Elementa physiologiae corporis humani. Auctore Alberto v. Haller, ... Tomus primus octavus Sanguis. Ejus motus. Humorum separatio

발행: 1760년

분량: 506페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

401쪽

39a LIB. VII. SECRETIO

manifestum esset, vasa fuisse, quae in hydatides degenerassient. Idem vitium, minus equidem frequens , in majoribus hepatis vasis olim R v v s C B I u s

Liceat paucissimas aliquas de origine hydati dum opiniones excitare, quas nos quidem res ipsa vetuit recipere. Dudum c d , iterumque nuper e , a lymphaticis vasis degenerantibus hydatides nasci scrip tum est , ut inter duo valvularum conjugatarum juga inclusa lymispha sensim vasculi parietes extrorsum urgeret . donec rotundae bullae fa ciem induerent: ad quam sententiam hactenus Godo rediis Bi D L o o f accessit, ut hydati des perinde etiam a lympha , sive a nutritio humore in arteriarum venarumque intervalla effuso , nasci admitteret g . Addidit Rich διs ME AD ch . eluditissimus olim medicus, se aquis innatantes laniculos vidisse , ex tenuibus & pene concatenatis limpidis vasculis factos, corruptarum lymphaticarum venarum reliquias. Verum in universum muIto latius patet hydatidum sedes, quam quidem lymphaticorum vasorum,& multis in sedibus corporis humani hydatides repertae sunt, in quibus nulla industria lymphatica vasia reperit, vel cerebri exemplo r , & ut rinae placentae. Quod MEA Dius vidit, omenti degenerantis vitium fuisse

idetur.

Hypothesin Cl. viti dimittimus, qui hydatides pro vermium opere ha

g. XIIL Argumenta M theoria repetita.

Alia supersunt, quae pro causa Ru YscMIANA dicuntur, & nihil minus pondus habent, etiamsi ab experimento , & anatomica administratione non perinde cominus repetuntur. Et primo, facile ostenditur, absque sollicu-

402쪽

sollicu is asseriolas inter & excretorios canales positis, utique humorest a sanguine separari posse. Ipsa enim res docet cl), ex arteriolis minimis. in villos exhalantes ventriculi, & intestinorum, in poros vaporiferos cutis. peritonaei, pericardii, pleurae , & in tenues oculi vias, aquam purissimam vehentes, aquam etiam & gluten, anatomico siphone impulsum, facillime exire . alios, crassiores, liquores minus facile, tamen etiam sequi. In his autem colis nullo microscopio aliquid globosi, aut cavi , aut solliculo simile conspicitur. Hactenus adeo ostensum est , absque solliculis secretionem esse possie. Deinde aquosos humores non solum absque solliculis parari posse, sed cum folliculis omnino non posse generari, quin propriam aquae naturam& limpiditatem amittant . continuo ostendemus. EX MALPIGHIANA sententia arterio 'ae in folliculos suum liquorem deponunti Pone eum sol- Iiculum sesqui lineae diametrum habere, quales utique cryptae linguae domium circumstanti Pone arteriam minimam rubram diametri esse, quae mugo globulo adsignatur, sive cur pollicis : pone arteriolam , quae solam aquam transmittit , rubrosque globulos excludit, dimidio tantum rubro vasculo angustiorem , sive diametro unius pollicis. Erunt adeo di metri arteriolae secretoriae, folliculique recipientis inter se, uti l & jLε pollicis , sive uti 8s & x. Verum eX notissima, saepeque a nobis repetita cu) lege . velocitas liquoris ex angusto tubo in amplum solliculum effusi est in solliculo ad velocitatem , qua per tubum arctiorem fluxit, ii Iumen tubi ad lumen solliculi. Dit ergo celeritas liquoris in solliculum depositi, ad celeritatem , qua per vasculum minimum movebatur, uti I ad Pone in eo vasculo eamdem superesse celeritatem, quae est in minima arteriola rubra et sit ea celeritas ejusmodi, ut vigecuplo lentius . quam per cor sanguis per ejusmodi arteriolam o seratur. Describat autem ex corde exeuns sanguis inminuto primo pedes Iso p , describet in minimo vasculo pedes sive tineas io So : in solliculo vero xij:jν, sive lineae partem, atque adeo tribus egebit horis & dimidia, ut unam lineam percurrat. Nempe in solliculo humor aquosus ita retardabitur. ut ejus motus pro nullo haberi posi

