장음표시 사용
241쪽
Dieo I. Lex oel eonsuetudo Propineiae, non est sussiciens uia Ius aliquid supra sortem recipiendi. Quia cum perceptio tueri enmutuo sit iure divino vetita, non potest ulla lege, ulla eonsuetudine esse licita. Igitur, Lex quae permittit ut ex quovis mutuo exigantur 5. pro Io . ei de eis paciscatur, praecipitque judici ut mutuatarium eo
pellat ad hoc auctarium pei solvendum mutuanti, semper praesu. mit, vel supponit titulum interesse, nempe lucrum ceqsans aut damnum emergens, unice determinat quantum quilibet repetere possit pro illo interesse; quare si mutuans nullia in patiatur damnum ex nin tuo, nihil potest in conscientia ultra sortem exigere; unde si aliis quid accepit, tenetur restituere. Idem die de Iudicibus quando morantem mutuatarium obligant ad solvendum aliquod lucrum mutuariti; nam eorum sententia niti tur praesumptione damni ex mutuo seculi. D co 8. conditio tutoris, qui per leges cogitur pupillorum bona integra reddere et simul ex eis lucrum sacere sub poena compensationis, non est titulus ad aliquid exigendum supra sortem. Prob. Quia cum usu a sit intrinsece mala et a Deo absolute etiindistinete prohibita nullam ob causam potest esse licita. Porro Tutores nihil periclitantur , si observeni Edicium Caroli IX. α) cuius haec sunt verba: Les Tutetirs et Curat eura des uia neura seront tentis, si tot qu' iis auroni fuit inoenta ire des Biens apparaenans is leurs Pupilles. si ire pendre par autorit/ de ius ιι Ies meu bles perissabies, et emploer en rentes oti h/ritoges Par apis de Ietira parens Ou amis : Ies deniers qui en propienaroni , a ea cerax qu is araroni tmupes complans , a Peine de puer det Dur Prosere novi te prosit des deniers. Quaeres Quot sint peri tituli mutuo eaetrinseci, ob quos licet aliquid exigere svra soriem rResρ. Siant duo recepti ab omnibus, modo serventur aliquae conditiones ἰI. Est damnum emergens. Nempe detrimentum quod in suis r bus patitur mutuator ratione mutui : v. g. quod desectu pecuniae cogatur res suas vilius vendere, aut sibi necessarias carius emere ἔaedificii quod reparare non potest, ruinam sustinere, etc. Hic titulus est justus, quia nemo tenetur cum damno proprio beneficium praestare; atqui mutuans cum damno suo praestaret alter beneficium, si iacturae quam propter mutuum fecit, compensati
nem exigere non posset; ergo. Dixi, modo seroentur aliquae conditiones ; et sunt quatuor Se quentes. Prima, ut mutuum sit vera causa damni, alias esset fictus litulus. O In eomitiis gen. Aurelieri. ann. 156O, a. I Oa.
242쪽
α o . Tracta ius . . S eunda, ut mutuans, de damno sibi verisimiliter Imminente ,
praemoneat mutuatarium, nIias non conseia liret iii illam competisaiationem, et con equeuter non teneretur ad illam, etiamsi postea damnum eveniret, modo nou suevit per moram culpabilem causa illius. νTertia, ut anctarium non sit maius damno orto ex mutuo, alioquin non servaretur aequalitas, unde excessus esset usurarius. Θarta, ut mutua lariuS non cogatur ad aliquid solvendum pro damno probabiliter eventuro, Si velit se obligare ad solvendum lotum damnum, quod ieipsa contigerit, sic enim itidemnitationem. ad quam solam tenetur, Praestat; la Inen si nolit expectare eventum, mutuatis poterit cum ipso convenire de certo et dei*rminato aucta-xio pro damni periculo, solvendo. Secundias est lucrtim cessans: eum nempe mutuans non acquirit aliquod lucrum temporale quod certo aut probabiliter acquisiturus erat, si mutuum non dedi Sset, V. g. emptione sundi, Census, etc.
