Commentaria Iunilii Flagrii, T. Galli et Gaudentii in Virgilii ... eclogas [et georgicorum libros] nunc primum ex codice Bernensi edita

발행: 1847년

분량: 196페이지

출처: archive.org

분류: 시학

121쪽

H. Olim aliquando olim tria tempora continet.

Vs. b. Atque tintim eae obiS, paStoribuS. - estriqti fuissem, melius milii vobiscum erit. VS. 6. An custos rectis, ut ruSticanam vitam colerem, ac si '' dicat, quid mihi cum urbibus, ubi Sunt mereti ice tam pulchrae, quam persidae. - II furiae initor m

Vs. T. Phyllis 'b Roma, myul S, aeSar. Vs. 38. Seu victinque furor, aliquis amicorum furor, omnis enim amor plenus Stfuroris. Tuum C rmen 'b tuum, Mantua. - fuscus Amyntias, licet alii nocivus, tamen mihi bonuS. Vs. s. Et nictrcte Biοliae stilis, succeSSus rerum mihi abundat 3 3. Vs do. Sit rite sub rupe Lent sub nite iaceret, allegorice de vitibu cantantem audiret.

Vs. l. Serta, ores Phyllis, mollis, lentaque manibus et digitis suis. - niores

Vs. 2. io elici fontes et reliqua. Invasit amor eius animum et quasi ad praesentem loquitur, ac si '' dicat quid te adiuvat inter frigora esse Gallus nunc multa enim erant '' bona, qui bii adducat concubinam, allegorice Virgilius caeSarem. Vs dZ Tecum Consumerer ero, id St tecum eSSem,Sque ad mortem. Vs da. Ins intis mor et reliqua, id St nunc morior pro amore tuo, quia neque perabSentiam decedit 33. Inictitres mor, quia omnis amor plenu est furoris, hinc Sque in finem amatoris inconStantia X primitur. Vs db ad Persos, infestoS msses, bellicoSoS. Vs. 6. Tu, o Phylli vel LycoriS. Tu Procru, cum moriturus ero. - Abiatrici, subauditur receSSi Sti. Vs T. Abinus, montana 33 vel Mantuanas. - , interiectio dolentis ment, fluvius Europae VS d8. Sine, imperative. Me sine, id est relinque, o amor, ne fatigatus fueriS. Sola dices, tunc vides. - , interiectio dolentis. Vs. s. A tibi ne fenerias liacies secet ver Pictrilias etiamSi Spretus a te, tamen sollicitus sum, ne quid mali '' SuStineaS. - erct, frigida. Vs. o. umori dem tam te Chialci ico, heroico, omerico Euboeico Chalcis civitas in Euboea W'I, in qua Euphorion, quem tranStulit GalluS. Ilic Sensu est tamen cantare potero, cum non inpedie me, et tunc Scribam Theocriteo x stilo et carmina Euphorionis

canam.

Vs. I. Pastoris Siculi, Theocriti Moenia, calamo pro Scriptura . Vs. 2. Certum est, id Si me a te ad alios velle transire, id est Gallus ad concu

Vs. T. Porthenios, Arcadios, vel mon Parthen ius in montibus Caucasi est. IΓNILius dicit; sed et Partheniiq3 Lacones, ideo quod cum prosecti eSSent ad bellum, reliqua iuven

122쪽

tus stuprum cum virginibus fecit, inde Parthenii nominati sunt, vel Parthenii dicti a virginibus, quae illic Venerare conSueriant.

Vs. l. Deus, cupido, vel caeSar allegorice. - Milcscere, molliri. VS. 62. uinctili reces, nymphae, quae cum arboribu naScuntur et pereunt, qualiSsuit illa, quam Erysichthon ' occidit, qui cuin arborem incideret, et vox inde erupit et sanguis, ut OviDIU docet ); Dryade ver Sunt, quae inter arbores habitant hoc autem ad superiora haeret, quia dicit lustruo Aueniat nyn his. s. 63 Once ite, recipite. Vs. a. Illum amorem, vel caeSarem allegorice. Vs. b. eorum, uvius Thraciusq*3, vel genus poculi inebriantis, hic amore carere

s. 66. Sithonicis, pro Scythobarbaricas, Thracias '). Sithon mons Thraciae, vel Sithonis id est Scithis a Scithone, Phyllidi fratre. ID NIL Ius dicit.

s. T. Oriens, vitio agri. Attre, viti in arbore poSita. Alfα, SuSpensa Liber, vitis Aret, morietur. In imo, in cortice. - Nec Si cum et reliqua Ilio sensus St: licet in Aethiopia simus et licet in Scythia laboremu propter eum, tamen non mutatur Liber res, allegorice Senium adpropinquat. S. 68. VerSemuS, a ScamuS. Gncri, nunt de duodecim ' signis, quod in australi

parte Semper moruetur.

