장음표시 사용
21쪽
ipsi putridis malignis In se stari patet & increbescere, quato magis exteris inassuetis sic Hi pocr. lib. de aere locis de aquis Gal. co m. I. ad primum, de morbis vulgaribus hip. super textum inpha soco m. 3. ad lib. aphor. lib. primo aphorism. co m. I a. lib. I. aph. com. 3 q. lib. 8. meth. & c. Superadditur cum Saxonia quod bellum est morborum labyrinthus, Herculanus &indisi olubilis affectuum nodus,& vinculum tot M sandris infaustis obuolutum,ut ab hoc tamquam ab equo troiano varia semper di maiora emanant excidia.
Pro quorum vericinio en quod a fibre pullularunt in frontispicio Diarrhea, Dymenteria, tenesmos& tandem musculoru spincterum cum leuatorum relaxatio hinc aniaperitio . Si horum formalitates subiecta, di causas es ficientes adamussim describere vellem in Illustrissimo viro certe cum Poeta Delphinum sylvis appingam, fluctibus Aprum. intus enim & extra lucescebat quod intestinaviiinrumenta per quae egredi debebant excrementa secundum naturam principaliter primar, miniis principaliter secundae,& tertiae coction is prout a causa morbifica interna erant deprauata ipsorum retentio isdebatur expultriκ stimulabatur praecipuE ab ichoribus biliosis cum materia pituitosa stpe,&alijs associata secundum vitia putredinis quantitatis qualitatis & ubi cum a toto praecipue ab
hepate calido sicco . hin c Diarrhea. propter autem veli mentiorem modum causae morbificae venis intestinorum irruentis tum superioribus cum inferioi ibus & erodentis, soluta facta fuit unitas hinc Disresis 1. de locis aff. c. vlt. lib. 3.de caus. sympi. c. a. lib. I. meth. cap. a. De superioribus testabantur sanguis cum fecibus continuus pervices annexus, inferioribus autem supernatatio & discretica mansio & tandem cum Galeno 3.de caussympi. c. a.
Tenesmon in undecima non solum sed & ani &intestini
22쪽
aperitio . Tenesmon denudabat assidua per alvu deiciendi cupiditas cum dolore in qua vel nihil in Illusii iii m. iuveni vel pauca mucosa, & cruenta fuere deiecta. ni fallor enim cum intestini rei ti actio sit excretio fle praecipue in extremitate vis illa vigeat, quotiescumque vis illa in hac parte stimulatur deiciendi desiderium, ac conatus excitatur & si siph inanis : excitabat hanc partis tensionem non bilis flava licet maxime stimulet, ob tenuitatem tamen di lapsum parti non adhetret, raro hanc passionem inducens, sed quidem exulceratio eiusdem intestini ob humores acres & salsos cum aspiratione intemperiei
frigidae contractae ex sessione in bello super humum frigidum hinc no solum Tenesmi concausa, sed etiam musculisphincterum & leuatorsi reserationis Aui. quatuor enim cognoui ani musculos videlicet sphincteres tatum duos, sicut totidem leuatores . lasciuiant impijssimis blacteramentis postea quid quid velint quidam nouelli anatonici
nouas musculorum an idemonstrationes seu potius nihi- lationes auspicantes. hi enim & si verborum lepore & experientiae cumulis tentent assurgere cui Sylvius citauit principio suae Anatomicae fidelitatis noua monstra variis auctoritatibus adumbrata, suorum tamen illecebrosis dictionum laqueis nil aliud inueniunt, inescant,alliciunt. quam figmenta, falsitates, inscitias. horum errata & meu- das abstergit Messalius,eluit Andreas Laurentius his ver- his quia homo erat animal politicum ad contemplatio nem & actionem natum, non oportebat primum cibi imgrcisum,& postremum exitum csse perpetuum ut in pia tis,sed ex eius arbitrio pendentem, ut ergo in ore & fa cibus musculos deglutioni dicatos locauit Natura,ita ad finem recti intestini musculos apposuit viam intercludentes ne inuoluntat ia fiat 'cum excretio quatuor ergo sunt
