장음표시 사용
201쪽
authoritate tamen magistratus interposita reo iste cohibetur, si quis contra legum &magi stratuum praescripta nitatur: cuiusnodi prohibitio dolum aut iniuriam non continet l. non videatur g. i . I. qui authora I. iuste g. de acquir. pelamitr. pus. d. I iniuriarum. Prieterea ' cum io Principes sive Imperatores authoritate suprema& Imperiali ita constituerunt, ut nobiles prae plebeis sint digniores,icemque priuilegiis & immunitatibus praee minentiores; simul autem quibusdam negotiationibus ci uilibus illis interdixerunt in d.l nobiliores 3. cum aliis similib. non immerito nobiles huic etiam constitutioni se subiiciunt. Postquam enim instituta sunt leges, non de ipsis, sed secundum ipsas iudicari debet. Et iudicium siue potestatem Principis indisquisitionem voca- .re,facrilegii instar habetur l distulare C. de crim. sacrileg c. si quis siuadente i . quaest. . Et si quidem nobiles prae plebeis honorari volunt; et iam ab eorum negotiationibus ciuilibus abstineant. Non enim ferendus est, ex Principis constitutione, qui lucrum quidem amplectitur, onus autem ei annexum contemnit I. unic. s. pro C .de caduc.tosi. g. I. Instit.de legit.patron. tui.I.
si igitur j pro socioc qui sentit c. rationi de reg.tur. in 6. Deinde obstare videtur: t quod dicitur, rivnumquemq; esse rerum suarum moderatore
202쪽
Tractatus& arbitrum I. in re mandata C. Mand. QRod adeo verum est ; ut etiam si quid rerum ibarum perdatur au t negligatur ab aliquo ι nulla cuique ob id competit actio I - et lege *.con
suluit I siquid possessor 3 sicut autem β. de petit. hQ-
matur sua cuique committere, etiam Iudaeo I nemo 2. Cis Iudaeis. Contra vero iniquum,in-
genuis hominibus non esse liberam rerum suarum alienationem l.non νβκe adessi da par. quis manum. Imo grauis haec videtur esse iniuria, ut homines de rebus si iis aliquid facere vel omittere cogantur inuiti dict. I.dudum. Neque tolcrabile iudicatur, quod in alienis rebus contra domini voluntatem aliquid pa- ciscantur aut faciant alii L n.Cod. de paci. Sed respondendum est: suae quidem unumquemque rei moderatorem dc arbitrum esse : verum quatenus lex ipsa, rerum actionumque humanarum domina, & huius custos magistratus non prohibendo permittuntdum. Neque res suas quasvis,neque cuiuis,neque quolibet modo aut tempore retineri aut
203쪽
ues .insin. νbi addit: Doctores ita communiter
Sic quoque nemini licci pro libitu suis rebus abuti. Unde si quis res suas petulanter &temere profunderet, in mare abiiceret, perderet ; si non priuata, certe publica magistratus aut horitate non cohiberi tantum, sed &coerceri, nonnunqluam etiam puniri posset.
Expegit enim Reipublicae. ne quis re sua male utatur *.in potestate Instit. De hu qui siunt sui vela iur. eiusdemque rei animaduerso, ad magistratus ossicium pertinet in potestate Ol de iure I.βq. d. tit. Hinc est, quod prodigis bonorum suorum administratione interdicatur Liss.de curat. furios prodig.I. curatores Ceod. Hinς itidem est, quod rerum luarum pupillus ; pupillarium putor atque curator; dotalium, maritus : seud alium dominus ac vasallus: Ecclesiasticarum denique politicarumque administratqr, distractionem non habeant, nisi ex legis formula, magistratusque praecepto. Sic quoque ultima defun'ctorum elogia, quamuis fauore maximo,
quocunque saltem fieri possit modo , sustineantur in iure, adeoque etiam nomen legum illis Imperator impertiat Maeli. 22. f. dιθonat.non tamen adimplentur ; nisi quod praecipiunt legitimum, aut nillia lege prohibitum sit Νοgeli. I. his igitur. Quare etiam L 3 eon
204쪽
conditiones , quae contra Imperatorum edi- sta, alit contra leges, eave quae legis vicem obtinent scriptae, item quae contra bonoS mores, vel derisoriae sunt, aut huiusmodi, quas Senatus, Imperator aut praetor imprombauerit, pro non scriptis habentur l. conditio nes 1. cum I.θq f. de condition. instit. In quibus hoc etiam est, quod testatoris reliquias suas in mari abiici iubentis , voluntati non obtemperans haeres , non tantum successisnis non priuatur emolumento , sed & laudan . diis existimatur, quod memor humanae sortis eas sepulturae commendauerit L quidam
Tertio obiicitur.' quod innocentibus poenae infigi non debent. I illicitas 3 .neque β. de offc praesi. meminerint C.νnde νi. At certe poena est,commerciis hominum, artificio negotiatione vel contractibus interdici l. moris 1f. de poen.c.pψὶ miserabilem c. quanto: Ext. de Uur. Sed recte hoc negatur. Sane negotiatione licitaquempiam prohiberi poena est,innocentibus nequaquam infligenda: at ab illicita negotiatione cohiberi qua prohibitus sua sponte abstinere debebat, ipsissima imis executio est, quae non habet iniuriam d. g. nec illicito d. g. v qui iure. Q d enim Reipublicae vendicandae, secundum bonos mores fit , etiamsi ad Ontii etiam alicuius pertinet, quia tamen
