In Physiognomica Aristotelis commentarii a Camillo Baldo, ... lucubrati. Opus ... Hieronymi Tamburini diligentia et sumptibus nunc primum in lucem editum...

발행: 1621년

분량: 599페이지

출처: archive.org

분류: 철학

71쪽

In physiogn:Aristotelis

co issidetur mincidese cum fulvo i idem deindem auctoritate Gelli, videtii rex tuta,

εὶ i. Adlane iuhium,&caesium colorem esseeundem non putandum est, sed c tum quasi caelium,hoc est cadetanidictum inlunt hic uero nulla ratione est 1uluus, aut rubςditum si uus. sic & Mineruam Cesiam dicunt,quoniamhlaebibrest proprius oculorum eius, Aut mis,&bellis delectatur quales Sarmatae. Vfro fulvus color ille est,quem inauro ut in cortice aurantii mali aspicimus, at ille Eoi talis multitudinem indicat,bilios vero non necessario lunt fortes,&robusti, qui Dianae, amplurimae,quq demiracundissimς cum sint, omnium maxime imbelles, Rctimidaem istut; Thesaurus linguae grecpsraropos vocat,exPlutarcho oculos Germano δρxum glaucos scilicet,truces,&truculentos,saucum amem dicit esse colorem maris incialientis intumescere,atque irasci. 2 .aj. II antam quod ad Virgilij auctoritatem pertinet kputare vocarilennem sequum, num colore oculorum, sed ob eius pellem,quae stilua est, & quo ad oculos robustarum no tantum crederem colorem esse respiciendum, sed alacritatem quandam, & spirituu multitudinem,quae colorem quendam sub. flauum, &quasi gneum generat, cumquada nigridinesumstumqMmcnt tem licet intueti in flamm a ex nauali piςe excitatat hunc,

accidit ijs,qui morbo acuto laborantes sunt perituri,cum enim debilis admodum y ista iuuirtus,quae corpus regi ac guberna oculum in somno claudere exacte non potest, expansus itaque quodamodo rem et atquςa ς apparet,quod uictaueac succumbent uirtu.;

ἴςφjqD 'ς docet si quem igitur naturalit xodem pene affectui preditum ui- jugi quem in groto,&praeternatur vij tocqntingit apparere liquando, ili. 'huelimia bominem reui periturumnon assirmabimus; inest tamen uirtutes animae ita af R s dicemus, ut 5 est similes effectus ijs, qui in aegroto uidentur, expectare possimus,Mή ς'9eerationes d biles,' imperfectas expansus igityr, &nimis apertus pculus, tum propter rationes piaedictas,tum quoniam nimium a natura propria,hoc est a natui ali meia j 'te discedit nusn est,quare neque corporis pam dispositionem,ergo neque

se inruatem nequo robig quod ne sita P it sanitatem, illi, qui tali praeditus est oci

72쪽

Commentarius, SI

M mesedireti simitar si nimium clausus, ἐκ mi Mictus se te offerno ius,illum pro shabile est,nt,nesse bimum, 'reumque i extressium ni mediocritati opponatur sque damnabile est viri is autem coinpositoruin omnisnaturalisam mediocritate conssili quoniam ex contrariis simul mihiIs,ac temperatis resultat. Oculiis igitiir plus nimio claustis'. re tautionem nemostrum partium nidiuat,non poteritium oculo et palpebras attollere, Wxternaturallam igitur cerebri statum designat,quare non bonum,no gitur arguit inaeulpatam, et perseitam sanitatem,naui deficu in optima temperie humorum ei honeque naturale incor re robur erit. Cni igiturori prasus, aut conclaius plus iusto fuent oculus, illum pressiabiliter non dixeris robustum

Aeolore is sumit Aristotelesnonum signum, quod enminum ustos. Di helo minultus ensem habet extetnam squalidi sti praeditam colore , primum videndum ess , H,.quis sit cessisti Meinde, i d tali colosepsedi i sint totassi demum euridiist . Squalis

