장음표시 사용
321쪽
Doc TRI. N ἀ τ Η Κ o R i et IgHoris s. & Minutis so eundem anti ei pabit, di integro servi die, expletis supra dies 3iet senis mensibus. CLII. Porro ad inveniendum, quotus annus ex Cyclo Lunari anno dato Christi refrendeat, hic , addita primum unitate, per integrum Cyclum dividatur . si nihil superest, ultimus annus
Cycli petitus erit, aut alias iste, quem numerus superstes e primit. .
CLMi. Qui Annus si per undecim multiplicatus insta triginta sit. ostendit dati Anni Epactas ; sin supra, anni superflui eas
exhibent. CLiu: Ex observato Cyclo Lunari ad annum propositum Iuquet, collata T. M INsTIT. ASTRON. pag. IIo, quae L
na xiv Paschalis Cyclo illi respondeat; dc si diei Mensis , in quem haec Luna incidit, tot dies adjiciuntur, quot inter lit ram Alphabeticam hujus diei, & Dominicalem anni propositi pro qua anno Bissextili sumenda est prior in ordine Alphabetario intercedunt, aut integra Hebdomada, si litera huic Plenilunio adscripta eadem sit, quae dati anni Dominicalis , dies Me
sis ex hac additione proveniens juxta anta um Calendarium P schatis est. CLv. Pascha juxta novum Kalendarium non ex Cyclo Lun ri , propter anticipationem s. CLI. memoratam, sed novis Epactis reperitur. Hae 'exosic possunt reperiri. ctivi Cognitis anni propositi Epactis vcteribus conser I.cLMi. si decem excedant sin deficiant , triginta adauctis) ad finem hujus Saeculi decem subtrahe, hinc ad finem Saeculi sequentis undecim, dcc. quod relinquitur, nova Epacta est. cLvii. Haec quaeratur in Tabella INsTIT. ASTRON. pag. 372,& quis Terminus Paschalis ipsi respondeat. In caeteris, uti si tim inspice g.cLiv. operandum , etiam quando Litera Te mini Paschalis, & Dominicalis inter sese conveniunt. c LII. Plerumque Diei Pasichatis abui est secundum novum, alius secundum vetus Calendarium , quin nonnunquam integra Lunatione , dc amplius ab invicem differunt. cLix. Tatio differentia est , quod Termini Paschales Nicaeni in vetere Calendario reserventur, quamvis in illos incidat non Luna x Iu , uti factum Nicaenis temporibus , sed Xum, pr pter anticipationem Lunarem , cie qu1 cLI. . Contra inn
322쪽
S QRoysis. 3 - Galendario Termini Paschales restituti sunt in Lunam xet. Nedum t m in Calendario Gregoriano , quam Iuliano xxx Martii tegulam esse Υerminorum Paschalium.
XVI. Indictio. Feriodus Dion una Us Iuliana.
ccx. Misso Paschate subjiciendum aliquid , propter usum && assinitatem cum dictis , de Indictiohe , ac Perista Juliana. Indi tio est Cyclus xv annorum Iulianorum. cLx . Imprimis triplex statuitur. Constant ana, quae initium ducit a xv lv Septemoris, hodieque Imperatoribus Germanicis observatum ι C stantisopol his , sive Gr a , incipiens a Kal.
Sept. i dc tandent Romana seu Pontitata, cujus principiam po-ninu in Kal. MumtR Januarii. xii. Si anno Chrim tria nam tertia Indictione natus est adjiciantur, summa divisa per xv, residuum edocet, quota pro- sti linni iit Indictio. Si nihil remanet, pro Indictione int ger Cyelus stimenduδ est . o m. - nastitur . quando summa , qaae erimultiplicatione C eli soli, per 'elum Lunae provenit , MPmo ι Dωnsura ab inventore Vocari solet, per Cyclam Imdicti mura multiplicatur. eL vit Hoc intervulo ι quod est inubram fici, in orbem
revertuntux Feriae , Ne meniae, & olim tributorum rationes ,
re nunq-m, strilis aut Mylla ι similis frium Cyclorum connexio restituitur. erro, Caput mugnae hujus Periodi est ab isto asino , quo Cyclorum Capita una pariter concurrerunt. Mus autem anni
inuiuia Elocham Christi praecessit per integros annos 733, Med ut primus annus Christi sit Periodi Iulianae annus 4 t , sicut ex Cyclis ejus colligitur . Solis decimo , Lunae secundo, di Indictione quarta, quae Cyelorum conjunctio nonnisi tradito anno Periodi potuit accidere, uti ex instituta divisione es
cLxvt. Ex observata h1e Anticipatione Periodi Julianae s esse flatus ad datum annum Christi annus Periodi, ec ex anno Periodi annus Christi. cinviti Uti haec Periodus Epocham Christi, sie etiam Mundi
323쪽
o Doc TRINAE TUR ORICAE Mundi anticipat; ex calculo Maligeri & Dionysii, a quo alii plus minus abeunt, integris annis 7 . Unde nec mirum, hanc Periodum alias Tempus Postulatilium & Prolepti cum appellari. xviii. Est autem Communis quaedam, perpetua, certiLsimaque Epocha; ad quam reliquae omnes, quantumvis variete, reduci possunt, & tanquam ad amussim exigi.
