Institutionis oratoriae liber decimus;

51쪽

Bibaeulo Ilii a civi, suam quata illi epodos interveniat reperietur. Di lyri eoruni deni II oratius sere solus legi lignus. 3: in e insurgit alii tu in do et plenus est iucunditatis et gratiae et varius si turis et verbis elicissi in audax. Si luem adicere velis. is erit C. AP, irarum Rarum ti . luem nupser vidimus sed eum longe Iiraecedunt ingenia viventium. Tragoediae seriptores veterum Attius atque AEAE MEL Melarissimi gravitate sententiarum versi irum pondere auctoritate personarum Ceterunt nitor et summa in excolendis peribus manus magis videri potest temporibus quam ipsis de suisse. Airi una tamen Alli litus tribuitur Pa uvium videri doctiorem qui esse docti adsectant volun l. Iani a r sh estes euilibet Grae Mearum comparari potest vii id Medea videtur milii ostendere cluantum ille vir praestare potuerit, Si ingenio suo imperare quam indulgere maluissPl. Eorum quos viderim longe princeps Possa et Lot in s Si Cum dii iluem senes quidem parum tragicum Pu labant eruditione ac nitore praestare confitebantur. In comoe Milia maximi claudi eamus licet Varro Musas, Aelii Stilonis sen-

Libo 'ulus M. Furiit S. eboren u

Anm. 2. ingeni suo imperiare, Zur Sache

Dieliter ines seli holien Rulimes iante de vier ersten)aiseria naeli Augustus gestorben iam fore Chr. gl Tae. An n. XII. S. ss. delii lilonis L. Lelirer Cieeros und des 3L Varro Cie. Brut 56 eruditissimus et Graeo stilleris et Lia linis . sententia, de bl osse Ablativ, nael de Analogie voti mes, Uia

52쪽

CAPυ sis io 2.tentia, lam ino die a sermone locutiiras fuisse, si Latine loliui vellent licet Cae ei lium vetetes laudibus erant. licet Tere lata seripta ad Scipionem Africanum reserantur quae lamen sunt in liue genere elegantissima et plus adliu habitura

leo gratiae si intra versus trimetros stetissent. Vix eveni conseiluimur in brani adeo ut in ilii sermo ipse Romanus non recipere videatur illam solis concaesam Atticis Venerem, cum eam ne Graeci

is uidem in alio genere in il obtinuerint Togatis excellit Area

n iis utinam non in ipsi nasset argumenta puerorum sine dis amoribus mores suos ASSUS.

ibi At non historia cesserit Graecis, nec opponere Thucydidi Sallustium verear. Nec indignetur sibi II erodotus ae luari T. L i, ii m eum in narrando mirae iucundi latis clarissinii lue can- iuris tum in contionibus supra quam enarrari potest eloquentem ita quae dicuntur omnia cum rebus tum personis accommodata Sunt adsectus quidem praecipueque eos qui sunt dulciores, ut lo parcissime dicam nemo liis loricorum una mendavit magis Ide , que inmortalem Sallustii velocitatem diversis virtutibus consecu-Plaulino, sermone T. Maeci iis

ehen'.

Livius errei clite illi rei andere Vor-Zuge glei chen illi in iste Sallust dureli die DelostiliaS.

53쪽

lus est Nain milii egregie lixisse videtur Si r ui Ni ii ii

imi pares eos magis quam similes qui et ipse a nobis auditus P si elari vir ingenii e sente ii lii si elier sed minis Pressus quam hi toriae auctoritas postulat. Juam paulum aetate praecellensiod

eum Bassus Ans id tritis egregie, utique in libris belli Germanici praestitii genere ipso probabilis in omnibus, in quibusdam

suis ipse viribus minor Superest adhuc et ornat aetatis nostrae ldi gloriani vir saeculorum memoria dignus, qui olim nominabitur, nune intellegitur. abet amatores nec inmerito Cremuti libertas quamquam circumcisis quae dixisse ei nocuerat. Sed elatum abunde spiritum et audae s sententias deprehendas etiam in his quae manent. Sunt et alii serint ore boni sed nos genera degustamus, non bibliothecas excutimus. oratores vero vel praeeipue Latinam eloquentiam parem fa- Iob cere Graecae possunt. Nam Ciceronem cui eumque eorum sortiter opposuerim eo ignoro, quantam mihi concitem pugnam, cum praesertim non id sit propositi ut eum Demostheni comparem hoc tempore: ne sue enim alli uel eum Demosthenen in pri-

den verborgen uni hera usgege bendia reli Mitis irkun se iner Toch ter Marcia S. Senecae eonsolatio ad Marciam c. i. Caligula gestat te te. dies uncandere verbo tene Seliri