Hic titulus est justus: quia per illum nihil exigitur supra sortem vi mutui, sed ratione spci lucri certo aut probabiliter ex pecunia per industriam mutuantis futuri; atqui haec spes est pretio aestim bilis. potest enim vendi so), ergo pro ea pol est aliquid exigi.
Dixi: modo serpentur aliquae conditiones et nempe quatuor se. quentes. Prima, ut mutuum sit vera causa lucri cessantis; ut si pecuniam
proxime el actu destinatam negotiationi, vel emptioni rei frugiferae, substraham illi destinationi, ut tibi mutuem . modo non habeam alias pecunias otiosas, id est non destinatas justo lueto iaciendo ,
nec familiae sustentationi, nec filiarum doti, Deo provisioni casuum fortuitorum; talis enim pecunia non est otiosa, cum commode nou possit in niuiuatae locum destinori ad lucrum. Sectinda , ut mutuans moneat mutuatarium de Iucro cessanie ;alias non consentiret in illius compensationem, et cousequenter non teneretur ad illam; modo non fuerit per culpabilem moram causa illius. Tertia; ut in compensatione lucri sperati deducantur expensae faciendae et pericula incurrenda; propter ipsa enim res Solum sperata non tanti valet, quanti res jam existens. Quarta, ut compensatio lucri cessantis non exigatur statim dato mutuo, quia si quis v. g. det centum mutuo et statim accipit decem Pro Iucro cessauie , perinde se habet ac si darct tantum nonaginta mutuo et tamen accipii lucrum cessans pro centum; quod est manifeste injustum, eum minus lucrum ex Douaginta, quam ex e entum sperare et exigere deberet. Quaeres 8. An liceat aliquid exigere ultra sortem ratione periculi ejusdem sortis 'Duili od by Cc Q L. m. ' de actum empti.
243쪽
de Virtutibus , ele. Ic 'Nota: duplex est soriis amillendae periculum: Primum, commuisne et ordinarium, quod in omni mutuo repetitur, oriturque ex casibus fortuitis v. g. incendio. devastatione. etc. et ex inopia pauperis, ad quam sublevandam mutuum a Deo ordinatum suit. Secundum , particulare et extraordinarium 2 quod mutuo est extrinsecutri, Separaturque ab eo per.pignus , vel fideiussionem ς ale est quod oritur ex prava dispositione mutua larii v. c. cum pecunia datur lio mini nullius conscientiae, prodigo, litigioso, cominmercium periculosum habenti, etc. Certi in est apud omnes, illicitum esse aliquid supra sortem exigere ratione periculi communis et ordinarii; tum quia alias frustras retur sinis ad quem mutuum ordinatum fuit a Deo, nempe ut neces si tali pauperum subveniatur. Itaque de solo periculo particulari et extraordinario est controversia inter doctores, ad quam breviter dirimendam, Dico: licet speetilatioe loquendo licitiam sit aliquid supra somrem recistere Proρ ter periculum extraordιnarium , pix camen ira
Prob. I. pars I. Ex decreto sanctae Congregationis de propaganda Fide, ubi statuitur: non esse Inquietandos eos qui recini undialiquid supra sortem ratione periculi probabiliter imminentis ideo quod qui accipit mutuatum, fugiat, Mel quod tardet in soloends , pel quod necessarium sit coram jud/ce rePetere, etc. dummodo ser-Metur Proportio inter 'ericulum et id quod accipitur, et Innoc. X. Praecipit omnibus Missionariis sub excommunicatione talae sententiae ut omnia respousa huius decreti observarent et illis uterentur, donec sua sanctitas vel sedes Apostolica aliud statuerit.
Prob. 2. Ex D. Thom ia) licet carius iusto vendere ρropter periculum futurae di etiliatis in sorte recipienda: ergo licet aliquid Tecipere supra sortem propter periculum probabile sortis recuperandae.