XVII. Planetae Mercurius , is Venus.
Lx IX. Visis consequenti s ex motu Solis ac Lunae, ad reliquos Planetas primarios contendimus, & primum ad inseri res , Venerem atque Mercurium. e Mercur ι externo aspectu iaminimus est ex Planetis . sed splendore eximius. Saepius a Sole, quem nunquam per Signum derelinquit, occultatur ;quare nec mirum , quod inter ultimos Planetas observatus sit. XX. Quando in maximis suis a Sole digressionibus per Tubum Visorium . detonse prius Capillitio , inspicitur , rarius apparet integer, tapius sub P si Corniculata , Semiplena, Gi, bosa. Inter Solem & oculum locatus, uti nonnunquam accidit, Maculam resert, sed exiguam de figurae Ellipticae.
CLXXI. Asmum Proprium conficit intra Trimestre inaequabiliter, interdum tardus, veloκ, dirCctus, stat lonarius . retro gradus , a qua inaequabilitate neque reliqui Planetae immunCs
cinxI I. Digreditur Mercurius ab Ecliptica , sed maxime in Meridiem; & Nodi ipsius nec non Apsides sicut Ec Veneris
in consequentia abeunt, sed tam lenth, ut integra revolutio complura Saecula desidcret. CLXXI II. Venus omnium Stellarum, exceptis Sole & Luna, maxima est, lucidissimaque quoad sensum , quare varii eam suo lumine Terram illuminare judicarunt. cLXXI v. Verum postquam celebris Mathematicus Florem
tinus, Galilaeus de Galilaeo. & post ipsum longe plurimi, per
Telescopium detexerunt, Venerem, ut alteram Lunam a Sole irradiari, & omnes ejus Phastes induere, periit hoc judicium. c xv. His adde, in Sole visam esse sub specie Maculae rotundς. Suis etiam Maculis gaudere , & inaequali superficie, loquitur Telescopium. Confer INSTIT ASTRON. pag. 176.
324쪽
. eLXXVI. Motum proprium absolvit spatio septem mensium de semissis circa Solem , a quo per sesqui Signum ferE digreditur. Quando Orientalis est, seu mane ante Solem exoritur, Phosph rus appellatur; uti Heberus, quando occidentalis est, & vesperi post Solis occasum occidit. Latitudinem etiam patitur, sed ampliorem in boream.
XVIII. Planeta Mars, nec non Pupiter Saturnus cum suis quirique Satellitibus.
CL xxv II. Quae restant superiores Planetae, in motuum suo rum ratione multum conveniunt. Mari, qui Soli ex superioribus proximus est , colorem habet rusum , lubobscurum , ac
CLxxvIII. Per Telescopium inspectus superficiem ostendit asperam 8c maculosam, ac orbem interdum istegrum, saepius ab integritate deficientem plus miniis. CLXXIX. Orbitam suam percurrit intra curriculum viginti &trium mensium varia velocitate , digrediens etiam ab Ecliptica in septentrionem dc meridiem nonnunquam ad plures gradus. CLxxx. Adde Nodos & Absides ejusdem Planetae sensim juxta successionem Signorum sedes suas immutare ; quod di in
Iove di Saluino agnoscendum. CLXXXI. Quando autem Mars in suo motu acronyche Soli opponitur , Corpore praPrandis est , & ipsam serme Venerem exaequat, ut minime mirum sit, ipsium non semel istoc tempore ha-hitum fuisse ab imperitioribus pro Stella de novo affulgente. CLxxxii. Supra Martem se offert i puer, planeta intensε lucidus, ic albicans, post Venerem eXterna specie maXimus, imprimis in Solis oppositione, teres , asper , maculosus , & fasciis
multum variis, testante tubo, circumdatus. circulum complet intra annos duodecim , parum secedens ab Ecliptica. CLXxxii I. Circa Jovcm uti Galilaeus primum, & post eum Ionge plurimi per Telescopium observaverunt quatuor se voLvunt Stellulae, perpetui Hua Satellura, Galilaeo, quia Mediceis Etrurisdi Principibus eas dedicavit, Mediceae dictae. CLXXXIv. Primus, seu Iovi proximus circuitum circa ipsum F . perfi-
325쪽
