuit, ut litteris suis se postea Hieronymus excusauit.Rursum vero hsdem Augustinus litteris eamdem inculcat reprehensionem de prauo dogmate ex interpretatione perperam tacta loci illius epistolae Pauli ad Galatas:atque tandem,perinde ac si graui lapsus esset errore, adhuc admonuit,ut iuxta illud Homeri,instar Stesichori, recantaret palinodia. haecc
cta pluribus pertractata apud ipsos Hieronymum & Augustinu, si vis, inspicias lector: sininus enim in longum diruueret oratio, si cuncta verbis ipsoru hic reddere conaremur. Sed accidit, dolo quidem aduersariorum, non autem culpa vel tacitantia Augu-xtφελ x v stini, ut hae litterae nequaquam Hiemsblymam perlatae fuerint , sed exscripta ex eis hidi I i, exemplaria in Italiam missa sparsaq. per singulas scrine ciuitates non sine Hieronyxτ vvLGATAE mi graui ignominiae nota : quorum unum nactus Sysnnius diaconus, Hierosi,lymam ad Hieronymum attulit: testatur id ipse Hieronymus in litteris ad Augustinum scri-ἀHiara . . a. Ptis,cum ista narrat, sic iure quidem expostulans 4: Satis mirari nequeo, quo modo ipsis epistola & Romae& in Italia haberi a plerisque dicatur, & ad me solum non peruen rit, cui soli missa est: praesertim cum idem frater Sysinnius inter ceteros tractat tuos dixerit eam se non in Atrica, non apud te, sed in insula Hadriae ante hoc ferine
quinquennium reperisse.J hac Hieronymus. Quis non sentiat id lubdola aduersariora
723쪽
A arte composita, ne eiusmodi litterae ad Hieronymum peruenirent, nec eius stylo p tenti ex more, omnia quae essent obiecta refellerentur: sed quasi ex illis victus atque prostratus, cum rubore cluisse videretur ι litterae illae Augustini ubique locorum ab aduersarijs ostentarentur, describerenturque: ut sic Hieronymi nomen sannis pariter atque cachinnis expositum Pro aduersariorum arbitrio ubique traduceretur. Quod autem haec acciderint Augustino nesciente, inde satis aperte percipi potest, dum post illam epistolam ad Hieronymum alias litteras dedit, quibus en agitabat, ut
ad datas a se litteras responderet. Sed rem hanc tota gestam dolo aduersariorum cum f. rei ERONI.
dicimus: ne falsum me conteitorem exi stimes,accipe quid praeterea per Africanos itide μ' Episcopos ijdem aduersarij Origenistae eodem tempore moliti sint: narrat id S. Hier nymus in Apologia aduersus Rustinum: Scribit,inquit,stater Eusebius, se apud Afros AE Nim B Episcopos, qui propter Ecclesiasticas causas ad Comitatum venerant, epistolam quasi meo scriptam nomine reperisse,in qua agerem poenitentiam, & me ab Hebraeis in ad lescentia inductum esse testarer, ut Hebraea volumina in Latinum verterem, in quibus nulla sit veritas. Quod audiens, Obstupui. et quia in ore duorum vel trium itat Omne verbum, uniq. testi nec Catoni creditum est; id ipsum multorum me ex Vrbe fiatrum scripta docuerunt, sciscitantium, an ita se haberet, & a quo ipsa epistola disie- minata esset in vulgus lacrymabiliter indicantiu . Qui hoc ausius est facere, quid aliud non audeat J haec S. Hieronymus ι quibus plane lignificatur, ex una pariter ossicina istaec omnia esse deprompta . Porro totius huius facinoris architectum fuisse Rumnum, ipsumq. eius auctorem epistolae nomine Hieronymi scriptae, idem Hieronymus in Apologia in ipsum scripta non obscure significat b. , vim . AM.
