De arte dicendi libri tres servata methodo, & magna ex parte verbis quoque Cypriani Soarii ..

91쪽

: . . Onerantque eanictris Dona laboratae Cereris. Ex effectis autem caussa signise tur, cum facrilegium deprehensum, di scelus dicimus pro scelerato . Hinc maereum timorem , tristem senectutem, S pallidam mortem eleganter optimi dicunt Auctores . Virgilius i. r.

AEn. V. ΣO6. . .. Maestumque timorem Mitistite a

Ex eo , quod continet, id , quod

continetur, venuste etiam intelligitur. Sic bene moratae urbes Vocan-

ut : sic eulum felix : sic Ityma pro

'manis Athenin pro Atheniensibus frequenter ponuntur. Virgilius lib. 8. V. 64. Coelo gratissimus amnis: idest Coelestibus. Huc referuntur etiam illa , cum ex possessore res, quae possidetur, aut ex duce exercitus significatur. Virgilius l. 2. A n. v. 3II. 'Iam proximus ardet malegon . h. e. . Ucalegontis domus. Sic hominem devorari, cujuS patrimonium devoratur: & ab Annibala

92쪽

LIBER III . . 7 dlelmus, idest ab ejus copiis . E

signo dinique res monstratur; undo tuo, quae pacis erat insigne & otii, pro pace: & fasces usurpantur pro magistratu . . Virgilius a. ' Georg. V. 493o

, Non illum populi fascea, non pur

pura regum

Flexit.

Quid est Antonoma D. Ntonomasia ponit aliquid pro x nomine ; ut Eversor Carthaginis , O Numantiae , pro Scipione :& Romanae eloquentiae princeps pro perone . Si Scipionem ' & Ciceronem adjicias, quae erat antonomasia, sit appositum, & caret tropo .

CAPUT VIII:

i. Quid est Onomatopaeja

in nominis, Graecis inter main; ximas habita virtutes , Latinis vix Permittitur. Ab his tamen, plurima

93쪽

sunt per Onomatopoejam positarui primi sermonem secerunt, apta tes affectionibus nomen. Nam mugi tus, ct sibilus , & murmur, & vagia rus , allaque quamplurima inde vene

runt .

' CAPUT. IX. Muid es cataehreis λ

R. Atachresis, quam recte dicta mus Abasionem, non habentibus nomen suum accomodat, quod Proximum est. Sic Virgilius. I. a.

: Equum divina Palladis arte

Sic parricida matris quoque , aut sororis interfector dicitur . Valde similis est Metaphorae, sed ab ea tamen distinguitur , quod Musio nomen ex vicinae, ae , finitima 're accommodat alteri rei , quae sine nomine est Metaphor vero, etiamsi nomen non deest , undecunque-, modo similitudinem res habeat, alienum. Minenascistit . . . 8

94쪽

ouid est Metalepsis

R. Uperest ex iis Tropis, qvio aliter fignificant , Μetalepsis ,

id est transumtio ex alio in aliud . Tropus autem est rarissimus, & m xime improprius . Virgilius Ees. i.

Post aliquot mea regna videns mirabor aristas. M adatim enim ab aristis ad spleas , a spicis ad segetes , ' ab his ad aestates , ab aestatibus ad annos acceditur .

CAPUT XI.

R. A Llegoria, quam Inversionem ' in x interpretamur; aliud verbis, aliud sensu ostendit Virgilius Georg. 'Σ. v, 34 I. . . . Sed uos immensum Datris confo-

Et iam tempus equum fumantia solvere colla . Interdum allegorica miscentur Pro

95쪽

priis. Cicero pro Μil. c. a. Equidem ceteras tempe :M , procellas in illis dumtaxat fluctibus concionum, semper Miloni putavi esse subeundas. Nisi adjecisset, fluctibus concionum , esset allegoria: nunc eam miseuit . Allegoria , quae est obscurior , migma dicitur , vitium profecto; Ἐiquidem dicere dilucide, virtus: quo in men & poetae utuntur . Virgiliasaec. I. V. 164. ς , .. ρ'ibus . in terris, is eris, mιθι magus inolis,

η ' pategi coeli spatium non am-

R. T Ronia , quam Illusionem πο- λ c'nt , allegoria est, quae non Iblum aliud sensa , aliud verbi nollendit, sed contrarium . Ea aut ex Pronunciacione intelligitur , aut ex veriona , aut ex rei matura: m , ii qua earum verbis dissentit, apparet , diversam esse orationi voluntantern . Iuvenalis Tat. 2. U. Io .

