De arte dicendi libri tres servata methodo, & magna ex parte verbis quoque Cypriani Soarii ..

발행: 1780년

분량: 136페이지

출처: archive.org

분류: 연설

21쪽

a Da ΛRTE DICENDt Quid est Intentio, quid Argumet in

in . .

R. Inventio est excogitatio a sumenti α Λrgumentum est probabile in vetatum ad faciendam fidem Fides xero est firma opinio. Ut si veli fidem facere, eloquentiam esse expetendam ; excogitetque argumenti loco , esse artem bene dicendi; possis hoc moda argumentationem conclu--ere: Λrs bene dicendi est expetenda; ea est eloquentia.est igitur elo. quentia eXpetenda . Argum eutatio proinde est argumenti explicatio,

qua, Dialectici pressius , & religiosas; oratores ornatius , α iborius

CAPUT III.

motrupticia sunt graumeuta EM A Rgumenta parrim in eo iplo, o Me quo agitur , haerent, quo

circa in fit a dicuntur et partim. extri secus assumuntur, quae ossumta vocantur: ut si dicas, eloquetaliam es.se expetendam, quod bene dicendi

22쪽

agitur; eloquentia eniri est ars h ne dicendi Sisi expetendam dicas, quod Aristoteli, vel Ciceroni, vel Platoni ita visum sit, ratio eriL-n sin iis, auctoridas enim illorum v rorum non est in ipsa eloquentia, qua. 4uapte natura emet expetenda siti illorum commendatione. Fontes pomTo, unde argumenta lumuntur . Lov

rs vocantur

R. Loei, unde argumenta in eruuntur , Dumero sunt sexdecim ἀAlia enim ducuntur a definit; ne , alia a partium enumerationb, ' alia δε notatione, alii eonjugata appellantur, alia ex genere , alia eX forma , alia sex similitudine , alia ex disserestia , alia ex contrario , alia ex adiunctis, alia ex antecedentibus , alia e X consequentibus , alia ex repugnantibus, alia ex ea sis, alia ex effectis alia ex comparatione maiorum, aut pamrium, aut minorum . Arsumenta extrinsecus assumta ex Quintiliano sunt sex , praejudicia , fumo , toroeenta, tabulae , jusjurandum , testes ἀ

23쪽

n. De ἱtio est oratio , quae id ,

quod definitur, explicat quid . si trui, Virtus est recta animi assectio ;Rhetorica est doctricia dicendi . Definiendi hic est modus: Cum sumpse- Tis ea, quae sunt ei rei, . quam definire velis, cum aliis communia, e usque persequares dur0. Proprium efficiatur , quod nullam in aliam rem trans serri possit . Itaque si dieas, etorica es ars ; commune est , quod dicis: multa enim genera sunt arin tium, ut Grammatica , Dialectica . Unum adde verbum, Dicendi, jam a communitate res disjunila vigebitur , ut sit explicata definitio .: - Rhe-νorica es ars dicendi . Λrgumenti a definitione talis est sermula apud Cuceronem in Top. cap. a. Ius civile est aequitas constituta iis, qui . ejusdem funt civitatis, ad res Das obtinendas ; ejus autem aequitatis utilis

est cognitio ; utilia es ergo juri: civilis cognitust.

24쪽

stuis ustis argumenti a par tium distributione 3

R. Argumentatione a partition dia Fributione sic est ut aum, nullam ut partem relinquamus: ut si velis demonstrare , calliditatem non esie Virtutem , a virtutis partibus, quae quatuor sunt , Prudentia, Iustitia , Fortitudo, Temperantia , sic possis ostendere : omne , quod honestum pest , id ex aliqua quatuor partium oritur ; aut enim in perspicientia Veri solertiaque vertatur; aut in hominum societate tuenda , tribuendo inque situm cuique, & rerum contra. Eiarum fide ; aut in animi excelsi atque invitii magnitudine ac robore aut in omnium , quae fiunt, quae qu. dicuntur , ordine & modo, in quo inest modestia & temperantia: calliis ditas ex nulla ' garum partium Orl- - ὸ non est igitur virtus.

R. Eomologia , quae verborum Originem inquirit, a Cicerone dicta est 'tatio. Ea stepe utuntur ora, . Λ 1 tores,

25쪽

M via sublimis Coelo manifesta sein

Lactea nomen babet, candore no

tabilis ipso

A Notatione sumitur argumentum rucum ex vi nominis. elicitur , hoc modo: Si consul est , qui condulit patriae ; non igitur Pilo cousul, qui eam evertitia Contra tacero ac d Orat cap. 39.. S; conful est , qui

consulit patriae; quid aliud fecis Q-pimius mae conjugata λ

conjugata dicuntun, quae sunt ex Verbis generis ejuidem Ejusdem

Bute' generis. Verbae sunt, quae, or ab uno. v 'rie, commutantaria ovissius lib.. R. dg arta. V. 277.

rimas auro Venit . bono . .

