장음표시 사용
121쪽
Ant. Peredii Praele I tu Lib. IX. Od.
Hoc crimen contrahist non tantum illi, qui corpora iussa solvuntur , ulla prorsus sat molestia aderises lepulta , aut reliquiat contrectant & extrahunt, sed Sc quemlibet ex persona defuncti a neve ulla cautioni 1 aut qui dolo malo aliquid saciunt, cuius sublatione species monumenti deformetur; scuti fit cum columnae , tu lux, epitaphia, saxa, sabricandi aut vendendi gratia,
ex eo auferuntur, vel in contemtum abiiciuntur, id. ι. .
litat enim vengitio rei religiosae non substat, quod ex tia commercium si ; laesa tamen religionis, idest, si pecuniae flagitetur exactio: δ: si contra sat, nullius sit momenti, quidquid factum erit, auth. feci novue h. t. Ratio ita coostituendi, suisse videtur, quod tot dierum spatio solemnia tu fluet durarent; tracta ex ritu pa- sanorum t ac cum ita si, mirum non est, spatium di Istud moribus non esse receptum. ' Quin dc in multi, ,efilegii crimen incurrit, qui rem iam reli ionis essectam locis videmus impedimentum poni sepelliendis destiti eoatieRit, distrahendo, vel emendo, I. I. h. t. Quare Morum cadaver bus: contra tamen Caroli V. Imp. Constitutionem, quae non patitur cadavera destinctorum arrestari, aut insepulta naanere ob debitum civile, Couar. I l. r. r. res cap. I. utim. II. P. Pechius ri
is qui sepulchra violat, geminum videtur sicinus perpetrate ; dum de sepultos spoliat destruendo, de vivo, polluit fabricania, a. i. 3. ιn m. 3 Ideo poena violati sepulchri varia , pro diverstatefacti Zo elicumstantiarum . Estque alia civilis, alia eri minat in . Ciuilis sol .enda iis quorum interesse iudicabi tur ; scilicet ex inautia quae facta est, di ex lucto elue qui uiola Uit, vel damno quod contigit, vel ex temetiis late eius qui fecit, i. 3. f. s. s. l. t. si nemo si ad quem sepulchrum pertineat ; aut si sit quidem , sed agere nolit ; permissum est cuivis ἡ populo agere usque ad centum aureos . plures si sint agere uolentes, praefertur qui iustiorem ea ullam habet. Si quis in sepulchro dolo malo habitauerit, aut aedificium aliquod non septile hii caussa ibi secerit, in eum ducentorum aureorum actio datur, a. l. q. in m ne.
Criminalis autem pina,&mulcta est capitalis; quia
multit modis hoc crimen committitur. Capitis poma manet eos, qui armata in anu cadavera spoliant , d. I. p. s. . Quod si sine armis sepulchra violarunt, distin guendum est inter reos, qui corpora ipsa extraxerunt, vel ossa eruerunt, vel tantum monumenta destruxe xunt. Humiliores enim sortiana1 homines ultimo supplicio afficiuntur: hone litores in insulam deportantur, aut relegantur, aut in metallum dinariantur, Iucit.θ.h.f. quia
vi , δε iniuria eorporibus hac illorum violatione infertur 1 cuius illationem iniustam suis temporibus plane alienam esse imp. Justinianuq in initio I. o. h. ι. tradit ;& hine ab imp Iuliano in I. 3. eod. sepulchrorum violatio sacrilegio maior dieitur, Ac violatoribus sepulchrixum indillincte sacrilegii, stil. capitis pena infligitur . Et si qui Judex violatores eiusmodi punire neglexerit, in viginti libra; auri mulctatur, I. 3. h. t. 3 Quod si quis non corpora, nee Ossa extraxerit ; sed monumenta, domosque defunctorum destruxerit, ut ex lapidi hus domum sibi aedificaret; decetra pondo auri cogit ut fisco inferre: per quem ps nam nihil derogatum est illi supplicio quod sepulchrum violantibus est impos
tum , I. 4. h. r. potis si servus sine ἡomini seientia de . moliatur sepulchra, metallo addicitur; sin vero dotrini auctoritate & iussione urgeatur, relesatione plectitur a. s. t. Inde colligitur levitis punita eum, qui ex mandato & ius. 4eliquit, quam qui spontanea voluntate & Fropria temeritate . praeterea s quicquam ex sepulchri materia detractum ad domum domini,villamiaque delatum reperitur ; villa, sive domus, aut aedificium quodcumque erit, fisci iuribus vittilicatur, a. i. a. iis; n. Molina is itis t. commur. aras. 4. 2 o. r8. n. I . o Caeterum litiale cum cemeteria sint consecrau, qui crimen huiusmodi a/mitteret, sacrilegii reus esset ; &s E isi pulchri ι cadavera eximere auderet, capite puniretur . .A qua rina immunes illi sunt, quoa publica, austoritat sitit eruere calavera e sepulchris; ueluti excommunicatorum, haereticorum δε similium , qui sunt indigni loco sacro, e. fumo vi septi Ituri aut ideo quod suspicio sit sepultos occisos . ut possit cognostixei veritas; quia cellat dolus : uti & eatra dolum i ,
qui monumentum corruptum lapsum, non contractis corpor hus, resecit. 7 Denique cum Imperatorex animadverterent quondam ereditores tam esse inhumanoc 3d violatoribui si miles, qui debitores sum defunctos sepulturae tradi impedirent, ut debitum suum sacilius consequerentur ;
HAne legem tulit Fabius Labeo anno urbis condiis Itae, ut uidetur , iri. Unde &Fabia, non etiam Favia dici debet: cuius Cicero meminit in Oratione pro Rabirio. Alciatus I s. ro. parergis.,uHs e. 47. relecta communi interpretatione antiquorum tamquam sabulosa, ost dit plagiarios a plagio, id est , ab obliquo
dictos, quit obliquis artibus ia dolis utuntur. Itaque legis Fadiae crimine tenetur, qui sciens dolo a malo liberum hominem subripit, invitum in servitutem redigit, donat, vendit, 2. . ,. peu. h. s. Item &qui emit scienter qui seruum alienum celat, i. s. s. t. aut sueta datum suscipit, occultat, 3c proprium asserit. I. r. l. t. quique serυo alieno, & servae per sudet,aet a domino dominave fugiat, I. n.f. tillo. eoa. Quin & dominus hac leae tenetur , qui servum suum in fuga constitutuin ven3it, vel aliter alienat, ι.ε. pr. l. r. quod ius S. C. introductum est, I. r. f. titi. θ et q. Cur ita 7 ut a stiga servi deterreantur, s nee recipi se polle a quoquam, vel celari impune intellexerint. nee acquiri alteri titulo ullo, vel auctoritate iusta, veluti emtionis, aut donationis; quam rationem alligarat Ciliacius I. II. Aser. c. io. eamque adiuvat i. ra. C. de Hos e I. 6. p. vis isses r. Excipiuntur g heresses 3c socii, quibus indivisione communium re rum licitationem de sugitivo servo invicem sacere permissum est, A. I. s. vers. ex epi s. Ita quoque absque pς nalie et domino sit, una fugitivum vende te, ut in id tempus venditio valeat, quo sustitivus ab ermo te requisius fuerit & depreheniuet, idea, in suga esse geserit, A. I. s. in fis. Nec enim. tuue Raam uendidit. Ampliut dieendum: s quis mantet alicui seruum sugitivum peris sequi Zc apprehendere, atque apprehensum emtum habere, cessare prenam huius legis, s .e a. In qua di illud etiam observatur, ut ita demum ea aquis teneat ut, s sciens dolo malo crimen hoe admile. rit, ut initio dixi, & probat s. q. I. n. l. t.: nam lino tantia δc bona sdes excusant. Hinc coninarantem
an eo qui abluxit hiasio seruum , s delicti soci ut noti
probetur, nullo crimine teneri convenit, . I DII.ι. ne-
p, imo lini uun Caesit prohibuit, nε creditor ullus se- que eum, qui servum suppressi seu celavit; s manise stiliu am impediret ; deprehensum autem in hoc flagi- su probet se dominum esse , deo ire iure dominii 3: pro filo, iubet quinquaginta libras auri pendete : vel ssolvendo non si, pinis corporalibus ludiici, I., h. l. t. Iustinianus postea Aatuit, ut creditor, qui non veretur. debitoris morientis aedes ingredi, A tristem simi liam gravare , pignus aliquod si utiere , funus impedite; fgna rebuς imponere, a debito cadat, fle alte tum tan tum hetedibus deiuncti inserat, publicata tertia bono rum parte, ipsosne insimia notato, Atith. item otii A. r. s Ampli ut dis inde luimit ne intra novem 4ies quibus prietati legitimὸ constiteri r , 16. l.t. Imo si asserit fetusta ratione ductum existimasse eum servum . vel, s-lium sium esse , non autem criminis vitandi caussa, cecsat plagii accusatio, I. I . h. I. quam tamen cessare non secit, nec a poena liberat sola dominii allegatio, L .F . I. sed constare omnino debet de iure abdueentis es. accusati: quo secto evanescit criminis intentio; cumpla tum non si, nis servi alieni, vel liberi homini n. Atia Meti cum liber Iomo supprimitur, vel vinctuet qhabe
122쪽
h1belur, I. s. s. t. mi etiam venditur, non per hoe eius status mutatur: libet enim personae soli ieitatione etiamen eommittitur, non conditioni praeiudicatur, I. i . h. i. Quid igitur s pater filium vendidit Cetth eum id ei permissum si propter nimiam paupertatem , egestatemque victus caussa , non est quod poenam plagii aut aliam metuere debeat, I r. sup. dis patrii. qui flios suos kiij. Etenim hoc uendendi ius ex patria potestate ema nat, quae tanta olim fuit, ut impunδ filium occidere, adeoque multo magis pro arbitrio suo vendere potuerit, . it. . di tis. post. I. ult. sup . ipare. t. 4 haec libera vendendi potestas holle abrogata est , ti solum permissa quando suprema essessas flamisque necessitas patiem ad filium sium distrahendum compelliti quo casti statui ingenuiritis filii nullum praeiugierum seneratur a cum liber homo nullo pretio aestimetur 1 ita ut quandocumque redimi possit restituto pretio, ut dictum supra C. δε patris. qui pilos .s poena huius criminis olim fuit Meuniaria, I.ult h.
r. Iure novo gravior esse coepit , & pro modo admissi, plagiarii extra ordinem coercentur se plerumque in metallum damnantur , t. titi. s. t. in prine. Atque duobus easibus capite plectuntur in aliorum exemplum . Priores 1 s plagiarii vendant servum ; vel liberum suppre sum emtori, qui eum alid asportet, I. . l. t. Alter ea hia est 1 s viventium filiorum miserandas parentibus inserant orbitates, e .supprimenJo ti distrahendo ι.MI . h. . ubi Coni antinus vult servos plagiario bestiis subiici & ingenuos gladio consumari . Quam poenam statuta locorum exercent in eos , qui consueverunt hoc crimen committere, Julius Clarus in praes. erim. f. sin. quaes. ε8. vers plosior tis. - Vettim ut ista plagii pena debeatur, inprimit instituenga est accusatio, quae publici est iudicii, I. ret. h. t. xon tantum a matre 3 e filii ,&a statie de fratris plagio I. s. l. r. sed & a quovis de podulo . Quia velli ad pr.
