장음표시 사용
41쪽
42쪽
funque praediti, sed capillo subfulvo membris mobilibus :&his adest animus inquietus,
.ehemens,litibus deditus, iracundus rcidior, ludibundus. Quidam alij, cum magis ad Gεάae bilis temperamἴtum accedant sunt colore fusci,pilo nigro,corpore mediocri,robusto, animo costanti,audaci,superbo in fortuna prospera toleratu dissiciles, in aduersa humiles.
Repe iuntur quidam alij qui quoniam circa s. gradum habitant quasi in mediocritate positi ad utranque partem facile inclinant,quare alij ex his nigros capillos habent, alij
russos quosdam pingues,quosdam alios macros videbis, non vultus,non color unuS, unde factum est,ut magnopere etiam intense moribus differant,alij que ciuiles sint,&humani, alij ex aduerso seroces, & crudeles, ita ut nusquam videantur in eadem regione nati, atq;,6 educati. Discriminis, ac diuersitatis huius Hipp. doctissime ut caetera omnia, causam refert in libro de aere aquis, & locis iii magnas, & frequentes temporum anni mutationes, ct ad modum diuersas horum locorum inter se constitutiones terrarum, nitum, fluminum ,&ventorum habitudines, cuius enim regionis facies diuersa est, & ab anni tempe salibus diuersimode affecta iuersami habet ad solem coeliq; plagas ratione illa potest diuersas parere aeris temporie ac dispositiones.. Vnde diuersi fructus,&cibi,quare&diueris corporum constructiones;is calores,eic quibus & diuersas in animis oriri propensiones probabile est; non quod licuisit Rossibile ut ait ille. Vervecum in patri acrassoque sub aere nascissummos uiros,&magna exempla daturos, id enim non negatur unquain, sed illud fit doctrina, & assuetudine ex rationis i preceptoi',6 naturalem inclinationem peruincente. aQuidam haec audiens dubitabit nunquid doctrina, quae hic traditur tota materis inni- , ' Ptatur, & nullamaliam causam praeter materialem agnqscat ξ quare in eundem errorem
nos labi dixerit,in quem notat Aristqteles antrquos inci)isse, qui omnia tribuentes materiae, vix ullam aliam agnouerunt,aut tetigerunt unquam causam. At possem primo resp5- raria indere,quod materia, forma sunt ad aliquid, neque alterius cognitio sine altera haberi nitatur potest, dicente Aristotele felativorum q*Rntum mi us determinate cognoscitur, tantum etiam alterius cognosci,quare si cognoscemus materiam etiam cognoscemus formam,cuius est materia. Secundo dico, sermam apprime confideratam fuisse, cum rationem proportionem consideraremus,quam interse habent quattuor humores, corporis humat oni.principia, & qui ex his eleuanturdpiritus, quae proportioratio est, & ratio est formae,. Quod ergo hic foret iracundus, ti instabilis cuni causa afferebatur; ratio , & formalis causa assignabatur, quoniam. f. bilis, sanguis dominabantur alijs duobus humoribus secundum virtutem in proportione, exempli grati' dupla , quamuis moles passivorum posset esse maior; Tertio notandum est nos non de habitibus loqui, sed de potentijs tant tum, & impotentijs, quae sunt secundi generis qualitates,quas in a. de generatione duist, passiones, & habilitates materiae,si non primae salte secundae,pro ut magis,vel minus apta est, & elaborata ad tale, vel tale forma lascipienda, quod si abusi sumus nomine habituuad significandas potentias, id tactum est, ideo quonia potentiae carent proprijs noibus. Homines ex quattuor humoribus fabricatos esse omnes affirmant, sanguine,pituita,bi- inε
P. ble flava, & melancholia. i eomes, Illi in quibus sanguis praedomitratu Leolore album,roseum&storidum habent; horum et' 'animus ad lusus, iocosqj natus est, mitis,placidus, &ciuilis scientijstamen ineptus. ii biliosi sunt & ad ignis naturam accedunt corpus mediocre habent,molle,non robustum, . capillosrusos, cute subilaeua,&adcolore mellinu accedente,pituitoso teperameto p diti, cutε admodu habent alba,pilos planos,& subcinericium quenffam colorem aeditulantes, corpus carnosum humore plenumi Hugnaturam referunt. At quicunque bilis atrae, sit ite melancholiae naturalis sortiti sunt temperamentum, terra imitantis, horum corpus naturaliter duru,&tangetibus frigidii est,color subniger,seu liuidus, capilli subfulci,&iater C a nigrum
43쪽
nigrum, & suiuum positi, castaneae maluxae colorem imitantes, has omnes temperatulas in Italis licet conspicere,&praeterhas,quaeexistis componunturiPlerunq,autem nouein
