Theologia Christiana Theoretica

231쪽

Mo Tram IV. Cop. IV De Gratia sancti .

Philo ut illi dicta Psalm. XXXL r. Beati, qu

om tecta hunt peccata . . . Beatus tar, cui non imputα-0it Dominus peccatum. At enim quo pacto tegi poterit DEO omnia videnti, quod adhue extat, peecatum, ne poenitentia adeletum est : Tegitur ergo, dum ob poenitentiam, qua.ejus existentia, ceu affectu contrario prae- dominante, destruitur, DEUS cessat moveri ab eodem ad vindictam. Non imputatur Moeuum, quod retraetatione seria, efficaci, & libera; jam est emendatum ita, ut per merita Christi DEUS benevolentiae suae gratiam denuo restituere potuerit. Unde verbis Psalmi posterioribus OK additur. 9 non est in spirita ejus dolus. Atqui quo pacto dolus non esset in eo, qui veniam a DLo i speraret ac sbi promitteret; & tamen in animo voluntatem hab tualem offensae divinae conservaret y Unde optime Tri- entinum docet Sess. VI eap. 7., non solμm in remispone Feccatorum, sed etiam in sanctimatione ει renovatione intins laris hominis justi fieationem.consistere, eamque fieri per voluntariam fuse tionem Gratis ει donorum DEI; qua ae irvin voluntas, per Ioenitexitiam destruendo peccatum. Tapacem se reddit ad ea recipienda. , Cetexum ex toto -proposito Tridentini, resutantis sect*rios suae aetatis, pa- flet, illi agere de sola justificatione adultorum, qui a stae . tu contrario peccati libere admissi transeunt ad statum ju- Uriae: . de' parvulis vero Baptismo sanctifieari solitis v detur aequievisse doctrime concilii Viennensis, de qua

232쪽

Duplex itaque velut satus facultatis justitias universalis exercendae in homine adulto, qui de satu peccati libere admisi transit ad satum jusitiae, di- singui otest, unus, qui merum es DEI donum, ex solius Chrisi meritis, sine ullo concursu Iiberi ejus arbitrii a DEO liberaliter pos praviam poenitentiam debitam collatum, isque consistit in sola Gratia sanctificante, seu intima applicatione omnipotentiae divinae, benevolo & esticaci decreto satia; per quam so aliter conseruntur omnes laculta tes habituales omnium virtutum secundum rectum ordinem justitiae universalis exercendarum so8.); quarum essectus immediati pro exigente occasio ne, & in omni casu legis alicujus obligantis, lunt

Gratiae 3ctuales lassicientes cuilibet homini justo semper conferri solitae vi Gratiae sanctificantis c 2850: alter in amore DEI heu caritate proe minante habituali, una eum fise V spe habituali. con sit; cujus nempe actus, fdei V Ipei supern turali innixus , o a libero arbitrio creato ope fu- pernaturalis Gratiae actualis elicitur, in ipsa justificatione poenitentiam imperabat: deinde vero trans ibat in habitum, consciens eam raritatem, quam Tridentinum scit. g. 3Io. n. a.) Sest Vl. Cau. II.

docet, in ipsa justificatione per Gratiam Spiritussaencti dissundi in cordibus eorum, qui justillicantur.

η Ma putes, Gratiam sanctificantem non sine eoncursu , saltem positivo. liberi arbitrii a DEO meto liberaliter eonferti in justineatione . peccatoris; eo quod ad eam converso per poenitentiain a praedominante aliquo DEI amore imperatam requiratur. Is enim concursus liaberi arbitrii & ipse donum DEI est fuso γ, & solum Va

