장음표시 사용
31쪽
Hieroglyphicae dominae sp imςΠ' . . . sCaput VI. Quid Aegypti j per tot ac tantos Religionis actus, ardentilii-miunque Deorum cultum ultimate intenderint IosCaput VII. In quo quaecunque in praecedentibus dicta fuerunt variis Hieroglyphicorum schematismis comprobantur . . IO8 Caput VIII. De falsis supersitioss Aegyptiorum Sacerdotum ritibus,& caeremonijs, quibus ad Genios Mundi unicuique rei proprios alliciendos in sacrifici, utebantur. Fragmenti Hieroglyphici Interpretatio. Exi icatio terminorum . De Statuis, quas Apotropaeas, seu Mesitas Vocant. . I aqSimulacrum H ieroglyphicum , quod in oppidi Arignam sero exhila
tur, Bd unum ex ijs est, quas Apotropaeas, siue Averruncas, aut etiam Mesilas,sive Genios mediatores vocant. I 2 Expositio Tabulae . . in
Seirio IV. De fragmentis Hieroglyphicis obeliscorum partim lubterraneis , partim muris Romanarum Aedium insertis, partim denique ne dum erectis, in hunc usque diem superstitibus, caeterisque, quae post ultimam Oedipi editionem ad Authorem missa sunt. I 3i Caput L De Obeliscis adhuc prostratis, de necdum erectis. Caput II. De Obeliscis Romae subterraneis 3 nec dum erutis .
i. Obeliscus Campi Martii. a. obelistus in Insula Tyberim.
136Obelisci fragmentum in Area Coll. Romani. q. Fragmentum Obelisci ἡ regione Ecclesiae S. Ignatij muro insertum. a 34s. Obelisci fragmentum inter Coll. Rom. & Palatium Principis Pamphilij muro insertum. 13qIdolum Aegyptiacum cultum Nephtae, seu Isidis Hyla * exprimensa38 Explicatio Idoli Aegyptiaci Barcinone inuenti. Issa Anacephalatosis eorum quae in hoc libro exposita fluerunt. 143 Conclusio operis.
32쪽
Parascheuastica ad Interpretationem.
O AM A Urbium , m inuicta sientium Domina , Nationum fere omnium , quὸ traice costimabant , cen trum , mii miribus erat Imperjque dominatione praepotens. ita Victricia fortitudinis signa eὸ prouexis mi nuta poene terrarum portio daretur , nutas populus adeo ferox squi non submissis fascibus eius se armu subditum fater
tur. .amobrem ob immensam lyoliorum, quam ubique gentium accumularat, opulentiam, iunctis na. gentibus diuitiarum thesauris, tantum potuit , mi praeter auri argenti cimeliorumque confertam multitudinem, cum nihil reliquum miderctur, Esmani mi mel inissaxis illaia, Haluisque tum mactitate molis sic laiau, tum sculpturu politiori manu elaboratu, quicquid aut illendidum, aut magnificentia clarum m istuctre, id eorum iuris te, Q. factum, tum ad potentiam, qua potiebantur, conteflandam , tum ad Urbem Urbium inauditu magnificentiae monumentis immortalitati consecrandam, Ombis Urbi inueherent ; Testantur id sat superque illa obeliscorum m lis , saluarumque partim integrarum , paxtim metustate consumptarum me Iuli exercitus quidam , quorum tanta fuit multitudo copia, συι quemadmodum olim, ita in hunc isque diem, Urbis as exeris angulum, qui dita, . non huiusmodi meterum monumentis triumpheι, imo mix vineam, atrιum, plateamque suefodias , ubi non similes antiquitaris reliquias reperias ἱ atque adeo Roma merito adhuc inter multiplices ruderum vasitates, meluti in ruinis suis illeηdescere miriatur. Et τι innumera alia sileam, monErat id quam A Iuculen.
33쪽
di varietas reliquiarum quae hodi tuentiII.
Iuculentissime misista, in qua IFdu Templum quondam extructum ingenti e gegyptiacae superstitionu cultu adornatum fuiyis traditur 3 quam sanigionem non immeriia inexhaustum Antiquitatum premum condum dixerim , ob incredibilem , nusto non tempore ibidem effiarum eAntiquitatum multitudinem os eo iam, quilus hic praesens obelissu quoque adnumerari potest, qua erὸ occasionen deιectus fuerit, Linoripaucu exponendum censui .