solores in Italis silent conspici,fuscus quem id corticὰ surculi iuglandis virjdjs aspicere solamus. Suis succed hici hericius, v et plumbeu qualis est saligne sinis malefo tus punitisς scplor similis eparia ςorpore animalis remo ter extradi. Ruber uti pruna,& sta mineus uti no n docet,videntur distex se ndum magis,&mjnus, Roselusa missoloNimellin0s a melle dicitur,liqidns magis ad albedinem acced j vibicis iam abeunxis color. P Llidum color*m nulli non gnoscunt,prae cimus in his, qui timent, Albus est,quem in si te, & in ma0u bene valentis, &pulatirae taminae spectabiis; refert ebur,&mis parte quam
νnguem appellanti tot jgitur fere sunt colotas nostratium,qui si naturales siox, & stabiles, is certas pati ones portendere selent, de quiluis aliquid disamus. . . . . l- α ibu itaque inest fuscus colochi m*lantantia ρdusta pr*diti sunt, frigidi ,st sicci, aereio. quakςtiam ximidi,&auari,&propter hoc inuidi, idς0 maledici, implacidi igitur,
ibφω 'giastigidisqnt, non bς speranια,&animo abiecti,ςadem extam ratione Voxaces, &ηρ - u di,fiigidi ςnjmest appeterς, plusquami poquere possit ut plurimΠm Uar caliduhabe t, quod facit stomachi satorem debiliorem Hlus naturalem humotam caloria pa-Fusim hulqm absumpnt; & proptςr multos flatus ab impo em pallare, M debili generatos, ijdςςrunt libidinosi, & gar rhli,cum dicereineipiunt, quamuis prius Harpocrate viderenxur magis yacpi,& eling*ς , habent eri m g sciles furac & pii longos, subtiles t*mςn, nigros in cruribus. Et quoniam fiigid*m, & siccum terram rςkxt,haec autςn, si bilis est, et igi ur0bstina i ςrunt, ac durae ceruici'quexuli, moriosi, Gexςxum acri ins io praediti, aciscientias naxi, ac speculationes praecipue. stabiles im sunt, sicientia vero potius, ait Aristo eles,qhietem quam motuni significat;quales igitur sunt, & secundum irascibilem, &concupiscibilςm potentiam distum est,quae men omnia loco proprio in contemplatim Cinericius color nascitur ex pituita pauca,quae melischbliae adiuncta est,ut aqua te sis mih mixta fuscedinςim facere solet,liumidiores igitur hi sunt,quam praedicti , quarς magi appi ad credρndum, Asilius ist*r persuaderi se sinunt, de aptiores sunt, qui decipiantur, Hon qm igitur non ad modum sunt appexente ,sed ad parendum para; siquidem faci-
. lecredunt,& alijs deferunt; ex aqua autem ac terrasum sint compositi,qu ae duo elemen. Qxanaxa sui ix alij subsisterrimagis ut dicthmςst, parere, quam imperare sciunt. Quod si in potestate sint cotistituti, inyolerabiles uri, crudeles, ac feri existunt, principiorum enim ι seorum naturam referunt, graui ςni mellamenta in sublimi eleuata stare nequeunt; d violςnter inferna pellunt, & urgent,' molesta sunt illis a quibus sustitientur ;& quiae ta-lςs sunt,lenyeixam concipiunt, cum autem conceperint,diu retinent. ijdem auari ςtiam funy,alienorum rapyo emisi timore impediantur,quae non habent,cupiunt,quae habent, i rei 3ciunt,hoc enim proprium aquae es ivx in mari aspi itur,marini silve agitationibus,ra .las,&abipsti,paruolucro dediti,mendaces,rusticani γdiosi,obliuiosi praecipue cum aeta
fuis commodis nihil aliena curant, . I. εο
tui Puhiceum colo moeila epaticum; qui in facietabuerit,illum dixeris furiosum,dolo u, iracundum Maxm qualem Domitianum ,& Maximinum fins*ferunt; dehoxat enim a multo calore tari s prvinem crassum , melancholicum, horum quosdam vidimus
apud nos, audacissimoi crudel 3,nulli non infenses, ex ignea enisti ac terrea natura con- . flata cst horum temperie ,ignis, &calor audaciam manistrat, obstinatiotiem, & persicu ran iam terra, qua resum sub iures fiunt, ferri non sinsunt propter multam insolentiam , cum ver aduersa p*muntur se tuna dς erati, incons Maholes,animo fracti sunt, eadcmgς causa libidine inulta laborant, & quoniam calidi sunt bibaces agmodum istunt- I
44쪽
A calore autem habent terrae coniuncto, quae stabilis est, ut maxime sitit perspicaces eallidi, ingeniosi ;&qui in artibus, & scientijs possint magni euadere , si laborum . . edent patientiores : Qui prunarum referunt colorem, neque praed ietis meliores sunt, Igne instabiliores tamen, quoniam magis ad igneam naturam accedunt, quoniam igitur calidi, ideo sunt audaces, de propter id etiam rixosi, dc quoniam ignis est supereminere, ideo superbi, contumeliosi, de contentiosi existi int ι placidi tamen, de quic mitatemprima facie monstrent, di affectento, quamuis faciles in .iram ferantur , deleuissima de causa amiciti js renuntient, at qui flammei, praedictis, in omnibus similes sunt, nisi quod magis sunt instabiles, di magis iracundi, quique de manibus, de per odibus stare loco nequeant; creduli, irrisores, ambitiosi, dccuriosi, semet laudantes, extollentes, inconsiderati, de admodum mutabiles, qui leui de causa aifirm nt, quod negarant prius; videntur autem praecipue iuuenum mores referre 3 Roseus color, c
