장음표시 사용
281쪽
Distantia Stellarum incertior. Variorum de ea Sententiae. Motus Primi Celeritas.
II. Quod docetur. Nec Ec sies. ib. III. Fuint ergo 'pothesis. ibid. Iv. Quantitaι Semiammetri Te restris. ibid. V. D antia Stelliarum a Terra juxta Varios. I9FVI. Guὶ Auam D stantiam collegerat Lambergius. 197 VII. Magni do Semidiametri magmOνω. Dpantia Dppleri. ibid. VIII. Investigare celeruatem Stellarum ex seria wpothesi ibid.
CAPUT XLV ΙΙ. Apparens , de Vera Stellarum juxta Varios Magnitudo. Utraque incertior.
I. Apparens diameter Luminarium juxta viarias. I II. Vera eorum iuxta eosdem M. nnudo. ibid. III. Appinens drameter Planetinum juxta Ptolemaicos. IN IV. Vera eorum juxta eosdem Marassitudo. ibid. V. Magnituri juxta Lambe gium. ibid. CAPITUMVI. Apparens diameter Planetinum Iuxta Tychonem. 2 VII. Vera juxta eundem Magnu do. ibid. VIII. Appinens diameter Axinum juxta varios. ibid. IX. Vera earum Magnitudo juxta Ptolemaicos. ibid.
X. Iuxta Dchonem. ΣΟΙ XI. Cui Fixa primi Honoris pares non sient. ibid. XII. Iuxta Lansbergium. ibid. XIII. ε Magnitudo Sphaera Terrasistris. ibid. XIV A Lansbergis magnitudine abit Hortensiin. ibid.
CApDT XLVIII. Systema Mundi Ptolemaicum.
I. 8stema e Mundi Ptolemaiacum. ibid. II. Locat Terram in centra Unia
III. cum omnimoda quiete. 2 3IV. Supra Terram es AEr ω L nu. ibid. V. Item v III Orbes solidi pro Strigis. ibid. VI. Nec non Orbis IX. Σ VII. Tandem Orbis X , xI , OrXII. ibid. VIII. Tum Sastematis Ptolemaias
282쪽
canum. I. Ostema spernieanum. 2o6II. Habet Solem in centror ibid. III. Supra es circa quem vomuntur. Planeta. ibid. IV. Fixa a Saturno longi me absunt, immotae. zo 7
V. Tnui S ematis coopernisai. ibid.
VI. Motus Terra diurnus tollit diamnum Stesiarum. 2o8 VII. e Motus Terra annuus. 2 VIII. Soli vparenter convenu.
ibid. IX. Tollit Epic elos. ibid.
X. Tertius Terrae Umotus. ibid. XI. Is variat anni Tempestates. 2Io XII. Et salvis multa Phanomena.
XIII. Moivi aliorum Planetarum.' i l . ibid.CAp UT L. Systema Copernicanum Natura ncc destruit essicaciter, nec adstruit. Contra Illud determinat S. Pagina. I. iudicium Copernici de suo S
n. si vitin Terra, aut contiguiatas partium juxta ipsum non obest ipsius motus. ibid. III. Nec gravium descensus , aut risi rara ramum nismi.ibid. MATUIV. Hic aeris quies , quin motus qui sub GEquatore motum Terra adstruit. ibid. Nee Sol Dogans . aut varianus ADtius cum Planetis.Σ Ι ΣNee ' mans amplitudo. ibid. Di Altates Ptolemmca apo dises non Funt. ibid. VIII. - rationes spernicana. V locitas Stellarum non repugnat. ibid. ec Terra, quia locatur in fluia do movera debet. 213 Motus Solis in Scriptura constanter docetur. ibid. Copernicanorum effugia. ibid.
CAPUT LI. Systema Mundi Tychonicum Revelationi, & Naturae
satisfacit. I. Occasio 'stematis Duonici ib II.'Cus Dispositio. ibid.
