장음표시 사용
131쪽
in Ant. Peredii Praelem in Lib. IX. Cod.
TITULUS XXXI. et D ei vilis asto criminali praeiudieet, & an
utraque ab eodem exet ri possit.
a otio modo unum altertim non mma at .
1 UOI uatia criminalium iudiciorum genera expo-1 sia, i actat Imperator de eorum concursu cum civilibu , ut sciamus: an alterum alteri pra iudicium saeiat seu obstet, quo minus alterum quoque move
a Illud autem in priniis constat, ex omni delicto duplex iudicium nasci; unum civile ; alterum criminale . Civile , per quod non ad vindictam , sed ad j m similiarem & privatam agitur; veluti, clam petit actor rem restitui , rinamve pecuniariam sbi ut parti laesae applicari. Criminale, per c uod agitur ad vindictam . ia penam alicui imponen)am . De utro que iudicio regula eii, quod idem contra eumdem , ex uno eodemque iacto , potest utroque iudicio ex rtiti , tam ei vili de re familiari , quam crimina de poena, I. tinica hoc tit. , quoniam in illo pr. vata utilitas , in hoc uigor publicae disciplinae spe natur . Ut non Milet quod res semel iudicata non pollit amplius retractari a quia licet sit idem factust, res tamen est diversa : alia enim est petitio rei suae, vel damni, alia persecutio vindictae. Igitur civili in-dieio finito, poteti adhuc intentari criminale ex eo. dem salio . . 'a Quomodo is qui per vim de possessione defeetus est, si de ea recuperanda interdicto undὸ vi fuerit usu , non prohibetur etiam lege Julia de vi, publico iudi eici Meusationem instituere . Et qui ob suppressum testamentum de tabuli exhibendis est, nihilominus ex lege Coinelia de tallis accusandi habet iacultatem . Ru su4 si libertus dicit se ingenuum , sici atque ea quae in enuo tum sunt, tam de operis ei viliter , quam etiam l. Visellia eriminaliter poterat perurgeri . planὁ sui servum alienum intercepit ec vendidit, tuiti tenetur ei. iliter; & de plagio eriminaliter accusari potest. P test etiam quis fle inutumento postea Nam egit civili iet, A. inde experiri criminaliter ex I. Cornelia de salsit, d. I. uni a ; quia, fit ibi dicitur , unum iudicium alterum non tonsumit . Videatur definitio i. au hoe i. An ton . . Fabra. 4 Caeterlim utrumque smul cumulari nequit, & uno electo ae intentato, alterum diisertur & suspenditur , donee prius finiatur. Sunt tamen casus, in quibus utici iudieiti intentato. alterum non excluditur, sed eon.
trit utrumque simul, atque ideli sort3 in instilptione huiust tittit . quamlis e D Iis actio crιminali pri oti iurat, non absolutδ dieitue praeiudicare, sed per verbum quan dis , quas plurex casu dari polsint , in quibus eonia utrat at lo civilis ti criminaliet; ut tξ si producantur ex eadem lem: quia tunc non est dubium quin possist utraque simul intentari, I. 23. ρ. I. me de fisi ubi eum qui eotam Judice literat falsas exhibuit, tradit Ulpianus, ex ea allione in sulum poenali teneri, quam quam iere Cornelia reus st; ita ut ad intereile possit agi et olliter actione in factum, di pro crimine ad poenam. Igitur quando ex elimine oritur duplex actio,poterit os sensus utramque proponere; stili est, illam quae tendit ad uitia illare publicam, & illam quae concernit inte
resse privatum, atque utramque smul intentare in eo
dem libello, licti non aeque et incipaliter, Jul.Cla . La
ex qua plerique inserunt , mota aesi e civili, etiam ex sep mio negotio , criminis qua tionem praeterri, 4isceptuique oportere eo quot lex non listinguat: Κ
Quae seu tentia vera est elim accusatio anteressit:uuia 6 interest ne retardetur per actionem ei vilem; quam reus tollituit; aut cum utraque amo concurrit & oritur ex eadem caussa, uti dictum per lum. ha. non item ex diis
ueria dc separata, prout hie proponitur: nam quia ini-ruius quam si inlli tutam a creditore actionem obruere ebitor conetur accusatione, & obiectaone criminis. quod cuin pro posta asione nihil habet commune λquare optim) ab Alexandro Imp. declaratum eit , ut quoties Judex videt morandae solutionis gratia a debitore crimen obiici, suspensa coanitione criminis eum ad solutionem compellat , I. r. sup r. de Di . Idem alios Caesares approbaste indicant verba Ipen .eodari. ur 3 uas .isi elial quae videlicet ex alia re oti tur)per sentenistiam terminara, o min, deinde fur induatio.
De crimine expilatae heregitatis .
oleae locum. Actenus de publIeis criminibus . quae ex legibus t publicorum iudiciorum dei endum 1 sequitur ut de privatis extraordinariis agamu . Tale eli erimen expilatae hereditatis, quod extra ordinem solet coerceti, ι. r. F. hoe t r. Apparet tanten expilatae hereditatis crimen eo easu intendi, quo Oti furti agi non potest; stilleti, ante aditam hereditateri, vel poli aditam antequam heres apprehendetit posuisonem 1 nam in hunc casum furti asionem non competere, palam eii; elim heredita iacens dominum non Dabeat, I. a. e Ttillim. E. et . ' idelis quis alienam hereditatem expi- alaverit , defieiente surti actione, convenietur ab herede , qui pollea adivit, actione expilatre hereditatis,
ι.tillima atque haee conventro, de vi elotia obtenta superre communi, etiam coheredi proderit .. potest etiam privignus adversus v tricum hae in ione exheriri, I. r. e th. uti & adversus novercam quondam suam Opi lantem hereditatem aui, La. et r. non etiam dei n-cti patris : quia tamquam uxor tenetur rerum amoti rum. ' Uerum quamvis expilat hereditatis criani. ane, promiscutis usus , exemplo actionis furti , ream
uxorem seri non patiatur : tamen heres eiusque filius super iis qua de patitis bonis massJer, aduersus eam in rem actione experiri non prohibetur, I. . Me tit. Ideo autem 1n hac specie denerantur expilatae hereditatis deserti iudieia, quoniam iam a sena , uxor socia rea humatur atque divi e domu et i seipitur . d. l. 4. iis p ne. Quod ait inet ad te; amotae fluctus, extantes vin dicari possunt, consumpti ver , eondicum e condictio ne sine mulsa uel ex intulla caussa, d. I. . tu sis. ' Lyesuriae caua ei. ex lege . praeterea haec actio deneoatur heredi contra Ghere. q. dem, cui communis arcae clavex traditae sierunt disicit enim volntita heredia cellare omnem eon trinationi.
suspieionem, ' furti expilatae se hereditatis actionem; sed ad exhibendum contra eum agi potet ii quae actionec ventu , non poteli exceptione compensatioia tu a tueri, qno minus res exhibeat: etenim compensatiani ratio non habetur in iudicio ad exhibendum, quoi e Fptet parator in ira, sed in iudicio pranei pali, quo de rerum proprie tue cognos tur , l. t. Me t r. ubi dire cta quae lito dicitur quae eli Principalis , Tu opponitur proe paratoriae. Liberas autem defuncti inter so n erit haec actio s
132쪽
proseia . Qub secit i. t. q. h. i. quae habet hae accu latone eos coerceri , cui alienam hereditatem expila runt, non est autem aliena liberis. Idem dicendum iti heredibus, quorum in lembitati consultum est fami liae eleiscundae iudicio, L .fura Din. e re se. ut crimen hoe frustra intentetur, nisi tamen liquid, consti terit eos. per fallaciam , aut dolum malum rex amovisse, .LLI . quoniam in dubio non sumit ut coniectura doli, aut consilium Gaudandi in heridibus, Geiis , aliisque qui re
8 De hoc crimine , uti & de ceteris, in urbe cognoscit
praesectus urbis, in provincia praeses, I. r. hoc tit. pendente autem cognitione non oportet emolumentum legatorum , legatariis iisdemque libertis defuncti auferri, aut differri p etextu coercitionis ob expilatam ab illi flhered uatem, I. 3. Me tis. qu )niam hoc crimen suura pe-- nam habet . ' Quae qui flem eli arbitraria : habet ta- men hetes electionem 1 utrum uelit extra ordinem hane aesionem intentare ; an iure ordinatio rem uindicare, . 3.ff. h. t. concurrit enim ei vilis eum criminali 1 nil ob.
si in te LtiIt. l die e r. quae hab/t, loco deficientis aselonishoe crimen intendi eos .ister nam accipienda de alia aEtione eriminali, surti uilitat, non etiam civili, Glors ibi Ant. Faber iv fiis Coae ad h. t. definit. r. ii Addit quoque dem s. r. hoe trimen vix in usu esse , postquam generali sonsuetudine inquesum eis, ut heia reditariarum rerum posse Isio ipso iure, absque ullo sa-εlo qnalis penes defunctum fuerat, in heredem quem libet transferaturi proindeque si quid ex hereditate surriripiatur, potius est ut ipsa heredi iurium neri videatur. Quia tamen sep/ eontingit quod heres necdum agnove. xit hereditarem, deque ea agnoscenda tel adeunda detinerat ; atque ad eum effectum silet tempuet impetrare is, autem interea hereditati curatore dato, furtum fiat, hunc euratotem expilatae hereditatis, non furti agere oportebit ; quia nimirum eo tempore nondum per quemquam pollissa sunt bona hereditaria, non magi quam ii iacerent, nullumque haberent domi num ; quamvis hereditas tamquam domini, seu c iussam hi dent a
domino, stibilineat persona in deiuneti, I. . s.h. t.
i r T T .s a es; l eram ramorum competat, duo con currant necesse est, Viso dona misi neque hie uit sitie dolo sisset t. Dolo autem malo sacere vi detur , non tantum is qui ripit, sed & qui praeeedente' consilio ad hoc ipsum hominex armami collieit vel ab alio coactis utitur , ut damnum det, bonave rapiat. I. r. 3.3. 8.st. h. t. Praeterea haec a io quaecum bona sua retrahit ablata , potilis a3 bona mobilia moven-mque, quam ad fundos p r iniuriam occupatos pertinet, Lia. t. nainuis quae adhibetur in immobilibu , in vallo magis est'.