C At quid post haec ipse Hieronymus 3 licet Augustini litterarum exemplar per Sysinnium diaconum accepisset, cunctatus est tamen ad eas dare responsum, quod haud certus omnino reddi posset eas ab Augustino esse conscriptas, licet sui ait) stylo fatis A Gν vino. intellexerit eius esse : sed stomachatus nonnihil duabus ς ad Augustinu mittis litteris, de iniuria accepta conquestus est, contestatusq. pariter se ad priores ab ipso datas litteras minime respondere velle quousque certioribus scriptis litteris suas illas esse significaret. dedit harum litterarii priores Ailerio, posteriores vero Firmo, ut ex Augustini redditis litteris 4 apparet. Quas omnes licet stylo pungenti, utpote commotus iniuria, vi' visus sit exarasse : haud tamen inter se ipsi, connexum vinculucharitatis dissolui v Iuit: nam ad finem priorum , quas Sysinnio dedit, animi sui candorem his verbis reli- ruisse voluit declaratum': Vide, inquit, quantum te diligam, ut ne prouocatim qui- e et imem voluerim responderemec creciam tuu elle, quod in altero sorte reprehenderem.J ad ρο fine vero posterioris epistolae f: Vale, inquit milii amice carissime, aetate fili, dignitate f- ρ ' parens. 3 sic quidem,quod iam Augustinus esset creatus Episcopus, de mox addit: Etlioc a me rogatus obserua, ut quicquid mihi scripseris, ad me primum facias peruenire. J Augustinus vero acceptis Hieronimi litteris ab Asterio, illas suas ad eu reddidit, quarum est exordium s: Quamuis existimem,&c.J in quibus inter alia Veniam peten , i ams..'In haec ait : Obsecro ergo te per mansuetudinem Christi, ut si te laesi, dimittas mihi, ne ει. - H e me vicissim laedendo, malum pro malo reddas.J et post alia i Vtinam mereremus am- ' 'plexus tuos, &c. J Ex quibus plane intelligis, Deo dilectos, filios pacis, Ecclesiae ima
gistros eo animo in altercando fuisse, ut inter ipsbs verborum grauiores verberibus ictus, se tamen mutuo complecterentur, & suri tuis charitatis osculis peterent. E Porro ut his profitetur litteris Augustinus , haud pridem dederat ad Hieronymum per Cyprianum diaconum litteras, quae extant, estg. illarum exordium h: Ex quo c-pi ad te scribere.&c.J quibus & significauit suas este duas illas priores, quibus sup
rius dictae correctiones conscriptae haberentur, de quibus & Hieronymus petierat certior reddi, num eius essent . adiunxit vero & postremis his suis ad Hieronymum alias reprehensiones; videlicet, quod nouam ex Hebraeo translationem libri Iob edi- sτiNo m disset prorsus inutilem;quodq. aliterquam Septuaginta haberent, vertens ex Hebrai- ua v caveritate librum Ionae, pro cucurbita, magno omnium scandalo, hederam posuisset: et quid in una Asticanarum ecclesiarum tunc contigisset, recenset his verbis: Quidam frater noster Episcopus, cum lectitare instituisset in ecclesia, cui praeel , interpretationem tuam, mouit quiddam longe aliter abs te positum apud Ionam Prophetam, quam erat omnium sensibus memoriaeq. inueteratum, & tot aetatum laccellionibus
724쪽
decantatum: factusq. est tantus tumultus in plebe, maxime Graecis arguentibus & im Aclamantibus calumniam selsitatis, ut cogeretur Episeopus ea quippe ciuitas erat) Iudaeorum testimonium flagitare . Utrum autem illi imperitia. an malitia. hoc elle in Hebraeis codicibus responderunt, quod & Graeci & Latini habebant. Quid plura coactus est homo velut mendositatem corrisere, volens post magnum periculum non remanere sine plebe. J hactenus de his Augustinus: reciprocansq. rursum per eamdem lineam stylum, affrmat eum utilius impensiurum operam reddendo Graeca Latinis, quam Hebraicas eri. nomine gratias agit de Euangelio ab ipso ex Graeco in Latinuin
At quantum temporis interlapsum sit,ex quo illas ab Augustino olim scriptas , deitatibulis'. Per Crprianum diaconum iterum ad ipsum datas sanctus Hieronymus acceperit : pla- Aeetiniar ne ex ipsis Hieronymi ad Augustinum per eumdem Cyprianum tunc redditis litteris a 4:, mu ' satis superci. intelligi potest; nempe quod admiratione quidem dignum est; duodecimis annorum spatium intercurrisse: quod sane ex manifesta illa ratione deducimus, cum in ijsdem litteris ipse testetur S.Hieronymus h , eius exemplaria ad se perlata esse non antequam Sy sinnius aduenerit ex Gallijs Hierosolymam , cum illuc mistiis est ab Exuperio Episcopo Tolosano; qui quidem eius aduentus contigisse monstratur sub sexto Arcadii Consulatu cum collega Probo, est is annus Domini quadringentesimas sextus. Nam cum ipse S. Hieronymus in praefatione libri tertii in Amosam et i edictis Consulibus elaborasse commentarios in Tachariam ad Exuperium Tolosanum Episcopum & in praelationibus trium librorum in Tachariam idem S. Hieronymus testetur de eodem Susinnio tunc misso ab Exuperio Hiemsblymam: plane necesse est assirmare , non ante