Vs. o. Sol, pro Satis Diecte, Musae. - OUliam, Gallum. VS Tl. Fiscellum, portam, allegorice Significat e compoSuisS hunc librum tenuis- Simo stilo. ui hisco, genu herbae 'b. s. d. Gollο, cuius mor et reliqua Ilaec dicit propter Caesarem. Vs. d. Vere νοεο, in principio veriS de subicit, ursum i mittit ad proceritatem. Vs. b. ursiamus, ninniu carmen. Grctois id est ipSarum ' agrestium umbra gravis certantibus, vel quia dissicile Si omnia Sub SenSu constringere in bucolicis. Vs. 26. Iunmeri, genu ligni duri. Iurimeri, allegorice georgica nocent et reliqua, allegorico Aeneid OS. Vs. i. Ite clomum fiatur te, renitaue erus, ite velliae, id est non amplius vos

canam. Verecunde e capellarum SSe 3Slorem dicit, hoc St vili Ssimorum animalium, nam bucolica scribens debuit e dicere bovum pStorem, Sed Vitan arrogantiam ultimum SebSSevoluit non principem, inScriben bucolici S ite clomum Gluriae, ite vellαρ, - αltiriae, Saturatae ues erus, Stella, quae primo VeSpere apparet. IIaec omnia de comulentarii Romanoruin congregavi, id eS TITI GALLI et AusENTII et maxime Ium LII FLAGRII. MediolanenseS.

123쪽

Iunilius Flagrius Valentiniano Mediolani. IVirgilius in operibus suis diversos Secutus S poetas, o merum in Aeneidis, quem licet intervallo longo secutus est, Theocritum in bucolicis, a quo non longe abest, IIesiodum et in his libris georgicorum. Ilic autem,esiodus fuit de Ascra insula' , qui scripsit ad fratrem Suum ei Sen librum, quem appellavit Orα καὶ μιερασ, hoc Si ver ei clies. Ilio autem liber continet, quemadmodum agri et quibus temporibus ' Sint colendi, cuius titulum transferre noluit, sicut bucolicorum transtulit et Sicut Aeneidem appellavit ad imitationem Odysseae ' , tamen eum per Stas in primo X primit vel Si dicens indicabo quo opere et quibus temporibus ager I colendus sit inde duobus modis Scripsisse dicendus est. Ingenti autem egit arte, ut potentiam nobis indicaret ' Sui ingenii, coartando ista et angustiora dilatando I. Nam quum omeri et Theocrili in brevitatem Seripla collegerit,

unum, esiodi lumen librum in IIII divisit, quod ratione non caret; nam omni terra quadrifaria, aut eni in arvus est ager id est' ' rationalis, aut consitus id est aptus arboribus, aut paScuus, qui herbi tantum et animalibus vacat, aut loreu S, in quo sunt horti ' spibus congruentes et pluribus. Alii autem duos tantum georgico male dicunt dicentes rεωογιαν esse, id St Drrae peram, quam 3 pri in continent duo libri, nectamen 'A ad utiliis leni rusticam pertinere, nam et pecora et spe habere Studii Sibu Stici. Licet possimus agricultura in iis in in his duobus Sequentibus invenire. Nam et sarrago Sine cultura non nascitur 3 et in hortis ' colendis non minorem circa terras impendi muSLi' laborem; et hi ' libri dii solici ' sunt, unde necesse est, ut ad liquem Scribantur, nam prReceptum doctoris et discipuli ei Sonam requirit, unde ad Maecenatem ScripSit Sicut esiodus ad Persen Lucretius ad Me innitum. Sane agri culturae huius praecepta non ad omnes perlinent terrus, Sed ad Solum situm Italiae 'b teSte ipso Virgilio, qui sit tibi res antiquae laudis et artis ingredior, cum de Italia diceret, quid terras pingue essiciat. mucu Sque I UNI Lius. Georgicorum duae Sunt species, alia ad agri culturam pertinet, uelia ad rusticationem; et agri culturae quidem opera Sunt egele et vite et alia quaeque X agri gignuntur, ru Slicationis vero cura pecorum et Vium et cetar Orum nimalium, quae ruri Sunt fructuoSae.

Ergo duo priore libi Super agri cultura Sunt, qua ' propter velut perfecto opere in Secundo libro laudem agri culturae exsequitur, in quo etiam nullo velut ' principio utens statim ad ipsam rem transit, Scilicet praes alionem eius operi abunde ' explicante priore librο, ut vero A rusticationis tertio et quarto voluminibu continetur, qua propter tertiis longiorem rursu in prae sationem j velut novo principi apprime ' comparative incipit, et quartus expeditsim et sestinantem reserens ex Secundo Similitudinem. Principium georgicorum pene tale St, quale in Aeneide, ut expositio materiae ibi, hic

praes alio lima, Secundo invocatio numinis, ut Musia nihl cclusias, Umoria, tertio exposilio materiae narratur, ut tirbs iantiqti filii. I ic autem rues ali est, ut quid fuci Cloeltis sectetes, invocatio numiniS ut BOS, O cliarissimi mundi lumines, ut ibi: Mus mihi cotistis' Cum haec praefatio, quam Burmannus Servio adscribere videtur vid. T. I. p. 663, etiani in cod.Bernensi IbT, Seculo decimo scripto, eguetur, eliam eius prietatem Scripturae B. apponam. Cod. B. II. dionali. I Cod et B. longe. 2 Esiodum. B. Semper. 3 Cod et B. in sola d Deest voc. temporibus in eo lice et B. 5 Cod et B. lio colu coria m. 6 Cod et B. appellavit Odissiae. et Cod et B. quibus ager. 8 B. indicare. s Cod. delatando. Io In B. deest id est. II Cod et B. orti. IX B. terra opera quae Id Cod. Nestamen. 5 Nam nascitur de sunt in B lii Cod et B. hostiis. II Burmuranus scripsit terras constat impendi laborem. IM Cod et B. h iri. Is Cod et B. italici Burina ii n. d id vis in Lici. 2D B. vitaliae. Et B. Cum 22 B. vae id mi lii aedi t. Burmanni codd. omnes in hoc loco vitiosissimi. 23 Cod et B. hui, hunde et Cod. vero 'pit. U B. praefatio. EG prime . . ac prime cod.