dum colorem latini videntur dicere eum,quem habet arens, ac praesiccitate sterilis ager, qualem videmus in subalbido puluere viarum publicarum: linteira exsecuta, et ad arenosun acetaere, proprie squalor a squamis scium,et i quodam heridie labliuidodi. eius vidour, sqitalantes angue et pisces squam sobsitos squalidosdicunt IetIordidit smiliter squalentem appellamus,sia Virgilius hialantemharbam Hectoris, et cone elosso sangitinerendis, et Lucretius 'ualida vocavitmem Eii; et Statius 'usidum sudorem eos quod mulius Liciat membra squalid&.Mihi Videtur, quod o late squallidus illediui min, qui in alba; sed aspera, et inaequali contangi superfic , propter iram asperitatem cum una particula alteri superemineat factum δει rivna proi; tumbram uri altriam, et nigioris quadam generet apparentiam.Sicqui Drdidi sunt, cum inaequalem cutem praeas dicte habeant,vocantur 'tialiditet senes,qui tugosam faciem habent, squalidi'diimntur. Hoc autem loco nim virum squalidum,in colorem vocumbusti squamurem, hoe est,accedentem ad squalorem, non autem penitus, et persectesqua lidum, quem vademus in mortuo, et multa fame, Aulioque dolore vexato, et inacio. ' Gyaeca vox tiυχωρόYεpto: quam squalidiorem interpoetes iterterunt, arentem, siue icciorem signiferi colofern, 3o quem terrae sterilis, et exsiccatae dixere quis igitur color sit iste ex praedictis patet. Quod autemst talis robustorum color docet Sues s. dicens halbi, sue candidi, et nigri sunt timidi eigo squalidierunt frutes, nam oppositorum 6pppstos esse colores probabile est,sed ratio non uidetur omi inofirm i,primum quoniamisi non sum timidi, quod p tet in Germanis qui albi sint, nec tamen timidi,&contra nigri Aethiopes & habitatores meae.qui tamen sunt timidissimi, &multomsgis nigerario colori opponitur, quam glidus addequod Manimii ortitudine nune non est seimo. Fusci etiamsint Hispani, i,dem audacissimi neque quidquam uetat es oppositas ijsdem esse praedita colatibus, videmus nivem frigidissimam &liqueam candem esse albissimam. Caphurim,Suinru, Aptironitrum Calidum ,&candidum. Nigerrimus est quidamta a quem uocat indicem lydiun,idem etia est Milidissimus,

axe quod talicolorenufectus sit robiistus,sic crederem msse ostendi m quoniam ebeat, Se illicis durissima,& inbustissima ligna,ialisunt praedii colore um quoiaua Tauti caeteris robustiores putanturi qui ad nigrorem acceiuunt: M irinem est,ut dixi, uel terra arentis praesiccitate,uel cineris color. Vtrique ex casore in 'ccuni agente proueniunt,

unde si ea stata ferenda es, wpter quam robustus sit squalidi bx faec esse poterit. Quoniatobust omitis estcalidus. & siccus s ecundum corpus, hoc elyad calorem, dc siccitatem inclinansem men ita,utumnino sit exsiccatus, ut qui laborant scb hectica,ςalidum, Oe

73쪽

siccum corpus maximehirca exteriora fit colore squalidipri , inbusto igitur color inerit, is qualidior;Ininoriam supra declarata est,nam in temperie humana bustus ad calorem, α siccitatςm declinat,terxae enim, & ignis est activum robur,ut di et mest,cuius inditium est,quod melancholici quidam, dum adaucta melancholia,&accedente paroicismo febrili, humor ille plus iustoincalescit, & ardet,illi furentes ,audacissimi, & robustissimi efficia iliatur, quod passim videre est iu quibiisdam taminis, quae huiusmodi melancholicis spurixibus vexari putantur;maior item ex hoc existit clara, quoniam videmus aestiuuna puluω rem, j6herem tali cojore 'galido praeditum . . Dido tamen robustuminon squalidum, sed ad squalorem accedentem: Nam squalidussi ipliciter omni humore priuatus est , at squalidior docet in corpore siccitatem,in exteriori dominari,non tamen omniquaque, tima autem praeditum temperie corpus humanum,intus alidum, & humidum, extra sic: cum,&s igidum esse debet cilicet terminatum proprio termino, taleque necessario si icum est, & in ipso praeualet terra,sed sciendum est,signi/m hqc quamuis robinum sequaltur; in iudicando tamen minimum illi sidendum ςst, & ς0 magis si fuerit iiqij grium.

