Metalogicus. Ioannes Saresberiensis. E codice ms. Academiae Cantabrigiensis

21쪽

rem: qui aut quod sunt, aut quod fuerunt, qualipossem aduocatione defendo inuodsisti

istergeseragratia es merces debetur euentui, sin autem , voluntati. Hinc es uiad.

Egisti nihil,inquis,&a te causa perdita est, Tanto debes plus Sexte, quod erubui. Neque enim a patrocinadi of Vis excludo potiores : mera deuotionisprotestor assectum. Prastantiores supremam manum a onat o ad sententiam ferendam pro logicis, Iadicis inclinent o cium. Si quidem cum opera logicorum vehementius, tanquam inutilis, rideretur: O me indignantem, o renitentem, amuluου quo ridiani esse iuro,s prouocaret, tandem litem excepi, se adeas caiamnia ., quaaeprocurauerat , Aut emergebant sudui re pondere. Unde factum est, ut usum ordine equi opo tuerit , quo uti urgebat, o plerunque sere a

potioribus, dum diluerentur obiecta. Ine enim procurabat , super quibus articulis via et orationem procedere. Placuit ira . secise , ut hosti um tumultuario sermone dictarem. Cum nec ad sententiis subtiliter examinandri, nec ad verba expolienda , studium superesset , aut vocium. Necessu D enim occupationibus vix aliquid amplius deducebatur , quam refectionis hora, vel 3-j : cum ex mandato Domini 'mei, cui deesse non possum , silicitudo tot

22쪽

PROLOGUS.

Britannia, quod ad causas Ecclesia cin, m hi incumbat. Ad haec flossicitudo rei familiaris, securiales nuga sudium excludebat: amicorum interpeliatio me fere totum abserbuerat. Itaque

iustum arbitror , ut in his, qua temere dicta sunt, mihi venia facilius impendatur, si aptius, e gratia referatur ne quo nihilpotes humana infimitas. Nam ingeniam hebes est, se memoria in ebor, quam oantiquorum seubtilitates percipere , aut qua aliquando percepta siunt, diutius valeam retinere. Linguam vero impolitam esse, Blin i conuincit. Et quia Logicae seu cepi patrocinium, metalogicon insecretus est liber: quem quatuor

voluminibus , ad recreationem lectoris, distinguere curaui. More scribentium, res variin complexus sium,quas quisue probati uo aut reprobabit, arburio. Sunt bona,sunt quaedam mediocria, sunt mala plura; Qua legis hic:aliter non fit Auite liber. Sic Martialis se se ego : malens sic nugari, quam ad formam Ganymedis, lepores agitare, vel, Nocturno putere mero, putere diurno , Nec dedignat sum , modernorum proferresententias: quos antiquis, inplerisique, Fraeferrenon dubito.Spero equidem quod gloria coram, qui noncsης pserisas celebrabis.

23쪽

Eo quo muliorum nobilia mirer ingenia, inuestigana subtilitatem , diligentiam su- ῶν , felicitatem memoriae , foecunditatem mentis, o oris facultatem , is copiam Uerbi. De moribus verio non La Fienter in erui: ratus omnia qua leguntur, aut scribuntur, inutilia esse, nise quatenus asserunt aliquod adminiculum vitae. Es enim quaelibet

prosi is philostophandi inutilis, osset, quae

seipsa in cultu virtutis ,s vitae exhibitione non aperit. Academicus, in his quae sunt dubitabilia Sapienti, non iuro verum esse, quod loquor. .

Se seu verum se allium sit inola probabilita

re contentus sum. Tu, ut libuerit, uniuersa

examinabis, Osingula ,-te iudicem meis opsulas consecraui, dum inresistam quod mihi opera non pereat, o impensa. uod quod ab t) contigerit, inueniam alium si me hic fastidit Alexis , it phanti quemliberi - iferens histrionem. Tria quidem sunt , ut de consilio meoperfectius inserua s) qua non modo mihi metumse plerissuesriptoribus per culum salutis, aut meriti disendium a erunt. Ignorantia veri filax aut proterua assertio falsi, o tumidaprofessio veritatis. Novi enim

quis dixerit.Tutius auditur Veritas,qua dicatur.In audiendo exim custoditur humili π.

in dicendo sapisiimsubrepit elatio. Ego au

24쪽

Cr rerum ignorantia laboro, sopum caemu ct magis quam expediat, tueor , spumisque tumide. se cum elatione, donec me Deus corripiat ,-corrigat , ipsam profero veritatem. V1 e lectorem se auiatorem, quanta possem Iu bcatione conuenio, ut-orationibus suis memores mei sint apud .Altissimum,

AmhipraecedenIium veniam delictorum,cautelam futurorum, notitiam vera amorem boni,cubum Deso ut corde, ore, opere, exercean- rana noris, tuae aeum untllacita voluntrii.