lidam ,α humidam denotat complexionem, sanguineam igitur,ad aerisque ac dii na, turam. Qui tales sunt bona indole, praediti existunt,placidi igitur, acciviles admodum, dociles etiam, veraces, urbani,laeti, de quamuis bonum habeant ingenium , non tamen adeo subtile est, ac exactum, quale est eorum, qui naturalem melancholiam in Hiicum,plexione praedominantem nacti sunt, i de quibus meminit Aristoteles prim trigesima, prima problematum. Quonia autem ut dictum est aer omnes licisse rec it impressiones, ac formas, homines tales ino facile disciplims recipiunt, eas tamen disci hereti noni, sto Se quoniam aer omnibus adhaeret, de omnia replet, propter hoc omnino sed stiri biles, . eademque de causa facile alterantur, turbamurque, subito tamen redeunt, vexsatile enim, ac varium nacti sunt ingenium Mellino colore praediti, bilem cum sanguine muc, o
tam accedente tamen aliqua parte pituitae sortiti sunt, quare&horum mores, hos omnes humores,atque elementa referunt;caloris igitur erunt paulo plusquam temperati, facile ames,iles, aut ad iram,aut ad defideriuiiuneque adeo tardilut videtur Ponae. Mare neque etiam valde iracundi, ut Polemoni; quoniam autem melaochesia nacturalis non abundat,non admodum scientin apti dicentur, depropter bilem, I S sangui- , nem nugaces erunt, dc cum suis nugis non adhibetur mens rascuntur, prompti erunt
4gitur ad dicteria,& libenter alijs obloquentur,rioni, atque irrident libenter, gc itota 1 die ociosi di, his, modo illis, amicis etiam, & propinquis detrahunt .ventri , ac veneri dedit liberales tamen, potius quam auari, de propter bilem qui laudari cupiant,& propter sanguinem libenter cum alijs mmeant, de sodalitia colant, quamuis plerunq;
sodalibus detrahant, his committenda nonsuot secrepa, neque enim tacere nouerunt,
quod accidit omnibus garrulis, di nugacibus, tales autem sunt instabiles, etiam existunt, de paruorum honorum cupidi, qui scilicet volsint credi, quod res omnei sciant, de M'. SI quod illis multa fides haberi debeat, ex his nonnullisunt adulatores, anguine, &pituita, illosinclinante, ut facile alienos induant, aut simulent mores .i Quod si.Mellinus color magis ad flauitiem, quam ad candorem, aut ruborem declinarit eos hominesprobabiliter iracundiores dixeris,calidiores, de ambjtiosioreos; si vero ma- o gis ruborem participabunt, ad sanguinemq.magis accedenx oquastores erunt benigni
res tamen, & magis placidi de ad sodalitates parati. Qui liuidum habent cytis, de faciei colorem , pituita, de melanehesia temperati existunt,timidam, inuidam, de m liguam
iraturam, hic color designat citi . I ibit as
Quos peruersos, de improbos ait ex Aristotcla Porta., ego hos c derem minum vale rememoria, pituita enim recipit impressiones retinet autem ater humor,&propter hoc .M, etiam non ineptos speculationibus,oporter enim intelligentem phantasmata speculati a , quae suggerit memoria;viro stamen doloso &sibi tantum utile.,&minime omnium ad amorem,aut ad ambitionem propensos existimarem .i i I
45쪽
2 Qui pallido sunt ore, ex pituita & eauabilecu melaneboliaconiumsta suam sortiti sut
comini temperiem,timidiqierunt,& cogitabundisiimentes enim pallescunt,&quonia, tales,multa animo agitant,neque unquam in eadem persistuntdeterminatione, &pa ica perficiunt, acerbi etiam,ac moros, auari,vel alienorum auidi,&fures potius, quam . raptores, aut latrones. Nam meticulosa illorum natura non patitur, ut latrocinium, violentia exerceant, cum autem adliuorem illoruni color magis accesserit, uberiorque fueritater humor,tunc dolosi erunt, voluptatibus immoderatedediti, ventris,&veneris serui, maligni, ingrati,inuidi,acerbi,qui iram, di stomachum nunquam deponant, Mu. his,quos semel exunx, nunquam perfecite ingratiam redeant;Simul atores, ac dissim