ς DOCTRINAE T. I n o Ri C Eperficit intra biduum 3 Secundus intra triduum & semis quam proia . xime ; Temin drebus septem, ac horis quatuor; dc cuartus dentiaque diebus sedecim cum tribus quartis diei. CLXXXV. Motus circa Iovem obeunt inaequabiliter , Fc varie ab ipso digrediuntur. Latitant post Iovem interdum omnes, inia terdum aliqui; etiam latitant, quando sub Jove haerent. Irra diantur a Sole, uti Iupiter. CLXxxvx. EX motu horum Satellitum probe notato quidam
incognitam Locorum longo em voluerunt detegere, observando persectissimo Astrostopio mutuam quandam configurati nem ipsorum, seu cum corpore Ioviali, & mox horam ex Fixae meridiano situ vel altitudine scum qua conserenda esset hora, quam Iovi alium Ephemerides in suo Meridiano ad observatam configurationem annotarent) ac denique ex differentia temporis versa in gradus & minuta differentiam longitudinis inter utrumque Meridianum, atque ex hac quaesitam Loci longitudinem CLXXXVI I. Denique supra Ρlanetas Joviales Sin us est. omnium ex Erraticis aspectu minima. vultus subobscuri, α plumbei , neque absimilis Artificiali Sphaerae ratione lueextis a mino, quo, teste Tubo , circumdatur, di qui pro vario situ varie in oculos sese ingerit.
CLXXXuI H. Transigit suum Circulum intra annos triginta, in terdum per bincia gradus M semissem ab Ecliptica abiens.
CLXxxxx. Hodierni Astronomi tres Saturno Comoes attribuunt, quorum qui ipsi proxumra est. & interdum tantum per longissimum Tubum conspicitur, Epicyclum trajicit spatio di rum quatuor & semissis. Medim priore fulgida or requirit ad
suum motum dies ferme septendecim. Temus tandem a Saturno remotissimus in suo ambitu octii aginta pene dies insumit.
XIX. Zodiacus. Muuiplex ripectus
' Planetarum. c. Ex iis, quae de motibus Planetarum attulimus, clam mest, varias esse ipsorum evagationes ab Ecliptica, quaes ut Astr nomi Ueteres comprehenderent , imaginati sunt Zodiacum. sive Zonam, cujus medium secabat Ecliptica, cum aliquot V duum latitudine a quam tamen Recentiores ampliarunt.
326쪽
b v N O P S I s. Mocr. Porro clarum , Planetas , dum Coelum pererrant sub Zodiaco, perpetuo alium aliumque situm inter se invicem obtinere , seu , ut loqui amant Astronomi, diversi inode se ad-s ere. In primis quintuplex situs seu Adetim notari solet; nempe quando Planetae Commorantur vel sub eodem gradu Zodiaci, vel a se mutuo absimi per duo, tria, quatuor , aut scX tandem ejus Dodecatemoria. CXCII. Vocantur autem ex ordine ais 'ecim Conunttiom, sive Conjunct o simpliciter, Sextilis , Uu ιdriuus, Tragonus, & oppo----, positio. Notas ipQrum nec non Schema in ΙNSTIT. ASTRON. pag. 183. expressimus.. Cm. Observandum vero . quod non omnis Planeta ratione omnium & singulorum omnes hosce Aspectus sub repossit, sicuti liquebit, si quae de motu ipsorum diximus, comlirantur ' CXCIV. Quando Planetae per integra Signa, de quibua st tim, a se invicem abeunt, dicuntur subire Aspectum. Guem , uti Flaticum , quando gradus quidam aut minuta supersunt, aut deficiunt. CXCv. Quando lineae mediorum motuum faciunt aliquem Aspectum , is dicitur Assectivi. Medius ; Vems Vero vocatur, quando ipsi Planctae Aspectum pariunt, qui inaequalitatem aliis quam patitur. - CMCυ - - Iot suprem Planetae circa initium Arietis conjunguntur , Conjunctis illa Maxima appellatur , quam quolibet sere anno vigesimo Conjunctiones Magna eorundem Planetarum , quin & Martis ut plurimum eXcipiunt, sed a pri
ri Conjunctione per integra quatuor Signa abeuntes; neque Conjunctio Maxima ad Arietis initium remeat, nisi expletis Annis Iulianis 79 , diebus I 33, ac Horis 16.