VIII. Asringιι argumentum a con fusione. a II IX. Aut motus Planetarum cιrca alienum centrum e e. ibid.
X. Aut Summatis angustia. ibid.
283쪽
CAPUT I. Solarium Horizontale. I. c seronis de quibusdam Sola-
II. Soiarium Hyrieantiae. ibid. III. Usus Semusrcuti anea in divisione Circuli qualis cum eo radu; 2I9IV. Et inaquabs. ibid. V. Modus 3nvenienda per Globum Horam XI & I. ibid. VI. Nec non reliquas. 22ΟVII. Uuadam Hora sine Globo innotescunt. ibid.
CAp UT II. Ratio Indicis , 8c Plani debite disponendi.
I. RaIisparandi Indicis. ibid. II. Et Figurae,per quam fmur, num Aperficies sit Horieontacta. 22IIII. fusustus. 222 IV. Plaga habetur ex Ompasso. ibid.
aut Dii. . ibid. VI. Umbra antemeridiana, ta pomeridiana Guomonis. ibid. VII. Globo. ibid.
VIII omutho Solis orientis. 223 IX. Ve supra Horaetontem elevati. ib.
X. Poc non Fixarum. ibid. XI. Usus varia huius mae. ibid. XII. Solarureotificatio. ibid.
CAPUT III. Solarium Verticale Diremimad Austrum, εc Boream
II. Gui flat ad austrum 3 Invenitur
III. A reliqua ad XI I ausique. ibid. IV. Gus Schema. 226 U. Confectio Gnomonis. ibid. , VI. Legitima hujus Solarii disposi tio. ΣΣ7VII. Solarium ad Septentrionem. ibidVIII Faciis in V nicale ad Toream
IX. Teste pracedente Schemate. ibid.CAp UT IV. Solarium Meridianum Cum Orientale, tum Oecidentale.
I. Solarium Meridianum. ibid. II. Tvus Orientalis. ibid. III. su paretur. 229IU. Et inveniantur linea Horari Z ib. V. Tnus occidentalis Solarii. 23O ἡVI. Gnomon utriusque. ibid.
Graviores menda Ac emendentur.
285쪽
OTandoquidem INsTi TUTIO ASTRONOMICA Irois lixior evasit , quam ut intra Spatium Semesre , quo Domesticus Lasor terminandus est , curatris exponi pessit e re C rophiorum , inque Collegii fore arbitra ssum, Psam compendi cere s servato , quantum pote , eodem ordine. sub INsTITUTIO AsTRONOMICA hujus SYNops Eos commodior sit Commentarius.
286쪽
I. pronomiae mefinitio. Motus Meliarum. Selemiae hujus Divisis.
Stro mia hodie minus bene Astrologia scientia est Mathematica Mixta , quae Stellarum affectiones tradit. H. Stellae vero sunt corpora vasta , ad 'sensium sphaerica, in fluido AEthere locata , ad fundendum lumen super Ter- ram, & dimetiendum tempus. m.Harum naturam explicarePhysici est: Affectiones vero accuratius, Astronomi. Iv. later hasce ocrem eminet, quo ex vi a Creatore indita& asservata , per amplissima Coelorum spatia volvuntur. Suin pono hic & in sequentibus Systema Tychonicum et quo iure inta dicetur. Α a v. Mois
287쪽
έ - DOCTRINAE SPHAERI CAEv. Motus autem dupleX vulgo statuitur; Primus seu Diarnin, omnium Stellarum communis , di Secundus , aliquarum aut singularum Froprius.
