장음표시 사용
491쪽
maiore laboris praemio suscipere mallet. Prsterea non esse sapientis, hostem a tergo potetem impunitum re linquere, cui liberii esset, in Lusitanos illius ope destitutos inuadere. Goam dc propter insulae situm,& vibis opulcntiam, dc regionis vicinitatem, Jc hostis audaciae sic illi prius expugnadam , quam aliquid aliud moliretur. Admonuit praeterea illum de besti apparatu, viquem Zabaimdalcamus, Goepi inceps dc dominus totis viribus incumbebat. Viginti enim naues maximas aedificabat, oc naues etiam lonoas ornabat: mille Tut-cas,actes in bello viros. stipendiis alebat, de alios praeterea milites pei mulios mercede coducebat eo animo, Vt nostros aggrederetur, dc imparatos opprimeret Nihil igitur vel ad salutem prouidentius, vel ad diguitatem praeclarius cogitati posse, quam consilium hostis anteuertere, di antequam classis illa in altum deduc retur, ex improuiso Goam adoriri. Esse praeterca rei bene gerendae occasione diui ni tus oblatam. Nam Zabaimdalcamum post Zabali patris mortem, eo quod multi principes in continenti ab eo defecerat, esse bellis molest issimis implicatum, dc in continentem trai cisse.ut rebelles domaret. Ea autem de caussa coactum fuisse, maximam exercitus sui partem eo traducere,ut citius bellum conficeret. Opeia deinde suam Timota Bellum sis pollicitus suit,sibique nihil optabilius esse dixit,quam enseri vitam,si opus ita fuisset,pro Regis Emmanuelis dignitate profundere. Albia quercius hac oratione permotus,consilium habuit omnes Timoloecosilium comprobarunt. Albuquercius igitur,cum Goam oppugnare co ust: tu i sint, Timo iam praemisit, qui terra arcem Zabaimi, in oppido Zimac ora egregie munita, armisada iam- inuaderet. Ipse vero Goam petiuit. Vix autem classem eis expugna- in ora collocarat, cum Timota adjllum peruenit, detis. arcem esse iam a se funditus euersam, dc flammis ab-Timm clas sumptam exposuit. Classis autem Timotae erat xi ii i. si longarii nauium, armis. 6c tormentis,ci bellicis imanis suis descri- tionibus instructissima. Goa est insulae 5c urbis com- ita mune nomen .'Fluuiiis ingens in duas partes in mare innuen
492쪽
influentes diuisus, insulam eisicit. Ambitus illius millia passuum circiter viginti tria continet. Urbs erat cin a muris, dc munita turribus, & tormentis permultis atque vatiis instructa: aedes amplae. Caeli tempeii es. Ecegisiis amoenitas, portus securitas, multos mercatos inuitabat, ut libeter in ea domicilia collocaret. Emisorium erat valde frequens ic opulentum. Vigebantea armorum studia, multique milites , partim equites, partim pedites, Zabaimi stipendi j alebantur. Vestigiis namque patris insistens, omnes, quos in bello virtutis specimen praebuisse nouerat, ad se congiat is xberrimis alliciebat. Insula multo maiorem, quam pro illius magnitudine, hominum multitudinem susctentate potest. Est enim densis arboribus valde .ctiferis vestita, abundat variis frugibus, pecora innumerabilia nutrit, variaque alimenta prosundit. &aquas multas atque petennis habet. Templaritu Mahumetano erant maximis sumptibus aedificata, di prouetibus etiam, quibus sacerdotes aletentur, opulenta:
Nemini autem licebat in insulam ingredi, priusquamia aditu aliquo nomen suum,dc patris,& patriae scripture magistris in quinque locis, quibus in Insulam fatilior erat transmissio, constitutis, exponeret: qui e iam hominis colorem.& staturam,ic signa literis consgnabant. Accidit porro postquam insula id Lusitanorum potestatem peruenit, ut dum Lusitanus qui . dam domus altiora fundamenta iaceret, crucem ex ae. re factam reperiret: quod maximo argumento fuit. eam fuisse olim a Clitistianis habitatam. Albuque r-cius vero primum omnium Antonium Notognam,di Simonem Andradium , dc Simonem Martinum, quorum naues humiliores erant, & remis incitari. dc in vadis consistere poterant, praemisit,qui turrim qua dam, quae nostris damnum inferre poterat, oppugna rent. Iis autem Gcorsum Togazam, Hieronymum Teixeiram. Georgium Sylveiram , dc Ioannem Nonium , dc Galliam Sousam scaphis egregie munitis inuectos , comites adiunxit. Magistio autem classi sis
De turrium duarum e gnatione atque meu-dio.
