Hieronymi Osorii, Lusitani, ... De rebus; Emmanuelis, Lusitaniae regis inuictissimi, virtute e auspicio, annis sex ac viginti, domi forisque gestis, libri duodecim. ... Item Io. Matalii Metelli Sequani I.C. in eosdem libros praefatio, & commentarius

발행: 1597년

분량: 912페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

681쪽

inuassse, eaque diripuisse, & nonnullos aetati menses

interfecisse. Barriga. ut postremum eius agmen carperet accelerauit: al,quot cecidit,unum tantum cepit: reliqui se receperunt:quos Barriga propter suorum paucitatem insequi noluit. Ab Ataidio tamen per unum equitem, qui Vulneratus e pugna discesserat, supplemetum pollutauit. Araidius alios equites quinquaginta subsidio m4 sit. Dux eorum suit Georgius Mendegius 1iaidius .Xerisus cum mille & 6oo .cquitibus ut in nositos inuaderet festinauit Bartiga duplicem aciem in-uruxit. Primam aciem Georgio Mendegio Ataidio, bc Lusidua ycito Barrigae commisit ipse sibi secundam aciem Ic- aciei. tua uit. Idem Mauri foederati secerunt Xerisius Om, Xeris a. tes copias hoc ordine distribuerat. Agmen medium ries. tum equitibus leptingentis Abed et qui birius , ipsius Icrifij patruelis, agebat: sinistrum latus ipse tenuit: extrum alii duci, cui multum considebat, assignauit. 1cies media se continere non potuit, quin in prima Shostrorum aciem rueret,& cum multitudine supera. '. icheam circumuenit, ita, ut nostri in orbem pugnare . cogerentur. Lupus Barriga in eos, qui nostros circuietini, impetu dedit. At Mauri foederati duplice hostiu*ciem acri praesto sustinebant. Fuit magno temporis spatio acriter utrinq; dimicatum. Petrus interim Ba

fga Abed et qui birium medi j agminis ductore , equo Rhementius incitato infesta cuspide transfixit. Illo ibortuo, qui sub illius signo pugnabant,cedere incipiunt. Cum nostri acrius insisterent, eoS suderunt. Lupus Barriga cum illam acie fusam cerneret, in Xeti fit agmen incurrit: ex quo Xerquius Lentagogimus , Vir primarius, in Pelagium Rodcri cum fortiter dimica tem inuectus, eum ex equo deiecit: & cum illum straium interficere conaretur, Lupus B uriga,Vt ab immitenti caede Rodericum eriperet, in BentagogimuN equum incitauit. Jcillum hasta confodit. Sim iii ter cumrentagogi mi filius accurreret, ut patri subsidio esset, sitit ab eodem Barriga transfixus. Sic factum est, ut in TuHaG-

codem loco duobus hostibus occius, ciuem unum ab riixidai

682쪽

interitu Vindicaret. Hc es postremo in fuga corii palli sunt. Nostri eos longo lane spatio insequati, nomagnam caedem ediderunt. Hi uescnim equorum pernicitas eripuit. Supra centum tamen caesi fuerunt.

Ata id rus hoc succeitu Barrigae stimulatus, a quod gicatum fa inus moliri cupiebat:& Iacobi etiam Lupi i virtus, qua cum parui, admodum copi js ad Marochii portas excurrerat, eum sol itabat, ut in Marochium inuaderet. Duces isti tur Mautor si foederatos admonuit, ut certo dic in armis ellent: nain se statutu operam, Ut magnum decus cum no mediocri predasibi compararet. Quod autem animo destinabat, nemini aperire voluit. I upus Barriga ritat dii nomine

Duces Mauros. Vt parati cum armis essent, excitabat.

