Theologia universa ad usum sacrae theologiae candidatorum auctore r.p. Thoma ex Charmes Continens tractatus de virtutibus in communi, etc. 5

발행: 1837년

분량: 323페이지

출처: archive.org

분류: 철학

221쪽

de Virtutibus , etc. 2I9 gemma , sed in genere moris , scilicet in ordine ad nsum et utilitatem qua omnibus adserunt. Ora aeres. 3. Quotuplex sit pretium rerum penalium rnes ond. Duplex. legale seu legitimum, et pulgare seu naturale.

Lego te, Esi illud quod lege Principis , vel Magistratus de

creto laxatum est.

Vulgare, est illud quod communi hominum intelligentium aestimatione constitui uar. a in specialis omnibus circumstantiis , nimi. rum copia . vel inopia, Venditorum impensis labore , damnis tu comparandis et conservandis mercibus , elo uaeres 4. In quo difravi Pretium legale et oti leare ZRespond. Disseruiat in hoc, quod Pretium legale consistat in indivisibili Mathematico, ita ut qui veridii supra taxam. et qui emit infra, graviter peccent et ad restitutionem excessus leneantur , etiamsi lex aliam imponat poenam ut docetii omnes cum Div. Tho m. s,D ; ratio est quia noti servant aequalitatem a lege praefixam . Pretium pero oti are habet quamdam latitudinem , in- ira quam licet pluris vendere et minoris emere. Ratio huius disserentiae est, quia pretium legale constituitur ab uno vel pluribus iis idem consentientibus ; vulgare vero pendet a multis non idem omnino judicantibus; quod enim aliqui aestimant I9. hoc alii a o. alii a I. aestimant; quare. Tr*lex est pretium vulgare , summum nempe , medium et insimum: et Summum , seu rigorosum , est illud quod Vendens non potest excedere absque injustitia. Medium , seu moderatum , est illud quod vendens potest augere usque ad rigorosum , et emens minuere usque ad infimum. In um , seu pium , est quod emens minuere nou pol est

absque injustitia. Ouaeres 5. Quomodo possit definiri.latitudo iusti pretii pResρ. Definiri per hanc regulam quam tradit Lessius c) nempetit latitudo sit minor, si res sit minus prcliosa , et maior si res sit pretiosior. v. gr. si prelium medium sit uo. infimum erit is . summum erit II item si pretium medium sit Io o. in limum crit 93. summum Io 5. in I. exemplo latitudo est trium aureorum, in a. est decem.

Inferes i. Ex hae prelii naturalis latitudine provenit quod unus

absque peccato emat lo aureis numerata pecunia. et latim vendat 12. Pecunia credita, quia emit infimo et supremo Vendit', tamen ea

Vendum est, ne Carius vendens excedat latitudinem iusti pretii., Inferes a. Si quis, etiam seclusa fravd et dolo, carius vendide-

α L. Pretia , AE ad legem falcidiam.

222쪽

rit quam serat summum pretium, aut viliua emerit quam ierat insi

mum iuxta prudentem hominum aestimationem, peccat et ad restitutionem tenetur, licet in soro extern non detur actio nisi cum est injustitia aut laesio ultra medietatem iusti pretii . quod ideo statutum est a iure a ut occurreretur innumeris Illibus quae quo tidie emergerent , si ex qua vis inaequalitate daretur actio. Dixi sectiasa fraude et dolo : quia qui fraude vel mendacio inducit alium ad emeudum majori pretio quam alias emisset , quamvis non ultra summum pretium . nihilominus ad restitutionem lenetur; violat enim ius quod emptor habet, ne fraude et dolo adducatur ad rem rigoroso pretio cinondam , ergo est Causa iniusta cur emptori lucrum cesset Ergo. Quaeres 6. An liceat ei qui pretio insimo mercem pendidis. reducere pretitim ad medium pel summum , oeculle aliquid de re sussistrahendo rRes'. negat. Quia non licet agere contra conventionem et con intra ius alterius ex ea acquisitum; atqui in casu praesenti venditorngeret contra conventionem et eontra ius ex conventione Persecta ab emptore acquisitum; ergo. Unde tenetur ad restitutionem. Dices L. 15. T de minoribus S. 4. expresse dicitur : in ρωιio emptionis et oeuditionis natiaraliter licere contrahentibias la ci CumMenire t id est . mutuo se decipere Εrgo. Res . dist. legem , licitum est se circumvenire ultra Iatitu

dinem iusti pretii , nego . in ira latitudinem justi pretii , stibaeist.