A faciei figura capitur decimum signum viri robusti,Acutam Dciem prederem dicenda

illam,quae non est rotunda,haec enim muliebris est, nam si rotunda foret, non usset rectast acutam ideo vocat, quoniam mentum producitur, &gb ore ad extremum menti,quod ςxistit spatium,extra circulum protrahitur,chius centruest in medio superciliorum, decim Rcumferentia per os, & summam frontem fertur,per faciem autem intelligimusumne sparitium,quod est a fronte summa,ubi incipiunt capilli, mensuratum a linea perpetndiculari riter supra nasum procedente,in extremumquedesinente mentum, & foramine auris uni us ad alteram. Haec autem in uno quoque naturaliter disposito x nta esse debet, quantum est spatium, quod ab extremo pesticis ad extremum digiti medij exacte expansum inter cedi liquare cum illud spatium non aequaliter ab omnibus, sit complexum , neque eadem est faciei longitudo in unoquoque. Quorum igitur extrema pama suili, illos fortes non, effridi tum est, tales autem, & manus habent paruas, neque magnum possunt spatium sapere expanso suos thamo, undeparuam faciem habent plerunque. id igitur pedacutam faelem intelligeodum sit; -- exlij te es ita viciatius inteli ligatur qualis debeat esse facies estri robusti, st quaedicaturionga, quς non mente concipiamus qua drarum cui ita scriptussis circulus jid ixustio inscribatur dapies uirili, 'in prospectu posita,ta inget ex 'tre tirontis capillos. circumso rentiam in gere in puncto A,viri

usque auris .ramina, i inplictis B. ῬC.oris labrum superius sua extre- s

ti usq; in Ebangulum quadrati pio 'ducetur, sicut vertex capitis perue 'niet ad F. A. D.itaque linea notat perpen 'dicularem ab extremitate capillorum supra frontem locatorum,ad

labrum

74쪽

los acutos i s in locis,ubi cum capillis itingitur,metam senili Ur voco, quae neque c altati- ,

75쪽

dam, quod Nates nigrae, & pilois roboris signum si int , unde Herculem inelamp qum

qu, si nigras nates habentem vocabant, qui heroum omnium fortissimus est habitus, l&vipitisues, & molle ates sunt scemineci,&debilitatis inditium, ita osseas, diduras, l& macras robur itidicaroeaiunt, attamen de laeuore , & dc rugositate nihil hactenus dieis lest,sed infra nates aςutas, & bsseas fortibus tribuit,non autem mediocriter se habentes ino thr Ieuorem, & aspelitatem,siue rugas. Alibloco natium,genas legunt, sunt autem genae partes, quae sub oculis sunt repositae, verum vox haec graecae litterae nusquami pondet. iatque nusquam memini vidisse, quod nates, & genae apud Graecos eodem' nomine voca-i irentur,Suess. legit nates,&has,si tales fuerint, quales ait Aristoteles, sortitudinis signum lesse dici quoniam reseruntur ad decentiam mihi autem multo maior decoris, di conue ii intentiae nio consistere videtur Ili hoc, quod nates sint carnois, rotundae ad magnitudi nem, &pinguedineminclinantes,lenes,candidae,&glabrae,quam quod sint lieque leues, neque rugos quae verba quandam medietatem inter rugas,&extensionem asperitatem,i