Cum vero intelligeret , Xerisium in Castello, quoa

Amagorem appellant. se tenere, ab Ataidio auxilium poposcit quo Xeri fium impalat uni opprimeret. δε-taidius nepotem suum Aluarum Mendegium Ceruatiam cum equitibus ducentis & quinquaginta peditibus, qui erant ferreis fistulis atq;. scorpionibus at mali. constim expedivit. Ceruaria octo itineribus factis. m. Ior se cum Barriga coniunxit, qui iam Mauroru copias cocuῆ, coegerat. Castes tum 'magor erat in arduo monte situm.& rupibus undique muniturn,& duobus ii uminibus, qui illum uti inq; allu bani inclusum Agri Castelli ipsius erant adeo late patcntes, Ut supra centum pagosa re bitu suo continerent. Nostri pio pe Castellum, lim am Sol in occasum piaecipit arct, castra posuertit. Equites e Castello egressi, cum foede latis MauIis manu in conserunt, eosque loco pellunt. Noliri

Mauris auxilium confestim afferunt, & hosi es sugerexerisy D- cogut. Postridie Castellum obsidione cingere decer-ga. nebat. Sed Barriga certior ic pente factus, Xeri fium profugist e, equum ruisus asce dir.& idem reliquos fa . . cere tu sitia que primui P vallum; quod Casle lucin-- geb z, Oppugnant. Hostes. qui relicti piaesidio foetat. summa vi resistunt. Nostri bis in ira vallum piae lium comm iacie,& bis ab hostibus repulsi sunt Poli remo ei uri

683쪽

ctini magnam impressionem facerent, irrumpunt, dc hostes caedunt, qui metu se praecipites e rupib ' ei jcie bandi quorum multi lacerati, multi acutis arborum ramis confixi. foede perierunt.Tanta vero rabic quidam.

dimicabant,ut, cum sibi moriendum esse viderent iasi enim se dedere volebant ne equi in manus 11 ostrorum venirent, eos e praeruptis rupibus exturbarciat.

Ferro bis centum caesi sunt, supra mille vero in ruina dilacerati :capti sunt oo. in ter quos Xeri fi j patruus extitit, Sc equi centum & 1 o. Priud a tanta fuit, ut tres dies fuerint in ea ab oppido in castra deportanda consum- Praeda opti. Victoria pro numero militum fuit insignis: pro victoria qua Lusitani gratias Deo summas egerunt,&consessi Lusit uno- publice sunt eam non humanis viribus, sed C H RΙ ruin ignis STI numine atque beneficio partam suisse. No mul-

iis post diebus Barriga te habenta sufi opibus adiutus, Castellum cepit,quod Algaballum appellabant, prae- MIyabulatamque no mediocrem fecit, & Ataidium literis ad- easse iop- monuit, ut aliud Castellum Algelum nominabant) pugnatio in quod se Xerisius post fugam contulerat, aqgrederetur. Ataidius copias,quas potuit, eduxit. & cum a Casello octo millibus passuum abessi l . vltra progredi noluit. di in urbem cum copijs suis regressiis est : quaiatione motus id fecerit, incertum est. Xeri fius Castelluin deseruerat. Cum vero intellexisset, Araidium pedem retulisse,& ipse in Castellum redi j t. Barriga deinde A aidii iussu specus in arduo di excello loco inter hilabhia rupes ingentes abditos, in quos hostium vis magna comuis

fluxerat, aggressus fuit : sed ab hostibus cum damno

repulsus est aliquot enim e nostris caess,& quidam etiam praecipites e rupibus eiecti sunt. interim Barriga a Mauris foederatis inuitatus. idem Castellum oppugnate constituit. Sed cum in itinere tumultum auribus a tiperet, multos ad se fugientes conspicatus est. Ii erant ex Mauris foederatis, quos hostes caedebant. Barrigaeos excepit, N. in hostes inuectus, illos in fugam compulit . ει duodecim passuum millibus insequutus est. Non procul aberat a Castello , quod petebat, sum N n multi,