Itaque significat cit. lex. contrahentes ante cooventionem ita posse inter se agere ut venditor emptorem ad supremum irahat pretium; emptor vero venditorem trahat ad infimum; sed non Megat standum esse conventionibus semel factis, aut si id neget, iniqua

est ac nulla, cum repugnet iuri naturali ut ait D. Paul. h). Ne quis su ergrediatur neque circumo niat in nerotio fratrem suum, quoniam Mindex est Dominus de his omnibus. Quaeres T. Undenarra Pulgare rerum pretium Peti debeat rRes'. Illud peti ex variis circumstantiis quae sunt causae pluris vendendi. vel minoris emendi. eo quod ob illas pluris vel mitioris

merces aestimentur asi valeant quam si abessent. Quaeres b. Quot sint caiasae yliaris pendendi Res'. Sunt quinquer primo est merum ex alienatione rei certo aut probabilater cessans, aut damniam emergens, aut etiam ratio. nabιlis Uectus erga rem quae Meuditur in gratiam alterius , de- etis d dueendis: dummodo venditor de iis moneat emptorem , quia sorte nollet venditoris incommodum redimeret v. g. si in gra iam emptoris vendas merces quas constitueras servare in aliud a L. a. eod. de rescind. Dend. , i sal. 4. M. ε.

223쪽

da Virtutibus , etc. Ull empus quo plus terio aut probabiliter sunt valiturae e a et si

Vendas merCes quas teneris postea carius emere, vel quus peculiari affectu prosequeris. v. gr. quia est valde rara , valde antiqua , a Principe vel maioribus accepta, etc. Excipe si sis mercalor, tune enim sub praetextu peculiaris affectus. mercem luam carius vendere non debes, utpote qui ratione ossio ii tui paratus esse debeas ad res tuas justo pretio alienandas. Batio horum est, quia talis non tantum vendit rem suam nudam, sed etiam suum commodum, BGcium vel damnum quod potitur ,

ait D Thom. b ergo. etiam horum aestimationem exigere potest, etiamsi res habeat pretium legitimum, ait Lessius e . Dixi deductis diducendis: nimirum deductis deminutione . de

erioratione quas sustinere debuerat. et impensis quas facturus erat ad servandas merces usque ad tempus statutum. a. Est rotis sisti mereandι: quia pretio est aestimabile quod curas et cogi lationes Suas impendat mercator in rebus conquirendis, conservatidis aliasque mullas lucrandi rationes, iude omittere coingatur.3. Est ratio Iaborum, perieulorum. et expensartim in rebus conquirendis, ad Vehendis, et conservandis communiter occurrentium, nam haec sunt pretio aestimabilia. Boe tamen intellige si res istae Non habeant pretium statutum; nam tunc in prelio laxando iam h hita est ratio laborum et expensarum quae ordinarie fieri solent. Dixi communiter occurrentium: quia si mercator plures impensas seeerit, et plus laboris, periculi aut damni subierit. quam alii Eommuniter, non potest ideo pretium augere; est enim ejus insertunium quod emptor non lenetur compensare . sicut nec ipse Potest minuere pretium commune , si venditor ordinarias impensas nota