dictos Consules usinnij aduentu contigisse. Porro non altu hunc suisse Syfinnium, qui cexemplaria epistolae Augustini ad Hieronymum attulit Hierosolymam, ab illo qui ab
eodem Exuperio Tolosano Epistopo missus accepit a S. Hieronymo commentarios in Zachariam Prophetam stib dictis Consulibus elaboratos, ex eo quoque certo cognosci
potest, quod ipse Hieronymus in litteris quas tunc pro desensione sua ad Augustinum seripsit, cum citat S. Ioannem Chrysbstomum, non eum dicit esse Episcopum, sed olim fuisse,atque esse iam deiijsse: adeo ut necesse sit eam ab ipsis pro sua desensione esse scriptam ad Augustinum epistolam, cum iam Ioannes sede siunmotus esset,& in locu eius. Ni νε . m. alius suffectus; sunt enim in dicta epistola haec Hieronymi verba : Quid , inquit, dicam de Ioanne, qui dudum in Pontificali grada Constantinopolitanam rexit Ecclesiam.& proprie super lioc capitulo latii timuin exarauit librum 3 J quae quidem ipiamet verba ne arbitreris esse mendii in codice repetit ipse Augustinus in sua ad Hieronymum Dis aQ om.... responsione, ea epistola,cuius est principium 4: Iampridem charitati tuae, &c. J Sic igi- δ νει- tur iam vides sedere deiijsse Ioannem Chrysostomum,cum illae a Hieronymo seriptae
sunt littera: ad Augustinum per Cyprianum, quibus de acceptis priorum litterarum exemplaribus a Sysinnio significabatur . Porro & illud liquet, eadem Ioannem Chrysi stonium quadriosentesimo quario Domini anno sede de s tum & in exilium nus. sum esse: unde peripicias, optimc conuenire, cu inde hunc esse Sysinnium,quem constat Hierosolymam venisse sub dicto sexto Arcadij Consulatu, anno Domini quadri ngentesimo sexto : indeq. perspicue intelligas, non ante annos duodecim Hieroininum accopiisse, non dico litteras, sed exemplaria litterarum, quas Augustinus scripserat: quibus di videas, quam proditorie cum eo tunc ab aduersariis actum sit. Sed non hic finis. imino potius exordium controuersiarum fuit : siquidem acceptis Em, 6. - tribus simul missis ab Augustino Hieronymus litteris, ipse ijs quas per dictum diac Repε G vir num Cyprianum reddidit , Apolosiam validam quidem contexuit': qua cum ab 'μ' 'μ' oinrubus obiectis caulam suam delendisset, redarguit insuper Augustinum, quod eius sententiae visus esset assertor, qua diceretur, Iudaeos ad Christum conuersos uti lici te legalibus potuisse: quod affirmare, nitul aliud esset, quam Cherinthi , Hebionis , de Naaaraeorum liaeresi adstipulari.Vice veria Ausustinus his a Hieronymo pro sua ipsius defensione acceptis per D prianum diaconu litteris, necnon superioribus Firmo datis quarum meminimus,prolixiorem illam reseripsit epistolam, quae incipit: Iampridem charitati tuae. J qua inter alia purgat se ab eo errore, in cuius suspicionem apud Hier nymum venerat, quasi eadem sentiret cum hareticis illis, qui Iudaica pariter cum side Christiana esse seruanda antea docvissent: latetur tamen,se minuS Petrecte esse locutunal intelli-
725쪽
8 ui et sere autem voluisse, ea primis illis temporibus tolerata suisse : quam sua ea detelementiam iam ante contra Faustum scribetis, plenius se declarasti testatur. Sed iam receptat post bellum canenditiari immo& composito inter eos iu dere, & veritate in utroque vincente firmiori pace atque concordia stabilita, pro munere Deo laudes
Porro ut ab omni suspicione malae mentis prauiq. animi S. Auaustinum p pitus liberemus , intelliganius . quam verissimum esse hac omnia aduersarioru arte fuisse com- -M 3 ne. m. ira, ipso aleter semiente : praeter illa quae superius ingesta sunt ad haec declaranda, accipe quae ipse Augustinus ad calcem suarum primitus datarum epistolarum habet;vi sui ΜvM 1LLi. intclligas quo animo in eiusmodi contentionis palaestra in arenam descenderit Sunt I haec verba iptius, cum Profuturo timul cum litteris alia quae sim scripta Hieronymo a an. . . a. B dederat perierenda : Sane idem stater aliqua scripta nostra fert secum; quibus legendis ii dignationem adhibu ris, etiam sinceram atque staternam sevcritatem adhibeas quaesis. Non enim aliter intelligo quod scriptum est . : Emendabit me iustiis in mise- , Psal. i Αο.ricordia,& arguet me: oleum autem Peccatoris non impinguet caput meum: nisi quia magis amat obiurgator sannas, quam adulator ungens caput. Ego autem dii licillime bonus iudex lego quod scripserim ι sed aut timidior recto, aut cupidior. Video etiam interdum vitia mea, sed haec malo audire a melioribus: ne cum me recte isertasse reprehendero, rutius mihi blandiar, dc meticulosam potius mihi videar in me, quam iustam . tul ille sententiam. J haec ipse,volens sua scripta censi irae Hieros mi subiacere . quo animo perseuerasse Augustinutii immobilem v que ad nnem, Omniq. Obseruantia Hieronymum coluisse, innumera ini j idem epistolis sparsa sunt loca. C in nouissima eodem argumento conscripta, quantu ipse licet Episeopus detulerit Himronymo presbytero,hac plane sententia declarauit : Quamquam secundu honorii vin. 1...cabula, quae iam Ecclesiae usus obtinuit, Episcopatus presbyterio maior sit: tamen in M' μνην
