Antonii Posseuini Mantuanii, Societatis Iesu Bibliotheca selecta de ratione studiorum, ad disciplinas, & ad salutem omnium gentium procurandam. Recognita nouissime ab eodem, et aucta, & in duos tomos distributa. Triplex additus index. Alter librorum,

발행: 1603년

분량: 699페이지

출처: archive.org

분류: 철학

181쪽

U A M in tradenda Philosephia methodo rationem sicuti us, eadem inmedicina Origine, Partitione, Cautionibus, Ducibus Q s,u breuius tenenda e , quodtractatio Derior de Psilo Ophia planiorem via

I . . o. ra 'dem Medicisam strauit. Gratione autem consestandi Gerius abqua interfruimus , qua nondum in lucem edi eae viri perism laboribus ad uras manus venerum P Sed G alios im

ris sistatem spectet, plurimas tamen occasiones praebet viris L ea praestantibus non solum δε putaca, verumetiam de Deo bene merem dio Go Medicina Hippocristis CG, atque Pleni tamquam huius' Gltatis ρο-- rum D um prima ex optimis, re Erudissimis vim attulinus. Henchum Auctorum, quι de Medica facultate μιρ

numerus est, ut bonam b- solaminis remem flus occupasset. α- ire messici aliquot prastantis N indicantur ,γs sirio, ac sedulo υνentur, pro alas mulus ps quam Aufecmnt.

182쪽

ANTONII

POSSE VINI

BIBLIOTHECAE SE LECTAE

Liber Quartusdecimus,

QUI EST DE 'MEDICINAb

PRAELO HIUM AD METHODUM MEDICINARVANDO Vbi desin 'Physicus, ibi incipit 'Medicus, apposio C

hue, quae ad Medicinae considerationem & cautiones it tinenturi diicienda sunt. Ac Medicinae primo originein,mox partitis Wm, deinde necessitatem, ac methodum, se generatim. yttinpam, ut alia e postea liquidius innotestant, cum aci Hippocratem Coium ,& Galenum Pergamenum, qui duo Medidinae lamina Hest, is

Am de origine nota sunt, hae viri praestantes scripta reliquem e δ Artis me piis Diuinis auspici js, successi e quadam haereditaria , a patentibus propWatam semper in liberos, ad Hippocratem usque qqi ivse ex Aesculapla ori du hit . peruenisse. Cautum siquidem erat m illa Alclepiadarum familia, ne quis artem & industriam medendi, possessione ii sal E Diuitiam , a 'Deoque vidicebant si ,

concessam,cuiquam communem faceret, qui ab eodem non ess t genere exortus rudquod suisse in causa videtur, ut peritos artis illius N ἰατρων πιπαῖδας , hoc Noditorum, Graeci semper vocarint. Haec illi.Sed & Clemens Alexandrmus, primo Stromatum libro,affert eorum sententiam, qui dicerent, Medicinae inuentore suisse Apim Aegyptium indigenam, priusquam Io veniret in Aegyptum, postea uero Amsculapium artem amplificasse. lVerii menimuero, quod dixi de Philosophia, idem de Medicina dicendum est. Huius nempε orginem ex ipsis primis parentibus a Deo extitisse , quibus rerum omnium vires sic innotuerant, ut conuenientia quibusque nomina indiderint. Obscuratam deinde peccatis humanam mentem, dum orbitam rectissimae istius faculatatis amisisset, deflexisse in pleraque deuiar planε, ut neque una iam Medicina haberetur ab omnibus, sibique originem istius varij uariam adscriberent. Rationalis alij, Empiricae reliqui , Methodicae nonnulli, quemadmodum mox attingam. Cum igitur potiora disciplinarum semina apud Hepra os seritata essent, ortum quoque istius , qua de agimus , Diuinis literis consignatum agnoscimus a Deo.

183쪽

rabitisus s. v. Atqui ab lignis Libani usque ad Hysbpum disputauit balomon.

Recum trigesinuim nonum Iobi caput bruti animatibus msuas a Deo vires innuat aeasque nos in ipsis quoque cernamus, in vulneribus sanandis, in sagittis excutienda β, innoxijs humoribus egerendis. ecquis dubitet,l c a Deo prosecta, qui bruta creauit, ct pro eoru natura agit Z Certe vero CHRISTUS Dominus, eiusque item serui, quibus dona curationum impertita sunt, Lepissit 8 remedia corpinibus adhibuerunt, supra, contraque Omnem Naturae modum , ut se Omnis Medicinae sontem osten

derct a

B . Itaque rectissimE Augustinus,cym de animi, corporisq; medicina loqueretur, sic

