Antonii Perezii ... Praelectiones in duodecim libros Codicis Iustiniani Imp. quib. leges omnes, et authenticæ perpetua serie explicantur ... Tomus primus tertius

발행: 1755년

분량: 465페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

141쪽

nitum procedatur ad tormenta . sed erit absolve utrem : Faber Κου A C. δ vis. 3. et t. 27 Ceteriim quia hae agitur de vita, & fama hominia . destitatem ego maturum Iudicia iudicium , de albi-itium , expenus circumrint iis & indiciis uretenti acriminum . ne temerὸ turtur e repetitionem decernat.

Nitie melius secerit, s levi tortura prima n tentet ,

num possit verum extorquere a reo: pol quam si contemptu tormentorum uideat pertinaciam , aut magis imdicia colorari , non alienum erit a iustitia durauq iterum reum torquere, iuxta praecedentia indieia, s urgeant .,lde t si etiam is qui torquendus iterum erit . ea st&valetudinis bonae, & corporis firmitate, ut illum prae ter conscientiam qnicquam in tormentis acerbi ut dictu

ium non sit Verisimile , Jul, Clar. in praxi V. G. 18 Non tamen quaestionis modum Judex excedet; sed

morem regionis consuetum servabit, eamque adhibe bit moderationem, ut is qui torquetur, vel innocentiae,

vel supplicio incolumis esse queat, L 7. E. l. t. Nam

tormenta adhibenda sint, non quanta accusator polluislat, sed ut moderatae rationis temperamenta desderant,

ι. io.*. a. . d. In interrogatione ipsa Iudax talσm se prae stare Mest , non suggerere interrogato, sed ab eo potius veritatem requirere videatur , L I. 3, 2 r. f. h.t nenique plurimum iu .abit Iudicem in hae tormentorum quae ilione absolvenda;quomodo antea vixerit reus,cuius risi mationis in civitate sua st, eo derare, L i Q. . 1. 1f. eod.

29 Quod s nihil consessus fuerit is, de quo abita est que

stio, eaque rerit ita conflanter crimen negaveris, vade. tui suspicionem & indicia quibus gravatus erat purgans. : & ideo sentiunt Gomer , Clarus d. q. al. n. 35. Salu reum absolvendum esse . Idem ego sentio absol ueniadum esse, non ut illi absolute , sed solum ab inllatilia &observat ione tu iuii . Quia cum res si adhue dubiat an nocens si reus delicti, non potest serti sententia certati definitiva. Non mouet quod desinat res iam esse du-hia, ex quo indicia purgavit; quia de indiciis quibus gra-

.atux ti torturae seriectus suit solum se purgavit, non etiam quod innocentiam suam plane demoniitaverit ;proindeque non potest tamquam innocens absolute ab

sol Vi , sed mitiet publica vindicta, si convictus aliuti de suerit , novis adinventis indiciis, vel prebationibus

indubitatis, Ioan . a Sande l. 3. εα -υτ.9,2V. i4.3ο minimo praxis Gallica 3c aliarum gentium id o

servat, si reus quaestioni subiectus perseveret in sua ne gatione , ut condemnetur, an s tortus non suisset: Z poenim subeat, quae pre crimine probato debetur. niam non est in potestate Iudicis, veras probationee d Ergentia indicia permittere enervari per negationem in i lita; δe sic liber re reum per indirectum a eou. digna poena in ὀetrimentum reipublics. Papoti tradit hane opinionem probari in Senatu Parisiens ι 5. M. M

Hyl. rit. q. an. i. cuiui rei ista est utilitas, ut proeli. i mediatur reus ad confitendum verὸ crimen, sciens pervicaciam suam sbi non profuturam, Faber Γι in C. d. snt. s. o seq.η Quo autem ordine st quaestio de pluribus tria haben da, ad Judicis quoque cognitionem pertinet, atque ab illo qntctionem incipiet a quo saςilius verum pollit si cere , i. i.,2. E. l. t.3c ideo si permixtim viri de mulie

res eiusaem criminis rei arguantur,a tortura mulieris es

in litiandum: s omnes snt mascuit, ab eo, qui graviq- is suspicione laborat, de a timidiore & debiliore; quo niam ab illo iacilius veritas exprimitur. Et si torquen- dux si pater di filius , a filio erit incipiendum in conspe-Eiti patris, qui pro assectu in stium citi ut fatebitur piater , au. I. T. q. uti.si quod. metus au a. Lt haec intelli gi par est de personis, quae torqueri pollunt. da Fotta omnes iure torqueri possunt in sibus , ubi to menta recte cum susscientibus indiciis italuutitur, δ lib. ii de servi. & mulieres; fieque enim agere seret mulier s torqueatur , quae venetus suis viscema homini extinxit, L 3. . i. h. t. Excipiuntur antem alii propter

imbecillemitatem ut minores I 4. anni, L io. I. si t. nee tantum iure, sed etiam generali consuetudine i in puberes non torquentur, liccti terreri possint, & habena

vel seiula cedi, ι i. f. n. as manu& hoe in caussa

aliena, ut domini, L i5. r. V. h. t. In propria caussa quate minores non debeant subiici moderat quellaoni , non est ratio ; cum s crimen postulet, possint supplicio assici, si doli snt capaces: alias ut sensus deest, ita ticulpa abeii, i, stiricis .i nn. Alii propter decrepitam

totam excusantur, ut senes , qui tormenta tolerare non

possunt: ignoscitur inquit J.C. etiam iis , qui erate dete cti sunt, L a. l. .ffoci Diani . Sie tamen ut leviter 'etormento, quod a sene tolerari possit, Iudici contra eum uti liceat , ars L .ffh.t quia propter senectutem minuitur quidem par ira delicti; sed nan in totum tollitur, Fa-her - h. t. tu ι.ε. Item propter partus periculum mulier praegnans non torquetur: nam , ut ait Uulpian ars plena m illei in damnat, differtur quoad pariat, debet gil disserti quaestio qiramdiu praegnans eli I. 3. ennis.

Imo de consuetudine etiam poli partum editum , intra

. dies torqueri non solet, quia adhae est debilis, Cla

Alii propter dignitatem prohibentur toraueri, ut Il- 3 lustres , senatores, viri Elarissimi & perseet illῆmi, vel alia dignitate decorati, Ze eotum liberi , nisi persona

interiecta intamiae maculam contraxerit, LII. D t. nam

dignitas aut nepoti ex filio intimi suscepto non prodest. Decurionibus Se filiis eorum idem privilegium datum

est , d. i. 1 multoque maetis iis, de quorum innocentia constat i aut Principali sani honore muniti, quales erant decurionum Principes qui etiam po:l depositum decurionatus munus, propter prillanam dignitatem immunes sunt a quaestionibus, L. n. AI. 3c ple- ianis, quas fidiculae & tormenti constituunt; adeo ut capi tale futurum st Judici , si in contumeliam ordini hu)uς modi principaliter personas tormentis subjecerit, nasi sorte laeta maiestatis erimen intendatur; in quo vindicando, non facilla vel aetati, vel dignitati parcitur, Lis. h. t. plura infra uod curiori s. n. 58. Ie

Milites quoque &qui a militia non ignominiose di-34

milli sunt, di eorum liberi, neque tormentis , neque plebeiorum pinis subiiciuntur, ι8, ι.& consequenter Doctores de Advoeatir militant namque caussarum pa troni, δέ iisque m privilegiis fluuntur, quibus milites, L 14. βρ. de adis t. a, i V. jud. Sed holle haee privilegia nobilibus & malitibus tributa cessant ; quia reatua Omnem praerogativam excludit, i. i. stip. tula senatores;

quam vit non tam facile uobilesti illustrea personae tot- meatis subiiciantur, nis gravitat eriminis id exigat, dc se mi plenae probationes proserantur : quali sublato per criminis praesumtionem priuilegio dignitatis , Faber

De servis de liberit, plures sunt huius tit. consti-33

idtiones , & omnes ducent quaestionem servis tonita dominos haberi non oportere, L r. h. t. ec insolitum es se & grave exemplo audiri servos etiam adTersus tu lores vel matrem dominorum suorum ; nisi tutelae M tur , t r. l. r. aut de criniane laesae ma euatis, adulterii, fraudati census seu tributi fiscalis, a. l. i. de parriciadio; aut si moueatur controversis super statu ingenuitatis, supposti partu , Ly. h. i. aut proponatur salsismesse testamentum , si de hereditate quaeratur , quia istis ea libu, ad illuminandam veritatem, servas here ditarios etiam per tormenta interrogate permissum est, ι, I ia, h. t. ut re Veientur res hereditaris , quet Occultantur a servis , vel de qui et ambigitur : an tinthereditarie nee ne . sed placet Iustiniano , ut is qui ex hac caussa servum hereditarium pollulat in qu stio nem , prius ιuret de calumnia, se bona fide hoc pollulare, ad eruendam veritatem, l. titi. h. I. Alias tantum abeis, ut fervui in caussa domini, uel contra dominum

interr etur , I. 6. . t. ut ne quidem domino volente,&se reum offerente torqueri pollit, L 7. h. t. cuius ratio

est , quod eum tot sut hostes, quot servi veteri pro verbio non est uisum utile, imo periculosum , salu

tem dominorum, servorum arbitrio committi

Verlim quam via praedictis e bus servi subiiciantur a sutilioni ; id tamen non est faciendum indiscrethi L 3. . t. sed in subsidium , s 1liis pronationibus veritas illuminati non mist, L 12. h. t. ideli, ex inopia probationum . Qui , fit ut nee cum de vindicanda nece defuncti agitur , temerit torqueant ut servi , qui liberta tem septemo testatoris iudicio acceperunt , d. l. 3. quia feri pore i quod tempore quo minus dicitur Occisus, illi ab iuerint, aut quod dominus servorum ossicium D paverit, Li., 26. I. a. st .aci S.C. γ an au. iniquum

enim esset ad penam vocat i, quon ipse dominus absolvit. terum quod dictum elide servo proprio, id obtinet a

&in commuini crvo, ne torqueatur aduersus dominum sommunem, Lir. h. r. licet aliud si in servo ninnici-Pum, quem non implicat in eum sngulorum civium tor eri; quia non eu illotum iervus , sed rei publieae,

Li. f. ltiunque in servo bona fide pullerso procedit ; quia in hoc habet locum pixdi ta ratio . Di co bocia ita et quia si iniustus esset possessionis tiruiuet ,

142쪽

non esset eauta impediendi quaestionem, quod talis non De publica , sequenti Qitur. possit diei ier a proprius, vel pro eo habendus, d. l. V ata abolitio praesente utraque parte itiit, ae- I, i. g. sei . cui tore & reo cauta cognita, non a principe, sed a 33 Ex quibus contat servum non solum pro domino, Judice competenti pollulari debet; veluti si dicat aecu-

sub cuius domino eli conlii tutus sed nec pro eo cuius . 1 Hor se per errorem, vel temeritatem, vel calorem ad antea suit, interrogari seu torqueri polle, i. 14. h. t. ra- accusorum sine animo calumniandi prositisse , suactio ponitur in memoria prili im domini,quo fit ut etiam- suorumve cognatorum delendens iniurias, I. r. Li. Sics per eondemnationem servi, desierit esse dominuς: Pater, irater, avunculus, dc alti quos Petuet dolor alcontra eum tamen non esse habendam de servo quae istiG-ψRGulationem impellit de adulterio, pollunt livesnt,nem Papinianus respondit ; nec ad rem pertinere, si abolitione crimen compellere,i. o. ii p. itidia aduri.

