Tractatio de restitutionibus venerabilis servi Dei beati Angeli Carletti a Clavasio Pedemontani ordinis minorum regularis observantiae sancti Francisci nunc primo in lucem edita, congruisque notis illustrata studio, et labore patris fratris Honorii M

발행: 1772년

분량: 417페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

371쪽

Εrtia Consideratio , & ultima deci rat , quando restitutio fieri debeat.

Circa tertiam , & ultimam Considerationem , scilicet quando restitutio fieri debeat, triplex adinducetur Articulus . Primus erit de temporis determinatione . Secundus de prorogationis discussi ne: tertius de restitutionis relaxatione, PRIMUs , inquam , ARTICULus erit de te misporis determinatione . scilicet qua hora , & quo tempore: pro cujus declaratione quatuor quaeruntur . εPRi MuM DugluM . Utrum statim quis teneatur restituere alienum Respondeo , quod sic. Patet hoc per cap. sepe contimgit Extra de restitutione spoliatorum in textu , & in Glossia , ct etiam per rationes Theologorum , quas brevitatis causa Omitto . Nota hic , quod quis toties mortaliter PecCat ,

372쪽

CONs ID. III. ARTI c. I. 793 quoties scit , se debere restituere , & potest , & tamen non

vult. Probari hoc potest ex ratione , quae producitur in dict. cap. Saepe contingis . Dicit tamen Monaldus tit. situtio quarto , quod multum interest inter tenere alienum ex vitioso contractu , ex maleficio vel quasi, & ipsum tenere ex contractu non vitioso: quia in primo casu quis tenetur statim restituere etiam cum damno rei suae ; in secundo autem tenetur solum quam citius commode poterit.

s) Generatim loquendo Ita proieci ci est , ut uno ore fatentur

S. Thonias, Δ Scotus . Eii verba S.Thomae a. 2. q. 62. art. 8. - Dicendum ν

ςWd sicut sccipere rem alienare est peccatum contra justitiam , ita etiais desinere eam : quia per βρο quod aIlquis de lues rem aIienam invito Domino , impedit eam ab 'fu rei suae , di sic ei facis injuriam . Manifestum est σω- rem , qucd nec per modicum tewptis IIcet in peccato morari, fed quilibet tenetur peccatum statim deserere fecundiam siud scies xl. -A FAECIE COLvMI FPGE PECCA Μ - : is ideo quilibet renetur statim rostruere , fl potest, veI petere dilutionem ab eo , qui potest ustum rei concedere . E. verba Scoti t. q. dist. 11. q. a. q. De quarto Dico quod non Iicet aliquo tempore detinere alienuis inmito Domino , idest nolente, er se cundum rectam rationem nolle dehente. Et per consequens regulariter resti-rtitio est statim facienda , sicut statim cessundiam est ab asu c. cumque pec

cati morsulis , non tanttiis exteriori, sed interiori - . Ratio est et quia, uti scribit S. Thomas ibid. ad primum - Praeceptuis de restitutione facienda quamvis fecuηdum forma in sit a maliptim , implicat tamen in se negativum praecep uin , quo profibemur reis alterius detinere - . Iure Iccirco docet Sc tias sub illitio ἔ. nunc indicati - Sicut auferre alienum est peccatum momrale contra praeceptu in divinuis neratiotim : NIN GRTO, FACIES : Ita ἐν reuere Hunum. Et ideo sicut necessarium est servare praecepta negativa e ta necessarium est non tenere alienum Γοwino invito; ἐν per consequens veIasti flatim reddere , vel saltem veIIe reddere , eum fuerit oppor unitus -- Dixi generatim loquendo e non enim desunt complures casus , in quibus restitutio differri potest, & debet , quin Dominus censeatur rationabiliter Invitus. Horum nonnullos iam protuli cum S. Bernardino prope finem A notationis 1 87., & alios etiam perpaucos proseram cum Authore Articulo proxime sequenti. Verissima squidem est doctrina, quam tradit Scotus jam memorato Sed in easibus quandoque licet disserre restitutioneis extreriorem , posita towen jam interiori, scilicet volansare restituendi cum ocoum rerent circumflantiae opportunae . Ilii autem casus tiniversaliter continentia