493쪽
L1BER . . es uniuersae praecepit, ut fundum exploraret, divido ret, an maiores naues possent absque naufragi j periculo portum subire. Timone vero imperauit, ut alia tut- rim, in quaerant similiter de tormenta,&presidia mi- -
ad Menses Lega: ist. litum disposita, in continente non procul ab insula si- tam acriter impugnaret.Omnes impigie sibi commis- sum munus exequuntur: praesidia namque armis partim caesa, parti m in fugam contem. & turres captae citu censae sunt: dc magister renunciat, nullum esse a Vado periculum. In db A lbuquercii iussit ulterius piogressi,oppidum insulae, Pangi n nomine, fatis magnum, dc militum no exigua copia munitum inuadcrc parant. Hostes accurrunt,ut nostros aditu prohibcat. Eit ait ox praelium, hostes tandem fusi fugatique sunt, & oppidum coniectis facibus exustum. Postridie Albuque cius naues humiliores misit, quae se cum Norognaconiungerent. Maiores enim naues propter malaciam substitere. Ipseque in triremem , cui praeerat Iacobus Fernandus Aegiensis, ingressus est. Ibi Saraceni quida ad illum supplices adeunt, se Cambaienses esse diciat, dc Goam rei gerendae gratia conuenisse. & Melichia-zij foedere contineri: orare dc obsecrare, ut foederatos atque supplices insta fide de benignitate conseruaret. Eos Albuquercius in fidem recepit. Quaerit ab illis deinde,quo in statu ciuitas ipsa sit. Narrant illi, maximu esse metum ciuibus iniectum. Scditiones ctiam inter Principes excitari: Multos namque propter exiguum militum numerum deditionem facere vel te: tuo sdam vero illis, qui hoc animo est ent, acriter aduersari. Ad resistendum porro neque consilium, ncque mentem in alterutra parte con si stere. Albuquercius ne vi propius illata, eos, qui dissidebant, inter se conuenirec geret, dc simul, ut vi be citius in potestatem redacta, liberior ad reliqua, quae animo designarat, exequendarclinqueretur, eosdem Saracenos Legatos ad ciui talis Principes mittendos esse duxit. Legationis sententia haec erat. Se non ut exitium Goentibus impori
ret , sed ut eos a dominatu durissimo ad imperium
494쪽
multo clementius adduceret, eo classem appulisse. Si in deditionem redigi vellent, se omnium libertatem tuendam suscipere, de ut suis legibus, di ea religione, qua a pueris imbuti sucrant, vitam instituerent, si Christianam sequi noliciat, facile permissurum: oc tertiam praeterea partem tributorum, quam Zabaimo pendebant, remisurum, ea tamen lege, ut milites il- lius potestati traderentur, ut de eis quod optimum il- li videretur, statueret. Cives conditiones accipiunt. Aliqui tamen cum aliquot militibus aufugciunt. Rebus ad hunc modum constitutis, se ructiti die, qui
fuit XVI. Februari j, Anno salutis M. D. X Albi coae dedi
quercius in urbem ingressus est. Vibis, di arcis, dc munitionum omnium, dc armamentorum possessionem nomine Regis Emmanuelis occupauit, fidem que a ciuibus accepit, eos fore semper imperio Em manuelis obsequentes, neque ab illius unquam fide discessuros. Erant in moenibus 5c armamentis qua. Mira bessica, draginta ingentia tormenta ex aere facta, e minori rum in stra bus incredibilis multitudo, maxima pilarum , dctor- mentorum mentarii pulueris vis , dc reliquarum munitionum YMGorre tanta copia, ut admirationem commoueret. Erant Ieraa. iiii statione nauali naues maximae quadraginta , celoces sedecim, dc longae praeterea naues quam plurimae. Erat praeterea in Zabaimi stabulis non medio. cris equorum, qui fuerant e Perside dc ex Arabia aduecti, numerus. Ad has commoditates accedebat vari us dc multiplex commeatus. Albu quercius ne urbs
