Cl. Galeni Pergameni Ars medica, quae et Ars parva dicitur

581쪽

quantitate temperatum esse debet ideo uictus ratio requiritur ex qua tantus

tuli, sunguis qui ad ossa 'rtur, comm

paretur, quantus qualisque generando callo est necessarius Osuoniam rursusu per os is fracti cauernas trapin titur, conssiderare eivimultitudinem ac quali ratem, atque imuictu hicciorem aut huismidiorem instituere oportet. Haec moe

nia in opere de curandi ratione Asia tradiri sunt.

Duplex est soluta unitatis curatio . una quae ob aisVoi ,hoc est coalitus glutinatio vedicitur atq; haec vera est. Altera partium ossis fracti coniunctio ac colligatio :quae calliinteruentu sit, veraq; non est. Prior in osse fieri non potest, in carne vero potest. Mi scentur enim mollia cli mollibuS, non autedura cum duris. Itaque humor insitus viriusque partis solutae carnis miscetur, non alicteratque cera mollis cum altera molli:de inde mistus glutinatur ac concrescit in specie carnis,quod nihil aliud est quam ab u*υ- θ-,hoc est coalescere,c5crescereq; atque id naturae opus est. Posterior in osse fit Corapulatur enim ossis fracti partes catli ac velut

582쪽

glutini cuiusdalinteruentu.Nulla enim aIsaxatione coiiangi postunt. Misceri enim duracu duris no possulit ut testis sensus est. Ne que enim lapis per se cia lapide coniungi potest,sed per glutinu potest. Itaq; ossa callo copulati,& velut ferruminari possunt. Sed nec si materia utriusq; partis ossis fracti ex qua callus gignitur,tam mollis esset,vtanisceri posset,os secundum priore curandida hionem coalesceret. Nam facultatis assi latricis imbecillitas nunquam hanc in ossis.speciem couertet, nisi os adhuc mo Ple ac Cnerundisit. Porio autem callus hoc habet citaliis partibus commune, quod ex materia fiat, i natura generetur. Non enim ali iter ex nutrimento natura, quam aliaS parare gignit sed illi peculiare est, quod ossi

similis sit, os tamen no sit:alioqui coalescet re diceretur. Quoniam igitur no nisi callo, ut modo dicebamus, sanescere ossis fractura potest nutrimentii requirit quo os ipsum

alatur: idque naturae committendum est, ut incallum mutet . Quid autem naturam. vocemus,postea ostendemus quum de camnis generat idne disseremus. Itaque tantum talisque cibus sumendus est, qltantus qui,

iisq; generando allo est necessarius Non, enim quatuslibet nec qualiscitq; requiritur, Bised qui titia ovati latc,quam qualitatem

diut

583쪽

ART PARVA. 'dioeritatem seruet. Cibus igitur esto, qui succum bonum gignat,atque tenace mediocriterq; crassum. Ex humidiore enim com crescere callus non potestiex crassiore vero ac tenaci quidem potestsed qui tepore siccescat,ac friabitas euadat,& fracturae obno. xius sit. Ad eundem modum nec parcior,nec liberalior cibus offeratur, ex illo enim cal Ius minor quam ossibus coniungendis con ueniat gignitur: ex hoc maior, Aut circunstantibus musculis dolorem inuellat.

G Nerui uero et ten&nis punctura

ob sentiendi praestantiam, O ias uod

cum principio pars haec continumtem habet,prompte accersit conuulfionem:

maxime is nihil foras exhal et, quod

scilicet caecum sit cutis uulaus id igitur aperiendum et exiccandinnis materia: tenui, quae in altum et ad uulneratatum usque neruum penetra e posset. De his aut brta de Manes di ratione accurate distulattim est,