124쪽

memora, expositio materiae, ut tere NOB selidus cianis it montibus timor. IIucusque

hic tractatur. In georgicis poeta Solu loquitur 'I, in georgicis ethicam narrat, in georgicis operaturi'), in georgici medium eloquium, in georgici vita prudentium, georgica septennio scripSit, georgica Maecena poStulaVit, georgica duobus modi S ' scripsit, praecepto doctoris et persona diScipuli requirentis, in georgicis anguSta dilatavit ''b. Iuditi Lius

dieit ii

Vs. s. Ovid scicio laelcts veles et reliqua. In his quattuor versibus quattuor agrorum Sunt genera, quid faciat arVu VeSter, ConSitUS, conveniat paScuus, Sit pecori orens . Quid scicitis luescis sectetes, quae re terra pingue essiciat, nam egetem mode pro terra posuit ut horrescit sectes ensibus. IUMLIU dicit Alius dicit: Seges non omnino pro terra, sed cum fructibus accipere debemus et nobis idem dixisset Subiciens quo Sidere terram; et idem dicit Nec sane Segete Simpliciter pro terra ponuntur, Sed pro terra arata, ut Varro

Ouid faeicit. Praefatio in his quattuor versibus indicat, quid in his libris georgicorum

scripturus Sit Liaelias seseles, pingue terraS, nam simuS, qui per agro iacitur, vulgo loeliamen dicitur. Oti sideris ortu vel occaS id eSt quo tempore, ex Sideribus enim tempora colliguntur; hic metaphora ' ex animali ad animale.VS. 2. Vertere, arBre. II recenias praefectus praetorio fuit, ad quem fecit Virgilius georgica utruesiodus A ad Persen. GALLUs dicit. Ulmis, lini arbores sunt in Italia, in quibus vites altius elevantur, ut sit optimum vinum. GAUDENTIUs. VS. 3. Otium pro omni pecore, ut maius animal minoribu non separetur, Sicut de hominibus lacit dicens relliquitis hominum usque inmitis Achillis. ALLus dicit Cultus, habitus hominum, cultura agrorum moenito, dum habeantur. mictus pro cultura, cultura b animi constat intentione, cultus autem in pSa operi diligentia, re eo verbum mirum ' illud in consuetudinem pervenit, ut pecora culta dicuntur. VS. d. Pecοri, pecus quod fructu gratia alitur, a quo et pecunia. Oerientici, nolitia, scientia experientia actus rei, Si natam doctrinam ' experientiam Cicero dixit; proprie si quaeratur nihil eSt, Sed imperiti Sic Solent, ut ab '' experimento experientiam dicant actum rei, experimentum rem pSam. - ibus circis, ape parcendo suis dominis id est colligendo spes aeriae me Sacrum eo quod cum Iuppiter in Creta celaretur in spelunca, cibum ei osserebant, ideoque ea '' munere donavit, Sine Venere me parturire. Pthiis Petreis, quoniam ape minutatim conferunt et diligenter UStodiunt. circis, Servatricibus ' frugum, quia me cuStodiunt. Vs. b. sic tiam, non ut mathematicuS, non enim de apibus in primo libro Scripturus est, sed de oleagri cultura i). Vos, invocatio. VOS, O Cliarissim murici timinia, Iahentem ' coelo licte illicitis irritim Liber es tui Ceres, quaeritur, quo nunc deos

istis nominibus significaverint ouidam simpliciter intellegunt Liberum et Cererem, quos philosophi dicunt quasi oculos mundi; nam Liberum inVocat, quod de vitibus dicturus sit, Cererem, quod de frugibus. IVNiLius dicit ouidam autem hunc Liberum solem vult intellegi, quod Liber evagetur, Cererem lunam, quod creat fructu S; non enim aliter possunt 33 segetes vigere '), nisi fuerint horum deorum eductae miniSteriis h) GALDENTitis dicit. Vs T. Liber et sim Ceres Stoici dicunt unum deum, sed pro ' vario ossicio varia nomina dicuntur, quia Sol Liber pater et Apollo, luna ProSerpina Secundum quosdam pro

sole Liberum, pro luna Cererem invocat, quorum curS tempora computantur, per lunam menSeS, per Solem anni. Vestro, creando. Si Siquidem, nam confirmanti eSt i.