ait: Sunt vero alia, quibus multi modi , uarisque ii ιorbi animorum, magna quadam S prorsus inestabili ratione sanantur; quae medicina nisi Diuinitus populis mitteretur, nulla spes alutis esset tam immoderata progressione peccantibus: Quamquam& illa corporis medicina, si altius rerum originem repetas,non inuenitur, unde ad homines manare potuerit, nisi a Deo cui rerii in omnium status, salusque tribuen da est. Haec Aug. ini non uno loco in libris de Ciuitate Dei,cum stliberet aduersus Hermetem Tris megisluna,qui se nepotem Aesculapij scripserat, ostendit, quam salso'. v. Dco Medicinae niterentur Romani, quem & praeter constitutionem Numae adire rant ceteris Dijs una cum aliorum numerositate Deorum i quique ab Epidauro edu- .c M. s.ctus, minime opitulari potuit mulieribus, quae ex pestilentia interibant; nimirum cinis 'C quit se excusans,quod o se, non obstetricem, profitebatur. Ceterum C lcmes Alexandrinus Oratione ad Gentes,cum ex ipsis Gncis Poetis Pindaro, & Euripide ostendisset, Aesculapium ictum fulmine iacere in finibus Cy nosuridis, idque ob avaritiam ei tributii: Cum beneficio inquit ascientem Deum non intelligerent, et sinxerunt quosdam Seruatores, Castorem,& Pollucem,& Herculem in κακον, idest iamatis adiutorem,& Medicum Aesculapium . Hae quidem subdit sunt lubricae & exitiosae a veritate digrcssiones, quae hominem a Caelo detrahunt, & in barathrum pes.sundant. i . . P A R T I T I O. PII. D Eque vero eadem omnibus suit Partitio Medicinae; quod qui in ratione eius tradenda variarunt, variδ quoque ipsius principia, partesque consti tuerant: I Nam Methodici, quprum princeps fuit Themison, Trallianus a item absolutor: cum particulares omnes affectus rcdegisIen t ad generales duos,astrictiun,& laxum; curationes quoque adhibebant upiuersas ad astrictionein eorum,quae essent laxa, & ad laxationem astrictosum. Hi proinde cum abditas morborum caussas,quas Rationales indagabant inprimi sis & operimenta respuissent, quae Empirici potissimum spectabant, diuersam ab utrisque Sectam instituerunt,quemadmodum Galenus

libro de Sectis, Isagogico p ς pus, de Sextus Pyrrhonius, qui & Empirica scripsit,

tradiderunt: cu & bic eos cum Scepticis inqui e conuenire plurimum. At Empirici sub Philino Coo inter quos primari j suere, Creon,isue Acron,Serapion,&qui buc secuti K. sunt,Glaucias, Heraclides Tax tinus,& duo Apollonis,Menodotus,& Sextus Aser. usu contenti eorum, qu/r alias obseruassem,Medicinam a Methodicis, Rationalibusque diremerunt. Quae xes 'chr, v e lacera S tamquam rimas agens Medicina, plurimbus saeculis nutauerit: sicut Plinius praeter alios scripsit vigesimioctaui libri secundo,& tertio capite: & vigesimi noni primo; atque trigesimi capite primo & secundo. Hippocrates igitur dispersam cum collegisset, ac methodo rationali condidisset vinuersalia praecepta, habuit flaret insigniores omnes,qui Rationalem Medicinam colue

re, Dioclem Caristium, Praxagora Chrysippum Sophistam, liras stratum ex Aristotelii sita genitum rei Robionec rest st centos Hop mudum annos Hippo

184쪽

1 g Antonii posse uini .

eraticam doctrinam, ac methodum iterum iacentes, Galenus exestauit, de qua nos A

non ita multo post planius agemus . Ex his autem potissimum partitio promenda est,qui ratione,vsuque valentes ,rectissi mam posteris viam complanarunt. Cum enim uniuersa Medicina in tres partes distributa lit Qtiar victu,Quae medicamentis,uuae manu curat corpora, ideo illa Diaeti'ca, sequens Pharmaceutica , tertia Chirurgica a Graecis vocata est. Universae porro qui principia perpendunt, haec reserunt ad essentiam,quae sub con siderationem generalem ac lingularem cadit; Et ad accidentia, unde Fortunata, Dissicilis, Molesta, Iucunda, Celebris, Admiranda, Contempta,dici Qtet; At mi mea cogitant, quae

ab ijsdem principijs fluunt. Medicinae differentias sit munt a subiecta materia, hoc

est a salubribus caussis, signis, corporibus, quorum ambitu omnia Artis theoremat, comprehcnduntur: quae tamen ipsa rursus distinguenda sunt secundum caussas, in Theoremata, alia spectantia ad Medicitas materiam,ad corpus videlicet humanum squar dicuntur Phyliologica; Ad formam, hoe est, ad salubritatem & insalubritatem,

quae G ce nominant, Παθολογικά; Ad cilicientem, nempὸ ad instrum snta salubritaris & inia lubritatis, quae Graecis A ιτιολογικα. Ad sns, positum partim in cognitione per Signa,quae ideo 1 Hτικά partim in operatione, quae θεραπι,οτ α vocatur. Sed

& differentias alias sumunt a Forma: Quapropter secundum Atabes partiuntur Med 1 emam in Theoricam.Vniuersaliuin,& Praxin particularium.

Neresis, Vtibias, Nolimas. C. F. III.