XX. Domus Caelestes. Ratio eas erigendi. Usus e rum , es tabe Iuum omnino vanus.
cxcv xx. Explicitos Planetarum Aspectus religiose notant Astrologi, quo vires ec influentias iptarum in inferiora distinguant felicius. Eidem fini etiam subserviunt Domus Caelestes.
327쪽
M Doc TRINAE Τ H E o R I c AEcxcvm. Nempe universum Coelum in XLI aequalia segmeniata per sex Positionum Circulos distribuunt, se invicem freque tissime in concursu Horizontis & Meridiani decussantes , secto AEquatore in Xo portiones aequales , atque Ecliptica in toti
cxcix. Prima Domus incipit a puncto Eclipticae , quod Horizon . qui vice unius Circuli Positionum deiungitur , in ipsa ad orientem assignat; residuae juxta successionem Sign
cc. Ut vero Beneficio Globi Coelestis xis Coeli Duras ad datum locum & tempus erigantur , Globus ad situm hujus Coeli disponatur , ac in eo quiescat. Dein ope Semicirculi .mpei, Meridiano ad Meridiem atque Septentrionem assixi, arcus Equatoris, qui supra Horizontem eXtat, in sex aequalia sese menta dispescatur , notatis pariter seX punctis Eclipticae, quae ab eodem. Semicirculo , dum aEquatorem pertransit , as.
cc I. Atque ita delineatae sunt pro hoc Coelo sex Domus Coelestes, reliquarum , quae insta Horizontem sunt, termini ex oppositis Eclipticae gradibus hauriantur. D. Ultimum Planetae juxta longitudinem Zc latitudinem, suam ad datum tempus in dato loco obtinent, suis Domibus
inscribantur. Hauriri vero potest Iocus Planetarum ex Astronomorum Diariis, quae ad certum Meridianum e Xtructa, evihibent Meridianam Planetarum longitudinem ad quemque meridiem , & latitudinem ad decades ferὸ dierum , si Lunam emcipias ; unde observato discrimine inter duos proximos dies. nec non inter Meridianum Diarii & locum tuae observationis si differat a Meridiano Diarii in per regulam proportionis quaesitus Planetarum locus perfacile innotescit. cci II. Sic videmus, quemadmodum dato loco & tempore Domus Coelestes erigantur. Si vero praescriptum tempus cum alicujus Nativitate coincidat , repertus Domorum & Planet rum situs Genesis, ac Thema Nativitatis appellatur. CcIV. Incassum vero laboram M Holdir, qui ex erectis hisce
Figuris Coeli ae diversis Planetarum Aspectibus universales suas
praedictiones nituntur eruere; nam nec ratio, nec eXperientia
eas adstruit, quin hac essicacissime destruuntur. C . Quae Disiti od by GOrale
328쪽
. . SYNOPSIS. sc . Quae autem pr dictiones & influentiet Planetarum ex certis causis dependent, quemadmodum variet sunt istius sen ris , eas in censum Astrologicarum referendas esse , minime
XXI. Varia Farallaxis. Impar es ad omnium Stellarum Disantiam is Terra eruendum. Primi Motus
celeritas. ccvr. Restant ex Assectionibus Stellarum Distantia , Magnitudo , & Situs. Ad eas viam munit Parallaxis, quam 4deo promittemus. Est autem Parallaxis arcus Circuli Verticalis seu Altitudinis inter Astri Iocum verum lc visum. CcUII. Locum Verum designat recta, quς ex centro Telluris Per Astri centrum traducitur; uti miseum linea visualis, seu queto Terret superficie recta centrum astri pertransit. ccvr II. Astrum in Horizonte & circa eum maximam patitur Parallax in , quae , qud proprius fit Zenith, eo fit minor . ac quando Astrum verticale evadit , tota tollitur. Quando Verticem aut Meridianum derelinquit, denuo increscit Parallaxis, estque in pari distantia a Meridiano eadem. Denique quo Astrum magis a Terra abest , eo minorem parit Parallaxin; quo minus , eo majorem. Conser. Figura eX INSTIT. os TRONOM. ad pag. 192. CCIx. Transeo Astronomos Farallaxis etiam in Zod aco expendere, cum longitudinis, tum latitudinis. Utraque in Luna inprimis attenditur. CCX. Caeterum nulla Stella est, quae tantam in verticali P rallaxin , quantam Luna, eXhibeat. Hinc observato ejus angulo Parallactico, semidiameUo Terrae , & angulis, quos lineae veri & visi loci in Luna cum Terrae semidiametro paritant, distantia ejus a superficie vel centro Terrae, prout placuerit, ilico intelligitur. CCxI. Quum vero Parallaxis in Venere . Mercurio , Sole longissime minor sit, & in superioribus Planetis amplius acu tur , & in Fixis propter radii terrestris brevitatem penitus evanescat, Distantiam harum Stellarum in incerto relinquit.
