장음표시 사용
41쪽
mi boni domicilio deuiis, grandes illos animos saliaes eois
mentatione pauit,atque eousq; frustrata est, ut velut in hortis Hesperidum aurea mala legere se existimaret, quae in penum philosophiae sanctiorem recondenda ducebant enec nisi viris luminis sui similibus impertienda.In ea etiam opinione miseri duola animi pabulo, vita ut arbitror functi sunt. Quibus quam felicius ipsis atque auspicatius ad philosophiam incobuerint,ii qui indidem profecti,atque eorum aequales nonnulli, secundo flatu prouidentiae in mari scopuloso velificati, ad
extremum tenuerunt portum orthodoxiae, nemini non planuest sana mente praedito,& nos maioribus ire per altum auspisciis manifesta fides, quam illis ire contigerit qualibet magnorum nominum philosophis .Nisi forte hodie quoque in controuersiam cadere potest auctoritas christiani dogmatis, cuius
olim tantum fuit numen, ea vis diuina, ut passim mortalibus ius gentium dc naturae extorserit, ratas generis humani opis mones inustasque antiquauerit: quibus tot annorum millisbus imbuta communis prudentia atque etiam incocta fuerat.
Quid autem mirabilius , quam tot hominum myriadas, qui sibi tuendam praedicandamque veritatem entheo afflatu in stincti persuaserant,non dico a sensu communi,errantium duee oc magistror sed a stemmate sui generis unumquenque,asanguine denique suo, re vero a corpore proprio animaiy de sciscere, re transire agminatim ad spiritum euocatorem Eo rum igitur exemplo quos supra commemoraui, omneis quἱ recte philosophari volunt, oportet in anchoris theoticae phialosophiae, oc interdum in salo, expectare sati vadimonium . Quo insipientius atque absurdius de condicione sua mereri mihi videntur,etiam si frugi ec rerum periti a multis esse censentur, ii qui sublatis illis anchoris studiora tranquillitatis, oc post primae philosophiae studium,ambitiona vela pandunt,
rursus altum pelagusque petentes . Sed quid non designae sacra cupiditas atq; auaritias quibus animo utcunq; incesten
42쪽
tibus,facessit amor actutum rerum immortalium,qui in iacie praecordiis aemulum non admittit in diuersum homine ab sese abducentem .Quare qui hoc facere non verentur,mirum estu, nuncium ipsi remittere sustinent philosophiae i id quod sine perfidia vix fieri posse videtur.nee id tamen tam rarum est uhalcyonem videre .Quid autem solidae religionis intus foue re eum putemus,qui midii diuturni dc sacrosaneti segete,iam
venturam ad mestem in ubere,inarare denuo non vereatur taeuerteres,imirum qui ita consulto dc meditato faciat, eos co silii ec propositi vitae summa,nec composite nec costater institutam habuiste oportet. quo nihil est turpius ec damnosius. Quo accuratius videre ii debent ec attentius,ii quibus adhuc colatere integru est ec explicatu,ne in eande fraude incidant. Siquidem e ratione male putata, re vel temere vel oscitanter subducta,fieri vix potest,ri summa oc fructiis homini constet aetatis contritς,vel in literarum studio,vel in alio quocunque instituto vitae commode dc feliciter agendς. At eo fere omniuspectare hominum videtur intentio,iaborumq; contentio, Vt commode vitam dc salubriter agamus:nisi si ludere nos vita, non agere serio fatebimur . Quid autem miserius est, quam post tot labores excolendis motibus animos componendo
exhaustos, poenitendam senectutem frugiperdam' philo
phiam esse Quid damnosius ac lamentabilius, quam oleum re operam florentis aetatis vergentisq; perdere Noxam porero inexpiabilem admittere ob neglectrum cultum animi, ob soccifacta sapientiae monita repraecepta,ob immortalitatis adipiscente disciplinam desertam aut obliuione transmis sam: cuius propter inanem imaginem consectandam nul Hlum non saxum mouit do voluit antiquitas ingeniosissima, dirum id vero atque abominandum. Denique quid potius,
quid salubrius, quid porro oblectabilius senecta saltem mias dc emerita agere potest, interim dum tanquam animam
agit: quam sublimia meditari ec suspicere,sperata' immor
43쪽