Quintil. Inst orat Lib. X. . Auss.

dative steli uel aias de glei eli

duret hebi ouint dei Demosthenes

54쪽

CAPUT I boo5-llo. io mi lege nil tim vel ediscendum politis putem otiorum Pgo Virtules plerasque arbitror inlites, consili inn, ordinem dividendi, liraeparandi proliandi rationem, denique quae sunt inventionis. in Plo luendo est aliqua diversitas densior ille hic copiosior ille vi iv otii luili nil strictius lite alius, pugna ille a cinni ne semper hic frequenter talion dere, illi illi detrahi potest . iii nihil a diei, Io curae silus in illo in hoc ali ira P. Salibus certe et commiseratione, quae duo lilii rimum in adlectibus valent, vincimus. Et sor-lasse epilogos illi nios civitatis abstulerit; sed et nobis illa, quae Alti ei mirantur, diversa Latini sermonis ratio nainus permiseri l.

In elii stulis suidem quanti Piam sunt utriusque dialogisve quis bus nillil ille nulla ron lentio est . .edendum vero in hoc, quod et irior iiii et Ox magna liarte Cicerone in quantus est, fecit dam milii videli ir M. Tullius cum se lotum ad imitationem Graecori in Pontillisset, stinxisse vim Dentosthenis, copiam Platonis, Iob iucunditatem socratis. Nec vero quod in pioque si limia in suit studio ronsecuti is est tantum, sed lii rimas vel potius nanes ex se is, o viritiles extulit inmortalis ingenii beatissima ubertate. Fon enim P hi vias iit nitri indarus Amri a Coldigil sed vi vo gurgite exundat dono liod aut tirovidentiae genitus, in quo is loliis vires sitas eloquentia ex sim iret iii . Nam quis docere diligen-lius, novere vehementius potest Cui tanta umquam ineundi ius adsilit ni ipsa illa. suae extori luel, in q, et rari elim ii da S, et elim transversum vi sua iudicem serat, tamen ille non rapi videa-

oratore.

55쪽

tur sed sequi. Iani in omnibu, quae dicit, tanta auctorita inest, iliu dissentire iudeat, nec advocati studi uni sed testis aut iudicis ad erat ident cuni inierint haec omnia, quae vix singula quisis uani in lentis,inia cura conseilii litisset fluunt in laborata, et illa, qua nilii puli lirius audii uni est, oratio lirae Serieri ianien felicis- siniani facilitate in . Id uari Dion inni erilo ab omnibus aetatis suae ita regnare in iudiciis ilicius est apud I, ostero vero id consecutus. ut Cicero iiiiii noli lion sinis nonien Sed eloquentiae habeatur. Isti ne igitur pectentus, ioc prosiosi tuni nobis si exens pluui ille Seri, rosecisse sciat, cui Cicero valde si lacebit. Sulla in Asi ii ii II I olli bile invenlio sum uia diligentia, adeo ut quibusdam etiam iiiiiiiii videatur e consilii et animi satis a nitore et iucundidate Ciceronis ita longe abest ut videri iussit saeculo trior Ite sala nitidus et catuli lus et quodammodo irae serens in dicendo

noli ilii a leni suam viribus ni in or vero, ne ii ibi foro tantum II vacasset, non alius ex nostris contra Ciceronem nominaretur.