multis rebus Augustinus Hieronymo minor eli. J maior quidem Auguilino Hierony- 'o HIIMI
mus, non aetate solum, cuius ratione eum superioribus litteris fili uin nominat, sed & io
linguarum Hebraicae di Graecae peritia: verum & in sanctitate etiam puto Augustinam iure primas Hieronymo detuliste ; quippe quem sciret ab exordio iuuentutis ii gam Clituit portare coeptile, fidem a. immaculatam ierualle, se veri a fide naufragum diu per Manichaeorum haereses deviasse . Cum tot igitur praerogatiuis praestaret Hie ronymus Augustino ; videtur insulia nimis illa quorumdam interpretatio : significare nimirum voluisse Augustinum , Hieronymum maiorem fuisse , quod ma-D ior esset dignitas Cardinatatus Episcopatu: quasi nihil praeterea esset, quo eacelleret Hiero ornaus Augustino, ut necessario ad Cardinatatum illa reserenda sint vel ba. sed de Cardinatatu Hieronymi satis superius. Ad postremum ad significandam pura tuam erga Hieronymum charitatem, timens Augustinus ne quid reliquum reciperii ex liuore pulueris in Hieronymi animo resideret, sequestrem adhibuit Praesidium 1acerdotem . qui penitus eius animum exploraret: ad quem ea de re epistolam scribens, haec habet in fine/: Si ego, quod non debui, aut quo modo non debui, aliquid scripsi: non ad ii illis. lum de me, sed ad me ipsium potius fraterna dilectione mitte sermonem ; quo correctus o ' petam, ut ignoscat, si meam culpam ipse cognovero. J haec ipse . At quanti e contrario fecerit iple Hieronymus Augustinum, de quibus laudibus praedicauerit, inferius suis locis dicturi sumus Annalium tomo quinto, cum mutuo inter se datas litteras tempore E ingruentis haeresis Pelagianae receni ebimus. Hic autem satis in unum congessisse G ptam hoc anno controuersiam, deductam vero ad annum serme decimum quartam , simulq. certo narrationis ordine in unum modo nos perditi icilem historiam ad rerum s starum faciliorem intelligentiam, quam breuissime licuit, complexos est e. lam cetera quae huius sunt anni acta reddamus. Hoc eodem an no Paulinus Romanus. V.C. antiquae nobilitatis decus, una cum Therasia coniuge, ampli istimo patrimonio in pauperes erogato, monasticae vitae initidu- ν rei uiturum arripiens, Urbe admirante, in Nolanum agrum secessit. In cuius rei seitae narratione, a temporis certa ratione sumentes exordium ι haec ipsa praesenti anno gesta cGse, ride certam deducimus manifestan . adducimus auctoritatem,qubd idem ipse Paulinus in epistola quam dedit ad Augustinum adhuc presbyterum, mox vero eodem anno postea creatum Episcopum Hipponensem, nemre anno tequenti, quo contigit ad id in
726쪽
Episcopatuin prouehi , cum testetur se non nisi annum habere, ex quo, abdicato se A 'culo, Christianae philolbphiae nomen dederit, licet aetatis annum suadragesimum priumum implesset: plane significat, hoc anno, sa e aetatis quadragesimo impleto, ino: ψ-sticum induille habitum, de vitae monasticae instituta tectari coepisse. Sed iam ipsum illa profitentem audiamus ;ea enim epistola haec habet : Rege ergo paruulum iii
terra reptantem,Sc tuis grestibus ingredi doce. Nolo enim in me corporalis ortus in gi; quam spiritalis exortus aetatem consideres. inippe aetas mihi secundum carnem
ea iam est, qua fuit ille ab Apostolis in porta Speciosa Verbi potestate sanatus n
rabum annorum ampliau Padraginta in In natalibus autem animae , illius adhuc mihi tempus infantiae est, quae intentatis Chri isto vulneribus immolata digno sanguine agni vi timam praecucurrit, & Dominicam auspicata est passionem J nempe anni unius temporis terminus; anniculum enim agnum ad Palelialem victimam debere eli- Bgi, diuina lege pri eptum erat V . His igitur figuris Paulinus aperte significare voluit, id eo tempore,quo ista scribebat, nempe anno tequenti ut dicetur fuisse aetatis ann rum quadraginta unius, quorum annum unum spiritalis natalis egisset ininonastica disciplina . Sed unde colligimus, dices , sequenti anno eam a Paulino ad Augustinum epist
νA iam seriptam esse rex eo nimirum eius rei certum deducitur areumentum, dum ad Asclis,liuvu Atrgustinum tunc presbyterum i pie scribens, Augulimus iam tunc factus Episcopus