Alma ab alendo hic casta, alia pulchra, alias altrix Significat Liber Sol, Ceres luna, Liber

125쪽

et Ceres sol et luna accipiuntur, ut per Liberum masculo '' deos significaret, per lunam vero seminas deas Liber a libere commoveat, una nilia obnoxia St, quia beneficium luminis a sole accipit. IGNI Lid dicit. . . Chaoniam lancem lucis Iovis, ubi Epiri glandem ante homines viderunt, quare dum Chaoniam regio 'LeSt in Epiro, ubi Iuppiter praecipue colitur. ouercus altam arbor est in Iovis tutela 'I, ex qua glande naScebantur, quibu homine vescebantur, antequam essent fruges inventae. GALLUS dicit. - Arist pro frumento, Speciem pro genere posuit Arista, Aristaeus Ab Apollinis et Cyrenae ' filius fuit, cuius fabula ista quum aliquando in quasdam Graeciae civitate gravi peStilentia venerit, reSponsum dedit, aliter pestilentiam non posse sedari, nisi suo silio AriStaeo '' vovissent candidissima armenta illi Delectos iuvencos candidos in eam inSulam duxerunt et ibi reliquerunt. Ilio Aristaeus, qui Eurydicen hi uxorem Orphei in prato lore legentem, intermixtam nymphis adamavit, invocatur 'I, quia hic primus aratri Sum invenit. GAUDENTIL dicit. Vs. s. ehelonici, fluvialia Achelonius, fluvius, non quod ipSe Solus vino Sit mixtus, sed ipsum pro qualibet aqua poSuit, et hic uviu ante omnes primo mixtus est vino. Achelonia, de Acheloo paStore Italiae regi Oenei, qui primus arborem adtulit suo domino Oeneo.

s. o. Praesentia, propitia Futini di silvestres Latinorum dicti a Fauno rege Italiae,

vel a fando dicti, ut VARRO ait. IUNILIC dicit. Vs. s. Ferte et venit et date felicitatem ' carmini meo. Pedem, versum. Di ciles, ab arboribus dictae.VS. 13. Indi equum, equum nunc dicit Arionem quum in Thessalia tridente ter ram ' Neptunus percusSiSSet, XiSSe dicitur equuS, unde Neptunus equeSter dictus est, id est ireπιοσ; ibi etiam natus est fons Ilippocrene. Item in TheSSalia primum equi nati sunt, ubi cum aliquando flumen esset Stativum ' et quondam diruptum uni habundasse, dictum eSt, Neptunum percussiSSe tridenti, quaSi '' non credebant tantam vim aquae humano motu excitatam sed divino et est St, nec reclusit captellum in TheSSalia, in qua primum equi domari coeperunt, et Thessali adSidente '' equi quum tauro Sequerentur, gravibus eos vulneribus adficiebant et quosdam adprehensos domabant; illi dicti Sunt perfellere hippocentauri. GALLUs dicit. - Evtivm PegaSum, quia Neptunus in principio terram percussit tridenti et inde equus PegaSu proSiluit, ut MeSapuS, equum domitor, Neptuni proleS. ILNILitis dicit. Equum, quum ab Ope pro eptuno Sit equu SubpoSi tu Saturno, pro Iove lapis, hic convenit Neptunum invocare de equis dicturus. IUNILIU dicit.

Vs id tallor pro incola, id est Aristaee, quem dicitieSiodus Apollinem pastoralem. Ceae, insula in Oceano fertilissima, AriSlaeus Achanc tenuit primo hominibus vacuam, postea ea relicta cum Daedalo h transilum fecit in Sardiniam.

Vs. 6. Lyectet, Lycaeus mon Arcadiae. Vs. T. Pon Pana Pindarus ex Apolline et Penelopa in Lycaeo monte editum scribit, alii ex Aethere et Oenone. - Si, Siquidem Imenialia, mon Arcadiae. Vs. 18. O T cee, derivatum a Tegaeo, oppido Arcadiae, quia post mortem Ulixis Mercurius cum Xore eius Penelopa concubuit et gravidam fecit, et in monte Maenalo iuxta oppidum Tegaeum parturit Pana ideoque dixit Tegaeum Tribrachy Tegaeus ecra primus '). - Olecteque Minertiae. Sunt qui dicunt Athenis prolatum esse olivae ' ramum

M Cod. masculum. Si Cod. regi. 2 Cod. at Sa Cod. tutella Sa Cod. aristus. 55 Cod. Coronae. 56 Cod. ille. Si Cod. aris theus qui euri dicen. 58 Cod. adamaverit in vocat eum quia bs Cod. et amate felicitatem. 6o Cod vitiosissime quae ut e salia trident et rassi SI Cod. es e Latii m et quonia diruptum v abundasse. 62 Cod s. M Cod. domare coeperunt a te salia adsidentis. M Cod. arist ei. 65 Cod. declaro. 66 Sic cod. aegendum esse videtur Tegaeum. Tegeum ari brachys Tegeaee paeon primus stertius 8J i Cod. ovile.