Iub hac moxima οῦ Lice; detinere rem alienam , quando ille, cujur est, dcbeι velle

373쪽

Qu Jum restituendi volantate eum cirremstantiis opportunis. Eeto. Subdit Author, eum toties mortaliter peccare, qui scit, & an ad. veri It se debere restituere, & iii simul potest, sed tamen non vult. Hujus doctrinae ratio esse potest , quam adlert Iimo. III. cap. Saepe ccntingit ab Authore laudato- Eo quod non multiam intersit, quoad periculam animae , injuste detinere, aut invadere alienum - . Qui sc detinet alieuum , quoties id considerat, nec restituit , cum potest , toties injuriam tacit vero Domino. Injuriam vero Domino lacere peccatum es . Toties igitur de novo peccat. Et quum haec sit circumstantia aggravans, & notabiliter agis

gravans ; arbitror iccirco cum Gennelto de r. Decal. praes. c. 6. q. . eam esse in contessione aperiendam ,

Dist Inguit Author cum Monaldo inter eum, qui det Het alienum ex Iniusta aequisitione , & eum qui idem detinet ex continetia alloqui justo.

Idipsum praestitit S. Bernardinii S TO. I. se . 38. art. I. cap. I. & a. Eu dem igitur audiamus - Primum autem notabile de acquisitis injuste tale

est: quod debita acquisita ex impio lucro mox pro posse solvenda sunt . Hujusmodi enim sunt rapinae , turta , usurae, Simonia a & consimilIa . De hoc enim potest triplex ratio dari . Prima quidem respectu Dei , seeunda respectu proximi , tertia respectu sui. Prima , autem ratio est respeetia Dei, qui scilicet hoc praecipit. Secundum enim Thomam , Alexandrum Lombardum , & Scotum licet assirmativa praecepta Dei non obligent ad

semper, tamen ad hoc obligant praecepta negativa . Quamvis etiam praeceptum de restitutione facienda secundum sormam videatur affrinativum, tamen secundum veritatem implicat negativum , quo quis prohibetur detinere alienum. Et Ideo secundum Scotum , sicut auferre alienum est comtra praeceptum Domini negativum : Non furtum facies ; ita & tenere alienum . Et ideo sicut necessarium est servare negativa praecepta, ita necessarium est non tenere aliena Domino suo invito : & per consequens vel actu statim reddere, vel statim reddere velle , cum fuerit opportunum . Secunda ratio est respectu proximi, quia secundum Alexandrum Lombam hum eadem iiijur Ia est , & rem alienam invito Domino retinere , sicut eam invito Domino auferre, Extra de restitutione ocitatorum cap. saepe, ubi Glossa inquit , quod jura reputant pro eodem auferre , & detinere Injiiste. Arguitur ad hoc I s.ch 3. de crimine. Tertia ratio est respectu sui, nam secundum Scotum ubi supra, ut hominem vere pinnitere possit, statim cessandum est ab actu cu1uscumque monalis culpae, non tantum exteriorI, sed etiam Interriri, juxta illud Eccles 2I. - quasi a facie eoAfrifcle peccatum -- . Aliter secundum Augustinum extra de Regulis Iuris lib. 6. In Regula , peccatum non dimittitur, nisi restituatur ablatum &e.