Am vero ex his omnibus Necessitaς, δ: Vtilitas, addo item Nobilitas, patet ingens, quae non tantum ad curanda corpora, verum etiam ad sanandas , A exc ' ciledas mento sum idiopciae pertinen Extat initis sextae Iunianim editionis vita

Galcni ex Iulio Alexandrino, alijsque collecta,qua utilissimam Medicinam Philalogis, Philosopsis: Theodosis, aceu rate quisquis illesiit, demonstrat Pluta item Ain dreas Tira quolius Reguis in elicia Parisiens Senator c ommentarijs de Nobilitate,& rure Primigeniorum, disserit capite trighsimo primo. Et uero, hi Commentarii postrema editione ab seu stote diligenterrecogniti; de sertis amplius patre locupletati, lVenet ijs excuti sunt anno huius seculi septuagesimo quarto, curante Dominae, ur. Nicolino.& Lugduni odioctogesimo Quarto a Gulielmo Rouillio. Porro toto eo capite cum sibi propolitisset tractandum,an Ars Medicinae nobilitati deroget, plurimus est in congerendis testimoni js ex uniuersa antiquitate profana Poetarum, Historic rum Philosophorum,& Sacra, qtu soriginem, propagationem. dissicultatem, praestantiam huius facultatis ostendar. Praeterea quo eam magis reddar illia strem, ei inmerat Sanctos Angelos, Summos Pontifices,Caesares,ac Reges, Ne Poetas, atque Phi. Iosophos, qui Medici vel fuerunt, vel alijs eam adhibuerunt. Mox varia a Medicis excogitata medicamenta per Alphabeti seriem attexit: cui & Catalogum adiicit eo-mm,qui Graecὰ, ArabicE, Latin E de Medicina scripserunt. Quin de extat Antonii Guellarae olim Episcopi cui vocant) Mondo eti, Epistola Doctori Melgari medico scripta de Damno,atque Utilitate, quam Reipub. Medici afferunt. In ea vero agit de antiquissimis Medicinae inuentoribus, epistolamque inserit, quam Cato Vticensis filio Marcello scripsit de Graecis, eorumque disciplinis, ne in Urbem admitterentur: prs iterea,de septe utilitatibus,quas boni, Si periti Medici:deq; nouem damnis,queimpro-hi,& indocti Medici asset uti mox quid&iple de Medicina sentiat. Ergo qui in Artem Ehanc serio incumbit,nouos semper Diuitis sapientis thesauros eruit, Philosophisque ipsi magnum e Medicina praesidium accersit. Nam & Philosophis plus a Medicis notitiae rerum, de caussarii m. luam istis accessisse a Philosophis,Galenus satis indicat, cu ostendit Aristotelem ab Hippochate plura esse mutuatum. Sanε, in Diuino hoc o

sano oculorum,quo Ciliam illico,qii ve ipsi iis ambitu continentur omnia cernimus, sue neruos, humor suarios teniperiem, positionem,numerum, siue actionein prima'

mam,quae in chrystallino residet cotem piamuriquantum,optime IE S V, lucis elicimus,ad Platonis, Aristotelis, Stoicorum, & Epicuri, & Empedoclis, & Alba en, do. Vitelli

185쪽

A. Vitellionis, & aliorum Ophicorum de modo visionis,sententias expendendas: vel ad eas quae inter Aristotelem& Platonem haud eo lorent, aliquatenus conciliandas; quin etiam p vicend ipi sani nudi Io lictita acti ups ac vires;qii xt Myguribus audit , di monet in mυstulis; scpςr oculos , de in oculia cornit; ad seseque hinc phantasmata per sensus illos interiores, quasi pes gradus sic admittit, ut fu clion villas edat in se mirabiles concipiendi, intelligendi, ac promendi uiri cumqWe cpii' At etiam binc ad lucem illam aeternam, cujus hac caligo pene dentissima eL mera vi vhra est,inquum δει itur momentum, ut deis cep, anima ineditetur, de caelestium renim species liqiudissimo quasi animi diaphano concipiat, & servo, Cetςrum m animi sedandis perturbationibus,quae res ad Ethicen spectat,& sn imagine recte constituis,& aequabiliter ad ira inistratae Rei p. dum corporis membrorum principatum, fama B latum,& mutuum ministeruina aliquis intuetur,ec quata tam haurit lucem,qui positiones, & usum reliquarum corporis partium ex Anato me acutius inspexerit 3 Fateriequjdem hic, ad unam CHRISTI Domini gloriam,cogor nihil unquam praeter