126쪽

a Minerva sunt qui putant olei humorem Minervae idcirco ' convenire, quod nulli possit

misceri incorruptus, et integer comparabili virgini deae, quae eximio parente progenerata est, quam Sapientiam interpretantur, virtutem inviolabilem, ut Idomerus. Ium Lius dicit. Vs, s s. iter. Bene autem tacuit de nomine et generaliter ait puer, qui non unus aratrum in toto orbe monstravit, Sed diversi. Puer, Triptolemum ' dicit Celei filium, alii Osirim putant et ob quam rem ab Aegyptii inter deos sit relatus. - Puer, Triptolemus '' .cere raptam ProSerpinam cum quaereret ' , hoSpitata est apud quendam et pro humanitato fruges Triptolemo D dedit totumque orbem Seminavit dedit etiam dracones, quibus iunctis adsideret et reliqua, velut Philorus '' ait. Vs. o. Sili tinebi Pressum, deus Silvarum hic adamavit puerum CyparisSum nomine, qui habebat mansuetissimam cervam Ab IIano cum Silvanu neSciu occidi SSet, puer ex tinctu dolore, quem amator deuS convertit in cupreSSum arborem eiu nominiS, quam Solatio portare dicitur.

Vs. 21. Diique Post specialem invocationem generaliter dicit, ne quod numen praetereat. maeo in indigitumentis inveniuntur, id est in libris pontificalibus, qui nomina deorum et ratione nominum pSorum continent. 'Neri pro tuendi. Vs. 22. Non illi semine, non iacta a nobiS. Vs. 23. Stilis, seminatis. - elo deeS e caelo. VS. a. Tuque, o Caesar Adolatur Caesarem, quem vocat inter deos, quia deorum imperatore poSt mortein honorem meruerunt. CaeSar autem in vita honore meruit divinos, ut Iloratius ait: rclesenti sibi muttiros lovimur honores iurαniliasqtie tuum Per numen Ponimus rσS, unde male quidam culpant Virgilium dicentem laudem per interitum; sed maximum est deum fieri. s. b. Incertum est, quem deum esse te velis, utrum caeli an maris, vel terrae possidea imperium. GALLns dicit. VS. 26. Actaeimus, tolus, ut ' metaeim motu ferret fremuit IcNIL Ius dicit. VS. T. Auctorem, ab augendo dictus velut sator, ut: tu Sαngliinis itinitis,tictor IumLIU dicit , Tempestiatum, temporum, Olentem Ubique. S. 28 insens, ornans myrtοque, in honorem VeneriS, a qua AuguStus originem duxit. GALLus dicit, Mialerii temPorci myri pro iam gentem ) IL MLitis dicit.

Vs. s. Inmensi, toltu mariS. Vs. o. Solia, magna Thyle, insula Oceani inter septentrionem et ccidentem, ultra Britanniam Iliberniamque et Orcada S. S. I. Generum, virum filiae Tethbs, uxor Oceano Nympharum mater Ematait ad antiquum nuptiarum ritum pertinet, quo Se vir et uxor invicem emebant. GALLus dicit. - Tethys, iuxta honorem inmorrulitati deam uxorem adiungit. IUNIL ius ait. Vs. 32. Turcis, longis, maioribus aestatis utilius Eleganter dicit tardis, quasi futurum sit, cum Caesar verit ' in caelum hominum vita tendatur. VS. 3. Erisonen ipsa Si virgo Erigone Icari '' Atheniensis silia, inter duodecim Signa esse dicitur Modo Secundum Chaldaeos loquitur dicenS, eum posse habere locum inter Scorpium et virginem vel Sirium, et ordo hic in * qua locus ipse tibi panditur '). Erisonen, tropus metaphora 'b. Erigonen autem iustitiam dicit Liber pater pro hospitio ' Iearo Atheniensi vinum dedit et usum vini monStravit; at ille paStoribu quum dedisset et illi cupiditate non parvum bibisSent, Somno Sunt oppreSSi, quorum parenteS aeSti-68 Cod. idcirca fis)Cod. trepitalemum etd Cod. trepοlemus ti Cod. coleret. 2 Cod. Trepulemo ra Sic in codice. Intelligendus esse videtur sive Philochorus, qui in Atthide sua sine dubio etiam de Cerere , Triptolemo aliisque ad mysteria spectantibus rebus locutus erat, sive Philosteph nus Ode inventis), cuius mentio apud Servium sit. Id Cod. cevam ' limitius igitur opinatus est, materna accusativum non ablativum esse. TS Cod. hi erit. 26 In codice hoc nomen in tota adnotatione Iacarus, Iacar etc. scribitur ii cod. hic em qua 28 Scholiasta punctum non post panditur, Sed post tibi in Virgilii versu posuit. Is cod. trop mea fera Cod. ospicio.

127쪽

mantes veneno ab Icaro esse necato S, eum lacerum occiderunt et cadaver eius in puteum proiecerunt canis autem eius quum veniSSet Athena quocunque modo Significare coepit domini mortem. Icari '' autem filia Erigone suspicione tacta antecedentem canem Secuta est.