nam capitalem irrogandam initituitur, non poteli per procuratorem exerceri: at servi eorrupti actio quae ex plagio proponitur, a procuratore rect/ instituitur; quia a rem familiarem pertinet. I. r. h. t. praeterea inscriptio in hoc crimine, & sententia est necessaria , i. 3. h. r. quoniam rina, non nis per condemnationem irrogatur Ex quo sequitur, quod ii accusatus ante sententiam molliatur, crimen extingui ,3e bona ad heredem deuolυi 1
s nisi d. boni, si dispositum in fraudem fisei. ' De cri
mine antem illo cognoidi praesectus urbi uti Fe 4e alii criminibus, I. i. st δε f. pris. ω .in pro rancris praeses: quomogo non, ualet sententia a procuratore Caesa-xit lata, nisi vicem praesidis sudistineat , I h. quia tune non tantum de pecuniariis & privatis eiussis, sed de omnibus quae in provincia incidunt, potest cognosce Te, Leoninus ad a. l. . 6 Concurrunt cum plagis interdum alia crimina, que poenam exalberant; ut si alicuius siluet raptus si, eonia elusus & verberatus, de ui publica qui staci movetor, I. o. ff. ad i. til. d. ii ptibi. & de violentia mancipii a xepti , I. t. in An. h. t. Item cum plagii ac sitione , alia inris remedia competunt: nam potest quis civiliter de ilieitata ancilla platioque sano conqueriin cum hoexei vindicationem instituere, d. t. a. h. r. potest ti servi corrupti a 'ionem proponere aduersus eum,qui sollicitatum servum deteriorem secerit vel occultaverit , IM. Dp de stiri. In qua actione venit aestimatici in duplum,& rerum etiam a seruo ablatarum ; quia omne dammim duplatur , I. . in f . o ι. t . de serio corrupto . Concurrit & eum plagio actio furti 1 surtum namque si scientὸν uendendo servum alienum , aut eum fugitivivum eum rebus surtiuit suseipiendo di occultanti . uua re domino Rector prouinciae cum solita pina restitui essiciet , I. I a. s. t.
Io Verum tamen in concursu illarum actionum electio nem habet is, qui damnum substinuit, quam velit instituere et an criminalem accusationem de plagio ; an surti . vel serui correpti actionem ; an vero rei uindicationem proponere t fel uno iudicio electo , in proposita actione secundum iurit ordinem perseverare debet usique ad finem, ι.un;. infri quis id e Ul. aseis erim. Hau. Idque voluit Antoninus Imperator in ι i. ha. r ubi cum suis prius quaeritur de plagio civiliter, instituta actione in rem , in ea debet eonsiliete; ti hoc propter domini iti proprietatis quaestionem, quae prius terminari debet, antequam ad eriminis accusationem procedatur: quam tamen omissa uindicatione ab initio licuisset proponere, secundum regulam quae electionem tribuit duraum D
se. Sie & in I. h. . iudex d se reto prius iure dominii.
saeile intelligeti an auliengum sit plagii crimen, Mene . Nam proprietatis quaestio accusanti obieeta uim te pr iudicialis impedit ulteriorem cognitionem criminis , quousque illa decisa fuerit. Dixi ait. de struina jud. o Lb. . de ordine cognit.
Ad Legem Viselliam. i Gur nuatis , O quia loe, lege eonstitu tim. 1 Qua perna paniatur libertistis, qtii se a cit ingentitim
UT lex Fabia personas ingenuorum ; ita & lex a
Visellia eorum dignitatem tuetur , ne eorum ordinem liberti polluant, gerentes se pro ingenuis , & usurpantes honores solis ingenuis debitos . Volebant enim Romani non nisi per ingenuos homines rempublicam ad nilnistrari, mi latiam geri, dignitates retineti . Hie Lueius Masellius Varro Consul, cum G
nelio Cethego , imperante Tiberio s Cassi . & Con tiux iis fissis Confurtim) hane legem tulit , ne liberti
nee conlationis homines , honores & dignitates ata- querentur , nis aus aureorum annulorum a principe impetrassent: tunc enim quoad vivunt, imaginem , non statum ingenuitatis obtinent ; & sne periculo ingenuorum etiam ossicia peragunt publica, I. tin. l. r.
Qui autem libertinus diceret se ingenuum, tam ei vi- Σliter , quam ex hae lege criminaliter poterat accusari ,& puniri . Curiam autem ingredien quas esset ingenuus , ex ea ejicitur , infamia notatur, & mulctatue
pecunia . Eadem pena pollent hodie puniri illi, qui cum plebeiae sint conditionis homines , se pro nobilibus
gerunt, eorum inlignibus utuntur, & pigrogativis frui cupiunt. ' Oterum libertini, quamvis sus aureorum Iannulorum non obtinuerint, possunt munera personalia in patria patroni subire tamquam liberti ; quia ab ho nuridus tantum, non etiam ab oneribus Reipublicae excluduntur, a. I. tini. a. t. in An. Vetum cum omnibualibertis ipse iure Iustinianus sus aureorum annulorum quod specialiter a Principe impetrare opus erat )eoncesserit, bene sequitur legem hanc abrogasse, Misu. s.
TITULUS XXII. . Ad L. Corneliam de salss.
rem a lus , repetendo sal m dotem, die a satistim tritimonium .
potes fa/s moiere querelam, quamvis ex ras testamento legottim acceperit.
nec obtintiit, amittis rancium.
cens ins inutum des tor, consisnare debet e reniartim iis eo a situm.
ter , nee flitis ahersus matrem, seu lene contra mis
ia sitismodo solatim probetur quaesis habeatis eruem
123쪽
ri s Ant. Praedii Praetia in Lib. IX. Coae
- Urante bello eivili, suod eum Mario gessit Co I I nἡliue Sylla , iudieis , ut testic est Cicero in
Bruto , omissa sunt, legesque tacuerunt inter arma.
Quamobrem sylla recuperata republica , iudicia , legesque constituere aggressus , antiquas leges omnes , ex quibus tum iudicia fiebant, revoc: vit: & quatuor praeterea novas tulit; de parricidio, quam Pompeiurima emendavit ; de scariis ; de de salso, quam exhit hie titulus. , Ri autem falsum me, tot s ἰmmutat o dolo malo facta;
quia nisi dolus malus accedat, etiamsi quis errore M. aeum non dicat, in prenam salii non cadit,i.ro. h. t. Ua de ut hoc crimen committatur, tria exigunt Interpre-tec , immutationem veritatis, dolum, Ac ut alte i no eumentum seu damnum inde contingat. Porth ut ue rum tantum unicum est ; ita falsum multiplex t adeo quidem ut certis exempl:s concludi non possit. Com. mittitur aut in e mi ut cum quis duobus eamdem rem
diue sit conita' ibus in solidum vendidit, Lai. E. hi. uia scilicet vendendo posteriora, rem stam esse dixit,& mentitus est , cum iam priori eam vendigisset, "ies tradidisset iuxta l. Mere Unu. Aut uis isti rione. si ere4itor colludens cum debitore suo, alteri sun dum quas pignoratum veniim dedit, cum .is i sibi solu tum, vel reperierit saliam datam: nam emtori diei scriptura decepto nihil o scit, eique salsi criminit aecusatio competit, i. i5. h.t. Aut versii : ut qui salsum iEstimonium in iudieio se enc de dolo malo, divit, diei ve Oravit, subornando corrumpendoue pecunia testem, I. ita passim g h.t. .i . sup e 162 3. Cuius suspicio par
tim ex aliis circumitantiis, partim ex repugnantia eo-xum quae flixit testis, deprehendi a iudice potest, M.