ministrum se saei notis luim eonfiteatur, I. ir. ι uit. Quod si autem reus eii sub culiolia ossicii, nec dum

ff. h. t. Ex adverso tamen si ipse dominus ob crinrenda- Iamen carceres, verbera, catenas, tormenta perpelliri innatus sit, hoe privilegium perlit Sc qui eius secvus eii, te si 1ntra dies triginta accusatori potenti, etiam esse desiit, in caput eius torqueri potest, d. l. t. f. 12. in v o reo, concedi abolitio; quia eius concessio parum Et rectet indignus enim est dominus, qui crimen atrox et dit caussam rei, quae integra eli: at vero ii in te raadmisit, ut eius memoria a servo taliter alienato cola. non sitem, ut qura aliquid iniuriae ob accus itionem reus tur, ut observat Cmacius Iu reeitat. Cossi ad h.r. Pilla est nonnii te contentiente, bolitio dari permitti.ῖο Porro quin servux de latio suo, tam in criminali, Iuri l. 3. sit. uti dc eum satis diu stetit, i. Hr. F. sinu HL quam in pecuniaria cauta, interrogari possit non ambl . Plerumque etiam neque ex ac lati Sc accusantiet donis s ituri nee enim obesse ei debet qui per servum aliquid sensu impctrari potest abolitio; veluti li testium prodo. sine cautione commodat, aut deponit, I. i h. t. Q D ctoram Lur ra sint verberibus lacerata, aut tormentis opertinet I.8.suo. de tellib. Sed dubitatur, an in pecunia--Vς ta ut, nec in calu quo agitur de violata m uellaria eluta sevus contra dominum torqueatur ilet xe, tria oppugnata, vel prosita, de peculatu ad mi Guideri non magis eum torqueri pota in pecuniaria, io, sacramentis delertis, abolitio conceditur ob eri quam in criminali cauta, per I. i. h. t. ubi nec ob ino--m nun litorum immanitatem, in quibus iudex non mi Apiam probationum se tot in illis caussis contra dominum nus ac ui torem ad docenda quae detulit, quam reuindicuntur interrogandi. Contrarium tamen respontum tu ad payganda quae negat, urgere debet, d. l. 3.1 .fri. De- .e .F. h. t. si aliter veritas inveniri non possit, incauta nes Murta iiii, qui ad accusandum pecunia eli indu tus, pecuniaria de servis habendam elle quaeitionem . item Vei reia curruptus, ut ab accus,tione de litteret , d. l. a. rescriptum est in I. ir. et . atque ideo Culac. l. a. . . b. - uti A mini Dei Ocalumniatori, l. 3. h. r. ne mal. tiar. 33. lib. ro. e. 28. ite legendum iudicat in I. I. I.: in ta traus sit illi impunita. pecuniariis vero ea umet si urgeat magna inopia aliarum Quod si plura crimina idem eidem intulit, singulo. 6 probationum serum adversiue dominos interrogari per xum debet abolii onem petere; alioquin prout quid ad tormenta pota e nam ubi haec adhiberi non potiant, milem , mus nomine eumn patietur , t. t. . v. . d. t. neque interrogationes prosunt . Pro assirmativa ilia le- EL DII rio autem quia aversus eumdem varia crimin nione saeit inversativa vero, cuiuq conditio est i mendit, ii adolaionein petit quo amdain pollea illui ferre castim priori contrarium . Ratio illiuς decisionis quiad in abolitione non ivit expressum, movere ea pere it, quia se tu ut tali in casu interrogatur quidem con- sequi non impeditur, t. t. ha. Recte uidem eum lautium tra dominum , non tamen in caput domini, siquidem elia criminis accusatione non licere destitere absque abo. de eius capite non agitur; sed tantum de cauta pecu- litium, di Iudicantis luper eo nitione, eam ne crimini iri , ut nihil trita contineat in ea servum audiri na mane en inpunita celebrata de pallioue pravato contra dominum . Non obitat . s. h. t. quae generaliter ram , tam ne quις temerξ ad acculindum prosiliret. prohibet etiam tu caussiet pecuniariis servos audiri coa- Este las huius abolitionis ebi, quod idem criniam ab γtta domi nos; quia restringendi secundum exceptiones Sc eodem in eumdem instaurati nequeat, I. - - λε cantat iam dictit. niti ex speciali perini ibi Principis, i. i. h. t. Si tamen Atque haec de seruis: nam liberi homines vocati ad quis in crimine capitali, quasi in pecuniaria re obtinus

testimonium in pecuniaria ea uta, etiam ii res si obscu- rit abolitionem , at rella urandam codnitionem nonna qua de agitur, nulliusque subnixa probationibus, tor Dpus eii ues rit te Principis, sed Iudex eam relli ura- queri non tollunt, Cuiacius incommor. h. t. bit, quasi ab italone ex salia cauta i mpellati nisi delator probaverit, quod propolim, nsa impune seret,

TITULUS XLII. . I. uti ocu tarpia.

penis, sic dum dista; ita etiam aecusatores s

praevaricentur, vel tereti versentur ; idest, sue abolitione desilant, vel calumnientur . rides autem verum ellaceu satores, qui ae sitionem deserunt puniri,

ut is qui plura crimina tut/ndit de omnibu , si psi diri vitare uelit, abolitionem petere debeat, i. i. f. . o '. a f. ad turpis. ' Est autem abolitio eriminis, vel accusa tioni absolutio & remi illa sie duobux modis aboleri neximi a te is nomen diei muη atq; duplicem abolitionem, nempe accusationi , Ω criminis. Vεtum in aboli timne criminis quia amplius est, quam in abolici ne a ceu sationis: siquidem illa cum erimine aecusationem tot

lit & poenam : at haee solum ab aecusatione eximit, Iutemporali forsan vel personali. quae post temptit ab alio repeti potest . Utraque abolitio, vel privata sed speciali , vel publica seu Hener ilis , vel a te e , vel . . prin cipe, vel a Magistratu concessa . Dis p. into hoc tit.

De genetali abolitione.

3 Ddulgentia reis a Principe ob stius estigas toncedatαν,

si a s p res hereti destincti cum uxore coneci

DUM, a & generat in abolitio est quae publied compe . ii iii: set ipso'nio ratione seriarum certo tem te in3ictarum. Pel ex decreto senatuet, quo extra ordinem ieriae indi lae, ob publicam gratulari opem, aut laetitiam, iri licinorem dioinae domus, aut ob rem urospere gestim, victoriam ve partam, l. s. o tr. Sed tum I. atque isti e seriarum diebus iudieia erimitium conqui-soint; de rei leviorem criminum respirant, Auinculi et soluuntur, I r. 3 ρ. is D fee'. uti l. P in ei paliter si ea vilitio datur rei et,&consequen- :υε aeeuiatoribus 1 in quo dia inquitur a privata, qu datur accusatori bus', uti &dia in uitur in ea quot de tur nemine pollulante; cum illa detur ad petitio em ae- elisa 'm. Item quod privata faciat reum repeti noupolle; haec isto publica suspendat pnu. aeeunti

143쪽

n quam genus certum remittat det i ii ii atque ideos niti, seriiη accusatori permissum ell repetere reum ;Eummouo intra tempus statutum id faciat. I. a. o 1. h. t. ideli. intra triginta dies utiles, I. ro. r. st. d. a.

Impune tamen accusator omittit repetere crimen , citra

metum Turpilliani, d. I. i. s. r. eo quod non possit vi- Meti desilete, qui exemtum reum non deseri, d. I. i a. Resertur tamen abolico sene talis haee ad accusati nem iam institutam; non item ad eam quae poli ab iitionem se, I. r. h. t.

3 Hine abolitioni assi nix est indulgentia principis, cum reus commi is delicti gratiam petit, quam solus hodie

princeps sacere pote ii, & crimen omnino abolere e vel propter ipsus rei aetatem , quia minor , aut senex; vel propter eius nobilitatem & antecedentis vitae in te. gritatem; vel propter eius ins gnem rei militatis disciplinam & cognitionem, qua urgente occes one, posset reipub. esse utilis , eamque tueri. observandum tamen huiu indultentiae , seu remissonis hune esse esse Hum, quod accurationem impediat, crimen extinguat,

I. a. h. t. poenam remittat; non autem insam iam tollat, i. g. l. t. nisi nominatim in rescripto gratiae princeps reum, potentiae, fortunae famaeque pristinae restituat 'Ioan. impertus Ins t. forens Gottiae sis, a. in fis.

4 ' Qui omnia tamen reponit restitutio in integrum; quia reddit sententiam passo pristinum flatum, quem ι ante sententiam condemnationis habebat l. c. d. sentipo l . Hi ne apud nox ex communi filato ei qui literas gratiae impetravit, etiam famae fit rei itutior ac tantum Prinei pin indulgentia restitui solet, quantum sententia adimi potest, . a. f. sn. v. de sui. pag. k culpa etiam literis inserta vetatur reo deinceps obiici. Unde iuri quidem' omnino infamia aufertur; quamvis apud probos gravata maneat existimatio . Bonorum quoque strestitutio, nili iam illa publicata ant alienata suerint.1 Piodest itaque hujusmodi Principiet indulgentia reo,

qNoad poenam corporalem avertendam , non etiam

uoad pimam vel inta tesse, quod parti laesae uel osse n.

ae ratione delicti debetur. Principis enam remissio non excludit ius partis. Unde cum non solum fiat in iuria xeipublicae, sed etiam parti offensis, utraque actio comis perit: criminalis fisco ad uindi iam , pro grauitate

committi delictis interest enim reipublicae άelicta puni-Yit civilis in sactum parti laesae ad damna & interelle sibi sale ienda. Id namque privatorum savor, atque visor publicae disciplina postulat. pertinet, quod non soleant criminum abolitiones,

neque gratiae facile concedi, niti praecedente reconciis liatione eum parte ilia , factaque satisfactione r adeo xt non iussiciat hodie pacis patium cum desuncto este initum , nisi ti eius heredes id approbaverint: nam h redet ex statuto, non iure hereditario condonandi ius consequuntur, Henr. Κ ins otius iras . de ν sitimi eid. Idemque in Hi l pania Observari docet C meet rem.

3. mari ref e. q. n. 36. seq.