iantae celcbritatis parum firmo praesidio muniretur, G. . 2 in ca hyemare constituit. In locis, quibus aditus in 'urbem patebat, praesidia disposuit: urbis custodiam Antonio Norognae , arcis praefecturam Gai pari patuae commisit: regiae facultatis procurationem Francisco Coruineio tradidit. Magistratus deinde. qui annonae, qui aedibus, dc vijs praeessent, qui communi consilio res ad victum publicum necessarias administrarent, delegit, ordincmque ciuilem singulati temperatione constituit. daracenos, ct alios,qui
495쪽
portoriis de vectigalibus aliunde importatis praesus
rant, minime sic enim triri potis ratio flagitabat muneribus priuandos esse duxit. Promissa cumulate prin stitit, dc ut omnium in se popularium animos allic ret, operam strenue nauauit. Mulieres dc virgines,
quae in Zabat mi aedibus . in quibus ipse habitabat,asse uabantur, ab omni petulantia militari custodi A dili-lbuquercij getissime iussit. Legatum deinde ad Narsingae Regem
ad Narsim mittere instituit: & Regem etiam Uenga porensem, guessem Re- qui Narsingae Regi parebat, per cuius regnum Lega-gem Leg tus iter factivus erativi ad suas partes alliceret, operam trio. dandam esse statuit. Legatus suit Gaspar Chanoca, qui Bis agam urbem Nariingae maximam dc opulentissimam, totiusque regni metropolim, in qua Rex plerunque considet, peruenit: ubi fuit a Rege cum magnis honoribus acceptus Regis Armugientis familiares a Dque domesticos, qui in ea urbe negotiabantur, mune-lbaquercij ribus affectos dimisit. Ismaelis Persarum Regis Leg
ad Sophum tos. qui Goam, ut negotia magni ponderis cum Zabai-
Persarum motransigerent, eo nurnerant. humanitate summa
Regem Le- prosequutus est. Ad ipsam deinde Ismaelem legatio-
gatio. nem decreuit. Legatus appellabatur Rodericus Go- in ius Caruallosa, qui Armuzij a Coieataro, ne ad Ismaelem perueniret,veneno sublatus fuit.Vibem deinde muniuit: naues quae erant inchoatae, perfecit: vectigalia locauit. Timota redemptor extitit. Dum harer momm geruntur, res noua praeter opinionem incidens, Albi quorundam quercium. ne alijs curis omnino vacuus, Rem p. Opti- ab Albuquer me constitueret, impedivit. Nam quidam viri nobiles .rio ecfio. illi vehementer aduersari coeperunt, atq; primum illi- us actionibus obtrectare,ctaculum omnia facta, ilius irridere, de si de virtutis inuidia, siue in sita temeritate ec insania, nomen illius maledictis insectari. Deinde audacius, ne rem Lusitanam in summum discrimen inducercr. obtestari. Vrbem illam csse magnam, hostibusq; in numerabilibus circumfusam, neque posse tuc ab imminentibus periculis ulla ratione defendi. Hy me nullam opem aliunde propter aduersas tempesta-
496쪽
tim in gentis in nostros acet bissimum. Fidcin ciuium. qui se dediderant, fluxam, & neque sponte, sed metuta terroribus explesiam Si hostes hyeme. quod eis fa- cillimum foret. fluuium traiicerent. obsidione susti- neri non posse. Esse is itur urbe praesidio nudandam,
neq; propterullius ambitionem, omncs I ussitanorum
copias hostium immanitati prodendas. Ad hos cum ali i quida se aggregarem, di ibu quercij nomen apud