et Competit haee actio non solam domino, sed n omnibu et quoium interest rem esse salvam , uua tenuet tamen ex bonis eorum suetit . Quare sive locat, stihi tres. sve commodata, sue pignorata, sue depositi Be de statii peticulo ea res sit, sis bona fide qui possideat, sive ultimi ullum in re habeat, vel quid aliud
iure. ut intellit eius non rapi, semper competit lima stio , d. f. r. l. 18. se . Qui rudi ei dabitur cui de- sanctus res douauit, contra heredem, qui donatoli 1 u cessi, l. r. Me tit. Itemque debitori eontra creditorem, qui rem sibi obligetiam rapuit, L 3. hoe th. Eimoriante traditionem ut non competit aetio serti. ita nee
haec competit. Inali quod ina ise ipso tenebituecisti, si ante solutum pretium tem venditori surripuit, i. 14. . . f. de stiri , . 3 ' Datur adversus eum qui rem rapuit, vel rapinae e L
sam dedit dolo malo, etiam eontra novo ream A vitricum ; qui tamen ii rem raptam veni id rit, in arbitrio erit rapinam passi: utrum hae actione in quadrii plum
malit experiri r an verb negotiorum gestorum, approbando venditionem , pretiumque petendo , ι. ms. Mei. Est & in arbitrio illiuet agere adversus dominum rapientis hae actione, aut si servus domino nesciente ei rapuisse dicatur , dominum convenire noxa li aElione apud competentem Iudicem , I. . h. t. Competen est in provincia praeses, in urbe praesectus urbis, uitiIL Li. θ. del. praefurb. Quod si errore ductus quis; rem quam suam esse exi- 4simans, rapuerit, videbatur absolvendus a Poena, nona rei praestatione . Vertim ne hoe modo contineteret illud legibu , noluit Imperator Confli in dione sua id esse impunitum . Itaque sanxit, ut dominu et rem suam rapietis ab alio possessam , cadat dominio rei ; su alienam rapuerit , tune ultra restitutionem eius, etiam aestimationem eiusdem rei vim pasto praeitire teneatur , I. 7. Cod. is et . Quod obtinet non tantum in raptore mobilium, vertim di in invasore immobilium. Coe cenda enim est eiusmodi temeritan convellens vincula
publieae quietis, & au floritatem iudieiorum; quω ide, inuitura sunt, ne quisquam sibi ipsi tua dieat, aut ri
mittere valeat ultionem, I. i'. sup. de Ad. s.f. .rlura dixi si1pta tit . unde vi. Aelio haec tendit in quasstuplum Intra annum utilem, e post annum in simplum , f. a. r. q. 3. Me i p. idea ad rem t mcim ; quia est praetoria poenili , non solita, excedere annum . in quavruplo autem isto etiam renipsa continetur: ita ut tantum in triplum si poena, ut docet Ju finianua iis l. Me th. in ne η . Itaque minor est haee poena, quam serti mini se iii; in quo quadruplum totum eu pretii. Si quaeras; eur ser mini sessus poenam mitorem luit quam raptor , qui atrociui delinquit, extorquendo prs senti bona sua, vique aperta ea boni rapiendo. quam qui fraude ResponJrndum , raptorem graviori patina a sei, eo quod pluribus actionibus tenea tur. Nam iti primis etsi sue nee manifestus planiatur prena dupli; raptor tamen semper, idest. etiam non de prehensum cum serto, vel in isti sutandi, punitur p ee ιtii ti . lirali n elim raptor eu sur minise deprehensiit in ipso deliEho, misi festi sulti poeni plestitor, LM. 3. f. d suo. Interduin quoque tenetur inre telo
unde vi . Denigne aecusatur de violentia exi. Iulia de vi publica, aut privata, cuius poena est deportari . aut publicatio tertiae partis bonorum ; cum alia sur solum extra Oedinem e reeatur multia pecuniaria , I. sis. desti/ris ii . . I. is vi et . Uideatur Leoni non ed hoc rit. num. 3. 3e Lyelam a g. mem uis. oelo . tue ii hodie puniatur rina raror, exprimitur in Constitutione Carolina ort. 126. Dillyri a strat latore , , haeci latrone , squod latro simul si homicida ; eras sitor sve prηdo . qui viat oblidet Ze spoliat a,' iee γ . Unde latron fletu rea suspenduntur: hodie passim assciuntur rotae supplieio, ut conspe nudeterreantur alii ab iis sem facino tibus , Asia tio si agnatis interemtorum, eodem loco poena reddita, in quo latrones eaedena patrarunt. ι. . , . pen. f. de panis . Grastatoreet capite puniuntur setim seiro aggredi. e 1 pol i ire instituerint, es si pili in
itineribus id admiserint d.f. 28. .io. Ali,eonrin non
punitur hic ordinaria poena; quin & illa mitigaturi; pa-
tum si ablatum, riguera decis. o.
Oe erimen est specie deli li extraordinati I , quia ia x o, impostiiram. dolum de maehinationem , primpii 3 compotit . Videturque se dictum e)se a steth varii coloris animalit nam varios h mi nec doluilis , fraudulento eamns . Sed seneralitas accipitur pro omni crimine quod extra ordinem vindieatur . Nam ubicumque nomen di titulus eriminis descit, aut non
currit, illio id cenetalem acositionem de eminin
stelli a tusconsigimus, ι. r. b item stestioni.
133쪽
at 1eensatio Inter erimina publica non habeatur . 3II. ti Intenditur autem contra eum qui sciens tem alienam
obligavit, qui vendidit, vel permutavit, uel dedit in
solutum rem alteri obligatam, vel donatam , is ranae eo qui accipiebat, I. r. h. t. vel rem alteri oppignora- iam alii 3enud obligavit, dissimulata priore obligatio- me , I. I. l. t t. vel in necem ereditoris aliam perlonam subiecit quasi in pignore anteriorem . I. titi m. hoc tit. Item hoc crimen committit qui merces venales suppresst, vel obligatas avertit, vel corrupit, vel aes pro au-
in subiecit 3. F. h. t. a Poena stellionatus nulla legitima est, elim non si legitimum crimen, ut rem extra ordinem puniatur arbit,io Judicis dummodo prena non egrediatur opus me talli in plebe isi in his autem qui sunt in aliquo honore positi , ad tempus relegatio , vel ab ordine motio est xemittenda, periurium eius qui pignora sua esse iuravit, exilio temporali punitur: nam &hie in stellionatum incidit, I. .ff. h. t. 4 Illud sngulare est in hoc crimine, quod oblato omnibuη debito, & solutione iacta ante litem contestatam elimitii η instituendi caussa perimatur . I .l .cum rapi ,i & suri ad poenam evitandam non prosit ante iudicium,& litem contestatam, rem ablatam restituere, I. Denss. da liboneν. ν t. Denique cessat stellionatus accusatio, si dolus ab st, aut adversarius de crimine & fraude participet , d. I. I. uJι. h. t.
Sed quomodo intelligendum , quod dicit Ulpianuh
damnatum de stellionatu infamem non esse, I. a.d. h. a. cum alio loco dixerit eumdem insaniem esse in I. is . δε Mi ytii nor. am. Cniacius recte d i stingui l l h. io. Afrap. 26. aut inquit ex causa famosa stellionatus crimen ἡescendit; aut non famosa: siue quod id in est)s concurrat cum hoc crimine civilis actio famosa , ueluti de dolo, erit etiam crimen famosum, & eo damnatus infamia notabitur: s non famosa actio concurrat, ualis est pignoratilia, non erit crimen Amosum, nee amnatus set infamis ; clim talis non fiat nis secuta sententia, ex eo crimine quod iudicii publiet eaussam ha-huit , I. 7. g. deptili. itii. probat & hane conelliationem mare nus I b. i. Z p. tep. 42. 3c Besoldu eam hoc exemplo confirmati s quis, inquit. rem uni oblisa tam , alii sciens pignori obligavit, tenetur contraria pignor etitia actione , quae non eli famosa contra si quis merces, quas mihi debebat c stipulatu . corruperit dolo, di se tradiderit, tenetur civili actione de dolo, quae est amoti . Eritque hoc casu iudicium stellicinatus iam
sum . plura telet ad L q. panis. in istisaris suis .
siti ici de De o, avit Nehementer irato p
tikisi vindiear moritus, non contra .
di tiria dictis, o rei ista ner t. dis I tiriasmel remissa non rem iiiii ; a stipe, o Elise illis oci inieres expenses. Non miab legibus coereeti debet is, qui contra xive damnum alicui dat, & aliquid ex rius patrimonio minuit; verum etiam is, qui in contumeliam contemtumque alterius quicquam facit, quamvis nullum damnum ei inserat . Unde meritb actio iniuriarnm comparata est , qua huiusmodi contumelia vitai cetur . Nam iniuriae nomine contumelia continetur . ti contingit re aut verbis . Hi ne alia ea iniuria realis , quae re ipsa si, corpuet alicuius pultando, caedenso, percutien3o, attentanda pudicitiam, ut nimirum expudico quis impudicus fiat. Alia verbalis, qua comprehendi turea quae fit scripto, ut cam alicui convicium fit, I. s. l. r. vocando honestum , ti ingenuum hominem servum , ι. v. h. t. aut delatorem , cum nuntiator non si, I. 3. h. a. aut homicidii e .leium obiiciendo, d. l. 3. aut pudicae mulieris honorem laedendo, appellando eam ancillam, I. ρ n. Me rit. dummoab non
inconsul Q, sed iniurianqi animo dictumst. Etenim hie iniuriandi animi et ex iρso dicto .el facto a
iniurioso, praesuinitur . Ideoque iniuriam proselenti incumbit probatio , animum maledicendi abfuisse. δI. s. hoc t. onerat enim eum praesumtio iuris, elim talis quisque praesumatur , qualis apparet; & praes mitur dolus quoties quid natura turpe, I legibus prohibitum profertur . si velli vel ex circumstantiis , vel alia contraria, non tamen semienti probatione de inimo infamandi probabilitet dubitetur, reo iuramentum purgationis desertur. I. s. f. 8. g. h. t. Quod s verba indifferente e snt prolata , suique natura mirilis iniuriosa, actoris est probare animum iniuriandi , allax absolvetur reus, I. 42. ρη. de re . iur. quae pro batio fiet per coniecturas arg. l. y6. 6 1 .uere mirit. Cum igitur ex animo iniuria aestimetur, sequitur a quot furiosus, amens, impubes, dormiens, ut potὸ in eapaces floli, propter dese tum animi, iniuriam se cinia dici nequeant, quae eon i tit in assectu satientis, I.