233쪽

aga Tract. IV. Cap. IV De Gratia Ianctifici

et ad Impedimentum ejus gratiae rem vendum ; per saautem nullam veri meriti, sed solum conditionis sine qua non, rationem habet relate ad Gratiae sanctificantis donum. Ceterum in Tractatione de SS. Trinitate ostendetur dogma de praesentia vera Spiritus sancti in animo

hominis justi; & hoc dogmate interim supposito intelligitur integer istius status plene expressus per illa verba Apostoli II. Cor. XIII. Tq. Gratia Domini nos i PES Christi; ει caritas DEI. S communicatio Spiritus jancti. . sit cum omnibus vobis. Tridentinum quoque Sess. UI. cap. p. porro adjuncta istius status declarat convenienter his, quae modo hoe go dixi: In ipsa justifcatione ει remio peccator um hac omnia simul infusia accipit homo ... IN sem, spem, θ' earitatem: item, tinicam caueam formalem

nostrae jusfcationis esse jusitiam UEL, non qua ipse ju-silis est, sed q- nos issos facit; qua videlicet ab eo a

nati renovamur spiritu mentis nostra, fit non modo remta mur, sed vere jusi nominamur, θ' sumus, jusitiam in nobis recipientes unusquisque suam. Addit denique in e dem capite. Multos jusifieatos juberi jussitiam acceptam ceu prima'n solam conservare, S ante tribunal Chrisi perferre. Denique Illud me etiam non monente adUer es, in adultis, qui in tenella aetate Baptismo accepto ram sanctificati sunt, alteram illam partem justitiae, quam in aequistis habitibus fidei, spei. & caritatis consisteris dixi, acquirere debere, mox ubi ad rationis usum perduincti obligari incipiunt lege naturali ad illarum virtutumarius Eth. univ. christ. 386. 388. 380. e secus hoc ipso Juuitia prius per Baptismum aecepta spoliandos esse. 3 3.

234쪽

ma hoc fidei Venditur I. EX SS. ScRIPTURIS. Nam I. Cor. V1. II. Apostolus, enumeratis variis Peccatis, quorum reos dixerat, regnum DEI non

posses vros, subdit: Et hae quidam fusis: sed abluti esse, sed sanctificati sis, sed jus cuti sis, in nomine Domini JESU Christi, b in spiritu DEInosri. Ad Ephes. IV. as. Apostolus idem hori tur Ephesios, ut, si vere Christum novisse vid ri velint, induerent novum hominem, qui secundum DEUM erratus se in justitia ρο sanctitate veritatis, ae veteri deposto homine renoventur spiritu mentis sua. Ad Coloss. III. s. & q. ait: Mortiscate

ergo membra infra, fornicat nem Fc. deponite: . . . expoliantes vos veterem hominem cum antibus suis, induentes novum, eum, qui reno tur in agnitionem secundum imaginem ejus, qui ereaUit illum . . . . Induite ergo vos flevi ELEcTI DEI, SANCTI, ET DILEcTI. S. Petrus quoque in II. Epist. I. a.

satum Gratiae sanctificantis receptione in fidelibus christianis exortum sic describit: Iis, qui aqualem

nobiscum sortiti sunt frim IN IvsTITIA DEI FSamatorii nosri JESU Christ, Gratia V pax adimpleatur in cognitione DEI U Gripi IESUiluomodo omnia nobis divina virtutis, quin ad vitam 1 pietatem subintellige, p/rtinent , donata sunt per cognitionem ejus, qui vocavit nos propria gloria ρο virtute: per quem maxima V preti a promissa donavit; ut per haee siciamini divina confortes na. tuis. Jam autem verba illa omnia, novus homo secundum ΓΕ - creatus in justitia re vera sanctitate, hiritu mentis renovatiis secundum imaginem

DEI Creatoris, electus DEI, Ianctus, re dilectus; P s evi

235쪽

tag Tract. IV Cap. IV De Gratia frem .

cui omnes diuina virtutes donata sunt, qua ad viatam spiritus ει pietatem pertinent; cui maxima se pretiosa promissa donata sunt, ut per haec essetatur disina conjora naisrae; item qui secundum L Joan. IlI. q. natus es ex L EO, V semen DEI in se manens habet; cui denique caritas DEI dissu inestae es per Spiritum sanaum , qui datus es isti; is, inquam, profecto est, quν habet omnia, quae