ani mustulisphincteres duo & leuatores totidem. Sphi
23쪽
.cterum alter carnosior est ab inferioribus vertebris o Issacri ortus,&instar orbicularis anuli fibris transuersis, recti intestini extremo implicatus, auum ita occludit ut excrementis nullus pateat aditus. Alter culaneus est de
meo iudicio nihil aliud videtur esse quam cutis indurata carnosis fibris texta. leuatores duo sic dicti quod anum
relapsum reuocent lati sunt tenues non admodiim carnos, oriuntur ex lateribus & internis partibus ossis pubis de Ischij vel potius ex ligamentis a coccyge & ischia prodeuntibus, inde ad suum quisque latus deorsum protensi r
ctum intestinum amplexantur externae ipsius tunica inserti. Non immerito ergo sed causatius istis in Illustristi viro Iaxatis refrigeratis ab ani aperitione & euidenti luit nubilatus, & maxime impellentibus causis superius euulgatis
Quod spectat ad alia accidentia enarrata, ut incedula& notula descriptiua Facti rei, sicut a quibus Ze pro quibus originem habeat paucis agere volo, indecorum enim est bonas temporis partes huiusmodi ineptijs consumere& maxime quia omnibus sunt in professo, in aperto, in confesso.
Solum per trascennam quid pulchrum publicae tradendum veritati, cum enim Illustrissimus vir tantas subsantias albas muccosias excreuerit deinde pinguedinem&samenta intestinorum cu sanguine quid sit illud inu cosum, sicut quid sint ramenta de pinguedines intestin rum in Dyssentcricis ecce: Negotium profecto audax; Dissicillimum certissime facinus. Prouincia consideranti bene ita indissolubilis itavi nec enigmata Theobuliae nee tenebrae lyccophontis sunt tot Mqandris gyris obuolut . Crediderunt quidam ex antiquis cui & recent ores multi aspirant mucosum illud & album esse pinguedinem intestinorum, alij mucum cognouerunt affrmarunt quo tunicae
24쪽
tunicae tum externae tum internar intestinorum pro stliaciori excrementorum aditu obliuiuntur, quo ne intest na exquisitissimi sensus ne ab internis & externis iniurijs tam facile assiceretur, ob obiectum continuo irritantem, interiorem tunicam pinguἰ concretoque humore obliui uit natura ut & leuitate obtunderet, & crassitie prohiberet acrimoniam, & lubricitate promoueret bilis descensum; supradictas opiniones plane rident ac illudunt nonnulli alij humores pituitosos catharitios, quidam vero purulentos affrinantes sic molestis questiunctilis usquε adhuc Medicinae cultores & fallaci verborum gannitu opiniones fictilias fucatas, umbratiles perdubias exposuere . Horum inconstantiam obseruant non Ium An tonellus,& Sentatus dc dyssent. Sed ctiam ante illos pria marius totius Italiae Archiatro Constantius Scotus B
noniensis non solum in publica harena, sed etiam in quibusdam scriptis, & si quod ego sciam typis impressorijs
nondum excussis,&primo quod non sit pinguedo ecce: In testina enim cum Antonello & supradictis omni intus pinguedine sunt destituti dato pere hypothesim , non pro indulgendo ad autopsicam experientiam contrarium ostentantem, sed ad quasdam Excelletissimos quod quς-dam pinguedo adhqreat, demus etiam hypothesim& c6cedamus casum, quis per Deum immortalem in animum queat inducere credere, sibi persuadere mucum illum tanta quantitate excretum ab Illustrissimo Palleolo exeu tem in alijs usque ad viginti triginta & adhuc magis libras pinguedinem intestinoru nominare. Res profecto iocosa,& risu digna catoniano, imo si tota totius corporis pinguedo, & sensibilis externa,& insensibilis interna ad intestina erueret vix imo impossibilem produceret quantitatem. Sic eadem de intestinorum mucco argumentandi currit Monia si enim casu etiam csiceta quod
25쪽