3. 4. i . f. h. t. Quid de prodigo Et quia doli capax esse, & nolle ti Uelle habere perspicitur, iniuriarum
teneri verius est, I. y . de res. υν. At summe ebrium bteneri non puto , clim mentis exilium patiatur, ut non tam ex proposito, quam impetu delinquat, I. ii. f. a. E. de poenis , nisi studio, &data opera, potu se ingurgi- taverit, sciens se ebrium effutire in quo libet iniurias; luia talis dolola trocuratio non exculat a poena iniuriae. ustam nee asseciatam iram excusationem mereri rationis est, cum solo tempore a furore distet. Qub per tinet quod dicit Paulus: non prius ratum esse quod eat
te iracundi 2 fit, vel dicitur, quam s perseverantia adiparuerit iudieium animi suisse , I. 8.F. de res. Dr. Attamen, s quit iuris sui conseruandi R de se Men. q. di eaussa , perseuerauerit in obiecto vitio, non tenetur iniuriarum, cum executio iuris iniuriam non habeat, & possit hie alius esse animus , quam iniuriandi, non
debet praesumi doluti quomodo potuit quis in iudicio ob icere, quod tectis productus si infamis; quia testi
monii dicitidi ius non habeat. quod si excommunic lux et habent enim hae obiecta alium finem quam n cendi , videlicἐt remouendi aduersarium, di elut dicta infirmandi. Cavendum tamen ne assectato auris calore citra probationem de coniecturam illa vitia obiiciantur; uia convenietur iniuriarum, obiiciens , Fachinae I l. 9. conlν. cap. 33. Plane si quis s infamandi eiusti servitutem alicui obiecerit, & in hae assertione pers veret, quia non potest iniuriarum conveniti, antequam pro libertate pronuntiatum si, i terim qui se os, aut ancilla dicitur, protestabitur de iniuria, petet ue subscliptionem eius qui obiecit, ut demum finato tu telo, iniuriarum agere possi, L n. loe rit. Joan. asande I b. 1. 2M . t t. g. def. Io. aeritur: an veritat e vitii excuset ab iniuriarum sactione P Distinguor aut enim animo propostoq; contumeliae inserendae quid obiicitur; setiε ab eo qui im
134쪽
eonsulto extore in rixam prolapsus est aut crimen obj-ieitur sine conuitio, vindicandae reipublieae, aut iuris sui conservanti gratia . Priori casu , propter caussam contumeliae datur iniuriarum ali io, quam veritas O tecti non tollit, I. s. Me t r. Etenim inhumanum est alienos defectu detegere, sine aliqua utilitate publica. Posteriori casu , quippe cessante caulla, proposio faetendae contumeliae , seu iniuriae , haec ael io cessat, I. 18. EI- ριρ. quia non est ratio ut puniatur is, qui detegit proditionem, caedes & smilia cum studeat com
modo publico ; hoc ita quatenus illud intendit qui nota
centem infamauit: nam si per accidens commodum publieum sequatur , primarii, autem ille intendat privatam uindictam , aut contumeliam, non eum veritas
convitii effimet a crimine iniuriae, nec ab eius punitione , ut habet Constitutio Conllantini io La. Cia. d olf
Fachinaeus I tip. d. loco ro. Covat. lib. I. vari resol. c. II. n. 6. Gail. Lb. r. ias. . Coras. Iis. 4. m f. c. 24.
4 Eo pertinet quod immunis non si ab hae poena qui dixit alicui quod si usuraritis , aut illegitimus; quia lex omnem convitiandi libidinem punit, quae ei in eo qui erimen detegit. quod deteri parum prodeli, Cravet tarens 14y Idem consuluit iniuriarum teneti eum, qtii obiicit alicui crimen post restitutionem a principe concessam , e . i58. Excusabit tamen sama publica , non solum a calumnia, sed & a pina ; praesertims is qui crimen obiecit, aut alium usurarium nominetuit . a fide dignit se id habere alleget, tam eis probare non possit, Faber inho Cia. cI h. t. de . . 7 Ctterum non excusatur a poena iniuriam ;nse etiacum praefatione honoris, quae contraria facto est elu ea xet , sue , ut ait J. Q in I. I a. q. de aeq. hered. quod ad
misitim contrariam voluntatem declaret. Et verba in
tutiosa satis animum iniuriandi demonstrant, I. . h. t. Ad inititiam irrogant, quam honoris illa protestatio non
salvat, quippe naturae actus contraria. Unde consequi
tur qhod is, qui dieit: mist ris, fare., honoro, iniuria jum conveniri possit, Gail. Id. a. obf. e. roi. & Fachi naeus d. lora e. ar. Non ita ille qui molest3 se punitido tib obiecti dixerit 1 non est vertim quod ais, vel innitia νιι; quia abest iniuriandi animus , ae eum excusat in is consultu redarguendi calor, vel rusticitas, quae etiam in maioribun solet excusare, I.7. 3. . f. de ri . quamquam s dixeriti folia ossetQrus, non videatur esse culpa,
nec male locutus s verum dicat; maximὸ cum talis lo-etitio in iure usurpetur, I. 1 tavra d/ δυ'f. refer pr. 3 At veth dubium non est , quia provocato per iniuriam, liceat eamdem retorquere: dummodo iὰ faciat incontinenti , & modum let vet, ad exemplum eius quod supra diximus de sicariis, quod adversus armatum liceat armis se defendere, I. 3. F. uestis. Obti . Ut idem licere debeat circa verba gravia, que honorem lidunt, eum eluet non minor si habenda ratio, quam vitae. Alii tamen hanc paritatem non admittunt, quia sedi in repellenda υi, se in contumelia periculum est in mora, implorandi auxilium Indi eis . Sed haec res ita temperari potest, ut liceat non aliud erimen reponere, sed
sibi obieeiom.repellere , quoniam illud ad vindictam , hoc ad defensionem spectat, Fachinaeus d. Io o di Gail.
cap. a . ubi dicit prov ea tum ad eumdem modum re
spondentem , honoris sui defendenta gratia , non habere animum iniuriandi , ut merito iniuriarum conveni-ς ri non possit. I. a. f. i. g. h. t. Etenim delicta invia tua compensatione tolluntur , δc per illam aes io iniuriarum cessat: hae e enim non publici iudicii, sed pii
vati continet querelam , I. . h. s. ut sici se eesset, etiam cum laeemtus paulli acerbior , aut effusor fuit in retorsione iniuriae, quia temperare non potuit iusium dolorem ; se ut tota culpa & dolus si penes illum, qui provocavit, & iniuriis caussam dedit ars. l. uer. ψ. r. f
u . qti I. atque ita cum dixerit quae voluit, non mirum si quae non vult, audiat.
io Quid si allegat se prius iniuriit lacessatum N provocatum tu i fiet Non ided magit in iuri tum a te poterit riuiscere enim ei debet , quod statim iniuriam retorse rit, seque vindicaverit uerbis, aut titio . Etenim eum
sibi i ii ius dixerit, in eo, quod poterat auctoritate
iuris implorare , non est quod legis aut inagistratus opem sentiat. Imr, ii iniuriae, quam irrogauit, atrocitas id exigat, condemnari potitis deberet in expensas, in quas semper condemnandus eli, quisquis in lite improba perseverat, i. lo. is.1. deItidie. a x Patitur quis iniuriam per temetipsum, hoeest, cum
dii hcth ips patii mil. vel matrisam l. vel patrono fit
iniuria , par itir inst. l. t. Interdum n liberto fit, cui proinde contra patronum iniuriarum actio datur , &inulto magis contra eius heredem, ι.ε. h. t. quaa suam
patronum non adstringat nis atrox iniuria , veluti si ab eo libertus vulnus accelerit, vel graviter pulsatus sue rit , I. . f. r. F. h. t. Seu heres patroni etiam ob in uiariam levem conueniri potest , Accursui in v. I.5. 3c alii. Per alias personas iniuria sit, quando per consequentiam fit his, quos in pote ilate quis habet, veluti liberis ; item uxori, ac nurui: nam hae personae iniuria assecti actionem patri, marito, ac socero acquirunt,
quorum nimirum vel potessati , vel assectui subiectae sunt, I .is. f. tio. 6. s. r. Qub fit ut iniuriarum actio duplici ex caussa idest , ob utramque iniuriam) marito competat , si eius uxori de filiae facta si iniuria i ipse
enim quas propriam pati intelligitur, i, r. h. t. propter indiViduam illam coniunctionem suae ex matrimonii sanctitate contrahitur. Qub st, ut D uxor per iniuriam in adulterii suspicionem vocetur, possit maritus in instanti , vel eo ipso die , parem iniuriam obiicere , ut notat Faber inso Cou. h. t. do nil. 3. cite iam viro
iniuria affecto, uxor iniuriarum agere non poteriti defendi enim uxores a viris, non viros ab uxoribuet aequum est, I. r. E. eou. nis de captivitate, aut incarceratione,
aliave personali iniuria agatur, quae ad ipsam quoque pertineat uxorem , L . O 3.fv. de his qtiae arcus m s.
N im autem citeris de familia propinqui iniuria-i arum agere liceat, dubitatur λ Idque ea rataone, quoalex patri di marito tantum agere permittat ; α patri
non ipsa legis Corneliae actio, sed praetriri, Alum competat, t. 1. 6. E. h. t. Quod si tamen tarn atrox si convicium , ut idi totam familiam redundet. non dubita rem asserere omnes coniuncto; iniuriarum a sere posse ;cum omnium de familia interst, iniuriam iuix iactam prosequi, fleobiecti conuicii suspicionem in iudieio put-
illi seruis ipsa nulla iniuria fieri intelligitur, cumi a servus careat capite , & ex illiinationei quae per iniuriam diminuitur, sed ipsi domino; s nimithm iniuriast atrox, vel apertὸ in contumeliam domini dite: a , I. 3. h. i. cui & soli iniuriarum actio eumpetet, eaque etiam petet aestimationem contumeliae, & damni quoa substinuit in Orpore serui. Sed etsi non in contumeliam
domini directa sit iniuria , tamen is qui illam fecit ,
punitur; quia ne quidem servis alienis liore iniuriam facete rei tipsi Alerander in I. i. s. t. Unie qui seruum
alienum contra bonos mores verberat, vel tetnorante
domino, de eo quaestionem habet, tenetur iniuriarum, . i5. h. t. Quod si se tuo communi saria iit iniuria , omnibus dominis iniuriarum actio competit , cellimatione iniuriae saeienta, non pro ei parte qua du- minus quisque est, sed ex domitiorum petibua & pro dignitate tu usque; verba statia, graviuet & pluris e limabitur iniuria facta nobili, aut se nitori, quam ple beio, liat ex aequit partibus sat domini, a. I. 3. . r3. . . o I. ig. ρ. iae t t. ubi refellitur sententia Pe dii, qui potiiones, quas in se tὐo habent domini, spe-elandas esse putabat, quasi se tuo et set saeta retum . Itaque in dillimatione iniuriae cotis derabit in pti l mis Jude Y qualis si iniuria , atrox , ara leuis; quia illa contumetiosor est, & ex persona, tempore , aut re
iudicari solet, t. q. f. 7. 3.1f. h. t. atque aestimatio auperi ob damnum acceptum, L 3. G2. Huie si stici in uria facta si, propter dignitatem, quatim situ subsit net, maior ipsi quam patri iniuria sarta intelligitur 1 proinde non eadem aestinatio facietida , sed augendaeli; neque reserenda ad tempus quo iudicatur, sed ad id quo in uria sacta fuit, I. 1i .re. h. t. ' Sacerdoti quI- i que dignitatis habitum di ornamenta praeferenti, iniuria illata, quia contumelios orest Sc gradior, ideo acritis vindicari , eoque nomine poena ausuri pothst, L . h. tDico si habitum d se ait nam si lini habitum Saeer. dos induat, di in caupona a combibone intuerim patiatur, non atrox, sed simplex illi iniuria interi ut . Nee enim caupona , sed templum huiuscemodi per nis religios commendat im esse debet. A L. ex hoe crimine duplex eli, alia e υἱῖδε, ali 3 est, iuem nolis, utraque pomalis vindictam persequens , ut
una alteram consumat, I. s. u. h. t. neque etiim idenabit vindicitu . Civili actione con luditur ad certam pecun I ae lummam , alibri applicandini, f. m n is, ι ff. h. t. debet enim iniuriam palsos aeli mare osten
iam , ac certam quantitatem exprimete, Σd. aerea ti
135쪽
quod tantam quantitatem ex suo patrimonio potiri vellet perdere, quam iniuriam subitinere. atque hane quintitatem ab actore expressam Judex aut ania di
xi ) moderabitur pro modo iniuriae, Gome Z rom q. et aν. e. 6. u. . Sin autem criminaliter offensiit accuset in v maniem, conesulet ad poenam corporalem , quae est
extraorditiaria, arbitrio Judicis imponendi, f. . E.