26쪽

plures partes sui ipsus eommunione si miles amplectitur .. Partes , quaa genus amplectitur , modo species , modo formae dicuntur : ut, Virtus est genus , plures enim sormas, quatuor scilicet compIectitur , Prudentiam. Justitiam , Fortitudinem , & Temperantiam , quae sunt similes virtutis communione ; ut prudentiR enim , sic justitia, sic fortitudo, sic temperantia virtus est . Hinc perspicuum

fit , quid sit species , seu forma : est

enim pars generi subjecta .. Λrgumentum a genere sic tractatur. Virtutis, laus omnis in actione consistit; prudentiar igilluc laus omnis in actione

ennsistit. Ex forma autem sic : Quod justitia est , utique virtus est ; tri inbuere cuique suum qustitia est ἱ erga, virtus est .

Quid Similitudo, is quid Dissia

militudo ZR. Similirudo est, quae traducit aae Tem . quampiam aliquid ex re dii pari simile. Ex ea sumitur argumentum hoΘ modo, Ut quidam morbo, &seri scis stupore sus vitatem cibi non

27쪽

ix NE ARTE DICENDI

norosi verae laudis gustum non habent . Contra ex dissimilitudine , sive differentia sumit argumentum Cicero de orat. lib. 2. capὲ 4o. Si bar-. arorum en in diem vivere , nostra ieonsilia sempiternum tempus, spectare debent.

Quot sunt Contrariorum genera' R. Contrariorum genera sunt quatuor , Adversa , Privantia , Relata , contradicentia. Adversa sunt, quae in eodem genere plurimum differunt , ut Virtus, Vitium ; quae , cum animi habitus sint, plurimum tamen inter se differunt; bellum , pax iapientia , stultitia; ex quibus argumenta talia exiliunt: Si stultitian fugimus , sapientiam sequamur; dc bonitatem, si malitiam . Privantia iunt habitus, & ejus privatio ruthIX, tenebrae; vita, mors; scientia , inscitia , humanitas , inhumanitas: Praepositio enim , In , Privat verbum ea vi, quam haberet, si praeposita non suisset. Ex his ductum est. illud Ciceronis in Miloniana cap. 29. Uu . igitur. mortis fedetis . ultores j, cuius

28쪽

uelitis' Tertio loco sunt Relata: ut duplum , simplum ; datuin , acceptum;

miles , imperator ; docere , discere . Ex hoc loco est illud Cic. pro Marin Ceil. c. I. Εκ quo profecto intelligi debet , quanta in dato beneficio sit laus, cum in accepto tanta sit gloria . Ultimo loco sani contradicentia , qta alentia is negantia a Cicerone dicui

tur: ut si hoc est , illud non est. suaenam sunt Antecedentia , consequentio, Copulata , ἐν Adjuncta λ,

R. . Antecedentia sunt ea , quae rem necessario antecedunt : ConsequenIra, quae rem necessario consequuntur: Copulata sunt ea, quae plerumque cum re sunt conjun ia;& quae aliquid inter se commune babent, sive praecedat, sive comite tur, sive sequatur . Adjuncta sunt

ea, quae rem quoquo modo attingunt, & communia accidentia dici solent, ut locus, ut tempus , ut cetera , quae rem circμmstant. Apud Dialecticos Antecedens & Consequeus, non in Ie est, sed in modo argu mentandi . ac prolude non pertinet

29쪽

Apud nos Antecedens Jc co sequens sunt loel , unde argamenta ducuntur , dc quidem maxime firma P Sparguniatur per genera & sermas, 'per caul sas & esse'a, per totum & partes per proprias assiectiones re definitio Des . In his enim omnibus est allaquid , quod necessario antecedit, dc aliquid quod necessario consequitur ΚAb . Autecedentibus ita argumentum ducimus et Hic non potavit ; ergo ebrius . non est . A Consequentibus ita: Hic ebrius est ergo large potavit . Λ Copulatis hoc modo: Hecmulier sermosa & otiosa est ergo

Parum pudica. Ab Ad tinctis ita se

me, ut Cicers in CatIl. I. C. 4. Histi ea nocte apud Leceam , i Catili

ηa ; distribuissi partes Italiae statui tiquo quemque Fr esset placeret; dele Isi quos semin relinqvrres , quos te cum edaceres ; deser sim urbis parites ad incendia; confirmam, teipsum

a m esse exiturum & cetera , quibus tamquam argumentis atque indiciis Vatilinae eo urationem patefacit .. 'suae

30쪽

is . - .

Repugnantia Z

R.. Repugnantia, neque certa lege, nequct numero inter . dimitant: qua ratione a contrariis, dit cernuntur ἀExempli gr. amare , & odisse contraria.iunt: amare vero L & nocere ,& laedere re pug ntiata Argume tum a replignantibus ita ducitur :Amabat illum ; igitur non interiscit.

. Ria est, quae sua vi effeIeId, cujus est caussa:. ut vulnus est caussa mortis, cruditas morbi, ignia ardoris .. Ejus quatuor sunt genera , Finis , E ciens , Eorma Materia ..d is est cujus. grat sti aliquid; . ut domus: finis est. usus , belli pax , h minis beata vitaia Ab eo ducitur argumentum hoc modor Homo natu

est ad intelligendum , & agendum ;non igitar aa pastum & vol talem abjici debet. E ciens caussa os , α suae aliquid est Ab ea est illud Ciceronis contra senectutis vituperat res O Senect. cap. II. Caret epulis,

SEARCH

MENU NAVIGATION