atores pro ut sibi ratio postulare videtur,talem dicunt fuisse Vatinium,& Salustium, ieiunum ex interfectoribus lauris Cassium,amplius&Catilinam,quem ingenio malo suis, se aiunt,intestinarum discordiarum, ciuilisquecaedis appetentem , rerum alienarum miridum,suarum profusum, neque Attilam, quem flagellum Dei dixere, neque Aetiolinum maxime impium,ac crudelem Tyrannum ab hoc colore abhorruisse ferunt,non quod naturaIiter talis esset,nam pulchra, & liberali facie fuisse in iuuentute scribunt, sed ex habi-, tu sero, crudeli, & tyrannico jnanima contracto conuersa est in pallorem foedum facies, ct in terribilem,ac minacem quendam rictum, sic ergo qui pallenti naturaliter sunt facita macra insuper, &liuida ;&continue terram tuentur, raro,ac vix loquuntur, doloso ani itio praeditierunt, inuido, & maligno. At sta causa externa, ut propter studia, aut aegritu dinem talis contracta fuerit facies, hoc casu non adeo male erit sentiendum. At si color valde albus fuerit in faeie secundum naturam, & non ex morbo, aut externa causa, & cst hoc colore non desit succus,&caro,bos ad foeminas reseras,timidi igitur erunt, &maxi, 'i mesceminis similes,&cum talassint, dices multo humoremn pro abundare, ingς, nio igitur crassopraeditos, & rudi,aptos ad eoncubitus, non quod ualde stimulentur, sed quod facile ferant, neque valde a mul ta laedantur venere, admodumque molles etiam, si quidem sceminam reserunt,& quoniam molles,ideo misericordes, & propter eandem causam Inertes, & ignavos,simplices; & qui seca te decipi Possint,parcos, mansuetos, vidiles appellabis,nullis cientiae,artiue naturaliter deditos. Tales igitur ex coloribus poteri mus probabiliter dicere homines, horum omnium rationes,& causas exactius infraexpediemus Notandum tamen est,quod colox omnium signorum, quae stabilia , & frina .so Putantur,minime certus est,nam colores,quamuis naturales sint,facile alterantur ah op positi&que etiam causis possunt isdem prouenire;uidemus enim frigore digitos,& carra nigrescere,ac luridam fieri calore solis etiam eandem suscipere passionem intuemur, . eadem causa oppositos quoque parere solet,nam lintea videmus sole candestem,lio mi
, , num hero faciem nigrescere. Qirare non admodum coloribus propter has causas fiden- Σὸ dum est; plius nequeuolores solos oportet spectare,sed etiam alia signa, si quidem
lor quandoque ostendet hominem esse talis temperaturae, uel timidum, d malignum, sed Μ te altera dfam um, stolas quadrata, dc nasus magnus, obtusus, &rotundus, i dem magnanimum,fortem,liberalem, significatant. Vt autem dictum est signa haec sola quandam inclinationem denotant,nu It m tamen necessitatem inferunt. in nostra enim Ao manu postum est has ureditiones,siae nclinationes sequi, aut nosmetipsos ad opposit a ' trad9ceresperatione unde oppositi nobis mores efficiantur ac naturalia figna demor strent. Coeterum, cum longam b*nc disressionem tandei absoluerimus, ad Aristote hs tum exponendum redeamus,
46쪽
mano corpore nati fieri,&hi significant aliquid ri ergo qui In eo me sunt colores alia quid significant, probatque maiorem, quoniam albus color cum rubore,&cutis leni- :tate ignificat bonam indolem; Acutus vero hominem calidum, sanguinea temper tura praeditum, nempe in quo sanguis subtilis,&floridus praedominatur; qui ad natur leni accedit bilem suavem,&saporem accli rati cinnamomi referetem;cui sicut saccha- . .m i accidat exuri a nimio calore,eficitur amara.Videtur aute Aristoteles liqs duos asini pisse colores tanqua eos, qui frequeter in hominibus quinti & sexti climatis reperiuntqI, , si in septem climat adiuidamus partem terrae habitatam tolim fiebat albus color tem' tperiem magis ad frigiditatem, acutus, hoc est rubeus, aut purpureus magis ad caliditatexo inclinare indicat. Albus pituitam dominar purpureus subtilem, floridum, α vegetu SD sguinem superare docet, qui duo humores in nobis sunt praecipui, alij vero duo putigsa quodammodo excrementa, & ex necessitate materiae adesse in corpore videntur, qUM quod per se intendantur,accidit tamen ut ijsdem humoribus bila,c melancholi ,eti m. calor naturalis,&anima ad quam plurima utatur,non tamen primo, neque enim ςηbile, aut melancholia primo,& simpliciter quoad partes similases nutritur homo, sed magis ex sanguine, & pituita. Quod igitur albus color persi non significet bonam indolem rami pradictum est,sed si cum rubore iunctus fuerit,ita ut roseus quidam fiat color, & caro, mi ue cutis sit lenis, de mollis,tunc illum hominem bona indole praeditum dicemus, qst autu indoles hominis naturalis quaedam propςnsio,siue instinctus,potentia, di habilit 3 m-lao moda ad fundi iones,& humanas operationes certo modo obeundas. Bona vero indoles, quae est ad laudabiles ac iones, virtutesque.Mala quae ad damnabiles destinata apparet Triplex est bona indoles ad scientias,ad virtutes, d artes, &quae simpliciter bon est, ιυ. ad omnes hos laudabiles habitus aeque se habet, similiter triplex mala ad peruersas opi-hiones,&cognitjones, atque ad ipsam ignorantiam,sed eam, quam dicunt prauae dispositioni ad vitia,&ad inertiam,sive ad m4lab&turp saries homjnem inclinat; Item tinbonae dum malae indolis tresgradus, primus quem ratione,ac constretudine vincas,secun et dus,qui vix & cum multo labore superatur, tertium aiunt insuperabilem esses, qui qRai uis expellas furca tamen usque recurrit; & mala pertumst laridem fastidia victrix.. Sςd