Occasio & causa detectionis huius obelisci.
VM Patres Ordinis Sancti Dominici supra Mineruanti, in horto , pro nescio, quo muro erigendo, fundamenta iacerent, in profunditate quindecim ferὸ palmorum , primo Obelisci pyramidium nullis exaratum symbolis, occurrit, unde Obelisci molem ibidem latere stati intaconiecerunt; Rumore mox in Urbe, uti in huiusmodi nouitatum detectione fieri assolet, exorto ; res ad Summi Pontistas aures delata, rei examinandae desiderium mouit; v ὸ statinia Llusibi Timus&Reuerendissimus Dominus Archiepsi opus Corinthi, tunc temporis curae domesticae in Palatio Apostolico supremus Moderator, modo ob insignem meritorum cumulum, Iacobus Eminentissimus S. R. E. Cardinalis Ninus, pro ingenti, quo ardet in Reip. Literariae bono prom uendo zelo & sollicitudine, Venerabili P. Michalangelo Iacobutio dicti Cc nobis Priori mea opera renunciari iubet Summi Pontificis voluntatem esse, , ut obeliscum densa adhuc terrestrium quisquiliarum mole obrutum propediem erui curaret- Quod statim executioni mandatum fuit. Interim ego Roma ad annuam in Monte Eustachiano, milliaribus Roma dissito, sacram, uti vocant , missioncm, condicta die instituendam, discede. re coactus, tum eruendi, tum designandi Obelisci curam Iosepho Petruc-cio industrio & docto Iuueni, meorumque nonnullorum librorum ex Latino in Italicum Idioma translatori commisi . Expedito itaque suscepti Itineris curriculo, vix Tibur appuli, curru, ecia duae ad me Roma deseruntur Obelisci iam eruti delineationes, una adicto Petruccio, altera ab Erudito Mamello Seuerolo Abbate facta, quas uti acri examine, unam cum altera comparaui, ita quoque, in ijs veram statim ac genuinam Aegyptiaci ingenij indolam deprehendi ; Uerum cum quartum latus quaero, illud omissum reperi, eo quc d illud obelisco prostrato terrae insistens, sine eius reuolutione dilineare nescierint; undὸ tribus lateribus solummodo ad me missis , iuxta hieroglyphicae artis regulas diligenter collatis, etiam non vise adhuc Obelisco, quartum adieci; Romamque ad Peti uccium cum quarto latere, quod iam in reuoluto Obelisco detexerant,
34쪽
comparandum transmisi , qui comparatione instituta, non aliud, quam quod ego absens delinearam, omnia, inquam , ad unguem congruere r perit, uti ex attestatione paulo post ponenda patebit. hic ideo apponenda duxi, ne Lector prudens sibi persuadeat, hieroglyphica symbolara n . .el, temero ac tumultuaria methodo obeliscis incisa suisse, sed artem esse simmo fingenio a priscorum temporum Sacerdotibus institutam, suis regulis & ca- in dispositio nonibus infallibilibus nitiam, ita ut qui unius lateris symbolicum contextum secula, ce r- conceperit, oppositi lateris corresponsum nescire nequeat, Vt proin- dZ Lector Authorem de puris putis coniecturis cauillari desinat, certus au sit, illa sine certa artis regula, & sola coniectura cognosci non posse, sta requiri certam artis hieroglyphicae methodum, ad hieroglyphicorum congeriem tum disponendam , tum interpretandam; quam artem, Deo dante, secundae Oedipi editioni Reipublicae Literariae me communicaturum polliceor . Verum antequam ulterius progrediar, epistolam a Iosepho Petruccio ad Eruditum Marcellum Abbatem Seuerolum datam opportunὸ hoc loco inserendam duri.