omnia intestina tam tenuia quam crassa suissent vIcerata abrasa quod potest esse ex suppositione possibili ut in logicis non autem actuali ut in Physicis numquam enim fuit perauditum, tanta tamen quantitate nec continua nec discreta,&per tantas temporis longi suppetias excerni posse incredibile est. Sic etiam ridiculo & in falso educata agro est illorum opinio mucum illum esse humo res catharitios pituitosos asserentium. Comprobat in ter alios tale assertum cum viginti rationibus ne sitis destitutum sit patrocinijs idem Antonellus de Dyssenteria Seuertus lib. 3. pari. a. Ultra quod dyssiemericum pathema cum non semper fiat a pituita, imo plures alias cognoscat eausas sine vitio Aabstantiae pituitosae nec ut principalis , nee ut conditionis sine qua non, nec ut coamdiuuantis, imo solum flauam bilem, atros humores fer uidos ichores, per vices vitestinos multotiis porraeeos prassinos eruginosos, in patientibus nec a prelaminio ea subdominio pituitosis,quia remE & in his adyssen. teria correptis mueus copiosissimε educitur hinc talis opinio ut fit sitatis famelica a Theatro medico est explodenda cimmo ut tanta veritatem grauitate aut sica&experientia syncera possim intertexere Factum rei sple iuravit in Nobili Capitaneo Vineentio meo Patre temperamenti in totu a pituitoso alieno; qui tame assinatus duodetim abhine annis a dymenteria per sexaginta dies
nullam mucolis excretionibus quietem intermissi. Τ tius graue testimonium exhibebit Lueas Taetus Medicus eruditorum optimus,&optimorum eruditissimus. Pro sol ione ergo mea sit opinio faxit De' bona quet ut veritati facti non turbae praeticora sit responsura prius Anaromen non uniuersale, sed particulare intestinorum praelibandum,& in fronte quod intestina su ne partes corporeae concauae oblongae rotundae a profunditate sthoin Maci
26쪽
maei usquEad imum podicisse dilatantes, pro cibc,riirri coetione, per Gai enim intistina sunt silici mactis elongatus illorum distributione ad iecur, profiscum ex pu gatione, sic natura D sdalcis labyrinthis & flexuosis suistis implicita fabrefactauit. haec habent tres tunicas, c6munem unam S duas proprias, relinquo fibras sit bstantiam compositionem situm motus sicut neruos& Art rias solum eκ pono quod vene intestinorum a Porte trunco & ramo messente rico omnes emanant, scut arteria aram ocella co& messenterico efferuntur, ita amem diuar Icantur ut recta non hient eorum oscula ad cauitates
intestinorum,sed obliquo ductu inter duas tunicas feran tur eum surculis quasi infinitis, hinc fit ut non rubeat permixtione sanguinis chilus in intestinis Laurent. lib. Analom. cap. I a. Statuo ergo hanc materiam esse pus non verum,sed suo modo & quasi ob similitudinem ς mulum alterius humoris inuenti ab Emeell. Farnelio,&ne
plane ab aliquo betizanti Aristarco h sc opinio habeatur in ludibrio denudanda cum Excellentia. Valerio e Monis dulpho in tract. de putredine quod pus duplex est aliud verum quales in inflamationibus,&abscessibus ab efficientibus factum tum a calore nativo eonseruante cum ab extraneo eorumpente in pugna neutris & squalibus&virisque suum finem assequi in materia apta conantiabus, Aliud similitudinarium & hoc diuisum in pus perse,& in pus per accidens. Perse quando se ostentat excre mentum instar puris, sed non verum pus & generatum fiuξ factum ex se sine admixtione alterius associj purulenti veri, sed tantum a partis mala dispositione cum sanis guine affluente ut si accideret quod partes neruose essentlcst hinc ipsarum calor natiuus labefactatus & impotens
fluentes coquere humores non ne apparet magna saniem
tuac temporis exire Non ne prout paren chimata seu C a Par