Haec igitur est salubrium causii sim,

584쪽

Nerui retendones magno sensu praediti

sunt:ideo si pungantur,dolor necessario ac cedit, quem comitatur humorum defluxio, di hanc in ammatio vi Galenus docet nosolius quidem puncti nerui sedi totius in strumenti. Quod si ob vulneris parta j tatem nihil exhalare possit, conuulsi sequitur. Igitur in his arfectibus dolorem in primis qui haec inuehit incomoda, mitigare opor

tet, ne oriatur inflammatio. Itaque anodyna parti admoueda sunt:&,quod tutius eli, cutis vulnus aperiendum, apertumque ferauandum ut qui in eum locum humor influxit, ac influxurus est, vacuari possit. Nam sic Inflammationis causam tollemus odolorem mitigabimus. quo peracto adhibe Ada remedia sunt valenter exiccantia, citra tame dolore:mediocriter vero calida, vel modice ad calorem declinantia, tenuandi.-ue facultate praedita, haec enim in prOmnia dum penetratum; ad vulneratum neruum:

inhalitum digerunt quod in neruo relictis erat,atq; sic exiccat, locumq; a superuacuis humoribus liberant, doloremq; ac inflammationem prohibet Contra frigida mad stringentia non tuto admouentur. Siquidefrigus praeter id quod suapte natura neruis, ut Hippocrates scribit, inimicum est, etiam tenues meatus claudit, quemadmodum i

adstr

585쪽

adstringetia medicameta. Itaq; neq; cruda oleum,neque aliud quodcunque simili a cultate praeditum,neruorum puncturis tuto adhiberi potest. Vehementer vero calida inutilia sunt, utpote quae defluxionem ac cersant,& dolorem excitent. Quare ea mla admouenda sunt, quae modice calfaciant,

valenter exiccent, citra tamen cuti contra ctionem ac morsum quaeque tenuandi facultate praedita sunt ut modo dicebamus. Itaq; oleum tenue utiliter adhibetur, teret

binthina,propolis,mid genus alia quae Ga C lenus libro de curandi ratione sexto, inde

medicamentorum compositione m. igva tertio fusissime tractauit.

In compositis uero af'ctibus,cuili

ceribu primum quidem iungitur cauutus quam non aliam sectionem,sed uuceris dis 'rentiam esse arbitrantur. Verarum id dis rentia non est. sed alter quoddam uniuersi morbi genus, in quo perdita substantia est. I tul ad duplicis morbi curationem scopo duplici opiis est. Naunitatis solutio continnutrite dem insiderat:substatiae uero amisio nutritisae nem: cuius paulo ante scopi declaratio a

586쪽

sunt.Qubluero vjectionem hanc priae

meim curare oporteat, deinde continuiditatem resarcime Ipsi rei natura docet. Si igitur quod Maum est impleatur, et ad aequabiliritem ulcm reducatur, set ut alter scopi tollatur: quadoquiadem recens nata inter ulceris labra carne,disiuncta partes mire non posunte quare inuenienda alia curationis aestio est. Inuenietur autem ex re natur Ii,quam parti parare oportet. Iuic auditem naturale est cute obduci Id igitur praestandum est: aut si scopum asseri qui nequeas, simile quidpiam cuti,nem Epe carnem ipsi substantis proximam

generare oportebit Eiusmodi autenio sicca et callosa est. Siccanti sigia cur ac adstringenti,M cura morsum medicamentis ad inducendam cicatriacem est opus,

Cum solutae unitatis multa sint Secies, Nempe mus,ulcuS,fra stura, caries,spasma, contusio, punctura, ruptura, tapospasma, ut ante diximus:tatum de his meminit Gaia

587쪽

ARV P v A. 83lanus quae in carne, ossie,neruis tendo nibus fiunt. Nec de his quidem omnibus, sed

silcere vulnere,fiactura, nerui ac tendonis p ctura Rursus cum harum singulae cum reliquisiere ornmbus differentiis coniungi possint, solum eae recenset, quae cumvlaere iungunturine omnes quidem, sed solum cauitatem, inflammationem,contusionem, scirrhum,cedema humorum insuaxum,sordem, intemperiem. Nam in hoc opere tantum rerum capita tra stat, quae in

aliis operibus iuvissime disputata sunt. Sed non fuerit alienum hoc loco omnes has mitistione enumerare,nam sic: tota de hac re disputatio clara euadet, lectori labor ab erit Repetenda igitur reuocandaque in memoriam sunt quae ante de morbi diuisio-one diximus Triplicem enim omnem mortabum esse docuimus. Vnum primarum simpliciumque partiuin, simplex appellatur.

Alterum instrumentorum, quem vocant, Urganicum Tertium utrarumque partium communem Videoque communi dicitur.