l. . Damnatum autem sequitur infamia, sue magni,
s .e minor fuerit iniuria, ψ. reuo D. h. t.
i Proponitur actio rivilis etiam per procuratorem, uti aliae civiles, non etiam criminalis, quam quisque praesens intentat ; exceptis tamen viris illuliribus , & eo. aeum uxoribus liberisque, quibus et concessum per procuratorem agere, seque defendere , propter eorum dignitatem , ne facil3 aspergantur infamia , L tile. s. t. quae vita ut proposta aut e per procuratorem,in uem lata sententia, non intimat ipsum teum principalem qui non est condemnatus, I. h. g. 2. E. de eis oua not. Λ
1a,is a. Vetum illud eii hic sin utare, quod cum viti
illulatet per procuratorem litigant, condemnatio in eorum perii nam nominatim fiat, absque nota infamiae ;quia ipsi iudieio non interfuerunt, iisque absenti huisententia seratur . Sin vetMpsi per se agant, subscribere se debent in crimen, aliaque Observate , quae in huius moli caussη ge more observantur, a. I. ti t. 18 Actionem hane chm quia famosa , tum quia ad vindi A1m N poenam tendit, contingit pluribus modix tolli.
I. morte tam astoris, quam rei ; adeo ut nee in here dem detur, nic heredi competat; cur non solet compeiai te aes io ex persona defuncti, nisi familiatem rem te spiciat , aut iis conteilata fuerit per defunctum, per quam quasi contrahitur, I. II. F. h. t. l. tiui sup. ex d/ι, i. adtines. Nam eo casu litem poterit heres prosequi, non tantam propter sumptus litis, sed etiam ob perseeu itonem multiae, quae in vicem esus quod intereis insigilolet, cum nec prnae persecut io morte finiatur, ubi sis
pro nat reus, 4bi remi lain sui se a moriente iniuriam. 19 H. Remissione , eaque vel expressa, puta pacto eti
am nudo, ac nuda voluntate, transactione,&iureiu
rando i vel tacita, per silentium L lapsum anni, r.3aa. Eil enim praetoria haec actio; & ideo intra annum a quo iniuriam illata fuit, agendum eli iniuriarum. Eil &aesio ex lege Cornelia in tribus casibus, quando quis se pul- situm, verberatum, domum suam vi introi tam esse di cit , l. 3. g. eod. quae quia civili se ii, ideo eli perpetua , Duarenus oth. r. cap. 2. Contra Aro putat diei ix casbu, iti tu iarum actionem anni lapsu finiri, per d. I. I. quae non distinguit. Atque hunc annum incipere ex die s Uen
tiae docet Fachinaeus ά. Iscs c. g. Gail. 2. olf. e. ro 3. ex ratione , quod in Omnibus actionibus praetoriis temporalibuet tempus intelligatur titile , quando non additureontinuum esse. Sed verius hunc annum esse continuum,
eumque currere a die Obie ii criminis, poν d. l. 3.eto III. Dissimulatione tollitur insutia, s quis pristina familiaritate utatur, & 13aiun qui patitur ad animum
suum non revocaverit ; adeo ut non possit pollea initi-riam, ut maximρ velit recolere. Denique legitima
satisfactione, compensatione , qua sempi sopita, iniu-Yia non est facilE suscitanda. Quo fit ut iniuriarum conaventui si ante sententiam aetii matronem iniuriae solvat, infamiam eviret: neque enim per hoc constetur, sed evitate intendit iudicium , Gail. I. a. f. i 3. dii plena sati iactio fit per recantatione in insutiae, quae si fuerit .et balis , solet reus coram iudice de plano profiteri se non in iuranda animo talia maledicta pronun- classe, A conquerentem in sua opinione esse bonaeia
mae & opinioni . Quod si acerbior fuerit iniuria, ho-
nhiliori viro facta , recantatio iniuriarum plerumque fit eum face ardente , manu comprehensa rei, nudis pedibus , dc indusio corpora advoluto, venia proclama
ta iniuitato ; 5 .illa moribus dicitur forma amendae ,
seu emendationis honorabilis , quae quia publiea hane iniuriarum actionem tollit, cine icite Σῖ.θ. . . Uidetur
haec sorma repetita ex aure antiquo, frici in levioribus iniurii sitis erat dicere: nolle nuι rani luctu n. Ingravio.
tihuc addebatur Dor esse huc indigutim πιαν a,Plautus iis Aram trion/, Terentius in Ariol. aes.a. frena. I. dia Aes io ad palinodiam an si civilis an criminalis,quaeritur, nec inutiliter; quia si sit civilis δc rei peti cui
ira, tunc optimξ cum actione iniuriarum ad piae nam timulati poterit: sti aurem criminalis ad vindictam , tune non aeque, sed tolletur esectione alterius iuxta tegulam: quod quoties concurrunt plutea assiones e usdem rei nomine , una quis experiri debeat, I.43. . r. q. de res M. Caeterum liane actionem ad pili nodiam civilem esse, ex eo paret quod peream non agatur ad vindictam , sed solam revoeationem sibi petat actor . Accedit quod in actione admittatur procuratot' Se appellatio concedatur, quae de consuetuli ne in criminilibus non admittitur. Non movet quod per huiusmodi revocationem, quam palam facit reuet , infamiae labeaspergatur, & quali corpus affligatur; quia non ideo
sequitur actionem esse poenalem , cum actor non intendat poenam , sed persequat ut rem , ' honorem', quem a detrectatore intestὰ restitu i petit . Concludo igitur esse rei persecutoriam: nee rect 3 sequi omnem aesionem quae insaniat esse poenalem ; alias a' io pros io, depositi, mandati, tutelae, essent poenales: quod nemo admittit, Myn sing. I 89.Gail. I. ia, . 6s De actio
Sunt qui volunt iniuriam aboleti salutitione , & 2 3 communione convivii r quod non puto. s ad animum ante luerit te vocata, aut de sano lis de se per inllitura rnam illa salutatio magis fit honellatis caussa, in publico ad evitandum uulgi tumorem . Idem sentio de reconciliatione . quam non sequitur affabilis conversatio , di
fovet allectust nam monet Clatus, cavendum elle ma
gis ab amico reconciliato. Planὰ si infirmux confitendo sacerdoti dixerit se iniuriam illatam remittere , intelligitur tantum remisse odium , non ord satisfacti O-nem iniuriae, Panormi t. in c. i. mares ' Qui, fit ut priuata poenitentia iniuriantis neutiquam excuset etiam licῖr illa in foro interiori eulpam deleat, non tamen in exteriori actionem aufert, quam hesus rectὰ intentat, cum per premitentiam delictum non aboleatur,arg. I. 33. ρ. de Iurtii Clatus injur a. Si tamen quis
sateatur se iracundiae calore verna iniuriola protulisi se , seque prenitere di eat , ac declaret se ben/ de ad versarii sania sentire, aequum est ut iniuriarum iudieio
eximatur, ad litem usque contellatam, aut saltem mi is
tius puniatur, si aelum si criminaliter, I. M. E. Aeris. Itiν. Fabet in Coa. donii. s. o ii. Denique illud praetermittendum non est, quia ubi se-23 mel rem illa eli iniuria , quamuis non si satisfactum
conditionibus, nunquam amplius possit repeti, ne quidem per testitutionem in integrum a minore petitam: iura intereat hominis beneficio asset . Interim tameni quid eo nomine interlit, agendum erit ad interesse , & expensas, quas tortἡ setit iniuriarum p sus in eti- ratione vulneris, ad omne luctum ηc intere ste , quolpoterat habere, si in uria illata non fuisset: quoniam haee petuntur actione legis Aquilim , quae non pertinet ad contumeliam . quae remissa est; sed ad danistum culpa uatum, I. 3. . t. s. 13.*. 4s.st. 2. I. 3. f. a. E. ad i. isse l. Gomer E. Ioce n. 9.