403쪽

sit. Neque a calculis res ipsa differt : nam in iis partibus corporis,

rum humores vere per lalliculos generantur, lentissimus motus est, mucusque ex naribus nunquam sponte emuit, haeretque in organis suis, dum per enimiustionis vim aut sternutationis ejiciatur. Verum humorum humanorum plerorumque ea natura est, ut celeritate aliqua egeant, qua ad usus necessarios parentur , & omnino per exper, menta velociter moveantur. Non ergo poterunt per colum parari , cujus natura velocitatem Omnem destruit. Non ergo poterit aut urina per lauliculos percolari, aut perspirabile iubeutaneum, aut animalis ille nervorum spiritus. Imo vero nullus humor non mucolas, neque lentus, per solliculos generari poterit. Ea enim communis, & inseparabilis, omnium humorum humanorum natura est, ut retenti& immoti spissescant, exemplo bilis, muci, seminis , adipis , ceruminis , lactis o adsunt enim undique per receptacula sorbentes venulae , quae de humore stagnante sibi bibunt , quidquid tenuioris aquae continet. Quare fluidos humores per lalliculos percolari. rei ipsi, & Naturae sapientiae repugnatis. XIV. Causa Ruus cir IANA vincit. Cum rationes & istas , & alias, pro R u T s c Π I o passim Cl. viri adferrent, ipseque causam suam pulcherrimorum , m inu sua praeparatorum , cadaverum ostensione confirmaret, sensim factim est, ut ejus causa praevaleret ,, Viscera nempe secretioni destinata, eorumque inprimis acinos . glandulasque conglomeratas , meris conponi vasculis, cellulota telae ope conjunctis , eo cum vinculi robore , ut consistat acinus, aque sui similibus,

laxioribus filis sibi adnexis , totus & integer deduci possiti In quolibet

praeterea acino , vasorumve glomere . ex eadem sententia , ductus examtorius est , pluresve duistuli. qui de arteriola minima , tamquam ramulus minor, & sanguini impervius, decedere videtur, quae fabrica in rene certo reperitur , in aliis quidem colis magna cum veri specie ex conjectura admittutur. Secretio adeo a vulgari sanguinis circuitu hactenus differt, quod in isto quidem arteriola minima, cylindrica, in venam sibi aequalem, aut ampliorem continuetur, quae sanguinem recipere apta sit, in humorum vero leparatione ductus excretorius , rubro vasculo arterioso minor, tamquam ramus

404쪽

SECT. II. COLL

ramus ex eo vasculo prodeat. Inter primos novae sententiae auctores Ieremias Lossius fuit r , qui ab anno I 68 I glandulas pro valorum glomeribus habuit , quos glutinosiae particulae Connecterent. In renubus & earum glandulis eamdem , ab anno retro I 68o J. Conradita P E Y E R

s sententiam docuit . deque glandulis in universum Bemardus A L si Nus t) , & discipulus R u Ys c M II, vir eIoquio valentis & ingenio I. Godinredus de BEROER u . In Gallia, propria per experimenta, vasculosam viscerum glandularumque labricam Raxmundus VI EussENs Y adstruere adnisus est . quem I. O. Adrianita HELvET Ius secutus est, ct alii. Angli inter primos M ALP IO H I,N As glandulas rejecerunt Z , eorumque principes sa glandulam ita definiverunt, ut ab arteria minima complicata non differret. Neque solliculos Petrus Antonius II ia

CHELOTTUS retinuit b , neque nostro aevo sere aliter docetur c . Ipse demum candidissimus olim BoERMA Avius, ultimis vitae suae annis eo animum inclinavit . ut in amici opinionem transiret, uti ex Alamannianoi db codice, & cerebri exemplo adparet.

s. XV. Aliqua addidit FERRENIus.

Nuper demum eamdem vasculosam viscerum fabricam suis ornavit expe-D d d a rimi

vlac in retinet.