di leuorem, videntur notare. i I l

' m, genis igitur forte possemus stilogizatriquod roboris signum forent ; siquidem robustiis est,in quo praeualet siccitas, & calor,in quo praeualet siecitas,in eo non est leuor;ex Arist. secundo de generatione, leues igitur no erunt genas,sicutiin pueris sunt,& mulieriubus. Verum meque rugois, nam rugae senectutem inditant , ubi senectus ibi deficit cal dinatur iis,ubi huius defectus est, ibi neque robur aut ad adpones promptitudinem ullam esse posse iam silpradictum M Quae eadem ratioquo quopaω ad nates etiam detorquo. 2νriforto poterit,quamuis huius passionis non sievideantur esse capaces,ut forte sunt gens, cum earum cutis sit crassori, Blidi olearo naturaliter; Cum ergo Iguor ad humiditatem reseratur,eiusque praedominium indicet,in Arti autem n 'domitietur humidita igitur, in serti,non fiet leuos: & eo minus in natibus,quae robustae magis sunt,quam reliquae cor imris carne' verum neque rugae aderunti siquidem istae eatoris arguuiit defectum kqueut in tabusto mediocriter excedere diximus, At si loco natium, vel genarum legeris coxas, d de carne hbxaruni bssa estiendi locutu in putabis Aristotelem, iam nulla ampliuHiberi pl dubifatio, haeeque te tima videbitrer passio robusti,ut caro, cuti scoxarumne e si lenis, neque omnino rugosa TMest non sit Baecida, ut debilium n6n lenis, S llis, ut finiaminarum, namhbc3ndicat multitudinem aquosi humoris,in quo posita eaedebilitasui iastutismquentis,sicuti sobumn siccitate, 'nsit rugosa, quqesam passotiaedabsentiam spui irituum arguit,&siccitatem quidem,sedpraeternaturalem,& tin restrem tantuis, noli avis, teni cum igne iunctam pila dbminari, quibus attonibuscolligo, robusti coxasdebere esse non lenes, non rugbis,idest nδn quales haberi meretrices,uel anus: Talia igitu suiit coraporea; &sensibilia robust ruri figna, quae Mistotelas attesit ad distribendum senem,si uembustum uirum,& maxime secundum uirilem natutam,&conditionem dispositum: His autem sectindum corpuςaliam,aidam addere possumus, quibus,qualisnam sitani ., sertis dispositio c6 noscere ,& colli ere tentabimus primum autem non credendum: .uis, est Eandeis es' robust trs deaniti stem siquidem orbustuiri dicimus corpus; fortia, san μ tudoubro ad animamrelai tur, neque semper fortis robust urpore praedit est , & ple-t σrunque in robusto corpore uilis anima, & timida moratur,robustissimo corpol Mac ualidis D 'viribus praediti sunt cameli, & asini maiorest muli clitellarii, & exsecti boues,molli tamε, sati placido animo, & ad parendum parato donati; exaduerso paruuli qui lini canes , apud ina bust, indeliciis habiti sunt audacissimi, &minimum genus lanarijspimirum auis,magnitudine alaudat,quam dicunt Italibuseriam,adeo audacia pollet, ut robustissi-imo non dedas accipitri . . ' l . iRobustissimus est struthio erumelus inter aues at idem timidus, audax trochilus,quem resulum uocant, si quidem ex Aristotele lare eum aquila pugnare audeat, patet igitur,a

quod

76쪽

Commentarid . i

quod si ivplici rei eadcm noli est robusti corporis, &for; is animi ratibὴ ct propei sto, Fortis

siue natura, &valde disicit seriis a robusto, & ratio est, quoniam ic bur in sicco ter a robureo positum est, ut videtur Aristoteli quarto meteoruIIJ, at sertis ratio in calore, atque

isti, ea siccita ic posita est, unde etiam diuersae sunt utriusquc passionis desinitiones, nam 'robustus est, qui ficile labores si illine ac perdurat in cis, sertis vero, qui pericula non reastigit, sed illa volens spe laudis ductus, & honesti aggreditur, & sustinet Faditimes igitatur,ut hae affectiones inter sedistinguantur, ut pleruoquorobustus non sit mrtis, de . fluetiam quandoque non sit robustus, ilia enim cst ignis, alia teri ae siccitas, qlia diffscotia pluribus Ducibus olim, in nostris temporibusetiam experientia cLirnprobauit . . , , io Nam Dux Alexander Faria esus inrtissimus fuit, at praecipite vi iura sitet ip6ribuiturucorpus sustinebat, Idem de Carolo Quanto Imperatore legitur, ili de Roge Muisisse,qui vicit Regem Lusitaniae ultimum;nam quamuis moribundus eskr,sertissime tamen dimia

cauit contra praedictum Regem,eumque vicit. l rami a

Idem sentit Seuerus Imperator,qui suos milite non pedes,sed caput imperare docuit Fortem fuisse ducem Philopemenem,nemo negabit, ille tamen debilis erat, tunc praeci pue,cumcaptus fuit, robustissimus contra erat Maximinus Imperator, eum tamen nemo sertiorem Decio dicet, aut Iuliano Secundo, qui apud Persas obijt,robustissimos quosdarecenset Plinius, qui curru a quattuor equis agitatum sistebat, illi tame tartes, ut Marcus

Marcellus,aut, ut Fabius Maximus non dicuntur. ἔ. ..

in omnino igitur seriem a robusto discerni, ac diuidi patet, quamuis pes quandam similitudine fiat ut lila obustus dicatur Ertis, ita ergo differant,ut altera affectio sit terrae, Scaltera ignis, cum autem haec duo elementa conueniant in sicco tantum, alia