4. Est copia emptorum, pel pectiniae et penuria mercium: qui Rex his crescit aestimatio eommunis mercium, ut sit in adventu s hi laneo exercitus. 5. Est modus oendendi: nam carius venduntur res in parva quan titate et minui alim, quam in magna quantitate . propter majores curas ac impeusas quas requirit hic modus vendendi. Quaeres 9. Quot sint causaae minoris emendi rResp. Suαι quatuor x. Si res emptori sit parum utilis, nec eam nisi in gratiam venditoris emat; tunc enim res vilescit propter paucitatem emptorum ; nisi tamen charilas aliud exigat et Dam Laeo proposit. potest aliquis emererem Militis ab illo qui Mendit necessitate compulsus: damnata est d) tamquam salsa, scandalosa, justi

224쪽

aa a Traelatus u. Ehi emptorum paucitas: quia id minus aestimatur quod mi.

nus quaeritur. 43. Est eoρia meretiam superνeniens: quia id minoris aestimatur cuius major est copia. 4. Est modus pendendi. Propter quem minoris emi possunt mer-

pes et

x. Si emantur in magna quantitate ; quia hoe vendendi modo

mercator Iiberatur multis curis ac impensis quas circa illas habuisset: ei fit expeditior ad novas merces com Parandas . quod magis cedit ei in lucrum . quam si eas prelio ordinario sensim vendidisset. a. Si res ultro osterantur, juxta illud est alum: merces Mitroneae silescunt pro ιentia Parte.. 3..Si vendamur actione publica seu sub hasta Galli est a Lenean: tunc vilius emuntur quam apud mercatores , modo absit fraus et dolus, qualis repet itur cum vendens siclos licitatores immittit, qui se emptores. simulent ut pretium augeatur. Qia aeres Io. An liceat μliaris Mendere rem eo quod sit e tori palde grata, Mel ut ιlis. Mel necessarιa yRes'. negat. Quia Iaam assectio. utilitas, necessitas non est quid vendentis: deinde pretium rei ex communi huiuinum aestimatione, noti ex particulari ei neutis affectu aut utilitate repeti debet.

Quaeres 11. An priWatιm Sciens Pre ιium mercιs breoi ia iacturum, pel ιmminuttirti M. Possit eam Arelio currente pendere alia emera , non mouito altero contrahente li Reaρ. Cum D. Thom. αὶ posse absque inius litia . modo absit omnis fraus; nam lices emere ei vendere pretio iusto; atqui pretium

currens, sive sit lege, sive communi hominum aestimatioiae eonis titutum, est iustum: pretium enim sumi debet ex praesenti rerum

statu, non autem ex sutulo; ergo.

Binc mercator qui triti eum detulit ad loeum ubi adest frumenti inopia, potest allatum vendere iuXta praesens commune pretium , licet certo sciat multos alios mercatores brevi ingentem copiam al

laturos esse. .

e licitum est alicui domum suam vendere pretio currenti, tametsi cognosceret eam intra paucos dies ab hoste diruendam. . Dixi i. Absque injustitia Quia potest lutei dum in hoc peccari contra Charitatem, ut si pauperi magnam copiam rerum brevi minuetidarum vendas quia Charitas vetat ne proximum in gravem necessitatem coniicias ut luoreris. Dixi a. Modo absit omnιs fraus: Qualis esset si subornaret aliis quem qui emptoribus persuaderet pretium brevi augetidum et si iu-

terrogatus an non expectentur Naves, diceret se nescire; tunc enim Peccaret contra iustitiam et teneretur ad restitutionem, quia meu- - D. Nom. a. a. quaeat. 77. art. R. ad 4. Di iii sed by Coosli

225쪽

daeio et fraude induceret proximum ad contrahendum cum auo

damno.