205쪽
non ea mente magistratus sapit, ut Iniuriam faciat, sed ad vindictam magistratus publice respiciat, actio ue iniuriarum non tenetur, inquit Paulus in I quod Reipublica 33. fhiniuriDenique cΗm nobilibus no sit ius negotiandi, exinde eriam non potest dici, iniuriam illis fieri quando negotiari illis interdicitur: Privatio enim praesipponit habitum l. manumissionesjde iugl. 9 lim. Caererum quod dictum t est, de negotia- tione& mercatura nobilibus interdicta illud ita temperandum est, ut procedat, nisi mos vel conluetudo regionis aliud induceret Aloiat .in I. mercis*de ν. . se in trac .de prasiumpi. rem
dum id in Italia , Britannia, & Lusitania locum habere scribit Bodinus lib. 3. de RepubI. cap 8. Et de Venetis & Genuensibus testatur Cepolia intract.de Imper.delig.in materia nobilitatis quaest. I 8.ubi tamen subdit: quod in locis, ubi nobiles ex statuto vel consuetudine me Caturam exercere possunt, aliquid tamen per hoc nobilitati ipsorum detrahatur; quod &supra tactum. In illis etiam locis,in quibus est talis consuetudo, ut nobilitati non deroget mercatu- - 'ra, illud animaduertendum existimat Ma thaeus de Affictis ad tit. dic.Dux,Come
206쪽
Marchio ηκ n. 32. insn. lib. r. stud. qtyem sequitur Bocerus de regalibus cap utrum quis magnam vel uberena, an veto tenuem&quaestuosam exerceat mercaturam. Mercatura enim steste Cicerone in ossiciis θ si tenuis ei sordida putanda est: si magna &copiosa, multa undique apportans, multisquesne vanitate impartiens, non est admodum vituperanda. Et ideo huiuscemodi negotiationem seu mercaturam , nihil derogare splendori natalium & nobilitati, testatur etiam glossa in clamentina, de vita se honestate Cl ric. Pro regula itaque tenendum est: Omnia exercitia, in quibus est turpis lucri seliquaestus ocςasio & captatio; ac praeterea omnia OLficia, in quibus est turpis quaedam operarum locatio. nobilitati praeiudicare Tiraq. de nobi-Itricap. 37.num. 4. num. φ .ctnum .sp. Et ita in- relligendum est, quod ex facto respondit Calcaneus 8.in causa peniente, ubi dicit: Nobilem ex genere,non perdere nobilitatem
Quin & nobiles tenuis fortunae, pro vitae sustentatione mercaturam licite exercere, scribit Lucas de Penna in Lult.Cis nil. Limi- troph. Sic quoque mercaturam exercere licere nobili, ex necessitate loci, in quo nulli alii reditus vel fiuctus sint, tradit Matthaeus
de Assiictis in dict.tit uuis dicatur Dux num. I. - Αddit
207쪽
Addit autem,ccis non esse nobiles in alio loco nisi recipiamur ut nobiles in illo alio loco, quin autem nobiles fructus ex propriis fundis ..ubertim natos licite distrahant, non dubirandum est. Iam videbimus quoque de iure coquendi & vendendi cereuisiam, Quamuis autem coquere inter vilia de illiberalia arrificia recensetur Aristot. I. Pol;ti . cap. . prout quoque ex legibus ciuilibus colligitur , coquorum artem seruilem fuisse,I. legatisferuis f. ν mucti.seruus urbaniu. delegat. 3. nihilominus tamen, secundum iuris communis dispositionem non esse prohibitum, ex lupulo & hordeo in agris ipsorum nato, cereuisiam non sodum coquere, sed etiam aliis vendere, respondit Ludolphus Schrad eius coηs, 47. quasi vera sit Dd.opinio, qui volunt,ei cui mercimonia siue negotiationes interdictae sitnt, indistincte permitti, vinum,oleum,&frumetum,lupulum ,reliquosque fructus sibi in agris propriis natos aliisvςndere allegati magno numero a Schrad. d. cons. - . num. 8. Et in specie, quod Nobilibus permittatur,vinum, oleum , frumentum, reliquosque fructus in agris propitis natos aliis vendere,tradit Aym0n Crauettaco j I 6y. . 3. Iib. i.&late confirmat Schraderus d. lac. nu. s. ct aliquoiseqq. ubi addit num. 23. t xtum ind.I.nobiliores. Secundum communem re eptam
208쪽
&veriss1mam sententia non procedere,Plando nobiles fiuistus in laudis suis propriis na- . tos vendere vel in aliam speciem mutare,&ita distrahere volunt. In qua sententia etiam est Ioachimus Mynsingerus decad. IS. rest. I. numero 8. Sane hoc nemo negabit: licere nobilibus pro necessitate domus suae & familiae propriae eereuisiam coqitere, vel frumentum in propriis agris natum aliis vendere : Vti quoque mercimonia ciuium nobilibus concessa intelliguntur pro necessitate siue domus & familiae: de quo casu etiam allegati a Schradero Dd. loquuntur: & ita quoque regulam d.f.no biliores limitari testatur Mollarus lib. .fiems.