Diuinas literas i in meo hae siste animo, quam quae Patauij,dum Phalosophiae operam dabam,ex Fracantiano,qui tum Galenum de vis partium interpretabatur, pelle cys alidiui, *pc vero ammaduerti in Humanis,&Brutorum corporibus,qus viri pris antissimi dillecabant, Caesar P dasus Mantuae, Matius Romae lallopius Patavij. Ca- nanus Ferrariae. Quoties autem meam tunc adolescentis hic subibat mentem cogita-siopi Ego nς corpus,animae domicilium illustrissimum, in cuius opificio tam mirabilem Deum cerno, sindabo maculis, quod aeterna veniendum est gloria p. At v jam senescenti obsigit,ut quadripanium Pataui, agerem, nactus eximios alios Medico', ς anatomen autem aliquarum insigniorum corporis partium, ex Hieronymo Fabrit cernens; cum it cindoctissima eius scripta legissem; non miratus sena, Ciceronem p aero libro de natura Deorum,& Laetantium de opificio Dei, praeclare hac de restripsisse; Galenum autςm qu*mquam Ethnicum in eas, quae satis notae sunt ,grupilla sententias,cum inquit: At vero si de huiusmodi pecudibus plura verba secero , m aioris mentis homines merito mihi sorte succuseam,dicantq; me polluere satrum ser monem,quem ego conditoris nostri verum hymnum compono; existimoq; in eo veram esse pietatem, non taurorum haecatombas ea plurimas sacrificari, & casias, aliaq: sexcenta odoramenta,& unguenta iustumigari; sed si nouerim ipse primus,deinde de alijs exposuerim, quaenam sit ipsi sapientia, quae uirtus, quae bonitas . od enim sultu conueniente exorn*r ouuuaduhil suis beneficiis priuatum esse uoluerit, id pri- D sectissimae bonitatis specimen esse statuo, ge hac quidem ratione eius bonitas hymnis nobis est celebranda. Hoc autem omne inuenisse, quo pacto omnia potissimum ador. inarentur, Summae Sapientiae est; effecisse autem opinino quae voluit, virtutis est inuicti ac insuperabilis. Et baee quidem Galenus paucissimis verbis, Diuma banastissimae Trinitatis attributa, nesciens quid dicere quasi aram ignoto Deo qui tanti designauit. Sed & profecto illud mirandum est, in hoe corpore, quanto laboratum est magis avitis praestantissimi siccum Omnia secando, partiendo. tangendo per tot saecula tra. Hauerint attentii sunE, reperiti tamen in dies nouat recessusque alios ea ali; aper ri, quos ignorauit Antiquitas: ut quemadmodum in hoc maiore Mundosubinta deteximus, & motus varios, de dii tersas Insulas, & notios penὸ Orbes, sic in hoc alte E to Microcosmoexerant sese quae haud cernebantur. Ninurum immensi sunt ut diximus Diuitas potentis thesauri,qui in minimis quibus q; corporis particulis latent. Ei honor, de gloria.-Anien . 1 -D , i ii . t u T 1.

186쪽

iso Antonii posse uini

Methodum Medicin e non unam sis. CV. IIII.

AT quoniam in tanta Naturae, hoc est, Dei qui naturam condidit, nil, totque

varijs morbis, quibus oppugnantur corpora, Methodus debet esse stetisti. ma, quae sine ambagibus scientiam ipsam rerum explicet, ac solidam in hac vita breuissima exercitationem suggerat; eadem omnino Methodus noscenda est . t Quae licet sumi possit ex partitione,quam attulimus,Medicinae;quoniam tame latius adhuc patet non unam hie staritemus. Pertinet enim ad studendi, ad consilitandi, ad medicamenta componendi, ad medendi, ad Christianae Medicinam adhibendi

rationem .

IAm prima,quae ad studium istius facultatis pertinet, ea ex dotibus Auditoris: E

Notitia meliorum Auctorum; Eκ ordine,quo legi debeant; Ex optimis In te pretibus,& Expositoribus petenda est λ lli i . a

m,.. Mu. - Τ Philosophi quidem, ac Medici veteres in Auditore dotes necessarias esse dum β. AN xerunt. Indolem ingenuam, Perspicax ingenium', Fidam mersoriam, Acte , iudicium, Validum, Je laboris patiens corpus Odque Arithmeticam,'&ι, a. Geometriam, sed A: Musicam,atq; Astronomiam, Philosophiam inprimis sedulo C didicerit: Addamus nos, Lingoae Graecae cognitionem,qua plena sunt omnia Med eorum scripta,& Pietatem: lua 5e Delectus Catholicorum Interpretum non autem H ereticorum) habeatur, desiderium non minus consulendi Anime sajuti, quam corporis sanitati, rum,qui solent a Medicis curari. . ' - . Vt uero ad eas disciplinas sunt perutiles libri Galeni Demonstratorii atque ipsi u Q hortatio ad artes discendas; Quin de historia, Philosophorum Galeno adscripta,&eiusdem liber prsnotatus, Quod opimius Mediciis, idem etiam Philosophus: libet item de optima Doctrina,& de Sectis,ac de Optima Secta,cuius uix octava pars est inveteri versione,& liber de Subfiguratione Empyrica, ac de experientia Medica: sic ad verborum,quibus Medicing facultas potissimum utitur, ij magnopere conducunt, quos edidit de Vocabulorum rectitudine. De captionibus,qup in dictione consistituti BExpositio antiquatum Dictionum Hippocratis. De significatione nominum Grs eorum ex scriptoribus Atticis, & Comicis congesti propter Philosophos, 3e Med eos, noua Dibionum Grecarum signascata scribentes, libri q8. Qui quoniam desdrurantur, adhibenda sunt Medica Lexica, de Libri Definitionum Galeni, s quis eos umquam legitimos assequi possit. Nam qui definitionum Medicarum libri nomine Galeni circumferim tur,ut Galenica quaeda continent, ita etiam non pauca Galenid Ocins, ac veritati pugnantia docere, Iacobus Sylvius merito admonuit. Atqui scien dum, haud purum, neque semper verum esse, quod in Othonis.cuiusdam Medico

nomastico continetur . . iaeta labo it ni ait id ridi utiq γocieit E L . iiiij uiti Zoc tu. 1 blaesigniores Auciores Meae nae quinam. CV.QVII. E