Dices x. In dicio casu, merces reipsa et vere non tanti valent, Iidei hoc alii ignorent; ergo tanti vendi non possunt. Resρ. nego ant. Verum quidem est quod huiusmodi mercium valor decrescet, sed salsum est quod jam decreverit; merces quidem

decrescunt ob communem. non ob privatam unius aestimationem. Inst. Probando aut . Si occulte sciret venditor mercem brevi corrumpendam sv. gr. equum brevi moriturum. vinum in acetum conversum iri, debitorem non esse solvendo;) merx ei debilum nonia Dii valeret, nec posset prelio ordinario vendi; ergo a pari, etc. Resρ. n go conseq. Disparilas est. quod copia vel inopia rerum citius vel ocios sutura, sit extrinseca rebus, adeoque earum valo rem intrinsecus non mutet; econtra corruptio rerum , aut ad cor ruptionem dispositio, item di bili vitium ipsis rebus su ut intrinseca, adeoque rerum valorem intritis eci s mutant; ergo iam mitius valent. Dices a. Inde sequeretur, magistralibus licitum esse e dieii iusti promulgationem disseri e , eo solum sine ut prius mercus vendant aut emant, aut pecunias distrahant cum detrimento aliorum ; abis surdum consequens; ergo.

Resρ. nego seqnelom; Ratio est quod magistratus ex officio suo teneatur impedire damna aliorum; ergo Don possunt absque inius lilia et obligatione restitutionis, suorum decretorum notitia uti in damnum aliquorum, sive ob propriam , sive Ob privatam allerius utilitatem. licet ea notitia possini uti cives particulares, quibus ex ossicio non incumbit conservare unorum civium bona. Quaer. ia. An lice at credito pendere stipra latitudinem iusti pretii, pel emere infra ob anticipalam soliationem 'Dixi stipra latitudinem, etc. quia in ira latitudinem justi pretii ,

licet carius vendere credito, et mitioris emere ob antici palam soluisitonem

Resρ. netiirtim licet, nisi adsit alius titulus justus, v. gr. lucrum cessatis aut damnum emergens; nam cum creditor concedit dilationem solutionis. Perinde facit ac si acceptam a debitore pecu uiam, eidem usque ad lempus intituet; simillier qui solutionem pretii antici 'ai, idem praestat ac si nunc mutuam duret pecuti iam usque ad tempus mercis accipiendae : atqui pro mutuo nihil licet acciper supra sortem; ergo nec pro dilatione aut aulici patione solutio uia ulintra j astum pretium. 'Quaeres I 3. A quo tempore sumendum sit Pretium rei quae an- Iieipata solutione emitur : v. g. tempore hyemis emuntur lauae quae non traduntur nisi mense Junio quo carius venduntur pResy. Sumendum esse a tempore quo res traditur ; quia debet esse aequalitas inter Pretium et rem venditam quando venditio re in

cipit suum ultimum complementum: atqui in ipsa traditione solum

226쪽

naviatus venditio recipit auum ultimum complementum; ergo, etc. ita tenet

Tamen in dubio uirum merces tempore traditionis pluris vel minoris sint valiturae, potest earum pretium sumi a tempore solutio- Dis anticipatae, ut colligitur ex cast. negotiaιι nt, de usuras'. Ralio

est quia in hac hypothesi sors emeritis et vendentis, est aequalis. Diees x. Modus vendendi anticipata solutione pretium mercis inI' Phob'unt. Talis modus vendendi inducit raritatem emptorum et multitudinem vendilorum: atqui ex dictis potest tes minoris emi quam valeat ob paucitatem emptorum et multitudinem venditorum