s' Qui acuto praediti sunt colore,hoc est fiammeo, vel rubro illis multus adest singuis, di subtilis;ergo&calidi erunt,&xemperaturae sanguineae,cumbjle subdominante Hisper . syllogismum amiectamus, quae sequuntur; Erunt celere igitur, & vehementes in operationibus suis, etiam iracundi existent, placabiles t mςp cito, propter sanguinis benignitatem Qui si lenem, S delicatam habeant cutim, ad 0lescentes sint, bona indole praedit erunt ad scientias, virtutes,artesue percipiendasapti Q Ndigilux colores naxi sint inli ni,no corpore significate aliquid ex his est manifestum. I U-t :
Pili irem molles quidem timidum,duri autem fortem. Hoc autem ρομ vasiptum eis ex omnitus animalisus. timidissimus enament ceruus, lepus, oui ,
tum mollissimum habent frasimus autem leo, aper, o pilum durissimum habent. EHaumn tu ambus hoc idem uidere. uniuersaliter enim quae unque quidem habent durampennam ,frtes eqv cunque autem molle timidae et particulariter eukος 'ut em mere in coturnicibus, is in Passis .isi .
. Quod per pilos non minus, quam per colores liceat Physiognomietarς, Rui odor die, cet, videtur autem pilus aliquomodo inter partes corporis mile censeri . tias ali non sentiam pili ornamentum tamen, ri utilitatem commi, afferunt, xtui sumis
cilijs , di palpebris manifestim app ietes, quod si pili aliquid portenduntimato
47쪽
3 et In physiogia . Ari stotelis
magispartes sentientes, & praefurtim necessarie ad vitam,erunt significatrices passionum
- Est pilus eorpus tenue, & siccum ex halitu fumido fabricatum, proprer internu calossi i tuta illuni exsiccantem, per poros cutis extrusum in longu m extensum. Effectus igitur est caloris naturalis,quare & eius vires potest referre, quoniam eleuatur ab humore vi-iseoso, quo nutriri corpuscontingit eiusque propago est,aliquando etiam eius, quo nutri rmur ualitates indicabit,quare &temperiem,nutrimentum enitia concoctum, & assimi latum est idem actucum eo,quod debet nutriri,ergo tum ratione cauis materialis, tu in ratione cauis efficientis potest significare aliquid de corporis qualitatibus, in quo reperitu rotunditatem habet pilus,a poris cutis, a cui vela materia ex qua color duritie,& ionicillitie,qualis enim in brutis, ferε est cutis,talis etiam piloru coloriergo a cute, a calore, de materia,quod sit longus,breuis, multus,paucus, pladus, vel crispus, rectus mollis, aut Gntrarie dispositus , aut omnino nullus habet, propter enim cutem crassiorem in volata, manuum, & pedum non fiunt pili, propter eandem latiorem, & rariorem non fiunt in mento, & labris mulierum. Cum autem multae sint pilorum differentiae, quattuor solas nunc accipit Aristoteles, duritiem,mollitiem,multitudinem, & paucitatem , sic ergo arsuruentatur, pili sunt particulae vel additamenta corporis ue sed pili aliquid de moribus
animae indicant,ergo particulae corporis sunt aptae ad Mysiognonaiam, ergo & ex partibus licet Physiognomigare. Probatur maior inductione, si quidem pili molles significat 1 timidum, duri robustum,&audacem,quae sunt animi,&animalis qualitates, compositi stoscilicet ex anima, & corpore,pilos igitur indicare qualitates hominis ex his est inaniis, sum; Quod aute pili molles timiditatem indicent,dpcet Aristoteles. Supposita hac propositi one uniuersali,cui omni adest fgnum, uia reperitur in omnibus fortibus, & i nulli non sortibus,illi etiam inest sertitudo j sed pilorum mollities est signum tale,quod inest omnibus non sortibus, & nullis settib durities vero omnibus sertibus, & nullis nosortibus,ergo durities pilorum significat Hrtitudinem, & mollities timiditatem, quare, ei limi quo molliores pili eo dicemus timidius animal, & quo duriora, eo fortius, &audacius. Id Ψ posteriori confirmatur, Ceruus, lepus, &ouis sui animalia timidissimaciaec pilos hs quorum pili sunt molles, illa sunt timida animali ; rtismus leo, &ribis iis Aper, At terque durissimum habet pilum. Neque lum a quadrupedum natura mino- 3osee m. rem prbbat,sed etiam auium;nam Aquilae, & accipitres, & indici galli series sunt, de ii aves pennas habent duras pennae enim pilis respondend) ergo quorum pili duri, ea sunt