famos . Rauioris In iuridi spectet est, quae scripto st; cuia
diuti uc in conspectu hominum perseverat . U cis enim iacile oblivi ibimur, at litera seripta manet , de per manus multorum longi lateque vagatur; & tamdiu sublictit infamia , quamdiu memoria remanet..' Quamobrem Senatui eonsulto, qui ad infamiam ali- acu lux libellum, carmen , aut historiam scripsi, com-piasu: , dii, ii e letit , vel dolo malo fecit, quo quid eorum seret, etiam i nomine alterius, vel sine nomine ediderit, iniuriarum nomine tenetur; & si condemnatus sit, qui id iacit, intestabilis esse iubetur, idea,
neque testis ei te poteli, neque testamentum condere,
i. 5. 9. f. e litii is i. i. qti; tesum fac. I. at . . , ij scio. Quin & qu estione publica uindicatur hoc crimen, prena imposta extraordinaria , Paulus Id. 3. O .i tQ. etiam in eo qui libellum describunt, vel can
tant , emi curant, ut famam alaeu us laedant , d l. 3. I postea leuer us edictu ua Ualentiniam de Valentis se- . eurum
136쪽
. Quid istitue si libellu complectatur verum crimen , quod rei publieae interest notum fieri, ut puniatur sa ne non ided excusabitur a pena, qui crimen hoc detexit; quia debuerat id sacere legitim/, idest, in iudi .cio comparere , se ipsum indicare, inscribere, atque ore proprio edicere quae per libellum famosum prose
tis est ut abisteus 3ieatur, I. 3. I. r. g. h. t. Hoc erimen publici iu3ieii non eli , qu a furtum a magii est; ideo & sne inscriptione, ti cum ea intentari potest prout civiliter vel criminaliter furti agi tur. I. uri. h. t. Etenim si ut fur, abactor conveniatur in duplum, vel qua3ruplum, non opus erit accusatoris inseriptione ; li velli extra ordinem accusetur, ea ob servatione opus erit, uti & in aliis cum publictu, tuiti extraordinarii' iudiciis , I. ulr.3 .dem t. ritici. Abi ei durissimὸ puniuntur: nam interdum ad gla- 3arn gamnantur, maxime illi qui serro utuntur utri .cora abigant, a. I. i. g. l. r. Cus actus I b. 1 3. OV. 1 o. ista verba aditi iam, interpretatur ad Itiatim glisa ara iuvi,
quae a poena gla i ii dissert, quoniam ad gladium dam
nati consillim consumebantur, vel certδ intra annum ;qui Veth ad ludum damnabantur, non utique consume iabantur, sed poli quinquennium pileari, & deinde pol triennium rudem accipere, atque ita liberari poterant. tum est, quo non tantum auctor qui libellum se ipsi, verum & ix qui seribi curaverit, evulgavit, inventum non suppressit, vel itne eonsumpsit, sed vim illius m a nifestavit, capitali sententiae subii eitur; quia cum auctorem non prodat . ipse aues or praesumitur, I. un. h. . Poeni huius legi locum habet , etiamsi quis spont/ se famos libelli auctorem declaraverit: non enim impudentia , & audacia , sed innocentia excusat a poena. Hanc tamen inre pontificio mitiorem subilinet auctor, qui palam , & ultili peccatum suum confitetur, c 2. 1. q. i. Qui verti inventum famosum libellum in Ec- dium damnantur, maxime illi qui serro utuntur utre.
quenda pessimo exemplo putavit. Nam qui verum cri- Ego puto illa verba accipi debere fle plena gladii seu men obii eit, idque manifeste probat, laudem maxi- decollat tonit, quae duri ruina est. Ea tamen non semiamam reportat, & praemium meretur; qui De salsum per nee in omni loco puniuntur abigei , sed ut Ul- allegat, tanquam calumniator punitur. At Fachin. planus . i. i. ait) ubi frequentius est id genus male-ι 5. ν rente. ωρ. II. motus sententia Pauli, a pena eum scii , crescente scit. audacia numeroque abigeorum liberat, qui seripto famoso erimen detexit; quod tel- alioquin & in optia temporarium solent damnari. Nispublicae intersi, & expediat nocentium peccata nota honestiori loco nati sint qui aut relegantur, aut ordiae
esse, I. 18.ss. i iisitiri Vettim id licti ex ediit in atro-eioribui delictit; quia tamen leuioris criminis notitia ex libello famoso, nullam utilitatem reipublicae praestat cum inde nequeat inquisitio institui, nee velit Imp. exstimos lib.llic laedi ali ius opinionem, etiamsi in manu hominum venerint: non excusabitur a poena capiti, his itit libelli auctor, nisi crimen quod in eo detexit, reai timὸ probet prout 3ixi ac ita intelligenda Con stitutio nostra, in verbis .iceri; si nimirum et i mende latum probare polst, seque non convitii consilio id ἡixisset elique φertinet quod leges passim per fidem veri , intestigant fidem intentionis & 1llegationis, in I. i. C. qtieram L . l. 3. C. de reait II. I. a. C. d. 5 3 H I Quod ad mores attinet, singulatis & publiea etiam hodie est accusatio litalli famosi ; sed piama non tibique capitalis, nisi eum in libello capitale siquid obiicitur personae illustriori . Indistincte tamen aiserit Julius Clarus I. 4. 6. .y. 68. iitim. 13. de praxi mitiorem
poenam imponi auctori n repertori famos libelli, puta Lenilis etiam coercentur qui a stabulo abigunt do- 4 initum pecu , quam si a flva, vel pascuis, i. a. f. i.
E. I. t. udi len tis legendum , non plenitis, ut ex Graeco rum versone reponit Cui acius ι ι.ε. olf 8. eaque ratione, quod durius statuendum si in eos, quibus maior patet surandi copia , qualis non est in stabulo . At contra Alb. Gentili 'I. Iecl. 6. severius putat c ercendos esse eos, qui a stabulo abistunt pecus; quodatioci ut id sit delictum , cui adiuncta est violenta ira ruptio . magisque domino noxium , cui maiori id cuiara & sumptibuet habitum. Receptatores veth abigeo rum Adrianus in decennium extra Italiam relegari iussit, d. I Mores nostri laqueo & suspendio puniunt hane aba- 1 notum licentiam L audaciam , reguera doc f. 2o. Christinaeus ea h. t. In Belgio eadem pena tu equorum furea stitui solet: aliorum velli pecorum abactore t s ea retineant, pro quantitate surti gravius aut mitius cor-
flagellationis , mulctae pecuniariae , A ad summum re- poraliter puniuntur : s solam pecora abegerint, parti legationis, aut condemnationis ad triremes: quam ps- laesae damnum resarcire , ac domino loci i . solido . nam repertori qu idem decretam dicit peguera det . p. pendere coguntur, ZYpaeus in not.itir. Beli. δε ehigeis . si libellum quem eorrumpere debebat, alias publieavit. Quaenam in Imperio sit statura puna, videte licet ex Oidinationibus Caroli V. . r. mo. Hie in Belgio extant diversa Principum noctiorum edicta l. M i. ann. 1366. Ο is. Febr. an. isqq. quibus veteris suris pinas exasperantes, caverunt sub plena patibuli, & cons stationis honorum, ne euis libello sari scis, contum liosa scripta, pasquillo adversus religionem , salutem publicam , nra estatem , aut aura regia spargat, Zypaeus in nor. 'tiri Bela.
a A Bigei, ab abigendo dicti, propri/ sunt. Ou7 ρο-
21 cora ex pastui , vel ex armenti, , vel liabulis subtrahunt, & quodammodo depraedantur, abigendique itudium, quas artem exereent, equos de armemtis , vel oves de gregibus abducentes. Qeterum s qui I De Nili aggeri et non rumpendis. x 'nu qua Imposta se non istis astoras ML. 1 αν tam se sp ptiniantών. st,a pyna i dis aggerum est ructores punianitie . sitiantis in Bersio aggeram iura.
CRimen extraordinarium est rum ere , D perserat. chomata, idest, aggeres Nili in aegypto, quibus aqua Nilotica coercetur intra /uodecimum cubi tum, idest, antequam incrementum istius fluminis ex cesserit cubitum duodecimum , Is ctue extraordirim.s quin i ii ut interea fluenta & aggeres disrumpat, vela iuuloc ad suum sundum derivatit, & usurpaverit sibi aliquod spatium , eodem in loco flammis consumitur; conscii & participes deportantur, sine spe supplicandi , vel reeiniendi dignitatem, vel cibitatem, vel substantiam, L tin. h. r. ' Ratio est, quod ea res tendat in , graue detrimentum provinciae, & totius Imperii, ex eo quod etini Nilus ad altitudinem duodecim cubitorum non ascenderit, certissimum si s pnum simi, in aegypto, & consequenter in Imperio, quod quatuor sere anni π enses totum sustentabatur aegyptiorum frumento . Unde tal f horreum dicta est AEgyptus, 'υ a Di lib. 18 biblioth. c. P. Amaya I b. a. osse. is. ar. ovem.etiantem, vel equum in solitudine existentem tibi plures refert, & illud Taciti Id. 11. onustis, titimabducit, non arte ibi endi, sed retinendi , nou est insectinuitate lateratur , fed Africum potiti, o R ,stitimabivus, sed sui potius. l. i. F. s. r. Nam abigeus est, exercenatis , na: Ias ct costis viro peptili Romisis, ρὸ qui oves decem, porcos sitiem quatuor, equum unum. missa est. Non mirum ergo s etescente damni intuli, , vel bovem tinum abigit. Qud fit ut Omnis abigeus st cresceret & pena, quae antea erat extraordinaria . d. stir; sed non omnis sol si abigeus. Ex quantitate enim t. n. g. de extraord. re m. molo certa &. speciali, alli animalium & ex studio ab tendi cognoscitur, quis gnata ab impp.ru I. vin e. ibit rigue. ii,stquam abaesor iit puniendus ; an i cui sur. Et s Moribus hodiernis silent vivi defodi ipso in Leo 'quit sepius enum 4 vel alterum pecus surripuit, ma- aliave ultimi supplicii rina plecti; qui ex meta mali
137쪽
tia, 34 vindieandi libidine a se res eoercendo flumini obiectos, rumpunt, es dissolvunt, ut iis effricti; vicinos agros, camposque libera exundatio occupet I corrumpat, magno clim privatorum, tum reipub. dispen dio, Leoninus 3c Paul. Christinaeus ad h. t. ntim. 7. Ac4 Damhaudet in praxi rem erim. op. io.' Regibu hostiis
summa semper suit hae in Belsio ueterum cura: ideo variis edictis sanxerunt, ne quis quidquam faciat quod
aggeribus noceat, pecora in illos immittat, pascat senis te . tribulos, gramen praescindat; munimenta rumpat; lapides, ligna, se pes auserat , si angat, subpina amisi sonis na Uium , curruum , arbitraria, sustigationis , etiam capitis, Zypaeus in not. itirimis. t t. ae aggeribtis.