Prob conseq. Ideo in hypothesi allata carius iusto vendere licet, quia plus valci pecunia ab omni periculo immunis quam pecunia Non nisi magni difficultatibus recipienda: ai qui pariter sors prae-Sens et ab omni periculo immunis, pluris valet quam sors non reci Pienda , vel nountsi dissiculter recipienda ; ergo par utrobique
Prob. I. Pars: quia vix observantur requisitae conditiones ad Ii- Statem linius contractus. Prima, ui absit ita lentio lucrandi ex mutuo, quia tunc etiam se-Cluso pacto erit usura mentalis. Secunda, ut periculum sit vere probabile, non aulem fictum. Terila, ut mutua us non cogat mutuatarium, ut ipsum pro fideius-
244쪽
,ala Tractattis fore suscipiat, alioquin mutuum non daturus, ut lioe praelemo titulo aliquid. supra sortem recipiat. Quarta, ut mutua larius sideiussorem nec dederit, nec obtulerit. Qtiinta, ut mutuans deficiente fideiussore, vel pignore, rei perieulum in se suscipiat, ita ut si pereat, ipsi pereati nec leneatur mutuatarius similiter refundere. Sexta, ut mutuans non plus exigat quam postulet gravitas peri- euli, et quam ipsemet alteri daret ad sese a tali periculo redimen.
Atqui conditiones illas pauet mutua lores norunt, pauciores ad Praxini redigunt; ergo. Obicies I. contra primam partem: Gregor. IX. ail : a) nauia
ganti Oel eunti ad nundinas certam mutuans pectiniae quanti atem, Pro eo quod susciρit in se Periculum, receptiarias aliqti id sura somtem, usuramus est censendus. Ergo.
Resp. I. Cum auctoribus magni momenti b mendum irrepsisse
in textu et Iegendum esse: usurarius non est censendus: ob ista ver-ha immediate sequentia: ille quoque qui dat Io. solidos ut alio tempore totidem sibi grani, pini, oet olei mensurae reddantur ... non, debet eae eo usurarius judicari. Particula, quoque, conformitatem Prioris casus cum posteriori indicat. Resp. a. Posito quod noti sit mendum in textu, nego eonseq. nam summus Ρontifex loquitur tantum de eo qui non vult mutuare Disi ea conditione, ut ipse pericu Ium sortis certo pretio in se suscipiat, quod est usuraria imposilio oneris: oum mutua larius dato pigriore, vel fidei ussore securitatem praestare Poluisset. Objicies a. Auctarium non est medium aptum ad tollendum sortis periciatum; vel enim mutuatarius sortem cum auctario reddet tempore definito, vel neutrum est redditurus; si primum, mutuans plus recipiet quam ad indemia italem suam esset necessurium; si secundum, nulla. erit mutuantis itidemnitas ; ergo illicite eo medio
Resp. nego conseq. Et dico illud auctarium non exigi ut tollatur periculum suturum, sed ut compensetur periculum pracsens ex damno quὀdani actu existente dum pecunia in in manu sua certam
committit manui periculosae in qua minoris est valoris , quam in sua, ut ex eo patet quod minoris venderetur hujusmodi debitum , quam debitum aliud certum et non periculosum. Quaeres 9. An mutuans possit sibi retinere fructus ρignoris sibi αati pro assecurati One sortis rReF. Non μοι est, sed tenetur eos computare in sortem, via r stituere c); ratio est quia res domino suo fructificat.
245쪽
Diees I. Dominus direclus accipiens a suo vassallo seu dum in pignus pro debito, non tenetur fructus deducere in sortem ut constat ex jure a); ergo nec mutua s. Resp. nego conseq. Dis paritas est quod contractus laudi sicut et emphyieusis) ex natura sua habet hanc lacitam cotiditionem ut si res seu lo vel emphyleusi) subjecta tradatur domino directo iup gtius, dominus directus possit sibi retinere fructus, modo non ex iis gat servitium, vel pensionum soli lam; in mutuo vero haec couditio
Te pugilat, cum ex natura Sua gratuitum sit.