ouum ad puteum veni SSet animadvertiSSetque patri cadaVer, Sepelit, qua potuit optavitque, ut nisi Athenienses ulti eSSent Icari mortem, eadem morte periret, inde silentio vitam finivit, et quum pestilentia incidiSSet, reSponsum est, paStore eo poenam pro illis soluturos ' ;illi quum pastore punirent, peStilentia caruerunt Liber autem nemor, quod Sua 3 causa Icarus periit, filiam eiu inter Stra collocavit, quae est Virgo eiuSque canem, qui quoties oritur vitis aduritur, quique Siriu appellatur. Scol ios frigiduS. Eleganter Virgilius locum scorpioni Augusto tradidit aiunt aStrologi, i. e. Chaldaei, scorpionem locum duorum Siderum in odiaco tenere, et in locum, quem inprobe occupat, Sine iniuria cuiuSquam caeSar invocatur. Bene dat Augusto regionem iustitiae. Vs. d. Os tibi, in tuum honorem gratiamque chria hi i. e. Seorpii Ardens Corritis, ardens ad illud refertur, quia Martis domicilium, nam tempus Scorpii frigidum est, i. e. NovembriS. Ar Cris, commune omnibus, an proprie ad Scorpion refertur, quod itferventisSimum Signum, an arden 'A festinans et cupiens parare ' locum AuguSto, ut: mantis micus resens nilicus '' , id est Sirius, qui canis dicitur. Vs. 36. Ouicqvic eris, quia cetera per parente indicia Sunt se nec Perent i icti fur resem, allegorice dicit, illum non debere mori, vel bene poSSe. s. 38. Ouumvis Elysios et reliqua Ouaerendum an ad auditore Graecos, an ad solum Ilomerum retulerit, qui in Odyssea ' campos laudat Elysios et adeo amoenos ' locos, quo praetulerit amori matriS IDNi Lius dicit. Vs. s. Nec melilia equi et reliqua, nec accepta facultate eam voluit equi. IUNI-xius dicit Imirem, i. e. Cererem. Vs do. Dct iacilem citi stim, poematis '' adnue, fave lis, verecundo dicit de suis viribus D GALLL dicit. VS al. Uncti OS UStico iuva. - laniarοsque icte pro arti vel traditionis, vel rationiS. Vs. 2. I lis, Sacrificiis, iam tinc, adhuc. - Et nolis iam MNnc, nam ut dixi, Augustus divinos meruit honores IuNIL ius dicit. VS d3. Vere novo, expoSitio; elictis, frigidus cmis uiue candidis quoque cum novo recenti incipiente vere id mi Martio, qui initium anni St, quo nix de montibus solvitur bivinor i), quia nix humida in montibus Solet esse. Vs da. Liquitur, uit, manat et hyro, calido venio. Vs db. De resto, cum insiXο - αurtis, Speciem pro genere poSuit taurum enim bovem dicit, ut Coelicolum res in litore laurum, ubi non nisi ' bos intellegitur, tauro enim Iovi sacrificium non sit , IVNigitis dicit. Vs. 6. Sulcο, aratri ductu, Plenilescere, Splendere, ut caleScere, Cylere. - Ieretius ait occuli decrescit 3 tome in rueis Ilio vomer et hic vomis et ab utroque huius

vomeris dicimuS.

Vs di. Illa, illa terra, vel gleba, vel illa Seges. - Ariari, parci. VS d8. His vcle solem, calorem dierunt et noctium. - Sentit, arator indicat autem his tempora A), quibu Seritur. Vs es. Illitis, parci agricolae. - vertiris, inpleverunt. VS. o. Uriolum, immenSum ferro, vomere. - OtiGm cinclinivi, id est antequam faciamuS; eqνο pro campo. Ilio metaphora, IsIo. '). Vs. i. rium coeli, diversa caeli parte.

128쪽

Vs. 2. Oe atrios et reliqua. Ires re dieit, quemadmodum a maioribus sit cultus et quid melius ferat et quid recuSet. - mbitusque locortim id est natura ut pluviis gaudeat, an temperie ' vel frigore.

s. b. Arborei fetus, poma 'b. alibi, alio loco. Inter alibi et aliubi hoc interest alibi est alias, liubi alio loco. - Alque iniusscte, Sine Studio, Sine cultura, nam frumenta iniusSa nascuntur Vires uiis, reVireScunt. Vs. 6. Nonne D nities, argumentatio ac Si' dicat, Si una provincia ferre non potest, quanto magi unu ager. - Tmolus, mon in Lydia, ubi odores nascuntur, vel mons Ciliciae ), in eo croceum a Scitur.

Vs. T. Olles Scthesei, aut delicati, aut toto corpore veStiti, vel Suaue eo, quod sub aere clementiore sunt. --οlle , θαei, populi Sunt iuxta Syriam et Arabiam Sabaeum oppidum in Arabia, in quo thus nascitur Suave ). Vs. 8. Octbhes, en in Ponto, inventrix ferri, dicti a Chalybi Euboeae D vico, quod hinc coloni sunt IuNi Lid ' dicit. - Nuita duri. Vs. s. Custoreia, testiculos. Eliudvm Elis urbs Peloponnesi ab Elo ' dicta IoNi-Lios ' dicit Epirus in Europa, in qua equi optimi. IUMLIU dicit. - Storeia, caStoreS dicuntur, id est canes SilveStres, qui in Ponto tantum naScuntur, quo Latini labros dicunt, quorum testiculi pretiosi' sunt ad medicamenta, et virus, quod habent castoreum dicitur,

ut in physiologi ' libro dicitur '). ILMLitis dicit. Vs. I. Impositi quicquid frugi debeat proferre.

