장음표시 사용
481쪽
simul exemplo suo mortales humanae imbecillitatis
admonuit, ne nimis pri senti felicitati cos derent, cum animaduerterent illum,cuius in bello Granatensi tam clara virtus extiterat, qui maximos in India exercitus fuderat,qui Campsonis Aegypti Imperatoris Opcs in fregerat, de debilitarat, qui multis Regibus fraenum in
iecerat,a paucis hominibus, neque moribus & institu tis patriae cultis . neque armis & militari disciplina ad decus eruditis, sed inermibus atque nudis,& non multum a beluarum immanium feritate distantibus occisum, & eorum pedibus pioculcatum, Eo,ut diximus. interfecto, nostri diffugiunt. Laurentius tamen Brittius, Ec Martinus Coelius mori in vestigio maluerunt, 'uam Almeidam insepultum deserere. Hi fugientes dei. magnis vocibus compellant. QiLina, inquiunt, rationem in Lusitania vestri Ducis, o viri immemores dignitatis dc ingrati, reddetisi Illum, qui vos tantis auxerat benefici js, in discrimen induxistis, inductum prindidistis, & nunc insepultum deseritis i Cum vero clamando nihil proficerent. in hostes conuersi sunt, eorumque multitudine circumfusi, lapidibus, dc iaculis, di fustibus oppressi conciderunt. Quinque & sexastin- serum nu- ta Lusitani in hac infausta & infelici pugna interfecti
sunt:in quibus erant Duces undecim,viri magnanimi, maximiique in rebus cogniti: qui cum per medias flammas, per pilas innumerabiles, per tela, per gladios sine v sormidinis significatione ruentes, maximum terrorem hostibus intulissent, & insignes victorias cotra innumerabiles hostes adepti fuissent,tunc a paucis homini b. inermibus atq; nudis interfecti, dc spoliati fuerunt. Creditu est illos, eo i sese insolentius in prospexis successibus extulissent, di victoria non moderat sed nimis interdum crudeliter usi fuissent, eas poenas diuino iudicio pertulisse Nostri se maximo cum labore i n scaphas receperς Georgius Barretus di Georgius
Nelius postquam hostes discedere cognoueriat, in ter ram egressi sunt, ut mortuos sepelirent: quos omnes
datos inuenere. Iunus non exequijs, sed lacry mis
482쪽
curatum fuit. Accidit hic acerbissimus casus Ralcia. Mart. Anno M. D X Naues inde prosectae, Olysippo, tacbri tonem incolumes pervencrc: cladisque nuncius insigne isto.
Regi moestitiam, & uniuersae nobilitati moerotem & luctum attulit. Quid interim dum haec omnia gesta Derebωνὶ sunt, Iacobo Lupio Siquetrae acciderit, est hoc loco re ph Iacobi serendum. Issoluerat Olysippone cum nauibus IV. Lupij SL quinto die April. anno salutis M. D. VIII. In insu quetrae. lam verti S. Laurentii peruenit I V. die August. quam
secundum eam partem,quae spectat ad Austrum, pera- grauit, &aliquot nautas, qui suetat incomitatu Ioannis Gomecii Abraei, reperit: a quibus intellexit. Abrae- um, ut dictum est,dolore & moerore contabuisse. Inde in Cochimum delatus est:&'ab Almeida adhuc enii imperium tenebat fuit honorifice & amanter exceptus. Almeida illi nauem unam cum sexaginta hominibus in supplementum exiguae illius clastis,attribuit.' Huius nauis erat Nauarchus Garsia SOusa. Cui j quin' Iuniviri r que nauibus in insulam, quam olim Taprobanam, P modo Zamatram appellant, peruenit. Eacsta quino dirim muco 'i ctiali circulo subiecta, & aureae Chersoneso ea parte, quae ad Austium pertinet, opposita. Patet in longitudinem miliaribus nongentis & LX. Latitudo velo illius no stipra C C. Sc X L passuum millia dilatatur. Ite gio est mira sertilitate praedita, regnisque multis distincta, vari jique nationibus, quae inter se moribus & institutis dissimillimo ritu dissident, frequentata. Quidam enim Mahumetis sectam sequuntur: quidam simulacris dediti sunt. Ali j adeo immanes & feri sunt,
ut humanis carnibus vescantur. Alii rursus moribus humanis excoluntur, & benignitatem prae se ferunt. Abundat ea insula plurimum auro ,. cuius gratia in
eam mercatores undique commeant. In eam insulam
delatus Siquetra, naues in portu regni, quod Pedit Pedit praappellant, constituit, di per Legatum pacem cum sisi regnμ- Pine firmauit. Idem secit in alia ciuitate , quae Iaccm nominatur, quae inde octoginta millia pas. Pacem opp. suum abera Inde Malacam, quae est in continen. Malacam Aa z tisce