quando efficitur, ut expulso frigido incalescat omnino terra , vir robustuζ etiam fortis existat, ut de Hercule, de Theseo, Achille, & caeteris heroibunegitur,aliquan akὰ, do autem praeualet animi robur corporeis viribus, ut in Vlisse, & in Diomedes,quandoq; νοθυι autem corporis,ut in Aiace Tel monio. Ergo non ab re fuerit primum alia robusti fiana, si formae praeter Aristotelem ab auctoribus asseruntur,recensere,deinde quae animi Militudi nem admittant, quae penitus expunga ni demonstrare, sic enim robusti, & sortis perstetenatura innotescet; & Aristotelicae intentioni satisfiet,qui cum animi qualitates ex coi po-3o ris affectibus cognosci posse velit,illum de animi robore & sertitudine,non autem de copiat poris viribus tantum tractare voluisse putandψm est. Primum itaque robustum vocabi- intis, cui haec insunt ex Aristotele i Pili duri, osa, & costae magne; extrema corporismagna,dura,robusta,collum breue,carhosum,ceruix erecta, dura. Pars capitis postilior unde 'A' incipit spinalis medulla, alta, eleuata, magna, tumens, cute dura, & crassa predita, frons

breuior,acuta,&crassis capillis cooperta . His adde ex recentioribus frontem neque leuem, neque asperam,sed potius ad asperitatem inclinantem, pedes, pedumque,& manus1 articulos robustos, magnos,sed crassos potius quam longossecrura multa carne; dura vcstita,musculosa,carnosum mediocriter pectus , di corpus,non tamen pingue,um d u rio,, . & inaequalis, & clangorem referens, motus ae Ilis,non celer, neque tardus, qualem ui-

demus taurorum, dc equorum, qui ex locis circa Oceanum Gallicanum, ubi populi Fit seu commorantur, Blant deduci. Si tales sunt robiisti . . In his ergo praeualet terra ab humore subacta & multo calore excocta; duramigitur habent carnem,quare, & insensibiles feres ἔ, tardi igitur mente. 3c rudes, & ad scienti rum genus sere omne inepti, & qui raro quidquam subtilis contemplationis addiscenti, possint,paucaque secundum electionem, & voluntatem, sed. potiusex habitu opercntur, minime igitur omnium dolosi,& tallaces,non rapaces,non auari , neque tamen prodi se, taeduli,& quihus credunt maxime fidςlei. 1 ι . .. F Quod

77쪽

61 In physiogn. Aristotelis l

Quod dicunt in Germanis apparere, robusti enim, fideles sunt, ijdemque non

admodum dolosi, quare neque ulli maledicunt, neque inuidi sint, ideo neque mali gni, & propter hoc neque naturaliter timidi, nisi eorum periculorum, quae non nouerunt, timentque potius spectra nocturna, & laruarum incursus, quam lupos, aut ursos, aut ho mines armatos ; nesciunt enim subtiliter discurrere, quia sunt ad hoc inepti. Nam dictum est, quod duriori sunt carne prediti, referuntur enim ad terram beneca,

lare excoctam obstinati igitur in his,quae semel admisere, R durae ceruicis homines, neque ad simulandum, aut dissimulandu m parati, & ex se operari, & prouidere ut sibi aut alijs, nisi ex habita, & experientia nouerunt, sociabiles gregalesque sunt, & viuulsacile secundum leges. I. Vnde factum est,ut Respublicae hac de causa magis apud hos durent homines, quam apstd eos,quorum ingenia sunt feruida,turbida,& seditiosa,acutaque; qua ratione derisi fuerunt olim quidam populi cum ijsdem legibus se vieturos esse,& suam conservaturos ii

bratatem putarent, quibus Veneti propriam tutati sunt,hactenus, & tutantur , alia enim ingenia,alias leges,& alios vivendi ritus postulant, neque omnia omnibus commodata sunt,& conueniunt, est etiam apud nos quoddam rusticorum genus hiberna de glande uvidum,quod praeter arare,aut fodere nihil aliud nouit. Quare serum,& inciuile quidem est cum alijs,cum suis autem maxime amicum,& onficiosum,verum id non ex electione,sed potius naturae quodam ductu, aut ignorantia, suspicione facit. 2 Quyn iam autem ad terram referuntur, & in his praedominatur, superbi non sunt, & ro queruli, neque gloriosi, neque inflati,neque garruli, aut alienorum negotiorurn percontatores, neque admodum iracundi,aut feroces,nisi cum se decipi, aut ludibrio haberi putaderint, Atquς plerunque suspiciosi sunt,quoniam exacte non discernunt, noria enim sunt acri praediti ingeni nam duram carnem habent,si quidem robusti ue edaces, &ijsdem de causis sunt,& bibaces,quod de Hercule legitur , quodque quotidie in robustis