Tenetur autem homo se ponere in tali statu juxta posse , quod sibi reis

mittam

374쪽

Cous ID. III. ARTI C. I.

m ttatur peccatum. Unde sicut tenens adulteram nota est capax poenitet tiae, sed irrisor; & si talis ad menstentiam venit, peccatum peccato ad- δῖt Deundum Scotum ubi Cisra : sic & detinens alienum voIuntarie, &de facio, men Itetitiae non est capax. Hinc I 4. q. 6. cap. Si res Augustinus ad Macedonium ait: Si res aliena , Iropter quam peccatum cum reddi topit, noου reiMitur, paenitentia non visur, fed sim Iatur . Et In fine capitis addit nolentes autem reddere, quos novimus & male abstu lisse , & unde reddatur habere , arguimus, obtestamur, Increpamus, quos- d. in clam , quosdam palam. , .scut diversias personarum diversam videtur

posse, & velle medicinam accipere. Ratio etiam praedictorum' est , quia qui habet de impse aequisitiis , & restituere non vult , cum possit, semper augmentat peccatum. Secundum notabile est de acquisitis juste, in quibust

quidem restituendis attendendae sunt circumstantiae contractuum , vel paetorum, aut intervenientium juramentorum praefigentium certum tempus. In talibus enim non sic striete debitor obligatur , usquz ad necessitatem e tremam , seu mox omnibus se expoliare . vendendo centum pro viginti quinque, vel decem, sicut obligatur In primis . Nam secundum Scotum ubi supra, ubi restitutis nimis notabiliter est damnosa, non tenetur homo

ad statim restituendum , sed susscIt , quod saltem affectu restituat statim . Ratio hujus est: quia noa est praesuniendum , quod benignitas jurIs , &aequitatis impie velit interpretari, ac nimium dure, mutui, vel emptionis contractus , & consimilium negotiorum , quae pro utilitate mutuum recipientis , aut pro uir usque contrahentis communi commoditate ordinata

sunt. Si autem obiiciatur, quod restituere eit actus negativr praecepis, In non tenendo scd Icet alienum , & ad observationem negat ius praecepti semper & ad semper quilibet obligatur, sicut supra ius est dicti im r dicendum, quod ad hoc respondebItur In fine sequentis capitis secundum Scotum . hoe Scor I responsum vide in fine Annotationis 187. , ubi ex integro pro. tuli hoc caput sequens S. Hemardini γ Iia his tamen regulariter tenendum est , quod par necessitas , vel damnificatio creditorla pari, vel minori necessitati , seu damnificationi debitoris semper praeferenda est . Hoc enim dictat, atque exigit beneficii, & gratitudinis ratis , quae quidem benefico, seu bene faetori debetur, & etiam dictat hoc aequitas , qua utique justum est ex suis & sibi debitis Dominum potius, atque prius sustentari,

quam alium ex eisdem - . Hactenus S. Bemardinus .

SEcuNDUM Du3Iυ u. Utrum potens restituere possit absolvi antequam restituat ZRespondeo , quod non , I 4. q. s. cap. Si res aliena. Excipe casum , in quo quis dolet, quod non restituit quam

375쪽

ys Cous ID. III. ARTI c. I. primum potuit, & proponit restituere quam primum poterit : ita hoc enim catu , si alias non decepit, potest absolvi; si autem alias decepit , absolvi non debet , sed compella

tur ad restituendum prius .

Iro Iam annotat Ione proxime praeced. elim S. Bernard no protuli& cap. Si res aliena , & egreetiam , super hac re doctrinam Scoti In 4. dist. r s. q. t. q. De quarto. Nihilo tamen minus utrumque iterum audire non pigeat - Si res aiiena, propter quam peccatum est , cum reddi post , non redditur, non agitur paeηItentia, sed sinetitur - . Ita Aia se in eo cap. Si quis teneret fornicariam , pei magis adulterum , restituere eam viro fusnon est nisi cessare a peccato , mei a transgresione hujus praecepti : NUNI ECH yBERIS, , Utid prie edit omnem partem paenitentiae σcc Iae . Gideo sicut tenens adulterais non est e ax paenitentiae , sed irrisor, o si r IIs veniat ad faenitentiam, addit pecearum peccato e ita detineus aIienum reot Itintute facto; duis ratis est, non est evax alicujus partis pσnitentiae.