talitatis pollicitatione c5mentando sibi reprςsentare Et quῖ dem aduersus appetentis mortis tumultus,qui imperitos homines fere tertitant,lucis u par est cupidiores, septum esse oportet vallo philosophiae,quq mortis est cometatio vi Marocus inquit Tullius,id a Platone mutuatus .Tum vitae aetemqcontemplatio in exhed is primae philosophiae, spem non euariantem efficit,omnia mox hinc digrelsis loge uberiora eve tibilioraque futura .la summa hoc habeamus: huius philoso phiae studiu,doctrina inspiratam, veraml dc salutare cosectari sapientia. Quae cu olim ipsa per vaticiniorii ambages, ra culacli figurata coelitus demissa esset, atq; prodita tantu my stice dc symbolice,dei filius tande inter homines mortali specie,sub carnis v verae integumento versans,interpres eiuS es
se voluit. ui cu ipse praecepta multa monitas dedisset, homanae sapientiae fastigio multu excelsiora,quaedam etiam paradoxa,atq; e regione prudentiae mortaliu opposita,in popolos omneis nationesque promulgasset incredibili assensuqplurimorum:eo amplius craterem inexhaustum beatricis sapientis reliquit in medio mundi positur ex eo, singulis tantii hauriendu doctrinς dedit,quantu unicuiq; satis est ad immortalitate sempiterna dc beatissima consequenda.Ipse vero pro uincia sibi mandata perfunctus,ac suo tepore inde decedens, legatis suis quos alias in prouincias dimissurus eraticum imperio dc potestate inusitatis, moeroris poculum laborisq; e dem e vase propinauit, unde ad faece usq; idem ipse hauserat. Ita n5 modo mortalibus se magistra sapietiae,aerumnarus Vitς exhauriedaru prςmostratore ed etia praeitore viae ad coeluseretis,qua discipulos suos atq; sapientis no ire modo docuit, sed venire praecepit oc hortatus est .Proinde omniu disciplinam longe celanda est princeps sacra illa philosophia qua theologia vocat,eis ea ob causam submittere fasces omneis allias
professiones H9u est .nbsq; literarum bonam cupidissimi cude ea loqui institerimus,caput adaperire cotinuo debemus,Vt
44쪽
est In prouerbio. Hoc igitur pietate imbuti studiosi teneant, quasi musaru elegantium simul dc piarum oraculuradolescentis ut animi paedagogon Philologiam,ita senescentis philosophia gerontagogon esse debere.ipsum porro nomen philo phio,ita demum venerandu dc augustum esse, si commenta tionum suaru sanctariu in arce theoriς collocauerit:quam nobis prouidentia humani generis cupida dc evocatrix,in monumetis sapietiae architectata est, quos libros sacros vocamus. Nequau aut ad auspicandu philosophiae studiu,expectadum esse donec emeritos iam oculos,etaetamq; speculationem homo studiosus habeat .Et vero homini studioru liberaliti curriculu ita ingresso, ut inde ad prima summam' philosophiam transitu sibi muniat,plaerul satis esse debet, si id quod Grςcidicut mi ba assecutus sit:artiui singulam professioribus re διοῖ reliquerit,ne ad Sirenios scopulos tande ipse haereat,oblitus sibi s ede esse propria ec perpetua petenda.Non enim doctum esse cotinuo preclaru est ec optandu,sed sane quoq; doestu esse ec salubriter oportet.Quandoquide multi fuerui egregie virido stri,quos sinistras literas,no dextras, musς docuisse dictitur, ut inquit Athenaeus. ta aut uu liberales ec ingenuae,voci bus tamen suis lactare primu animos iuuenu solent,aria ducere.deinde magis ac magis trahere ac rapere. postremo agere ipsos it aluo ac ferre studiosissimos sui.omnibus i fortunis interdueuertere dc spoliare.Cuinterim ita ingenio suo quis eoru indulgeat ec obsequatur,vicu genio proprio belligeret, ut utar verbo comici.Vnde fit ut liters specioso nomine bonς re elegates dicte,saepe tamen male audiat ut ingratae atq; da vinosissimae.Cum aut aetas imperii tui aequalis princeps benignissime,ad lucerna ia plane illustrem recognoscere institerit . in Francia antiquς doctrinς reliquias tu latinas,tum graecas,
tuo posthac liberalitatis erit,obstrictes fidei it nostd reneficetie,spei bonae dc grauidς donatiuo hominu vere literatoria cotentione alere, tueri, di adaugere.Reges enim ec monaim
45쪽
eis,tametsi te by soluti sunt,nee classi tenentur actione λο noratia tamen ipsi in iudiciu famae vocati possunt,am etiam periclitati.Liberales aut disciplin ,quas nostra compleetitur uno hodie nomine Philologia, libertate ut ita dica liberalia.