multitudinem deferrent, di publicum etiam testimonium sumerent, supra nongctos homines Luisitanos Albuquercio aduersarios& in sestos reddiderunt. His rimula Arebus coguitis, Albu quercius una nocte tumultus a u. thores capti, thores,ad clandestina colloquia in una domo coactos ac mox dia oppressit, ocincustodiam tradidit. Illi simulant se in misit. illius potestate futuros. Is cum eorum ope indigeret. ab eis fidem accepit.eorumq; erratis ignouit. At i quos tamen ex eis postea dimisit, ne ei grauiore molestiam manendo exhiberent,quam discedendo afferre potuissent. Alii contra sidem datam eum deseruerunt. Haec indigenas minime latebant, & exploratores omnia zai mihi Zabaimo per literas nunciabat. Interim Dynasta qui tum aduersusdam ex iis,qui rebus Lusitanis studebant, literis Albu- Albaqueussi quercium admonuit.exercitum ingentem a Zabaimo comparari: vicinos Principes ad auxilium accersiri: belliam, quod Zabaimus gerebat, aequabili compositione finiri: urbes eorum, qui in Lusitanos voluntate pro endebant,vastari. Albu quercius socijs ope asser- re conabatur, sed tanta erat hostium multitudo,ut frufira in eo labore & studium con sumeret. Id quod reliquum erat,summa vigilat in sacere nitebatur,ut hostea insule aditu prohiberet, & vibe tutaretur. sed ratio viriusq; muneris gerendi erat dissicilis & impedita. NaLusitani erant pauci, di magna eorum pars ab Albi quercio sermonibus eorum , qui discordias excitauerint, auersa Cives cum quibus pacem secerat, non suspecti tantiim,verum principem suum non obscuro studio repetentes: aditu. in insulam neque pauci, ne
497쪽
que dissiciles. Itaque eodem tempore erat Albuquerucio,vt dc suos in ossicio contineret, & Goensiti pio ditionem caueret. 5c hostium multitudini diuersis in locis resisteret, summa vigilantia laborandum. Aditus insulae primum fossa dc vallo muniuit, oc in ijs, quae potuit. praesidia disposuit: & duces, quorum virtuti confidebat, singulis praesidi js allignauit. Locus unus. qui erat magis,quam reliqui, munitus incolae Bena star in appellabant) erat oppositis illi parti cotinentis, quam iam Putatecamus, Zabaimi dux, castris occuparat. Vir nobilis, nomine Garsa Sousa, stationi illi fuerat ab Albu quercio praepositus. Is candidum vexilluab hostium castris sublatum conspicit. Quod clim cerneret. aliud similiter vexillum candidum tolli praece . . pit. Id erat signit securitatis, ei, qui Vellet propius accedere.Vir deinde ex colle qui hostium castra tegebat. in littus descendit. Illae vero sunt aestuarii atq; flumianis angustiae, ut sermo utrinq; ab i is, qui in utroq; lit tore constituti sunt, habeti facillime possit Is igitur Sousam voce magna compellcbat,seq; Lusitanum esse,& Ioannem Machiadum appellari dixit, dc unum ex exulibus illis,quos Capralis in Mel inde reliquerat. Inde prosectum, Dium peruenisse, dc sub Melichiastio stipendia fecisse. Maiore deinde congiario a Zabaio . Goae Dynasta, Zabaimi patre.conductum, sub illius signis militasse qui illi, cum cum Turcam existimarer,
militum praefecturam conccnerat,Scq, quamuis Tur cam esse si inularet, re vera,mente fc intima fide nunquam a C H RIS TI relig:one discessisse. Itaq; animo Christiano, id amore in patriam debito persuasum, codescendisse, ut Cluistianos admoneret, ut impendens omnibus discrimen declinarent. Zabaimum habere sub sonis supra quadraginta hominum tortium millia tam multisque tormentis . atq; bellicis instrumentis abundare, ut Lusitani illiusvim dc impetu diu minime sustinere possent. Quocirca se Christianos ho tari di admonere, ut antequam h Iems exitum intec-