ue At cereuisiam ' coistam, vel p nes factos aliis vendere,minime nobiles decere existimo: cum hoc est negotiari siue mereari, quod nobilitati aduersatur. Nobilitas enim &mercatura sibi inuicem repugnant, nec simul se in-u icem compatiuntur arg. I. milites Cod. de locano consitit. l. r. Cod. Negotiatores ne milium. AD sentiendum itaque est potius Fr.Pkill d. cου-lis ducentesimo secundo , me . 76. ubi recte tradit i frumentum seu grana pinsere & cΘquere, deinde panem & potum secundum artis Pistoriae& braxatoriae regulas conficere , Ve- numque publice dare, atque prostituere,non esse
209쪽
esse filictus ex praediis suis collectos, vel alias. obtienientes distrahere. Siquidem fiumentum ipsuna in sua non permanet specie, sed
toties mutatum quodammodo exstinguatur,& aliud inde: reductum , & auctario quodam suo confectum distrahi tur l. Iulianus 6.siquis rems ad exhib. Ieg. ferias de auro ct argen.
Ieg Itaque cum aliud sit materiatum , aliud materia : de altero ad alterum non insertur , neque constat argumentum iurib.
iam alleg. 9 I. ligni f. de legat. 3. lusconuenerit a. f.squis cauerit j. depignorat adt. Sic etiam Baldus, in casu statuti, frumentum evehi prohibentis : euectionem farinae haud prohibitam esse docuit in leg. quod non ratione F de legi bus. Imo lucrum hic non sola venditione, sed ex ipsa etiam coctionis & braxioni4 opera, cum qineratur, quid est, si non hic etiam quaestus negotiationis est λ Ieg. certe cum l.seq.ss. pro
socio. Quid est, si non hoc etiam artis ipsius
pistoriae de braxatoriae adeo tabernae & cauponae exercitium est, quod utique mechanicum dicitur, & inter viles artes ac negotiationes , adeoque inter plebeia commercia reputatur : quo nobiles vel non uti debere, vel utentes, nobilitatis decore & priuilegia ipso facto abiicere , Baldus , caeterique D d. n modo allegati non temein sen .ciunt
210쪽
riunt. Franc.-d Ac. Nee interest, an quis ipse,vel alii ex mandato factum braxationis &Venditionis prς stendi Nam exercere mechanicas artes,quaestumq; negotiatorium facere ce-- setur ac dicitur etiam ille, qui aliorum opera utitur, modo ipse obuentiones omnes'; reditus percipiat d.l.utilitatemf de exercit. Et quod quisque per alium facit, ipse fecisse censetur c.
quod quis per alium derexin 6. Pstili d.
6 Sic quoque consuetudine introduci, ' ut nobilibus cereuisiam coquere, aliisque Ven ..dere liceat, etiam posito , nobilibus secundum iuris dispositionem hoc prohibitum eo se , asserit: Schi aderus de cons . numer. seq. itemque Mylasingerus decaLIJ.rest. I.num. 8. Sed Franciscus Pisili, de eadem iacti specie,Vt opinor,consultus,primo praetendit,c6suetudinis in actis ad se missis non sitisse factam mentionem. Et licet consuetudo aliqua allegaretur, illam uti irrationabilem censendam esse, tanquam ex initio maxime vitiose deductam I. quod vero eontra naturam L quod non rationes de Iesb. Porro, inquit Pstisi d. Ioc.quod in cicro Romano Imperio contra si cratissimas constitutiones nobilib. a natalib. perniciosum urbibus mercimonium'&l ple-Deiumquaestum prohibentes cereuisiarum taberna atq; caupona exercere,quod contra iu-