videmus,& quoniam rudi ingenio sunt,neque imprudentes, neque mendaces erunt, ne que impij, aut nefari j, nisi casu in talium hominum sodalitiosuerint, non enim sodalibus contradicere sciunt,& quam susceperunt impressionem firmiter tenent,nati enim videntur potius ad parendum,quam ad imperandum, neque fortiter, nisi necessitate co- 3a gente facient,dc vitam magis,quam honorem amabunt,nisi aliter ex habitu, & lege assueti sint opinari,iales igitur tunt homines robusto corpore priaediti , ac predictis corporeis notis instructi, quae quo plures apparebunt in homine aliquo, eo dixeris esse rob stiorem,&prsdictis animi propensionibus magis affectum. Qui vero pauciore. eundem minus robustum, & minus secundum animum, talem pronuntiabis. . Ex adsierso sortem magis , quam validum, siue audaciorem , quam robustiorem. dices, cui baecinerunt signa , facies quaedam virilis, & ad leonem accedens, mentum acutum, OS magnum, 'OX canora, magna, grauis,&lenta, aequalis tamen; fi gura erecta, armi lati, octilus caesius, vel leoninus, , subobscurus, mediocris, non Α apertus, neque clausus , concauus. , immotis intuens palpebris , & se parum m

uens, non tamen immilitis, ut de Nerone dicitur , sed & siccus, aut cum qu dam splendore. turbidus, parum ridens , rarissime lachrimans, aut doloris signum

Capillus supra seontem naturaliter eleuatus, quasi colliculum eringens, cliput me' diocre potius, quam magnum, mediocriter compressum, fions quadrata, nasus ad masnitudinςm inclinans, latus, in fine rotundus, tenuia labra, superiusque cooperiem inse-

78쪽

Commentarius. 63

instito is partem, incessus stabilis, mediocris,potiusque tardus,quam celer. Humeris recurvis praeditus, qui inter gradiendum se commoueat,& fixis vestigiss

In hoc homine probabile est, igneam siccitatem secundum inaturam se domina .i ri, terrae autem adesse subdominium , quae dispositio ex opposito reperiebatur in eo, qui secundum corpus dicebatur robustus. Quicunque igitur talis erit, vere secundum naturam dicitur aptus ad militudinem animi, quae audacia, aut etiam temeritas esse poteritetsi a recta ratione fuerit castigata, L quicunque talis fuerit secundum corpus, probabile est eundem de se magnifice sentire,quare ambitiosum esse,ac superbum,& ho i I noriscupidum , qui tanten id pedissimulet , ast parum latere sciat. Promptus igitur est ad beneficandu,& quoniam magnanimus, vel superbus est,tibis. ter ab alijs non capit, & se alijs obligari, ac debere dolet, atque non libenter sibi reces stri data beneficia, aut obiici audit,sed irastitur . Iustus etiam,vel ad iustitiam videtur natus, quoniam non dolosus,non fallimsed simplex, & apertus,& propter hoc neque Inis

uidus,neque malignus,non enim timidus,nam fortis est,& ad ignem resertur,cum abesta periculis sedatus, &quietus, quare neque garrulus, neque percontator, neque de ullo murmurans, nulli conuicians, ta maledicens,&si iratus maledixerit alicui, id facit mina coram,& in facie,& non leuiter,neque leui de causa;in periculis,hoc est,cum in rem p sentem venerit, acer,celar,promptus est, sere enthusiasmo correptu rerum omnium obli so tus praeterquam eius,quam agit, erit etiam mulierum amator, & qui facile illis credat,&ab illisdecipi possit,calidus enim est, spirituque plenus,simplex,& apertus,quod de Sam psone I breo, & de Scipione, & Caesare legitur. Erit etiam liberalis, deplacidus, iracundus tamen, & amarus si fuerIt laesus, & in ir cundia terribilis, nisi cesserit laedenti& poenitentiam volens egerit, ita, ut poenitenti cro:

pdsi contigerit concurrere signa robusti corporis ,&sortis animi simul, quod raro sane fieri solet, propteream, quae est inter siccitatem ignis, & terrae differentiam, heroicus homo statuetur, qualem fuisse Tharseum, Herculem, & Hectorem, antiquitus poetae fabulantur;hic igitur, cui herois fortis nomen posset aliquo pacto secundum naa3o turam tribui,tales h ibebit notas, erit erecte statutae, os humerosque Deo similes gerens, idest,cum quadam dignitate, de admiratione longe pulcherrimus apparebit. Corpo- ct he ris magnitudo ad e,cessum potius quam ad paruitatem declinans, terrorem simul,& res se benignitatem, amorem, & timorem, quam reuerentiam vocant spirabit facies, quae 'proprietates intelligi facilius, quam verbis designari possitnt. In iuuentute capilli stauiores cum quadam fuscedine,& in extremitate crispi,&lucentes in medio plani, vox magi Ia,grauis,aequalis, motus magnus,lentusoni rinis,par: tes in quibus pili naturaliter residere solent maxime vestitae pilis dutis, solidis, hirtis, subfuscis, sicuti de Hercule,cuius nates, ac genitalia multis,ac duris pilis vestita suisse ledgitur, frons mediocris, qgadrata, tranquilla, non rugosa, neque tamen rursus leuis, aut lendens, aut mollis, & eminea, oculi mediocres, cesii, lucidi, splendentes, sublimes, v inter siccum,&humidum medii; iniquibus quaedam animositas,&elata clementia apparet, mediocriter stabiles,non inquieti , neque terram semper aspicientes, neque huc, illuc volitantes, facies oblonga, color: squalidior, cum quodam mediocri rubore, nasus magnus non depressus, neque acutus, sed in fine rotundior, latum pectus,& hume- libene carnosi, aures exculptς,6 2 mediocres, & bene articulatae, manus, ac pedes magni , & robusti, demum tales eruiit qualem Achillem,Pyrrhum, aut Thessum ca

dunt poets.

79쪽

6 In Physiogn; Aristotelis

Hoc loco uorandum est, quodiri mirimum qui invi ira ad virtutesiit mi as , arieest ad excessimi visua tum aliquamminstructi ya roduoesunt , illi ijdem etiarn ingentibus vitiss plerumque sunt inquinati, quod de Alexandro, de Caesar , de Hercule , de.A xkillesentire iure possumus, a illorum texemplis confitinata; si perauit patremi Philip . . pyra exander in virtutibus, fortatudjn Inggnarumstat Eclibcialitato,eund cportiam vicit grydessitate; intemperantias: solentia, ambitione; vinolentia; Caesar sunt litercle Insi ira,& imagnanimitate, lacui dia nobilis, illai fuit; patriae sitae tyrannus, &alle. Dumni raptor, di tua flatita turpisHHersules stricisus eua uxorem, &pinivio necauit

Achille autem .neruosaeuior; nemo nὸcundior extitit, quem avius, etum c - ιο igdtum T ianissaeuum appellat,imexiliet illam acrem,sup ura.&qui .imilaturin is, α,Hesii .eScelluerunt ut balo nuriam, & mite M isto ses etiais, maxim vi iusta - δ ι tuere ; amavit Salannonae squε ad utipietatena de in seniatn,Plato pueroruinam ribu*imgis, quam par esset philoiosius di vim probo,& minusquam decebat virum . Ire u pergnyemideditorii Maa;malignitate; mu diab&ingratitudine notatusiuit Aristi tueri quae viti abdicunt ab ipse exercita quisse in Platonem alicisque philolophos, &in. Alexandrum ipsum, cui omni debebatὸd quo honoratus, Dimatus , Ructus aXi- reseerat, neque chates omnino laudatidus est, nain praeter eos puerorum,amores, quos , qualesnam, ecquam reeti serciat, nunc non rudico ; illes emoribus, di institutis' pati iis, romaeadixit, S uantii in se fuit tollere,. dinmerepatris sua iritu sacros ten. z. tym diu mores; in vi ve vulgari prouessesOapud dialos receptum sit; vestem pannu, cuius pars exterior pulchra esst, interiorem, inuersam esse itu pem. At vestes,quae pamisso iam habent rauctiorem, quam ipsi pellant Drctanis eaedem neque habere im

Causa autem propter quam magnae virtutes, quae homini a natura insunt, non aurem cur m astWdiu, educatio ne acquisitae, pler unque magnis viciis. &ang hiis narib M, sitan poterit assignari,iumpi unum posuerinius hvic distimetio mi quod eorum hau

inis, duli nomine acquisita dicuntur,ad: ditaritiam earum, quae Impa piled Icunti ir t m' vir utes, quae noturales sunt, ut fit contra distinctio quaedam inter naturales & innates aggihi tas. quasi sta rationesiadente suscepit appetitus.&iam hib Nulli igitur inςst virtus una acquisita, cui non insit recta ratio activa.llaec autem est prudentia; quare cui inest una virtus. acquisita Ili inest prudentia silui cautem inust virtus omnis,