Vs. 62. Deucalion ovum in Thessalia alio tempore flumina abundabant Let omnes alta loca petebant, Deucalion Thessalus et Pyrrha, dea vel filia terrae, lapides iactaverunt in terram Lapides quos ' Deucalion iactavit in masculo vel Si Sunt, lapide vero, quo Pyrrha in feminas. minc genus humanum. - iacitum hominibuS. Vs. 63. Durum sentis, quod et lapidibus conStat Secundum historiam Deucalionis.

Vs. d. iiiisue, redit ad solum. - Primis, Veri tempore. Vs. b. Inyertians, rent. Vs. 6. Puloertilens id est contrita propter hiemem, quae pulverulenta 3 facit. ic metaphora vel epitheton est. - quias, glebam Vertit in pulverem muturis, pro maturas facientibus aut plenis et legitimis; οlibus diebus. Vs. T. Suh sum. In et Sub cunii Laccusativo caSi iungitur, cum advenum vel ante significat: hiat in Euryctium, et sub Psum Arcturum pro ante, ut Donatus dicit in Aeneidem . - Ω msum, prope ipSum, ut in VI. Ecce Primus sub limina id est prope limina Sub jstim Arctvrvm, autumnali ' tempore, quo Arcturu oritur. Sub quando tempus Significat, accusativo gaudet h), ut hic Sub ipSum Arcturum, circa ipsum Arcturum ii . Vs 68. Arctvrtim, Arcturus qui Bootes ' dictuS, quod ut Sos ' putant quidam boreali circulo contineri Boote autem quod plaustrum hic oritur ad kalendas Octobris q).

SusPenitere, leviter rare.

Vs. s. Illio, in terra forti et pingui Fcians, obSint, noceant. Vs To. uio, intenui et insecunda. - A ceseria humorireniam tu, minus secundam terram qui inrigare iubet.

129쪽

Vs 2s. Alternis, per vices adverbialiter dixit, id est agricola. - Onscis, agros

messos, qui alternis vacant. A diales, quia Sementia noVantur. OBali prima rura proscissa has novales et haec ii novalia dicunt. Vs. 22. Sectilem, Sterilem, qui nihil ferat. Durescere ccl tim, ut redeat in vires priores. - nem pro ceSSantem dieit Pαliere, patieris Sitti, positione. Vs TZ Muttit sicere, in principio veris, alterni annis Vel anno. Vs. d. trestim, fertile, pingue Lectumen Legumina dicuntur, quaecunque non salce succiduntur, Sed manu leguntur. - Siliqvα ναssiani folliculo sonante 'b. Vs. b. Tenuis, vicia enim vix ad triplicem pervenit fructum. Vici te, genus leguminis. Tristisque limini, quia triStes A faciat propter amaritudinem, incoctus enim ama

Vs. 26 o Siliomqtie sonuntem, ubi enim faba tolluntur, sonant Silva. Vs TZ Urit, excerpSit, vexat linum, aVenavi ), papaVera Bene eXcerpSit linum, aVenaS, papavera et dicit post haec frumenta non SSe Serenda, nam licet manu legantur et Sint inter legumina, viribus tamen frumenti aequantur. Vs. 28. Lethoe id est plena oblivionis, nam Ceres Iove admonente dicitur cibo papaveris orbitatis oblita, et revera papaver gigni Soporem, nam ad dolorem obliviscendum in potionibus datur. - Perfils P vianer somno oui papaVera manducat ''I, cito Somno opprimitur, Si enim papaver omniferum UNILIU dicit.

Vs is Sed famen et reliqua, redit ad praeceptum. Vs. o. Pinctui, humido 'b. Vs. l. metοs continua fertilitate cinerem, cinis stercoratio R), intermissi arandi,

incenSi stipularum. GALLUs dicit. Innitin tim, Sordidum, ad diScretionem illius, quo utitur puella. Vs. 82. Nequiescunt, quia per intermissionem rationi roborantur, quam rem repetit dicendo nec tillia. Vs 88. Instratcte, non Satae haeret ad illud, quod dixeram fonsias ctescre nodiatis. Vs. a. Incendere, igni. - Exurere uros, non agroS, Sed quae in agri Sunt. Vs. b. il litibus, SonantibuS. Vs. 6. I hic ferrce, diligenter plures causa exsequitur, quibu certe aliqua providisse videantur. Vs 88. Eaeti res, XSiccatur, excoquitur; hic hypallage, dum non humor exudat, sed terra. Isid ' ait. Vs. 8s ec viriamensti breVehcaVernyS, per quas Udor manat. Vs. o. iriament vocat poros. Pori Sunt minutiSSima foramina, per quae Xit sudor a corporibus. uti enim humana tota est plena foraminibus, quamvis non videanturi') Vs. 2. Tenties, laetae et penetrabiles. - vici, velociS. Vs. 3. Aerior pro duobus vel pro uno. Penefriabile, non quod penetrat, Sed quod facile penetratur. IUNI Litis dicit. Adtiret, Siccet, ad solem et ad frigus pertinet uno sermone duo diversa conclusit clauSula. Vs. a. mittim de et reliqua ordo hic Si multum adeo adiuvat arva, raSiris qui frangit aut vimineas trahit crates. - αstris, hos raStroS, haec raStra. Dertis, pigraS, non fertiles. Iners enim sine arte, qui nullum rei assectum habet; itein glebae nunc appelluntur inertes metaphorice.

