Institutonum dialecticarum libri octo, auctore Petro à Fonseca ... Nunc quidem pluribus purgata mendis

발행: 1592년

분량: 403페이지

출처: archive.org

분류: 철학

391쪽

dus eIt bonus. Neq; n .sensus, est quod sit bonus pulsandi,& cane di artifex, sed quod sit homo bonus seu uirtute praeditus,scio apud multos denominationem Alisor amaqua dictio secundum materiale significatum denominatur, non uocari Ippellationem, sed non est cur adeo

presie loquendum lit, ut huiusmodi denominatio non iit appellatio nominanda . Alia ratio est in dictione denominante. Nam si ea sumatur secundum materia eur dictio Ie significatum, si et sine, loco denominationis, quaeda N eliam. eiusdem rei puerilis ac nugatoria repetitio, ni si eum sempera dicimus,Socrates est humo probus, sensus fit, Socra- eipiaturores est homo. Ex his ergo duplex appellatio eolligi cundu se Putest altera , qua uocabulum, denominetur secun- mnis signὸ dum formale ipsius significatum, altera , qua secun- fc ium. dum materiale. Diuidi etiam solet appellatio in rea- duplex aptem , & rationis, Appellatio realis est, cum dictio pellatio. quae appellat, significat ens reale, ut in exemplis su- Altera dia Pra positis. Appellatio vero rationis, cum diectio ap- uisio appelpellans significat ens rationis, ut si dicas , Homo est lationis. species. Nec mireris quod in ex eplum dictionis adiectivae, aut uelut adiectivae affetam nomen Species, est substantivum. Omnis enim dictio con notativa, cuiusmodi est nomen species, potest dici comparatione nominis con notati, seu potius rei connotatae, quasi

adiectiva. Documenta ad cognoscendam nominum appellationem. Cap. XLI LTAndem ad cognoscendam nominum appellatio Prima δε-nem, tria haec accipe documenta. Primum . N .c Amen Ammen adiectivum, aut quasi adiectivum , quod prς dieatur de aliquo subiecto habente materiale sigmficarum appellat materiale significatum suppellat materiale significatum subiecta nisi sigmfice t acci es rati cinis . Ut si d icas, Hie eitharaeduς, est bonus Homo sedet: Christus fuit semper . Nam praedicara m Primae propositionis appellat homine, qui est citharςdus 135

392쪽

3 8 8 Institutionum Dialect.

est. Praedicatum vero secundet appellat aliquem hominem communem: linguli autcm homines & si proprie non dicuntur materialia significata vocis homo, tamen quia sunt fis nisi cata mediata possunt modo ali-D. Tho. I. quo materialia lignificata nuncupari, Praedicatu quo P. q I 6 que tertjae appellat verbum diuinum,quod est quodamodo materiale significatu in nominis Christus , non autem Deum incarnatum, quod est formale significa-Not hoe tum eius. Hinc fit, ut negemus hanc propositionem spro appesta Christus est factus, quia signiscat exui appellationis nouis ratio participii Sactus, verbum diuinum este factum. Dixi, Nisi significet accidens rationis, quia eiusmodi praedicata appellant formalia, ac immediata significata subiectorum,modo nihil obstet. Vt si dicas, homo est species, Homo praedicatur de pluribus . Hi s. n. praedicatis appellatur seu denominatur homo communis, &, abstractus non autem aliquis ex liugulis. I inc fit, ut

negemus has propositiones , Animal est species infima, homo e it individuum quid quia prior significat animal commune homini ,& bestiae, esse speciem infimam pol terior aut , hominem communem omnibus indiuiduis hominibus esse quid individuum. Addidi, Modo nihil Ostet, quia multis modis potest huiusmoes appellatio impediri. Verbi gratia, si dicas, Hic homo est species. O nne animal est gestus, dictiones Hic, & Omne impedimento erunt ne nomina H mo, R Animal denominentur secundum so malia & immediata ipsorum significara , sed secundum mediata , quae quidem materialia hoc loco esse See dum. censetur. Secundum . Vox adiectiva aseliquasi a me ctiva, quae ante subsitan tiuam, Hu quali sub l ni tuam, in eodem propositionis excrem O ponitur, appellat- formale significatum eius, ii si dic res , liri honaci sthonus. citharoedus , Ch ii iis est sanus homo. Nam . sens is prioris, est hunc hominem esse bon um s cuu dum artem pulsandi, citharam,&c nendi , polierloris autem, Christum esse factuna a cui duria. huma-. nam naturam, quam assumpsit. Nou rccte igitur ira