τ ad ipsum Paulinum mox litteras reddidit si lenim ipte S. Augustinus assirmat . Porro Augustini ad Episcopatum promotionem sequenti anno contigisse, Prosper nota Consuluna signat: cui enim cum Augustino magna fuit vitae consuetudo, ea de tempore sedis eius ipsium praeterijsse minime potuerunt. Quod autem has litteras Pauli- Cnus ad Augustinum adlinc presbyterum dederit, ex verbis eius fidem certam inu nies, dum ibi haec ait : Si ossicium commune consideras, frater es: si maturitatem ingeni j tui & sensua, pater missi es, etsi sorte iis . aeui iunior, quia te ad maturitatem meriti honor seniorem prouexit, Id iuuenem cana prudentia. J ita ipse: et iniurias, cum se eidem Augustino ministerio iociatum dicat aequalem, compresbyterum illum fuisse demonstrat,iicut etiam cum eum dem fratrem nominet Augustinum; nam presbyterii a presbytero statrem appellari consueuisse, Episcopum vero patrem, idem Paulinus eadem epistola ad Ausustinum data declarat, appellans Alipium Episcopum Tagastensem communem patrem; cum tamen quod ad aetatem spectat, ambo essent aequales. Quod autem tunc ad ea rescrip erit Augustinus iam creatus Episcopus, in eadems in ipsis tetiatur epistola . Sed & ex his illud obierua: ca enim hoc anno ipsa ad Augustina oepistola Paulinas tradat se iam imple:le quadragesimuin annum, ac proinde inchoassi: . quadragesimum primum; plane inuenies ei uidem prorsus aetatis ipsam cum S. Au i ino ciuisse, quem tempore quo luit creatus Epii copiis, liquet fuisse aetatis annorum quadraginta unius: id quiderii ex deducta exacta superius annoru aetatis eius ratione perspicue den: onstratur. liaec vero ad tempus inlinuandam satis susticiant. At quanti momenti res tuerit, tale de se spectaculunt Vrbici Orbi exhibuisse in taculi abdicatione Paulinum, ex ijs facile poteris intellipere, quae s. Ambrosius eodem tempore ad Sabinum Placentinum Episcopum data adistud ipsum significandum epi-r cras. 6 r. stola, his verbis exordiens narrat s : Paulinum splendore generis in partibus Aquita-- niae nulli feci indum, venditis iacultatibus tam suis,quam etiam coniugalibus, in hosti, ebu .i se induissz cuirus ad fidem comperi, ut ea in Pauperes conserat, quae redegit in pecu- Esioua ν t. niam : et ipse pauper ex diuite iactas, talaetiqua deoneratus graui sarcina, domui, patriae, VR cognationi quoque vale dicat quo impensius Deo serviat. Elegisse autem secreta assii matur Nolanae urbis, ubi tumultum fugitans, aeuum exisat. Matrona quoque virtutiae studio eius proxime accedit, neque a proposito viri di crepat. Denique transcriptis in aliorum iura suis praedijs, virum 1 equitur, & exiguo illic conii is contenta caespite, solabitur se religionis & charitatis diuitiis. Soboles eis nulla, & ideo meritorum post ritas desiderata. Haec ubi audierint proceres viri, quae loquentur e Ex illa familia, illa prosapia, illa indole, tanta praeditum eloquentia migrasse a Senatu, interceptam i
miliae nobilis siccessionem di ferri hoe non posse. Et cum ipsi capita & supercilia sua radant, si quando Isidis suscipiunt sacra: si sorte Christianus vir attentior lacrosanct ereligioni vestem .inutauerit, indignum iacinus appellant. Equidem doleo tantam
727쪽
A esse in mendacio obseruantiam, in veritate negligentiam, ut confundantur pleraque attentiores ad sacrosanetam religionem videri, non considerantes vocem dicentis 3: a L e. s. Qui me confusus fuerit coram hominibus, confundar & ego eum coram Patre meo,
qui est in caelis, &c. J haec ipse: quibus plane vides Paulinum atque Therasiam habitum mutas te, cum vitam monasticam una pariter auspicati sitiat . quam quidem innovationem merito idem Paulinus nouum natale tuum appellat, dum se hoc anno genitum secundum interioris hominis renouationem , scriptis ad Ausustinum interis profitetur .
Sed antequa de Paulino quae sunt reliqua prosequamur, elucidandas est locus A m-brosij, quo ait, Paulinum in partibus Aquitaniae nulli suisse secundum: ne quis ex his 'An. Di sputet illum origine Aquitanum fuisse potius quam Romanum, quem inter Senato-B res Romanos claruisle, Δ: inter Omnes nobilitate suis te conspicuum, idem affirmat, Di r .. quod de Ausonius ut dicetur saepe confirmat. Quamobrem quod ipse sanotus Ambrosius de Paulino dicat, in partibus Aquitaniae nulli suisse secundum; ad ampli 1 limum patrimonium quod ille in Aquitania possideret, ubi & habitare saepe sol cret, vitus est alludere voluille, secundum ea quae itidem Ausonius de ipsi, Paulino scribit. Contingebat hoc tempore, sicut olim, biles Romanorum in prouincijs longe ab Vrbς . . positis lati scindia possidere; ut S. Hieronymus h tradit de S.Paula, & Symmachus c suis t ' test.itur epistolis in Mauritania Caesarienti plurima iugera possedisse, itidemq. de Pammac trio ex S. Auguitim ψ epistola constat, quod & de alijs horum aequalibus astirniari