vel testp Aijstotele exto Ethicorum, quod etiam dixit ille; Nullum uten est , si

Hscergo modo,cui inest vita virtus,illi luest omnis virtus, siquidem prudens cum ha beat habitu in recta ratione aestiuum, an omnibus agibilibus semper tectam seruat ratim nem, quare si strea voluptates occupatur, temperans est,si an periculis versatur est for ii siclica pecunias operatur liberaliter agit . . sIure staque cum Aristotele dicendum est, quod cui inest una virtus acquisita, illito estomias. vir us,prudentiam enim habet,secundum quam,ut dictum fuit, cum Fgat,ne cesse est omnel actu laudabiles efficere, ex quorum iteratione exoritur habitus qui dici

tur Vera vlitus acquisita. 1Π si l

Qq aut etalis est,oesnaturales inclinationes vicit,&nullis vitiisest inquinatus; hic erg0 est, quem arden evexit d aethera virtus, quique vere Mix dici p54ficilius aute viri Iem acquirunt,qui sinit perfectiores homine hoc est,magis dispositi secundum naturam, tales

80쪽

tales tulit , quorum anima est '' ita potentia si'plis ter & uon magis ad unam, quam . ad alteram contradiction spartees naturaliter 'opensa , sed mere liberum habet arbia iiiiiin Misitinaὰm id vita inlibht Hbc homidis persectio riatu talis est . ut ius animast omnia pura potentia,nihil acleni actuetiru quae in alijs animantibus, aut compositis

viventibus reperiuntur, unde si quem naturaliter ad aliquam brutorum operationem in- irimatum ridemus, ut ad rapacitatem,aut vindictam; illumlaoneri reserne, aut abillam

re cum anima sit causa efficiens corporis,probabilem,in ipse relucere corpore anilii pro

At quiliabentaliquam vi tui naturale , illid naturali homihis statu recedunt,quoniam e ninsitu triti dispositionem, que sitiimpliciter puras tentia 'sed secundum quid. & qii amod*ωvidelites in naturam eius animantis aenerasse, cuius reserunt purie vel, elisionem si ii un; Habent igitur, quandam turilii temperamenti diu spositionem, quae nata est talem entelechiam in bruto facere ό quarequaedam, quyconsequuntur ambruti nempellam,eidem inerunt diuersa igiturquoedans dispositio ab hominis natura neeessario illi annee turique tantum ab homine deficiat quintum illa lauda- .isamav bilis exeedeb4t, desectus sieestulatum.meenhestigitur,cuialiqua mafia sitius hahia a- Ga in Iisinest,illi etiam aliquod messe vitium; ut siticita demonstratri, eui inest aliqui summa tu, virtus secundum naturam, & non acquisita, ille non est disposites secundum naturam hο- νβ' minissimpli interesistentis omnia potestat Austalis est, lita habet rectam raponela' sim: plieiter, hic autem in activisit,ugnon est bonus j-klit prudens igitur cui inestasiqua viratus naturalis,ille non est simpliciter bonus,& udis quoiasti uer autem videtur illa vir- ιλωὰ-tus naturalis,eo magis etiam a naturali statu hominis simpliciter descis it, Udς chmhoc liquod desciscere sit vitio affectum esse, &quo mFis elongatur, eo magis deficiat,effectuifiesteummaximisvirtutibus itinatis annexa ella maxima vitii, nam quantus est excessis intauno, tanis desectus in altero: Et propivsaccedentEs exemplo causam confimimus: .1φ-Est Alexander Macedo naturaliter calidiis; te siccus, &li vir ditionale eri

cedens liminis corpus eucraton,igitur ignem reseri, ergo in ipso apparebunt lenis effe: 'iletus eritque citatissimus ad operationes, δι motus omnibus surreminere volet, contra-xijs oppressus violentissimese eximet,igitur audis, periculorum Antemptor,glpri Eappetentissimus,libetatissimus, magnatiimis, ar ossi iam calidu1 siccus etiam ahen'runia rapax,crudplissimus contra obstantes, insatiatalis', auidus, mutabilis, &facile emens,

quae priuscupierat,haec enim ignem reserum & secundumanalogiam in his suist, in quiabus praedominatur.Patet igiturquod 1 qu eiusa prouenit Brettudo,& rotaequae habent rationem,& apparentiam boni,ab eadem oritur,libido,& vehemens iracundia. d audelitas, quq maxima sunt mala. minam igitur sint sortes, & qui robusti, et quomodo instrsu aueniant, de quomodo differant ex his manisestum est. 3 Q

SEARCH

MENU NAVIGATION