393쪽

Liber Octauus. 389

eoncludes, hic ei titiersdus est bonus ergo est bonus

citharaedus,ne contra, Est bonus citharaedus , erg est bonus nee ita,Christus est factus homo , ergo est factus, nee etiam hoc modo , Non est factus ergo noest sactus,homo, sui a mutatur appellatio Dixi, Ante suum substantivum quia si substantivum ponatur anta adiectivum separ a die et tuum non appellabit se

male significatum substantivi, sed materiale . Nam propositio haec, Christus est homo tactus , non alia.

de causa ex vi verborum negatur, quam quia uer- hum Factus , uidetur appellare materiale signifi- catum vocis Homo , quod est uerbum diuinum id- quae proterea, quod uerbum Factus ponitur post uerbum Homo . Quod si quis opponat verba illa exsti- Obiecti bolo Niceno, Et homo factus est , in quibus uerbum

Factus , ponitur poli verbum Homo, occurres, Verba illa non esse redacta in formam propostionis, sicque esse redigenda. Et filius videlicet dei est factus , Soluse. homo . Quanquam , & illud dici potest hane regulam , quod attinet ad ordinem dictionum, non Atiara δε-

semper obseruari, sed maxima ex parte. Τertium vo- lutio. e es significantes actum animae,tum cognoscendi, tum

appetendi appellane formale significatum earum in quas feruntur , ut si dicas , Cognosco uenientem. Tertiunia Concupisco dulce. Est enim sensus, cognosco veniεte ut uenietem quaqua eum qui Venit, non cognoscam, concupisco dulce, qua ratione dulce est, quam substantia rei dulcis me non moueat: uic etiam addunerecentiores. Modo vox quae eiusmodi actum animae significat, antecedat eam in quam fertur . ut in adductis ex exemplis. Nam si dicas , venientem coenosco , Dulce concupisco , verba haec appella-unt materialia significata, dictionum praecedentium Tecniores sensusque erit. Hominem qui uenit cognoseo, etiamsi ipsum venire minime percipiam : Rem quae est dulcis , expeto , quanquam eam , qua ratione dulcis est, minime cupiam . Hinc di eunt vitiosam esse hanc argumentandi formulam. Venientem: cogno- ,

394쪽

3 ς o Institutionum Dialea.

sco ergo cognosco ueniente, item hanc , eoneu pisco dulce ergo dulce concupisco,& vice versi.Clterum ,2 πη haee conditio, ut mihi quidem uidetur 'pius in hac regula quam in superiori praetermittitur. Quin etiam Prima 'penumero non obseruatur,. quod facile exe-plis ostenderem , nisi iam in hisce rebus multus ,

videret. .

Quia tamen I, c documenta maiori ex parte sunt 'crusio vera , atque disputationibus , praesertim theologi h. i. eis non parum utilia, non sunt illa quidem ona uino contemnenda, Hqc de suppostione, ac caeteris nomi-minum, suppositionumve affectionibus dixi siet sit satis. Qia ae quam sint utilia enodandis sophistarum cap tionibus,tisque omnino, quae tota hae institutione eo tinentur, plenius intelligendis, experietur is qui ea dixerit. Optarem ego ea inen, ut quantum utilitas & perspicuitas paterentur, & minuerentur haec in dies potius,quam augerentur. Quare cum omnia quae initio Proposuimus,utcunque explicata sint, nihil amplius dicendum.