483쪽
Siquelidae. ti septentriones versus, cuius explorandae causa misia
sus ab Emmanuele fuerat,traiecit. Ea est in aurea Chersoneso ad ostium numinis non valde magni sita. Erat autem tunc celeberrimum Oricia iis emporium: quatuo millibus passuum in longitudinem patebat, latitudine erat perangusta. Alboribus&variis fluctibus abundati frugibus, &rebus alijs ad victum pertinetibus,importatis utitur. Fluvio, qui mediam urbem interflui t, disti nguitur: utraque tamen urbis pars i nter se ponte coniungitur. Aedes & urbis moenia erant magnifice & eleganter extructa. Gens est colorata, &moribus atque vitae cultu ad humanitatem propensa. Lingua adeo suavis existimatur, ut omnes finitimae regiones, & insulae etiam, quae commercium cum ea ciuitate ullum habent, valde ad urbanitatem & elegatiam pertinere arbitrentur, linguam & orationem ciuitatis illius usurpare. Gens est vestitu & cultu lautissima: musicis oblectatur: in bello tamen est acris, ut quae facile pro decore & dignitate mortem oppetat. Pertinebat haec ciuitas olim ad regnum latissimum &opulentissimum. quod si am appellant. Rex enim Sia- mensi Regi parebat. At citin exportoriis ingentibus summas sibi opes comparauisset,& maiores quosdam diuitiarum magnitudine spiritus assumpsisset, a Sia- mensi Regi desecit. Hanc deinde libertatem partim armis, quibus Stamen si ferociter obsistebat, partim m neribus, quibus illius consiliarios, ut Regem a bello
deterrerent, detinebat.facile tuebatur. Rex erat Mahu- metanus, & Mahumeris etiam, ut nomen cum secta consentiret, appellabatur. Siquetra classem in portu collocauit. In Enchoris autem in eodem portu quatuor Sinarum naues sorte constiterant sinae ubi nostras
naues conspexere, siquetram adeunt, & cum illo sermonem humanissim E conserunt. Illorum autem humanitate dc urbanitate. Siquetra captus, familiaritatem cum illis libentissime contraxit, usque adeo, Gineorum naues ingressus , nullum officium amicitiae confirmandae neccilarium praetermitteret. Rex misit
484쪽
portorii ministros, qui perco utarentur, quae gens illa Maticensis esset, aut cuius rei gratia iter in eas oras suscepisset. si Regu ad CD quetra res rodit,se ex Occidentis Solis extremistcrmi- queiram nisa Rege clarissimo missum esse, ut cum eo rege, de nunci, cuius amplitudine multa perceperat,amicitiam firmaret. Confidere se illud amicitiae foedus utilissimum virique Regi suturum. Id ut signis intelligi potuit, fuit Regi, & illius patruo, qui regnum administrabat, longe gratissimum. Putabant enim valde ad Regij nomi-
nis amplitudinem pertinere,cum Regibus externis tato terrarum interuallo disiunctis societatem coire, non coque suum per Occidentis Solis regiones cum nonnulla sui decoris celebritate peruagata: & simul ex Lu-stanorum commercio Regis Malacensis opes amplifi catum iri confidebant. Itaque Rex ad Siquetram virosi primarios de suo comitatu misit, qui ei nomine illius, omnia fuerunt, quae ad commodum & dignitatem Emmanuelis pertinerent, large polliciti. Fuit deinde constitutum,ut siquetra urbem ingrederetur,Vt coram de pace cum rege commodius ageret. Fuit is a Rege cumultis amotis signis, & honorificis etiam ceremoniis de more gentis illius exceptus. Ibi cum de pace agere- tur,fuit ab utroque statutum, ut pacis codditione pςr: inter nuncios tractarentur. Pax denique fuit inter v Pucufaediutrumque facta, di lcnni iureiurando sancita, &do. inter Malamus confestim Roderico Araugio, qui Regis Emma censem ori uelis negotia erat in ea ciuitate gesturus, attributa. Lusitanos. Nostri igitur omni metu soluti, in urbe dispersi vaga Sinarum ad tantur. At Si nae cum nostrorum securitatem &con si Siquetram dentiam animaduertissent,siquetram admonuere, ne admoniiis. tantam fidem Malacensibus haberex. Gentem esse falsam atque fallacem, & fraudibus atque perfidiae sce- leribus astrictam. Simul atque nostros incautos, re nihil hostile suspicantes aspicerent, eqs omnes Oinpressuram. Boni Ducis ossicium esse, suorum salat i tem in vigila tia sua. non in alia fide sitam albitrari. Saracenos tantisper sdem retenturos , dum se nihil posse nostris nocere confiderent. Vbi vero sibi occa-