684쪽

multi, illius ductu dc imperio neglecto. extra ordinε

furenter egressi in hostes ruunt. Hostes undique pro-zarrigae uolant,& eos circumueniunt. Barriga subsidio oecuria praelium rit praelium fuit periculosum, in quo tedecim equites aduersum. L usitani, dc non pauci Arabes e cijs interfecti sunt: ipseque Barriga ex equo deiectus, dc vulneratus in hostium manus peruenit. Suorum deinde praesidio, aut potius numinis diuini praesentia sic enim homines interpretabantur ex hostium manibus euasit, di ire equum hostis victoris, qui iam ceciderat, insiluit. Et sic ille cum suis male ab hostibus acceptus, in castra retuertitur. Postridie quamuis ex vulnere laboraret. i in Castellum inuadere statui in via magnas pr das egi

propius Castellum castra posuit. Ibi tres δies propter

vulnerum dolorem conquieuit. Illum ibi commorantem hostium multitudo ex improuiso adoriri consti- Farrige tuit. Barriga certamen minime detrectauit hostesque ictorιa. primo impetu in fugam coniecit: longius insidiarum metu insequi noluit .Postridie motis castris, tam prope Castellum tabernacula locari fecit, ut modicus tantum collis 6c exiguum flumen inter castra & Castellum interesset. Postridie acre praeli una commimum Mawrora fuit. At Mauri. qui sub Barriga militabant, montium SQ O.iW4- Principem,qui Castello opem afferebat, in iugo con nis calvimlpiciunt. Hoc metu pertu ibati, se confestim effusa su-

ιμ- ga proripiunt: soli Lusitani relicti sunt Barriga in angusto itinere hostium impetum acri animo sustinuit. Qui fugerant, cum hyems summa, & perfrigida tem, pestas esset.& tabernacula, in quae imbris vitandi gratia succederent, non haberent, obriguerunt. Gea enim est frigoris impatiens: dc erant etiam labore & rerum penuria consecti, ita, ut supra quingentos homines costet ea nocte frigore mortuos suille. Sic autem factum est, ut dum metu mortis castra, quibus seruari potuissent, turpissime deserunt, in mortem foedam cum insigni dedecore timiditatis incideret. Postridie Barriga ordine profectus, multos in agris palantes excepit, Acum

685쪽

eum undique multis in locis hostes in illum impetu

facerent, eos semper insigni virtute repulit. Sic copias in urbem, paucis hominibus, qui ordines deseruerant, amissis, incolumes reduxit. Ataidius interim eisdem curis anxius, Marochium petere statuebat. Barriga Maroebie-

Maurorum Principes Araidi j iussu ad societatem eiu i- se bellum.

dem facinoris incitarat. Petrus Sousa AZamoris praefectus fuit ab Ataidio similiter inuitatus, ut itineris,& laboris, & gloriae socius esse vellet. Is cum esset vir egregie fortis,& laudis pr*ter modum cupidus,se socium libenter ascripsit. In locum huic rei destinatum

omnes conueniant. sortia ducentos equites, Ataidius trecentos eduxerat. Dabidae praesectus cum sexcentis equitibus , Garabiae Dux cum equitibus mille, Xer quiae vero dux cum octingentis aduenerant. Ab eo loco,vigesimo secundo die mensis Aprilis, Anno M. D. x V. profecti sunt. Itinera singulari ordine faciebant,& non nisi explorato castra mouebant. Regio multis in locis est natura sertilis, di cultu nitida , & aquis irrigua, ita . ut oculos intuentium non mcdiocriter oblectaret. Tandem ad urbem accedunt. Consilio habito decretum suit, ut urbem ea porta, quae Fessensis appellatur , oppugnarent. Sed neque tormenta, neque machinas, neque munitiones, nec alia denique. quibus urbem maximam . & hominum multitudine refertam oppugnarent, ferebant. Nec in alium finem eo copias adduxisse putabantur, quam ut gloriari