405쪽

timentis Vir Cl. Antonius FERRE IN e . Viscera nempe ex filis albis &aliquantum pellucidis constare. quae a vasis Ruyschiana arte repletis diversii sint , &. post penitissimam vasculorum minimorum infarctionem alba maneant , interque repleta vasa media contrahantur , inque siccato viscere evanescant. ut id , quod de viscere reliquum fit, totum nunc vasis rubris

constare videatur f , postquam alba ea substantra deleta est , ex qua

viscus vere constabati In cortice renum, & hepate insantili, alba ea natura . secundum Ill. viri experimenta , plena est tuberculorum, sive rotundarum g , oblongarum, numerosissimarum particularum, quarum millenae in unico acino spatii habeant satis. Accuratissima denique indagine inhumano rene & hepate facta , eas particulas anulos videri, albos, vera que reflexa vasa esse , sed a rubris vasis diversa . quibus renis, qui dicitur. cortex ch componatur. Negat IDEM Vir Cel. aliis exemplis vasculosam viscerum fabricam hactenus constitisse, praeter teitem, uveamque Oculi membranam , & sollicite cavit, ne ea , quam describit fabrica . pro ea habeatur, quam Ru YscΗIus aut replevit, aut descripsit. Adparet adeo , si omnino ea confirmantur , quae Vir BL proponit, vasculosam quidem semper viscerum fabricam esse . caeterum ea vascula , quibus viscera constant, nimis subtilia esse, & angusta, neque liquoribus accessa, quae incisorum manu i jiciuntur. Profundius aliquanto, sed conjectura, fabricam coli secretorii indagare susceperat. Celeberrimus senex I. BANI GNus a NSLOw. Inter prima

i nempe sui ingenii monumenta hypothesia reliquit, quae ad modulum

fere intestinorum humorum secretionem reduceret, villos nempe arteriosos in ductum excretorium undique descendere, patulisque osculis in ejus dictus caveam suum humorem dimittere. Aliquantum firmitatis huic conjecturae ex ductuum biliserorum interiori faciei accedit, quae utique reticulata,& villosae alicujus tunicae hactenus similis est, & im hepate, & in solliculo felleo, & in ductia . qui ex solliculo nascitur. Sed etiam seminis receptacula simili reticulo interius exasperantur . tum alii sinus nonnulli, & m cosi folliculi variorum animalium Dudum MAL piovius similem de

406쪽

de solliculis simplicibus conjecharam protulerat l , neque m INs Lowx opinio Cl. Viris displicuit m) , neque recedit eorum auctorum conssiliivn . qui cum intestinorum fabrica glandulae structuram comparaverunt. ut intestinum glandulam primariam , aliarumque exemplar vocarent n IVerum, si omnino dicendum est . quod res est , plerique utique ductus excretorii, etiam in minimis suis radiculis , undique leves sunt, in renum potissimum exemplo, inque salivosis ductibus & pancreatico toto, qui continuo naturam reticulatam deponit, postquam a choledocho discessiti In eodem porro rene ab arteriolis rubris in ductus urini seros via oculo teste continuatur, & denique villosa fabrica cum natura aquosi & celeriter moti liquoris minus convenit. cum iterum Ο liquor de minimo quoque osculo exhalantis flocci in amplum canalem excretorium elapsus, tantum de sua celeritate amittat, quantum lumen habet lumine ejus canalis arctius. V1 EussENII p subtiliorem ductuum divisionem omittimus, qui tres ductuum excretoriorum species secit, quorum alii ex arteriis nati venis insererentur, adi si nempe , lymphatico arteriosi, & lymphatico venosi :alii ex lymphatico arteriosis prodirent, ut pancreaticus e alii ex secunda classe nascerentur, ut nerveae fistulae. Nempe manifesto Vir Ill. vasi minorum odi dinum imitatus fuisse videtur.