FINIS DIALECT

395쪽

CAPITUM

LIBRI PRIMI CAPI Τ A. T i

ne necessitau,nominibus, ν natura huius artis. cap I IIDonitionem Dialee ice ex Topieis desumptam, non conuontra in rotam hane artiem.cap. 2 I A

iaua nam par/ei significent per se in ipsa rotius vocis s

De nomine qua ratione verba, cat. omnia curuore ra. i complectιtur cap. II

De nomine Connotativo o Absoluto.cap. 2

De nomine tommuni oe singulari eap. 26 6 IDιluuntur quςdam obiecta contra de trionem nominii ro

De nomine Trans cendente is non transcendente. . 28 e nomine positiuo negativo. cap. 29

396쪽

INDEX

Libri secundi Capita oQuid agendum sit in hac libro iram quid funiuersalio

Ωuid sit oratio. Cap. I.

ctς , ' Implicium in absolutas ct modales. Cap. g.

397쪽

Varia genera absolutarum enuntiarisn-. Cap. s. 76 De oppositione absolutarum enuntiatιonam. Cf.6. S. De anyusolgenua enuntiationum ae inesse. Cap. 7, 33 De conuersione absolutarum enunriatιonum. Cap. 8. 84Ωuoι funt genara ae formula modalιum enuntiationum. iCv.9. 86 . De qualitate,quantitate re materia modulsu. l. Io. 3IDe oppositione modalium. Cap. II. 91 De aquipollentia modalium enunriationum. Cap. I 2. 66De conuersione metalium enuntaationum . Cop. II. IO Luor Argenera coniunctaru enticiationum. Cap. I . Io TConitionali enunriatione. Cup. I , IGIDe enuntiatione copulantia. Cap. I 6. IosDe disiuncta enuntiatione. Cap. II. I OFDe quibusdam enuntiationbius expositione indigemibus ἀCap. I 8. Ios De exclusiau enuntiationibus. Cap. I9. II. De oppositione exclusiuarum. Cap. 2o. I IRDe -ro tuis enuntiationibus. Cap.2I. II sDo reduli Ituis enuntiationibus. Cap. 22. II

Libri quarti Capita.

Di ordine,ae modo tradandi rariis dialassica i/m lsi, sis diuisio. Cal. I. o De di sinctione vocissi litac Cap. 2 121 De partitione. CV.3. I 23 De ivisio physsea rormessentialis. Cap. . 12Φ De diuisione metaphysica νotus usentiatu. Capi a sdiusione totius uniuersa is in parres subiectV.C.6. IasColligitur numerus quinrue furadiarum , inuisionum per se. totidem , adduntur Ebusones pre accidens.

De Husone generia in adferantias, d .rentia in iusseren

aerea verborum formula diu onesti 1 conficiemis. 8.s

Pramnmpraceptum bene diuidendi. p. IO.

398쪽

INDEX

uidem.

Libri quilui Capita.

De definitione nominis. ωρ. 2

, Libri Lexri Capita. De eonsequentia. cap. I

ae argumentarione. cap.6

modo appellentur. . I

i 8 rLuod modis in quaque figura directe aut etiam indirecta

399쪽

CA PITUM

in modis directe concludendi m prima figura. M. I I8ς δε modis indirecte concluden m. p. Is I 8 de modis secunda Aguroca. Io Ide modis terris figura. m. I I a 8'Regu is generale omnibur Auris. ω. I 8 I9o Regule oecialosingulis figurιι.cu. I9. I91

de probatione syllogismorum imperfectorum per d/ductionae ad impossibile. p. 27 2O6da probationa imperfectorumsyllogismoram per expositio

M Enthymemate. cap. 33 δι9 de Inductione.cap. 34 22 de Exemplo. cap.3 1 2 2 Imparatur interse quas. argumnationa genera. c. 35.2 23 degenerali ura. π ratione madj,argumentiue inuenιenri,

de demonstratione.cap.2 227 de princip*s , eone sisne demonstradionisca.3 aiade qua tione demon Iranda, partibus eius. ca.4 229 de inuentionemedis,argumentaraue demosra, ui.c. s. 23o

de filogismo Dialectico. p.6 23L propos none ac qumione Dialac .cap. 7 23siliuision s

400쪽

INDEX

Diussiones dam eommunes propositionishus Dialect. Cap. 8. De argumenso dialectico is loco. Cap. 9.

23 236

Ωuomodo eae locis hactemu traditis, qualibet proposita

SEARCH

MENU NAVIGATION