Ita Scottis loco nunc memorato. Uterque detinet alienum, unus mulierem

alterius , alter alterius pecuniam, vel rem. Neuter igitur est dispositus asabsolutionem in Sacramento Poenitentiae recipiendam ; & ideo merito Rituale Romanum de Sacram. Poenitentiae Coatessarium alloquens se Mealflsat ecs, qui rolis beneficii sunt incapaces, quales sunt qui aliena,F pustini, restituere nolunt . Et Card. Urimal di Archiepiscopus Aquensis in sua Praxi ab Innoc. XI. confirmata - Grtio , etim paenitens injuste detinet Pona aliena, aut cuis fontina sonis, fawaeque provisi damnum aliquod intulerit, id reparare non curat, nec vult refluuere, aut fatiffscere ,

spe peritur, De partiis fecundum facultateis fuam, eι deneganda est ah

Iulio - . Experientia siquidem teste , si contingat, quod Contessarius aut per inadvertentiam , aut per negligentiam, aut pro er aliam causam , hisce

detinentibus absolutionem conterat, antequam vere restituanti vix aut n

vix quidem manum admovent restitutioni, sed ut in pluribus sola data promissione res ituendi senescunt . Nollem tamen credas in omni quocumque casu negandam esse absolutionem poenitenti, nisi prius cum essectu rei ituae alienum, quando id ab ipso potest fieri . Non vitupero Confessarios ita se gerentes , quia re ipsa tutiorem partem eligunt . Si tamen ageretur d poenitente alias disposito , qui prima vice promitteret se cum primum po terit, vel statim restituturum, de cujus fidelitate nullus esset dubitandi i

Cus e vituperare non auderem Confessarium , qui tali poenitenti crederet, eidemque ante restitutionem cum essectu secutam absolutionem Impertiret. Secus tameu constituo , si idem poenitens alias in conteis e promisisset restitutionem, nec eam executioni mandasset . Huic certe etiam quibus

376쪽

eidem ne standa ab Iut o est, vel 'saltem differenda, donee vere restituat rut optime Aut hortum hic, tum in Angelica ver. Replautio tertie num. I., cu I eoncinit Card. Cibo in Synodo Vediterna an. I 678. In sua Italica instructione , quae ad praesens quod spectat, sic potest latine reddi Iliis nequ-Htur affolutio , qui ad restitutionem tenentur, nisi illam fe DEurιs tνοαIμ

absolutio , donec integre fatis fecerint . Concinit item Thomas de Ulo, Card. scilicet Cajetanus in sua Summula ver. Restiturio cap. 6. - Et ne praeaeυωω foe de stultis restituendo confitentes Confessores reos stinui i voreat, acn funt Assivendi paenitentcs, antequam eum Vesti rest inaηt, sita alia cchfelmne assoluti neglexerant restituere . Dicentistis enim , sae vice Pater , refluuain vere o c., responderi debet, credo tibi, prepterea modo in ilia hona dIostione vade ad restiIuendum, re pestes at fiseris. De-δet enim Confestor credere paenitenti pro se , o con; ra se a sed tamen cum

hoc debet etiam cavere , ne mora pariat delictum , sicut alias peperit se. Egregie de hac eadem re S. Antoninus pari. a. tit. a. cap. 8. ultra medium Cum multa ergo prudentia hoc negotiam agendum est . Cum incaciter

videntur tacere quod possunt ad restituendum , α In aliis se bene habere, & cum timore Dei, credo , quod possunt absolvi, & comm uuicari. Qiii autem de eo, quod possunt, sempor procrastinant , & ai uiuatim rein periuntur promittere Coii tessori restituera, & postea non iaciunt, non ubdeatur absolvendi, nisi prius taciant , vel disponant essicaciter negotium, ut habeat executionem : & multo minus ei permitti debet communio sit mi, quantum dico spuetat ad consilium Contessoris . Nam quantum ad Sacerdotem , qui habet communicare , cum ille se in manifesto ingerit, ad

hoe quid juris, habes intra in s. pari. - . Hactenus S. Archiepiscopus .