AT sine dubio Hippocrates,Galenus, quique ante hunc suit, Dioscorides A.

narat bensis, primum obtinent locum , hi quidem Antiquiores,ac Gisci; Reliqui vero, S: Grsei sanE, sed de alij, qui suere Arabes, Sc Latmi ; Quoiarum prs noscendi sunt legi timi foetus,& purgatiores Editiones, quidve sit de ijs se tiendum, au i in ijs cauendum.

Hippocra

187쪽

De Medicina . Lib. XIIII.

Hippocrates Cous: Cap. VIII.

VT autem Graeci Philosophiam & Medicinam ad sese derivaverunt e senti. bus Hebraeorum, & Chaldaeorum; Platoq; illam & Aristoteles,sic Hippocrates,& Galenus hanc mirificE, ut supra attigimus, illustrarunt. At ante Hippocratem Atius eius Hippocrates,& Alcmaeon Crotoniates extiterant insignes

Medici, qui Alcmgon,cum Pythagorae fuisset auditor, primusq; seratur inuenissessissectionem corporum, intelligi etiam hinc potest,unde hausta sint Medicinae principia, quemadmodum de Philosophia diximus, cum de Pythagora loqueremur. Ijs ergo ducibus,complanata est Hippocrati via, qui deinceps ingenio,moribus honestis,gran uitate scriptionis, peritia scientiarum interiorum, tantus euasit.Eius autem vitam qui legerint, antequam ipsum versare incipiant,cautiones item in eius libris aliquas praeia sustaverint, quas paullo post subijciam, facile cernent, quae dico. Porro unum ipium tempus, cuius filia est Veritas,quo per tot secula comprobata est ubique Hippo cratis doctrina, satis esto depellendis odiosorum hominum criminationibus,qui ex a- Iiena.ruina struere sibi nomen cogitarunt. Et veteres quidem, eos, qui rationalemae clinicem medendi Hippocratis rationem conuellebant,Galenus strenue,atque eruditissim E consutauit. Qui vero nouas hoc seculo commenti sunt opiniones aduersus eiusdem Hippocratis & Galeni doctrinam ab uno omnium celebriorum consensu Medicorum scriptis, reque ipsa exploduntur. Quod dictum velim, ne Iuuentus curiosior, specie atque illecebra nouae cuiusdam medendi rationis, rapiatur in admiratio. Q nem alicuius,quem secuta, eo denique prsceps ruat, ubi naufragium etiam fidei Ca-

γ tholicae faciat. Neque enim ita multos ante annos vixit Theophrastus quidam Paracelsus,qui cum plures libros de re Medica,Philosophia,Theologia edidisset,aut solidioribus disciplinis,aut ipsi Catholicae pietati tetendit insidias. Et,ut mittam,quod Nagicis dementationibus,&Geomantis esset addictus, Chymicam supra modum exercuit,ex qua remedia sane validissima inuexit, in quibus saepissimh tame facilior est abusus,atque pernicies,quam usus & salus . Hic cum mercurium , sulphur, & sal, deinceps autem spiritus constituisset sus Medicitas principia, Hippocratem atque Galenum deturbare E Scholis connixus est,quasi tria principia,& quattuor elementa noextarent in Hippocratis,& Galeni scriptis, proprijs tamen appellata nominibus, uti viros cordatissimos decuit. Sed & liturgiam illam suam mundanam inducens, sucum 1, simplicibus secit, quasi Hippocrate latuisset,liunc hominem esse μικροκοσμον,hoc est

' paruum Mundum. Iam vero Anatomen corporum reiecit, quam neque cognorat,

neque exercuerat, sicuti etiam non censuit morbos ab humoribus gigiti, sed ab elemetis: quasi elementa non continerentur in humoribus: Quod tamen Hippocrates, de Galenus manifestissimE asseruerunt. Quod vero Hippocratem reprehendit, i mporum mutationes no obseruantem,mera est calumnia, & fiagris dignior quam calamo vindice. Extant apud Hippocratem & Galenum plures libri, quibus temporum obseruationes indicant accuratissimξ. In eo autem labitur,quo omninὰ negat, contraria contrarijs adhibenda esse remedia. Nam ut aliquando ea, quε similitudine, vel propria facultate,& specifica non Omnino contraria esse videntur, morbo tamen contraria sunt, id quod Hippocrates & Galenus non uno loco monstrarunt. Nec prisciar. A tis Chymicae ignari suere, cum tamen qui eius abusum,qui maxime inualuit, secernat' a recto usu, hic rebus Diui me Sapientiae contemplandis, multisque alijs rebus eruendis usui possit esse. Nos igitur Theophrasto isto,& alijs eiusmodi reiectis, ad Hippocratem redeamus. In cuius senis sapientis laboribus in primis laborauit pen E ad ml-raculum Galenus; ut vere dictum sit,in hoc Hippocratem non minus uiuere, quam in Hippocrate Galenum. Qui uero post casu darunt siue in uertendo, sue in interpretandos ippocrate,ex iis,qus dicentur, ubi de Galeno loquemur. quantum satis fuerit, elici poterit.Primum autem se offert,quod cuique studioso curs esse debet, ut quam

