장음표시 사용
61쪽
39 plania mastico iur, Succus deglutiatur ei solia contusa vulneri admoveantur GEOFFROY); quem in suom ab indigenis Americae Cons ederatae incolis adhibetur. D. Rarius in pulvere a granis decem ad Scrupulum datur; commodius forma infusi aquosi dractima, duae cum selibra aquae bullientis) porrigitur, cui interdum decoctum cinchonae additur. Non raro paratur insusum uquosum Vel vinoSum Serpenturiae, cui pro re nata admiscetur radiX Valerianae, Vel angelieae, vel corteX cinctionae, Vel fructus citri aura niti. Tincturarius pariter efficaX est praeparatum; decoctum vero, ut usu cognitum cSt, Virtute orbatur.
NupaureuKδ ευπιδὰς Avauon inpassa. Plania in pratis alpinis, moniosis, sylvaticis, apri- eis Europae australis et Septentrionalis crescens. Cl. Syngenesia. O. Polygamia superss. O. N. Synanthereae. Perentiis. uales sunt:
FLORES, Sine calyce, Iulei, compositi ex radialis oblongis, angustis, iridentalis, et discoideis hermaphroditis, tubulosis, quinque dentalis; squammulis calycinis brevioribus, lanceolatis, hirsutis, apice purpureis, adneXis. His admiscentur, imo substituuntur haud raro, flores Inulae dysentericae, st. Inulae salicinae, st. Ηypochaeridis maculaiae, s. Hieracii et n. Tussilaginis Farsarae, qui omnes characteribus propriis distinguuntur. RADIX, calamum scriptorium crassa, modicae longitudinis, in ramos divisa, lenticibus longisque instrucia fibrillis, sub attactu pinguis, externe suscο-brunea, inius albescens. Adulteratur radice Inulae dysenierieae,
62쪽
sibi illis ex navo-bruileis, circum circa dispersis, Odore minime irritante, sapore mucilagitioSο, amaricaui . uerba quoque cum storibus iii usu est. Aritica molitana, in hortis culta, est sere iners. Q. Flores recentes spargunt odorem ingratum, siccati debilem balsamicum, digitis triti sternuiuiionem moveni; saporis aromatici, amariusculi, acris. Partes eorum efficaces sunt: pauxillum olei aetherei coloris eaerulei, principium acro resinosum, cui acidum iga- Suricum, in nuce vomica invenium, TuonSON inesse Putat, et extractivum. Alcohole, aeque ac aethere Sulphurico, principium acre extrahitur, et evaporatione pellieris purum obtinetur. Radix odoris proprii, contusa Sternutationem ciens; saporis amari, nonnihil aromatici, acriS. V. Florum: nervos excitans; actionem Vasorum Sanguiferorum accelerans; resolvens; diaphoretica; diu- retica; emmenagoga; sternuiatoria; dosi majori: catharii ca; emetica. Ardor pharyngis, cardialgia, anxietas, nauSeu ac vomitus, sub eorum usu aliquando adparentes, ab Ovulis et larvis insocii, a B UcΗXER utheriX In
culata dieii, quibus haud raro inquinati sunt flores, proveniunt; his igitur colligendis opera est danda, ne inquinati simul sumantur. Rediciendi sunt flores, quibus grana quaedam parva, nigra, Vel eX flavo-alba, ovalia, coriacea adhaerent, quibus descit laete savus color et sapor aromaticus, quorum denique petata, receptaculum et aniliodium in massam griseam conglutinata sunt, vel quorum flosculi discoidei decidunt, radia-ii autem pallidi ae penduli sunt. Majori iamen copia porrecti Amicae flores, etiamsi integri sint, doloremnbdominis, anxietatem, nauseam et vomitum movent, Serius tormina et diarrhinam, vi autem ad sensorium
63쪽
commune delata, cephalalgiam et Vertiginem inducunt; aiorvos dermaticos irritando, sensum formicationis, dol-lores lancinantes, urentes, interdum SuccuSSiones, quasi a scintilla electrica provocatas, eXcitant. His tu cu-sibus DuRssix spiritum sulphurico-aethereum, ΗΑΗΝ ΕΜΑΝΝaceium Vini, ΗΕΝΕΝΙΓΑ uchilleam millefolium, ut antidota, suadent. Radicis Virius endam sere est, magis tamen ionica quam stimulans, in fibram musculurem
canalis intestinatis imprimis agens. U. Et ratio et experientia Medicis suadent cito ad Arnieae adhibentur flores, rarius radix) usum consu-gere, ubi Vires organismi labuntur, et periculum dissolutionis humorum impendet. Hinc in labri nervosa
torpida variisque ejus formis, febri putrida, petechiali,