25쪽

SA RES BERI ENSIS

Metalogici

LIBER P RIM V S.CAPI TvLVM I. Calumnia qua ut Comificia seo rem dereor , ex sit.

D v g n s v s insigne donum naturae parentis,& gratiae, calumniam veterem, & maiorum nostrorum iudicio condemnatam , excitae M imyrobus litigator, & conquites

undiq imperitiet tuae solatia libi proficere merat ad gloriam , si multos similes sui; id est, si eos

viderit imperitos: habet enim hoc proprium arrogantiae tumor, ut se commetiatur aliis, bonasta, siqua sent, efferens, aliena deprimens; de sectumque proximi,suumlutat esse profectum. Omnibus autem recte sapientibus indubium est , quod natura, clementissima parens om-

Aiiij

26쪽

a Io. SAR Es3ERIENs Isnium, & dispositissima moderatrix. inter caete ara quae genuit animantia, hominem priuilegio

rationis extulit, & usu eloquij insignivit : id agens sedulitate ossiciosa, de lege dispositissima,

ut homo , qui grauedine foeculentioris natur. 8 . molis corporeae tarditate premebatur,& trahebatur ad ima, his quasi subuectus alis ad alta ascendat,&ad obtinendu vere beatitudinis bravium, omnia alia talici compendio antecedat. Dum itaque naturam tacundat gratia; ratio rebus perspiciendis, & examinandis inuigilat; naturae sinus excutit, metitur fructiis, & emcaciam singulorum , & innatus omnibus amor boni, naturali vigente se appetitu, hoc, aut solum, aut prae Reteris sequitur quod percipiendae beatitudini maxime videtur esse accommodum. Cum vero beatitudo communionis ignara, quae aut qualis ex ita societatem sit, nec

fingi quidem possit; quisquis ea quae ad ius humanae societatis, quae quodammodo filiorum naturae unica & singularis fraternitas est in conciliandum & fouendum proficiunt, impugnat, via adipiscendae talicitatis omnibus videtur ob struere:&praecluso pacis aditu, ut in se concurrant ad interitum orbis,naturae vilCera incitare, hoc quidem est seminare inter fratres discordiam, hoc arma ministrare compositis, hoc denique firmare nouum & magnum chaos inter Deum & homines: sic enim ad firmioris nexus compagem , & caritatis custodiam , uniuersitatis partes, creatrixTrinitas, Deus unus & verus, ordinanit; ut alterius ope res altera indigeret, &altera defectum suppleret alterius ; dum sunt

27쪽

. METALOG. LIB. I. 3sngula quasi singulorum membra: se plena sunt ergo omnia, si ab inuicena dissetuantur;sed

aliorum foederatione perfecta: quoniam omnia mutuis constant auxilijs. Quid ad beatitudinem obtinendam virtute fidelius , aut utilius Quid compendiosius haec est enim fere singularis & unica via, quam ad beatitudinem gratia, praeparauit. Nam qui citra virtutis meritum beati fiunt , non tam eundo illuc perueniunt. quam trahuntur. Miror itaque non tamen satis, quia non possiim) quid sibi vult , qui eloquentiae negat esse studendum : ipsamque sicut

Visum non coeco , auditum non surdo, asserit gratis a natura peruenire ei qui mutus non est: sed plenius, si naturae munus, exercitio robore tur,nec tamen beneficium aliquod ab arte praestari: aut id minus, quam labor, artis exposcat,

sicut enim eloquenti non modo temeraria est,

sed etia caeca,quam ratio non illustrat; sic δc sapientia , quae Usu verbi non proficit, non modo debilis est, sed quodam modo manca, licet enim

quandoque aliquatenus sibi prodeste possit sapietia elingius ad solatium conscientiar; raro tamen & parum confert ad usum societatis humanae. Nam ratio, scientiae, Virtutumque parens, altrix, & custos, quae de verbo frequentius concipit, & per verbum numerosus, & fructuosius parit, aut omnino sterilis permaneret, aut quidem infoecunda , s non conceptionis fructuria, in lucem ederet eloquij:&inuicem,quod sentit, prudens agitatio mentis hominibus publicaret. Haec autem est illa dulcis fructuos