485쪽
sonem datam aliquid cum fraude gerendi viderent,
eam minime praetermissuros. Humanitatem esse laudabilem : nimiam in aliena terra considentiam vituperandam: maxim h vero cum hominibus ex fraudeci mendacio compositis fides adiungitur. His & lijs eiusmodi sermonibus Siquetram nauarchi Sinarum admonebant, ut insidias praecaueret. At is α. foederis Sacramento, & specie beneuolentiae, quam Malacentes praesisserebant, &postremo, quod natura id, quod felicem successum interturbare potest, non facile euenturum suspicamur, non modo Sinarum monita neglexit, verum multo confidentius &Lusitanos in urbe versari, & Mala censes in nauibus suis negotiati permisit. Interim vero mercatores partim ex insulis ad Austrum sitis, partim ex ea Indiae parte, quam Indus allust, Regem nostrorum formidune perterritum, ab eorum coniunctione distraxerunt. Dicebant enim, nosti os esse piratas cunctis nationibus infestissimos. Per simulationem vero probitatis fraudes machinari, oc illis ipsis, cnm quibus foedus micitiae feriebant, pestem di exitium moliri. Multas ciuitates euertisse, multis gentibus libertatem dc opes eripuisse, di illis, qui non permitterent arces in eorum ciuitatibus aedificare , crudele bellum intulisse.
Arcium veto aedificationem eo pertinere, Vt Iibertate primum omnes,qui eos admittebant, spoliarent: deinde bonis 'mnibus per summum scelus euerterent.. Nullam denique esse nationem vel tanta Ompia rapiendi cupiditate surentem, venam immanibus morisbus , dc institutis esseratam, quae esset cum Lusitanis auaritia & crudelitate conserenda. Non verbis, sed factis esse credendum. Inter togarct omnes mercatores
de illis malis,quae vel in india vel in Arabia atque Perside a Lusitanis gesta fuerant. Prudentis autem Principis esse,alienis malis admoneri, ne in similes calamitates incideret. Vnum autem periculi depellendi remedium esse, gentem, ante, quam maiores opes asseque- Ietur, opprimere . selo n. mque facultatem praetermis-
486쪽
missa meos lamentari. qui, quandiu licet, securitati
suae minime prospiciunt. Lusitanos esse admodum paucos, ct inermes, & imparatos atque foederis con- η fidentia in urbe, tanquam in patrio solo versari. Eos itaque de medio tolleret, ut paucorum internecione, reliquisaditum in eas oras intercluderet. His&eius- -
modi sermonibus Regem iuuenili temeritate praeci pitem, &in fraudibus enutritum, & religione an ἡ ω,Au siris maxime dissidentem , facillime a Lusitanis ab alienarunt. Huius autem consili j autho res praeci. 'pui fuere Nahod abeguea Cambat ensis, Ec Victimu- taraia Ioauentis,qui opibus, di potentia,& gratia apud
Malacenses, inter omnes, qui in ea ciuitate negotia- bantur,excellebant. Hi vero non oratione tantum, sed muneribus etiam Regis patruum , penes quem erat
totius regni moderatio silendaram appellabant eum, qui munus id gerebat in corruperunt, ut fidem da tam violaret, & Regem in eandem fraudem impelleret. At eorum consiliis vehementissime repugna bat Lassa mana, rerum maritimarum praefectus. Nul LasIamo tum enim grauius periculum intendi diccbat eo, pro 'dere quod ex violata fide communibus rebus immine Jeruandos et . DEVM enim, quem nihil lat ne posset, iusiu. ratis. randi neglecti, atque religionis violatae vindicem fo, re . Ad haec accedere fraudis atque mendaci j dedecus & turpitudinem , quo nullum detestabilius, ad 2 gis nomen macula sempiterna deformandum, e cogitari posset. Praeterea Lusitanos, se compertum habere, omnia quae gesserant,iure gessisse. Ab illis e aim tantum qui foedus fregerant, pinnas, Vt aequum erat, exegi Ge. Homines namque esse in fide tuenda constantissimos, & in perfidia vindicanda,&iustissimis poenis animo maximo repetendis acerrimos. Ita-i que praestare eos imitari, qui corum societate hostium ι iniurias facile propulsabant, quam eos. qui illatis iniu riis sibi ipsis causam iustissimae cladis afferebant. Haec Regis Mala Lassam anae sententia non potuit vito modo Regem censis perf dccxero iam scelere reuocate. Itaque statuit Si Dei dia.