potest, ut de antiquioribus Romanorum dicere praetermittamus. Quod igitur in Caded AK.υιιι.ιι
prouincia Aquitania alij quoque Romani ciues latissima rura posiiderent, sed abii C rum neminetia peraretur Paul nussea de causa Ambrosius dei Plbait,in partibus Aquitaniae in postellione agrorum nulli secundum suille. Haec autem cum optimo iure dici possint: puto tamen vitio librariorum inuersam esse periodum: nimirum, ut cum ibi apud Ambrosium sic legitur: Paulinum splendore generis in partibus Aquitaniae nulli secundum , venditis facultatibus, &c. J ita sit resti- 3xoni. tuendum : Paulinum splendore generis nulli secundum, in partibus Aquitaniae venditis facultatibus, dcc. J cui quidem lectioni liuet in primis, quod cum ipse Ambrosius amplissimum Senatorem significet suilla Paulinum, tam ilia nobilissima, ac Romana prosapia eademq. clarissima natum praedicet: plane res tanta minuitur, immo penitus extenuatur, si secundum priorem lectionem legerimus eum splendore generis in partibus Aquitaniae nulli suisse secunda; cum elli primus inter nobiles illius regionis excel- D tulisset, haud tamen comparandus sarii et cum aliquo Romanoru antiquae familiae; nec sine dignus latis, ut de eo Gentiles Romae Senatores talia tantaq. quod ad generis nobilitate spectat, ista emphasi praedicarent: Ex illa familia, illa prosapia, illa indole, tanta eloquentia praeditum, migratie a Senatu, interceptam familiae nobilis succeiSionem. Jhaud enim par est , ista iactari de nobili Aquitatio, qui S: inter eius prouinciae nobiles non primus eniteat , sed reliquis coaequetur. Arridet insuper posteriori lectioni, quod idem Ambrosius inserius dicat, asram Nolanum minime ab eo fuisse distra tuiti; licq. non omnes ab eo agros venditos futile, sed dumtaxat eos quos amplissi inos possidebat in partibus Aquitaniae, voluerit demonstras le t vel etsi ceteros omnes, excepto Nolano, vendideriis Aquitanos tamen satis fuerit nominaile , qui omnium latissimi
E Est insuper ut ex eiusmodi sancti Ambrosij de Paulino elogio illud pariter assequaris, ν avLiuva v. non alium esse hunc Paulinum qui in agro Aquitano praedia vendidit, & Nolanum is rivi ive Θηcessiim una cum coniuge petijt, ab illo ad quem extant complures Ausoni j Galli vi, ik ui, cirri Consularis epistolae versisus conscriptae illum ipsum namque Paulinum Ausonii per- - - necessarium saeculo nuncium remisiscide cum coniuge idem vitae institutum susceptile , peti jsseq. persectioris vitae gratia Nolanum Urum,ex versibus ipsorum ultro citroq.datis satis intelligi posse perspicitur. Patere, lector, amabo te, orationi de tanto viro oblectanti se, liberiores ad cursum habenas laxari, eiusq. exordium vitae repetere vique ad eiusdem anno praesenti res gestas serit, Vt tu quoque magnam ex ijs capias voluptatem. Scimus Paulinos inter alios Senatores Chri itianos in Urbe celebres a Prudentio aduersus ummachum agente r censeri liis versibus :
728쪽
2 Paulinorum, non Ba rum dubitauis AHumpta fides dare se Christi, stirpem. si perbam
Gentia patriciae venturo attularescis. J Praeter hunc autem de quo agimus . claruere Constanti ai temporibus Paulini duo, senior atque iunior: quorum prior Consulatum gessit cum Italiano, eoi pio anno, quo Nicaenuin Concilium celebratum est, qui est Domini trecente limus vigestirias quintus : posterior vero poli annos o D una cum Optato itidem Consulatam ordinarium est consecutus. De maiori adhuc Ethni
a Res co eiusmodi vetus reperitur inscriptio :- HERCULI. INVICTO M. IUNIUS. CAESONIUS. NICOMACHVSANICIVS. FAVSTVS. PAVLINVS. D s -- De minori autem, cu aurata statua donatus est, eiusmodi extat egregia monumenta het B
PRO. COS. ASIAE. ET. HELLESPONTI CONSULI. ORDINARIO. PRAEF. URBI VICE. SACRA. IVDICANTI. OB MERITUM. NOBILITATIS. ELOQUII IUSTITIAE. AT CENSURAE. QUIBUS. PRIUATI M. AC. PUBLICE CLARUS. EST. PETITV. POP. RTESTIMONIO. SENATVS. IVDICOD. D. N. N. TRIVM PH AT ORIS. ΑvG CCAESARUMQ. FLORENTIUM STATUAM. SECUNDAM. AURO SUPERFUSAM. LOCARI. SUMPTU PUBLICO. PLACUIT
Quod inter alios magistratus una cum Praefectura Vrbana iunmim legis: VICE s CRA. IVDICANTI J intelligere debes,quod ex quo Christiani Principes titulum abiecere Pontificis Maximi, ius Pontificium sacra iudicandi ad Urbis Praesectos transtulere : quod & ex Symmachi litteris de iudicio exercendo ab ipsis Vrbis Praesecto aduersus Vestalem Primigeniam virginem lapsam, superius dictum est.