ei mucosa maligna, cum typo remittente vel iniermitiente, prae caeteris adhibetur. DEARSoΝ eandem in pesie ex voto tentavit; in febri etiam intermittente nonnulli cum fructu exhibuerunt. Salubre est remedium eonira adsectiones paralyticas, spasticas, convulSiVas, et
ubi symplomaia a poplexiae manifestantur; hinc etiam in epilepsia, et iremore artuum, in paralysi eXiremitatum, linguae, colli et vesicae urinariae, in hemiplegia, para plegia, imo incipiente amaurosi laudem tulit. Succurrit trismo, si hicce imprimis a commotione cerebri ei medullae spinalis proveniat. In doloribus, eX conlusione ortis, apparente cruoris suffusione, nec non in sugillationibus Arniea inius datur, vel etiam insusum florum, addito sale ammoniaco, vel culinari, parii laesae per modum lamenti adplicatur. Extollitur Iaudibus insusum storum vel radicis conlusae in sanguissu Xibiis,eX debilitate suppressis, nempe in retentis post febrem calamentis, vel ubi haemorrhoidum fluxus habitualis exutonia retinetur, imo in lochiis ob eandem causam tar-
64쪽
do nitoli tibiis. Si e contra ob profluvium sanguinis debilis organismus in discrimine versatur, Arniea, incitamentum et tonum ei impertiendo, emcit, ut haemorrhagia citra
periculum cohibeatur. Addito calcari venae portarum et plexibus nervorum abdominis, Obstructiones Viscerum
curat; hine in insarciibus lienis, pancreuiis, hepatis, et inde proveniente iciero et atrophia, valde utilis. Λtoniae systematis lymphatici et hydropi inde oriundo obponitur. Magnam promittit utilitatem, dum pulmones essit so Sanguine vel pituita premuntur; ita in dyspnoea, catarrho, ultima pneumonitidis periodo et phthisi pituitosa recie
adhibetur. Stimulo, quem in nervos et Venus abdominis eXserit, et iono, quem sibrae musculari canalis alimoniaris imperiit, nimiam muci secretionem cohibet, hinc diarrhinae alonicae, vel genuinae, Vel post dysenioriam supersilii subvenit; in his tamen casibus radix potius commendabilis est. Flores Arnicie cum herba
millefolii, forma infusi, in pollutionibus prosunt, immo
si fidem quibusdam adjungas, tabi succurrunt. Si in animo habemus, indema in relaxatis partibus discutere, VeI paraphymosin diu durantem resolvere, insusum vel florum vel radicis Arnicae, ac uiati ammoniae liquido nuptum, salutare praesiui remedium. Contraindicatur usus Amicae pleihora universali, congestione ueliVa, inflammatione et haemorrhugia ejusdem indolis. Insociabilia cum infuso Amicae sunt: sulphus eupri, S. serri, S. Zinci, acida mineralia et aceias plumbi. D. Flores a quinque granis ad se miscrupulum dantur cum melle, Vel Syrupo simplici, per modum electuarii. Pulveris forma incommoda; aptius exhibentur in infuso, ex dimidia vel sesquidrachma cum aquae bullientis unciis octo parando, et secunda quaque hora cochleatim propinando; idque sit, pro re naia, in co-
65쪽
pula valerianae ossicinalis, acori calami etc. vel decocto cinctionae ad finem adjicitur Arniea. Additamenia stimulantia Volatilia, ut aetheris sulphurici, tincturae Opii aliorumque, Sunt adcommoda.
Ibique in locis apricis, ruderatis, praecipue in cn-lidioribus Rossise provinciis, spontanea. Cl. Syngene S.
O. Supersi. O. N. Synaniliore se. Perennis. Usualis est: ΗEun4 florida, amaro-aromatica, soliis Sericeo-itI- canis, multifidis; calathis subglobosis, pedunculatis, nu-iantibus. SUMMITATEA HuSdem. Q. Planta recens, praesertim tempore florescentiae, odorem spargit gravem, ingratum, balsamicum, permanentem, caput graVantem; siccata autem et diu servuia odorem serme umiiiii; sapor Valde amarus, aromaticus, penetrans. Folia soribus amariora, mense Mado, hi autem Julio colliguntur. Analysi chomica Cl. HUXS-ΜULLER notum fecit, plantae huic inesse: magnam
copiam materiae eXiraciivae gummosse, materiam eXiractivam amaram, resinam Viridem, Oleum aethereum ama
ritie destitulum, acidum aceticum liberum, acetalem ei Sulphalem potassae, sulphalem calcariae, chloridum Ρο- iussit et sibram vegetabilem. CI. CAVA vioU eX insuSO Absinthii aquoso, substantiam peculiarem suscam, duram, Valde amaram obtinuit, quae, illo opinante, priu-cipium purum Sisiit.