35쪽
come a V. S. 8 noto, porto it case , che lasse ritroiiatovesobelisco , ii quale quanto appari ua inscriore nesta grandeara a tuiti gli altri, attrettanto rimirauasi piu pei filio, e piu intero di quanti ne sano. At Pad te Atanasio Kircher intendente di questi , R imposto , este ne dasse plena conte22a, mi conciosi ache lannua Mismione alia Madon nata della Montorella lo necest lase i non procrastinare conia dimora, lascio a me pensiero , che scoperto restasse proniamente seruito con vn disegno PIllustrilsinio Monsgnor Nini hora Cardinale di Santa Chiesa, per Noliro Signore, & attresi n'in uicissi via'altro veris Tivoli, oue compita la Missione santiarebbe. Actadd che solamente tie lati si pote itero d. lcgnare, ond io impatiente di piu indi glare lesecutione di oo , che nil su comandato, cosi imperscito, estquῆ , quanto richiedeua la inia seruitu. Nella risposta fatiami dat Padre , con gran marauiglia di chi vide, e di molle persen di dottrina non ordinaria, mi mando it quarto lato , distinato di proprio p gno . A vista colanto inaspellata , stupefatio , e curiose coisi di subito a ve-dere se corrispondeua con roriginale, e rinuenni est ei 'it medes mo conte- nuto , senZa segno di variatione alcuna, angi in quei luoghi doue notia Uerano scolpite figure, Egli suppii , conespormi cioche mancaua. Per tanto Vengo con esercitare te nite obligationi dar parte alia sua curiositi delseguito, sapendo ii desiderio con che lo bramaua ; accioche posia satiaretile sue fameliche brame di quelle curiosita, S: antiche cognitioni, che la ren- dono colanto riguardeuote appreta tuiti. Non voglio pero tralasciare disgnificarie, che vi su piu dino, che volse oppormi; cio non proced , che per voler riintrare la dottrina deTrofitari con to specchio di Smirnata, ii quale osteriua Laide I 'imagini tut te, che tui specchiauans. Lladio rende caliginose i intelletio, ne si discernere ringenuiti dei ben operare , ne virtuosi ; con it loro gracchiare pero nulla conchiu dono at sentir di De
mostene : Ea est calumniatorti natura, in crimen vocare omnia . probare vero
nihil . O se i questi si desti it rigorosis calligo deseritio dat sbpradetto I ilo-sbso, non si trouarc bbero piu ilialdicenti l Non ecosa di se sata; Tullio pariando de'i Lot secoli in questi accenti proruppe: Ot huius seculi labes quaedam'macula virtuti inuidere, veste ipsum forem dignitatis stringere. Ne quelli hauestero ved uti gl'clogij, che al Padre Κirchero lono stati dati, tri gli altri quello deliTminentilliino Caponi, riserito Deli'Εdipo, e lotestimonianete c' banno salte tanti Antiquarij in proua de i staminenti, chosuppli netrerettione delirabelisco Pan filio, non hauerebbero ardi re di fauellariae, che con pensato giudicio . Final mente se non dan fide i iniei det-ti, riuolono la parte deli obplisco Ludouisano, oue parimente suppli al
36쪽
tato, che non gliera concisso it imirario, si come possono vedere neti Edi-po. perche dubito abissemii della cortesia di let, a cui tanto deuo, con la iungi rara della presente, riserbando altrove pariarne pili a iungo, conchitido con Seneca r Veritas dia non latuis, nec latuisse ipsius esi damnum, veniet, qua oes Ascreditam, ac huius seculi malignitatem compresam dies publicet .
Di v. S. Illustrissima Semo humilissimo, e deuotissimo Giusine Petructa.
De Isidis Templo eiusque situ.