498쪽
xluderet, ex insula discederet. Sousa homini gratias agit, dc rem omnem Albu quercio per nuncium expo- . nit. Albu quercius id hostium calliditate fieri suspica-
tus, quo terrorem nostris iniicerent, admonitionem contempsit, indignumque se prorsus existimavit, an-' te,quam experiretur,an Insulam tueri posset,ex ea d cedere. Pulat ecamus vero cum animum Albu querisci j obstinatum perspiceret, ut in aditum irrumperet. excogitauit. Itaque rates coniunxit.&ne ratibus noceri tormentis posset, stationem in fluminis ostio valuto &fossa validoque praesidio muniuit. Nostri cum
id animaduerterent, ut stationem hostium expugna- Iznt, sum mo opere contenderunt. Sed cum in eo fru-ura pugnarent, Albu quercium admouent, operam in stationis oppugnatione frustra consumi. Albu quercius eo secum equitum turmis contulit, dc hostium munitionem conspicatus,Ducibus praecepit,ut ab ea 0ppugnatione desisterent, ci in eo tantum industriam ponerent,ut hostea aditu prohiberent. Se namque confestim cum maioribus copiis adfuturum, MNorognam cum minoribus nauigijs in mare missuriam.ut sic demum statio facilius expugnaretur. Idemiciiquis Ducibus,quibus alios aditus tuendos assigna Iat, imperauit. In urbem reucrsus, dat operam continuo, ut parua quaedam nauigia, quibus Gocasses V- coria Ger ichantur, quae remis impelluntur Cotias autem ap flum nauicn- pcllabant in unum locum conueniant. At om lae,esam adnes Cottae crant ad Iosses clam transmissae, ut illis bses aue. opias in insulam maiore cum facilitate traiicerent. Id ubi rescitat Albuqueicius, eum, cuius id opera sa- Pulateramἐstum suerat . confestim occidi praecepit. Interim bo irruptis insita summa vi, ut in insulam penetrarent, contcn- Goan irrit ecbant. Sed nostri tam acri animo resistebant, ut Altera eius eos semper a conatu repellercnt. Tandem Pulate, dem irruptis amus cum desperaret, se die in Insulam tanta vir ω Losita .
tute defensam ingredi posse, nocte se id facilius rum Daviςffecturum existimauit. Nochcm pluviam di cali
ginosam, hyems enim instabat expcctauit, qua yb a nostia
499쪽
nostri tempestate& imbre praepediti, neque tormentis uti, neque omnibus locis occurrere possent. Cum igitur ea nox, quam optabat, aduena siet, quae fuit decimo septimo die Maij,Zus alarimum,uirit impigrum,
di in rebus bellicis administrandis intrepidum cum mille delectis hominibus ratibus in ut hi & Benast rinum petere iussit. Melichium vero CusForgium, qui
Coenii ckercitui prae crat, iussit alium aditu. Zanca- linum nomine. qui inde non piocul aberat, copi is, quas ad eam xc parauerat, aggredi. Secuna reliquis co- pijs,vicis subsidio occurreret, transmissurii. Tu falarimus quamuis & noctis silentio. Steropestatis opportunit te uteretur, noctios perpetuo vigilantes latere non potuit Hostes tamen cum essent tanto plures numero, di in nostros tcncbris di pluuiis impeditos, α' in quam primum parte accurrerent, non satis explicantes irruerent, di eode simul tempore utrunque aditu oppugnarunt, terra tandem occuparunt,&nostros ex
. stationibus expulerunt. Quod tamen non absq; summa armorum contentione fieri potuit : in qua aliquot utrinq; ceciderunt, in quibus Georgius Sousa fuit. His rebus ita gestis,i j, qui expulsi fuerant,cu aliis, qui aditus aliquos custodiebant, in urbe se receperunt.