in conceptu hontinis juitisiicati & in notione Graistiae sanctificantis supra Ig. 3o7. 3o8. 369. Complexi lumus; ut refleclanti ultro patebiti ' Pateta.) EX TRIDENTINO, cujus textus jam citati sunt 9. 3Io. n. a. b. 3G. not. a. & g. 3Ia. not. a. 3 . I. Gratia sanctificans generatim sumta formaliter eonfisit in Ocaei ae benevola, sabilique applicatione omnipotentia divinae ad conferendas homini per eam jusi ato omnes Gratios actuales fulcienses ne nec sparsas ad exercendam universalem jiisitiam, Gad eo ervandam eo stylo in adultis iam Iemel aequisitam fdem . spem , V caritatem prae dominantem 3Ia. , ac denique ad conferendam i am gloriam beatitatis perseverantibus ad Mem usque in jusitia cepis. Per eam enim sic conceptam jam habentur omnes notae Gratiae sanctificantis, quas vel Scripturae, vel Concilium Tridentinum, locis inst a I. 3Io. 'citatis exprimunt. & ipse illius conceptus -. 3o6. & ao7. praeformatus complectitur Certe naec Gratia sic concepta singulis hominibus justis propria inhaeret, 'ceu intime praesens & applicata facultates habituales omnium virtutum

236쪽

habituali, F flatu institia . et 3 s

. Multi Τheologi scholastica solum opinione tenue re, Gratiam sanctificantem in aliqua creata qualitate, vel saltem modifieatione mentis, tonstitui debere. Sed non Invenio hujus sententiae solidum fundamentem seu in SS. Literis, seu in SS. Patribus, seu in Coneilio Tridentino, quod solum accuratius quaestionem istam tractavit. Certe voces illae ex scholis arreptae Gratia inharens, infusarem non evinsunt: non enim nisi aliquid intimo justis singulis praesens seu creatum, seu increatum & accidentale enuntiant. Atqui & aecidentalis, sic intime prin sens cuique justo est applieatio illa omnipote quR UEl. Imo S. Cyrilius Alexandr. cap. 7. Dial. ad Hermiam ait

Videtur supersuum per medium aliquod creaturas sanctμa ri. Nam ipse DE Us pro misericordia sua 'ad minima Firvenit, re sanctifcat per proprium spiritum fluum. Non

enim per creaturam participari potes divinum esse, quod creaturam superat. S. Bonaventura vero in II. Dist. XXVI: quaest. a. ait: omnes recte intelligentes concedunt, in jusis esse Gratia donum, ita, ut cretant in eis esse Gratia Denum increatum, quod es Spiritus sontas; F hoe ai sis re Scriptura determinatur. ita, ut contrarium esset haereticum. Sed utrum mater donum increatum si in nobis dosum me tum, per quod us DEO occepti, vel non; quis .uon empresse determinatur Stripturre auctoritate, tum si istur a Da-Roribus rationum probabilitate. Et vero nunquid Gratias sanctificantis, ceu sacvItatis habitualis, naturales effectus in iusto sunt Gratiae actuales lassicientes in omni casu obligantia praecepti 7 Num vero illae qualitatis ereat an immediate omnipotentiae divinae jam inuine semper applicatae effectus tantum,esse possunt δ ut I .

237쪽

α36 Triar. IV. Cap. IV De Gratia sancti .

ΙΙ. μν Gratiam Rand cantem vere estpeimur dia vina e fortes natura: item veri filii DEI adopi vi. Natura enim divina infinitam rectitudinem moralem & physicam in omni sua agendi lacultate importat. Atqui per Gratiam sanctificantem etiam

nos facultatem, non quidem infinite persectam, expeditam tamen recte moraliter agendi secundum universam amplitudinem totius justitiae & omnium virtutum rectum ordinem accipimus 3o8.); ac proinde non quidem eandem communem cum DEO naturam habemus; sed tamen de ista participando ejus consortes efficimur; uti S. Petrus it. Epist.