DιceS 2. Gener non tenetur restituere socero fructus landi qui loco dotis, in pgnus datur b); ergo nec mutuatas. Resρ. Hegii conseq. Disparilas est, quod pignus non datur Gener solum ad debiti securitalem, sed etiam ut gener eo lauatur loco dolis donec ei dos repraesent ala suerit, quia hoc necessarium est ipsi ut alai filiam soceri, et alia sustineat matrimonii onera. Quaeres Io. An Poena conoentio ualis mutuo aρρoni possit tNota; Poena conventionalis, est Paclum multiantis Cum mutua tario ut si termitio praefixo non reddat sortem , super eam aliquid solvat tu poenam suae culpabilis morae. Resρ. clyrm. Modo adsint debitae conditiones : ratio est quiam uiua larius dissere udo solutionem debili peccat contra jus mutuantis: ergo potest juste puniri poena sero portionata. Di xi; modo adsint debitae conditiones, quae sunt is Prima, ut Poena non apponatur in fraudem usurariam , sed ex sola voluntate sortem suaui statuto tempore recuperandi. Secunda, ut mora sit notabilis et culpabilis, unde non est mulis Clondus qui sine culpa sua factus est impotens, ut docet S. Antoni
Tertia. ut poena sit moderata et culpae proportionata, unde noni debet exigi integra. si pars sortis iam sit reddita. Huic pactum legis commissoriae nimirum ut pignus sit mutuatilis si certo tempore multiatorius non solverit sortem, est prohibilum a Jure sd quia est
Porro poena conventionalis positis his conditionibus debetur an loomnem sen qni iam Iudicis, quia debita est ex vi pacti iusti; modo
tam Cn mutuator eam exigat , quia videtur imponi sub hac lacita conditione: si petatur. Quaeres ii. An liceat mutuum petere, Gel accipere sub usuris Res'. ad primum. Nunquam licet mutuum petere sub usuris , uix a ui ait D. Tliom e) dicendum est quod inducere hominentod Peccandum nullo modo licet : atqui petens mutuum sub usurisca CV. Conquestus , de usur. b Cay. Salubriter, tit. de usu ε
246쪽
induceret hominem ad peccandum; ergo nuIIo modo tieet indure in re aliquem nil muttiandum sub usuris. Res n. ad se ditandum. Licet ex gravi necessitate propria vel aliena accipere mutuum sub usuris. et Pulere ab eo qui usuras exercet a si aliter haberi nequit. intendendo solum murtium , et hahendo e perniissive ad usuram: quia licet petere ab alio id quod licite prae- filare potes i. quamvis ex malilia Sua peccaturus sit, modo adsit Justa causa non impediendi eius peccatum, quillis est Ilic. Ouaeres II. An usurarii μere sant usurarum donii maRe ρ negat. Quia non translertur dominium sale Iusto titulo ex iure Ib : atqui usurarius non habet iustum iri ultrin. Dιees: habet titulum donationis a riualuatario; ergo. Re n. necto ant. Quia niuiuatarius non plus tutendit in rasurarium Iuris conserre . quam ipsi debeatur vi mutui; atqui vi mutui nihil
Hinc colliees Dori solum Iure canonico et Civili, sed hi bure
naturali usurarios nd restitutionem usurarum tenerI. Tai Ioue 1 Dii xlae accensionis; ad eandem refili tutionem tenentur 1. Eorum tiae' 'rat,eςelitant pe- defuncti. omnes cooperito res nempe ulen e dantes pecuui s ut e mur Iudices qui compellum ad usuras vulvendas. Nin 'rii consio en eo
instrumenia usuraria, mim stri principiles usurarum, uus 'res correspondentes, Proxeuelae, hoc est, qui quaerunt eos qui Pe