27쪽
2 partes prici puε spermaticae ligamentales mala se habent& his affluentes puris simili mos humores emanare IdE auctoriZat tamquam fidele sancitum uterinus fluor se menses albi qui soliti coloris non solum, sed etiam substantiae obliti ad tempus solitum cstiuere negantes in ijsdem venis uteri etiam in multis,& si optimi transmissi pervices ibi hqrentes conuertuntur ob partis alterationem, di uteri diserasiaticam indispositionem in materias mu- cum purulentum smulantes. Similitudinarium pera: cidens cum illud pus quando materia seu puta optimus sanguis ad partem aliquam transmissius ob deprauatam illius corruptionem puta ulcus adiunctum cum pure ob
contactum cum materia purulenta coinquinatur, hinc
succedit & aliud pus quod non solum nascitur ex ulcer tione corumpente & putrida membranarum sed etiam ob affluentes humores de sanguinem ad illam partem,qui associati cum pure suppurescunt iuxta illud quod tangitur a putrido putridum fit, nulla etiam partis dispos
tione concurrente . di si per vices etiam nascatur sine ulcere ut depleuritide, peripneumonia & muco ophtalmigelucescit hinc pro coronide, non ut nouam agam opinionem, sed tantum ut propensus pro veritatis patrocinio. Concludo Pus hoc non esse verum pus, non enim inflamationis,& verae materiae suppuratae abscessuum signa se ostentant, sed tantum pus similitudinarium & rion 1blum per se sed etiam per accidens. Perse collucet prout intestina membranosa ulceribus plena in his ob infimitas venas & arterias sanguine copiose tum pulso suscepto cum attracto & non possit materia alimentalis,& sanguis pro partis distratica temperie totus in substantiam similem conuerti, in materiam sicut partis requirit dispositio co- uertitur, orta enim per axioma Physicum testantur sua
principia non solum in fluidis corporibus naturalibus,vt
28쪽
verbis Auleennae utar, sed etiam In excrementitijshme membranosis intestinis ulceratis & sanguis in illas partes viceratas effluens dispositiones partium adipisciturι testantur hoc pro veritatis splendore non esse aliud quam quod propono vulnerate vel lesp partes articulorum iuncturarum tendinum ligamentorum, Idem ulcera vesicaedi uteri sicut etiam eaedem partes non urceratae ut uterini fluores gon norrheae pro labefactata parte, ultra quod sanguis venarum mesentvij natura sua videtur albescere sic in membranis facilior coloratur iuxta Physicu axi ma in symbolis facilis est transitus. Merhercule quis in pallestra Medica & si in artis primitijs tantum educatus audebit testari excretionem illam esse mucum intestin rum, pingit inem siue alienam substantiam a mea se posita sententia deuiantem. Quis in ofane & irreuere ter in sacro Medicinae lyceo irrumpet ab ulceratione inintestinorum sivis a substantia illorumembranosa corrupta tantam copiam posse effluereὸsic ut opInio adulterina ex- prodatur ut legitima aute amplectetur, ni sanguinis enim fluxus associaretur talis copia non ostentaretur. Animauit hoc veritatis protipon experimentum Excellentissimi Sylvij. si enim ultra sanguinem a dispositione partis inpuris similitudinem versum se ostetaret nullus huiusmodi dyssenterius bellissime valeret, nullus pristinae san itati restitueretur, sed omnes certissima morte decumberent, materia enim illa sue fuerit pinguedo sita mucus intestinorum siue alia vi exponunt substantia, ob deffectum illius quanto & quali necessar io peccantis,quomodo pro vita reparabitur,reuiuescet & state parte spermatica, camne destituta, & pauci caloris munita: Pro feliciori ver talis borea aspirat, & secunda diuisionis particula puris
per accidens , ob deprauatam enim partis ulceratae coruptionem pus gignitur, ob partis caliditatem, debilitatem