66쪽
V. Oleo aethereo, partibus resinosis ei amaris inprimis nititur, estque roborans; stimulans; aniiseptica; altillelminthica. U. Subjeciis phlegmaticis, eXhaustis, parva irritabilitate et sensibilitate praediiis, maxime convenit. In debilitate stomachi et canalis intestinatis, unoreXia, acido primarum viarum, colluvie mucosa, inertia hepatis et obstructione hujus visceris diuturna, dyspep-
Sia, hypochondriasi, iciero propinaio cum sapone inpitulis extracto), sic etiam in hydropisi alonica, podagra HALLER et calculo, commendatur. In scorbuium
etiam efficaciam suam exserit. Aquae, eerevisite vel Vino incocta, contra febres iniermittentes evacuatis primarum viarum sordibus) nec non Vermes, lineam, ueliores et gangraenam, adsuetum fuit remedium. Extrinsecus, forma cataplasmatis, Vel solus, imo et herba recens indematibus discutiendi ergo admota, prodest. Vi putredinem coercendi, gangraenam, aquae marinae incocia, subegit BΛRTHOLINUS). Ab usu ejus abstinendum est, existentibus: plethora, irritatione gastrica, statu inflammatorio, febre, et Obstructionibus re-eentibus.
Insociabilia cum hoc remedio sunt: diaceias plumbi, sulphus serri et s. Zinci. I . Rarius datur in substantia a semidrachma ad drachmam, quam in infuso, eX uncia ad sesquilibram aquae bullientis parando. Infusum lacteum a quibusdam adhibitum fuit, ut anihelminthicum, Vel pro Diu, vel clysteribus. Insusum aquoso-spirituosum efficacis
67쪽
Frutex in Palaestina, Arabia, Numidia, Persia et
rariaria nongolica crescens. CI. et O. praecede illis. Perennis. Usualia sunt: CACUMINA, Sive Summitates ramulorum cum for
bus parvis emen Cinoe sive Santonici. VMTRupIIoec Mn). Semina hoste exigua, oblonga, glabra, eX staVO- Viridia, squammulis calicum et petiolorum intermixtii; num ab A. Santonica, vel ab A. Austriaca et Palmain, Vel ab A. glomerata, aut a horum singulis colligantur, nondum pro certo habetur. I res interim eorum Varietates dantur, puta: a) S. Cinae Aleppi ea vel Levantica, caeteris praestantiora, b) S. Cinae Indica, levia, ex flavescente-grista, odoris et gustus debilioris, nosculis plerumque intermixta, et c) S. Cinae Africana vel Barbarica, aliis priora. Adulterantur interdum A. Abrotant et Tanaceti vulgaris seminibus, imo etiam pulvis radicis silicis maris iisdem, teste
SCHAUBIO, lucri causa, substitui iur. u. Odoris aromatici, nauseosi; saporis nmnrο- aeris, resinoSi. WACKENRODER in seminibus levanticis parvam quuniitatem olei aetherei acris, ingruit, ova putrida redolentis, reperit. WEDEL OX libra seminum vix gutias aliquot ejusdem elicuit. Praetor oleum idem WACKEΝRODER eX 100 partibus seminum depuratorum: 0,ab cerini; 24,45 substantiae peculiaris resinosae, umarae, cum chlorido potasti, Sulphate potassae, malaiepota SSae et mala te calcariae mixtae; 15,50 materiae stX-
68쪽
Dialaiis calcariae cum parva quantitate terrae siliceaeot substantiae vegetabilis permisti; 6, 70 sordium, et 6, 65 jacturae obtinuit. Pollet ergo praecipue partibus amaris, resinosis, olei Volatilis pauxillo junctis. Liquet inde, pulverem Seminum, nonnisi recens paraium et probe Servulum, essicac III esse.
Anno 1830 ALMso, et HATER in his seminibus peculiare principium, Santomusem sive Cininum dicium, repererunt. Si tale obtinere libuerit, semina cum quadrupla aquae quantitate bis Vel ter coquantur; decocta colaia ei commista evaporentur ad ἱ, deiii 1 rigori exponantur. Subsidens impurum Santoninum al-cohole solvatur, coletur, eVaporationem Subeat et crystallisatiotii commiliatur. Crystalli inde exsurgentes splendoris sunt margariiacet, aculeatae, odoris et gusius eXperies, nicobole, aethere, imo aqua calida sicile
solubiles, aquae frigidae resistentes; additione uicalium et acidorum principium hoc in aqua solubilius si. Iii
eodem, nec non in oleo aethereo, iotam radicis vim inesse, eXperimenta testantur.