ν Quod s concurram uxor & heretis defuncta, uxorem tam in accusatione, quam in remisi ne praesereniadam leniluniicitati: di verum es, si sola heret macti st; aliau tum ea , mariti heredes, lave gradu propiores, si oe extranea initituti concurrent; quibus praeter interesse, etiam cedit pecunia piacularis, quae ab interseelote solvi solet, quam in solutionem debitorum eonserte non tenentur,ut probat Maranta in spectiti p. 4. hi. q. v. i 38. Porro s in pace ineunda dissentiant co heredet minor maiorem partem audire pertinaci ter noluerit, a ita premo Principe eiusve Senatu ad tali, inabilem modum conlit inti , I ad pacem invitam etiam

cogi posse humanius est. Hae autem pace & reconciliatione inita faeliis , ut dixi impetratur indulgentia prin

cipis : qua obtenda liberatur omnino reus,non oneratur: non priuet tamen confirmamur litets gratie, quam apparuerit eas sine subreptione esse obtentas 3c audiendus sue rit procurator fiscalis, leo interit carcerem subeunte. 8 Quomodo autem reuet interrogari debeat, videatur

Am. Fab. . o n. t. q. ubi addit obtenta legitime gratia a Principe, poste reum negare crimen si velit: & recte:

cum omne crimen Omni tib eat inquatur per indulgen

tiam prinei pit atque in eo maxime dii ext indulgentia ab abolitione, quae iudicii dictaritam tantum perimit.

Ut intra certum tempug criminalis qumstio terminetur.

rendo Vti modo puniatur 4 Meratas hodie is Iltim certum temptis praescri-

Bolitione non impetrata, accusatio & caussa cria aminalis instituta, intra anni spatium finienda

erat , ut insnuat, I. a. h.t. C. The d. o l. . vi istin is G honoν. sea sustinianus hune annum prorogavit ad biennium; cum nulla unquam de morte hominis cunisciatio longa sit, L titi. s. r. Ideoque Tribonianus hunc

O I. i . u . ad S.C. ειυ ι. immutatis verbis traduxit ad sententiam Iustiniani. Biennium hoe currere in ei pit post litem contemtam a contra praesentem; ut cum iudicium movetur contra ablentem , a tempore ex quo lis habetur pro contestata, Salye. Ne iri l. i. A. currit absque intermissione, nec nilo modo extendi, aut prorogari potest; ita ut post biennium elapsum reiic absoluatur; δc accusator s i tra hoc temptat accusationem cupiam persequi sta perse cerar, nautio magis si ultima die auelle neglexerit,

muthietur amissone quartae pariat bonorum, manente

infamia: ' si tam uilis si persona,cui damnum simae non sit iniuria, poenam exilii patitur: nisi sorte intra

statuti temporis meta . consensu partium abolitionem poposcerit, I. a. h. . Sic tenetur quasi indigerie in s.C. I urpillianum, litat non uere, quippe qui ex sola mora di negligentia punitur. Judicis autern ea debet esse diligentia, ut si nulla ra- rtionabilis a reo, vel accusatore dilatio polluletur, urgeat talium caullarum notionem , necessariis utrique

parti si petantur )dilationibus non negatis, & praecedentibus inscriptionibuς. atque hujusmodi caullis rem finem imponet, d. i. a. adeo ut etiam Judex , qui

litigatoribus admonentibus introductionem , vel ex minationem dii tulerat, poena vicenarum librarum aura mul: etur, ι. tiit. h. l. Caeteram hane temporix pDescriptionem in exercen- 4 s iu facias, corruptum lioe Geulum non servat i nisi quot nonnulli mores in iratiae interitum admittant. quem iaciae rei lautant Iudices, a quorum sere arbitrio, itemque litigantium est, quanto tempore caussas prora Lent, Immemores plane iuris uranti adversus calumniam praestiti; unde tandem suinptuum de molesar pertaesi tenus res auri suo plerumque eum/lacrymaet cedere coguntur, cuius gravaminis culpam eis in Indices reiiciat non immerito Justinianus, quibus invitis nemo posset diu caussam prorogare, I. I 3.op. de Maiacias; plurimum tamen culpandi sunt ignava procura tores . qui tam furtum, quam deorsum ita circumvol-vntit ec o suscant lite , ut Iudices plane statum rei percipere non pollant.

s 1, tener ν S. C., fetis si mulier temere aec et 4 Qui s nrtis dejhiens asic arών. ACculatorum temeritas tribuet modis detegitur, aut a

eniim calumniantur, aut praepari cantur, aut te

gi vesantur . De calumniatoribus tit. prox. dicemus Praevaricatores sunt, cui cum reo accusato colludunt, proprias pmbationes dili mulantes, salsas rei accusatim nes Admi triendes , ι. 3. . r. f. h. t. quamvis & ita impro

prie vocentur advocati &.procuratores, qui clientum suorum iura adversariis produnt, L 2Ia. F. Meve, . An. vocati vere sunt praeuaricatores a varieandor quod nihil aliud . a quam in diversam .partem ire: vatices, inquit Alciatus, noxiae venulae sunt in eruribus, quae propter atra in bilem insurgunt, quibus qui laborantreete ire nequeunt; se & hi cum ex parte veri accusatoris , in partes dessenioris deflectunt, quod faciant . cum fallas exceptiones admittunt, & iustitiam ciuissae sua delerunt, uua recte ire dicuntur.

144쪽

Πι. XEVI. De calumniatoribus.

a riv De istores autem sunt, qui ab Meuatione publi ea desiliunt, antequam reum peregerint. Disti en-ἡum hie tamen ratione poenae. Nam illi qui postquam in erimen se subscripserunt , ti fide tutares de exerceniada lite dederunt, eo qui accusatur in eulfodia retento,

non impetrata abolitione , accusationem deserunt, in

eidunt in prnam Senatus Cons. Turpilliani. I. t. h. t. non item illi, qni intra praeseriptum biennii tempus, pergere in lite neglexerunt; quia illi magis aeculatio nem differte , quam deletere uidentur r nisi animum implendae aecusationis prorsus deseruerint , in ι.titi.h. t. Illis enim in iudicio praescriptio destitutae rei poterito poni , I. 4. h. t. 3 plane mulier suam suorumve iniuriam prosequens, si sine abolitione desilui, in S.C. incidit, I. s. h. t. turpi

ter enim illa agit, & quicumque pactionem init cum adversario, aecepta pecunia, de deserendo accusationem in erimine non rapitali, J.r.5p. de asotit. Cum tamen alias mulier non sit obnoxia S. C., sive agat eauitam alienam, eum temere se immisceat, sue suam suorumque insuriam prosequatur ; quia non cogitur se in erimen subscribere, nee tenetur de olumnia; neque s de-sstat non petita abolitione punitur, ι . o iv,.a. ρIba.

4 Poenoe S. C. Turpilliani praevaricatori statuitur ariabitrio cognoscentis, quam & infamia eomitatur , t. a. h. t. tergiversaturi etiam cum inlimia quinque librarum auri mulcta imponitur cogenda in ni cum . I. g. E. ae pro Muter. quae tamen poteti aureri. I. s. de panis .

Item repellitat ab accusatione is, qui semel destitit, ι'

o . h. t. Quamquam haec pina procedere Uideatur in desistente a mota publica accusatione, non item privata caussat talis enim magis ell ut extra ordinem pro qualitate admissi coerceatur, 1 3. f. h. t.

TITULUs XLVI.

De Calumniatoribus.

Iis prioris ea si nno calamniatoris alia es, gompu. Hi ia eriministis . 7 Per earumn am acetis tutis non prodes induI niti P inela s. 8 Ptini dis es ate Historis ealumnia eo tem re, quaso M absolutorioΘ, non posea .s Condemnandas quoque es in expensus I tis rea. et Alcimn olores generaliter appellantur omnes hi, qui moras & frustratione fraudulentas litium nectum , qui in termino accusationi prosequendae staturo non adsunt, qui in quacumque caulla litibus per statidem alios vexant, quique & de re minima litem eti-minalem excitfliuntur, exemplo Atheniensium qui huiusmodi homines sycophantas vocabant , quales h

die plurimi ad υoeati , qui orationis suco pessiimseaussas de sen8ere . optimas ingenii ealumnia ludificaria solent. ' Hoe loco proprie dicuntur qui dolo ti fraude

falsa erimina alteri in iudicio intendunt, ι. n. h. t. non enim protin is calumniator eli, qui non probat quod antendit, i. q. λι. nam inquistioni Judicit eommittitur, ut videat qua mente ductus aecusator processit ad accusationem , & si quidem iustum eius errorem repererit, absoluit eum; s veto in evidenti calumnia eum deprehenderit , legitimam Mnam ei irrogat. Quod pronuntiatione verbis manifestatui r nam si Judex ita pronuntiaverit : non potast, pepercit ei r sit autem pro-

nuntiauerit: ealtim Mitis es,condemnavit eum. Et quam

vis nihil de pina subiecerit; tamen legis potestas ad Uersus eum exereebitur, I. I. I. 4. Is a L C. tur Ilian. Ex quo sequitur quod praesumpta calumnia non sum ciat ad condemnationem aceu satoris i sed e ut dixi constate debet de doloso calumniandi animo. Igitur siceusatot verismilibus indiciis ad accusandum proce serit, a talumniae prna liberatur, etiam si deficiat inprobatione , a. l. 3. ubi Leoninus num. 3., Similiter absque calumniae metu prosequitur mater filii sui necem ; quia non praesumitur temere procede re . i. r. h. t. & si ius paternam necem vindicat, I. q. eod. Item extraneus heres suspicionem , quam de mor-

t. sis habuisse defunctus cavit, tae metu calumniae Aia. P.MUi Prities. Tom. II.

exequitur, etiam s crimen non probet; tum inter voluntariam aeeusationem , & omeli necessitatem here-dia multum intersi. d. I. t . 4 fn. Qua ratione tutorem, euratorem, & fiscum excusat a praesumptione doli, OLficii necessitat, proximiores obsequii ratio , & vinculi pietatisque necessitudo, DD. ad. a. l. a. ti Jul. Claru et

Verum ne alii non exemti Aelle ad aetusandum sprosliant, Ze ealumniatorum audacia compescatur ;variae Menae cum olim L. Memmia quam Marcellus Rhemmiam vocat , t. i. f. a.ss. ad iti. II. tum hodie ex more resionum constitutae sunt calumniatoribus. De utraque ii a lege Cicero pro Roscio Amerino b .la quaestisti ea civim esse oportetur, ut horum ex uimor Memis let/m RHmmiam putores, at Piu valere oportere , ammm am, sed Rhemmiam ad talumnitator sum qu iam ea pars orationia es ue eoLmnia. Hi ne existimo ex lege Rhemmia obserυatum suisse , ut ealumniatoris stonii inuratur littera K., qua veteres scribebant ealumniato ris nomen, eumque calumniatum effr indieabant inuod que colligitur ex I. 13. fido resib. ubi viro integrae, non

inscriptae frontis dieitur haben3a fides. postea Constantinus prohibuit faciem, quae ad smilitudinem pulchritudini eoelestis est figurata , maculati, ι. t . infra a pristi . Fuit & olim poena pecuniaria ut collisere est ex j. hia autem In i. δε nno rem re I iis quae in civilibustant lim obtinuit, una cum infamia. In publicis vero iudiciis plena ealumniatoris est smilitudo supplicii.

l. titi. h. t. seu poena talionis, ad quam aecusator se inerimen initio accusationis inieribit, I. . h. t. Verum 3e solemnas inscriptio, de talio extra usum sunt, & albiatrio iudicis plerumque fit condemnatio, ne propter talionis metum absterreantur accusatores ; qui tamen ne impune setant licentiam mentiendi, notantur infamia,L3. l. t. quam non effugiet is , qui alienam accusati nem persecutus eis ut suam mussam, I. 8. h. t.