De his qui latrones , vel alii 'criminibus reos
occultaverint.1 Rri raro es latrinum pari cum latronisus pana es f. tintur .
ue Domini eo maue proctiratores tenentιν latitantes reos
a Si istis eri situ, si innocitis, punirur accusans. 1 T T hoc quoque extraordinarium et men est , latro- Tu nes & facinorosos homine, occultare, & celare: quod qui committunt receptatores vocantur, pelasmum hominum genus, s ne qui biit nemo latete diu posset: quia vero non minus delinquunt, quam ips agaressi te ideo praecipitur ut pati cum iis supplicio puniantqr, I i. h.r. I. i.8 .e . si sciant scilicet crimen ; quia tunc eius sunt participe , & preM 4igni. Qui novit furem, inquit '. C. nec indicat, sur quiae in non censetur; sesqui celat, hoc ipso surii tenetur , t. 8. f. i. g. de fura. Ed ideo qui rex furti Qan scient. t a sute custodiendas suseipiunt, serti poenali a 'ione , 3c de susceptis tenetur, et Li . sup. ae fuit x. Nam hoc natura simile est , sa- eere icelua, R id probare telando. Et ideo qui periovas sutum ti aliorum criminum reos celant, & eultant, ut puniamur interea re i publica cum in pari sint culpa, & graviter peccent pecunia aceepta, vel subreptorum parte , latrones dimittendo quos possent apprehendere, & competenti Judici offerte , a. I. i. &quia non misericordia humanitatis, sed sorsses id persuaserunt, graviori supplicio , coirtali scilicht, &3ispendio saeuitatum plectu diur, Li. h. t. ubi tamen Impp. haberi volunt 'rationem qualitati et personat nam in omni Applicio severius humiliores, quam honestiores puniuntur, tias. q. tili f. .m panis. g Illud tamen corporale supplicium mitigatur In iis, qui propinquos, & assines occultarunt; non enim pareo um delictum quibus ut licet sanguinem suum qua litercumque redimere, ita ' suorum conse uater his
R ips et imitiis participes snt, ae lucis in/e qu tendieatissa, cum grassatoribus cognatis societatem coierint, I.i I. ita pr.h t. Hinc notandum quomodo supebi ri praevaleat natura: nam si quid adversus eam admis sum est, eis leae defenὰitur, non laudatur . si si coim missim ad Qet sex leges, Se tamen naturae 3c pietati con. Veniat, non modo veniam . sed & praemium meretur. Hie s otin praemium detur, poena saltem moleratur ἰ nil qui sbi sanquine coniunctoi reeipiunt, Se a supplieio
vel carcere eximunt. Interdum x pena remittitor, quo masti eoniuncta eii persona, quae ob scelus occultatur. 4 Excusantur quoque extranei, qui crimini obnox; ο hospitio recipiunt ignoranter, nil caupones, sabs D. Hi, quoium ossicium eis hospites recipere; atque ad id eum cogi possint, non tenemur aduenientium condi 'tionem ex nautare. Caeterlim si scienter sacinorosit me ei pi int hospitio, retineantque per dies ili'uo ire pollea
iudici indicent, nihilominuη holun delirii rei f.nt :non ob colam scientiam delicti, sed ob rei ieentiam
x societatem quam cum re ς contraxerunt, Decianus is aravi e m. I s. s. cap. t 73.1 Porto non interest an domini locorum sint, an vel procuratores, qui domino absente recipi utit, A vices. tant nocentest nam utroque casu poena lotum habet. Vult enim Mitti an ut imp. ut non solum domini DLselsonis, sed iis absentibus, eorum procuratores receptos reot iudici osserant: ti s eos exhiberis distulerint, aut non pollini, tunc ad capiendos rem a praesde prouinciae omnia civilia diligantur auxilia ; & s propter multitudinem non sufficiant, eis militaria a3 iungantura Tribuno militum, I. a. s. i. ' Ex quo docemur quod K
quoties agitur contra potentes, aut multi reainem rem rum, cui inferior magistratus par esse non potest, recurrendum esse ad maiorem notestatem Ec ipsum Principem, implorandumque militare auxilium, quod li die vocamus querelam recursus a3 superiorem. uod s autem domini, eorumque procuratores,& Icoloni, praesentes & seiente , reos criminum non obtulerint, vel moniti a iudice eon exhibere distulerint snantque in possessionibus sui x latitarer dominuet quidem suarum posscssionum dominio privatur; procurator vetb in exilium mittitur. At uerb s poli exhibitionem eorum qui accusan- stur, innocentes eos esse, A nihil criminin admissi e
patuerit, accusatores poenam, quae in calumniatores decreta est, subire coquntur . Exemplo enim grave est, se la; tonem requ rete , ut innocenti et pericu Ium creetur,i I. a. in . h. t.
De requirendis reis. i Asistit inam simu stir, sed Mytilicintυν, e tantur P
3 Si iuira auctim non red erit, lona confissa istur me
4 sis; latitur infamia notatur, infortis transmittitur; fria i aptia nos . o Da onfura, a ne omni rem γε admitthntur heredes aes parsundum innocentium destincti .
gnis poenis assiciantur rei; oportet eos esse prae sentes es conuictos: nam absenten accusari & damnari cavisa inaudita aequitatis ratio non patitur, L l . f. h. i. Etenim Diuut Trai 1nut rescripsi t satius esse , impunitum relinqui facinus nocentis, quam innocentem damnare, I. D f. ad panis. Quare prius requirendi sunt rei absentes, in quem finem edictis evocantur; 3c annotant ut inter reos, ut copiam sui faciant:& hoc non ut poma in em stituatur: sed ut ii 1 stpotestas se pura: ndi si possint, I. t. h. t. qui si intra anni tempug comparentes se crimine purgent, res iudieis arbitrio annotatas rec pient, quae interea integrae signataeque sunt servandae , I. I. t. nili quas alienari fuerit necesse , quasve mora fecisset deteriores, quartim pretium etiam in deposto manet, I. aba. , .s reversus quidem fuerit reus, sed antequam a se purgaverit, mortuus sit intra annum , criminis causisa expirat, res eius heredibuet restituuntur, A. I. r. h. r. ct i. i. s.fn. f. eod. quia extincta perseni delin quentis, extincta quoque est poena, quae constituitur
in emenJationem nominum, s. ro. 1. d paenis, re sepissim in iudiciis tervari solet.
Si velli intra anni spatium non redierit, res eius a fisco applicantur, nec recuperantur, etiams postea argumenti eoiξentibu , & probatione dilucida innoeentiam suam purgaverit . Evitat quidem poenam , qui piobat se non delignisse; hona tamen nran recuperat, sed apud si um nra'ent, I. r. h. t. Addit Cui aciut reum manere infamem, nisi a P incipe restituatur: sed ma it est ut integra si eius exi limatio, cum tantum dicit lex bona apud fiscum manere. Quod procedit, q ludo non expectato anni spatio absenet propter contumaciam, de consuetudine proscribitur, Zecondemnatur; quia si cundemnatus redeat , ' velle se purgare , debet ipse probare innocentiam suam ;qui, habet sententiam super deliclo conita se , quae iue facit , donec ipse probaverit se non deliquiis . . Videatur sui. Salus lib. l. m. q. a. n. d. quomodo autem id probare debeat , docet Lud. Carretius
tu scis pr. v. crim. 3. cirra secundum. Hod iδ mori dux Gallorum sne praefinitione temporia potest tetig dro dare , di purgare suam innocenti am.
iti & ho defuncto, ad riittuntur heredes ; propret quod
138쪽
quod eomm in te sit simam deiuncti non laedi, aut bona proscribi , in locis ubi confiseationi loeu, est ,
tu compateat, & nihilominus latitas , non tantum patrimonii patitur iacturana si causa si criminalis, sed Iissam iam incurrit : qui tamen non notatur in caulsa Pecuniaria, ι. 3. At. Ut autem ob delictum conam illum In reo rina statuatur in exemplum aliorum, silent Judios lodi /elicti petere sbi reos transmitti a iudiei hus loci in quo degunt: qua de re actum supra i t. r. sed apud nos non stequentatur illa reorum transmillio: nam puniti hi possunt, tam in loco delicti, domieilii, quam ubi apprehenduntur , acinistin iter edicto Regis
nostri 28. aκ4.r 14 . quod omnes osse tales ad trans t. tendas invicem informationes obligat.
a Illam mi quam decerna; ρώa sunt judici cons-derando ieta Prentin iobis retim torqviendum; seu Mitis coptim ἰου-
dis Non sempis uti aria i , qui tillia re is a d. s.
αλὴ, Iesia, ct in oecie factam . .
as a. retis in tormentis constanso crimen ne inrit ,
D Equisitus reus s copiam sui faciat, & obiectum a
L, crimen neget, quod tamen ex certis, vel verisimilibus argumentis colligi potest, commisile; solet iudex ut vetitas criminis eruatur, qu ellione I dc tot menta decernere: sed prius summa animi cum pietate, eum perpenso iudisio examinabit: an crimen superquainii tuenda est quaestio, atrox st; eui stilitat immineat poena gravior relegatione: nam cum haec levior sit, juam tortura, absurdum esset gravius decerni adve us ambiguam innocentiam, quam decerneretur in crimen conυinaum: ne eesse laitur est, ut quaestio deceris natur, quod reus commiserat crimen atrox, cui poena capitalis est infligenda. I. 8. g. h. t. Item non ante de cerni debet, o uim iudici constiterit de crimine comis misso; ut si dicatur quis intersectuet , de cadavere in te tiarii constare debet , ne serte perire volens salsum erimen consteatur, Clarus β. diu. q. num. l. c. num. 3. exemplum eiusmodi refert Val. Maxim. Id. d. c. . ut recte tradat Menochius non esse probabilem consessionem rei dieentis se oeci dive, 3c eadaver in mare proiecisse . nec ei si liciter et se credendum,
Deinde cum res lire si periculosa, Iudex ad tor. x menta devenire non debet, nisi desint aliae probiti nes, nec alio modo veritas illuminati polsit, L . h. t. Nam si aliter de crimine constet, quaestionibus nil opus ea; eum habito fine, eessent media; de stullta requi ritur certificatio rei tim certae. Ouo fit ut non opus sit torqueatur is, qui convir tua est de crimine saltem dature . quod patet ex L s. infra de paenis quae alterutrum desiderat, vel ut reus lit olimen con sella , vel leghime condi us alterum igitur sufficiet ex natura alte nativae. Accedit quod quae itio sit tantum in uenta in
subsidium, desectu plene probationisi ut ubi est pleisna probatio, non opus sit Abisaio quaestionis, ne haec adhiberi videatur loco preae, eontra rescriptum Div IAdriani, quod dixit: quaestionis habendae caussa ne mi
nem eise damnandum, ι. ar. g. h. t. de multis auctoritatibus constet non alias ad quaestionem esse devenien
dum , quam si veritas inueniti non possit, I. 8. 9. f.
a. I. in. h. r. Atque hane sententiam communem es se tradit Iul. Clarus u. q. 64. ntim. 3. nititur dx illa ratione i quia ii post coavillum legitim) reum , Judex .
quaestionem decerneret, videretur conlii tuere probati nex se fas non est a suiseientes ; se ut taci periuranta in tormentis A eonstantissim3 crimen negante, abs lutionis fiantentia videatur pron anta ansa, qui si eneris vatis per eius contrint iam probationibus , Gomer a.