'solis, Η6e ratiocinio moti graves Theologi tb tenuerunt opi

nionem nostrae contrariam, tu meu pace illorum. Resp. ntgo primum ant. ad probationem , di st. n. si res sit existens et oblata leni pure vendit is et pauci sim qui tunc temporis velint eam emere, cone. si Hec ex fiat, nee sit oblata. nego, at eum lcmpore hyemis uullas lanas his aut rustici, debeantque so- Iun. illas tradere tempore totisiouis , aestimandae sunt secundum valorem quem tum habiturae sunt; unde merito haeo propositio rPotest atι quis emere rem νι lius ab eo qui pendit necessit ale comis nulsus quia ex modo pendendi minultur pretium rei et merces efficitantur ultroneae , damnata est a Faciaιate Parisiensi e uti,alsa, seandalosa, inducens ad usuras , Variasque aperιens aries eas relandi, justitiam et charitalem Aolandi. Diees a. 1ssa anticipatio pecuinae est utilis bono publico, hae enim via providetur necessitatibus pauperum; ergo. Rem. nego conseq. Quia uulla Vulet ratio adversus hoc praece. Dimn Domini: mutuum date nihιἰ syerantes d) si enim haec ratio valerei. excusandae esSeut Omnes usurae Per quaS subvenitur Pa verum indigentiae. - Quaeres , . An liceat Chirographa seu credιta, et census mInο-ris emere quam contineant' mss. Secluso lucro cessante ex damno Et emptione emergente , non licet Chirographa ceria et liquida neo censum annuum ex conintracidi consignativo nulli periculo exposito , minoris emere quam Prob i. Quia harum rerum pretium cum sit legitimum, et a Iegetaxatum, in iudivisibili potisistit: v. gr. mille librae mutuo claiae vel per contractum consigi ativum se alienatae, nec pluris nec inlintioris valent; ergo non possunt minoris emi.

227쪽

de Virtutibus , etc. I 25 Prob. a. Quia si fas esset debitum certum et liquidum minoris

emere quam eo utinet, hoc ideo esset, quia praesens pecunia quam nunc emptor solvit, pluris aestimaretur quam pecunia absens: atqui

Iloc lucrum est usurarium ut definivit innoc. XI. a) Engo. Dixi Corta et liquida: quia si debitum non sit liquidum , vel si dissile ilis sit ejus solutio, vel cum molestiis et expensis, obtinenda ,

lunc habentur lam quam merces Vitiatae quae minoris valent et emuntur quam integrae. Non licet tamen ipsis debitoribus ea debila minoris emere , tum quia sunt causa minoris aestimabilitatis , quam ideo tenentur tollere.

Dices Lege minus , de regulis juris dicitur: minus est habere actionem quam rem: sed cum emitur Chirographum vel census, non emitur pecunia. sed ius ad illam; ergo. Res'. dist. ant. Si res ad quam datur actio non nisi cum pericu Io, labore et expensis possit obtineri, conc. si sine illis possit obtineri, nego i alias e XCusandi omnes essent usurarii, nam pro pecuni- quam mutuo dant, non accipi u ut nisi actionem ad eandem pecuti iam recuperandam.

Quaeres 15. Sed quid dicendum si debitum in se arduum possit facile et absque evensis recuρerari ab emptore, eine licebit emere Pretio piliori PResp. Cum Pontas b) secluso lucro cessante et damno emeringente . non licet; quia titulus rei alicujus valorcni non absolute mitiuens, sed relative tantum, non potest hunc valorem minuere relative ad eos in quibus locum non habel ut patet in titulo lucri ces saniis qui pro eis solum valorem immutat quibus lucrum cessat. Dices: Venditor gratis remittit de Pretio; ergo. Res'. nego aut . Emit enim duntaxat suum commodum quod Non potest vendere emptor census, aut Chri rographi , quia nemo potest vendere rem alien .

Quaeres 16. Au res quae non habent pretium segnia , nec Ουἰ-gare determinatum ut sunt quaedam gemmae. insignes canes , Veteres picturae Possint pendi quantι dominus potuerit rResp. Res illae debent vendi secundum aestimationem in hisce materiis intelligcntium spectatis omnibus circumstantiis ; ratio est quia non ideo latili res valet. quia venditori placet tanti vendere. sed quia intelligentium judicio lauti aestimatur. D ces x. Tanctim res patet quantum Dendi potest, ait Iustinianus ei: ergo. Resρ. dist. legem, quantum pendi potest, intra latitudinem justi pretii, cono. extra hane lutitudinem . nego : alias lex esset injusta: salendum tamen, majorem esse harumce rerum latitudinem , quam earum de quarum latitudinc nemo disputat. Ο Pro . 4i . ab Innoc. XI. damnata. b Pontus, M. achat, cat. 6. c L. Ius ad Senatus , Trebellianum.