Quod intellige procedere quoties agitur de publico- εrum iudieiorum quaestionibus : nam in privatis & ex traordinariis eriminibu , & caussis liberalibus ealumnios eoereentur extra ordinem ossicio Iudicis, pro qualitate admissi, sne periculo in amiae, I. 3. h. a. ol. 3. ρὰδ εωυil. Maior enim est culpa ealumniatoris in si vioribus criminibus ; ideoque graviori poena assciuntur, qui innocentes impetunt & subvertere conantur rmonentque Impp. Valent. Theodos sngulos univer- dirae debere cognoscere, non licere in eo quod noni ollendi, iudicum animo eommoveri, d. I. g. in. f. '.Nam subiiciunt iidem Imperatote r sallaciter in- γεusantibus nullius iuris Glor , veluti derivata excusa tione, proficit; non publiea quidem abolito i non priavata; non speetalis indulgentia, nee beneficium quidem generale eos subducit a pena calumniae, I. n. h. t. Imo etiam si se Uum alienum per talumniam acetisive

rint, Ze quaestioni subit ei secerint, domino duplum solvere tenentur, ι. s. h. t. quia non limit in praeiudicium domini illius servum reddere deteriorem, paulus I. sent. r. Icl. 3. 3. solent autem Iudices, eo tempore quo de caussa prin- seἰρali praesente accusatore cognoscunt, & pro reo absolutoriam sententiam proserunt, calumniam accusatoris punire in eodem iudicio, absque nova instantia,Li. A t. atque ad id contendere quoque debet accusatus, quia finito iudicio ealumniam in eoeommissam, Gntra iuris rationem puniit desiderat; sunmiti enim suit iudex ineici suo pronuntiatione sententiae. Etenim in ipsa pronuntiatione potest Judex eon ς'

demnare accusatorem, qui non obtinuit , in expensa litis reo juxta l. 76. F.d Itia eiis, o t. t M. d. c. eod. tis. ubi dieitur temerarium litigatorem condemnatio. ne expensarum multiari, non tantum in ea uilis ei vilibuη. sed etiam in eriminalibus , Couare. praer. qq. e. r a. Contra sentit Fachinaeus I s. r.e tr. p. a.

sed minus recte; eum aequitas velit, ut is damnum &sumptus praestet, qui eis mussam dedit. Et absurdum esset magis excusari, qui temere alterius famam & vi tam appetivisset, quam qui per errorem quas ius suum

perseeutus esset.

XLVII.

145쪽

i 38 Ant. Peredit 'Hect in Lib. IV Cod.

ii Hodie perni ioco est carcer o Iamii a panis tu me icilitiis , quae o in I beros cauit, non tamen earum si res sismare notantis .ia D. ,γionea i/l filia raram n e ;n metallum domno

prudentes , maximam pectandi illecthram esse impunia eratis spem, cumque introduceretur supplicium mortis, ps runt sedistingui poenarum genera n gradus. Primus gradus continet renas rapitales , quibus ni- ω mirum homo necatur. atque in ipsis capitalibut aliqua disserentia inuenitur: nam una est gravior altera et era viisma poena est ad bestias, ad surcas , ad crucem da iamnatio, I. 28. E. h. t. Ad bestias, ut eum illis rei de adgnarent, aut inermes bestiis obficerentur, aut pa-asfixi ii, de Votangi darentur. Ad furcas , ut eum nudi hominis cervix furcae inserebatur , & ad mortem usque flagellis caedebatur; quod quia durum , sublatum

fuit postea hoc supplicii genus , l. 8. f. q. F. h. Drauti & erueit suptlicium , quod homine libero , quam- tuis nocente , videretur indignum . Unde non nisi iam vi cruce afigebantur , paul. I s. v I t. ω.M. Omim

sum g. inde hoe supplietum iussu Constantini Impab, reverentiam dominicae pastῆonit: de quo genere supplicii Covat. l. 4. vir. να. c. 1. & Justus Lipli ut in D, I, Iuge ratiel . Suecellerent in locum istarum poenarum , aliae, etiam hodie usitatae, vivi crematio suspendium. 3eapitis amputatio, membrorum in rota e stafilio ; sed hae poena , L smili, quae nimio cruciam reum in si lutit aeterne periculum adducere posset, rarius uti ex- , a Nuti. fitiis Aetitionum . Mulieris damnata flaus, s pedit. At cum mortis tam uaria extent genera, in di .ur. . rimationem conceptas si, sequιων matris bio intelligitur . ut gladio in damnatum animia Vesta re iennam. tur, diei. i. 8. ubi inquit Ulpianua: animadvelli stlidio, 4 Narti .s 2, aetio personarum an cramine larea Ma- oportet, non iecuri , vel telo, vel stille , vel quo alio Uisis atii prodιιι ιι , iuvando Asr uri modo e nisi hosses sntyr item transfugω, qui ea pre sese a seipuII. 11 C, en as .mpulere doti ea re quarentis punienissem ii 6 Posui a tis stia nominatim d Iidiis suist impostae , ne- quae pendent a mero Itia eis arbitrio . 1 d. non potes Jti sex poenam augere 3 I minueri .

tinam maritim, io titanda erat Urna.

na a ciuntur, ut vivi exurantur.

Secundus gradus habet prenas quasi eapitalet , & ad 4 mortem maximὸ accedentes , quales sunt damnatio in metallum , vel in opus metalli , deportatio in insulam, coercitio in Opus publicum: quam qua dem poenam ope ria publiei, hi hodie probant . Inter em autem qui in metallum,& eos cui in opus metalli damnabantur, differentia erat; quod in metallum damnati, gravioribus vinculis premebantur . qui an Opus metalli , levioribus continerentur ,Ἀ. . S. 3. . Deportatio in locum indilii in aquae de ignis suceessit, saer a minata mulio l. s. ae lanis dumis. i. a. β. t .st. eou. dicta quasi portatio de eo iure , quod quis in ciuitate habuit in exilium perpetuum, annota latitur provineia ubi m

nendum sit i similis illi qui in op*ς publicum perpe

.i,i se ue damnatus est, quia uterque iura ciυitatis per

dit , t l. t. salva libertate ; quam tamen damno .. .ae prasumtione . tus in metallum amittit, & servus poenae essicitur, la)Pιὰk ae iis re , ando poenitentia faciat re- ι. f. Me tit. sed Damiamat novissime sanxit ne quisquam bene

tentiam.

amquam nullo saeculo invis tua sit qui . inscias

iter, delicta ne nimium serperent , oportere coer- ceri , ut quos virtutis amor non invitaret ad M. vesiciendum , eos saltem metus denatum abstertereta delinquendo 1 verui men priscis temporibus moriatem ob delictum inserti non fuit receptum ; tum quodnesit uidebatur , quamvis malos hominet supplicio capitis asscere; tum quod , ut apud salustium ait Caesaj, in luctu di miseriis, mors aerumnarum requies, non cruciatus putabatur, tum denique quod civium libertatem , non acerbitate suppliciorum insellam, vi Lioi ut gloriatur . sed lenitate leaum munitam esse uminerunt . Itaque maximam poenam exitii reabant inter-disionem aquae& ignis ; cum enim illorum elementorum Dia , m Jiae .lia nemo carere possit; perinde habebatur ac si esset is , qui eam sententiam excepisset, morte mul flatus. De hae prauia mentinii Tacitus I. yonno . R Cicero in epis . ad Artitum, & Imperatores r de driseriis, o ι. 24 C. de danar. inter et r. uae .

Et cresceti te hominum malitia, di cum intelligerent natus, idea ingenuus , ex huiusmodi supplieio seret 'servus , No. 22. e. 8. Lic t enim ibi de poena metalli .it Jhei r utrum ea coniugium dissolvat, huius tam est occasionis stituit legem generalem , qua veteres leges corrigit, de definit quod non amplius ut olim supplieicili hettas tollatur. Deinde an fine d. r. ad prenam me talli applicat, ea ue matrimonium non dissolvi, tum nec libertatem tollat , declarat.

Porth poena qua hodie viles, ab inique homines Acondemnantur ad triremes, comparatur a Julio Claro aliisque pee me damnationis in metallum velut successi vidi; sed nescio an omnino re te; cum is qui damnatias e est ad triremes civilia iura retineat, praesertim si taniatum ad tempus s ut si plerumque haec condemnatiose extendat . Hane vero damnationem ad triremes, Romania cognitam fuisse ex Appiano, Valerici I. v. e. 16. colligere licet; ibi enim fit mentio cuiusdam, quas. filium Uetaviae sororis Augusti direbat, remo trire mia publicae alimus fuit . Suetonius refert in Auguilo as. oetaviis p viginti millia servorum nianum uia ad remum dedisse , Joseph ι ip .anr0. t. Tertius gradus continet poenas, quae ad existimatim τnem & famam pertinent, propter corporalem punitimnem , vel damnum cum infamia, ut relegatio ad ten,

pux, si uigatio, manus vel alteri ut membri abscissio, Eua si matis, & si quae sint stiriles; de quibut multa scribit Clarus es Farinacius, di ante eos Alciatus. Sed observanda hic disserentia inter deportaticinem, Se re legationem , quod illa sit capitalis, hire non capitalis ;qilia deportatus a b iure civitatem dc bona amittat, relegatus civitatem, bona sua dc eorum administrati nem retineat; nisi specialiter in sententia ademta sustini, I.8. l. t. Deportatur quis in perpetuum de ad ce tum locum Mn.e causa, ex quo excedere non l icet; atque omnia iura civilia perdit, eaque sola retinet si e. et .i sunt

146쪽

TH. XLVII

sunt iuris tentium . At relegari in insulam, qui & ad

tempus di in perpetuum potest, sed cum retentione banorum suo tum & iurium ei vitatis, .u sectionis tem menti acti υω& passivae r. I. r. q. de iureia. σν rei g. ' Non potest tamen qui ad tempu te legatus est, ante snitum tempus excedere, L i'. h. t. ne pena & in diei a illudantur . Hinc si apparitoris, aut cul odis caria ris piari iam flum venalisque peisdia laestim si , ut

reus ante praescriptum tempti earcere estigi et, volunt

legislatores huiusmodi apparitorem competenti supplicio subiacere, & etiam in absentem insit pii . Et, A. r. Quot si vero ipse relegatus sua sponte exeesserit vel in exilio se gesserit turbulente L seditiose, capite punitur ,

L nti. h. . ubi Iustinianus addit i solo Mati iratus Alexandriae & Thebaidos mitte se posse in Gupsum ti in casn Egypti, & relegare posse in ea loca ad sex menses , vel in annum tantum ; quia cum lit re io insalu -hris,& insecta eulicibus & mufei grandioribus, posset 8 longior detentio relegatis mortem adserre. ' Recte pre

secto Augustali , & superioribun Magistratibua haeeres committitur; quia non omnium legitimarum tanarum irrostatio, omnibus iudicibus est permissa. Sie Pio curator C saris exilii pinam non irrogat , nis vire Praesidis fungatur, I. e. h. t. Et ipsa pro .ine in ' praeses licet imperium & ius gladii habeat, non tamen habetitit deportandi, l. s. f. de interLer rati . ut non procedit argumentum e cui plus est eoneellum , eidem concessum .ideri quod est minus ἔ qiuia id non procedit inritialibus, nec in iis , quae a lege alicui specialiter

conceduntur .

o Praeeipit praedicta Justiniani Constitutio , ut folios exilio temporatio, exul h custodia & vinculis ita tim dimittatur sine damno & mora, nulla accepta pecunia ; alioquin accipienti pena quadrupli imponitur .