illis ero in solidia ira S 'd . Qua es 13. An haeredes usurarum teneantur rest: tuere in sO-' Res . Haeredes non tenentur in solidum, nec alter pro altero sed singuli lantummodo pro Mia parte juxta vires liae reditatis. Rario est. quia in auccessione lia ereditatis sicut bona desis ne ii dividuntur in haeredes. ita etiam obligationes personales et debita, rationi enim consenta Deum est . ut qui tantummodo in parte Commodum percipit, onus quoque in parte lautum sentiat. Hinc si res accepta per usuram perveniat In specIe adhaeredibus, eam tenetur restituere, sed alii leuetitur Ipsi iesunde
eiunt Canonis lae Cop. tua nos densuris: ubi die itur; Fita
ad restituendas usuras ea sunt districtione cogendι, qua Pari nus Astii si Dioerent, coerentur: ergo lenentur m Soliclum. Re p. nego conseq Dicto enim Cap. lanium signiscatur totum obligationem restituίndι transire ad haeredes simili Iunctos lamen ut singuli non teneantur nisi ex Rarte; est responsio Lessu. Quaeres 4. An Usti rarius mentialis teneatur ad restitutionem I
247쪽
de Virtuti e . ete'. 245 Resp. Usurarius mentalis, id est, qui sine ullo pacto, etiam implicito aliquid supra sortem recipit tamquam debitum, tenetur ad /res ituendum quia cum non adsit titulus gratuitae do nationis. nullas adesse censetur; ergo. In dubio utrum auctarium datum fueriliberaliter . vel non, lutior pars est eligenda. Quaeres I S. Puaenam sint Poenae Ustirariis constitutae r Res'ia Usurariι Dolorii sunt :I Iufames in utroque Iure a) ac per consequens irregulares , et inhabile ad osscia et beneficia. . Privatator Coi i in unione alta vis et ecclesiastica sepulturae, et .Orum oblatioties non possunt accipi' b 3. Non possunt absolvi aulequam de usuris satisfecerint, vehe auitonem dederint idoneam se).4. Eoriam instrumenta sunt irrita , nisi ante mortem satisfe- Eerint, vel caulionem dederi ni d).5. Contra Clericos, qui moniti non desis lunt, decernitur su- , perisio ab ossicio et heueficio ferenda; ei contra Laicos ex comis
municatio item serenda , usque ad debilam restitutionem e . g. X. De Cambio , Gallice Chonge. Quaeres i. Quid sit Cambium et quotuplex rResp. ad x Cambium est permulatio pecuniae pro pecunia oum sucro campsoris s.f , Rem. a. i a. Cambium dividitur in siccum , et reale seu verum. Cambitim siccum sic die lum quod instar fundi sicci caret bu . more, justoque titulo quo lucrum parere possit) est cambium
Gium, Merumque mutuum nomine Cambii petatum; ut cum datur pecunia recipienda non eo loco quo fingitur, sed eo loco qua datur , licet alio tempore. Hoc cambium est verum mutuum ex quo lucrum sine alio ti- Ulo percipitur. Dude tamquam usurarium est reprobatum B sau-olo pio V. Bulla In eam pro nostro , quam refert Lessius fg . Cambium reale, est illud in quo revera pecunia praesens cum Praesetile, vel praesens cum distante permutatur. Unde Ouaeres a. Quotuplex sit Cambium realer ResP. Triplex scilicet mantiale seu minulum , locati reu perniteras. Et temρorale, seu ad terinitium solutionis. Manuale est de manu ad manum permutatio pecuniarum diversae rationis v.g. aureae cum argentea, mitioris cum majore, etc. a) Cnρ..Hsames causa 3. quaest. I. et L. improbum eod. gae quibus causis irrog. infamia.