AGNAM reperio inter Romanarum antiquitaninia Compilatores de Isidis Templo situque controuersiam oquar tamen ficilὸ dirimi potest ex aequi uocation Ncminum Isidis Sc Serapidis, quam plerique Auth res in locis genuinis assignandis , incurriste reperio . Putant aliqui, Isidis & Serapidis Templum fuisse eo in loco, ubi modo Ecclesia noua, uti vocant, S. Mariae tPatrum Congregationis Oratorij, splendidissimo apparatu fundata cernitur, mi rudera, quae supersunt, testantur. muis alii Templum fuisse putent Concordiae& , sculapii, alij Solis.& Lunae, per quae si Isidem S Serapidem intelligant, optime N congrue consiciunt , Est enim Isis & Serapis, si physicum Aegyptiorum sin sum consideremus , nil aliud , quam Sol &Luna, quorum Templa semper coniuncta suisse, Auctor est P. Victor, & Auihori . Sextus Rufius, quamuis etiam unico rei uplo cultos fuisse reperiamus; Vitruvius testatur, cum de Templis Dijs distribuendis loquiturr Mercuris in Fora, Isidi Serapui in Emporio. Varro invia sacra iuxta Saburram aliud fuisse Isidis demptum, auerit. Sed hisce praetermissis, tantia ubiis
37쪽
' ubinam propriὸ insigne illud Isidis Templum , tot historijs cccantatum ,
situm fuerit, disquiramuS . Bartholomaeus Martianus de Bois ardus in Topographia Romana , tu in Via lata constitutum fuisse autumant ε, sic enim reserunt: - Marcesto Gruorum ad Septa Campi Asariij Via Lata adhue priscum obtinens nomen producitur, a qua ades Sandia Maria in Via rata nomen accepit, prope quam nunc multa eruuntur marmora ; In hac ipsa via Uita Templum extitit,
Blondus autem ex Sexti Russi descriptione, id ubi nunc aedes eli Sancti in celli, ponit, ubi Vespasianum Titum nocte illa, quae Triumphum prae- cesiuit, quieuise , memorat Suetonius . Iuvenalis verb prope septa statuit, cum inquit: Meroe portabat aquas, quas stargit in adem Quid sepiae Udis , siniiquo quae proxima surgit ovili. Cur ovile ' Septa ovile vocat, eo quod intra ea, veluti intra Ovile populus
tempore, quo noui Senaiores Consulesque crearentur, ad tumultus compescendos cogebatur . Quicquid sit, licet aedes Isiaca a septis non multum. distiterit, notandum tamen est hoc loco, non tam Templum , seu Fanum Isidis , eiusque situm ex cuirendum este, quam distrillaim huius, quod Ictum, siue Serapaeum propriὸ dicebatur ; Nam uti in obelisco Pamphilio & Oedipo Rsξ deduximus, erat Isaeum, seu Serapaeum non ipsum De sirorum Templum , cd dilirictus longὸ laiὸque exporrectis circa Tem-Quid pro- sum, in quo, & septum, quo Apis bos inget ii superstitione nutriebatur ;. crant de in eo adyta arcanioribus cerimoni js celebrandis dcstinata, plena Aegyptiacis satuis , monumcntis , obelitas , caeterisque hieroglyphicishmbolis exornatae, Huius enim Architectus, ut iuxta Aesyptiorum vel rum Sacerdotum intentionem recist operaretur, nihil eorum , quae ad SD cra Isiaca ritὶ adminillianda requirebantur , omittere debebat. Ac proinde
non malὸ sentiam, qui Templum Isidis nunc ad plateam, quae Sciarra dicitur, modδ ad aedem S. Marcelli, aut ad Ecclesiam S. Mari e in via Lata , alij, illud ibi, ubi modis Collegium Romanum , de Coenobium recens Patrum Dominicanorum, stum fuisse, putant ; neque enim hic solum Isiacum,' Fanum, sed Isaeum seu Serapaeum, quod erat veluti Atrium quoddam, de districtus non exiguus, qui vii diximus , aedem Isidis, prout Aegyptiis priscis in more positum erat,cingebat,extitisse putandum est. V 8 portionem Septorum Campi Mart ij cum Seraparo nonnulli non incongruὸ consumdunt , de ex illo Iuvenalis supracitati patet: -- qnas 1 aetat in adeIsidis, aηtiquo qu a proxιma surgit ouili .