possent, se usque ad Marocliij portas sine ullo impedimento copias adduxisse, ut ea audacia hostium animos frangerent, Mauritaniaeque debellandae facilitatem principibus Lusitanis ostenderent. Hostes sane iperturbati sunt. Credebant enim multo maiores copias subsequi. Ataidius copiarum suarum medium a gmen ducebat. Xerquienses dc Dabidenses sinistrum illius latus, dexterum vero Garabie ses claudebat. Sousa duas suis copijs acies instruxerat. Tum ipsi primu Arabes in urbis portas incursant. Hostes ea porta, quas

Fessensis appellatur,erumpunt. Illi multitudine, no-

686쪽

Halia pestii virtute superiores erant.Tam in cum hostes Innuis

riculosum merabiles influerent, dc recentes fessis succederent, no anceps stri in maximo periculo versabantur, dc aegre molem praelii sustinebant. Cidem ei mamus grauiter vulnera tus euasit. Lupus Barriga dum inter hostes incautius versaretur. fuit ex equo deiectus, ibiq; occisus suisset. ni Petrus Barriga illi opem attulisset. Aliqui utrinque ceciderunt. Praelium ita quatuor horis continuatum Gilpi tu fuit,ut victoria neutram in partem inclinaret. Ataidi' hauifer- tamen atque Sonsa cum animaduerterent, hostium

Matis ordi- exercitum subsidiis identidem submissis amplificari. uibuι. neq; paucos lassitudine debilitatos posse infiniis multitudini in proprio solo, pro moenibus, pro salute patriae, pro omnium vita fortissime dimicanti diu repa gnare copias sensina,& ordine minime confuso in fluminis, quod urbem praeterfluit angustum vadum subducere incipiunt. Cum tamen Vrgerentur, impetu sae pe in hostes conuersi, eos cedere cogebant:deinde eis, quo intenderant, exercitum paulatim deducebat. Uadum erat adeo angustum, ut non nisi bini,aut ad summum terni transire possent. Hostes interim multo a- crius instare. dc vehemetius urgere multo maiore impetu ferri coeperunt. Quod si a nostiis in eo periculo tumultuatum fuisset, maxima profecto clades accepta fuisset.SedAtaidius a Sousa postulauit,vr ipse in agmine primo curam eorum, qui vadum transibant, lusciperet, Sc eos in ripa rursus instrueret, ipse in postremo a omine hostes maximo cii labore sustinuit. Sie factitest ut omnes copiae traducerentur,e nostris multi vulnerati discederent, nemo tamen occideretur. Ex foederatis Mauris ad duodecim ceciderunt. Vt enim innostrorum conspectu suae Virtutis specimen egregium darent, in hostium cuspides irruebant. Traductis copiis. cum nostri iam a fluuio duobus millibus passuli abessent, do hostes indignissi me pateretur. nostros ausos fuisse , cum tam exigua manu ad urbis opulenti λ simae in qua imperi j domicilium collocatum fuerat. murin accedere, ut insignis ignominiae maculam delerent,

687쪽

terent, fluuium traiecere: quod facere non poteran .

cum nostri in ripa instructi consisterent. Ubi igitur iitos abesse conspexerunt, ipsi cum copiarum parte nostrorum vestigia persequuntur. Abi denses. & Garabieses, dc Xerquienses cum nonnullis Lusitanis in eos in petum ferunt, Sc breui certamine sundunt,fugantque, pducos occidunt: inter quos fuit Fessensis quidam dux, qui ferocius nostris minatus fuerat, Sacrius praelium inierat. Nostri modicis itineribus ita viam faciebant, ut commode in Arabum pagis, dc oppidis, di ciuitatibus diuersarentur,& multi undique ad eos cum muneribus commearent, & quasi maximam victoria. depti fuissent, illis dela selici reditu gratularentur: quamuis bellum maximo animo, non tamen sapien M-ie consilio suceptum fuisse videretur. MonsFariobius qyiginti passuum millibus Araila distat. Est autem cu 'herbidus dc amoenus, di arborum & nemorum Varie late distinctus, tum arduus&excelsus, & multis in locis natura munitus. In clivo montis, ea parte, qssa in Λrgilae conspectum prominet, erat ingens pagus, quemlubiliam appellabant. unde frequentes excursiones Mia/grum Argilensem fiebat, quot fruges&sata vasta- bant,& pr*das etiam cum captiuis frequenter abigebant. Ioannes Cou tignus Pagum euertere cupiebat: sid cum non tantas copias baberet, quantis erat opus,