TERTIUM Du3IUM . Utrum manifestus usi ira rhis positrecipi ad confessionein, nota ille a larius cautione ZRespondeo , quod non , ut dixi tit. 4. Dubio et O. Item nec raptor, ut dixi tit. s. Dubio ultimo.

r Adversus manitestos usurarIos totum est eap. maisquam Ex tra de afuris lib. ε ., quod est Greg. X. AE contra manilesios rariores to tum pariter cap. Super eo Extra de raptorifus, quod est Eugenii III. Ηujusmodi Decretales ex integro protuli, edisserens Dubia, quae Author arrellat . Eas igitur potes inibi recolere .

Quan Turi Dugiu M. Utrum ille, qui non vult restituere cum possit, sed haeredibus suis imponit , ut restituant, satisfaciat obligationi suae ZR M. V.

377쪽

98 CONs Io. III. A R T I c. I. Ressiondeo, quod non , sed moritur in statu damnationis , si sic decedit. Si autem hoc imponeret , quia pertia redes suos melius potest fieri restituti O , paratus tamen eandem facere per se ipsum , si ita bene pollet fieri: tunc credo , quod satisfaceret conscientiae sitae , imponendo haere

dibus restitutionem .

gis Egregie super liac re S. Antoli huis pari. 1. tit. I. cap. g. circa medium se Qii aeritur enim , utrum potenti restituere male alalata statim , suificiat ad salutem relinquere In testamento , quod haeredes restituant 3

Respondet ad hoc ipse Joannes de Neapoli , quod hoc sufficit in duobus

casibus tantum. Primus est, quando habens male ablata, credit vere , &Pro certo, quod talis retentio non sit contra voluntatem Domini . Talis enim retentio non est injur Iosa, seu iniusta nullus enim patitur injust, tiam volens, ut dicitur in quinto Ethicorum. Secundus casus est, quan do talis retentio rei alienae est contra voluntatem Domini, sed inordinatam et puta cum non redditur gladius iurioso, cum repetit ipsum in suria ; hoc Cnim juste fit, ut 11. q. - . qtiis . Et similiter hoc est , quando aliquis vult rem suam statim habere . quam retinens non potest dare sine notabili damno suo , & e contrario ille, cujus est , potest sine damno suo, & Incommodo carere ad tempus . Extra istos casus non susticit ad salutem , nisi statim restituat. Ratio est : quia de ne cellitate salutis est vitare peccatum mortale. Sed non solum auferre alienum, sed etiam retinere extra praediactos casus , est mortale e quia contra justitiam , cum faciat injuriam proximo , & hoc, cum potest restituere . Unde non sufficit ad salutem tali relinquere per testamentum , quod haeres restituat , sed de necessitate salutis

est statim restituere, si potest. Sed si ille, cujus est res, seu cui obligatur, non potest illa re carere sine Incommodo suo etiam ad tempus , tunc oportet, quod restituat etiam cum magno Incommodo suo , nec lassiceret dimittere per testamentum . Hactenus S. Antoninus .

Hic certe absolvi non potest a Confessario , quia suae justa ratione vult disterre restitutionem usque ad mortem, quam hic & nunc posset ita cere, si vellet: quia insuper sic operando propositum non habet relinquen

di peccatum , sed consulto in peccato perseverat , novumque peccatum com miti It c .itra justitiam .

Hic itidem tenetur ad omnia damna, qtae ob restitui Ionem injuste, de data opera dilatam creditori obveniunt; sciens enim & volens, vera iSest & propria ipsorum causa . Hic ig tur in statu damnat Ionis est, si se vivit, & si se moritur, in statu damnationis ex hac vita discedit , tametsi poli obitum ipsius haeres