I. 4. graphice dicit: .DEUS maxima ta pretiosa nobis promissa donavit, ut per hae e lamini diuinae

confortes natura: quod primum. Porro cum eadem Gratia sanctificans consistat in applicatione omnipotentias DEI actuali non solum ad Gratias actuales omnes sufficientes & necessarias ad finem ultimum vitae beatae consequendum nobis conserenis

das, sed etiam, si justi perseveraturi sint in fido erga DEUM, bene semper utendo istis Gratiis,

ad ipsam vitae beatae gloriam conserendam, qua ipsemet beatus est: prosecto eadem pignus est paternae DEI erga nos benevolentiae, qua nOS Vere haeredes bonorum suorum sub eadem conditione declarat, id est, in filiorum jura admittit. Est autem filius adoptivus persona extranea, id est, ab alio generata, quae tamen in filiorum naturalium fortunam & vicem quoad necessariae haereditatis jura admittitur. Ergo vi Gratiae sanctificantis es- seimur filii DEI adoptivi. Unde S. Joannes Evangelista in I. Epist. III. I. simpliciter scribit: Virite, qualem earitatem dedit nobis Pater, ut filii DE

nominemur, re simus ... Carissimis nune Au DEI

sumus.

238쪽

sumus. Et S. Paulus ad Rom. VIII. Is . Aerariis sis spiritum adoptionis filorum; in quo clamamus et Abba, Pater; quod alterum.

III. Gratia sancti aris non dissere ab habitu.

quem dicunt mere infusum caritatis, etsi in justis adultis, ceu attributum physicum re naturale, smia conjunctam habeat earitatem habitualem aequistam seu in jusseatione ex satu praecio peccati actualis ram missi, seu ex actitar raritatis seu amoris MI a Diage naturali praeceptis. Habitum enim illum, id est, facultatem increatam ci I . , applicata per Gratiam sanctificantem formaliter DEΙ omnipotentia dat so8. . & nisi haec illam det, quacunque alia . sua applicatione nec justificat 3oq. 3o5. 3o6

nec ad vitam beatam dandam sub tali statu ap. plicata est; cum Apostolus absolute dicat l. Cor. XIII. a. Si habuero omnem Mem, raritatem autem non habuero, nihil sum: quo loco sive infusam, suve aequisitam habitualem raritatem intelligat Apostolus, ex aequo hoc ejus dictum probat, sne cainritate infusa neminem vitam beatam consequirquia acquisita nunquam sine infusa est; qua vel natura prior est, ut in peccatoris adulti justificatione; vel natura posterior ceu illius naturalis esinfectus, ut in parvulo baptizato, postquam innocens adolevit, & ex obligatione legis actum caritatis exercuit. Atqui ratio sormalis Gratiae sanctificantis in eo consistit, quo concepto, concipitur; &quo non concepto, non concipitur. a II

239쪽

238 Tract. LV. Cap. IV De Gratia sanctif

si . Gratia sancti ans componi eum gravi peccato non potest vi ipsius natum suae. Id quidem docet 1.) S. ScRIPTURA I. Joan. ΙIl. 0. Omnis, qui natus es ex DEO, peccatum non facit; quia semen ipsius in eo manet, ρο non potes peccare. Quo loco sensus esse non potest, quod, qui Gratiam istam habet, libertate peccandi careat; sed solum, quod componere peccatum cum illa Gratia non possit, sed ean hoc ipso amittat. Et vero S. Paulus Il. Cor. VI. 14. absolute dicit: Qua eompar fio justitia cum iniquitate, aut quae societas Iucis ad tenebras. Idem a.) RATIONE probatur, auctorita te Tridentini sulcita. Tridentinum enim Sess. V. cap. 7. dicit, iusti fiscationem nostram formaliter feri per ju sitiam DEI, qua nos justos facit, & cum

rem lone reccatorum conjungi 3II. not.). Atqui r mitti peccata mera condonatione, & sine poenitentia destruente peccatum non possunt. Ergo Graistia sanctificans, quae est ratio sormalis justificans cum peccato non remisso componi non potest. Item: Gratia est formalis lacultas inimpedita caritatis eatqui peccatum, ceu pravus affectus praedominans, est impedimentum contrarium caritatis exercitio.

Denique Gratia haec est ppplicatio omnipotentiae non solum ad justificandum, sed & glorificandum hominem in praesente statu perseverantem. AN qui homini in statu peccati gravis haec applic tio fieri a DEO non potest, qui vi justitiae necessitatur talem addicere poenae aeternae, ni resipu rit. Ergo &c. . . Qui

240쪽

habituali, F flatu justitiet.

Qui aliter sensere, ex natura qualitatis creatae id inserebant, in qua Gratiam sanctificantem reponebant.