animallia sortia,Anseres vero, & auaculae quarum pennae sunt molles, eaedem etiam sunt timidissimae,ergo pili molles timiditatem,duri audaciam indicant. Causa autem propter
quam Mrtes, & audacestini illi hominest, & animalia quibus inest pilorum durities, &ςrassities in promptu est,si quidem robustum, Arte animas dicimus,l quod multo calo
re inundat,& cuius partes, membra,corpus, & nutrimentum est durum, solidum ,ac robustum, sensuis esussus, & fibros hs, Cum ergo pili, ac pennae praedictae multum calore arguant, & nutrimentum esse lentum, di viscosum,sanguinemque,ut dicebat Aristoteles,sbrosum,&perreum, de multus calor,&huiusmodi sanguis animali sonstituat robusta, o&aud iura,vtidem .iestatur,exmplo Taurorum, consequensen dicere, quod pilorum durities auda iam stadiget, atque ex opposito pilorum mollities frisiditatem sanguinis, ct aqvbstatem monstret, frigiditas in animo timore inducit,& in corpore torporem, acvit et cir debilitatem,quare quorum pili sunt molles;illi sun t debiles,ac timidi, frigesis enim prae- -i 1 sns ,eum caloris paueitate iuncta est,frigidi autem est c5stringere, pili igitur tenuesa, poti: asxpunt,quare cum subtiles sint,hac de causa molles etiam sunt,amplius paucitas cai lari noli probe excoqhit alimentum, existit igitur fere aquosum, quare molle, mollis enim est aquai quod ergo moller pili indicent debilitatem corporis, timorem anim , .
mpter quid ex his manifestum est. Simi
48쪽
Similiter autem st ingeneribus hominum hoc idem accidit. Picusque n- apud si emtrionem habitant,sertessunt, durorum pilorum: qui autem apud meridiem , umidi, o mollem pilum habent.
.ipddixit supra uni tersaliter,id signo ab hominibus desumpto ussit sonstrinare, M timethodo utitur,quam supra docuit in secundo capite, quaς ςst ut primum i ςperiamus ho- mini mines,in quibus clare adsit signum,quod passioneni animi mdic re fredimus,dςipde ad pilos fanimalia conuersi,videamus,in quibus eadsta ambo inessent, animi, scilicet passio, corporis sigilum, in quibus non ambo, sed utraque absint, item&an reperi tuy nro quo adsit alterum&non alterum, ut si animal sit, quod habeat magna eri*rςmi te ineque sit serte, pariter e contra reperiatur aliquod serie, cujus magog non sint e trema; sic igitur hoc loco facit,& cxim demonstrauerit in animalibus brutis simul esse piis lorum,duritiem, & audaciam,mollitiςm. & timorem, & cssi Don mςst Iimor, illi nςqμαν - .. pilorum moliatiem adesse, Nunc etiam ςx hominum differentis idem docet , Homine F septemtrionales sunt seri sidc durorum pilorum, meridionales timidi,&monium fl0xu, ι rima ergo quibus inest pilorqm durities, in sanest audaςia,qqihus mollities Illi adest timur β* res in-ptetrionales autem robusto esse, non eos qui sub polo habitant, sed Germano ,GNho i dicare Δarmata clarum est sa est quoniam per antiparistasim, propter externum fingus, &cr Uorom aerem,calpr In partibus Internis concentratust dcvinim magis e issit, quai Io valent Ior,& maior est. Alimentum praeterea excoctum magis lamorem, ac crassitiem si sequirit, quodeni M' xcoquitur, incras lux vi plurimum coebo siti incrassando v K Mcteor. qssare potenter per cutis poroseducitur halitus, cum illius proptere ininum .h us crassitiem pertarebi' uelit, crassus, durus, ac robustus remanet palus, 'Aeth p bu autem,quoniam propter externi calori magnitudi m internus euocatur & inigri ixa frigescunt,pauca ratim eleuatur,quare & pili pauci, quos cum LXterior lor torreat, crispi cxeunt, α nigri plerumve, & pauci, α molle , S: subii a pauci quopiam m xqriapaugassebtiles quoniam non valde excocta, dia ad laqueum, vel aereum accedens,n Dile . lquoniam subtiles,& te subtiles, quoniam cutis pors calore externo aliquantum toUε- tu ac constipantur inqIlibus lain partibus, dia in ali s dilatantur, & sic intorquentur, vii
i 3o tortos & crispos faciant pilos ; ut in his accidat,quod in pellibus ad agnem appositis Mez; . conspiceret In his aqtum locis, in quibui multuet est humor, & 1 e,lor, ut sub aequinocti lib. pullum sere est corpori membrum, praeter cap tis partem seperiorem,in qua sint jh ,niu: misenim propter calorem perti sinat pori, propten multum aqReum vaporem minima fuligo quae cum sit non concocta, quare neque viscosa & continuari non possit, ac propriuterminum capere,non fit pilus.