28쪽

4 Io. SARESBERIENS IPconiugatio rationis & verbi , quae tot egregios

genuit urbes,tot conciliauit & foederauit regna, tot uniuit populos, & caritate devinxit: ut hostis omniu publicus merito censeatur, quisquis hoc, quod ad utilitatem omnium Deus con- vinxit, nititur separare. Mercurio Philologiam invidet i&ab amplexu Philologiae Mercurium auellit , qui eloquentiae praeceptionem 1 studiis Philosophiae eliminat: & quamuis solam videatur eloquentiam persequi, omnia liberalia studia convellit , omnem totius Philosophiae impugnat operam, societatis humanae foedus distrahit ,& nullum charitati, aut vicissitudini ossiciorum relinquit locum. Brutescent homines , si concessi dote priuentur eloquhi ipsaeque urbes videbuntur potius pecorum quasi septa

quam coetus hominum , nexu quodam societatis foederatus , ut participatione officiorum,& amica invicem vicissitudine eodem tur ι- Quis enim cotractus rite celebrabitur3quae

fidei aut morum disciplina vigebit quae nam

erit obsecundatio aut communicatio voluntatum , spbtracto verbi commercio λ Non ergo nam , non paucas: sed omnes simul urbes ,&politicam vitam totam aggreditur Cornificius noster, studiorum eloquentiae imperitus &im. probus impugnator.

29쪽

luis

amelis viis

Descriptio persis Apres

nomine.

IP s V M vero vulgato designarem ex nomine,& tumorem ventris , dc mentis; oris impu- dentiam , rapacitatem manuum , gestus leuitatem, foeditatem morum , s quos tota vicinia despuit,) obscenitatem libidinis , deformitatem corporis, turpitudinem vitae, maculam famae , publicis aspectibus ingerens denudarem, nisi me Christiani nominis reverentia cohiberet. Memor enim professionis meae, & fraternae, quae in domino est, communionis, indulgendum esIe personae credidi, dum tamen non indulgeatur errori. Desero ergo Deo, parcens naturae, quae ab ipso est , & impugnans vitium quod contra ipsum est; dum naturam corrum, pit, quam ille generauit. Vtique par est sine derogatione personae , sententiam impugnari; nihilque turpius , quam cum sententia displicet, aut Opinio , rodere nomen authoris, longe quidem probabilius cst ut opinioni falsae . quatenus tamen error tollerabilis est parcatur interdum propter hominem , quam Vt propter opunionem nomo carpatur. Singula luis simi exanimanda iudicijs, & paria meritis sunt Praemia conferenda, ita tamen ,ut rigorem mansuetudo clementiae vincat. hac itaque contemplatione, luppressi vulgati nominis notam : n* DOn tam

30쪽

ς Io. SAI: AsBE R I ENs Is, erroris videar procurasse medelam, quam infensam deturpasse personam. Vt autem fatear verum , nihil est minus verum . quia quatenus Christiano licitum est, personam& sententiam aeque contemno. ut libet ergo ille stertat in dies medios, quotidianis co viscerationibus ingurgitetur ad crapulam: & in illis immunditiis volutatus incumbat, quae nec porcum deceant Epicuri. Ceterum opinioni reluctor , quae multos perdidit, eo quod populum, qui sibi credat , habet. dc licet antiquo, nouus Cornificius ineptior sit, ei tamen turba insipientium adquiescit. Illorum tamen maxime,qui,cum iPertes sunt & ignaui, videri, quam este sapientes, ppetunt.

uando, qualiter o a quibus fuerit

auditores suos, multa mercede conductus,& multo tempore aerem verberans docuit

nihil scire. cu & ipse sic edoctus sita magistris. Siquidem non facundus , sed verbosus, & sine

fructu sensuum,verborum folia in Ventum continue profert. Ea tamen est cautela hominis, cum que omnium dicta vituperet,ut in astrue-da sua, aut aliena sententia destriienda , nun- quam manum conserat, ratione nunquam ni-