veI. . quam supta ue tes 5tis exposui. Insuper Alstim committitur scripto: ut cum quis salso rei clipto scient, non ab alio deceptus, utitur: mm s alieno utatur, audietur innocentiam nam purgans; si eum a quo accepit,
a Plane qui salso instrumento utitur, in dubie praesumi tui salsi auctor, vel particeps criminis reus esse itur; nisi
suam innocentiam probet, exhibendo eum , a quo in. illumentum accepit, & declarando se ab eius usu ab . si inere velle, .8. r t. nam alias solut usui imitumenti criminis periculo adstringet eum , qui eius non fuit uia bricator. Haee autem declaratio di poenitentia ad sententiam usque admittitur, ut docent relati a Menti
thio arbitr.eaf i .n 19. ubi obseruat discrimen inter eum, qui visus e t falso instrumento ab alio eonscripto,& ipsum auctorem scripti; quod hic non possit evadere accusationem, licὸt .velit abstinere ab usu fals instrua menti; qclia scribendo consumatum est delictum at ille qin salsum instrumentum ab alio iactum produxit, eoque uti coepit, si poeniteat, a poena sals libera tui intin t in .n a mullia pecuniaria arbitrio audi eis impo nendi , nec ab expensis litis, Ant. Faber tu CI i do-
Praeterea contrahitur trimen sala, s quis scribat ue luti praesentem recepisse se res aliquas, aut quid aliud
promitisse, cum absens esset, I .ia. . litat enim ad in teriogationem ex intervallo quis respondere pollit; t, men cum instrumento apponatur linus ti tempus praeci
sum, non potest notar us excusari a salse, si probetur tempore instrumenti absens fuisse , quem praeantem consessum esse, aut promisisse annutavit. Item qui eelavit, vel amovit testamentum , sals serimen committit, I. 14. h. uti & qui illud dolo malo scripsit, signauit, deleuit, recitavit, I. r. ρ. h. t. adeo. que salsum habetur tale tertiinentum, vel codicillorum scriptura , ut nullo temporis intervallo fit mari pol sit, I. 7.s.f. quia quod initio vitiosum est, non potest tra lutemporis convalescere, I. 20. Me r e juri linci quamvis ex tali testamento, quod quis falsum ignorabat, hete ditatem adierit, vel legatum aeceperat , vel quoquo moto agnoverit, salsum id dicere non prohibetur, r. 3.hr. I. 3.' ead. quia pri sumitur in i plo ignorantia. ' 6 Nili ab adoersario scientia illiu probetur, veluti quod duritaverit, vel controverterit antea de salsitate t ibes rum, vel quod fuerit admonitus; cuiusmodi s quid in tervenerit, non potetit audiri: inulto minus si trans gerit super instrumento, de cuius fide antea dubitavit; repellitur enim transactione fana ab illius impugnatis. ne, L . la. Ita & is qui impugnavit tella mentum, idque salsum esse dixit, nee obtinuit, ad de sua ti audiiscium asparare non potest, . s. h. t. idest, id perdit quod sibi iudicio temtorix relictum est; videlicet si iaciententiam usque malevole persevera vetit, nec ante destiterit ab aceu satione, Bald.& salicet. ad lae. Cater in is qui a probavit de sun ii iudicium,' in- tendit ab is testato t. heredem elle, cogitur legata in codicillia teli la impleta ; nili eon salsos elle arguat H- enim quoties sus erimen subest, quim vis generali indulgentia principit illud remittitur, aboleaturque tamen civilii t de salsi ad e .itandam legatorum ire stationem queri potest, I. I. Hinc observandum de elimine sals duplici via agi gpo se & eiviliter ab eo talu , vel procuratore eius, cuius interess salsum non fieri; & criminaliter ad vindiciam publicam a quolibet, I. 16. h. t. Electa tamen via civili, dei et supersederi eriminalis sed ei visi actio
ne per sententiam terminata, et iminalis quaellio inchoari poteri, α Ono illux subiici legitimi poenis,loen. la. At vero cum in irande solutiomet caussa a debitore salsi crimen obiicitur; nihilominuet interim, salva acto satione criminis , debitorem ad Glutionem com relli portere placuit, I. r. h. r. Quod s tempeuiυδ.debitor hoc crimen obrecerit, id aue per modum excaptionis in iudicio civiti, quo conuentus fuit. Iudex etiam peda neus cui delite peeutilaria comitio ei )de fide instru . menti prius inquiret, quam sententiam definitivam proterat, de debitorem ad solutionem compellati. I. i. o. ' Recte in ciuili iudieio 1 nam eliminalis salsi ae-
culmo initituen3a est coram eram petente Judice, qualis est Rector proν inciae , I. io. E II. t. Caveat Ia man quis temeia 3c per calumniam instititere acetifationem : ne ii eam n n peregerit gravissime puniatur. Est autem huius criminic aceu alio viris tantum permissa, non mulieribui; nisi illae suam vel suorum insuriam prosequantur, vel res suas tepetant, quae ab aliis de-tanentur. Si quas tamen res inulier donavit, cum ampliuet ad eam non pertineant illae res, licet pertinuerint, fieri sibi facultatem accusandi, contia buris postulat se mana , I. s. h. l. praeterea debet mIs p .se,non per procuratores accusationem persequi, quamvis disceptatione privata seu civiliter de M. inctiumenti queli non prohineatur. ι.as. h.t. Filio quoque adversiit matrem ae salso civiliter agere permisi una est; non criminaliter: queon IJ modum nec aliud capitale crimen movere contra matrem, I. 3. l. r. At vero contra extraneum , qui asserit se iustum
sunei pollessis rem, aecusationem in lituere puterit, nallegare instrumentum emtionis, quo ille natatur, ense salsum, atque ex eo itillam posse uionem non acquiri, I. is. h. i. Inter illustres & coniti ullas persona ob honorem mi miliae, ' nuauinis contu unionem criminaliter agere prohibilum est, I. i . ,o . su p. qui decusare non 'Iwre. Unde pinna corporalis converti solet in pecuniariam mulctam; ne videatur a natur , natum mortis iappli. cio&infami e expositi lib. Quod si vero tam grave fit sals crimen ab iit commissiun, satis erit id,inflioue procuratori sici, cuiuη os scio incumbit accusationem inlii tuere, fle prosequi, nec constringitur subscripti nis necessitate, Ant. Fab. tu C. ad h. t. defv. . 6. Porro illa accusandi de sal licentia per viginti annoqi x
124쪽
. tque sit et ni nibu praesti ibi dictum est supra deae.
etitur. num. I9. Prosequuntur intra hoc tempus leges falli accusationem, ut etiam pro eruenda veritate in falsi
testamenti caussa , servos hereditarios per tormenta interrogati posse voluerint, . o. ini atqtiis ouis a hi id tet mentorum necessitas, & personae servi ad corruptionem sis ile ministerium. interdum permittunt letet ad inuectigationem veritatis, etiam liberas per sonis tormentis subiici, si earum conditio patiatur ,&iudex certis indiciis motus, iusserit eas persolus exhiberi , quae sunt per tormenta interroganda , t. i7. h. t. l. p. f. i . infra de qui'.
ia Sequitur de criminis huius probatione, in qua in a
panda , iudex omnem induitriam & diligentiam ad hi
bebit per argumenta, telle I, scripturam collationes, di alia vestigia veritatis: nee accuratoti tantum . sed&pioserenti in . tumentum, onus probationum iniunget : atque inter utramque perlbnam medius exiliena
omnem et uendae vera ratis rationem quaeret, i. et r. h. t.
adhibita, stes postulet, tortura, quam lia in decurio nem decernet, si imitumentum antea a se consumptum eum tabellio esset, arguitur lassum, i. ra. t. observat Leoninus L i5. l. r. eum quoque qui suspectu ira instrua mentum a se prolatum, corruperit, subiici posse tot tur ae, ut caullas declaret quare corruperit.
14 Dixi de hoc crimine conquerenti duplicem ess e viam tributam: sed electa via civili, tantisper superi edendum eriminali; quoniam ei vile iudicium utilitat privata; eriminale, vigor publicae disciplinae pollulat, Lpen. s. t. igitur finito ciuili iudieio, criminale inchoari potest, & convictui subiici poenis legitimis.
tue Quamquam moribu et passio eo rure utamur, ut ei vili de falso asendi via praeclusa, eo nomine criminale
iudicium inauimur, ibi emnisque fiat in seriptio; si de
instrumenti alio nitatur is , qui salsum commii t ; si ve alius quilibet. Quoi ius ex Gallorum motibat ad nos tradu elum est: ec quidem summa ratione; ne ali qui nullus litium malus futurus si, nullaque satis ceriati veritati probatio, si unicuique liceat tam facile se iaptu 2 publieae iidem convellere, I. M. C. a prolat. Fa ver a. uir. i .ai l. t. Hinc etiam est quot in noe crimi uali iudicio, acerrima fieri debeat indagatio; ita ut non sit L aut ad probandam fallitatem, coniecturae velsus ieiones, sed dei derentur probaticines legitimae cerat sumaeque , t. i. r. d. t. δε probar. Cum aliat in ciuili ,
levior examinatio admittatur, d. I. pen. circa quam
sui scient at umenta ad detrahendam suspeltae scriptu .rt fidem, Jul. Car. j. DU uam. Id is Se a novum videtur quod Conliantinus tam ex parte
accusatoris, quam rei , probationes exigat , d. I. a 2. in prisc. cum iuxta iuris regulam, aliori illud otius in cumbat ; eoque non probante reus absolvatur, I. q. sup . de indo I. 23. su p. de prolat. verum eis illa testula communiter liberet reum necessitate probandi, etiamin erimine sesa; attamen in casu I. I. ar. diversum ob xinet ; cum instruinentum ab una parte prolatum, alte
ra id salia arguit, exqvibusdam suspicionibus, forte
propter additionem , mutationem , rasuram . Nam tunc non tantum a proseiente probationet exiguntur .
sed & ab alveis alio inculpante divisis inter utrumaue
probationibus . Atque hoc procedit sue civiliter, live crimina iter agatur, occii one exhibiti ab adversa par te inii tumenti; de cuius fide ae lu8 probationes exiguntur ab eo, qui scripturam obtulit . atque ab eo, qui salsum arguere paratus est , I. uti. h. t.
1 snterea Index quae audit, A sentit, nulla interlo atione divulget, sed animi sui mutum testat, si imitetur eum qui tantum audiend i di reserendi potet talem habet; es tum demum eum sentetitiam definitivam pro seri , .mentem suam aperiat, d. I. 22. iv p iur. nec pi tiat ut luem protrahi ultra tem pas a iure pila seriptum
n l. tist. insta tis intra ceritim tempus crim. te .Q8 Poenii autem huius criminis, quam suetat varia apud extera x nationes, tractant fusus interpretes . At ex hic
rege suit in seruis ultimum supplicium, in liberis per sv .n is 3 eportatu, di bonorum publicatio , . item lex inrau. Ita It iis pesti.jtia. OL i. . in . 6. h. s. sc tamen ut pr.
na vitiata suerit, i cui variat ut hodiernis moribus pro qualitate circumstantiarum. Nam ad mortem ut uequandoque extenditur'; tam in eo qui se iens sal multumentis utitur; quam sui salsitatis machinator sui cse probitur, L 3. h. t. Quin eidem potnae subiicitur, qui salsum tellimonium diali in cavi capitali, di in suppl. cio, I. M.4. t. sicutiam labi tua: alon i
se me fuerit essectus, aliat cessit eapitalis puerit , ad instar vulnerationis, quae non secuta morte, non vin dicitur poena legis Corneliae. Poena vero aminiam Ibo norum non videtur esse in usu, cum poli Justintani N ieu. ta . cap. tili. bona damnatorum exceptis calibus
a iure definitis) nun applieentur fico: sed serventurgescendentibuet, quorum caussa tu i uccellionibus primae i, vel ascententibus , & ex latere usuue ad tertium
gradum, ii supersui, ut dicetur insta at Aut g. Ana dis is , pio eripi. Potio Clericut qui salsum testimonium dixit in cauistis capitali, a sacro ordine reiicitur, & legitimis paenis
lectitur, Noteu. Irq. e. au. Iure Canonico qui sitiai plomata summi Pontificis, aut Regis concinnaverit, aut sciens prudensque protulerit, si laetus iit, arcetur a communione fidelaum , Clericus deponitur tu sacro ordine exutu , Iudiciu saecularis potestati committi uir puniendut , secundum legitimas sanctiones, eaque poena, uam merentur latet falsum committentes in literistinet is, e . a. 7. . h. r. cap. 27. de te . Qu. Berti. Diar. iis pr. e. it . De AH ut be j ai. tibi gravius crimen tamen esse dieit fabri ea te lite a Apo folleas, quam talset literis uti ; ut mei illi sibii
cantes aut relegentur, aut capite puniantur, si ita exi sat rei ma nitudo, a. l. ra. Paul. lib. sent. rit. ΣΝ .
titi. &alio lota dicit seruissime Vindicari falsum , quoa
uis committit dum alienum chirographum vel manum imitatur, I. s. t. praesertim Principiu, cuius seriptura aut latera qui utitur, potest eum apud subditot miris modis reddere inuitum , & tibi aditum pateficere ad sonoret; ideoque puniendus plena mortis. Notirius vero in frumentum salsum eonficiens punitur pretia amputationis minus, Aperne tuae infamiae , eap. Impe . a m fori 22 ,rehib. 1 di us u. I 5 2. Fe . Eiique haec poena metito usu recepta, ut qua parte corporis quis peccavit, eadem etiam mutuetur, Miasi . tent. o. f. 43.