emendatissimum Gi sce Hippocratem habeat, si hanc linguam, Medicis summopere Bibl. Selectae Sectio Secunda. Q ncces

Paracessus

188쪽

liget Antonii Posse uini a G

Decessariam,calluerit; Deinde legi timos a spurijs libros Hippocratis non Ignoret; ta/'Atinam versionem Oninium optimam tractet, Plitates, & idiotismos Hippocratis genuinos praenoscat, Methodum Hippocraticae tum Philosophiae, tum Medicinae, dili genter hauriat Philosophia enim anima est Medicinae. I fic deatque que contra picratem Christianam saciant, sc uitelligat, ut hac salua, errorcs viri ethnici praemotustret, ac sapienter, cum opus sit, resutet . .

veneriis

Hi ocram eae Ito emendatior, siue Graeca, siue Latina Caput I x ra Am emendati Graece & Latine Hippocratis Iibri, cum Hieronymus Mercurialis hanc sibi cura postremo sumpsisset,editi sunt a Iunii anno huius seculi a Cliti sto nato sextidecinar odia uo iupra octogesimum. Itaque & inscriptio hse est . Hippocratis Coi opera, quae extant Graece & Latino, Vcteium Codicum collatiam, ne restituta,nouo ordine in quattuor Classes digesta, Interpretationis Latinae emendatione, de Scholi js illustrata a Hieronymo Mercuriali Foroliuiensi. Addidit enim Notationes,& Scholia,quae ut sensum, si stylum Hippocratis illustrant. Quare de pos Crsorem versionem Hippocratis, accuratiorem iis, quae praecesserant, siue Marci Fabii Rauenna iis, siue si quis alias hoc munere perfunctus sit, Mercurialis admodum iuuit; de vero Hippocratis voces, ex quibus eruendus est sensus,exposuit,ubi oportuit; non mediocri accessione lucis ad ea, qtia cum in hoc genere mimum Galenus, m Erotianus collegistent,denique Eustachius Sanctoscuerinas, non ita multos anto an nos auxit. Atqui ex iis, qui scripserunt in Hippocratem, cum multa huc facere pos snt,tiam si quis Francisci Valleiij Commentalia in Apho tismos,in Prognosticum, in libros De ratione victus in naorbis acutis, in librum de Epidemicis, siue popularibus morbis, in librum de alimento, quin&ipsum Vallesij librum aureum de osticio Medici verseuerit, Hippocratis orationem ,de sensum altius assequetur. Et sane, libro de Epidemicis morbis, qui uniuersam , propriamque aegrotatutum historiam cona plectitur,cum ea quoque tractentur, quae ad hominem Medicum efformandum Pertinent, magni momenti crit, si adhibito tanti commentatoris presidio, perlegan

tur attente.

At neque hie substitit utili inus labor Mercurialis r Libri enim, qui Hippocratis

nomme circumferebantur,cum neque eiusdem omnes suissent, germanos a i purijς Crcuit,mox in proprias classes, magno studiosorum commodo,digessit. Et hoc quidem, quod ad ordinem spectat' alteio illo librorum examine pernecessario omissis Erotianus secerat antiquitus, cum libros omnes Hippocratis nomine evulgatos, insignificativos, naturales silic causativos, curativos, & qui pertinerent ad artis praeceptiones, distinxisset. Quae distinctio dilucidior, uti fructuosior, & compendiosior reddita est a Mercuriali, cum sic Theorica quantum huius gelacris extat Hippocratis practicis praeposuit, ut ea primo locarentur; dein do quae rerum naturae principia,&caussas continent; tu in morborum.& signorum curationes; postremo ea , que siue victus ratione, sue medicamentorum usu, liue manuum operatione, curationem docent; omnium autem siue Hippocratis,siue eius nomine editorum in vulgus libro rum, quattuor classes secit,prsnotatis rationibus, quibus ad hoc adactus est. Uesiodus HippocratIs ex an s. Cap. X.