p Gςm tum dixerat parum fideret, ut ciuitate eorum insi- dijs iam enim inter se depiod cnda ciuitate colura uerant liberaret,omnes iussit abire quibus sinu late eam curam dedit, ut Bena stari ni aditum armis tuerentur: seq; dixit illis opem confestim allaturum. Nec enim de omnibus poenas supiere poterat, & hostes intra muros versari periculosius exist imabat.quam cum omnibus in campo confligere. Idi continuo sese cum Pula-tecamo coniungunt. De mercatoribus tamen , qui remanserant eos cnim a quibus minus timebat,eiicere
prodi stri μ noluii)quaestionem habuit, & quendam Mirca rem ιβ im,ere nomine, opibus & existimatione Principem, cum mi nil nonnullis qui socii coniurationis extiterant, capitalio' ' supplicio auecit. Putatecamus vero in loco castra pin
500쪽
Inde crebras in urbe excursiones faciebat. A lbu quer-cius naues, quae in statione erant, per lacobum FcIna- dum Fatiam,vnrum fortissimum, incendere pras ipit. Sed incedium fuit continuo abii ostium multitudinelestinctum.Vrbis muri multis in partibus laborabant, coὰhrasi eas omnes Albu quercius stationibus firmare consti. α ζtuit. Octo stationcs muniuit,casque occo ducibus custo
diendas cum pratii dijs assgnauit Nauigium deinde in mare deduci iussit, ut Cochinati quam celerit me fieri Quis posset, nunciaret discrime, in quo ipse cum omnibus φάμι- m. Lusitanis versaretur. & Gcorgium Sylvium atque Hie μθ mise aronymum Teixe iram hierant ex illis, qui tu ibas con s si T. ita illius acta consciverant ad subsidium euocaret.
Quod illi siue odio Albu quercii imbuti, siue despo a Uehemenstione quadam salutis occupati facere neglexe iunt. Pu Goae urbis latecamus interim propius accedens, vi bcm summis ontanaum viribus oppugnabat: nostri summa etiam contentio iste resistebant. Antonius Notogna, in urbis parte, quae erat muris propemodum nudata magna nanque
is illius diruta fuerat) ex statione, cui praeerat, ho- ilium impctum egregie sustinebat. Cum vero hostes pertinacius instarent, ipse aperio ostio copias eduxit, stim pressione facta hostium impetum repressit. Verum cum sis recepisset, magnum periculum adluit. Za die fuit vibs tribas horis omnibus partibus acriter oppugnata, si naulto acrius d c sensa, ita ut cogeret ut Pulat ecam Iopias. ne plus damni acciperet, quam inferret, a muris abducere. Insequenti nocte in loco prope littus, in quod naues reficiendas subducere mos erat. sationem vallo muniuit, di in ea tormenta cum valido praesidio disposuit. Piima deinde luce urbem ea parte, quam Arius Sylvius tueritur, acerrime verberare, & omncs s mul vibis parvi oppugnare iussit. Sed hostes etiam ea die cum non mediocri damno repulsi sunt. Nostri tamen erant Lusitatisrum
iὸm eo tempore & laboribus, & vigili js, & vulneri. difficultates.