248쪽
οaetatus cambium Dente , est permutatio pecuniae praesentis cum di. lauti : v. g. si campsarius eampsoris pecuniam numeret Nanneii, ut recipiat a eampsore Litteras cambii , quarum ope eau dem summa in recipiat Parisiis Cambium temporale, est illud quo campsor, sive mercator dat hic pecuniam ea lege ut illam cum lucro recipiat alibi post certum tempus. Illud est eam bium quod vocant Lugdunense; alii Nannetense , alii Franco riense . quia in iis locis exercetur. Quaeres 3. An cambitina reale mannale et locale sit licitiam' Rev. Dissim. Modo Iucrum sit moderatum et Fecundum leges
But eonsuetudinem locorum, vel communem peritorum aestimationem ; ratio est : quia luerum in Cambio non accipitur ratio ne pecuniae , quae de se iuvendibilis est; sed ratione impensarum, et laboris in conquirendis , coacervandis, et custodieudis variis specie hus monetarum ; item in eam bio locali ratione oneris, quod uscipit proprio periculo monetas transferendi in eum locum, libii Campsarius his indiget; atqui haec omitia sunt pretio aestimabi- Iia ; ergo. Dices: aliquando campsor non. transfert pecunias, Sed per cor respondentes solvit; ergo tune non potest lucrum recipere. Re .neg. cons. Quia potest lucrum recipere propter industriam, Suae in mercatore est pretio aestimabilis.
Quaeres c. An cambitim temporale sit lieitum rRem. Secluso alio titulo justo est usurarium ; quia in eo honexigitur lucrum. Disi pro carentia pecuniae ad cerium tempus, et pro solutionis dilatione, unde quo major est dilatio, eo maius exigitur Iucrum : atqui pro carentia pecuniae, aut dilationis, aliquid exigere est usurarium, ut diximus, alibi; ergo. S. XI. De censibus, seu redditibus annuis: Quaeres i. Quid sit census annuus et quot lex rse . ad I. Census est contractus quo emitur et venditur ius Percipiendi pensionem annuam ex re, personave aliena frugifera. Resp. ad a. Celisus dividitur in reservativum et consignati viam. Census reserWalious, est contractus quo quis alteri trases scri rei suae dominium plenum. retento sibi juste pensionem aliquam Purcipiendi : vocatur gallice droit seigneurial, et rente fonciere. )Census consignatiMus, est contra ulus quo quis Super bonis . per- Bonave sua consignat alteri pensionem annuam; vel in fructibus; et dicitur census fructi arius; vel in pecunia et dicitur census yecuniarius : gallice contraci de constitu ton.
Nota. In hoc censu qui debel pensionem gallice le Canon,
Vocatur censuarius, et penditor,is cui pensio debetur, dicitur Cem 3valistia , censuista, Creditor, et Emptor.
Quaeras a. Quomodo dipidatur census Consignatipua p
249쪽
de Virtutibus , et . . 247Res'. dioiditur in realem, personalem, et mixtum. Realis . est ille qui sun datur super aliqua re fructifera ex qua
pensio solvi debet; quo fit ut si res pereat. pereat et census; aut si subsistat, subsistat et census, ad quemlibet res illa pervenerit. Census Personalis, est ille qui laudatur in persona quae sese obligat ad pensionem solvendam ex ouauibus operibus suis, Iabore, industria, aut ossicio suo. Census mixtias, est ille . qui standatur super re et persona simul. ita ut licet res pereat, pei sona semper obligala maneat. Iterum e risus cousignativus lum realis, tum personalis, tum mixtus dividitur in temporalem ei perpetuum. Censias temPoratis, est ille qui expilat certo tempore t V. g. o. antiorum i Vel incerto v. g ad vitam hominis, dicitur Oi
Census Perpetuus , est ille, qui per se semper durat p estque et redimi bilis qui extingui pol est vetasione summae capitulis , vel irredimibitis qui sic extingui Don potest.
Quaeres 3. An Contraetus Census sit licitus pNota :tCertum est apud omnes censum reservativum Iigilum esse. Nam sicut qui potest rem suam tradere, vel non tradere, ita et tradere reservato sibi iure pensionis sic Leelesiastici li-Clie sua beneficia resignatat cum relentione pensi otiis auritiae Quaestio igitur lola est de ceti su consignativo, ad quam dirimendam. Dico I. Census realis stoe sic fructuarius, sipe pecum aritas, est licitus.