Verum tamen hane & aliam sals m nam evadit is ,
qui instrumentum aliamve scripturam fecit, nec eam miseeit; quia talis sve tabellio , sis privatus, non tam salsum , qaam nihil soci sse videtur. Similitor si alio respectit, quam salsitatis instrumentum alias nisi
tum confecit, penam non incurrit . Adeo uὰ nee is
ui seripturam veram falliseat, si ea sitata n miai stamnosa puta: si qua alia de caussa scripturim , qne salsa probatur, inualidam & inanem esse appareat, sarte ob non serva:is de iure aut consuetudine ibiem uirites p aescripta , De Asdictis d. a e ri. M. tr. Supere ii ut dicanius de illa falli specie, quae naturae r Ist, per partus suppositionem, ea qui multa mala seruuntur; nam Ozdinum dignitas familiarunt ue confunitur, ut merito Autoninus imperator a II. r. poenam decernate capitalem in mulierem convictam partua supposti. Et ante eum Paulus I. a. non . t t. r siu. scribit: obstetricem quae pit tum alienum attulit, ut
suptioni possit, summo supplieio assici, C rasu , Me
nochius, Forneliu , & alii quot refert Cattania I. s. de puriti sun . poenam hanc accipiu ut itali de morte itiaturali, sed civili; propterea quod a. l. i. utramque mortem designet per periculum capitis, ut suecedat te gula, ouae vult rinalia interpretatione mitigari. Non. movet Pauli responsum ia d. h. n.: nam sorti et eausam
praebuit obstetricum illius temporis magna licentia, ratistata calliditas in pit tuum suppolitionibu , & in . pretio, vel praemio corrup m peccabant; quod a gravat delictum, iuxta ea quae de Mil si resisti Ciceio in oratione pro Cluentio, curus meminit i. 39. 1. de menis.
Item; quia hoc iniquo medio obile trices clarissam si
millia cum maxima iactura proximorum successorum, viles alienasque sobriles inserere conabantur. Exempla inveniet apud Valet. Maxim. I 56. cap. ieri & Peir.CM-
gor. de reptis. I. l . c. i. v. s.
Cum ergo Reipublicae inter fit patia non subiici, utaro ditium familiarumque dignitas sit ii va, I. ia. de uoti . isti ; ideb plerique putant hi, te isei discutietia aelongiorem terminum a iure concellum; adeoque partus
suppol ti accusationem perpetuam este, per . t 9. 3. i. λ. t. vae habet: nulla temporis praescriptione depellit sed ueritis accusat innem concludi spatio v st inti an notum iuxta I et r. h. r. Nam a. b. t. ita intelligendus
est quod licEt inulier adulterii non possit Dil quinque ismum accusiri, vel ptia sex menses utiles; subiecti t
tireti partus accusatium alla prascripti es mulieri nihil
prosiluit, iacta. q. in o. i4. Itaque climitii s lecti
125쪽
partui nulla praeser pilo ordinaria opponitur; neque eius ac satio exeluditur , nisi vicennium praterierit. Sunt autem in hoc crimine multa sngularia, inter quae t quod quamvis generaliter accusatio cesset post mortem delinquentis , tit. si retis vel acolat. mori. Itier. tamen adhuc durat, quamvis ea decisserit, quae partum sub-ὰiflisse contenὰi tur,ci. I. I9. f. r. Item quod haec accusatio solis parentibus permittatur; aut iis, ad quos ea res pertinet, . io. o so. f. i.sse a. Est & illud sngulare, quod non experiata pubertate prolis, mater continuo rea postulari potest; quia cumeausia subiecti partu si capitalis , non est uerisimile matrem cum capitis sui periculo infideliter, aut negligenter caullam defensuram, a. I. I. quam rationem &eonstitutionem Ulpian. his verbis expressit, ι. r. f. uti. . d. tars edictor eum mater rea postulatur, utique integra fide & maiore constantia caussam desensura, recenti tempore dubium non est cognitionem fieri oporte. Te r recenti, idest, praesenti tempore , non dilata cognitione de elimine subiecti partus in tempus pubertatis.
Quam uix ali η s pupilli statua in dubium uocetur,
qudistio eius dii tenta veniat in tempus pubertatis. idque ne pupillo, cuius res agitur, minus sorte defenso fiat praeiudicium; qui metus cum hic abst, matre cuius propria caussa vertitur, & factum arguitur, ea postulata, procedet cognitio, δc post eventum cognitio nis, s suppositum partum apparuerit, actiones puero denegandae erunt, I. i. Inu δε ea . M l. Nilo distante iuris tegula: quot res inter alios acta, aliis non praeiudicet: nam patitur exceptionem, quando rus quo quis uti vult expersona alterius, est omnino eversum, secundum ea quae supra diximul, d. rej h. exl. 63. Eli autem omnino eversum in casu praesenti: squidem ex facto mattit smulantit prolem natam esse ex desuncto tamquam marito, illud ius ortum erat: qua e ver
se, ut filius non est, ita nee potest illi competere relicta hereditas. α. Denique speciale est in tae crimine, quod probetur
etiam per testes, qui ex depositionibus suis commodum sperant; item per complices & socios criminis, cum eius veritas vix per alios detegi possit. Praeterea una de hoe crimine civiliter Uitur , admittuntur promissicuae coniecturae & presumtiones ; secus si erimina-
Iiter: nam tune uti in caeteris exacta requiritur probatio, quantumuis sit dissicilis minusque expedita. Unde ea reficitur probatio,quae ex coniecturis noti plenὸ con.
cas. II 6. Qui omnes plurimum hac in te iudicis dis quistioni es prudentiae triduunt, iuxta l. M. h. t. in pν. αε At quis ille iudex competens Rescribunt Impp. partus supposti coanitionem ad Rectorem provinciae pertinere, qui iuri iesionem habet omnium caussarum
civilium A criminalium, quae per prouinciam incidunt, I. I . loe r. poliet etiam huius eliminis cognitio hodia
ad iudicem Melesailicum devolvi ratione peccati,
xν Quid si mater ad exonerationem suae conicientiae la teatur alienum patium suppostum; aut nyn ex marito,
fel ex alio filium conceptum Z Habet quidem vim aliquam illa matris proteiso , etiam extraiudicialis,
per quam animi recondita aperiuntur, I. 39. f. I. st A Ies. a. Sed non tantum ut prodationem inὸucat, & filio dominato de educato noceati eliditur namque huiusmodi materna assertio, contraria prae Nione resultante ex eὀucatione, diutina habitatione, de quasi possessione filiationis . Atque hanc opinionem uti Ue-xiorem in utroque soro, tuentur covarruv. in cap.
periarum I. part. Cnt terrea I s. i. eanon. G. cap. 38.
Menoch. lis. 6. praef. 3 3. quibus adhaereo; nisi matris
assertioni accedant aliae coniecturae, praesumptiones, di indiciar nam tune filiut in conscientia ei assentiri, di ab hereditate patris sui putativi abstinere tenetur p. 3. q. porro . . de res.s I. cap. M. . de praeserist. Ia- te Cartaneta sup. dicto Aeo.
a Scriptum pro nis Io pro haberiar amyis rasa
1 Filius emancipatus sti a Gredens puris a fonte, da
; siti a moribus msHs ostineat LEx Cornelia de salsi testamentorum occasone Ia- xta est: unde fle tellamentaria uocatur a Cicerone Verriis. r. , & Ulpiano in I. s. g. vi extra, ae erim; .nem pe, quia maximθ solet salsum in tectamentis committi : dum scilicet ea supponuntur, celantur, vitiantur, delentur, relignantur, vel dum alieni testamenti seriptor legatum sibi quas testatore volente adscripsi. Quamuis enim dictantibus de scribentibus testamenta legati aliquid pollit, i. 21. su p. 2ὸ tWi. sbi tamen ad scribere qitis legatum non debet; δc si id fecerit, petna legis Corneliae de salsis euercetur, quae constituta est S. C. Liboniano, & edicto D. Claudii, I. a. h. t. Committatur in hanc poenam incapacitas capiendi id a quod scriptum ; eum habeatur pro non scripto, cedatque id scripto heredi, vel substituro, ι. a. i. o I. . h. t. Incidit ti in hoe S.C. maritus, qui in testimento uxoris sua manu legatum sibi adscripsit, 2. I. 4. qualiuproprie falsarius est, & ut talis pcima legis Corneliae punitur, cum citra voluntatem tellantis quid sibi ad scripserit e eadem tenetur quasi salsariut qui tessatore iubente aliquod emolumentum sibi adscripsi, I. y.h. t.
debuit enim alium postere scriptorem , qui hoc adscriberet, non ipse sibi adscribere . Cur autem non debuerit tellamentarius parere testatori, id iubenti ratio est ,
quod res sit haudi obnoxia, ideoque prohibita. Quid si non sibi quis , sed ei qui in eadem pote ita te est, adscria
plit, non continetur verbis S.C.r sicit tamen emolu
menti ratio, ut in eius mentem committatur , rediga
turque'ad legem Corneliam de salss, interpretatione Iuti iconsultorum, I. Io. o ivss. I. ora. 28 DIG o4 procelit et ii te lamentum pollea rumpatur, vel initio iure non si si tum , modo uoluntas sit persecta rnam s illa suerit imperfecta , magis est, ut S. C. loeus non sit, ι. 6. f. h. t.
Fundatur itaque s. C. in salsi suspieione, quod qui elegatum sibi adscripserit, compendio suo prospexerit . Unde excusatio datur ab eius poena . I. Quando quis adscribit extraneo uti filio emancipata, aut dato in ad petionem , l. 22.3.adfard I. ea . de sis Item filio suo mi liti , quem in , potestate habet; quia tes at sundamentum I. i. f. a. t. ubi nihil faciet, quod extraneus, cui quid adseriptum, vivo testatore in potestatem testamentarii venerat ; quia prius sati sine seaude . Item si servo suo libertatem saeicommissariam adscripserit: dicendum est extra sententiam s. C. eam esse ; quoniam
placet, omne quod per huiusmodi servum aequisituri est, restitui oportere manumisi. . Idem iuris si dominus adscripserit servo legatum eum liber erit, & illiquem bona fide possidet : nam talis eis quoad cogitati
nem animi nocens sit, non tamen ellictu; cum tali se is quaestum extra operas, & rem possessori et non cedat possessori, δι.ra. f. I. Ex eadem causa qui v luntate patris se exheredat, vel legatum sbi adimit et neque verbis Senatusconsulti, neque sententia eontine-tar, δ. I. ar. 3.fn.uti nec tenetur filius matri legatum
adscribens, cum iussu testatoris id fecerit, d. . II. Excusabit seipsum a salso, s accesserit iusta reco- mitio, R approbatio ipsus testatoris manu subscripta, tuae & saciet legatum capi, I. r. h. t. Quin Zc generalis
.bscriptio sufficiet in filio. I seivo proprio ; si uideliticet subscribat te Rator, de dicat hoc testamentum dicta ,
non expresso cui dictavit. In extraneo res uiritur speetalis, ut s hie, aut smilia verba adiiciamur: quod .lli di toti rico ου d. i. g. a. r. ratio ἡiuerstatis est,
quod filium D servum in potestate excuset reuerentia, de obeatendi necessitat; non etiam extraneum. III. Excusabit a poena. &.hereditatem totam reti- se ebit filius emancipatus, ni eam sibi, patre volente
dc dictante adscripsi, scilicὸt clun esset solus filius:
126쪽
rufra namque tune pro non scripto haberetur , quod nihilominus per bonorum possessionem unde liberi ad eumdem perveniret: quare perinde habetur, ac si pater filium hei dem se ipsin i, sensus dulci octieio uit , i. r. Me tittito: ubi Interpretes re 3 sentiunt hune filium iure hereditatem ret)tiere; quia nullus alius erat scriptus heres, cui fieret iniuria; nec alius qui posset patri succedere ab intestato , preter ipsum edi asse scriptum .