V. Robortitis; anihelminthica; nimia dosi, vel justo
frequentius, ingesia Vertiginem, cardialgiam, nauSeam, scintillas ante oculos, aliaque incommoda proVocant. U. Irritando nervos cunalis intestinatis, dyspepsiae opitulantur, et collectiones pituitae refrenant; in primis Vero principiis suis, praesertim oleo aethereo, vermibus valde inimico, lumbricos teretes, ascaridem lumbricoidem et Vermicularem, imo interdum, praesertim apud insanies, taeniam necasse perhibentur, Vel per Se data, Vel cum Valeriana Oss., ianaceio, Sulphate serri, allio sativo etc. D. Insantibus a dimidio ad integrum scrupulum,
69쪽
adultis a drachma ad duas in pulvere, Vel cum melle, Oxymelle scillino, pulpa prunorum, per modum electuarii, vel lacte infusa, interponendo post ali quot dies cathariteum; vel ab initio radix rhei, Jalapae, chloridum hydrargyri, sulphas serri, vel hydrochlorus
ammoniae iisdem adduntur. Injecto etiam eXtrinsecus clystere juVani, recteque conjunguuiur eum ullio S.,
Extractum aethereum Seminis Santonici s. Cinae insantibus ab 1 ad 5, adultis a granis 10 ad 15 ierde die in pilulis vel emulsione propinatur.
Plania soliis subius albo-tomontosis, pinnatisidis, plus minus Iaciniatis et lanceolaiis, capitulis paniculatis, ouuiis; ubivis in ruderalis et culiis, circa seses,
ad muros, Vias, fluviorum ripas et in hortis oleraceis, frequentissima. CI. Syngenesia. O. Polygamia Supernua. O. N. SynaIithereae. Perennis. Gualis est: RADIX coni rinis, incurva, ramoSa, per Iongi iudinem rugis denotata. Dr. BURDacu, qui praeprimis huic plantae eXperiundae operam dedit, radicem jubet Sero autumno, caule dum marcido, Vel primo Vere, enule nondum enixo, effodiendam, ejusque fibrillas recentiores, albiores, odoratiores antiquis, hisque Succi pleniores, a terra eXcutiendo depurgataS, nunquam lavatus, in charia disponendas, in umbra Siccandas, usque dum inter digitos crepitoni, et in vasis probe clauSis, a lucis influxu munitis, servandas esSe. Herba etiam usui medico non est aliena.
70쪽
Q. Radix, dicta ratione collecta, coloris ex sus- eo - grisei est, odoris debilis graViusculi, saporis sub- dulcis, acris, nauseost. BREZ et ELLASoΝ sequentes partes constitutivas in ea deieXerunt: oleum, desiillatione radicis obienium, cr Stallisationis capax, ex na-Vο - Vir se Iis, butyrum conSistentia aemulans , odoris peculiaris valde penetrantis, gusius nauseoso - amari, initio urentis, dein refrigerantis, albumen vegetabile, mucilaginem saccharinam, materiam pinguem Vegeiabilem, cerinum, resinam mollem, principium lingens resinosum, principium adstringens, gluten, materiam extractivam principio Scythodepsico junciam, gummi vegetabile, ligninum, potassam, calcarium, magnesiam, Si liceam, Oxydum ferri, et acida: malicum, Sulpituricum, hydrochloricum et phosphoricum. Vis ejus medica in oleo residet; nunquam ergo nimia quanti-ias pulveris eX radice paranda est, neque radix ipsa
diu servanda, ne, Oleo amiSSO, ineries evadant.
V. Valide in cutem agens, hinc diaphoretica; antispasmodica; anilepileplica; emanenagoga. Nolatu dignum est, quod hocce remedium, testante BURDICII, sine praevia eXcitatione et pulsu haud evoluto diapho- resin producat, ideoque nec diathesi inflammatoris alienum sit; quae Vis , eodem teste, inest etiam radici per Iotionem Virtute anilepileptica orbatae. U. Antiopileplicam ejus virtutem antiqui ius damnoiam suisse, Sio L et WΛGXER perhibent; nihilominus iamen plania haec longo intervallo ponitus oblivioni tradita suit, donec a Cl. BURDICII in usum medicum
revocata, pristinam sumam recuperaverit. Operae Pretium est, adnotare casus, ubi radix Ariemisiae non ci-
ira spem boni effectus epilepsiae opponi mereatur; huc refertur: a) Epilepsia, eivius insultus aliquoties