opem ab Odoardo Menesio, qui Tingi praeerat, postu Expeditis lauit. Is secum illo coniunxit. Deinde cum prima luce in Aliab, ad radices montiS accederent, hostes illos conspicati, lienset. minimὸ perturbati sunt: imo sine ullo tumultu per

deuexum montis deducti, in nostros impetum fecerunt. Menesius una ex parte, in quam se sub monte ab iderat, Coti tignus e ripa fluminis,quam occasioni latentu insederat, in illos, qui iam in medium agmeituaserant, inuebi sunt. Illi cedunt, nostri montem subeunt. Hostes Jc multitudine, & locorum asperita-t 6c stationis valido sepimento freti, nostros in principio contemnebant. Qui tamen eos caedere non de

688쪽

L1BER

vallum irrumpunt, hostesque per aduersam portam in fugam effusam coniiciunt, oppidumque diripiunt

di in stam mant. Montem deinde peruagati, Vicos exurunt, pagos euertunt,tcmpla disturbant, edes perantiquas & aedificia diruunt, totique monti vastitatem dc inflammationem inferunt, & sic demum, re ex animi sententia gesta, reuoluntur. Hoc eodem anno Rex vertisse Emmanuel clim in animo haberet, Mauros hostes no in Mauri- minis Christiani sempiternos acriore bello vexare. tantam ar multis arcibus oram maritimam obsessam tenere st cis conden tuebat, ut undique hostibus immineret, dc Fesiense rectae caAla gnum facilius armis oppugnaret. Hac cupiditate cum

missa, eius teneretur alsidue, de hominibus Africae peritis quaer De succgbat,quem locum magis opportunum arci aedificand ssu infelici iudicarent. Illi fluuium Mam oram olim Subur appellatus ei l9 latum atque profundum , qui in Atlanticum mare per ostium , quod ArZila circiter centum passuum millia distat, influit, eam oportunitatem habere confirmant. Nam fluuii faucibus mon tem imminere, in cuius fastigio posset atx aedificari. commeatum Sc munitiones facillime in eum locum

subvehi , in fluuium propter aluei profunditatem .

maiores naues intrare posse dicunt, portum esse ii

tissimum. Locum praeterea ad inserendum bellum aptissimum : nam ab ostio fluminis Fessam non ita multis passuum millibus abesse. Rex misit, qui fit dum fluminis explorarent. Illi, qui missi fuerant, eorum 1ententiam,qui locum eximie laudarasit, comprobant , & fluuium maiorum nauium capacem esse dicunt. Rex igitur classem ducentarum nauium instruendam curauit. Exercitus octo millia hominum, praeter fabros & nautas, continebat. Classis praefect

Tam Antonio Norognae viro nobilii mo commisit. dc successorem illi Nonium Masea regnam, si is aliquo

casu sublatus fuisset, instituit. Multi viri nobiles in

ea classe fuerunt, quorum tamen pars magna luxu dc lasciuia diffluens, magis nobilitatis arrogantia tumebat, quam militatis disciplina patiebatur. Exercitus etiam