6 IU. Dabit vetitam indulsentia principis, quς incilii est iit, qui tuitu testatoria sibi adscripserunt . quia
durunt esset eos hoc crimine teneri ae s salsum comini. stilent r atque haec indulgentia facit quidem lemitti nam, non tamen capi quod adscriptum , l. 3. LE th.
ν Ubi militi pro ter pi sui iovem iustr ignorantit,
legis rina remittituri vertim non etiam legatum permittitur. Idem de minore a I. annis ibidem di itur ;quia errore mastis, quam malitia iti hoc s C. incidis. se creditur. Idemque de servo libertatem sibi adseri ahente ; quoniam ut dixi propter reverentiam, quam domino debet , non potuit, eo iubente , id recusare, ι. xti. hae rit. Qteris quoque veniam deprecantibus ob ignorantiam, & profitentibus a relicto discedere, solet Princeps legis Corneliae menam remittere, I. a. hoe th veluti marito , qui sibi adscripsit in tectamento uxoris , hoe iij. Quid si maritus tectamentum simul cum uxore eotididit certia valebit , etiam manu viri factum , in quo ille uxorem ibam instituit, non utique illud in quo ipse se uxoris heredem scripsit; cum diversast utriusque dispositio,&s parabili , se ut utilis per inutilem
non uitietur, ut probat Anton. Gammad e fa . n. 6.
Habent praeditia locum in testamento scriptis celebrato , di solemni, in quo ad evitandam staudem, sub sol ptiotium ti sigillorum solemnia obser .antur 1 dubi . tatur de nuncupati ὶ Et satiἡ1 s in seri turam sui solet redigitur per notatium , isque sibi in eo quid adscribat, non erit immunis a pretia f. C. : quod tune tes amentum probetur instrumento , ut eadem concurrente suspicione salsi, habeat locum eadem Mna, Romani
s. o. . ubi tradit aliud esse s pati auditot t 'ec tecta mentum nuncupativum sit redactum in scripturam quia vis eius consistit in testibus, non in instrumento. Con. trarium tenet Clarus fuisti m et . propterea quod testes facile gestorum obliviscutitur, & pauei sunt , qui ve lint contra scripturam deponere .ui3eatur Pert. Pe-ckius ri resument. e jug. lib. yeap. I 2.s Postihmb ad evitandam sal statem , eiusue suspieionem, optimo consilio, Principes nostri edicto suo is m
6i l . arr. I 2. vetant , tabelliones , pastores, seu eo
coram quibus fiunt testamenta sibi aut ei, qui ipsa intra quartum gradum cognationia coni insti sunt, ali. quod legatum ex iis testamentis adseribere, aut capere: radum computandum sentiunt secuntum itin et Uile .
tem non comprehendi edicto pascit in qui Eccleslasut quid adscripsi ; cum non sibi situque adseripserit sed ossicio aut pastoratui; cui uu rei in iure mitiis est di stinctio: nam & in eo decisum est, eonstitem silium sa- mil. recte apud se ipsum a3optari, l. 3. 2 auo non enim consideratur peribo a ut i alis, sed ut habens dignitatem aut ossicium: quod subsine te potest , titi & unus duorum vices : quod uidem est dis, ite , non tamen novum, aut impost bile, DD. ad i. s. g. ripa l.
te vi moueram raserit, aut eum stis inrugine Principis peritiger I .
ii Z a pyna puniatur , qtii bonum o itisum mouetum percussit . ia Au tit Di Hus me artir is , qti; saltam mouetam
PEitinet quoque ad crimen sus squis aurum, aut a
argentum vitiarit, raserit, tinxerit, aut num iamum adulterinum conssari t, cuderitve; vel si quin sal sum signum, vultumque principis imprellerit . Pulchi Theodo icut Rex apud Cast odorum tu. . ior. : --k8ri a Li istet ita r , tis noster titilitii imprimitur . Qti duom erit uitiis, s in no a pector, e se ἡ si vitiis sis quod formi uis ae inferimur: iti ita, res a is hil amittit in se itim. Ideli Asconius Prae4ianu coniti tutum fuisse se ibit n/ arma pectiniam fateret: quod ea potesta' sit pene 'solum Principem , vel Rempublicam liberam . Hodie eertae sunt civitates,&illis certae petia nae , quibus facultas eu ende monet ς a suprema Principe coaeeditur , aliis inhibita; ut & sub imperio Theodosi, Valent. D Arcadii observatum , n puni ii , qui hoc ius etiam te scri pio, vel annotatione prinia elyi, , sibi arrogassent, init. h. t. Cum itaque huius criminis rei maximum inserant a reipublici detrimentum ,&simul Principas irdant ma- lectatem , gravi sima pena pletiuntur : est en ni signumn ius suptemr potest at is monetam cudere ut proinde qui id usurpaoerant, s liberi erant ad bestiat dari, si id tui summo supplicio assci debebant, t. s. 9.er i 9. F. - l. to his . Postea Comunt inus cita , eos qui nummon salsa susione formaverint, flammarum exustion ibu voluit mancipati, atque eorum bona fisco ad-8iei , I. a. s. t. Itemque domum, in qua adulteratio nummorum sa- Icti probatur, si eius dominus in proximo suerit consei tutu quia praesumitur non ignorare id quod a sum, s.
i. h. t. Excusabitur tamen sciam primam sci. ii in do reti su i monetant cudi, id iudici detulerit, d. I. i. t ibi rnisi dom istis ante ignorans, tit primiam repererit estis, pro a I x t p rpetratum . Ex quo notandum non solum puniri eum , qui delictum cognoviti, nee id mani sellauit , sed etiam eum, qui ignoravit, nee sidulli inquisivit, quae in domo eius agerentur, & fabricarentur . Sed qua poena punitur domitius, qui sciens domum 4 suam falsari, loca Uit λ Et quamvis salsam pecuniam ipse non cuderit, eadem tamen pretia ultimi supplicii, qua perculsores, punitur ; quoniam plia; quam con eius est ; cum si etiam iocius criminis , quippe sui delinquentibus auxilium, L ministerium praebuit, Ial.Clar.
in praes. ἐν in v. q. 87. n. q.
At quid ii miti in moriis prohibitus fuerit a s48ficanti- sbut ne crimen reuelaret 3 Excusationem meretur ; se
cu, si postea id revelare potuerit, cum cellet caulla iasti meius, de quo in I. g. ρ ναοί in ratis carisC in uiduae non conseiae, A pupilli etiam conscia ab huiuη etim in is rina excusantur, hic in I. i. ubi imperator speciali dignon in4ulgentia credidit, etiamsi in proximo fuerint constituti, ne domo sua vel possessione careant ;quamuis tamen eorum tutores in proυancia existentes,
non careant reprehensione ; adeo ut de botiis, si idcitidi fuerint, an iusti sico inferatur, quantum a pupillossi Atinserendum, nisi hic ob aetatem excusetur, id est, quanti aestimatus locus; in qua falsa moneta sae a, a. l. 3. sis. tile.) tenentur pena huius legis tutores; quia icnorare eos quid in re pupillari geritur,non oportet. Sed excusabiturae mulier a tana, quae leti maritum εsal e moneta dendae operam dare, nee id impedit . aut denuntiat Quod videtur: ctim nemo teneatur obviare delicto, aui id indicare : ei multo minus mulier mariti vitam in giscrimen adeo te. Faeli quod vidoatur culpa carere mulier, quae lici t crimen sciat, id pro . hibere non potest , cum non habeat imperium tu maritum , i. 3o. . de rep. Jur. Quia tamen noe crimen non tantum ea sals species, sed etiam laesiae maiestatis, i. r. h. t. ideli muli et id non revelans, telegationis aut alia mitiore pena punitur, prout iudiearum releri Ant. Faber hie in t .les fuit. . Eamdem ver nam quam ma iitu, substinebit s elua exemplo ipsi quoque idem cri
127쪽
ant. Peredii Praesect in Lib. IX. Od.