vi. Hinc gemina nascitur Astronomia ; Sphaerica , quae Primum , & Theorica, quae Secundum motum mplanat. De
II. Motus Irimus, MissPoli Mundi e Equator
- VII. . uotus 'Primus Stellarum est, quo quotidie supra Te ram in orbem feruntur, progredientes, ubi oriuntur , & occidunt , ex ortu in occasum. Huic Motui explicvdo, ut ecaliis attributis plurimum subservit Globus , sive Sphaera; di idcirco quae de Primo Syderum motu agit , Astronomiae Pars, ab
Ca cognomentum adipiscitur. 'viii. Ad hunc Motum clarius distinctiusque concipiendum . Concipiendus cst in Coelo Axis , ad similitudinem aenei in Globo. IX. Id est Recta Linea , quae ex Septentrionali Coeli Plaga per plagam Septentrionalem Terrae , centrum & plagam Meridionalem ejusdem , hinc d plagam Meridionalem Coeli rect1
producitur. Mus termini vocantur Pola 4 Mund/, alter Archiacus ; alter Antainicum LX. Moventur vero Stollae circa hunc Axem ad sensum paraIIclae QEquisori, qui Circulus major est , mobilis , medius inter
Polos Mundi, Coelumque in duo Hemisphaeria distribuens. XI. Dispescitur , uti omnes, in CCCLX aequales sectiones. sive Gradus. Quilibet ex his in 6o fragmenta subdividitur , &quodlibet Minutum simpliciter, vel Primum dicitur; hoc denuo in 6o vocata Secunda ; quodque iterum ex hisce in 6o Tertia dcc. quousque ista subtilitate opus suerit. x H. Cujus vero ordinis sint Minuta , sciri potest vel ex v cum abbreviaturis , vel una pluribusve lineolis , quibus casignant Astronomi. NI 1 r. Stellae dum sic seruntur , dispari velocitate serri videntur , celerius circa AEquatorem , segnius, quo propius ad utrumque Ipsius Polum accedunt. Quae vero Stellae aequaliter ab AEquatore adlunt, apparent Pari velocitatis grada contendere.. ' xiv. Quia Diuitigod by Corale
288쪽
xiv. Quia vero parallelae AEquatori gradiuntur Stellae , is in omnibus mensura Diurni Motus haberi solet, ut si Stella xv ipsius gradus, qui tin os vocantur, confecerit, consecerit sui ci cultus quartam partem & vicesimam.
III. Horizon Mathematicus, Sensibilis, Rectus.
xv. Quando ita quotidiano motu volvuntur Stellae , omnes simul, licet Sole sublato, ob interjectam Terrae molem a Terricola videri non possunt ; quare Astronomi Circulum majorem ex aemia aut Nadis, vel Terrae centro, mente ducunt, qui Hemisphaerium Coeli Conspicuum ab Inconspicuo distinguat, atque
XvI. Non raro Horizola uispcidi cur in Mathematicum, dc Senin bilem. Illum jam descripsimus. His est, qui ab oculo, seu Terrae superficie in parallelismo cum Mathematico , ad Ccelum usque in Orbem excurrit; ast vero hic Coelum bifariam non secat , quippe interest dimidia Terrae Diameter. Quum vero haec ad magnitudinem Coeli vix quicquam sit, hinc Astronomi Horim te Sensibili utuntur pro Mathematico. xvis. Neque inutilior Horizontis divisio est in Rectum , P rasserum, dc Oblisuum, pro diversitate motus Stellarum in ordine ad varium Horizontem. xv III. Horigon Rectus utrumque Mundi Polum sibi incumbentem sustinet, supra quem ec Stellae, re Circuli omnes .mquaistori paralleli , recta scandunt, descenduntque. Hujus faciem clarissime exhibet ara, quae juxta hanc Descriptionem disposita est , vulgo Recta seu facem. xxx. Hoc vero Horizonte ii solum gaudent , qui in .Hqu tore Terrestri, Coelesti subjecto , vitam agunt; quibus ob hanc Coeli disposivonem, teste Globo, sequentia observantur Thanois
I. Omnes omnino Stellae ubicunque sitae illis quotidie oriuntur ic occidunt, ex quibus tamen quaedam nunquam videntur. 2. Semper aequaliter morantur in Hemisphaerio superiore &i inferiore.
3. Hinc Fixae quς semel simul oriuntur, semper simul oriuntur , di ad reliquas Coeli Plagas simul appeΠ
289쪽
. Gradus a uatoris , qui cum Fixa semel recta oritur ,& occidit , ac vulgo Recta ejus incen- ac Desse is nominatur. diutissime hoc continuat.
XX. Horieon Parallelus est, ubi unus Mundi Polus elevatus est in Zmith, & alter depressus in Nadir , atque AEquator ac Horiis zon coincidunt. Sphaera si hoc modo disposita sit, Saas aut Parallela nominatur.