eandes perpetua poscunt,cu ills quς ad quςstu instituis sunt
aut certe motibus sadiu coparatae, Saturnaliu libertate tam teporatia, egeant .Quare illae liberales ec ingenuae ab obseruantiae 5c famulatus mancipio apud tuae maiestatis aequitate quasi apud maximii praetore asserendς sunt,eoru suffragatio nibus, qui apud ipsam maiestate magna pollent auctoritate Ita aut fert natura,vt Q quisl maxime ad colenda Philologia feliciter natus est,ta ille ab obseruantia illiberali re sus opers venditatesce,maxime alienus sit.At id organu est ipsum praecipuucu gnava impudentia illius hominu industris,qua opi fice sortunae fictrices unicuit,vulgo homines esse dieritant, auctriceq; fortunam. Haec habui fere,quae scribenda nuc dueere de bonam literaru studio instituedo, edo,d moderado,
sub tuo Francisce Rex fausto felicis literis nomine in publi
cu proditura. A te enim expectatur cu meo,tu alioru no pau/corii ex lo,ut Philologia diu in Mineruae ludo eo quo dictu . est modo exculta, deinde honoris officinis pro cuiusq; capture ingenio perpoliatur,contra ' motibus Franciae ante te re ceptu erat.Id quod si facere constanter in animu induxeris,lutibi nouo excplo maiestate constituetis,no regia modo dc a
gusta,appellantius identide sermone contrita,& quasi obso lete,sed maiestatis ipsius primordialis germana aut similemeri ia dicere Ovidii verbis possimus,Hinc tibi maiestas, quae regnu teperat omne. uas die per te est edita,magna suit. Assidet illa duc ducis est fidissima custos .Et pr stat sine vi sce pira tenere duci. No em tibi minore gloria dignia erit liter xii decus in Francia,ingeniorus honorem restituisse, u olim Romae fuit Augusto,parthica signa tanto interuallo in urbe retuliise,Nihil autem Philologiae tantum obfuit ante te Re
46쪽
gem .ci cum posita sit in oculis maxime gratia,illa audita ta, tum fuit fando in aula: ids obscura fama atq; malignissima. Nunc autem non tantum acroamata philologica primas gratiae partes,in conclaui regio,& super epulas tuas obtinet: sed etiam generosissima tua proles,excellentissimis ingeniis prς dita,incredibili sub oculis tuis prosectu,nobilissimi cuiusque
studiu aut fauore,ad causam literam tuenda re exornanda accedit.Cuius rei reputatio ancipite me tenet,incertus iudicis. etenim antea semper ipse affirmare, palas perhibere soleba, viati te omnino adnotasse me, n5 rege tantu, no principe, non corporis inculpata beatat constitutione prςditu, sed homine omnino equestris ordinis,c tera no infeliciter aut natu aut sortitu, cuius ego omnes animi dotes exopiadas mihi ducere ad elatitate nominis adipiscenda.Nunc aut in eo sum post copertu liberoru tuom ingeniti ad literas discendas incredibile,cueximia volutate,igniculis gloriae in ista aetatula extimulata,
ut quasi ex Thetide eos tibi natos esse cesta,qui paretis quoq; luminibus ea parte glotis olim obstruditati unt,deo beneuolete. Adeo in primaria naturς officina re Promethei summi mollia,eas perangusta cui qua te fictu esse omnes no imperiti iudicant qui propius ec satis ςssi mauerut no cadidissimo lutotam,sed etia cadidissimo cadidiore dc putiore, vasa fingutur, animorus coceptacula c5figurantur. Coparadς aut a literis gloris immortalis subsidium unum hoc habes maximum.Si enim facere perseueraris id quod iandiu n5 obscurissime semper tulisti, ut doctissimorum hominum decutias, iudicum aliorumq; magistratuum,in omni regni tui parte suppleuisse merito dictitere, 4d quod mox futurum esse speramus, cum maioribus tuis loge insigni glotia praestitisse:tum vero posteris tuis face praelinasse amplificanssae eiusde gloriae videbere.