qnes quis habeat apud se instrumenta ad cu- p. et atrociores sint sublatae . per quat seret Aetlὸ ut 'dedidim rennet1m apta: aut quM cum iliis deprehensus reus supplicio praesertim igni ad 4icendus in desperatio si in loeti suspecto & occulto. non inde satis i iquidb pro- nem adigeretur; ac ira nc batur teu iuuia potest commercii caussa, aut alio fine iacturam saceret, quod
non minus animae, quam corporis
Miui , u : 'quia potest commercii caussa, aut alio fine laeturam sacereti quod impium esset ac inhumanum'. apud se habere huius: noli init tumenta . Quod si tamen visit si nimiae samae persona, non solita emere aut vendere talia instrumenta, nee indicet a quo illa habuit, iridicium erit sussciens ad torturam .. Exemplo illiuη , apud quem reperiuntur res furtivae, nec indicare vult a quo ea habuit, Iulius claria in pratia. min .ri in suas Quoniam hoc crimen fusae monetae clande itinὸ exercetur; ideci dis teis haberi quaestio debet ver tormenta. ut illi sale ani ut, & conscios criminis simul prodant , a. l. i . up . Interdum consciis, ut criminin participes deserant, venia datur, & accusatoribus ingenuis imis rennitas, i deli, vacatio onerum patrimonialium,&publicorum. servis, qui detulerint huiuη criminis reos, libertas datur: nam 5e de hoc erimine audiuntur, qui alios rei ciuntur, D pro praemios reum convincerint te
di mi a mera prena agititur si fotis ossit. a Pisto resator 'cibera, ur nomen stitim aeseratur ab herediltis, Ammodo tu honesum D . AD legis Corneliae de salsa poenam redigitur etiam ris, qui dolo malo seipsum adoptat, & novum si bi nomen imponit, vel conssitionem suam mentitus est, IdS --ου ad imponendum aliis, ut si quis se nobilem, militem, juni libθitat .m, fiseo pretium eorum reddente dominis, studiosum dicat de ostendat salso diplomate ut tu theom hi in I. r. sup . εω b. ex ouuffovi pro praem. quae eli pars metare pollit, i. 27. β. M a. ou I. rem . a. DIT aut si reti huiu l. i. Item non prohibetur ivlex etiam inferior im- et nomen suum in alterius fraudem, s. ia. f. a. i. vel putiitatem polliceri reo, quo magis eum alliciat ad pro- ti s cum alio contrahens, vocet se alio nomine aut cipalatili in visitatem: veniam tamen dare solus Prin gnomine quam revera vocetur, ne postea contra x isse di- cep, potest, a 4 quem ideo rescribendum , atque inte- . satur, Fc ex instrumento obligatorio conventus exeipe sim substitienda pronuntiatio est,Faberii. Mode in. t. q. re possit, se non esse eum, qui in inlitumento dieitur Namque ubi promanc intum est, appellandi licentia pri- promitiise. Sic de tabellio lignum semElassumptum, iarito dὰti statur: ti miles qui reum de custodia eae ire se consuetum , citra falsi crimen mutare non potest. cit, capite punitur, d. t. r. vos appellandi. At vero ii fraus & dolus malus absit, unicuique Ita tin At cui in h. l. i. auctori criminis capitis na decedi bero homini liberum est quodcumque nomen assumere, nitu qui timen in I seq. eiusdem Caesaris Conilan ' nec ex eo quod novum sumpserit, ulla aesione tenetur. tini ad penam igni η tondemnatur Sunt qui hanc ignis ι. tiu. ue t ιι. Imbsaep8 interest ut quis alterius nomen an emun tune obtinere sentiant, in tali reo, qui saliam sumat. Hinc arrogatus, nomen.& familiam arrogatonisnetam sub forma & imagine principi s percussi: ca- ris; servus manumisius patroni nomen; heres institutuspitalem ueth exerceti contra eum , qui raserit vel tin- nomen telia toris lias ei pe te solet. ' Imb interdum de- χxerit pecuniam Supremi principis, aut sallam sabrica- het, si institutu sit sub conditione gerendi celli nomi verit sub eis te interioris principis, cudendi monetam nis, aut cognominis, aut sumendi defuncti vel alterius itin habεnti . tia Clarus tu . Distini. Decianus tract. insignia, ut docet J.C. in I. cla. h. io. g. ad treriti. ibit crim. I h. 7. eup. r 3 uti m. 30. ti alii ab eo citati, utram- nia is enim mali est hones. iam nil ndimen assis Quodque legem conciliant ; quorum conciliatio mihi non secus eisin famoso dc turpi nomine, in quo praetor hane probatur, sed haec magis, quod Imp. in I. i. ggneratim condationem remittit; ut si nomen teliatoris .ispelli constituit capit in pcenam in eum . qui salsam monetam nas quis deterre subeatur; quia dignitatis ratio habenia cuderit : h inc velli poenam qualisnam si, speciatim da eii, I. .st . t. ea reueri. Vide de mutatione nominis. declarat, iri l. r. dum definit eam esse poenam ignis. quid iudicaverit Senatus Parisiensis apud Charundam, o Sed quid s proba sit moneta & iusti ponderis ὶ mi- tib. s. reis. . tius, & arbiti io Iudiein sabricatorem puniri vult Constitutio criminalit Caroli U. Imp. At ius nolitum hane ὀ illi nnionem non admittit telli enim materia sit bona; attamen hic Phincipit auctoritatem tibi arro are vult chira faciat id quot ioli principi competit, ide que de ipsux maiestatem laedit, ut metiit, eadem poena puniri debeat, qua ille qui salsam omninhmonetam labricavit, d. l. r. nam non minus salsa moneta est, cum nomine Prine pis, atque illa quae sine licentia principis ex
Ad L. Iuliam de ambitu. i Iu i o nulLytaei inlita tirae, sea plures ἰηια-atietae 2 Di isdὰ I. , ΛΓ a de ambitti . si uis ejus poena. a Diqua stu utatur is qtii u gnorarem, qua functus, δε- λιδ reperivit. 'oba materia sabricata eis, cum utraque fiat ab e ut 4 Ainlisus hae quare .lli asar cessare in etiri. P, ne pis, Ius cudendi non habet. Uideatur Covat. de veteri ritimis. eoli. e. s. Qui tamen monetam falsam percusserit, si in totum sortirareri luem sufflasi' iustae punitentiae ab
Insii per notandum est aenam mortis incurrere eum qui sciens pecuniam salsam exponit, ut docet d. Aio Coiar. Si tamen eum a quo accepit exhibeat, & doceat non ven in nitinis , s. 1 Hri lex non vetus honores petere oeu pretio eos eme- νου inet aere. 6 Nouo ιι tutis a q-modo poti e ratio vatiar. sis,u iaci e catit tim stipo De re mine. 8 1 otia et eo levift o ΕαI6i ii a mox me commist Q - , t tur, jDMonia dicitur: quae ejus puno Zi
non ἡolo malo bc scienter talem decumam expendis 9 An sapiat sinu ais aliqvitu pra moesti H h nG- se , absoluendu et erit,' . . su p. ad i. cum. de Ialf. l. 3. eitiis dare psu p. te stiri,s m e . .M. satis enim eii quod hominem a quo pecuniam adulterinam acceperat 'conatus fuerit Dost urbem conditam, longo tempore nullam de texhibete, licit ille aufugerit, Faber d. Leo defin. 3.qui I ambitu legem sutile satam . multorum literis priid lirilitat; nisi hominem planὸ ignutum nominaret. ditum eli, scilicet, quia in dandis Magistratibus 8c con- , At velli is qui non expendit, sed servat huiusmodi tetendis honoribun prisci Romani non largitione Iam is
vitiatam mone iam, licEt ea res crimen non ponat, eli bi tu, sed vera virtute nitebantur, propterque res egre- tamen periculosa & facit ne si omnino libet a suspi- nie gestis domi militiaeque, meritos cives praetura, ae elone adulterati nis. Capitalem quos ire poenam stituit dilitate, consulatu, ampli itimisque honoribus honesta Constantinus inflaturaNox, qui, ut ipse loquitur , ma- bant. sed cum postea hoe malum ambitus non solumiori nam pecti, iam non minus criminose , quam cre- enasci, verum etiam serpere videretur; inde ex co brJ, leparato amento eb aere, purgabant, i. . Cod. ruptis moribus bonae leges latae si int . pri md quidem per Tl ad. L 1 ι. Sauxit quoque maiori vel minora pretio Tribunos plebis. inter quos L Petilius circa annum con-xairitantem peeuniam eiusdem pondetis, quam lia tue- ditae urbis qρ . legem tulit, quae vetuit torum .&con rit hi incep . Item eon qui menturam circuli exterioris ciliabula praeoccupandorum lusiragiorum gratia obire. arto erant , ut minuant quantitatem, quive figuratum Post multum oeinde temporis cum lex Pet. lia severam- solidum adultera imitatiotie un vendendo stipposuerint, mὰ tamen observata & Papiria quae vellem canditam praedicta capitis poena puniri, aut 1iammis tradi, aut ademerat, negligi coepisset, aliae leges de ambitu latialia moritie assisi, l. i. a. Theod. si quissoria ι sunt a Lentulo, Calphutnio, Pompeio Magno. Item I. Φ,tre o. i. d. Non videt ut tamen quod vivi combu- a Catone, de Cicerone, cuius & ipse meminit in ora iandi sint, postquam ex Concilia Tradentini auctoritate tione pro MMena, aliisque .
128쪽
. TYTII. Ad L. I. Repetundarum.
24-Rursus posthat leget lata est lex Julia de qua hie agitur, quam tulit octavianus Augustus, & in honorem Iulii Caeserit Juliam appellavit, ct constituit quo4 qui
ambitios sustia ia aliquorum claneulariis largitionibus emunt, vel subdolis precibus impetrant, ut ipss publiea munera & dignitate c terantur, poena centum aureorum cum infamia punirentur, I. r. i. i.st l. t. niquo penere quis 4eliquit, eo plectatur ; & qui illi ei tore 3o honorem appetivit, omni honore privetur. Nam si sotia pomus fuit dignitate, ea quoque exuitur; quippe eum famosis ti notatis portae dignitatum non pateant, ι. r. init. δε dignitur. I b. ir.3 Interdum poena pro qualitate admissi augetur ,' ad
deportationem extenditur, praesertim in eos , qui antere43i tas rationes ossic tum numerari t. princi patus, commentariens x, quo perfuncti sunt , repetiverunt et vel
contra instituta, ad aliud munus, quod militiae & M. reficii loco est, irrepserant, nihil obstante rescripto Phinei pali, I. un. Dei. 4 Porth in urbe hane legem eessare scribit Modestinua in I. i. . Me tir. non quod si abrogata, sed quod elut utendae oceaso sit sublata , translata pote ute cieandi ei stratus in principem qui in sublimiore gradu constitutus non commovetur praetio aut precibus ad dandos honores; sed iis praeliae te solet viros, quos virtus 5eannocentia commendat. In municipiis tamen sententia
d. l. i. adhue viget, quod in illis plebeiorum sufflarii, honore N esseta δentur ad populi favorem , & non raro diltribuantur spe lueti etiam inter imperitos. Imo quamvis periti de probi fuit, qui praefierantur, adhue tamen videtur vetiari quaedam legis nota in illa plebe cula, quae accipit pecunias pro suffragio, quod gratis
N ex hae dare tenetur, ut merith infamiae pretiam substineat, quam etiam noti evadunt qui suffragatores sunt. etsi per tertiam manum in vota rua trahunt: se enim
iustitiae fraus fit, indigni et benescia conserendo i G.
vari ad east. peccattim p. a. f. I. u. 2.5 Quod autem hie Actulsius scrupulum iniicit, quasi
lex vetuerit ne honores peterentur. 1 alium id esse dignosci potest; eum legem ambitus eos tantum tenuitia constet , qui per pecuniam. aut malis artibus, Main invadere magii ratu Et ad populi Romani honorea Obrepere conati essent. Nam ut inquit Tacitus I. D.
petere mas uratas, ae ne aeras ς idem a singu sortiri Quom ci iunioribun concessum ad summos honores ad spirare, toga candida circumite populum, lingulorum animos' captare, uirtute contendere: nam quod palam fit, earet suspicione doli de eriminis . .
6 Quli si ut qui publies operam suam offert rei publieae, ti ob honorem in ea consequendum, quid pollicetur, teneatur ex pollicitatione . quia Ite ita, I. i. g. δε pMIu. si modo eoni et quod iuvandi animo tempubli. eam id faciat. Unde Cicero in oratione contra Salu stium duplicem ambitum faeit;concessum alterum atque etiam laudatum , uuem ipse popularem voeat; alterum vest infamem, ae legum severitate notatum . plura de ambitu videre licet apud Tholos. l. 36. Intum. cap. 19.