r. c. id. n. ro. ' Consuetudo tamen pene ubique re. a
cepta, silet conuictum de crimine negantem subiicere quaestioni ad plenissimam probati em , ut ipse citiore constea tui crimen, & excludatur a remedio at-pellationis. imbertus Iis. r. IV. fori c. ip. Farinac. iupraxi re m. ι b. t. q. 4n. & Couar. a l. G. c. a I. u. 3. illam consuetudinem probant. Praeterea non oportet ad indagationem veritatis at tormentis initium iumere, sed argumentis primum verismi libui probabilibusque uti , I. 8. 3. t. h. l. utque illis quas pressus Acon. ictus reus videatur ἰ quia si argumenta de indicia deficiant et aut non lint seu lentia,
tormenta non erunt facilὸ ad hi densa e quaen in Mitem
sufficientia snt multia taeet Fa in. in suo iras. λ . d. tor r. q. 37. eum quo de aliis sentio susseere indicia probabilia , verisimilia fle talia quae judicem mo--ant , ι.ῖ. in m. h.r. quaeque semiplenam probitionem faciant, arg. ι. 8. I. t. h. t. aut saltem praesumtionein sufficientem indueant ; ut cum indicia diuersa talia sunt, quorum unum aliud adiuvat, di proxime ad eam. dem fidem tendit. ' Quo fit ut plura indicia desideren- stur, quae conspirent, ae coniunctim delicti reum alia suant, non unicum quantumvis evidens, nis alia coti trant adminicula. idque p*batur u. t. I aliis iv.ris loci ,u. i. f. i. O4. .iουλ i. q. h. t. qnae de ines eiis di arsumentie in plurali numero loquuntur, ut ec
139쪽
3 et 1 Ant. Peredii Praelisi in Lib. IX. Cod.
torturam eta rem fragilem de periculosam, quae veri A talem interdum saltat. ' Atque ideo unu me uodque in dicium, propter quod quis quaellioni subiici debet, pro .handum erit duobus testibu , I. ir. F. itrii sui: nam ut ait pontifex : in ore duorum aut trium consistit omne vertam; de Imperator mana secte sanxit, ut unius omnino testis responso non audiatur , etiamsi praelatae curiae honore praesulgeat, i. q. stip. δε resis. sti ut duo ad minus deponere debeant,&acium illum unde colli pitui indicium alserere; quos de oportet ei te habiles rubi enim maius best vitae, & honoris periculum, ibi
cautius advertendum est: ne minus idonei testes qualet sunt minores, mulieres, aut infames admittantur, etiam plures: quoniam ex pluribus impersecti et non reta tat aliquid validum di persectum, Gome Z q. υν. c. I p. n. ig. N Fatinacius a. Leo g. r . n. 28. o a a. ubi prIterquam quod teste et requirat habiles , vult etiam eoqese constantes, idest, deponentes super eodem actu, ut omnino ne et audiendos esse sngulares qui super diversis aes thus 3eponat. δ' Caeteium si unuη testis summae atque integrae opinioniη , dd delicto ipso per visum deponat , suffcienserit eius depositio ut reus, tanquam sui ectus, toria queatur; quia talis testis ea omni exceptione maior, facitque semiplenam probationem , quam suffcere dixi ad torturam , he tenet Gomex es. Ioo n. 7. Menoch. Ag r. m elisist. quae i. 80. Clarus h. in. q.22. Non tamen quoad condemnationem , quae non decernitur ex uni ut testimonio ; ac ita accipienda vi. l. 9. Nee obstat I. ro.
ρ. h. t. nam in ea agitur de in susticiente depositione, saeta per eum qui erat productus. ρ domo ahioris , fiat ius .idelicet Iaderti eius di quam proinde subsecutam iis hionem-illicit/ habitam suille dicit J. C., atques ideo rene prouocatum . ' Porro hie testis, qui de de-lielo deponit , non satis es quod dicat se interfuisse ,
cum id committeretur; sed etiam debet allerere sev disse tu senio proprio quod gestum est percepist e, die. s. s. E. cio tutum. Nam cum dixerit testimonium de dei iero, quod tantum in oculos cadit, rationem reddit rit de alio sense, eius teitimonium nullius erit momenti: islati , siquis dixerit Titium ne callia, saliam monetam cladisse , adulterium cum Seia commis ille, aut surtum fecisse , quia audiverit: debuit enim dice.
xe se vidule; idque diluciti, dc constanter, designa n. do personam, iocum & tempusi; quia si his stanter de ponat . & in istis variet, suspeeia'tσddetur eius de politio . Late Mascarduet de prolation. MI. a. coues. 39. Eccitati a Tangero de quaesi. e. a. n. iri. seqq. 0 Sed venio ad alia indicia remotiora, quae non minus duorum testium testimonio firmantur . Iniet quae primo occurrit fama; quae eum Lilax sit, otia inem du- . cens ex levi causa, es saepe ab errore, vel malevolentia . quaestioni locum non iaciet. Nec si a cognitis,& fidis dignit petibni originem traxerit. Iul. Ciarus iri
pro 3. .ri. ubi addit contra esse , licum sima contur
rat aliquod adminiculum, aut aliud suffragetur indicium plenum: nam sama indicium valia te motum esta delictis . Sunt tamen qui putant illud sufficere, smodo fama vehemens sὶt, & ortum habeat a perionis fide diani , & probetur iellibus duobus integrae opinio
ni t sthith delictum dissicilis probationis, dc persona vilis , quae subiicienda quae itioni , Menoch. δε praef
eli. M. 1itim. 3 . Tange rus a. locu num. M. OBD. Io Crete iura non dubito quin ad torturam sume iens stindicium. si res aliqua relicta si in loco delicti perpetrati .quae dem litetur esse accusati, vel inquisiti; puta vagina . gladius , calceus &c. Ex inventione enim harum rerum praesumitur deitelum esse commi sum ab eo cuius res sunt, ut in crimine sulti voluit Blanc ut d δ, iij ntivi. 417. Nisi tamen accusatus sit vir probiit, di praesumtionem istam sortiori praesumtione elidat, doceatque etiam per unum testem , eo tempore quo male scium perpetratum esse diei tui alibi sui ae . aut alium non abi mitem in loco delicti praesentem fuisse . Dico per unum testem ; quia tantum ebpeti inei, ut informetur Judex de vita di moribus rei ,
De fuga non est dubium . quin illa sustentem aceti sit , δή in suspieionem commi is criminis adducat
est, iuxta fit. ae a sito tis lib. i Verum quando ex
ea coli: e a Uenit probatio alterius criminis r an
QVeient ponat indicium , controvertitur Aliqui as
gant; propterea quod sueta possit contingere ex eaussa
robabili. Em illorum sententiam probo, qui dii in
ione utuntur : aut suga ante accusationem porrectam, vel inquistionem formatam contingit: aut e-rb poli eam : hoe posteriori casu cum sugient habPitcaussam inliam, suta metuit vincula, ludi eis ci
tiam, potentiam inimicorum, exitum sud cii, quiam ab innocentibus metuendus est, sen tio nihil operarisugam contra sustentem, imo veniam mereri . Etenim unicuique licitum est sanguinem suum quomodocumque redimete. At priori casu, ubi necdum insti tuta est .aceusatio, si reus fugiat, oritur eY isti stigation leuix admissi criminis praesumtior neque enim potest alius eiusmodi fugae caussam dedisse, quam constentia sceleris, si vilitas personae adsit, aut aliud admiculum . Hanc distinctionem probant Bart. n Le,ni misti. Caepolla tens crim. 29. Mer. d/eis 2 3. Names. -
Poteli tamen purgari suffcient indicium ex sueta, tas doceatur alia caussa suu , vel absentie ; s postea reus rediens , se iudiei stilat : nam ista compartito
spontanea. eius est esseacis , ut fugam plane exput-get. Et multo magis obtinebit in eo qui sciens sequiri, ultro se liliit, aut careeri sese fieri; eum nemo prie sumatur tam saluus, qui s innocens non esset, sponte se sistere iu/ici, ut carteri incindatur. Menoch. de praesu . l. i. q. 80. n. 44. Gaii. tis. 2. os s. c. I . n. s. Sunt ver ex relatis Aue oribus, qui existimant talem is
fugitivum haberi pro confesso et atque ita puniri posse
poena ordinaria dellari r ut multo sateantur fugam e carcere, tu tis vine alis, sumerens indicium pone iste ad tot tutam, pen. Aecus. reor. Farinac. p. I. q. .
Contrarium tamen verius, cum nulla lex id exprimat,& velit quod cum alia fugae caussa dari possit, non de beat ea praesumi, quae contra reum iacit; potest autem alia causa dati, squalor uidelic/t carceris, molestia ,
vexa ignominia: quae Omnia etiam qui innocens est,horiaret.Quo latat a. lpeu quae ponit & innocentem esse illum, qui earcere in tua fugit,ut ex tali fuga non possit colligi indicium certum es sumetens ad torturam: qnod a tem eadem vesit sugientem e carcere puniri,non est quod iudicet eum sbi male conscium ;se s quia deliquit ectringendo vincula & carcerem publicum , tu dieitim stip. t. 4. a ritur : si rei et convictus, i ius criminis nomi-I4 nauerit es derexerit t an si hoe sitissetens indicium Et si licere otii iam putant. si modo accedat aliud adminiculum, Menna aut a. loc. q. 3s. n. q. Sed conmissim dictat iuris praesumtio : nam sorte reus veniam sperans sal cotisertes criminis nominavit, aut odio, de
salute sua des r. nc, ne solas pereat, eos in discrimen vocavit. I. M.ftip. riaretii l. Qubetiam pertinet I. 4. h. i. quae consessu, di convicto crimine denegat omdeudum, si alios in scelerum societatem vocet . Hinc intertur, quod non unius tantum, sed nee plu- srium corte tum attestatio de alterius delicto iii itisti. ciens indicium ad tortulam ; sed ad inquirendum : nam eis plures de eodem tectentur , una tamen est qualita uindicii, Masea ut vel. p. di pros ronc I. rq I. Farina . qnabi. - . n. I 23. Neque enim numerus supplet dese- esum te ilium, quos ius uti infames , dil non integrae fidei arcet a testimonior adeo ut etiam si alia adminicula accidant . nulla fides illis habeatur . Excipiuntur
quaedam crimina , in quibus lut permittit reum interrogara de cumplicibus ; nempe lata Maiestati divinae vel humanae, taliae monetae, venescii, sacrilegii, a Dsas nil latrucinai, magiae , simoniae, samosi libelli ,&e. At the in hi dictunt unius, vel plotium iticiorum ,
ponere indie iam sussciens, non tantum ad torturam , sed &ad con incendum damnandumqne reum . plures retaria Gomeso defendunt: sed non recte : absurdum enim essit , & contra iuris rationem ex nominatione , die love umus telias , aut plurium criminosorum, nominatim habeti pro convicto, ut torqueri, aut damnari possit ; eum in materia hae requiramur testimonia merianda luce Harior. , I. in=v. ae proLI. ualia non potiunt dieiuni illiu qui se foetum criminis fatetur, vela testatio uniu5 teaias, qui non est omni exceptione maior. nee plurium . quia ob crimen antimes, Clarus, iuri. at D. 3. Conseetudo tamen , quam probat Ordinatio eram in alis Caroli Ubi t. 3 a. adnuttit hane rei criminis nominationem de delicto sociis dummodo si iuramento si mala, & quidem in ipsis tormentis, vel post tormenta in ea perseveravem A alia adnunacula concurraui, quae moveant animum Judicis.