Prob. Emptio rei prelio aestimabilis est licita: atqui census realis est cui pilo rei pretio aestimabilis; ergo. Prob. min. Ius astyensionem sive pecuniariam, sive fructuariam ex re aliena anni aliutivere iniendum, est prelio aestimabile; atqui cetasus realis est empti ijuris ad pensionem, etc. ergo.
gitime facium approbarunt. Objιcies Cum Heli meo Ganda v. emptio census realis non est ve e emptio, sed mutuum; Prob. auteo. Extrema hujus contractus sunt
PCcunia, et pecunia per quoias accipienda; atqui peeunia vendi nota potest, sed mutuo dari; Ergo.
Resst. nego 1. ant. et maIorem Proba iovis , non enim in censu
emitur pecunia, sed ius ad ipsam. quod est vendibile. neque pensio recipitur immediate ex pecunia data, sed mediante in re empto; uri- de sicut qui emit agrum, fructus eius iuste percipit. licet ex sua pe- Cunia cos mediale percipiat; ita qui emit censum, pensionem juile Percipit, licet ex pecunia sua eam mediale percipiat.
250쪽
Inst. I. Illud Ius non extat; ergo non pol est vendi. Resp. dist. ant. Non extat serinaliter, cono. Virtualiter, mero textat enim in jure quod habet venditor pensionem ex re sua perelis
Piendi, atque in alium sive venditione sive donatione transferendi usisI. a. Venditor census illum non potest extinguere, nisi reddat Eummam capitalem, quam accepit, licet per multos annos, quibus duravit census, solverit annuas pensiones summam illam capitalem Ionge excedentes, atqui hoc videtur injustum: ergo, etc. Resρ. nego min. Hoc enim tam justum videri debet, quam quod homo, qui agrum suum a ceu lum annis vendidit Titio, cum redi- .mere non possit, nisi reddita Tilio summa sua capitali, etsi loto illo tempore Titius perceperit fructus agri, summam capitalem simuIIonge excedentes. Ratio est, quia illud plus, successive per partes ,
et longa temporum intervalla receptum, secundum commutiem sa-Pientum aestimationem, non pluris valel. quam vvleat omnium partium illatum summa simul, et semel soluta , quae sic spectata uti ior , et opportunior est ad quamlibet negotiationem . nec per se exposita est tot, tantisque incommodis, quibus exposita est successive recipienda per partes, et longa temporum intervalla . Ob rei emptae, et consequenter pensiouum recipiendarum pericula eommuniter per se occurrentia. . .
Dico a. Census personalis est licitus in locis , in quibus non
est reeepta Pii V. Constitutior Cum onus. Prob. Quia persona nou minus per artem , et industriam suam Potest esse fructifera, quam ager aut domus; atqui prelio iusto emi
Potest ius percipiendi a ianuam pensionem ex fructibus agri , vel domus: ergo similiter potest justo pretio emi ius percipiendi annuam
Pensionem ex fructibus operum. et industriae personae. Confimatur: Licitum est operas, et industriam a Ilerius conduiseere: ergo licitum est emere ius ad fructus inde speratos. Dixi : In loeis in quibus non est recepta Pιi V. Constitutio ;quia per eam si aluit cens iam constitui nullo modo Aosse, nisi in re
immobili, aut quae pro immobili habeatur, ex sui natura fructifera: huic autem legi eos obtemperare oportet, apud quos est promul gala et recepta; non autem alios apud quos noti est recepi a ; quia S. P. in sua constitutione, non explicat Ius naturale aut divinum,aed sancit Ius humanum; non est autem recepta in Gallia, Hispania. Belgio, Lotharingia, etc. Obiiciea I. Census personalis est mutuum virtuale, vi cujus re incipitur aliquid supra sortem; ergo est illicitus. Resρ. nego aut . Nam ille census est emptio, non pensionis , sed iuris ad pensionem, pro pretio ab emplore irrevocabiliter dato; at in mutuo datur pecunia praesens pro pecunia sutura aequali tota
tinni solvenda, quae post certum tempus a mutuante repeli potest.
Iusta b. rus ad pensiouem nihil aliud est quam ipsa peusio suo-