Huic crimini ut obuiam iret Hispaniarum Re no stet, D Belgarum Pt incepet edicto anni aria'. sancis t. ut quisque ante Uscii provisionem, iuret nemini se quidpiam dedisse, aut promitiise quo ad illud perueniret, periurosque eos reddit qui restricto mentaliter verborum sensti a quibusdam nescio tamen qua susA-eienti ratione admissum vim dc asseclum iuramenti co . nantur eludere, Zypaeus/n norbis. Bela tib .riae iussus. a Illud postrem, κotandum , crimen ambitus, non solum circa osset a civilia, set vel maxim E circa Ec
Aesistica coire illi , dum beneficia & praebendae ,
pretio aut .precibus , paci ionibusve conseruntur, ordinationes clericorum hunt, vel rellatrationes benes elotum in alicuiua favorem. De testimur saeri cano. net hanc nundinationem de ambitura, quem speciali vocabeso omam appellant, tit. decret. de s --nis, atque excommunicatione δ: privatione benefaetoriam , aliisque poenis coercent limoniacos . Quinti luri in iantit .m absque mota removeri a Saceia tio iubet, ac perpetua infamia notati; eaque Reum amet qui aliquid accepit pro suffragio communicando, . ii plae Diso Cte M II. ia r.ea. .prae omniatis.s Tenentur & eo crimine etiam hi , qui ab his qui ieia ligionem profitentur, aut in Ecclesiam siquam allecti sunt d extorquent pro introitu, vel sportularum Aisi Graeci, mutis. Iom. II. Omine, eap. 8. q. io. . . de moti . Ita etiam Justinianus ne quidem insinuatum, idest pro introitu novi clerici quiequam praeberi permist, volens ob eius
modi omissionem clericum suis annonis privari, N meli. sis. o ira. Op. is. Noluit tamen de togati consuetudini maioris E esae Constantinopolitanae, ut ibi quippiam clericis pro ingressu ὀaretur: imo En throni assicum moderatum ab eo qui ordinandua est E. piscopu preel fari, sanxit in diit. N eu. At saeti ea ianes de Concilium Tridentinum omnino vetant quicquam pro . introitu cuiuscumque bene feti dari, quos simoniacae labit, aut sordidaea, aritiae suspicionem ullam habeat; verum id solum admittunt quod in usus
pios con vertitur, eap. t. de si non. ίδ. 24. ean. 24.ltein xeniola, de alia eiusmodi qu e modum non excedunt, nee magni momenti sunt, si pacti Ze tui pit lacti abst suspicio, personaruna habita dantis & aeci pientit ratione. potest Ecclesiae pri latus accipere, e . a. a d A. t r. Et ut multa sunt quae lic)t peti non pas. sint , honest8 tamen Zc offerantur ge suscipiuntur rita quae invaluerunt consuere diues , ut aliquid honoris gratia praestetur, non factu immutanJdi sunt, I a. . a. cap. de smonia, de qua scripserunt ex nolitis
Ad L. Iul. Repetundarum.1 Itia ei, si innao nt s ira , s se eonumst; patiatur , t Otur hae leo, o s at suid extorquatai per se,
ue Ni ι Itid rei isti a falaria iste pere debent, qua λ-
quam avaritia, praesertim in Prine ipibus rem publicam, ac iudicia gubernantibus r habere enim quaestui rempublieam non modo turdie est, sed sceleratum& nefarium t qua ratione stivo dementiae pervenerit Judex, ut alienum iurgium putet suam praedam, ut ait t. 3. Me t t. seseque corrumpi patiatur muneribus, quo
magiis aut minus quid ex olscio suo saeiat: aut si Pt2 ses prout teiae viaias dolo a subditis alaquid extorqueat,
eripias, sive perle, i. r. Me r t. sive per suos tumesticos Sc manipulario , ideli, milites gregarios, I. i. foetii. Iunt id leges minimὰ esse impunitum, sed repetun- .darum rem fieri. ' Quin Ac erimen hoc publicum ella; an idcircd non solum et , qui conculsionem palsus est . .
. hoc tit. sed etiam cuilibet liberam huius criminin tribuunt accusationem, I. uis. Me t t. quae tam dia rante, quam finita admini illatione permittitur,d. I. 4. nee finitur morte rei, sed transit in eius heredem, atque ab eo poena exigitur, I. a. hoe sit. praeter id quo4 de funesus contra legem acceperat e sed movetur haedactio intra annum a morte eius qui arguebatur, I. s. hoc tit. Nee immerito aduersus heredem exercetur, climpi incipalit quaeitio ratione ossicii super pectania turpiter
quaesita moveatur, quam in aquum enet cedere lucro heredis, Lurt is au Ibti pectitit. Est enim conlii tutum
turpe lucrum heredi extorqueri, Ie s quid aliud stele
re quaestum, licet crimina extinguantur , I. 91. de tamis. Qu enam probatio ad hoe ctrinen suisciat, tradit Larrea arti . 48. Prena hinc duplex, nummaria ,& criminalis. Num- 3 maria restitutio eli in quadruplum, I. i. hoc tit. eius quos datum acceptumve est; atque id benignῖ parti laeta posset applicari. Sed cum restituendum id est ei, qui sacrae domui pensiones debet, in pentionen debita et imputabitur, ι. . Me t t. Criminalis pro admissi qualitate irrostatur, veluti exilium. Hinc Iuli in ianu. x viti. C. utis. 8. Iudicem in administratione existen tem sulti reum , vel munus accipientem, ut iudicet, confiscatione dc exilio aiscit, & in corpuς verbera ac
129쪽
ina Ant. Perenti 'Here in Lib. IX. Od.
4 Me interest, niram munus aeceperiti ut iussam -- lentiam ierat, elim id sacere ex ossicio teneatur . Nec
erum iustitiae opus uetiale esse debet ; nee illa iam saera res sit, aestimationem recipit. Ae sere est ut dicam. non licere iudici aliquid recipere post sententiam latam, lie/t eommuniter id alii in ent, Menochius vi amkιν. eap. 344. nam. 38. o l. praestimi. g. In M. Decianus tris A. re . I. 8..eap. M. nam. 9. Nam posset aliis
quis, intuitu fututi sperati commodi,sententiam pro gi vite ferre iniuste, a quo praesumtive commodum expectat, contra pauperem, qui nihil quod det . habet. 5 Quamobrem aliis multis legibus, quibus consentiunt mores hodierni, vetitum est iudiei bus de magistratibu4 annua praestati aliqua,.& pensones ab alio, quam ex Pitheipiet aerario sibi accipere; ne his quibus sunt ius diacturi, adflicti uideantur. Quod pestenti exemplo apud stat tianum effectum puto, qui magistratibus talarium
4ddidit, ne vel necessitas ad turpia cogeret , vel a prouineialibus quippiam extorquentes, tandem digni late exuerentur, iuxta ι. II. infriae dignἰ t. & mena exi
lii plecterentur, ι. r6.ώρ. s certam per. Docet M. Cicere in Philippi eis, & aliis tu laeis, brevi casuram rempublicam, in qua pecunia data iudicia petantur. Et ideci Imperator Iudices omnes iusiurandum depro mere iubet. se in sortienais honoribus neque dedissos uippiam, aut in futurum daturos sue per se, s ue per interpos tam personam, in fraudem legis sacramenti que, ereeptis alis salatiis: nihil penitus tam in admini
stratione postos, quam post de postum ossicium, pro aliquo praestito beneficio tempore administrationas, quam gratuith meruerunt, accepturos, I. M. Me t r. . Excipiuntur tamen sobrini, atque propriore gradu coninnesi, a quibus dona & munera accipere licebat; ria inhi, Ossat illa iaspicio corrumpendi magistratus
. t ghoeril. nee definita est quantitas horam numerum, I.;.eM.Ab xliis autem si ossicio magistratus non emant, nee Gram eo litigent) licuit munera accipere, modo non exce8erent in anno aureos centium, ι.ε.hisItim. hoc rit. P.,missum quoque suit iudicibus xeniola accipere, quae intra paucos dies usu consumuntur; quia ualde inhuma nam esse a nemina Meipere, omnia passim accipere avarillimum, ι.ε. o proco .
tates non gaudent propriὸ publico inre , sed privatorum loco habentur , I. 6. . λ - . signis. Aliter Du, renus I l. χώι p. eap. iri. & Alciat. I l. i. d. p. e. 3. putant Constitutionibus Principum cautum esse, ut teneatur peculatus, s de re eivitatis quis aliquid senti piat. Huie affine est iudicium de resduis , quo tenere is qui pecuniam delegatam in usum aliquem reti- .nuit, neque in illum eonsumpst aut erogavit; & ille penes quem ex locatione . emtione, alimentaria ratione aliave caussa pecunia publica resedit, si eam ad aerarium non est pinestis ι aut s professus quidem, uti tra annum ramen penes se retinuiti voluit enim & eam esse)restituam lex Iulia . I. a. 4. I. . o l. q. f. . g. Me tin cuius poeni est, ut damnatus ampli, tertia pariste quam debet fisco inserat, idet . quod debet inserat. oc insuper tertiam partem debita quantitatis super-
CAerilegium propriὸ eommittit qui rem saetana auis LI sert, ae depraedatur Φ loco sacro : 'nci nomine tonentur qui aurum, vel argentum, vel quid aliud ex tem-
4 Osed sι erimis re aisum, o ejus poena et QVperiore tit. egimus de pecunia exacta a privatis,
id in hoe de petania opta ex aerario publico. Nam peculatum definit Labeo: pecuniae 3ublieae furtum, non ab eo factum euius periculo fuit. I. o. q. 2.ε. Me ιitulo. Unde hae lege tenetur . qui staudem aliquam aeratio secerit, ut si Meuniam forma publiea signatam suratussi, in rem suam vertetit, aut destinatam in usum aliquem retinuerit, nee in eum pecuniam erogaverit, LI. I. 49. g. Me tit.
α Noe modo Impp. rescripserent Iudicem, qui tempore administrationis publicas pecunias subtraxerit, lege peculatus obnoxium esse & rapitali animaduersone um subit ei, un eum iis qui ininisterium ad hoeptaebuerunt, quique subtractas ab his peeunias scientes susceperunt , I. unica hae tit L. Poenam etenim capita lem hae Constitutione pro mortis naturalis poena accipi, manifeste ostendit Iustinianus titi de ptili. jussicisnclim alias morte eivili sed deportatione plectantur huius eriminis rei , I. 3.1hoea ι. tali e t interdum mItio. re poena , illi qui in dignitate posti sunt, quam plebei afficianirar ; iὸ tamen non obtinet in iis criminiis bus, quae eum violatione fidei ossicio publico debitae. sunt confuncta. 3 inrtitur: an is teneatur crimine peculatus, qui allia ius ei uitatis, aut municipit Iecunias subtraxerit Et verius est, eum teneti sulti, fgi. g. ue fine. Cui nodi obstat L fn.d.h.t. ubi. tenetur crimine peculatus, qui interce petat pecuniam publicam ei uitatis ς quia intolligendum de civitate seu republica Romana , quae te veta publicam habet pecuniam: reliquae namque civi.
plis auferunt, temptave effringunt; atque adi stetera vel eonsensum tuum, vel Operare
dant, I . g. ρο ς. f.IIJH. meai. o uis fore let. Pina saetilegii simi apud Gracos olim severissima aifuit, ut praecipitati, vel combusti, vel immersi poenas
darent, ut testaret Alex. ι.ε. . e. s.cirea med. ita es iure Romano aut igne, aut gladio, aut bestiarum devora Done, ad ludiei arbitrium damnantur , I.6. m p r. a. secundum diversas personarum & rerum circumllantias; qua, hodie etiam nostri Iudices in animadversonestatuenda maxim/ ponderare debent. Quisquis veth sacrilegium impropri/ eommittit, eis 3 est , qui rex Ecelesiasti eas sacris extra templa, aut si erorum locorum septa suratur; is aut manus, aut pugni amputatione, aut perpetuo exilio secundum leges damnatur , I. 4. h. a. f. ά. e. Consuetudo pariter e morti tradit, quemadmodum & hos, qui res non saeras ἡ loeo saera sutantur. Canones velli immoderata laxi
tale utentes,3post trinam agmonitionem tantum ex communicandos sacrilegos censent, tan6m uir 1 76M.