140쪽
s Porro quoniam Imperator et reseripserunt verisimile iudieitim in decernendia si ea toti ibu igua eum esse . Hine piri re a Fatinacio a. ρ. i. q. . relati, veris mile illes t esse iudieant, quod vulneratus sub mortem deis sanaverit ibi vultieti eaedis auctorem; quasi eoan ει- tu ubi moth imminet, & ob oculos vera atur, non praesumatur mentiti, ses memor potius est e propriae salutis, .fηj . ad i. s..uper. sed huie sententiae nee ius, nece suetudo suriatitur. Etenim ad inqui frionem , non ad qua itionem de leo habendam, hoc indicium audicat
lascient Aui. Faber ia scio Cod. h. t. d fuit. 16. & recte: quoniam iuris ratio siti, ut quae litoni subiiciatur reus
ob un te simonium, di maxime in propria caussa, in qua nullus eii testis idoneuet. Non urget quod Uieinu .s tua nitit nam D in tali e . non haberi iidem dicto, expressum est iis I. i.gud L, an an. elim quin vulnera ruet te putatur inimicut, inin qnia tellis non in alia nullo mian probat, nee iaciat indicium plenam. Quia agitu i ii secesserit vulnerati iuramentum. litque vir
integrae fidei 3c exiles mationis, de des ictum per alim dis seu iter possit piobari; Coneludit Hrppolitus, quem
citat Como e . i p. n. is. attestatione ira vulnerati desunni faeete indicium ad torturam: sed id plane est
conita regulam, qa Y non vult ob dissicultatem proba tioni , ut eredatur testi etiam iurato in propria caussa: cum ne quidem consessio desancti pro se in eius ciuili quid operetur. Menochius vero addit, quod tibi
eum ipsa defuncti 1ssettione, alia adminicula concuriarunt simul iuncta indicium saetant ad torturam, tis. i. 7- f. q. 3ο. u. 7 . oye93. ' inam Vis ex adverso pro. iit au purgationem reo, qui ae suspicione de poena eri minis liberatur , si ab vulnerato in extremis excusetur L a. F. ad y, La. sunt enim leges ad liberandum pronio res. Vetiam si reus probetur aliunde noxiuet, non ei proderit teli iniciuium vulnerati, eiusque temissior haee enim non proderit in ptriudicium publieum; cum remi Isone priuata nan extiugantnt crimina.
3 Praediuit consequens est, non oriri indicium sum eten ex flicto mantitarii onerantis mandantem, quo Helua tibi committere mantillat: allegat enim pro priam rurpitudinem; ita ut ei non credatur nisi tamen
eis: da tum aliis admiuieulit sulciatur ; quibun Iuli ei videbitat i ii ix corroborati .,Aliis enim facile sciret viri probi & innocentis salutem & tamam in diserimen Idduce e , ex assertione cum libet scelestis ti vilis per sonet. Quod quia impium ci abluidum , non distinguo
ad mandatarius suetit executus mandatum; vel non,
1; Sunt δε alii indicta apud Hetppoli in m patinaeium
aliosque Interpletes late declarata, quae praetermitto, eum ne lon ior siti quam res postulat, tum quia nulla cetra indie totum regula adserti, aur praescribi puteii namque eorram moderatio, atque cognitici ex Judiei
arbitrio propemod uri dependet. g. ae tri. Qui proinde re te secerit , inlicia, argumenta', signat&praesumtiones , ex peribu I& loeis suspectin desiim die item ex tempore & loco irbi delictum admissum: ut stati hora & ideo in quo mortuus inventus, visus sit is qui aecusatur. segete illicto Hadio. Itemque ex causisa, quantitate, eventu, formare poterit motum animi sui ad decernendam quae .lionem. Magnam autemm uim indi facultatem p ehebia anteacta uita , mi dium; item &'e venatio, dive consuetudo eorum, qui huc is cui adhibendῬ erunt quaestiones quotidie con- ungitur. Nam talis quisque prauiam itur , q uales sunt ii quibuscum in dies conueriatur. Certe ut locus ubi deli esum commissum suspicionem auget ; ita etiam interdum mini, it . .
cis, atque mortis comminationes, vehememet commis erimen υel arguunt uel delestunt. Quamobrem pira dentis Iudicis erit anima evertere ad comminantis qualitatem, & conditionem; nitin talit soleat urina ex e
qui, nam ex illis iiii idnu iubiectito delicto colligi piteli indicium ad torturum concurrente alio indicio propinquo. ur sunt inimicitiae.
21 Alioquin sepe hominen iracundi proferre solent per
lubricum linquae pravia verba, sne pro olito ea exe. qnendi. i. . a. s. i. H. mo. Conliderabit etiam suo animo prolatae sint iniuriae: unde illarum origo:
item minarum lationem habebit: an sui ab aeutae an m i liti ,natq; an det illuν fuerit Iecutum incontinen
ii an vem ex intervallo: an Oisens sat pluret alti in i Muci, suam ille qt iaci. endit; in pet illum, alia se
post uam autem Iudex indicia perpenderit. & ido ranea elle existimauerit, ititer loquendo pronunciabit talem reum torquendum esse ,rat si sorte credat reu se iniuste torturae addictum esse, appellare possit, trinpartio sens appell. Idque propter gravamen , per quod irrepa
labile damnum in uitati fama illi insertur . Imo ante
quam iudex proserat sententiam condemnationis tortu iarae, solet ex usu, sui Elo edere capita indieiorum, ut illi vim, exceptiones aliqu e per illum opponantur,quae
taesumionen es indicia quibus urgetur elidat, si pro
entur: & tune ad probandum televantia, ante tortiarae mentionem admittatur, ars. I. 3. 3. 7.E. de rentit
At si nihil quod revelet, deducatur, vel f nihil pro-23betur remanentibus influbitatis indieii ,13 ex heu.tionein torturae , idex deveniet, si personae eonditio patiatur, I. g. i. r. f. s. r. Fachin. lib. contrie. 29. Verum.
tamen illi, qui de suo delicto nullis tormentit excarni fi catuet satetur , fidem non semper Iutix iahibebit; sed prius aliter de delicto, quod satetur, inquiret. Quia pertinet quod dicit Ulpianus: s quin ultro de maleficio
fateatur, non semper ei fides habenda eli: nonnunquam enim aut metu tormentorum, aut alia 3e caussi. in se confitetur . Et extat epitiola Divorum fratrum ,
qua continetur liberandum eum , qui in se fuerat consessui, cuius poli damnationem de innocentia constitisset. I. i. f. 27 g. l. r. Inde dicimus non auditi perite volentem, l. 6. d. v appellat. & satius esse te linqui impunitum sacinus nocentiet, quam innocentem damnare. I. s. g. de nnis. Quod si autem de delicto quidem constet, non tamen de petiona delinquentis , nemo dubitat quin conses rei nocere ipsi debeat, praesertim s libera di spontanea sit, &omnibut accusationis inflictis congruat, Clarus in praei. q. 3 3. E . adeo ut exitii met ad condemnatio nem ordinariam susticere . Porro s qius non ultro Is ponte, sed aceusa tuet & diu perquistuc de erimine, illud tandem confiteatur; inter pragmaticus constat huiusnodi consessionem, etiam extra iudicium, &. ram incompetente iudice iactam susscere ad torturam;
neque audiri reum allegantem eam per errorem sactam.
nitide so doceat. sit enim praesumtio tutis; quos ne
a contra se temere confiteatur. Ita ut minus recte
sentiant, qui putant suiscere revocari conseil onem , ad euitandam quae Ilionem ; cum se nunquam obesset confessio propria. Ideo enim ad quaestiones & tormenta devenitur, quia reuoeavit aecusatus confessionem suam: qui a s in ea permaneat, atque in iu3leio ratificet, non opus erit quaestione ; cum confessio serio pro. lata, suisviat ad condemnationem, Gomo d. e. II. m. 8. Clar. q. et r. n. g t. s modo quoque facta si in specie, ct confessun sit re ut se tali loco, tempore, talem hominem occidisse; aut sertum tale commisisti, eratumque sit eum hominem occisum, vel hoe non aliut eo loeo & tempore subtractum fuisse,Menoc .89. i. ra. At vetb quando per i tmenta consessio extorta eli ,23 quia minus libera, non statim illa probationem facit, nili reus ratificet eamdem a quaestione 3am remotu . Id que expreste apud acta , extra toru)euta , eorumque eoasperium. Boerius de M i5q. n. 18. atque illa ratificatio non ritim poli torturam fieri debet, aut exqui ii, sed post lapsum saltem unius diei, ne metus tormen.
totum adhuc recens, qui mentem interdum turbat, perseveret, . Clarus '. o ubi n. o. addit non esse deducendum tortum ad illos careetet ubi sunt alii incareera ti, ne ab iis persuadeatur suam consessionem revocare. Quod si in iudicio omnia reuocet, quae fassus eii in agquaellione repeti debent tormenta, tamquam ex nova
consessionis iudicio; scuti ex novis indiciis repeti m. teli tortura. imo de sine novis indiciis s propter circum- tantias ita arbitratus sudex suerit, reum denuo subiice re potetit torturae, saera I. ig. f. h. . quae smplieiter alteriit Hyesi qesisi ou is posse. Cui non advertitur,quod dicit Paulun in I. 18. β. i. g. .ad. rem evidentioribuet triapumeniis oppressum repeti in quaestionem ; quia uates intelligi de eviflentioribus indicii x, quibur iam ab itii tio gravatus fuit reus, qui sorte non sulficienter tortus, iterum quillioni subiici potet f. Idque probat Conli tutio 'Caroli V. ars. 38. στὰ n. re M. Si vero post repetitionem
ne a Verit dei tuum, & ita in tortura suum animum corpuique duraverit, non poterit ultra tera as vices ic ueri. nili nova in ire la, eaque non levia, ex bonorum hu-mnauta de uelatione collecta, exoriantur, ne in itis. nitum