29쪽
dolorem &situm declinem sanguis magis recipitur, quieommixtus cum pure putridus fit ob phy si cum contactu,
hinc non muci non pinguedinis intestinorum , non ca
tharri, sed tantum puris non legitimi sed nothi, non per se tantum quatum per accidens veritatis specimen offentat. Hoc negare est a rationis orbita aberrare, in veritate caligare, ellebori Zetare,& haec pro primo quisito dixisse satis. Quod spectat ad secundum an in dyssentericis ramenta intestinorum lata excernantur sicut an in eodem morbo portiones membranosae ab ijsdem intestinis deciduae appareant & a vulgo per experietiam visum, medicorum omnes palestrae etiam credidere: Hoc ergo in dubium publicari tam qua cum ae picis ludibrijs tamquam cum inconditis deliramentis in scenam esset assendere. Solum denudare mea cadit intentio quid sint illa ramenta intestinorum, sicut quid illae membranae quae in dyssenteticis tam pessimo cruciatu se ostentant publicari. Vsque
ad haec tempora tam veterum quam recentiorum medicorum monimenta volutans, omnes in hoc errore constantes cognovi,quod ramenta ex intestinis decidua, sunt partes intestinorum, quae soliti loci naturalis oblitae ob causas morbificas nimis abrasiuas mordicantes per aluuexcernuntur, demandantur. Pro virili parte conantur suum assertum dessendere cum auctoritatibus multorum antiquorum, sed specifice Gai. q. aph. 26.8e 6. de Ioc. asLeap. a. qui proponens varios hssenteriae gradus secundu quos differentiae eiusdem constituuntur, tres praecipue cognoscit de hos prout intestina nunc magis nunc minus exulcerari patefacit. Primus horum graduum est in quo primum abraduntur & excernuntur adipola & pinguia corpora exiguo cruore perfusa. Secundus in quo eluc scit superficies interna intestinurum tenui: aemulatrix ra
30쪽
mentorum membranosorum. Tertius in quo patefacie ipsa intestinorum substantia ex utraque tunica constans& de hoc tertio gradu Hipocrates A. aptior. 26. monuit si dyssenteria laboranti veluti carunculae deiciantur istha te, hoc enim est pathagnanomicum consummatae, sicut primus de secundiis gradus sientis systcnteriar; Vt Hipocraticae,& Galenicae legi schola mcdicorum tota tam veterum quam recentiorum non reclamauit, imo in hoc ti- quam indubitatum, & veritate congenitum obdormiuit,& adhuc haec opinio nugat s in somno esset sepulta ni Theseo Excellentiss. Arnoldi Neapolitani & Praeccptoris mei advigilem veritatis portum esctet adducta. Hic recitat experientias quatuor in eius libello inscripto de morbis intestinorum capite de Dysienteria. Prima de Comitima Hortensia de Brac fortibus ann. I 631. quae a Diarrhea primo naufraga facta deinde a Dyssenteria
magis excruciata, publico trium Medicorum consessu&adstantium visu per plures dies portiones latas crassas &Iongas intestinorum excreuis te, per vices maiores mensurae sex digitorum , Pro huius curatione, omnibus Artis ab Excellentiss. Medicis Neapolitanis adhibitis tandem vitam cum morte commutauit, qua secta probalsam ira- do eius cadauere, intestina fuerunt visa non graui ulcere saucia, non deperdita substantia obruta, non ob numerosas excretiones plagistra, imo quasi si nolaborauissent inscia , licet medullitus & adeo elaborate tota ab imo ventriculo usque ad anum Argica luce fuissent lustrata. Hoc factum sapientem terruit urbem. Hac experientia acuti obmutuere Medici, qui non modo certi, imo certissimi se credentes ex anatomica sectione intestina omnia videre abrasa prout ex consultationibus omnes &consessi & concordes erant lustrare illacerata, sensata magnitudine deperdita,&maxime ob tatas excretiones