Cha res, Tom. V. Ib

228쪽

22 6 Traefatus Dices a. Cum res huiusmodi humanae vitae sint inutiles, qui eas vult emere, sponte censetur dare quod alter exigit; ergo talis contractus est justus.

Resρ. nego ant. Quia ut ait Caietatius sa) justum quaeritur,

mn donum in emptionibus et penditioniιtis.

Quaeres 17. An si famulus aut proxeneta id est, qui rem

pro altero vendendam suscipit Pendat ultra pretium designatum, aut emat infra. possit excessum sibi retinere ΤRes . Non posse absque consensu domini ; cum nullum habeat

Iegitimum illulum aliquid sibi vitidicandi; nam si quod haberet,

esset labor et industria ; atqui labor et industria non sunt sunmeiens titulus excessum relinendi ; nam vel industriam gratis praestat et tunc non potest eam sibi compensare, Cum eam donet , vel pretio locat; et tunc nihil ei debetur ultra pensionem pactam: vel eam ex ossicio debet, ut famulus, et tu ue uon potest eam vera dere cum non sit sua , sed domini; ergo. Nee obstat, Quod mandans rei vendendae vel mercis emendae pretium determinaverit; quia per hanc determinationem noti intendit excessum donare . sed solum vult ut res non minoris vendatur, vel ut merx non pluris ematur. Hinc Sartores peccant retinendo excessum pretii dati ad emendum pannum; neque possunt impensam operam occulle compensare, nam susscienter compensatur per hoc quod eis prae aliis vestis conficienda committaturi ut communi pretio persolvatur. Dices : Mercator alicui sartori rem vilius vendit quam alteri, quia est sibi notus, et ab eo comparare pannos solitus; ergo tun excesgum potest sibi relinere. , QResρ nego conseq. Tum quia non praesumitur mercatorem

pannum vilius quam par est , voluisse vcndere ; ium quia talis sartor sallit dominum qui non intendit nisi pretium datum refun

dere, ait Potitas b . PUNCTUM III.

De Merce. Ouaeres i. minam debeatur res quae fiati duobus pendita 'Rev. Si res neutri tradii, sit , debetur priori emptori , nam qui prior est tempore, potior est jure, ex regula juris in 6. Si vero iradita sit secundo emptori , ipsius est ; quia Per Ven ditionem, superveniente traditiove rei, acquiritur jus in re et plenum dominium, einceptis quibusdam easιbus: at vero per nudam

venditionem acquiritur solum ius ad rem ο).

229쪽

de Virtutibus, ete. 227 Diri, Meepus quibusdam easibus: Excipiuntur siquidem a iis.

re I. Res venditae Ecclesiis et aliis piis causis, quia absque ira ditione iransfertur dominium sal. a. Res priori emptori in seis curitatem contractus hypothecata quia qui pignus haltet,simplici creditori saltem in pignore debet praeserri. Quaeres a. Quodnam jus comρetae priori emptorip iRev. Ipsi competit actio in venditorem, vel ut rescisso secuniado contractu rem sibi tradat, vel compenset interesse ; non po- legi tamen rem a secundo emptore evincere nisi mala fide emerit, conscius nimirum prioris venditionis o non tenetur tamen suiscundus emptor sponte, et ante sententiam iudicis rem priori trais' dere, nisi sorte venditore ad eam secundo loco vendendam. i duxerit, quo casu suisset causa damni . ut docent Lessius d . Quaeres 3. An lieeat pendere res mimas aliis νilioribus, v. g. Vinum aqua mixtum

Resp. Vel mixtio est noxia , redditque rem inutilem aut d teriorem , vel non; Si primum, venditor peccat e tra iustitiam et tenetur ad restitutionem, quia injuste inseri damnum contra honam fidem eouin

tra clus.