κ E R G E RI discipulis fuit, extremum vas secernens internam superficiem vafis secretorii ambire finxit, ut in il eo intestino, inque duodeno fitis. XVI. Muci cola. I. Vascula exhalantia i Non eodem modo viscidi succi de sanguine separantur. Ex glandulis D d d a conglo

407쪽

LIB. VII SECRETIO.

conglomeratis nusquam equidem mucus percolatur, nisi mucus est, queri

glandulae Competianae r) generant, sed ejus quidem succi indoles parum

nota est Frequentius absque solliculis glandulosis mucus paratur , quibus certe in exemplis consilium Naturae solliculos struentis manifesto innotescit. Nempe quoties per ipsos extremos vasorum exhalantium fines, absque interpossitis folliculis . mucosus liquor ad destinata loca excernitur, toties etiam is idem liquor in magnam aliquam caveam estunditur, in qua celeritate amissa stagnet, resorbentium venarum actionem eAperiatur, & spissescat, aut ab aere ipso addensetur, postquam pars maxime dimabilis ab aura abrepta est. Ita in testibus mera per vascula semen separatur, quod de nauci classe est :idem autem per innarensas epididymidis ambages aegre emergit, & in amispliori ductu deserente , ejusque cellulis vesicularum sina ilibus , retinetur. inque eorum animalium vesiculis, quae ejusmodi receptaculum nati sunt. Ita uterus, & vagina s , & urinaria vesica plurimum mucum, certis inprimis temporibus generant, neque tamen conspicuas glandulas ostendunt. Sed in ipsa quasi muci metropoli, narium nempe cavea , multi recessus sunt, & sinus ipsi pituitarii, in quibus nauci quidem vis magna reservatur neque tamen glandulae ullae apparent. Constat inde , moram esse , qua natum in glandulis simplicibus labricandis quaesivit, neque ultra ejusmodi glandulas requiri. si alioquin causae, moram facientes, praesto sunt. Niger ille mucus aversae faciei uveae pariter ex vasculis exhalare videtur. .

Multis tamen utique locis mucus proprium in receptaculum ab arte . His deponitur. in quo collectus restagnet, usque dum ad destinatam sedemi suas per caulas seratur. Diversa Guimodi receptaculi figura est & fabrica rotunda pleraque sunt, longa alia , ductum alia excretorium conspicuumi habent, non perinde alia, & aliquorum resecta cryptae membrana patet estque pro excretorio canali. Demum & simplices glandulae ejus genetiti

stant. Ω compositae. De Omnibus oportet ex ordine dicere.

Glandula simplicissima est , quae radicibus linguae adsideti Figura rotundat est, ut tamen & ellipleos similes reperiantur, & circuli. Velamentum ipsu

408쪽

399 sis tenue et t. duplex tamen, cum Sc epidemide constent, & veriori oris membrana. Hanc membranam rubra vascula percurrunt : tumet autem .& hemisphaerii fere convexitatem imitatur. altera pars glandulae ab ipsa linguae carne perficitur, cui crypta insidet, rubra eadem , & perinde vasculis rubris abunde picta, & pulposa, ct tuberculosa. Inter utrumque glandulae partem cavea intercipitur, quae in Oris cavernam per ruelubranae, in summa hemisphaerii parte satis ampliter resectae, deliquium patet, eademque via propriis temporibus mucum effundit . quem continebat t . Dubium non videtur, in ejusmodi glandulis vascula exhalantia linguae in caveam solliculi liquorem suum deponere, qui porro presta velamento . elisa cavea estiuat. A qua certe in arterias impulsa ejusmodi secretione ninon difficulter imitatur . nonnunquam & sebum u . s. X VIII. Glandula membranacea. Aliis locis pars membranacea solliculi major est , & portio carneae

partis, cui folliculus insidet, aut minor, aut denique nulla, ut tota tuna Crypta continua. praeter ostiolum excretorium, membrana perficiatur, qua-

Iem siniplicem glandulam potissimi in MAL plori ius descripsit dic .