Primus in intemperie consistit , nempe calore , fetigore , humiditate , .siccita te. Secundus in instrumentorum fabrica, hoc est magnitudine , numero , situ in tarma Tertius in unitatis solutione e cuia

ius differentiae paulo ante traditae sunt.

588쪽

8 CLAvDII GALENTComponuntur igitur eiusmodi morbi, simplices cusimplicibus,organici cum organi .

ia1 simplici comuni Morganico simplici organico, communi simplici morgani co . Simplices autem orbi cii simplicibus copoliti sunt,calidus silium idus,calidus,siccus, frigidus humidus, frigidus msiccus. Organici cum sui generis morbis compositi sunt forma iumerus, et obstructio pr ter natura, siue ab humoribus, siue ab innata caruncula, siue calculo, siue alia quacunq; materia,ut in urina suppressione, in qua calculus redundat hvesicae meatu figura vi tiat Forma & magnitudo, ut in tumore praeternaturam citra ullam intemperie in quo pars iusto maior est, metus figura de prauata. Forma& positus praeter naturam, Aut cla pars inflexa est, atq; simul luxata Inflexio,figurae luxatio, positionis vitiu est. Numerus xmagnitudo,ut in parte cui a nata substatia sit Maior enim est,quam naturae coueniat:& in ea abundat quod deesse oportuit. Numerus ditus,ut si quid articulis adnascatur, quod a loco ossa dimoueat. In hoc enim affectu ab udat partiUm numeruS,nenape quod in articulo concreuit Situs quoq; vitiatus est, quu ossa a suo loco naturassi dimota fini Magnitudo visitus, ut in

589쪽

extensione partis ob relaxatis ligametum. Pars enim seipsa logior essicitur,nec partes cohaeret quae natura iligi debet Forma numerus inagnitudo, ut tumor praeter naturam,in quo pus aut quidpia aliud cotinetur. In eo enim aiffectu partis figura magnitudo vitiata est, numerus abundat Forma numerus&positio, ut partis curuitas u luxatione ob interpositu humorem Curuitas vitium figurae est luxatio positionis, interposita materia numeri. Forma magni ludo repositio, ut pars emaciata recurua ob vinculi cε uulsione. Macies,magnitudinis viti si est,curuitas figure . Couulsum autevinculti altera parte offa disiugit, atq; ita C situ vitiat Numerus magnitudo repositio, ut luxatio ob humore in articuli decumbetem,&cibi distributione impediente Re dundas humor,numeri vitiu est eluxatio,si tus:& macies,seu si mauis,atrophia,magnitudiniS. Forma numerus magnitudompositio, ut si cum partis curvitate marticuloruluxatione ob interpositii humore, atrophia pars laboret:quod incox edicum doloribus inueteratis accidere solet,in quibus increscete affectu fit luxatio, accouulsis neruiScuruitas. 5stat igitur,commistos hic esse qua tuor affectus, nempe figurae curvitate, arti-

inculorum luxatione,hoc est 1itu incomodsi,

590쪽

Ss L AvDIT MALINI numeri parti abundat iam, scilicet humo, etem inter articulos positu magnitudine vitiatam, nempe maciem His igitur modis instrumeto tum morbi comiscentur. Comunes autenon omnes inter se miscetur,quan

do non omnes partes omne soluta voitatis Uifferentiam recipere possunt. Vulnerari enim os aut ulcerari non dicitur, sed friangi ac putrescere, quemadmodum eccaro agi aut cariosa esse, sed vulnerariis ulcerari: nerui vero ac tendones iungi Vcontun-didi conuelli Comunium igitur affectuum militones liae sunt Conuultioin contusio. Idem enim neruus contusus simul&tensus esse poteit: quemadmodu& venae xvincii Ela remebranae musculi, , semel dica, omnes fibrosae partes. Couulsio xvlius,ut in ante dictis partibus, quae tendi, ut dixi.mus,possunt,& kerari ab humoris acrimonia. Conuulso functura in neruis 'endonibus inueni utur: quemadmodum couulsio vulnus in musculis. Conuulsio Mruptura in venis Marteriis,membraniS,neruis,

refibrosis partibus:quaru si te santur ac conuellantur fibrae,riimpuntur. Contusio huicuS. Caro enim reus culi contundi Mulcerari simul possunt. Contundi quoq; sun et nerui uendones quemadmodum mu Fticuli contundi ac vulnerari Eaedem etiam