487쪽
ram cum reliquis ducibus erimere. Quod ut commodius fieret, aedem maximam ex ligno prope ponte e tru Nit.&βcquetram ad conuiuium , quod in ea do
mo instruendum curauerar, inuitauit. Is Regis tam propensam in eum, ut apparebat, voluntatem non aspernatus cst. Erat tum Malacae Persis quaedam Mahu- metana, quae hospitium publice certa pecunia pr ab bat Apud eam diuersabatur tartor quidam Lusitanus, qui Persicam linguam probe nouerat. Is linguae communione in maximam mulielis familiarit te in ve nerat. Ea cum insidias indicio cuiusdam hominis si-hi valde familiaris percepi siet, per sartorem η Siquei-ra ppstulauit, ut eam ad colloquium scc reto admittς- ret. Vitam namque illius di dignitatem ρgi Sequetra monita mulieris irrisit. Illa velo curri idem iterum adique tertiua Siquetra contenderet di nihil proficeret, omni periculo contempto sariori insidias detexit. Is Siquetrae omne; a rationem sceleris,ut instituta erat,aperuit Ubi igitur dies conuiuiopisstituta venit,siquetra morbi simulatione periculum destinauit. Itaque cuhaec sceleris via minime processisset , aliam excogitarunt. Siquetra querebatur, quod aromata merces reliquae,quas in i ues, ut mercalpres reliqui faciebant, imponeret,iibi mi pime pretio tradereptur Rex merca- totum importunitate id se imprudente factum e ste cofirmabat. Se d turum operam .vt postridie equelle postulatis cumulate satis faseret, it tum que admonet, scaphas omnes piaesto ad littus haberet. Interim naues humiliores armis complere,dc arma ςibis varijs dc omni genere commeatus occultari iussit. Hominibus de
inde armatis, ut arma cultu atque veste mercatorum. contegeret, imperauit.Habitu igitur mercatorum,tanquam cibos venderςt,erant in Lusitanas naucs ingrcs
i uri, ut simul atque signum id autem fumo dandum
erat)in vi be sublatum conspiceient, Duces imparatos aggrederentur. Erat autem constitutum, ut signum n5 daretur,antcquam scaphae. Vt Onera acci peret in litto
Ic so lsisterent,ut simul di nauca exinanitas,&scaphas, in lit.
488쪽
in littore sine ulla sceleris suspicione costitutas adoriserentur. Postridie,qui se mercatores esse simulabant, cuani maduerterent scaphas omnes, praeter unam, ad ii tus accedere, ipsi nauigia sensim in naues dirigui. Sceleris Principes erant ijdem,qui fuerant consilii auth res. Ij cum nauium lateribus appropinquarent interrogarunt,an vellet vel fluctus,vel cibos emcro. Prctium, quod petebant, erat vilissimii. Nostri &cibolum, quibus indigebant, copia 5c pretii vilitate piovocati, ho- mines in naues admodum libcter admittunt. At Gar- Detectas det, si a riousa cum multo plures, quam par erat,in nauem ἰω. . suam ingressos animaduerteret, cos omnes abire ius- repupnantes armis ciecit. Deinde Fernandu Ma.