Pilositas autem quae e 7 circa mentrem loquacitare 1 Rat. hoc autem refertur ad genus auitam proprium enim avis erit eorumquηβnt cirς μνωθι ossa PAExcirca mentrem esia eorum autem quaesunt cir intellectum quacuas,li V Et a
εο 9d pili secundum qu litatem aliquid significant, doςuit; ivincetiam secundum m. qu 1 Iit Iem idem facere docet;agena de multitndinepilorum, & exponseqlienti patebit zz etiam quid eoxum paucitas puriedat. Dicit igitur quorum multisunt pili circa vienuem, 'i illi sunt garruli, dii loquaces;probatur,quoniam qui tale sunt referunt aves, quarum uta ri ter pilosui est , di hae sunt garrulae, ergo quorum venter pilosiisest , allis xl quac S; idc. garruli, ex auium similitudine igitur inferimus in homine garrulitatem , causa vexo propter quam pilosita 4 ventris garrulitatem indicetin auibus minoribu praetatam,haec sori ςst,qitoniam ubimulta pilositas ericitur;1bi est mediocris calor,¨tushumor tenuis. ex quo multu vapor elauaturimultaq.ffuligo es tenuis, vivismultus,sed his pii s exi
49쪽
illi timidi enim sunt omnesgari uti,&instabisses maxime,quod in auiculis clare apparet. . Quare inustum gitatis humoribus tenuibus,ascendunt etiam multi spiritus ad caput.& arteriam as peram, ad os, & linguam inde promptissime partes illa mouentur, qv r vox efficitur, & garrulitas. Qua propter si quisquaerat unde est,quod aues, ut lusciniae &- e hyrundines &quam plures aliae alite coitum adeo continenter cantent, cum vero ὀuis incubant lion canant. Hanc crederem causam posse assignari, dum auis , cuius humiduminaturale est tenuius,quam quadrupeduin, amore coitus accenditur,quod fit accedenteIad nos sese;calor in ea augetur,&tunc coiitingit humidum agitari,quare spiritus plures,& vapores,quam prius generantur ,&in spiritus mutati ad caput,ac prineipium motus , sensus feruntur,unde fit continens motus ille, quem cantum appellant. Adaucto autem io calore ac partibus tenuibus iam resolutis,fixoque in partibus solidis eodem,tunc ovis in cubant,neque amplius canundauiculae,probe reserentes eos,qui calida febri iam laborat . . . '&tune morosiores,ac ferociores fiunt,qua prius,exaueto calor exsiccitat in quibus au- . . daciae, dembrositatis consistit ratio praecipue aurem pilositas circa ventrem existensidat uti guere videtur,quoniam vεter est humorum incoctorum sede hi autem cum a calore ad tantur,si aqssei fuerint,nati sunt multos mouere flatus,&ina quales, naturaliter ad supra
riora tendentes. At quamuis vera seret haec propositio,non tamen ideo vera est opposita, nempe si pilosi circa ventrem sunt garruli,ergo non pilosi,non garruli, nam subla to anteu, cedente non necessario tollitur consequens; videmus tamen quod taeere ij sdem auibus ac -cidit,quie partem illam naturaliter, vel certo tempore pilis vacuam habent,ut gallinae csi 16' ouis incubant, partem eam pennis nudam habent, similiter lusciniae,hyrundines, & forte l quam plurimae aliae aues,quae tunc temporis silent, quod etiam coruo accidit, igitur qui- si hest venter pilose illi sunt garruli,&qui non sunt garruli, sed taciti glabrum habe-- hunt ventrem, quare & aliqui glabrum habentes erunt taeiturni. Mihi autem videtur tό- tam rationem Aristotelis, &plurimas huius scientiae inniti huic principio: Quod natura in ijsdem, vel similibus semper eodem modo,vel proportionato, vel sim ili operatur. Τ. . E . . Ast'id simpliciter verum non est,nam taminae plerunque pilosum ventrem non habet,
A.,z-At sceminis,quam plura alia nant garrulitatis,praeter hoc signae, .a ἡ re aut sane sceminis inest venter pilosus, & pilis pluribus abundant, quae loquaciores sunt Iiij sia aths. Hahent enim loquaeidres , de calidiores caeteris laminae a pube ad umbelicum usq; Danum. inineam pilorum, qui vel sunt flaui,vel nigri vel plani, vel crispi quae nigros, & crispos ha-- hentedeteris'& loquaciores, & in venerem proniores existunt Sed rursus pueri, ac puellae natura garruli sunt,attamen pilis omnino carent, simpliciter enim glabras habent partest 1ll s, imo impuberes, ulto loquaciore sunt, quam cum iam pubescunt, ac pilos emise-