Quod coti .etiit eum ι. 27. rq. h. t. ex quibus observant interpretes, damnatum in exilium temporale, spo. i sententiam detineatur in earcere, tempus illud eae

ceriς computari pro tempore exilii; di si pendente eu- lodia lapsum si tempus , non posse in exilium mitti ;sed solui a careere liberum , ac si implevisset exilium veluti & is, qui vere tempus praefixum exilii ex sol .it,

dentio in carcerem coniici ex priore delicto, vel loco antea interdicto arceri nequeat . Quod notabile es iti avorem reorum , quos vocant bannitos 1 de quibus

multa apud Clatum ti Farinacium . t a Sol bant antiqui tuet qui in levioribus criminibus rei dete etebantur, pistoribus publicis assignari 1 sed Gn.

stan inaus prohibuit, ne quis pro eoercitione deli Mi, vel putoribus , .el cisi cumque alteri eorpori eum alteriti sit corporis dicatur , t. 19. h. t. Carcer quoque inter penas ustatas fuit ; cautum tamen mandati Princi pum , ne ille si perpetuus , ι.ε.At. quia non ad penam , sed ad diligentio em custodiam eii in titue. I. 8.L . ut dum in suspensi, ea an inim iudicanti interim YEus delatu sab custodia retineatur sine pena tamen, in quam solum cadit tervus; qui perpetuo vinctus, manet apud dominum, eique operam ministeriumque prae stat , I. io. i. r. Nam servus damnatuq , si quavia rario. ne proprietas dominio servata et , domino suo od sequi de operari debet, I. th. t. Illegitima quoque pena est in specu aliqua detineri, &,ine ira necari, ut Martia nus indicat , cum ait: non posse praesissem aliquem dam rare , ne domo suo procedat , ne utatur vitae necessa. 1 iis, I. s. o io. f. ad interiuci. HI st. Cuiae. Id. i . at V. e. 34. '.Jure Canonico , quod mores sequuntur, etiam libeii homines psua perpetui carceris plectuntur, c. tiami ue me a s in s. Sed non niti ob erimina ea pia talia . Et lesa enim semper sperat con Persionem iari nitentiam delinquentium ; nec vult eorum mortem, sed magi ut converrantur di vivunt. Notant Inno centius & Panormitanus hancruenam carceris perpetui,

senae damnationis in metallum impostae a iure civilire tiari r quam tamen metalli pinam sub si ti/nt hoc tu te iam liberi, quam serva, I. it. h. t. At vero si qui in metallum fuerit pro crina . num deprehen ibrum qualitate damnatus , prohibitum est eius faciem stigmate δ et ornam I. I . r. propterea quod haec ad imagianem celei is pulchritudin s si figurata . sic hodierec Rum , ut ilietirata tergo, hutne tis , vel frania

membro inurantur . .

i, Sed quoniam dixi yrnam metalli tam iideris, quam

se vis it Pri . Excipiendi sunt decuriones,' . r. h. t. Item δecuricinum parentes , veterani & eorum liberui, usque ad primum dumtaxat gradum, qui neque mώ. 4nι. errat, P . . I. I .ua. II.

De Poenis. I 3

ralli, vel opε tu publici poena dissiciantur, sed in insit

iam relegantur, I. I. h. r. belliis vero nequaquam subiiciuntur, l. tr. h. t.

Mulier quoque quae se decurionis fillam esse proba- IIvit, immunit ei a psna metalli, r. q. l. r. Alias neque semitiis partitur,&squidem in perpetuum fuerint damnat, , quesi servae poenae conisi tuuntur ; s vero ad

tempus damnentur, retinent civitatem, l. s.f. 8. 1 . h. t. Si tamen ante conceptus si puer, quam mater eius in metallum condemnaretur, natus conditionem c quitur, euius mater fuit ante conflemnationem, IM. h. t. Et ex

hae eatissa, qui in utero eis praegnantis mulierit consu mendae, damnatae poena differtur quoad pariat, I. F. h. t. di liberam, quae praegnans ultimo supplicio dam nata fuit, liberum parere rescripsit Adrianus Impera toe, I. 18. E. vi parti iam M. Non debet enim calami taematiis ei nocere, qui in utero est, L 3 f. pen .f. d. f. Ex peredictis apparet aliter puniri decuriones ho ian/stiore homine , aliter humiliores; nisi agatui discrimine laesae Maiestitis, in quo omnium adaequatae leonditio, I. is. p. de tiis. Huic crimini es proditioni

proximum est ferrum sinum , atque insectum ad ar ma paranda idoneum, ad hostes transi erre, I. a. p. ctiae res expora. quin & maxime perniciosum Romano imperio, barbaros, quos indigere convenit, ut validioret reddantur instruere , eosque docere artem ante incognitam eonficiendi naves i quare merito in talea cap tale supplicium decernitur, ι. 23. h. t. Et huc pertinet quia Pontifex excommunicat ,& a gradu ollieii ddii

cit eos, qui arma ad Turcas vehunt , aut aliter barba me iuvant, ut habet rexi, cap. tu ε. . de Itidisti.

C te, in s delictum commissum fuerit ab impube tuere, qui doli capax est, impunitas delicti propter aetatem ei non datur; si modo crimen quod intenditur, in eam

aetatem cadere possit, I. 7. h. t. tantum enim minor aetast

ad mitigandam poenam suffragari potest, I. 37. h. i .ss.

d. m; rit . ut quia minor aliqua ratione deceptu , igno rasit rei veritatem, nee intellexit deliqum a se eom

mi sum ; seeθη si id intellexerit, & operta callidi tale delinquat 1 quod ex oualitate delicti, per ouae condi tione &diser tione aliisque eircumitinii ix Iudὰχ saei l)colliget, ut stituere pollit mitiorem aut graviorem petnam . De qua plura videantur apud Antonium Meren dam I. r. coner. p. ti quae nos diximu et Ap.

Est valdὰ hic notandum testas antiquit lis ecenat sui i6se legi a publicorum judieiorum, pro snsulit crimini

bua constitutas, quas infligi oportebat liciti sent Etitia non si is est expressae; quoniam lententia magi ad de clarationem Demos et committi, quam ad poenam de-eerendam pertinebat, i. et F. h. r. Item non potuisse Judicem efficere, 'no mimig'damnitum pina legitima sequeretur infamia, ι εῖ. F. desuri Di di ideo nisa licebat appellare, nisi majorem vel minorem legitima,p nam i r rogasset, I. 24. l . v υ κίαν. suis. Constat pri terea non potuisse Iudicem minuere ps-i nam etiam pecuniariam parti applicandam, eui tun ellper legem datum, uti in furto, l. Aquilia , rapina : 'quod diminuere non eii Judicis , nee s meram .indi

etam concernat: nam remittenda vel diminuen po pr-

nam in damnum reipublicae, imollitiam committeret. Inoθrest enim reipublicae, ne ad maleficia temer. qui Lquam molitiat, I. 14. h. r. En itaque afleo ad tractat te stibus Judex , ut penam legitimam nec augere , ne minuere pollit, I. i. f. t.ff. ad civ l. ' notetur infamia si mitiorem penam, quam leges statuunt, delicti, ima nati I.8. Dp. aul. γυ . de tipobl. ubi pari prna, quam leges crimini irrogant, punitur, rexI. 4 fis. Coi. ne vestim tam fmo viretur. Plane uti non poteti Juqex penam minuete , ita nee illam aurere : co itur enim secundum leges iudicare non de ipsi legibus, nee modum illi praescriptum excederes quia excedendo exigeret a reo, ultra quam debet: quod eis iniquum . at veto ubi vetu; ordo iudiei citum in usu eil. desitieritimae penae nonnunquam neglectae fuerunt, ruari, extra ordinem inflicta : unde tandem rinae legitim et arbitrio Judicit insistuntuν . quia omnia udicia aguntur extra ordinem: ac ita accipienda I. ta .rs. i. r. vel puteti dici, quod rinae non absolute pendeant ex iud ciuarbitrio, ut pol sit eaq minuere miti are , vel auoere .

sed demum urstetite legitima caussa. gie sdeli 'tim hu '

147쪽

34o Ant. Pereati praeleti. in Lib. IX. COR

tio id postuleti quod monet Marcianus cum ait: peripi eiendum est iu/icanti, ne quid aut durius aut remissius consti tuatur, quam eaussa deposcit . Nee enim seueri istatis aut clementia gloria affectanda est perpenso iudicio, prout quaeque res postulat, statuendum . In te. ioribus proniores ad lenitatem Iudices esse debent; in gravioribus penis severitatem legum cum aliquoiem tamento subsequi, I. D. g. l. t. de hoc temperamento etiam agit Constantinus in I. f. h. l. Quare si levius crimen admiserit reus . aliquamdiu in squalore carceri suetit, poena lenienda e ri t. I. ra. h. t. Sic s ex Pisione,

aut metu, aut errore deliquerit, aut ob nimiam paupertatem , ex interpretatione legum poetis potius mollienda ess, quam exasperanda, i. a. E. h. t. quin & Ana pecuniaria remittenda, I. cl. in fin. δε s. praf 9 Quid si reus tale crimen commiserit, 'uod membri

mutilationem exigat ὶ Judex prirnam moderabitur , ut unam ibiam manum, vel unum pedem abscindi iubeat rnon utrumque, Nov. 134. etiamsi ipse reus utramq; num, aut utrumque pedem alteri amputasse convinca tui . Hinc est quod iugitivo unus pes tantum ana putetur,fυ. δε fere sissis. Falsario una manus, 1 . 17. qa. Litat enim talionis pina ab usu recellerit; manet tamen aliqua smilitudo supplicii in eo , ut qua parte quis pec .cavit, ea plectatur. Addunt & hanc moderationem

Interpretes, sevi amputatio manus irrostetur, nec extimatur in sententia: utrum dextera an sinastra: utrum

ebilis . an arida, robusta vel vegeta sit amputanda isnistam poti ut quam dexteram ,& aridam ae debilem quam vegetam & robustam debere amputari, Clarus 3. Iin uis. 69. n. 4. ex ratione, quod poena sit mitiganti,& accipienda ut minime noceat . Ae ita in obscuri quod minimum est sequimur. Iogese res tir. It quamvis manus si arida , de ob id sne usu ; nihilominus tamen retinet nomen manus, quae etiam vix abscindi potest sine aliquo dolore. Et ut dolor absit, ipsa foeditas & deformitas est pro poena, Sichard. ad Autl.IM

novo iure n.8Cu Iovis fias. Quod autem utramque ma num non amittere dixi, qui alteri utramque manum amputavit; ratio in eo esse videtur, quod parum a mortuo abst, qui tam mutilus ell, ut membris ad usum sustentationemque vitae necessariis careat, D. Cutili nus do tire mihis lib. 3. c. i . si verti unam tantum manum habeat condemnatus, durum esset ea privari, nisi qualitas elimini , n mens legi latoris huiusmodi

pren E executionem findeant; alias commutanda vide. tur in mitiorem, Guar. lib. 2. - . resolui. cap . n. I. Nis cori suetudo loci certam poenam statuat, quam cia

r tur Judex indicere, ut habet Principis noliti edi

um anni 16I I. . .

ad Hine sotens s delinquens punitur pini statuti istius thititorii, ubi delictum commist & convenitur, C stens ad . t. initi lysi Iesis. Idque sive per accusatio.

rem, foe per inquisitionem procedatur: nam statuta

dicuntur leget publicae res diu illius populi ; &com. mitti ibi delicto videtur reus subiicere se legibus rinalibut istius populi.