378쪽

scriptus alIelis omnia restituat . Dixi, si sic moritur; non en Im inficius, quod vere poenitere possit etiam in morte , agnoscere tunc , confiteri, &execrari impium vitae suae propositum , nihilque intentatum relinquere, ut in illis extremis , quantum iu se est , creditorem omnino reddat indemnem . Ad rem Iccirco 16. q. 6. cap. 3 a. - Si Praest rer ternitentiam Moriensibus abnuaserIι , reus erit animaram : quia Dominus dieit - miscumque die conversus fueris peccator, est a vivex , o non moriemν - . Vera enim

ecisis cordis in pector est et sicut jatro unius momenti paenitentia meruit esse in Paradisis In horia titilina eonfestoris - . Ingenue tamen lateor, rem halicesse perdissicilem, & pceat tentiam eo tempore vehementer esse suspectam equi, ut egregie de pet nitentia diis. 7. cap. z. - Si quis potus in tilliina necessate aegritudinis suae vcltierit accipere torritentiam, ct accipit: er mox reconciliatur, θ' hi e vadit e fateor vobis, non illi negawtis, quod petit, fed non prUtimiistis, quod fene istuc exit. Si securus hinc exierit, ego ne scio et paealtentiam dare possumus , scurita em cutem dare non possumus. Nunqυid dico, damnahiιury Sed non dico, liberiabitur. Vis ergo a dialis Ille roriὶ Vis, quod incertum es, evadere 3 Axe ρσnitentiam dum sanus es. Si sic agis , dico tibi, qucd securus es: quis ρη nizeotium egisti eo te ore, quo O peceare potuisti. Si uatem vis agere μοτοiceu iam , quando jam peccare nou potes, peccata te dimiserunt, non tu Illa .

Casus, quem Author excipit post Ricca dum in q. dist. I s. q. s. art. f., 'no.x vacat periculo; quilibet enim detinens respondere posset , quod restitutio melius fiat per haeredem suum, quam per seipsum , & hoc pallio

injustam obtegere retentio.iem , propriam obtegere turpitudῖnem . Qitos restitutio melius fiat per unum , quam per alterum , noli est de substantia restitutioais . De substantia tamen restitutionis est , quod restitutio simpliciter fiat. Si igitur simpliciter fieri posset a detentore , 5 melius

duntaxat ab haerede, detentor certe teneretur ad promptam restitutionem , ncc posset eain tuta conscientia poli mortem suam haeredi taciendam committere .

379쪽

SEcuNnus AReticu Lus est de pro rogitionis diis

scussione, super quo quatuor sunt quaerenda .

PRIMuM DuatuM . Utrum ille , qui non potest restituere sine damno animae suae, vel aliorum , puta perjurii , &hujusmodi, aut sine damno cori oris, vel famae , teneat uxsatim restituere Respondeo, quod non ; immo debet expectare, donec praedicta pericula cessent: quia ordine caritatis anima , &corpus , & fama debent praeponi rebus temi oralibus . Concordat Scotus in 4. dist. Is , & arguitur ad hoc Extra de paenitentiis O reu=issionibus cap. .cii. Uerum linc credo dempto casu, in quo ille, cui debet restitui , esset in extrema necessitate : nam tunc salus cors oratis illius , qui debet restituere , non debet praeponi saluti corporali proximi , cui debetur suum .

Iry optima est ratis, cpiam adiere scotiis loco citato q. a. quarto Debet stilicet creditor ericis velle non fieri restitutionem tune, quando esset in dis iamiatio eis rastituentis et quia debet magis velis famam pro ocimi, quam illud modicum commodum suum sui- - . Fusus S. Antoninus

Part. Σ. tit. a. cap. 3. -- Idem videtur dicendum, cum ex sit bita restiti

tioite ille , qui restitueret rem ablatam per iii reum , vel aliud vitium , de 'tegeretur, & inde Ililamaretur et cum iama sit quid nobi us quam substantia temporalis ; unde gravius reputatur peccatum detractionis , quam tu tum caeteris paribus, secundum Thomam a. a. q. 7 p., & P I. Deterio res. Cum ergo quilibet debeat providere conservationi lamae suae , ut a guttur ra. q. I. MD, potest talis differre restituti aem usque ad tempus , quo non deprehendatur In erimine , & diffametur , si aliter provideri noa pinest .... Alius casus est, quando ex hujusmodi restitutione subseta sequi posset mors spiritualis, seu peccatum mortale probabiliter in re stituente , vel tam ilia ejus : puta restituendo quae habet aliena venit ad tantam paupertatem, vel miseriam, quod non potest vivere, vel providere filiis de victu, re vestitu . Et cum ruit alicujus nobilis conditionis, mea