hi pue syundum dest signum sed cgvsa signa cum iam adsit, ideo garruli sunt,multo enim Eumore abundant, & multo calore,unde neque tacere,neque stare loco possint. Procedente vero tenipore. & Hilare iam incipiente superare humidum 'aqueum Ηἐ-- RGuare quid fuligit summ& tenestre,pili tunc apparere incipiunt. Foemiixas vero, quae cirea V syrin id viseriorem: parte calidiores vicis habere testatur,: Hipp. &ratio suadet,nam deho, 'iossa Itam latioru di magis, quam vita patula habent, calidi enim est dilatare,quatenus y 9. agit Piltiatorem ventris inferioris,ubi humidum sedem habet, significant, eatenus lo- quaeitatem etiam mostrant are dummodo calor adsit, &hunior tenuis, etiam si pili propter ali piam aliam causam non aderunt, cui id eueniet, & illum garrulum dicemus. semper Pumsauteri pili,cirea pubem non adsunt,quoniam, ut dictum est, eorum hu-: midum mutamquidem est stnimisaqueum; ac subtile, dccutis laxa ;&aperta nimis; . An tandem dicemus pilosum ventrem loquacitatem quidem portendere; non tame id
i uixur,quod nis loquax uniremptio m habeat; novenies. loquacitas , pilouetaresimi causa,
50쪽
ὶ q a causa garrulitas abeadem plerunque pilositas citidi clitrem
t a x illis nolletna tibus,unde Physognomica signa dedurebantu aro vi erat, dii Carnis lactior hic stptimus fuerat. Quod aute caro inter . - ibri l Disse si Physiognum. fontra bl&iu Uzmmendae otiabatur. Quintiam caro siue dura sitam rei nollis, significaleertas animi passi es Vi G1ro igitur inter fonte, AVsiognoin din mei dasait se carnemsignificare pq t,quoniam si caro dura fuerie, Eoc est,tactui resito stens,npnflacida,nequestuet sed musculaia; αtotroia,' etiam significat bonum habit4di mu nempe naturalem corporis a uiuinem ad operation hoc est corpori robur,d sanitarem iliciaream ita tiles videntiu insensibiles, hoc est insensitivi, is a inepti ad exquisite gnosceliqum differetulassensibiliuiti paruas,causatest, quoniam cum sint se xatismi adiundum,duram nacti substantiain; dimite ab extermis patiuntur , & quinii Billuuiestpati dissicile igitur patiuntur a sensibilibus, & praecipue tactivis parum mo umruriiure igitur quorum caro est dura illorumcorpus robustum quidem est, sed ad eas acie sentienduin ι,& de sensibilibus iudicanduini ijdem sunt inepti: horum igitur aninius iussis est μ&ῖςtumquecognitiones,ad speculationem, & prudelitiani ineptiis. Cato igiatur dura duas qualitates designat, unam animi, ducta iterani corpo ni his inmani
,, Lenis autem ingemolum, di ha lim i ii i, Ir iati Actum inde euhedum,nim deletaldicenduin Cato est substantia similaris ni illior in animali proprio mino terminata ab initio generationis Stianguine menstruo iii a ID. atris a seminis victute fabricata,cti postpaeontinue ex sanguine instaurari,ia tamine, inater ossa,&cutem naturaliter constitutaJexsea mustulli, motus alisiastrumenta fabri eati sunt, hae utem de qua loquimurinusculorum caro est,& lion viseerunt ; 'Duriose ficitur,quando sanguis.multum Stici parterras,fibrosusque eri&sanus,&aptus concre
scere,quare duram fas it carnem . . P . . .l
3. I Lenis autemsere flaccidae,ilanguidaq B,&tinui cedens quando sanguis multa paraticipat aqualiunde similis est lacti asinino,inquo est pauca portiocaseosarsubstantia ut incolumbino saliguine. ζ Hunc morbosuin vocat A litoteles, quare si carodenis,flaoeida, tactui cedenMaquae dominium docet,aqueum autem omne humidum est, & omn humidus, facile in oma species vertitur de quod tale est non seruat diu susceptas. . Quarem stabile dicitur,Ergo euius caro est mollis,&flaccida situ iure dixeris instatilε A duc dcingeniosum, uphiam i enlosum dicimus, quisvi ila rerum Q as; is differentias apprehelidit, &subtiliter disternity& discurrit. Hoc autem est intelligere, idest pati,patiatam omnela principi ohumido n halutatibus existit, proprium enim humidi est,ut taciterile it mino terminetur,quare cuius caro mὀllis est,ae nata facillime pati, hic etiam aptus ad intelligendum,&ingeniosus est; dubitandum tamen est, an maior sit instabilitas, aut ingenium;&quod tales doctissimi neuadates, praeeipuEin stabilitati trubuend-ἰest,auhil enim, aut parum eorum quae infunduntur retinent, quare semper v euumorum ei tantalectus, Ion o scientes, di prudentes admodum fiunt. O. .
ῶ orpore, di ha risi extismitates potentes breaedideris. ειν pospoterat credere aliquis,omnes ingoniosos es Meues,cus dubitation4,responden quod β scilicet mes came molles: Mngeniosi nonsint liue declarat; excipiendo eos, qui robustum habent corpus , extremitates validio Hoc est inani de pedes robustos.