329쪽
46 Doc TR INAE THEGRI CAE . ccxtr. Neque ea satis assieritur ex collato motu ipsarum S Cundo cum motu Secundo Lunς, & distantia ejusdem a Tellure; uti nec ex mutuis Stellarum occultationibus. CCXIII. Interim certum est , nullam Stellam , si extra Ze-nith constituitur , in Coelo existere , quae non aliquam Parallaxin in ordine ad Terram, etsi omni observatione minorem, a
parte sui perpetiatur. Hinc Astronomi pro suo quisque captu aliquam supponunt, atque ex ea Distantiam Stellarum dimotiuntur per Semidiametrum Terrestrem , quae familiarissima in Coelo mensura est , vulgoque 86o Miltiaria Germanica statuitur comprehendere. C IU. .Quantum vcro juXta celebriores Astronomos Planetae
in variis suis elongationibus , & Fixae in maximis a Terra abrile judicentur , significavimus in INSTIT. ΑsTRONOM. Pag. 39s. 6, 7. ccxv. Ex hoc sententiarum divortio clarum est, motum diu num Stellarum variis variet celeritatis existere. Quantς autem sit juxta hujus, aut illius Hypothesin , liquet ex collata ratione , quae into diametrum , dc peripheriam Circuli intem
XXII. Ospparens S Vera Steliarum c agnitudo.
Eatio utramque iura Agesis.. ccxvi. Distantiam Stellarum excipit Uu nitudo , quae vesapparens est , vel vera. Apparens inquisitu dissicilis est ob capita litium radiorum , quod eam nimis amplificat. ccxv I I. Huic malo recentiores Astronomi , quantum licet, medciatur per Tubum Opticum, qui licet aliorum objectorum magnitudinem adaugeat, Stellarum tamen imminuit, adscititium ipsis splendorem detergendo. ccxvi II. Quo autem id fiat felicius , lens convexa seu ob jectiva Tubi nimium ampliari non debet, idcirco quibusdam tegitur lamella chartacea, cujus foramen quartam unciς pedalis partem non cXcedit. ccx IX. Modus inquirendi per Tubum in Apparentem Stellarum Magnitudinem omnibus idem non est. Quidam imaginem Stellarum Diuiligod by COOste
330쪽
SYNo Ps s. ularum lucidiorum per Tubum transmisiam , in chart1 alba in obscuro loco debite constituta, accurate delineant ; unde per comparationem obscuriorum magnitudo aestimatur. ccxx. Alii in Tubo prope lentem ocularem septum transverisiam istamine aliquo pertusum sic conitit runt, ut discus Stello cujus apparens magnitudo inter maximas est , seramen exqui. site adimplea , atque hinc facile erit Colligere, quantum minorum Stellarum disci ab ejusdem foraminis amplitudine de
ccxxx. Sunt etiam, qui intra TRhum circa lentem ocularem varia fila disponunt , quo distinctius secernere possint, quous, que apparentes Stellarum diametri per latitudinem Tubi te di L
ccxx 11. Alii aliter operantur. Ut vero patescat, quot minuta Tubus simul videre possit, id experiuntur ad Lunam , aut ad Stellas parum distantes, & quarum distantia ipsis cognita ;quales sunt Hoedi sive Pleiades. . CCXXIV. Quantam vero Magnitudinem Apparentem duobus Luminaribus, reliquis Planetis primariis, & Fixis diversarum
Classium varii Autores attribuerint, Cernere est ex INsTIT. ASTRON. pag. I98, I99, 2 . ccxx IV. Ex cognita Stellarum Apparente MagniIudine, 'stafilia a Tertii citra difficultatem mera Magnitudo eruitur, quae diversia Astronomis mori potest non esse Mose diversa , cum in Apparente Magnitudine atque Distantia adeo diversum seniatiant.
ccxxv. Quam interim sententiam hi illi Queant , in citatis proxime paginis , nec non zo I significatur ; unde etiam plus satis evidens est , doctrinam de Vera Stellarum Magnitudine Metaphysicae certitudinis non existere.
XXIII. Situs Stellarum ex Ptolemaea Sententia.
c xv I. Superest tandem ultima Sellarum Assectio , nempe Suus, quem varii varie sibi imaginati sunt. Triplex vero in pri- .mis increbuit. Frimus Stolemai est , qui ita se habct. ccXxv I I. In ccntro Mundi Adspeditabilis sectus visus judicio, d crratu