Atque tales esse iudieant, oui rem sacram ἡ loco iam, & privatam in Ioeo sacro depostam auferant; uti tiqui rem aeram auferunt ρ loeo non iacto, propter initiis riam tam laeti, quam rei illatam. Clim tamen ius ciὐilo velit si res privata in aede saeta deposita, subrepta suerit, sarti aflionem non sacrilegii esse, ι. s. E. hoc ait. Porth quod ad Conlii tutionem nostri tit. attinet., 4 Observandum est sacrilegium etiam committi ab hit,quidi υinae legi sun esitatem , aut ne se tendo confundunt, aut negligendo violant, i. hoe i t. Illos vult voca mus haereticos : hos οὐ Dei contemtore. . item illi sacrilegi eensentur, qui confugientem ad Sanctam Eeclesam, inde propria aut horitate abstrahunt. l. a. Merit. Illi quoque sacrilegii pinam tibi inent, qui temeraria usurpilion ε principum statua violare tentant, I. xli. I.εον. v a s reo murumiis h. ia. uti & qui in dubium reὐocanti an is dignus si, quem Pri e ad dignitatem aliquam elegit, L3. Me a 4. consonat I. 3. svp. δελυρον. πώrist. disputare enim de ptinet pali vo luntate & interire non oportet. Quomodo non videntur u heire hoc erimine, qui intra eam provinciam, ex qua ortum ducunt , aaministrationis ossicium assumunt, L uti. 5 t. euius ratio in eo est, ut sanctiux aequiusque iura
reddantur non corrupta, concivium avi conlapsu in eo rum
130쪽
rum favore. Vettim id ipsum hodie nulli bi observatur; imo multorum locorum legibus exterat ab ossetis arcentur: qud pertinet I. p. C. dedi re se is lib. ia. 5 Quid autem observetur in cognitione huius criminis:& prius quis ὀe eo cognoscat, videamus. Cognoscit de sacrilegio, vii & de haeres, & blasphemia , Judeae tam Eeelesiasticus, quam se laris; quoniam haec crimina . quae religionem statumque Ecclesiae laedunt,mixti soli esse /icuntur, estque utrique Iudici permissa ultio , quamuis Julius Clarus in praes.. v. 37. num.ε. 4icat apud suon Mediolanenses, & Gallos, Judicem saeculavem tantum de sacrilegio cognoscere. Apud nos etiama Ecclesasti eua Judex est competent. Ifleoque locus est praeuentioni. Quia tamen mitior esse solet poena, quae a Iudice Eeclesassico imponitur, eum is non habeat gladii potestatem; quaeri posset: an punitus ab eo, adhue puniti queat a Judice saeculari, ob sacrilegium, aliudve crimen, quod in utroque sero punitur I Et crebrior opinio est, posse, in quantum p aena seri saecularis, poenam sori Ecclesastici superat. Ita post aliotIul. Car. .no; m. quas. 37. n. D. M Mq. Etenim cum distinctae stit iurisdi Aiones, iure potest saecularis Iudex id quod iustae condemnationi deest, pro modo sum iuris diei ionix sepplere . Non urget quod iam quis sit eunitus A absolutua ab Ecclesiastico ludice, cum non tit sum-eienter punitus; siquidem hodie sacrilegii poena vix minor, quam mortis esse soleat, Clar. d. g. seritis amis. I. edi 3. Praeterea Ecclesiam et Judicis absolutio noti patit exceptionem rei iudicatae in iurisdictione sieula xi : quamvis alioqui regulare si ut qui fuit absolutus, non possit de eodem erimine nee apud eumdem Judicem, nee apuὰ eius successorem accusari , dixi su p. a. accusat. Etim. 34. Quomodo prius sufficienter punitus a Iudica saeculari, non poterit ab Ecclesastico amplius molestari, γ maximὸ ubi par est utriusque fori poena. ' Aliis climminor esse soleat poena, & plerumque meilicinalis, taxi Mese fastici, tect/ secerit Iudex Ecclesiasticus qui praevenit, si partes suas interponat, litemque initituat ad definitivam usque, quam deinde saecularis proseret secundum statuta sui seri, pro criminis commissi gravi- vite . Quod si tamen ex reis quidam laici, quidam clerici proponantur, ita res temperari silet, ut uterque tu dex simul cognoscit, nec quidquam alius absente alio constituat , quod pertinet ad litis institillionem: quod sertὸ ideo receptum, ut citius certiusque & minori lum-Ptu utraque lis expediatur. Caeterlim ubi iam instructa caussa, sententia serenda est, separatim uterque eam concipere de pronunciare tenetur ; ita ut elericus a suo Iudice poenis canonicis, laicus a saeculari severiore nimadversone assciatur .. Nisi & clericut tam grave scelus admiserit , quod mortis supplicio vindicati oporteat; nam tunc per aua accusatione coram Ecclesini eo Iudice, adiuncto Senatore aliquo, & procuratore
Regio, tradetur reus brachio saeculari ut loquuntur a praemissa degradatione, ut & vindictae publicae & Ecclesiasti ei ordinis dignitati, aptissimo temperamento consulatur, Ant. Faber in C. is h. t. donia. I.
D. seditiost, & de his qui plebem contra
A in disco ia domus , ita in seditione civilias
heata esse non possit . Unfle & urbem Romanam octo seria me bux inter populares procellas patrum nplebis certamina, dum seditionibus vacarent, sne te te, sine imperio, sne honoribus suisse constat . Meri- hoc titulo docet Juilinianus hominet seditiosis, qui vel clamoribus, vel conspirationibus, vel congregationibus, vel exhortationibus seditiosis, contra natu Talem cognationem, quam inter se habeat cives, pilis
bem adversen Manti rarum, seu Rempublicam, & eius quietem concitant, gravi supplicio esse percellendos. Qtib fit ut Iudici iuxta personarum & facinoris qualita tem liceat, aut laqueo, aut gladio ultore, aut fiammis, aut dictractione membrorum, aut ceriὸ alia poena. seditiosos coercere, di illis denegare ea, quae per seditionem & tumultum impetratum I. 2. Me t r. Ae prae-
se tim illis qui saepius seditio E ia turbulentὸ se tesserunt , & aliquoties deprehens. tractati clementius in
ea/em temeritate perseverarunt, praedicta poena imponitur, chm gravius delinquant, ut habet t. ag. . ierit126 mnis . Eadem quoque poena manet conseios omnes eriminis & occultatores, nec non eos, qui hostium rebus studuisse sent deprehensi, L .ff. d I. ju. N 63. nam & illi crimefi laeta Maiestatis contrahet e
Quod si tota plebs in Magistratum exsurgat, L crufleis aliter saeuiat, quamvis omnes rei sint Maiestati , solent tamen pii principe , ne innocentes cum nocentibuet pereant, in ipso auctoren praecipue poenas armare, l. 38. f. r. f. ad psnis: universam voli plebem mutes a stavissima, exactionibus , privilegiorumque ademtione punire, Q. i. hoe sis. ubi malὸ Aecursus mulctam , praptima capitali accipit. Extant apud Ciceroner, in or
tione pro Cluentio, & apud Valerium Maximum dedisti plina militati, varia punitae multitudinis exempla, per detractionem stipendii, per decimationem, flumsortitione in quosdam animadverteretur, ut metus videlicet ad omnes, poena ad paucos perveniret, iuxta I. I. su p. tis. 3 . Quo pertinet illud Livii lis. 38. Satia esse s auctoret nefariae seditionis sanguine luant, quod admiserunt; ut und/orta culpa est, ibi poena eontistat. Eis enim plutet in culpa snt, decet tamen paucorum esse menam , ne Omnes velut uno ictu tollantur & ut evitentur proscriptiones civium, & divisiones agrorum. Uideatur Balthasar Ayala Ll. 3. de jura letii cup. a 4. &
Et hoe procedit in seditione,&consei ratione mul- Υtitudinis detrectantis imperium,& obsequium principis, vel ei ut Magistratus; quod quia vergit in detrimentum reipublieae, graviorem p a1nam meretur: ut, liud dicendum sit, ubi quis fortuit. , & praeter opinionem suam, tumultum concivit; veluti dum inius aevi, etiam Magistratus non rise & ordine exequentia resistens, alios eoncives ad arma concitavit, Anselus in I. 1. & Leon in . ad loe sit. aut metuens adversarii sui oppressionem, eum aliis confoederationem inivit, ut violentiae resilerent; eum iure permissum si resistere. ne quit de possessione sua deiiciatur, & si deiectui sue rit, ex continenti in vasorem deiicere, non ex intervalialo, t. a. h. s.siti uio vi armata . Idque & pacis publieae Constitutione, pariter admissum docet Myn
Sed qua pina assicietur miles, qui intendens sediti, 4nem sacere, Ducem suum vulneravit λ Et quaWvis ex vulnere mors secuta non si, eum capitali supplieio as fietendum sentio: nam satis eli quod ad actum proximum devenerit,& manus intulerit suo Praeposto, cuius flignitate crimen augetur. Tum quod praetextu retenti & non soluti ab eo stipendii, intenderit commili tonet in alentiore t reddere in praedictum Dueem; ae ita concitare seditionem , quae magnorum motuum principium elim si, etiam unius creteit audacia,&exemplo , quod facilε alios pertrahit, eo praesertim Iempore, quo ansustum est aerarium, ut proinde severiss me hoc scelus vindieetur, d. Lauise iii. OL q. f. a. E. d. nnis, Ant. Fabet in Coa. ad I. enm. a. seu-kii, donis. Io.Quod si a milita levior facta si seditio , eaque sintra vociferationem & querelam contineatur, punitur deteriore pradu militiae , aut etiam missione ,
I. a. f. qui sciitionem 19. E. δε re milit. Interdum itaque mitius aut severius hoe crimen εvindicatur . Ne id tamen committatur , deligenter inuigilare debet tam in bello Dux , suam itipace Magistratus , ouilas & origines seditionum auferendo , & principiis obstando , qui invalida
esse selent, sed impetu erescere , eoque valentius, quo velocius . Quibus enim tempus datur , tam quam mare cui non opponitur agger , & gliscere permittuntur , omnemque in circuitu provinciam
invadere , si ut seditio iam iusta potestate superior sit, nec vi aut poena compesὰi possit.