Habes ex his pariter inscriptionibus I aulinos itidem fuisse Anicianae familiae ger-νAvxi ut AN men:a qua haud putamus nostrum excludendum esse Paulinum, licet Pontius praen D mine dictus sit:sicut nec excluditur lenior Paulinus, quod Faustus ea inscriptione ninminatus inueniatur. Ceterum Prudentium, qui sub Honorio aduersus Symmachum ut diximus) duos illos libros scripsisse cognoscitur, cum Paulinos celebrat, ad Paulinum de quo agimus, cuius fama vigebat illustris, respectum potissimum habuisse, nubia penitus dubitatio esse debet. Fuille pariter nostrum Paulinum Melaniae clarissimae ιμ-- s. seminae Consularis assinem , ipse ad Seuerum φ de illa scribens affirmat. haec dei Paulini generi . Sed & celeberrimi viri cunabula quoque petamus. Burdigala stat illi natale solum: ,, lauψ, ,.i pluribu, namqtae Romanis contigiste in prouincijs diuersis occasionibus nasci, multa DiGALAE NA. exempla suppetunt, ut recens de Ambrotio, qui est natus in Gallijs,cum parens eius in τ' eis gereret Praesemiram. Burdigalae igitur natus, ibi ab Aesbnio Gallo illic publice pro- Efitente rhetoricis atque poeticis institutus est iacultatibus,ab eodemq. paternis frequemtatus ossici js,prout ex eiusdem Ausonij ad ipsum datis litteris declaratur, ac primo cum
d Ausem via. versibus illis eum voluit salutari ψ: Dic se , Valere 3 die , Auere te tubui micin o vicinus cir fautor tuus , Honoris auctor , altor ingeni, tui: me or Magicter, He Parens, die omnia
Blanda aque sancta chamaris nomina. J & alibi ' r
. Nec dedignare parentem Adsan verbis. Ego sum tuus ahor , cr ille Praecertor primm , veterum largitor honorum,
729쪽
A primis in Aonidum qui se collim duis . 3 et Paulinus ad eum :nti disciplinas, dignitatem, litteram Dae , ct togae, se fama decin,
At quod ait, a te Paulinum auctum honore, proueinumq. altius : ad illud speclare puto, quod Paulinus ab Ausonio bene institutus, dignus euaserit, cui magistratus amplissimi crederentur . Etenim fuisse ante Ausonium Paulinum insignitum ordinario. Consulatu, his versibus in epistola had eum conscripta declarasse visus est: Guamquam cse Fastorum titulo prior ,σ tua Romae Praecessu nostrum sella cirratis ebur . I Ei qua iamdudum tibi palma poetica pallar ,
Lemnisco emata es, uo mea palma caret.
Longaeuae tantum superamus honore sinectae, M. JQuod de titulo Fastorum ait, & subdit de sella curuli Romae consecuta: plane excluditur quod de Fastis municipalibus quis sortas edicere potuisset, in illis Burdigalae Paulinum seraptum, ibiq. primarim consecutum suisse honores. Quamobrem hinc plane constat Consulatum ordinarium . significare voluisse : nam suffecti Consulatus nequaquam Fastis annotabantur,secundum illud Prudenti jς:-- Eoram. arce potiti Annales proprio signarim nomine charaas , Atque ιnter veteres cera numerentur is aere. J et dili bid i .io M. a.
Q Consilibus δει condere Fasios Consulum enim ordinariorum tantum id honoris erat: nam quod mectat ad exteros Consules allectos, vcI suffectos; nequaquam eorum nominibus contignabantur anni,
verum sub quibus Consulibus Consulatum gessissent ut idem ait Aulonius in grati rum actione pro seo Consulatu) quarendum erat. Sed & quod alibi idem his versibus ictibit φ : e
plane significat eodem Consulatu ordinario sanctum esse Paulinum, quo Ausbnius,am- hos nimirum aurata trabea indutos esse: fuisse namque auro textam trabeam Consalarem idem ipse Aulisnius docet L. f.' ' si 'D Sed quonam anno ante Ausoni j Consulatum Paulinus illum ipsum 'magistratum e t obierit, ignoratur: nisi dixerimus,quod cum omnes Fastorum laterculi certis reperian- rtur signati Consulibus , unus vero ex eis careat Consulum nota, adscribaturq. post Consulatum Gratiani Augusti& Equiti , par est existi inare Paulini Consulis nomine a n collega illum sutile signatum . Haec de Paulini Consulatu ex Ausenio ipso dicta .