II porro consuetudine aut statuto loci desciente, non ex illimo licere ludici Anam extendere ad membri abscissionem, vel mortem. Quod si tamen tanta si eriminis atrocitas, ut Anxm mortis exigat, non dubito quin possit Judex eam infiisere; cum publice intersi, crimen condigne coerceri in aliorum exemplum , &pro delisi qualitate, quae tanta esse potest ut mereatur etiam capitalem. Quod patet ex l. i. p. d/ iis qui

Iat . o it . ubi corporali supplicio, aeque receptatores ,

atque ipsi latronet plectuntur pro Judicis allimatione,

21 Caute igitur hie iudex procedere debet: nee priusprenam mortis decernere, quam legitime ei de delictoeonstet , vel ex consessione rei , vel proselmone testium , vel ali in legitimit probationibus reus convinca tur , ut vix etiam ipse ea quae commiserit negate suffitiat, ut habet . is. l. r. Nam ad poenam capitalem praesumtiones, aut indicia quantumlibet indubitata non si Asciunt, . ita ut rescriptum si, ex suspici ne vehementi neminem damnari debere , rasatius esse impunitum, elinqui facinus nocentis, i. 3. ff. l. r. iq. . praesumet. Panormitanus tamen , de Felinus ibi notant, ex vehementi praesumtione, quae aequivaleat probationi, pci: tiam ordinariam inserti potie ; malime 'b delicta M. eulta , quae dissicilis sunt probationique cuius ordinis e st dulterium , es smilia erimina, quae publice interellne maneant impunita, Franc. Sarmient. l. i. Iete i. eap. I. Ant. Faber. In Cod. ad h. t. a Ut g. Sed communis sere ubisue praxis recepit, reo exaspraesututione tantum convicto, temperandam esse poenam, quod lic Et non videatur omnino innocens, non pateat tamen de eius crimine per veram probationem.

Interdum prenitentia voluntaria caussa est mutantae aut leniendae poenae, ut in sagis, quas iacit plenitentia spontanea priuet ii tangulatat fiammis adjudicati ;cum alias uiuae essent cremandae.

Denique se ab arbitrio iudicum irrogationem rimarum dependere censendum est, ut nequaquam polluat hi excedere modum legis, vel iurisdictionis, vel interdicere extra territorium, vel poenam mitigare, post latam sententiam, etiamsi appareat condemnati innocentia: functus enim est officio suo, t. i 3. h. ι. Soli Principi permissum est, uti contra sententiam dictam restituere, ita Sc urgente caussa commutare, Ic remi tere damnato poenam; maxime s lGη si insanis artifex, vel excellentis roboris vir, qui possit usui esse te i- publicae. I. 3 r. ff. h. . ubi parcitur eis qui digne sepi pulo exi te possunt. Itemque reo propter magna ipsius, aut maiorem eius in rempublicam merita, Tira quel.

de pynis cutis. 49. O so. Ideo laudat Agricolam Tacitus, quod non poena semper, sed saepius poenitentia

contentus esset.

At litat interdum supplicatione principi facta, poe-23

na Omnino non remittatur, eius tamen qualitas muta

tur, se ut honestiores de nobiliores homines ob homicidium gladio plectantur, non ad palum allisentur , neve surea suspendantur ut plebei; adnue consuetudo observat, fundata tu I. 16. 3. q. f. l. t. Dixi poli latam sententiam: nam antequam illam proserat, etiam inserior ludex sit, nec habeat pote lutem dispensandi, poterit ob causam artificii, aut aliam temperare poenam: aliud s quailem est dispensare super crimine & erus poena, aliud rigorem legis poenaiis, ex caussa minuere,

Deteriodi probato crimine, s iuilla subest caussa re-romittendi mitigandique rinam, Iudax in sceleratoc de

noxios, Juxta criminis qualitatem, proseret sententiam capitalem, eamque quoties seri poterit executioni mandare curabit; cum ne detur iacultas supplicandi; tum quia quando reis conviciis spitium temporis ante seu tentiam datur,malignis artibus sape contingit eludi poenam, L a 8. h. t. Itaque poena dicta non debet prolixiore mota differri, quin per lictores mandetur executioni. Nec ideo suspendenda quod dimnati dicant se habere quippiam, de quo velint Principem monere, ad ei uictatum pertinens, i. . E. l. r. Simul atque, inquit Labeo, victus quis eli, eius malescit, cuius poena estitatuta, itatim ea debetur, I. - . s. vi m .ssu. Sic

que sute communi receptum eli. Attamen ex caussa non simus executionem potu e interdum suspendi vel disse tri; aliquando commutari & aboleri . Suspenditur

in muliere praegnante, quoad usque pepererit, ut dictumeti supra Saepe etiam servantur damnati post condemnationem, δή dissertur partia, ut ex his in alios quaestio habeatur I. 29. f. h. t. Et interdum s Princeps praeter consuetudinem iu-2Ibeat severius in aliquos.vindicari, ex coniti tu tione Cae satum suspendi debet executio, I. ao. h. t. Huius Constitutiosis illator perhibetiat Divus Ambrosius, qui reconcilians Theodosum Caelatem Ecclesiae, poeia i tentiam prius eum agere coedit de Thessalonicensium praecipiti nece ; atque hanc sanctionem cedere, de non

statim puniendis, quos ipse iussisset, nis post dies trisinta, quibuscua iae traderentur, d. r. ita: facile enim fellinatione caeca improvida saevitia pro severitate recipitur, es ut dicit eau.68. fρὰ.i γο Avs Mise

serti poteti,quod si pi inceps per iracundiam, aut inconsiderath aliquid acerbiuc de in i, aut iniustum subdi.

tum non teneri tali decreto obtemperare, cap. 3. . ad rescrip.piscipitque Imperator te .cripeta mi uita ab omnibus rei utari debere, L . p. 22 Uucis. Imp. Commutatur autem poeita per Judicem, ad quem ap-Σ8pellat ut, s ad O si in iubeundam damnati facti sunt

inutiles valetudine, aut alaris infirmitate, i. 22. g. l. t. irem si quis a principe mutationem sententiae impellaverit , vel teli itistione in in Integrum adversus sente tit iam ab eodem Principe, I. . tu ris ad sui. J. squis tempus rinae : ubeundie praefuitum in earcere im-rie velit, I. as. δεθά. h. t. aboletur rina exprelli,

148쪽

M . XLVIII. Ne sine jussu Principis certi, o e. r*r

pientia ac luee dignitatie suae , quem ipse solet iudiea

tutus . Vide plura in hanc rem op. Lb. a. t. deo f. orismo.& Jul. Ciarum in praei. 3. in. quaes. 78. n. s. eum princepet nocentem atque criminis convictum priposita impunitate dimittit; tacitρ cum quis diutino tempore honeste vixit: videtur per hoc purgasse erimen . Item si ac dat lapsus temporis aci. annorum, qua pleraque crimina tolluntur , uti dictum stip. defuiss. Non Obilat quod crimini sit ipso iure poena imposita ἔ eum non debeatur in conseientia ante sententiam , neque teneatur quia offerre se ad poenam corporalem . Denique tollitur pina per persectam rinitentiam in isto conscientiae: venit enim Deus vocate peccatores ,&eon sumit sacera, si poeniteant . At in foro contentio si non satis est poenitere t interest reipubl. delicta non esse impunita , sive ea snt publica sive extraordina. ia r ob leue tamen delictum p renitenti poena mitiga bitur,s id commiserit concitatus vel eommotus a re, in quam deliquit. Jul. Clat. i. n. q. 6o.ma αρ Finis poenarum praecipuus est rei p. bonum , quod omnes leges intendunt, & procurant; dum non sinunt crimina coalescere , sed puniunt non tantum leviori-hus, veram etiam gravioribus poenis ; quatum metu, suturum est ne quis temere ad delinquendum prosiliat, sitque tuta inter homines innocentia . Quomodo vanae populi voces non sunt audiendae, quo minus improbi condignis poenis coerceantur, aut innocentes abalonis

tur , t tr. f. i. h. th. o Igitur ; cum poena nusquam locum h1beat nisi tibi

noxia est, & peccata tenere debeant suos aue res , nee ulterius progrediantur , quam reperiatur delietam ;consequens est quot innocentes licet noxiorum hominum cognatione , asinitate , amicitia coniuncti snt,pinae non subiiciantur . Neque enim affinitas , vel amicitia nefarium crimen admittunt, I. ar. h. t. Unde crimen vel rina paterna nullam maculam filio infligere potest, I. 26. d. h. t. aut eum exeludere ab honore ,

vel successione , ,.6 f. de nυι- lanor. ne ob patris erimen filii bona publicentur, etiam ea quae tu e substitutionis filio obveni Vt, licti per medium p t in , t. a. f. de interdict. retis. Et hoc obtinet non statum in criminibus, sed etiam in eonitiatibus , in qui hus non praegravatur filius propter debita patris, Iup. n. filivis p o patra . Hi ne plerique eutaverunt a. i. 22. derogare severitati, I. 3. Dp. ad ι I. maj. sed mimis reue . Ut dictum stip. t t. s. crimen laetae Maiestatis non extingui morte , nis ab heredibus purgetur . Plane si quid ex alio delicto ad heredes pervenerit, Obna xii manent, & quando eum desuncto lis seit contestata, aut sententia secuta , ι. uv. stip. de λι ei. 2 fatis l. aliis servanda est praedicta regula e quod unius delictum alteri non noceat, sed quiique ex s.ci adinis. aditi subiiciatur , nee alieni criminis succellar exillat, ι. a 6. g. iae tit.

De bonis proscriptotum seu damnatorum,

6 Res uxori Amori a marito ante rearum , uri o d. ratis non publuantur .

ιιι apud eos manet .