Tanta in eo vis est, id acumen, ea concitatio, ut illum eodem an inio dixisse quo liellavit, apsiareat exornat tanaen haec omniani ira sermonis, citius tiroprie studiosus suit, elegantia. multum libingenii iii a is se tui ei praecipue in accusando tuli urbanitas

I, 3. litis sermonem Priaeferretem iri Perbis et Ono et usti Prurium quendum gustum urbis et sumptum Hae Cori Uersialio te coelo uim locilam eruditionem, denique Otii contria

56쪽

CAPUT I Lil 5-li S. iligi ius lite vir cui et mens inelior et vita longior eontigisset. In veni sui Lalvu na praeferrent omnibus, inveni qui Ciceroni ere-ilerent, uni nimia contra Se calumnia verum sanguinem perdi-

lisse; sed est et saneta et gravis ratio et castigata et reis uenter vehemens quoque Imitator autem est Atticorum lectique illi properata mors iniuriam, si quid adiecturus sibi, non si isti id detrac-116turus liti t. Et Servius Sulpicis insignem non inuiori loriamam tribus orationibus meruit. Mulia, si eum uilicio legatur. dabit imitatione digna Casili s Si v et iis qui si e eteris viriu-libus coliclesia et graxitatem orationis adiecisset, ponendus interili praecipuos sui et . Nam et ingenii phirimum est in eo et acerbitas

mira, et urbanitas et sermo pilius Sed plus Stomaclio quam con

silio dedit Praeterea ut amat Sales ita si Pquenter amaritudo ii ipsa ridicula est. Sunt alii inulti diserti quos persei sui longum

est. Ei, mim iliri invii serim i mri L ii ' Paret Ludius Asriea nus Inge praestantissimi Verborum arte ille et toto genere di- Teii di piaeserendus es quem in numero veteriim habere non i- meas; hic concitatior sed in cura Verborum nimius et composi-

Pus. C. Licinius, Zelige nosse des alius aries at Dieliter on

lebi 2 Jahre in de Verba linungaus de Inset Seriphos nud turb

Iulitis friectillia aus Gallien, blithte linter Nero.

57쪽

tione tonnumquani longior et translationibus parum modicus. Erant clara et nuper in renia nani et Trael, ituri plerumque lu ublimis et satis aperius luit et luent velle optima crederes, nu- litus tamen maior nam et vocis, quantam in nullo cognovi selicitas et pronuntiatio vel scaenis sus seelura et decor omnia denii lue ei, quae sunt extra, superfuerunt et V ii ii s C, i, En scolas positus ei iucundus et delectationi natus, privatis tamen causis quam publicis melior. Iulio Secundo si longior contigis- IN set aetas, Harissimum pri secto nomen oratoris apud posteros staret. Adiecisset enim utiliae adiciebat ceteris virtutibus suis suod desiderari potest. Id est au tem, ut esset multo magis pugnax et saepius ad curam rerum ab elocutione respiceret. Ceterum i linterceptus quoque magnum sibi Vindieat locum ea est saeundia tanta in explicando quod velit gratia, lam candidum et lene et speciosum dicendi genus, tanta verborum etiam quae ad Rumpia Sunt proprietas tanta in suibusdam ex periculo petitis significantia. abebunt qui post nos de oratoribus scribent magnam eos, 22 tui nunc vigent materiam vere laudandi. Sunt enim summa hodie quibus inlustratur forum, ingenia. Namque et consummati iam patroni veteribus aemulantur et eos iuvenum ad optina tendentium imitatur ac sequitur industria.

Supersunt qui de hilosophia ei inserunt quo in genere 12 D

de Briesen des Plinius und dem Dialogus des Tacitus es arenatisse diesen eiden sellis Aper,

58쪽

cognitioni ii illis. In Epiet ire is levis ibi idem sed non iniuri indus

ira in men alie lor est Cacitis. Ex indis stria Senecam in omni genere elo lis Pulia distilli liri liter viilgalam falso de me ollinionem, Ilia damnare illi et invisit in illinilii liabere stim credi liis otio laecidi mihi dii in corrit plima et init ibi is villis si pellim die indigeniis revorare ad vexeriora iii diei a Pontendo. riim ille in soliis ire hic sero in manibus adulescenti lim suil ouem non equidem omnino conabar ex ei itere sed potioribus irae serri non sinebam, quos