380쪽

Cousio. III. ARTI c. II. 3ot

d ea re nimIs erubescunt, ab amicis ad sufficient Iam non Inveniunt, labora. re nesciunt, vel non possulit, quia parvuli, vel infirmi: Sc sic restituet do exponitur periculo ipse cum tamilia sua turandi , vel prostituendi filius, vel desperation s : ubi retinendo alIenum , cum ipso ex industria sua providet, & parcit sibi, & familiae, & disponitur ad satisfacendum paul lim . Hoc sentire videtur Scotus ia 4., & Henricus in s. quolibet. q. 2 . - . Hactenus S. Antoninus, qui paullo post prudenter adjicit - Haee non funt praedicanda , ne paretur via detentio cli aliorum , ad quod nimit peronae sunt inchnatae e sed cuis murra discretione in Confessione , ct consiliis tractanda, o euis muti s circumstantiis ecnsid randa, quς μιηsent fatium.

E. cipet Author casum , tu quo creditor hi extrema esset necessitate constitutus e tunc e.tim stat 7. i ei restitui deberet ablatum . Id tamen i tu iras volo juxta dus I.ictio iem Scoti, quam de verbo ad verbnm exhibuiana t. II ., quamque in totum sequitur S. Antoarius loco nunc laudatopo h n .ui ulla subdens - Tertius casus excusans a restitutione subita est, cum ex hoc imitineret pericu 'um vitae corporalis . Et pro hujus majora declaraticiae nota secundum Riehardum Ili 4. dist. rs., quod si ille, qui damnum intulit habet aliquId ultra necessitatem sustentationis naturae , quam uἰs sibi necessirium ad Uietum secundum decentiam suae personae, restitu re tenetur. Noa enim licitum est de alieno vivere cum seculari honore . Si autem iacia habet nisi necessaria ad sustentationem naturae , tunc disti guendii in e t : quia aut iste , qui damnum passus est, non indiget ad suste. itati .iem naturae eo, quod ab eo ablatum est , & tunc ille, qui abstulit , re tituere nox tenetur: quia ex jure naturae licitus est unicuique usus possessio iis necessariae ad sustentationem naturae . Extrema enim ne cessitas omnia facit communia ss. ad legem Rhcdiam, de jactu L. a. q. Cum in eo de in , i. 1 textu , & Ia Glossa . Aut i. idiget ad sustentationem naturaeeo, quod Ipsi ablatum cst , Ac tunc subdistinguo: quia aut primus , idest

Domi. ius ipsius rei, indiget Ista re ad sustentationem suae naturae , prili Gquana necessaria ad sustentat Ionem sit naturae illius , qui abstulit . Aut uterque eodem tempore factus est incligens ista re ad sustentationem suae naturae. Aut iste, qui abstulit , iactus cst Indigens ista re ad sustentati ne in suae naturae priusquam iste, a quo ablata en . Primo modo, & secui

do potest dici sue praejii dicio, quod iste, qui abstulit rem istam, tenetur restituere illi , a quo abstulit e quia numqua in fuit res illius , qui eam abstulit , sed semper remansit Istius de jure ; postquam enim sum in statu ,

In quo res mea est mihi nectissaria ad sustentationem naturae , non potest fieri alterius me contradicente. Si tertio modo , tunc ille, qui abstulit, rustituere non tenetur e quia ab illo tempore, quo tacta est sibi necessaria ad sustentationem naturae , cum tunc illi, a quo ablata est, non esset ne incessaria, acquἰsivit ius in illa re illi qui abstulit. Et ideo quamvis damnum passus veniat polica ad statum, in quo res sibi ablata estot sibi necessaria

SEARCH

MENU NAVIGATION