TITULUS XLVIII. Ne sne iussu pi incipi certi Iudicibus liceat

confiscare .

a colu D reis eatis , quan is alia far per Iesem,

alia praeter tigem .

nis personalibuet transi ad realem , idest, b Lorum confiscationem . Confiscare nihil aliud est, quam bona alicuius damnati in aerarium publicum redigere , vel fisco addicete . Cons statio vero vel fit per legem , hoceii, lege aperte disponente ; vel etiam tacite , di in sequenm p nae utpote mortis vel deportationi , I. g. fis. iit prox. vel praeter legem' priore casu cun alcat onem illam exprestam , vel tacitam prae ses provinetae & quicumque Judex de crimi ue illo eminui ens, ipsus ueluti legis minister ad oput Plinei pisa sacere poteti ' Pollariore vera s agatur de eonfiscandi bonis alicujus in casibus a iure non expresssis ; tunc nec catta aequitatem penae extendantur, ne non maturo satis conbilo bona alicuius auserantur, ne ve asseelibus

Julicum nimium concedatur, sili principi de eui ille specialiter id iubet, vel eitis modi Iudici, qui semma Iraeditus est potestate tantlim eonsscire permissum et ,

. u. h. l. suminam vero potestatem h1bere intelligit hie supremum senatum principis, praeseeiosque praetorii, qui turmas generales dare possunt , di a quonam sententiis non proυocatur: credidit enim Princeps, eos qui

ob 1 ngula em induiti iam ad huitit uiscii dignitatem adhibeti iur, non aliter iudicaturos ti taliutus eis. pra i ,

on ιιem emancipatis , vis ea quae acceperunt a patre eum fras censerunt .

aa Hodie se uiscium mores in qtiibus criminibus Actim haleat e scotia.dia Et quibus bona con cura cedunt.

HIe tit. recte subiicitur superioribus , ex quo hi x

qui capitali sententia damnantur, in consequentiam penae bona quoque amittant e cuiusmodi sunt proscripti sue deportati, qui ex numero civium perpetuo eiiciuntur in insulam ; ideoque uec tellari, nec legare , nee legatum aut hereditatem acquirere polliunt. I. i . f. 2.1f. de les. 3. Hoc amplius ἔ amittunt patriam potettitem & bona , non silum quae condemnationis tempore habuerunt, sed etiam quae pollea quoquo modo acquisverunt; adeo ut heredem habete non polluit, sed haec bona poli Anim aequista publicantur, ι. h.t. Quo filut gravior si deporatiOms, quam relega- ationis pina : quandoquidem deportatus per privatio nem civitatis privetnt & omnibus iis quae auris civilia sunt; relegatus vero omnia avra civium retineat, cibona quoque sua, nis sententia specialiter ademta sue

Hine .st quod integro statu eius manente , non pro ii beatur publicatis honis, postea alia hona aequirere,& ex testamento capere ; ac de eo intelligenda I. ar. f. I. g. manciati, ne adversetur La. h. t. quae de deportato loquitur, cujus ut dixi, gravior est mira . V ruinis tameu levior est de potiationis poena, damnationa in metallum ; siquidem in metallum damnatus omnia prorsus amittat, di servus poenae e sciatur , ι. 4. h. a. quod aliter se habet in deportato, cui licit adimantur ea quae tutis ei vilis sunt, relinquitur tamen libertas, eum omnibus ita quae frunt iuris gentium; gc ideo etiam post poenam irrogatam, actus iuris gentium celebrare. ει ex illis acquirere pore it, altisque tibi quaesitan ali io-no cedere 1 tiam licit illae sui iuria civilis, proficili un-

149쪽

tur tamen ex contrassibun iuris gentium, Coctilius M

Τ ne nare , ides, ingenuus ex huiusmodi supplicio fit sera' uui pretiae, Aiath.seu hodie C. de donaι. nter vis. tior. neque eit in usu prena illa deportationi , uel relegati ni, , sed quo iam similis exilii, qua alicui certa prooineia interdicitur. In Germania frequentatur poena banni Imperialis ob crimen violatae pacis publicae, quod qui

committunt banniti vocantur, suntque instat holitum. Videatur Atid.Gail. Apace nus . tib. r. OV e. 86. n.'. 'Bonorum appellatione hie continentur etiam iura,' actio io & obligationes; ideoque fisco acquiruntur: sed N obligationes quibus reus tenebatur, in si cum quo. que veluti succelsorem transeunt, & conveniri poteli apud pro ratorem Caesaris a creditoribus damnati ,

non tamen ultra vires bonorum aequi litorum .

Hodie secundum mores nostros satisfiezi debet damnati e ,editoribun a fiseo illiu et loci, in quo illi coiit axe runt ; nee possunt remitti ai fiscurri alterius tertitorii. Quod si tamen delinquentis bona sita suetitit in dicer sit territoriis, quilibet sitas tenebitur creditoribus sui tertitorii satisnee te,non item alterius. Etiamsi credito xet habeant seneralem hypothecam in bonis damnati, ut tradit Farinae. in maxi P i. a 3. num. i i. o seqq.- Etenim quamvis si cus ius quoddam n titulum uni uel silem substineat; tamen a solidi praestitione, ultra vires honorum liberatur beneficio inventarii A esse iliaptionis, quae fieri solet, per officiarium ordinatium, . . h. t. In qua ὀeseriptione facienda, si hie negligeti.

terie sesserit, arbitrio Julicis male abitur . Si dolum commiserit, ita condemnabitur, ut aliud tantum quantum fuit subtractum , ex propriis saeuitatibu et fiseo inserat, d. I. . A n. Hodie lina huiusmoti honorum descriptione, honsigniatur ea Consuli 4 L Syndieic

locorum, & proceditur contra reum , qui seli contu mix seruatis fetuantis, proscribitur ti condemnatur definitive, bonaque remanent apud fiscum, nisi intra

annum compareat, probetque suam innocentiam, ut

Ideo quoque bonorum si delcriptio , ut sciatur: an illorum aliqua portio sit de consscatione detrahenJa,

ct reservanda certis personis. Nam res uxoris, cinae vel suceelsione qualitat, vel emtione, vel etiam lariagitione viri in eam ante reatum iure pervenerunt, da innato ae mortuo ex poena marito illibatas esse praecipitCon tintinui ; quia donatio talis ante tempus criminis ac reatus collata, pulicitiae Iraemio cessit , i. a .forid. donat. in εν. vir. tixo. Et eiset certe iniquum ob

delictum mariti, uxorem puniti. ud fit ut multo ma-pis uxor res dotales es paraphernales, utpote proprias sibi uindicet, aut certe quoquomodo occupatas riti ixecipiat ; sἰ probet res dotales se corporaliter tradidisse; uia non sumet et dotalin instrumenti exhibitio, I. s. . t. propterea quia in huiusmodi instrumentis multa

saepe inanites conscribuntur . .

ν Porro si ita tuto loci, aut pacto dotali eantum si in-

ter coniuge , ut bona consi uite matrimonio aequisita, snt inter eos comm nnia ; conficiatis bonis maliti, luva manet pars dimidia uxoris, etiamsi bona sint indiuiasa; quia eum ipsa non deliquit, non debet in aliquo puniit, .D. 24. Gail. a. sis. c. G. M. Iq. Non enim eii criminum sotietas inter coniuges; ideoque alter alter uacriminit infortunio adit tangi non debet,a. 9. 1 .r. I. a.

n in . . . pro foeta. At quid si ex delicto mi riti societa, auua si casu uxor tenebitur; cum 1 quum s t, ut qui participat lucrum, participet etiam damnum. I. 33. ff. a. t. pro suis , Charona. ad c r.

8 Pa. I. u. . t a. ' Quid si uxor deliquerit ,& ex deliciosio damnata sty Et s quidem ex una illarum legum

conssem natio secuta siti quae dotem publicat . quam bis solutum non sit matrimonium, interim fiscus dotem ea piet, salua a tione malaici contra fiscum, si sorte post moriem uxoris ex pacto dotem querari debeat. Sin au tem alia lege, capitis punita sit mulier , quae lex du-tem non publicat maritus ii adhuc duret mari ima

nium, dotem retinebit; si obitum sit, vel eius lueto cedat, idque ex pacto . vel reddetur mulieri vel patri, I. 3. o ff. da sonis manu. ι Si quid etiam in emancipatos libet os ante tempulcriminis , patrem coci ut iste clarue it, intestum apudem manet, i. . . .. . mn di do.taraone e Diti et in po tellite constitutis iactae, motae confit latitur, si pateria eadem voluntate perie .crauem, i. ah Ap. iis ovat. intra iis. uxor.

Item res fidei commisso subiectae, ins primo eniturae; solus patronatus & reliqui omnia iura, quae non pia sunt transire in extraneum heredem a fisco oecupati & retineri nequeunt; quia fistus habetur loco extranei Beces soris, I. q. f. ad i. itis. Maj. l. .lf in iure pate. qub periinet quod qui non poteti alienare contrahendo in praeiudicium alter M; non pol iit quoque illi praeiudieare delinquendo . I. I. h. t. Facit I. q. g. 2' inrota. o re M. quae uult bona damnati propria tantummodo publieati;

non etiam ea quae a genere, vel a maioribus provene

runt, sed ea manere hiberis incolumia. rare nudita

ea lege data damnato, ne transeant ad extraneum here dem, non publieantur, etiam confiicatis bonis eius. Nec etiam usu frustus qui debetur damnato, pendente eius vita, ei adimitur, nee morte secura ad si cum bertinet, utpote , quod morte usus rus uarii ad proprietatem re deat; nee i ut utendi timendi. cedi uendive, vel transfer-hi facto usui mei uarii potest in alium, quam propriet tis dominum, cum personale ius sit, ,. uita Lait. δε esse.EtlJ commoditas percipienda sitimas,Aliu uun ipsi diit, alii fle acquiri polliat, quia per huiusmodi aequisti n/m in fiscum nultum lut reale conlii tuitur, sed lotius usustultuarii praeiudicium versatur, I s. .i .E. Iuresse. Vide Molinam de primo'. M. cap. D. Quid isti tui si stitit ipse delictum commiserit propter laquo3 bona publieantur 1 an etiam publicetur legitima illi debita 3 Pulicari statutis locorum receptum dicit

Caballu iis , , . erim. e 13o. ae ita patrem teneri, piobato filii deli ei legitimam solvere, Iestimand imadtem condemnationis, quasi tune cederet dies l. iii mae . Idque ideo ut timore huius m ne pater dili entius advertat in mores filii, ne delinquit, surdus ἀ χα ι. a 4. eum quo sentio leo Miniam non publicari, at cou-demnato nilo extent descendentes, quorum potior caui .sa, ut infra dieetur. Quin etiam de iure verius legiri mam non publicari, mr pater filii delicto gravetur, eontra rapulam, que disponit ut delicta teneant suos

victore , nee a1 alios progrediantur, i. 22. p. de ρα-nii. Iniquum enim esset, ut pater qui in culpii non elusentit et p. ea ain. α se vi Uo cogeretur solvere lagitimam,

quae non m s D i multem filio debetur ac lic quas in diem incertum, qui eii loco conditionis. Hue pertinet quos rescribit Alexander Imper. 1 s fi igitu, eum eis et in pote late , in insulam deportati meruit, peculium eius quod in castris acquisuit, vel quod ei militatuto patet donavit, auferri patri non debere, i. .h. r. quod peculium tamen est in bonis filii, ut multo minu adimatur legitima. Sed cur peculium hoc puplicat in bonis siti, non transi in fiscum cuia fili ut non est absoluiὸ dominus calliensis peculii: sed tantam ha , t illius liberam administrationem, Misspositionem, manente domin tu castrensis peculii, non secus atque adventitit, vel prose filii, saltem in potentia penes patrem: quare ii de eo non disposuit filius, aut dispo uere on delictum non potuit, manet ius patri saluum, ex ueteri titulo retenti dominii, eique ab intestato h ,epeculium desertur in solatiuin, Aut . a Dassi alter