XX r. Hunc Quis observaret, si sub vero Septentrione vel MOridie collocaretur, pariterque notaret omnes Circulos ab .aeqv tore aequidistantes . atque Stellas Primo motu Horiaeonti se me parallelas deferri, adeoque nullae, quotidie oriri, vel occidore, & proinde omnes ibidem Coeli Plagas interire. . XXII. Ultimus Horizon est obliquus , in quo alter Polus Mundi est inter Teiath ac Horizontem conspicuum; alter inter Nadir dc inconspicuum , pari hinc inde intervallo. Hac ratione si constituta sit Sphara, obliqua sive Sedens appellatur. XXI ii. Notabilis vero hujus obliquitatis est discrepantia, Cum Horizon conspicuus, & Zenith, uti inconspicuus, ac NMdir , per quartam Circuli Majoris partem a sese distent; varia
que Poli Septentrionalis aut Australis elevatio, pro varia Loc rum ab . Equatore Terrestri in Boream, Austrumve declinati ne , quam Latitudinem vocant Geographi.
xxiv. Quin exactissime Latitudo Loci, & Poli, ad quem Locus accedit, Elevatio, inter sese consentiunt. Ratio autem satis manifesta est, si Telluris nostrae rotunditatem ac situm sub Coelopensitemus, & quod Horizon Sensibilis ad oculum Mathemati
xxv. Rationi consentit experientia , teste Globo ; nam pro distantii AEquatoris a Lenith Polus attollitur. Quin idem sine negotio Mathematich est demonstrabile. xxv r. Qui ergo Syderum affectiones feliciter nosse cupit, prae primis necessum est, attendat ad Loci, in quo versatur, elevationem Poli, quae vel ex Mappa Geographica curatiore haberi potest , vel ex Observationibus Astronomicis , de quibus post
290쪽
xxv II. Attendat inquam , cum Phaenomena pro varia Poli exaltatione valdE varient, praesertim in iis Stellis, quae longius ab AEquatore secedunt.
V. Horizontis Obliqui Amectiones
XXvIII. Y6fectiones , quae eX hoc Horizonte fluunt, mediae naturae sunt inter eas, quas Rectus dc Parallelus Horizon exhibet, uti Globus juste positus docere potest. XXIX. Itaque qui in eo oriuntur Circuli AEquatori paralleli, ac
Stellae , nec non occidunt, oblique oriuntur atque occidunt; magis minusve, prout variat elevatio. XXX. Quare mirum non est , gradum AEquatoris . qui cum Stella in hoc Horitonte oritur, ipsius Ascensionem, & qui cum ea occidit, Descensionem obliquam appellari. Quae non possunt non in var is Stellis, quin iisdem variare; cujus variationis obstrvatio ad Problematum solutionem expedit. XXxa. Porro Sirculos omnes AEquatori parallelos, quos hic Horimn intersecat, intersecat inaequaliter; puta qui versus Polum elevatum Concedunt, eorum major portio est in Hemisphaerio conspicuo, minor in inconspicuo. Qui versus depressum, contrarium illis accidit. Discrepat etiam haec intersectionis inaequalitas pro varia Poli altitudine & declinatione Circulorum. xxx II . Necesium igitur est. Stellas hos Parallelos describentes, diutius in uno, quam altero Hemisphaerio commorari. Quam diu autem hic illic ad datum locum atque diem Commorentur, Globus facile docere potest. xxx xxx. Nam Polo juste elevato , Stella ad Horigontem ortivum vel occiduum applicetur , dc Indice imposito Horae XII, in occasum aut ortum volvatur, ac Horam Index indicabit. xxxiv. Stellae, quae Circulos diurno motu describunt, quorum semidiameter vel aequalis est , vel minor elevatione Poli , nunquam, aut raro isto manente situ oriuntur vel occidunt. Hinc quo major Poli elevatio, eo plures lant Stellae , quibus illud telum evenit. Ut autem ad datum locum Stellae sciantur inocci duae, ex Polo elevato ad elevationis intexvallum Circulus ducatur ι hic Stellas includet, neque orientes, neque occidentes. Xv. Hoc Horizonte gaudet Para longe maxima Terricola -