Eruntamen cum haec distinctio Methodum ipsam Hippocratis quadant nus indicet, curarum alij magna ex parte vel tabulis Methodicis, vel libris reddere clariorem. Et breuis quidem paucos ante annos ex ossicimiolus V- na Christophori Plantini Antuerpiae prodijt Commentarius Caroli V Vittestein, WWβς siue a Petra Alba Placentini,inscriptus, Vera totius Medicinae sorma; qua Hippo

cratis, & Galeni Methodum quanta potuit diligentia, & breuitate ponit ob oculos ,

. ' olim

189쪽

De Medicina. Lib. XIII L is a

A olim per duodeviginti annos Serenissimis Matri primum, deinde Filio Alexadro Farnesio Duci Parmens, operam praestans. Is igitur san E p legi poterit,qui &eodem

opere pollicebatur maiore adhuc diligentia se editurum usum, & exercitium totius Medicinae Formae.

Sed ante hunc Franciscus Vallesius initio Commentariorum in libros de morbis populariter vagantibus, Hippocratis mcthodum breuissim ε attigerat his verbis. Operum Hippocratis, quaedam continciat praecepta, velut libri Aphorismorum,& Praedictionum,& De ratione victus,& quidam alij; Quaedam solum obseruationes, velut hi

libri, quorum enarrationem modo aggredimur: nulla enim praecepta continent, sed narrationem solum eorum, quae Hippocrates fieri circa multos aegrotos obseruauit

Itaque hoc loco Auctor hilloricus est, non praeceptor. Nimirum, cum Ars Medica B ex Philosophia & experimentis nascatur,persectis lini E videtur mihi hanc Artem tradidisse, seorsum scribens de natura rerum omnium, praecipuὸ vero Hominis, & de morbis, seorsum suas obi eruationes, atque deinceps enucleati is mas sententias. Scripsit scilicet& Artis praecepta, & principia, ex quibus ea nata sunt. Vcrum, quia prε-cepta non ex his, quae cuidam homini, aut paucis quibusdam, sed multis euenerunsi capi.deb nt,consentaneum fuit tempestatum insalubrium, in quibus suerunt morbi communes multis hominibus, praecipuὰ meminissiliunde etiam acceperunt nomen libri Epidemicon,siue de morbis populariter vagantibus; nam tempestatibiis salubrD bus accidere solent morbi rari. Nulla enim salubris adeo est tempestas, ut nullos in protos habeat; sed quae non est morbosa,habet raros; in insalubribus accidunt mu ti . Morborum quidam vocantur ab Hippocrate communes,quidam sparsim grassata

C tes . Communes sunt, cum omnes, aut plerique, ijsquὰ omnis nature&sextis, e dem morbi genere capiuntur. Sparsi, cum varij homines varijs morbis fgrotant . A i qui communes. aut regionis, urbis vc naturam sequuntur, vocanturq; ab Hippocrate

Endimici, a nobis Patrij, aut Vernaculi, aut non, sed aliam causam,& vocantur Epi demici, siue Populares. De morbis v emaculis, in libello de aere, locis & aquis, vid tur mihi satis scripsisse; De spars in libris de morbis: In hoc opere de his omnibus agit,ut in ipsius operis decursu patebit, precipuε vero de Epidemicis, quos nasci ex caulla communi in libris de Natura Humana, & de satu dicit Hippocrates; sparsos vero non ex causa communi,sed ex cuiusque victu. H Vallesius: Qus antea Iacobus Sylvius libello suo de ordinis ratione in legendis Hippocratis,& Galeni libris accurathesi perlecimis, ad cuius lectionem amandamus bicdicine studiosum , qui inde ma-D gnam hauriet lucent. 1 struamdi m Gris Hinecratis. cap. XL

CEterum in libris Hippocratis,qusdam aliquando quς Diuinitatem designare

videntur, sano sensu aceipienda sunt; qualia qus ad calcem libri de aere, a 'quis,& locis: nam cum quosdam morbos vocet diuinos, non est, cur pietate, M ibi Diui- vel religionem ab eo magis si inlatam fuisse censeamus:'si quidem ijs in locis Diuinitas secretam quamdam, Je homines latentem morborum rationem notat, quam e- tio. tiam naturalem esse dicit:ita namque in Epidemicis, vagantes egritudines quodammodo Diuinas esse tradidit,& initio Prognostici,in moibis,quod Diuinum est, dilige E ier spectanduin praecipit. Iam in libris dc niorbo sacro ac de Insomnijs Hippocratis ne, quod Caelius pia

tauit Aurelianus, nec dubitare visiis est Scaliger , an Philotimi, vel alicuius alterius , 'suerint: id quod ex Gmca censura pri posta codicibus Giscis, &ex ipsa scriptione euinci tuo cum sint aliqua, qtis pietatem possint isdere, eadem p rscauenda sunt. Nam quod ad insomnia genera tim pertinet,videndum est, ne naturalia quε sunt,cum Insomnia Ee Diuinis, aut Ds moniacis contundantur, sensimque aliquos a veritate trasuersos agat Satanas i ii uector omnis dolis allacissimus. Id non inficior, signa interdimi apparere, per qus notentur assecti es aliqus: ea ueris tum exiliere potissit num ex motione hu-Bibl. Selectae Sectio Secunda. in a morum;