96쪽

. tia civis . L

, Quid in Neripbrasis i i ' . R. Uri pluribus verbis id, quod

uno , aut paucioribus dici potest, eXplicatur , Periphrasin vocant , h. e circuitum loquendi, qui est apud poetas frequentillims, Virgilius i. 2. IEn. V. 268. Tempus erat , quo prima i qu es

mortalibus aegris . . . . : ι i

ncipit , is dono Divum grati

CAPUT XIV.

Quid est Imperbaton λ

R. T Yperbaton , idest transgres-I 1 sio, eli quae verborum tu bat ordinem, ut cum Virgilius di

cit I. AEn. v. 36. Maria omula circum. Interdam comprehenditur verbo uno,

quod dividitur in duo , & infer ri-tramque partem vox alia interjici-D I tar.

97쪽

Poeticus tropus est , sed interdum , Conceditur etiam oratoribus. Cice

Rugendo , ac minuendo posita .Virgilius A n. l. v. 166. - . o ge Myrique minanturdi coelum. scopuli Ecl. 3. U. I Σα. . . Vix ossibus haerens . Sed tam in augendo, quam in minuendo struetur mensula quaedam . Quamvis enim est omnis Hyperbole ultra fidem , nota eamen esse debet ultra modum .

98쪽

Quid est Figura γ

R. v Igura , sicut ex nomine ipso v prutet, est consormatio quaedam orationis remota a Communi,

re primum so offerente ratione Differt autem a tropis figura: quia Propriis verbis figura, fieris potuit, quod in troppς nori caedit; ut in Manilo c. I 2. Fuit boo quondam , fuit proprium populi Romani.. Figura estini verbo geminata. IlIud autem notandum , coire frequenter in easdem sententias & tropum , α figuram ...inam enim translatis verbis, quam propriis figuratuC oratio : ut is a Catiti orari T. C. -- Qui De- illi di mollibus sentemus arueruMt , con iurationemque n ascent . non credendo cor boraverunt . Auerunt, is corroboraverunt translata lunt, & tamilitae desinentia , similitemao ca- dentia. Ad unum quod attinet il- Iud in primus ani inaduertandam est,

99쪽

ollendi at .figurato i ipsas, quoque dicentis pei turbationes , animique smotus patefieri. Itaque, simpleX ora, . tio magis . valet ad docendum, figurata ad movendum .

R. VMgurae vel sunt in verbis, I vel ita sententiis . uerborum

exornatio, eit , i 'quae ipsius sermonis insignita eon vineta perpolitione ν ω Inteni confosmationem . vero, Verboruin , i & sen tentiarum hoc linterest , quod verborum conformatio tollitur, si verba mutaris , sententiarum permanet , quibuscumque , verbiis uti velis: ut si dicas 1 Nunc vers quid Mut , quid moliatur , quid denique quotidie cogitet 3, quem ignorare nostrum putet 2: Repetitio eli verborum figura, & Interrogatio . figura seri tentiarum. Persaepe enim unus dc idem locus & verborum , &sententiarum ornamentis illuminatur. Μ ta verba: Quid agat, moliatur , ac denique cogitet , quem ignorare ne

100쪽

i LiBER III. , 8ς 'um putet λ Repetitio tollitur , In

terrogatio permanet. I

A CAPUT XVIII. Ottot modis fiant Figurae Verborum Z

R. Igurae Verborum tribus ma- .. Xime fiunt, modis per Adjectionem , Detractionem , Similitudinem - Per Adjectionem , ut in orat. pro Μil. c. 27. Occidi, occidi, 'non Spurium Melium: quo loco verbum, Occidi, figurate geminatum est . Per Detractionem eriam fiunt figurae, in quibus multum est venustatis. Cic. in , Catilinam orat. a. c. I. Abiit, excessita evasit., . erupit: nbi conjun-etiones praetermittuntur . Est tertium genus figurarum , quod quandam Mocum habet silmilitudinem, & aures praecipue in se vertit, & animos excitat . Cicem in orat. c. IO. Daque efficis , ut, cum gratiae caussa nihil jacias, omnia tamen sint Irois, quae facti . . .