Idque Diiori ratione obtinebit in peculio profectiar tio, quoi pleuo iure est patris, tam quoad proprietatem , quam quoad usum fructum; de ideo contu His nis filii n ill , modo continebuntur bona prosectitia, nec adventiti , circa quae patri etiam aliquid iuria est; sed

utraque minebunt penes patrem , a. l. 3. quemadmo dum peculii servo tum, capitis crimine damnatorum,

remanent pene a dominum ; & g quid aliud sero; d

minu habui se procia velint, recipit, pretiumque rerum si quae ab illi; a tractae sunt, I. i. h. t. et aiturque servus dilata. plena rationem reddere adminiurationii ; sed me iniuille dominum oportebit in late , ut id vel tu et

fiat , ut patia suae reddi pollit, dra. n y . Et Eee ita

de iure obtinent. Startitis autem locornua receptum videmus, quod pater poenam pecuniariam ad quinti talem legitime persiavere teneatur, propter gelictum a

filio commillum, si non fuerit emancipatus; quamvis sane duium sit parentem luere delicta filiorum. Vide

An non iurem legitima, slio deportaro, e at fiscors

pu i mortem patris, qua titur Et hoc quoque negandum sentio, cum non sit debita filio ante mortem pa-ttis, tum demum non alias debeatur, quam s in

civitate inventu tur tempore mortis paternae : deportatus autem non ea iactu .iate i imo pro mortue habe tui,

150쪽

Tit. L. De bonis eornm qui mortem sibi, o c. 143

Me illi cedunt ulla iura. Qi modo nec partem faciat eum aliis fratribuet in legitima portione, quam liberam illis

relinquit, i. g. vi λαον. p contri Iab. nee n merum libero tum auget. Interim nomine deportati fu

lti nullo iure institui potest fiscus ; quia institutio est res

mere per natis, qua in fiseum non trans t, L. cui tantum cedunt ea ituae filio iam damnato, de facto sunt quaesta ; non etiam ea, ad quae illi ius remotum est,

aut potest competere.

16 At vero patre damnato eiusque bonis publieatis, ex illis mitio legitima liberis naris, vel posthumis, vel nepotibus servatur, Li. 7.θ. l. ι. ex dim ratione, ne ex alieno admisso contingat eos luere poenam quos pulla culpa contingit. Statutis locorum idem obseruari& nihil fisco acquiri extantibus nepotibus tradi istis d. Leo surdus, & ante eum Castremis cens. ar a. vos z. Floe iure autem dimidia pars bonorum fisco insertur, dimidi, piaedictis liberis conceditur , I. titi./.t. nisi mater damnata si, in cui ut deportatae bonit si ii nihil imris habent, I. 5. h. r. aut pater damnatus sit crimine perduellionis, cuius poena etiam in posteros trans t. Porro quicumvdamnati bona tenet, ea debet in urbe imira duo et menses, vel in provincia intra octo menses fi seo deserte ; alioquin una cum bonis etiam quadruplum s sco inseret, d. I. viti. 3. r. a. h. , , Dico liberis salvam manere portionem legitimam, illis nimirum in potente constitutis: nam emancipatis

non servantur bona damnatorum parentum; nec ius habent ad dictam dimidiam , nisi censerant ea quae antereatum a patre acceperunt. Similiter filia, uel neptis ex filio deportati, si partem in ea dimidia u lit habete, dotem ab eo acceptam conferre debet, I. 8. . .

, a Caeterum decorionis damnati bona non publicantur; sed si liberos non habeat, curia succedit, & vel per se na universa detinet , vel suo periculo commattit aliis, qui munera subeant. Sin autem si iciet tantum habeat decutio, hi soli in totum eti succedunt. Si filam uel filias, ad eas dimidia pars Scinorum, ad cutiam altera 3imidia devolvvitur . Si utriusque sexus sobolem, masculi semissem accipiunt; alter semis inter eos, &sorores dividitur rexeipitur hic quoque nisi decurio cumine perduellionis damnatus sit; quia iuste poenam adstos etiam pollertis tr n. mittit, l. titi. hoc ι.1ρ. Terum iure novissim variatum est nam prinei pio admissa eii publicatio bonorum, si liberos non haberent ex.inculpato matrimonio incestas nuptias contrahen tes, No II. deinde visum est damnatis reis, etiamsi liberos non haberent, bona fisco non esse adiudicanda, sed prioribus res inquenda; quod res non sint, ruae delinquant, sed qui eas poli dent, nec reciprocanum esse ordinem , nempe eus , qui dinni poena sunt, relinquere, iliorum autem auferre re ita alios punire insontes, uos lex sorte ad succellionem reorum v cabat, Novell. 17. c. ia. Ad extremum alia Constituti ne placuit bona damnatorum, quae Olim fisco desere hantur , ascendentibus Se descendentibu usque ad ter tium gradum reser vari , Notes. a 34. e. titi.ubi cum nullum extet uerbum de illis qui a latere veniunt, sed tantum a patur de descendentibus ti ascendentibus usque ad tertium gradum non video quid moverit Irnerium, ut extenderet Atis . Ana dumnatistim h t. desumpta est .ae d. No II. ad fratres & caeteros collaterales di qui sunt intra illum gradum. ' praeterea excipitur in v. Misti. crimen ma)estatis, ob quia nulla liberorum parentumve habita ratione , cuneia bona reipublieae fiscus aufert. Idem sanxit Fridericus tm p. de crimine haereseos, in Anth. Gu res δεριδ haeret. & reser cum gravit sit aeternam , qu im temporalem laedere mal

itatem ; observata distinet ione de qua stipio tir I adhaereticis, quod bona haereticorum fisco applicentur, nis liberos habeant orthodoxos: nam hi secum excludunt , i. q. .6. I. ro. ia I . ae hae t.

1i ofl autem legislatores criminum coercitioni accedere voluerunt consistationes honorum, id faelum est, non sae magno publicae utilitatis exemplo: ut quos vi tae & existit nationis periculum in ossicio continere non

poterat , amitiaonas bonorum metus terreret. Nam sunt

aliqui adeo viles ab e hiique animi, ut hunorum amis sone magis, quam ulla alia vel honoris vel vitae rael ra perturbentur. Sunt plerique inquit Quintilianus G I. 276. qui mortem potiorem, quam egestatem putent . Hunc spe lat J. C. sententia r male meritus public , ut exemplo aliis ad deterrenda male feta si etiam egestate laborare debet, L 3 i. s. a se. atque hic

egestatis, honorumque privationit timor, parentes ut plurimum movere consuevit, eosque reipubl. amici xes reddere. patentes, inquit paulus, pro a Delia magis in liberis terrentur, L . 3. fin. g. qtioci metas caussa. Durum namque illis videtur, si ex criminis sui oetasOne, filii a materna Rab avita, ae omnium proxim tum successione habeant ut alieni , L . Ap. au I. jus, m . . Sed hodie in multis prouinciis, dieit Iul. Clarus iura praxi L . q. t S. excepto crimine laesae maiestatis diui nae & humanae, non esse locum conficiationi, quae fiebat in consequem tiam supremi supplicii. Idem asserit Christitieus ou Au h. loua dum t. nisi ex dispositionestatuti uel consuetudinis aliter cautum sit, prout in Francia& Burgundia, ubi viget axioma: sti. . on carcorptis canciscat Mna, quas plerumque dominium aliae iustitiae sequuntur, qui gladii potestitem in loco exemcet, & ad quem pleraque talia regalia pertinet, ex concessione regia . In Germania & Belgio, utroque isto crimine excepto di vinae & humanae maiestatis, confiscationis bonorum locus non est, sed ea ad cognatos

quocumque gradu transeunt; praeterq iam ouod hic etiatam ex altis eriminibus, mobilia & quaesita fisco applicentur; immobilia & assectata similia .an tentur, quamdiu vivit reus, Zypaeus in nra Dr. Aeli ad h. t. Quia vero etiam in quibusdam loeis, bona immobi-aῖlia conficationem incurrunt, receptum est eam lolum porrigi ad ea bona, quae tune possidet condemnatus interritorio pronuntiantis 1 in quo s divers snt domini ius confiscandi habentes, iis bona illa acquiruntur , pro ratione & mensiit a iurisdictionis; reliqua vero bona quae in territorio inseriorum domi notum sita non sunt; ficus regius in ratione transmitte te prout etiam ipse solus boua occupabit ob erimen laesae maiestatis, quod regiae cognitionis appellant pragmatici, Bam. ιν. i. id do eis d. I Lue e. t 3. Ant.Faber c Mesent. pas Uefuit.I.

De bonis eorum qui mortem sibi consciverunt.1 cui siti montis .nferant, itire Mnitiuιών ' υat Ona

in eareere reperitvir moratius .

7 Au trytamen ponit uisistiam a furiose fustiis D ini. Non damnatorum tanthm, ver m ' eorum qui a

pro damnati et habentur, bona, fisco vindicantur, veluti eorum qui conscientia delati admissique criminis metuque futurae sententiae, manus sibi intulerunt, I. I. Le t. Etenim cum ista bonorum public tio in ei mine maiestati et locum habeat , cur in tamici do desperationis 3c impietatis crimine non idem ii tui dicemus 3 ut aliquid post mortem timetiit , qui nec mortem timent. N LI non in aIitim assim, ni qui se potu ι ore deis , ait Seneca Lb. 8. contri4. uienam sbi non peperciti inquit Martianus, multo minus alti parcet, j. 1 n. 6.st. Me t. Deus cum homicidium seri vetuit, non tantum alios, sed multo magis seipsum occidere prohibuit. Nee enim qui se occidit, aut laedit . alium quam hominem occidit & daedit utrumque omni iure vetitum: nemo enim est membrorum suorum & corpuris, ae vitae dominus; unde non nis pro fide & reipublicae salute ea perdere aut

prodigere licet, c. I nun c placuit. 13. q. I. c. qu cum in

Verum huius tit. explicatio ut procedat I. Requi- Σritur, ut reus poliolatus, sit in elimine' depreheu si . II. Quod tale erimen admiserit, propter quod bona adimantur damnato. III. Quod metu condemnatio nisti pinae, . ortem sbi consciverit s. F. l. r. Nams taedio uitae. vel impatientia insertunii violentas ma nux sbi intulesit, bona ad succellares pertinebunt, I. i. r. a suibus proinde innocentia rei erit de monitiandata probaada pia accusaticinem, vel deprehensa ora: is s

SEARCH

MENU NAVIGATION