ille non destiterat incessere, eum dixersi sibi consei iis generis placere se in dicendo posse illi ibi is illi placerent dissideri l. Amabant ni item elim magis suam imitabantiar, lanitim sit Ab eo in desiliebant illi antii in ille ali antiquis descenderat. Fore enim optuendi Im pares aut saltem proximos illi viro fieri. Sed placebat propter sola vitia, et ad ea se quisque dirigebat est ingenda, quae poterat deinde cum se iactaret eodem modo dicere Senecam iniris amabat. Cuius et mullae alioqui e magnae virtutes fuerunt, ingenium facile et copiosiim, lilii rimi in stililii, millia eri In Cognitio in ita lamen alii luat illi, ab iis illi ibi is in sitirenda luaedam mandabat de ei litus est Tractavit etiam omnem sere stililiorum 12s materiam. Nani et orationes eius et poemala et epistolae et dialogi seruntur. In litioso lilii a parum diligens, egregius lamen vitiori im insectator nil. Nullae in eo claraeque sententiae mulla

Plotilius, der a me stransi cher. Glius Zei frenosse Ciceros . in

59쪽

CAPUT I β 2I-lal I. l. 2. 5betia iii morti in i alii leget illa; sed in eloquendo corrupta plera-ilii ai lii e perniciosissi in a. quod abundant dulcibus vitiis. Velles ei ni suo ingenio lixisse, alieno iudicio. Nain si aliqua IMContempsisset, si Paraim non Concupisset, Si non omnia Sua amaS-set, si rerii in pondera minutissimis sententiis non regisset, consensu potius eruditoriim Plana pueror it m amore comprobaretur.

Verunt Sic pio Ple iam robustis et severiore genere satis sirinalis 3Ilegendus vel ideo, qliud exercere potest utrimque iii dicium Multa enim iit dixi, probanda in eo, multa etiam admiranda sunt, eligere modo citra sit; si od utinam ipse se eisset. Digna enim luit illa natura . Inae meliora vellet quod voltiit esseeit.

DE IMITATIONE.

Ex his ceterisque lectione dignis auctoribus et verborum

sumenda copia est et varietas sigurarum et componendi ratio, tum ad exemplum Virtutum omnium mens derigenda . Neque enim dubitari potest, quin artis pars magna contineatur imitatione. Nam ut invenire primum siti est lite praecipuum, Sic ea, quae bene inventa sunt ii lite sequi . Atque omnis vitae ratio sic con 2 stat utiliae probamus in aliis sacere ipsi velimus. Sic litterarum ductus, ut scribendi fiat usus, pueri sequuntur; sic musici vocem

60쪽

56 CAPUT II. D 2- . locentilina, piciores opera prioriana rustici probatam experimento culturam in exena plum intuentur; ninis denique disciplinae ini- tia ad propositum sibi praescriptum formari videmus. Et hercule necesse est aut similes aut dissimiles bonis simus. Similem raro natura prae Stai, frequenter imitatio. Sed hoc ipsum, piod tanto faciliorem nobis rationem rerum omnium acit suam sui iis . sui nihil suod sequerentur habuerunt, nisi caute et cuni iudicio adprehenditur nocet.

Ante omnia igitur imitatio per se ipsa non suspicit, vel quia pigri est ingenii conteulum esse iis, quae sint ab aliis inventa. Quid enim suturum erat temporibus illis, quae sine exemplo uerunt, si homines nihil nisi quod iam cognovissent, saetendum sibi aut cogitandum putassent Nempe nihil suisset inventum. Cur igitur nefas est reperiri aliquid a nobis, quod ante non uerile

An illi rudes solii mentis natura ducti si int in hoc, ut iam multa generarent nos ad luaerendum non eo ipso concitemur is uod certe scimus invenisse eos, pii quaesierunt El cum illi, qui nullum cuiusquam rei tabuerunt magistrum, plurima in posteros tradiderint nobis usus aliarum rerum ad eruendas alias non

proderit, sed nihil habebimus nisi beneficii alieni ouemadmo

dum si' i lana pictores in id solim student, ut describere tabulas et te usuris ac lineis seiunt. Turpe etiam ilhid est, contentum esse id consequi, luod imiteris. Nam rursus quid erat futurum, si nemo his esse cisset eo, quem sequebatur Aihil in poetis supra Livium Androni eum, nihil in historiis supra ponti si eum annales