RuYSCHius cryptam ' dixit, BOERI AAv Ius uberius exposuit Z Circularis etiam earum glandularum saepe figura est, ovata alias a). Solent in cellulosa tela disponi , legique eodem pulpola velamento, quod majorem caveam vestit, cui ipsi illinendae mucus folliculi destinatur. Cryptae involucrum in faucibus & aspera arteria firmum . . per intestina tenerius est. Glandulae similes etiam in plantis reperiuntur b). Villum tamen . quem in ejusmodi glandulae cavam superficiem conspicuum produci &NALPaonius c scripsit, & ex eo auctore B o E RHAA v Ius repetiit, ego

409쪽

ego quidem in solliculis numanis non reperio, nisi tubercula carnis linguae eo traxisse velis , membrana enim tota levis est. In animalibus . inquesnuum classe villus locum habet. Rusmodi cryptae plerumque proprium ductum excretorium nactae sunt. Cavus, cylindricus, multo, quam glandulae area, angustior tubulus est. quem & velamentum glandulae, & epide is sui communis receptaculi imvestit. Is canaliculus ex cavea suae glandulae, per ejus communis recept culi involucrum penetrat , inque superficie cava receptaculi aperitur, siveos fuerit, sive fauces, sive aspera arteria, sive intestinorum cavea. Pressa crypta , per ostiolum excretorium guttula humoris effunditur . eo osculo major. Huc rescro glandulas buccales, labiales, epiglottideas, pharyngeas, oesophagos et palati mollis demum , partis posterioris imae convallis naruum, asperae arteriae , Cesophagi, ventriculi, intestinorum solitarias glandulas. Nam de vesicae urinariae, & vesiculae selicae solliculis. & agminibus intestianorum e glandulosis nondum pronunciaverim f .

Est ubi glandula manifesta sit, ductus vero excretorius Obscurus, m cus tamen intus manifestus, quales in cervice muliebris uteri caeci solliculi sedent. Neque ova, quae Graarina vocantur, recedunt, nisi quod liquori coagulabili. potius quam mucoso, replentur. Contraria exempla sunt . in quibus ductus excretorius manifestus. gla

dula obscura est, ut in poris septi narium g , & secundum basin septi, aliisque narium mucosis foraminibus h , in larynge porro i , rectoquα

intestino s. XI K Glandulae ex Dulictibus compositae.

Non uno modo simplices oeyptae in majores glandulas coalescunti Aluquando unice vicinae , celluloso vinculo laxe conjunctae , suum tamen quinque ostiolum excretorium sibi proprium habent, ut in expansione illa mucosa postremae & inserioris linguae partis. inque iis laryngis glandulis, quas Mo

410쪽

IIo Rc o Mus D Vir Ill. arytaenoideas vocat. Hae Los si 1 in Congrigatae sunt.

Alias vicini, perinde numeros solliculi, & praeterea communi velamemto obvoluti, in aliquem ejus recessum , multis cryptis perinde patentem , mucum suum deponunt, tonsillarum exemplo. Hae Lossio conglutinatae audiunt. Denique alias simplex folliculus suum quidem quisque excretorium ductum habet, ii vero ductus ex multis vicinis folliculis in unicum commmnem canalem excretorium conveniunt , quas glandulas recte dixeris eχ sim

eae etiam sunt, quae conglomeratae glandulae similes . opinionem potuerunt sacere, etiam eas glandulas ex simplicibus solliculis conponi. Exemplum ex Cl. G A LE Ac ii experimento p , in nonnullis intestinorum compositis solliculis : aliud in ducto caeco linguae, aliud in narium septo q), aliud ex sinuum classe, continuo dicentur. s. X X. Sinus milcos. '

Nempe sinus vocamus cylindricas , mucosas fistulas. membranaceo velamento factas, quod a suo communi receptaculo habent, cui mucum inmitatunt, & ex qua cavea, ipsi sensim in telam cellulosam exterius circumscriptam oblique producuntur. Resecto quasi osculo in viam urinariam , ae-'ream. cmariam ve aperiuntur. Rotundos solliculos in hujusmodi sinus patentes non reperi, & in urethra quidem humana interna facies undiquei illima est. Horum sinuum , perinde ut cryptarum , alii simplices sunt, in naribus secundum septi hasin. urethra virili, & muliebri, in sinu valvularum superiorum pudendi seminini , in parte ostii vaginae inferiori, in ventriculo

l oris. I. T II. f. s. h. i. h. L M, Los s. iii cit. diss. n. 3s. Citat glandulas relaphagi, ventriculi, intestinorum.

SEARCH

MENU NAVIGATION