Vs. b. Vimineas, lentas atque ' graciles virgas trahit, avellit.22 Cod. ut ut novalia dicuntur. 23 Cod. folio Iasonante. 2 Cod. et triste ' cod. lini ave. 25 Cod. manducit. 26 Cod. et umido 2I Cod. stercuratio. Dio scripturae compendium, quod nonnunquam, ubi de figuris loquendi sermo iniicitur cf. supra s. o. , obvium est, incertum, quem grammaticum Significet. f. ad ecl. X init. 2s Verba cutis, videantur, ab alia sed satia antiqua manu in codice scripta sunt. ID Cod. adque.

130쪽

Vs. 6. Flor propter ariStarum maturitatem. Flavam quidam putant deam, quae flavescentibus frugibu faveat 3 3. IUNII id dicit. - Aequicquum Sine cauSata ecfiat ObmPO, sedeat in caelo et proSpiciat 'i laborantibus favens IDNi LIL dicit.

Vs. T Proscisso, convenien verbum. - equore tersit, campo terra, quam BraVerit. Vs. 8. Nursus, Scilicet autumnali tempore, quando cum Seminibu gratur. - Perrumself, bene perrumpit de obliqua ratione contra sulcum, ut rustici dicunt cancellate 33

Vs. s. Atque imPerctf reis ut tantum ferant, quantum ipse deSiderat. - Periat, elegans tranStatio, nam de militibus dicitur. Vs iso Humi d b, ut humida sunt mmi et Oistiliα. uomodo congruit, cum alterum hibernum alterum neStivum, et Sunt alii, qui solstitia pro solStilio dicunt referentes ad aestivum. - mmico Solstitiα, alii Solstitia pro aequinoctii verno et autumnali accipiunt, alii pro aestatibus. Orcite, id St, o agricolae. Vs lol. Pice e re Serenitas pulverein creat. - σrrct, frumenta. s. so2. Nullo ianitim e Moesi ci tu, quantum humida solstitia et hiemes Serenae, id est, quamvis collocatur optime MoeSia, tanton nullo cultu Se iactet, ullulum ea terra, quae lunusmodi habet caeli teinperiem. - Moesict regio Asiae uberrima, vel Moesia tres sunt, Moesia Gargara, MoeSi superior, Moesiaque in Asia provincia et civitas Phrygiae non longe a Trqja prope Gargara, monte PhrygisS. Vs rasa. Et Psct reus mir in fur Curct tria messes, phantasia poetica in re inanimali. Oct ctrct, par Idae monti in Phrygia, nunc vero Troade ), quoniam Troes Phryges dicuntur. 3σrs ctrct, regio Sine, etia in mon vocatur Gargara, mon Apuliae. Vs. soa siclo iactato comminus, prope, Sed nunc Sinti m. Vs. Iob. . ivit, si angit, avertit, dissipat. - Mule inuties rencte, non fertiliS. Vs Iob Deinde, ante generaliter, nunc pestialiter agriculturam. Sulla, SegetibuSseininatis Satis parti et pium sest Sequentis D, iugis. Vs sol. Extis ius calore aestalis Morientions secundum Pythagoricos ' dicit, qui dicunt, omne quod creScit animam habere. - est uias 3RI, calefacit. S. Iob. Ecce su ercilio, quaSi Superiore clivo eli Osi, inclinati. - liros friamisis ex improvisu altitudine terrarum, nunc ab alio, metaphorice ab animali. Vs Ios. Elieis, evocat, inducit teri sciae calcitio dicit. - Nesticum non Solum ad utilitatem hanc rem, Sed et Voluptatem. Vs sto. Ciet, inriget vel canet Scialebris, caturigine '' dicuntur venae aquarum, sed in arido solo, aqua quae ebullit atque ibi ritur '), id est servens, quae caturire dicitur, id Si glomerare, aequare pro operire. - Culebris alientibus. Scaturigines sunt ebulli iones, qua sacit aqua, quum in unum locum coadunatur. Vs. 12. Luaeurium 'ερι ραστικ- dicit; Stendit rem superfluam et nocituram, nisi amputaretur. Luxu dicitur nini Superil uitaS. Moetiriem sepelum dicit quando nimium regrescunt et tunc ea depaSci μ' . - Tener c αscit in herba, herbae adhuc tenerae,

antequam in culmo cogantur.

Vs 1l3. Ouiqne P lucis et reliqua ordo est paludis humorem ' deducit colli

ctum bibula arena IIaec cultura priori contraris St, nam ut illa sicco agro aquam i inmittit, ita socrabundantem 'Laquam deducit veri temporum pro varieta eris. Vs is Deducit, derivat A), Siccat, trahit, plaustri in aquam derivari ecassis. s. sib. I ciesertim, maxime incertis inoppol tunOS incertos menses quoScunque qui asserant variam tempestatem, an ' proprie ad vernos. Incertis si mensibus, veris eqsutumni quam hiemis si certum frigus, in aeState calor.

SEARCH

MENU NAVIGATION