190쪽

Iῖε .' Antonii posse uini

morum,quorum veluti signo,& in affectionibus,& in morbis corporum iudicandis, AMedici prudentes viantur: scimus cnim abundantiam, vel phlegmatis, vel cholerae, ex aquae aspcctu, vel gustatu,aut ex ignis i magmatione, perscnsioneque caloris coiiij ci posse; Quod & Aristotelem mouit, qui in libro de Diuinatione per somnum, inquit nocturnii 'a aera percipiendis visis commodiorem, quod sit lentior sit, atque pacatior;&Galenum cum sanguinem minui uissit ei, qui id iumniauerat. Verum amen quoniam & sortilegi, & alij Daemonum ministri Accaroneri, potius & ipsi , quam Deum

viventem in secula, consulunt,permittuntur errare, & in errorem inducere,qui eius

inodi fascinationibu potius quam prognosticis credunt. Et erit igitur reuocandum ad inemoriam studiosorum, ab optimis Medicis,qus Magnus ille Dei amicus Antonius Aegyptius de astu Daemonum docuit,ut Diuus scripsit Athanalius. Nam, cum rerum naturas Daemones agnoscant, praenoscunt qui- Bdem multa in suis caullis priusquam humano intcllectu percipiantur,ac tamen neque in suis cauilis cuncta praenoscunt, sed quae tantum ex illis fluunt. Neque enim ea quς nondum sieri carpta sunt, reserunt, quia Dominus solus est conscius suturorum; sed quorum conspiciunt in actu initium, eorum sibi tamquam fures apud ignaros vendicant notitiam. N0runt quoque & affectiones humanas, S propensiones, ex quibus saepe coniectant,& tanto hominibus exactius,quanto sublimius est eorum ingenium

Expericii tissimi item sunt a primo aevo,&indicibili rerum memoria; quo fit, ut exprςteritis inuestigare,&coniiceresutura minim8 difficile possint: dolo etiam saepenumero prsoccupant, & quasi dixerim, anteuertunt hominum mentes, & quae ipsi adbiri suor,praenunciant prius, quo praedictio videatur impleta r ea item, quae iam facta sunt,cum subtilitate nature, perspicacitateque In testigant prius quam homines,quos Cα tempus & distantia impedit locorum, ah nunciant tamquam futura, ut veridici appareant; praesentia enim ipsis sunt & iam laeta; remota autem ab hominum cognitione, idcOq. sutura existimata. Porro Medici quoque meminerint, hunc in locum posse opportunE cadere, quod ex Euangelio habemus de Christo Domino, Daemonibus iubent ut obmutcscerent. a quibus neque volebat in sui laudem quidquam pronunciari: Quod Athanasius co- siderans scribi t. Quamuis vera lateretur Daemon, compescebat tamen Christus eius

sermonem,ne simul cum veritate, suam etiam iniquitatem promulgaretavi nos etiam assuefaceret, ne talia curemus, licet vera vidcantur. Nefas mi in est,ut, cum nobis ad

sint Divina Scriptura, S: eius certissima Interpres Ecclesia, a Diabolo doceamur. Tereia rati. Eodem autem libro de Insomnijs, lisc quoque sunt verba, De significationibus D io quidem igitur astrorum sic iudicare oportet, prouidereque ac diaetain statuere,& Dijs supplicare; in secundis quidem rebus. Soli,Iouicilesti, Ioui possessori, Mineruae opu-Iente, Mercurio, Apollini: in contrarijs vero, Dijs malorum altersoribus,& terrae, &ciuiῖo de HeroibuS, quo mala, ac grauia omnia avertant. Haec ille. Quibus verbis occasio ca-dicb. decre- pienda est, de consutandi,quae de decretorijs diebus refutanda sunt quod quidein ex 'i' i)s,qus de Ailiologia locuti sumus, facith liquet & verum sacrificium offerendi ei, cui uni debetur sacrificium verissimum, S unicum Christi Domini, & cordis nostri. Quo item loco patet campus, in quo Antiquitatis Ethnicae error ostendatur, quo sce- Ictata uota,& Tabulas Aesculapio, Isidi, de aliis salsis D ijs assigebat,& preciosissimas vestes Dians offerebat vi extat in libro de morbis uirginum, qui Hippocratis nomine circumsertur ijs curationem morborum tribuentes: Quo de errore cum egerimus Ealibi, dum historicos restitimus,qui talia Imperatoribus quoque Gentilibus tribu bant, inde petenda sunt quae huc faciunt. Quae item praemunire poterunt lectorent aduersus ea, qus ex Masti Q rurn m*rmorea tabula Hieronymus Mercurialis initio sui libri de Gymnastica adscripsit: v erudito illi labori,si eadem,quae ex Aug. N ex alijs, . nostro huic libro miseruimus, adiicercia Iur, magnu esset pietatis opertarctium. Quod . . ta eradendis ex eo lal, quensinulli apposueriet,obstinis uersib. Martialis&imagini di mulierii nudis,optandu esset: Sic enim Christianis mentibus,& Medicis,&Militibus,

sine labe usui est et, cum iiii e disia ur,qui, sit ipsa Gy mnastica,quomodo,de quadia m

SEARCH

MENU NAVIGATION