Si nihil Europe fecit. tum septa petuntur Si quid Phylurides prauet cir Aesonides. Hine quoque deceptus Memphitica Templa fretuentate usirit m Cathedru maesta Iuvenca juis. Nam
39쪽
Nam Isis, uti in hieroglyphicis nostris operibus ostendimus, etias
sub specie iuuencae colebatur; ubi Selius coenas opimas vcnabatur. Septa RR hac inter serum Columnae, Aquar Treuiae sontem , Pinciumquω
Collem, Templum Sancti Andreae, quod a Iratte, id est, scpti, adhuc nomen obtinuit, S: hinc ad Templum S. Marcelli, teste Mamano in I ia Lata terminabantur . Vnde patet, septa illa Campi Mariij intra se Sera-paei partem comprchendi sie . . a L Vt itaque luculentius rcs pateat, nos veram eius ichnographiar
hoc loco apponendam duximus 3 ubi vides , a platea , quae sciarra icis tur , loco ruderibus adhuc conserto , usque ad adem S. Marcelli , Nob hac, usque ad S. Mariam in Via Lata, Ee ab hac ad Templum Mineruae, hinc usque ad Templum Imperat. Antonini Pij , cuius coadhuc hodie Seminario Romano vicina spectantur, & mc vlque a erelictam plateam, quae Sciarra dicitur , reditum feri I inai:s Serapaeum, Tu Isaeum, aut districtum, intra quem si stri continebatur , fuisse dicimus, vii ex Ichnographia patet. Ei Πgrui nibus supracitatis Auilioribus , qui forsan ignari rituum
Isaum cum ipso lsiaco Templo confuderint ; Hoc autem Vt aucramu , magno incitamento fuit, Aeg) ptiacarum Antiquitatum multitudo , quae nullo non tempore in hoc districtu inventa fuit l, S leuantur inmuusque diem obelisconim portiones, vicinarum domuum angularibus 1tructuris insertae. Piimus est Obeliscus S. Nahuti , ex annoribus adhuc m- rcger , e regione S. Baribolomaei Bergomatum , quem Mahuti vocant erectus: Attalus obelisci portio adhuc in angulo domus pliarmocapaei Cuius-Mπdam, ἡ regione Ecclesiae S. Ignati j spectatur, Rui Sus
domus, Aegione Cloacae Collegi j Romani imposita; Terti; postio , du μ hetiis' Collegi j Romani sundamenta ponerentur, inuenta, primo ante sere 'p
ilae: Collegiterecta, postmodum intra domestiς
dem huc cernitur, de hoste non unius, sed differentium Obeliscoria
fragmenta suisse, tum color differens, tum commissuraemes, tum denique ipsa hieroglyphicorum stries, interrupta, V I. ma cura de dii mia exploratum fuit, sat superque docent, Unde colligo, hunc districtiim, huiusmodi antiquitatum reliquij, a uelle, utvltimus Obelistus, cuius occasione hanc diatribenita pridem in eodem districtu detectus mani sese . nuenta labi. alia statna Aegyptiaca exititio opere, quod basso di tali euod' P i, Cloaca ad Colleginna Romanum ampliareuir, e r SM- tii novi Principis Pamphilij eruta, quam cum praeledapso anno , veluti di Enum antiquitatis monumentum seposuissem, postea Salua hoc denuo intra sessam a Latomis deiectam sepultamque :pore vero Urbani VIII. Pontificis , dum noui Coenobia sundamenta ia- d viis cerent Patres Dominicani, alia Osiridis statua dctecta suit, haud longe a P P loco, ubi Iuluio teste, vetus Mineruae delubrum erat, per
40쪽
ilescendentes e Quirinali deducit ad Pantheon; fuit autem ex nigro ma more, Accipitrino capite conspicua, quae manu dextra dimissa & explicata , sinistra Crucim ansatam portabat, uti inferius figura C. ollandit Metiamnunt in Eminentissimi Antonij Cardinalis Barberini palatio ea, qua paulo post sequitur , forma spectanda exponitur 3, ubi enim Isis colebatur, ibidem Osiris maritus abesse non poterat; Uerum cum hanc futuam hieroglyphicam in Oedipo exposuerimus, eb Lectorem remittimus. . A loco anto decennium circiter ἡ regione Collegis Romani, eiecta ex landamentis suit copiosa Aegyptiacae superstitionis suppellex, erantque inter alia Tabulae marmoreae hieroglyphicis symbolis inaratae, Neoronis integra fere, in qua ordine, sequentes figurae inserte videbantur, quarum nonnullae adhuc in meo Muiso expostae spectivitur. Vti fistura Ddemonstrat. r laCum itaque in nullo Romanae Vrbis loco tanta Aegyptiacorna monumentorum copia, quam in hoc distri ,sit inuenta, id luculen- τεωνium tum sanὸ indicium est, hoc loco, non alibi, celebre illud Isidis delubrum conditum suisse. Qui vero vicinum Templum Mineruae sacrum cunia sua cum Isi' B Isiaco