gallanum in scapha sua,qus sola cum reliquis ad littus missa non suerat, ad sique iram misit, qui eum admo- . neret, ne gentem perfida in naucm suam ingredi per mitteret. Conuiuii recordaretur, quod proximis illis diebus a Rege i nstructum morti seio veneno meiat si ' Vir in que iram eo iam tempore octo ex hostibus circunde. 'μμμο per ' derant, qui signum expectabat Ipse veto sella chorum ch οJGArb
ludo usque adeo intentus erat, ut Magallani oratione ludendi studium non intermitteret. Nautam tamen 2 unum enauis magistris, malum scandere, de e carcho sio scaphas speculari iussit, an iam mercibus onusis re- dirent. Magallanus ad Sousam Icdiit, ut illi opem erat enim paucis admodum stipatus afferret. At magister . e carchesio conspixit unum ex Malacensibus qui in prstoriam nauciar adi sti fuerant, a Sique irae te igOscam distringere, alterum vero ex aduerso oculis innuere, ne approperaret, nondum enim signum datum esse. Sequetra, & qui cu coludebant, sic erant assi xi ludo, ut non animaduerteret, se solos esse hostibus octo circumuentoS. Hic clim nautae carchesio maximis vocibus Siquetram, ut vitaret insidias capiti imminete , inclamaret, Siquetra sane pcrturbatus, arma poposcit:
accurrunt undiq; ij, qui relicti in naui suerunt: hostes Hostis fure inopina perculsi,in nauigia sua desiliunt. Idem teli ἔα qui, qui naues alia circumsistebant, effecerunt. Qui A ais enim
489쪽
enim ex improuiso nostros adoriri cogitabant, de signum expectabant, clim viderent nostros arma certa. tim corripere, sibi fuga consulendum existimarunt. Il- lis vero a nostra cla si e diuulsis, signum in urbe subla-Zσω - tum fuit. In nostros, qui in urbe vagabantur,acerbE 0- se receperunt. Franciscus Serranus, qui etiam in urbe versabatur, scapham nactus . cladem effugit. Siquetra Τ0Mirade consilium habuit. Fuere qui dicerent, iniuriam illam Maticenin esse protinus ulciscendam,&naues omnes, quae eranthm consura in portu,Sinarum nauibus exceptis, inflammandas, &mode non poterat. Multi namque fuerant ab hostibus interfecti: reliqui erant admodum pauci, didus scapha fuerant ab hostibus captae . Praeterea ratio ineunda videbatur, quemadmodum Araugius, & qui cum eo rant, aliqua pactione in libertatem vindicarentur At Bendara veritus, ne Sique ira portum subiret ad Ara gium peruenit cumque bono animo esse iussit, fidem,' Retis per que dedit . ei se vivo neminem nociturum. Rex cum nux ias ρο- Bendara deinde nuncium ad liquetram mittit, qui eugatio. admoneat, facinus illud imprudente se fuisse a perdi- tissimis hominibus admissum. Cuius quidem illos poe nas daturos esse: ut hostium igitur vindictam oculis osurparet, in urbem amicam di perhospitalem iniret. Se
Indum redi petiuit: duas in eo curtu naues hostiles cepit: e classet , autem sua nauem unam hominum penuria coactus rum clades. uitum est. Viginti tantum in Roderici Araugii domuincendit. Aliam autem nauem vadis allisam amisit. ira tamen, ut nullus eo naufragio periret. Sic tandem
490쪽
ad promontorium Cori peruenit. Ibi cum accepisset Almeida m,cuius ille partes sequutus fuerat,in Lusit niam prosectum esse, & Albuquercium Indiae. prouinciam moderari, metuens illius offfenfionem, in Lusitaniam nauigauit.
uictismi, virtute ct austicitaestis,
Lbuqucrcius cu statueret Armuziu petere, classem viginti trium naui si instruxit, in quibus erant Lusitanorum duo millia, di aliquot praeterea auxiliares ex Indicis militib. asumpti. Cum vero Bati calam peruenisset, Timota pirata, qui tunc Emma, nuelis imperium sequebatur. oc in parua quadam in sula Onori obiecta con si flebat, ad Albu quercium se contulit, eumque incepto deterruit.vehementer namque se Ducis iapientissimi conssilium admirati dixit, qui longinqua bella cum maiore periculo , & minore fructu sumere, quam piopinqua cum mulio