Si secundum, non peccat quidem contra iustitiam commutativam, si minuat de pretio pro ratione mixtionis, sed peccat contra ius ii iam legalem, ut declaravit Facultas Parisiensis, quae e 3equentem propositionem damnavit tamquam salsam, honae fidei et publicae justitiae eontrariam e lietium est tabernariis pinum aquae miscere , et agricolis friticum paleis, et communi prelictyendere, dummodo deteriora non reddantur eis quibus communiter Menduntur.

Quaeres 4. Au penditor teneatur ex iustitia res ritium emptori occultum detegere t 'Resp. vel vitium rei est periculosum, redditque rem noxiam aut inutilem ad usum ad quem petitur, vel non; Si primum, venditor tenetur ex justitia illud emptori indicare,

etiam non rogatus, et hoc sub obligatione non solum Compensandi rei delectum quanti minoris valet , sed etiam damna ex hac vcnditione provenientia: quia penditor eae hoc ipso dat emptori damni pel perienti occasionem, ait D. Τhom ti sed qui

occasionem damni dat. damnum dedisse pidetur g i ergo. Dices: Nou tenetur puella quae occulto amissae virginitalis vi.

230쪽

1α3 - Traelatusco laborat. illud aperire amasio volenti eam ducere; ergo nec

venditor mercis suae Vitium . . .

Resp. nego conseq. disparitas Est quod puella se diffamaret, ad quod regulariter loquendo nemo tenetur extra iuridieam interrogationem e venditor vero mercis suae Vitium delegens, aetis Psum non infamat, imo potius probitatem suam exerit. Si secundum, vendi lor non tenetur non interrogatus illud emptori meni se stare. modo minuat Pretium Pro ratione vitii; quia tunc nulla fit emptori injuria, et alias non Possent Conservari comώ mercia, sine quibus respublica subsistere nequit. Dixi : Non tenetur non interrogatus: tenetur e vim vitium maianifestare, si de eo interrogetur, alioquin dolus daret causam eon. raclui, et venditor teneretur ad ejus rescissionem si emptor velit. Quaeres 5. An emptor, ex iustitia teneatur rei pit tutem sibi notam, penditori pero ignotam, manifestarer v. gr. si rusticus offerat gemmam Pro Vitro. Resp. Si per talem vir lutem mercis pretium communi aestimatione augeatur, leuetur emptor manifestare si a vendi lore rogetur, alias injuste deciperet ; si ero Don rogetur, Don tenetur monere venditorem modo pretium aequivalens solvat, quia mercem inter et prelium debet esse aequalitas. Dixi : Si pretium communi aestimatione augeatur: quia ex ea sumitur Tei pretium, non ex utilitate soli emptori nota quae

est extrinseca rei. Hinc

Resoloes, Fascis herbarum qui venditur ad esum animalium, emi potest pretio quo talia vulgo vendi solent, etiamsi emptor sciat ibi pretiosas quasdam herbas contineri , quia lota illa res

non pluris aestimatur relative ad eum usum ad quem vendi solet. Quaeres G. An penditor teneatur de epictione PNota , Evi clio est rei quam quis emit, ab eodem abductio per sententiam iudicis. Resp. Non tenetur nisi quando rem quam vendidit cognovit

esse alienam, quia quod sine eulpa factum est, in damnum vocari non debet; unde tune tenetur tantummodo pretium restituere. Si vero sciverit rem quam vendidit, esse alienam. tenetur de evictione , id est . tenetur emptori non solum Pretium, sed in .supwr totum interesse, Te sundere. Quaeres 7. Quaenam Mendere et emere non liceat pResp. Non licet vendere neo emere quidquid in corporale. vel spirituale proximi detrimentum vergit, quia esset cooperari pec-Calo alieno , imo materiam et instrumentum peccandi praebere. Hine graviter contra charitatem peccant Bibliopolae lihros vendentes contra religionem, aut bonos mores, aut lamum proximi; pictores vendentes obscaenas tabellas; caupones vendentes vinum his

quos sese inebriaturos Videut , etc.

Disitire

SEARCH

MENU NAVIGATION