to, cui putorrcstagaturum neminem. v
Reperitur insuper Paulinus gessisse Praefecturam Vrbanam sub Consulatu Gratiani quinto α Theodosj; ad eum enim duo S sub ijsdem Consulibus data habentur rescri- , . Mi. pta: quem hunc ipsum,de quo agimus, suisse Paulinum, facile inducimur ut credamus . I O o At qualia quantaq. hace omnia tamen propter Christum Paulinus missa secit, sicut a dia.& multo studio antea quaesi s musas: et licet pluribus prouocaretur ab Ausenio versi E hus scriptis epistolis, tacere nihilominus animo statuit. Quamobrem succensuit in ipsum Ausenius et qui eam duabus inter seribendum sugillasse villis est notis i plic-ri nempe illa, quod obsequeretur coniugi, quam eam ob causam quod imperare videretur marito, appellat Tanaquilem, ut cum alth: A . U. - Tunqais inanesciat ictuae. J ex quibus conbere licet quam eximiae sanctit tis semina suerit uxor Paulini Theresia; cu ab Au nio creditum sit, ab ipsa Paulinum με A MDi, ad sanctiorem vitam excolendam fuisse perductu. Posteriori vero illa nota Ausenius subinfensius sugillauit ' Paulinii, quod atrae talismorbo, quam Graeci vocant melancho- ε A . . . . . tiam, velut alter Bellerophontes laboraret, atque propterea secesiisset, mulasque penitus abdicallet. Ita iste, ut carnalis adhuc homo, nesciens quae sunt spiritus , a melancholia inductae insaniae tribuit sublimem illam Christianae religionis philosephiam, quam Paulinus una ciun coniuge i uino Mati ambo simul nunune, ripuerant. I
730쪽
Sic quidem Ausonius in Paulinum, vias solant hodie saeculi sectatores; qui cum vi- A. v .cA dent aliquem adolescentem, spretis cum nobilitate diuiti js, caris tuis,& domo p terna cum flore iuuentae, selectum vitae genus sectari, mox illud olim in Christum croa ι- a suis dictum inclamant : Hic versius est in iurorem.J Quae item in Paulino sugillat Ausonius , eum nimirum Bellerophontis laborasse morbo, cum abdicato saeculo arri-' puisset vitae monasticae institutum: eadem plane in omnes Christianos monachos stalita suisse obiectari a Gentilibus, Rutilius & ipse Ethnicus fidem facit, ubi haee de i sulae Caprariae monachis: Sic nimia bitis morbum asignauit Homerus Belurophonteis sitici iudinibus. JAt S. Paulinus, cum ad Ausonium rescripsit, rogat ut ab his abstineat contumelisis ιε-r atque post multa de initae vitae ratione hos habet versus k: B--ra. - R e me igitur, venerande parens, his is male vers. mot a. . Increpites sud,s: neque me vel coniuge carpas, Vel meniu vitio. Non Oxta Bellerophontis Mens es : nec Tanaquil mila , sed Lucretia coniux. J. ν..tis is a. sed & alia epistola eleganti metro sic Paulinas, quod obiurgabat Ausonius, excusat R
micata Christo pes a. J et paulo post:
λω . morer psutat 3 et quae sequuntur . CCerte quidem mulis se abdicalle visus eii Paulinus; quas olim adeo luculenter e coluerat , ut in poeticis facultatibus ipsuin egregium poetam superaret Ausonium id a. . M a. quod liberaliter absque inuidia idem ipse Aulonius profitetur his vertibus 4t
Cedrinus ingenio, quantum praceltimus auo.
Assurgu Musa nos a camoena ι . JCeterum ablegauit quod mirandum est) a se Paulinus tersas illas, compta '. musas rretinuit vero rusticam & incomptam atque raucisonam, quae satis visa ad laudes Deo canendas, qui cordis Potius quam chordarum numeris delectatur , & magi fide quam fidibus collaudatur. Quod vero ad ipsum Ausonium spectat , illud non praetereat, fuisse ipsiim quidem Christi cultorem : quod pluribus declaratur carminibus, quibus vel diuinum Da fore numen deprecatur, vel Paschalia festa celebrat. Immo qui & a tenellis unguiculis a ' - y Christianis sacris virginibus suis materteris educatus est, par est credere imbutum suisse ab eis etiam pietate ι suerunt enim hae, Res milia. Hilaria, id Iulia Cataphronia ι. a. . - νῶ quaS dum celebraζ' epigrammatibus, testatur eas virgines Deo deuotas in sancta coim .rai. war. senuisse virginitate. Ceterum negari non potest e dein Ausonium tu ii de dijs tum amattiri S rebus quam plurima cecinisse, ob eamq. causam visum esse nonnullis potius Gentilem quam Christianum liominetro . At de Ausonio satis . redeamus ad Paulinam . Vbinam autem, quove tempore , & a quo Paulinus baptizatus , atque insuper quando presbyteratu initiatus suerit, satis ipse docet epistola sequenti anno ad Albs M. A WA pium data, in qua haec habentur f: Quod enim, inquit, indicasti iam de humili ra- E t ' tis nostrae nomine apud Mediolanum te didicisse , cum illic initiareris : fateor curi sius me velle condiicere , ut ex omni parte te nouerim, quo magis gratuler, si a si cibpiendo mihi patre nostro A inbrosi vel ad fidem inuitatus es, vel ad sacerdotium comtecrat us, ut eumdem ambo videamur habere auctorem. Nam ego etsi a Delphino Bu degaliae bapti Eatus; a Lampio apud Barcinonam in Hispania per vim inflammatae sibbito plebis sacratus sim: tamen An; brosii sim per & dilectione ad fidem nutritus sum. de nunc in sacerdotij ordine conso or. Denique suo me clero vendicare voluit, ut etsit Paulis. ν M. diuersis locis dega, ipsius presbter censear.J haec de se ipse:qui&ad Seueruscribens S: ' Nos modo, ait, in Barcinonensi ut antea scripseramὶ ciuitate consistimus. Post illas It
teras , quibus rescripsisti, die Domini quo nasci carne dignatus est, repentina ut ipse testis in vi multitudinis ed credo ipsius ordinatione correptus, & presbyteratu initi M