689쪽

etiam erat tyronum. Soluit classis Olysippone XIII. die mensis Iunii t vigesimo tertio mensis eiusdem ad ostium fluminis appulsa fuit.Tum Norogna Berrium cum nauigio, cui praeerat, misit, qui in fluuium intraret ex latere uno Petrum Bentesium cum longa naue. ex altero alium ducem nomine Carinum cum altera longa naue constituit. Hos Antonius Saldama sequi tus suit. Reliqui deinde duces ordine ut iussi fuerant. subierunt. Vbi eo ventum est, ubi arx aedificanda erat, locus rem acutius considerantibus minime placuit. Habito igitur consilio, locum alium delegerunt non Mutatuν ita procul a fluminis ostio disiunctum . quo naucSD arcis coucilius penctrare , & quae erant necessaria conveheredendae I

lossent, di ubi propter crebros fontes aquatio senapcrcni. icilis esset. Nec enim semper aquatio propter aestum maritimum , qui saltas aquas inducit, ex fluuio fieri poterat. In loco igitur, qui omnium iudicio commo issimus visus fui t arcem instituunt: atq; prim iam fos . sim altitudine decem pedum , & latitudine quinderim perducunt,qua, clim se aestus iacitaret, aquam admitterent. si vellent: dc si rursus vellent, eam eiicerent. Acies instructae locum piaeterea municbant, & castra ita posita suerunt, ut commode impetum hostili propulsaturae viderentur. Sed locus hoc incommodum, hebat,quod ei montis supercilium imminet et. Nee Oeli iutaim fastigium montis occupari poterat , quod lon- illusinist-gius a fluuio, quam oportebat,abcssiet:& locus, quem elegerant, erat altiori loco subiectiss. unde non miss-dibus tantum, verum & fixis ingentibus deuolutis ii omediocris pernicies afferri poterat. Praeterea, Vt admotiti tune a multis suerunt, hyeme cum fluuius imbribus auctus intumescit, super loca etiam . in quibus arx t trui coepit, effunditur: quod inuecti limi atque coe-hi reliquiae demonstrabant. Hostes loca superiora oc- Hostium

inparant,atque valido sepimento munierant, torme- in Lusita-usrequentia disposuerant, omnique missilium & pi nos moli l tum genere decertabant, nostrisq; graues molestias migra. inserebant. Rex Mequineatus cum tribus millibus e-

690쪽

quitum, & triginta millibus peditum aduenit. Rex deinde Fessensis cum multo maiore exeret tu eo venire maturauit. Ducebat autem supra centum hominum millia. Praelia interim non leuia fiebant Sed cum hostes bc loco.& multitudine superarent, superiores se Z ιβ ο per e praelio discedebant. Vno autem praelio e nostris rii Psile atque ducenti caesi sunt. Naues tamen nostrae cum mei, fluminis aditum liberum haberent,dc nostris subsidio, erant, Z castra hostium tormentis infesta faciebant. Nolles, ut naves Lusitanas aditu prohiberent, prope fluminis ollium stationem instituunt. quam fossa Mvallo in nrunt, firmaque multorum hominum in ea praesidia disponunt: undique tormentis naucs , qua intrare volebat, aut diis pant, aut ne ingredi auderent Norognae impediunt. Norogna ut hoc impedimentum vitaret, stratage' hoc excogitat Nauem ingentem densis tigni S corroborat lana saccos infercit, quibus molibus obiectis hostium globos exciperet. Haec nauis in fluui 'co trahusium stationem opposita, tutum reliquis humilioribus nauibus transitum praebebat. Hostes tamen cuna dies atq;:noctes sine intremissione nauem quaterent, eam dilacerarunt. Hac mole dili ec a. nostri exanimari metu coeperunt. Exercitus erat imminutus, comea- Extremuitus deficiebat, nullus erat dies,quin aliqui ab hostibus Lusitano. interficerentur:reserat in extremo discrimine constir uia discrituta. Interim literae ab Emmanuele ad Norognam de-hnen. feruntur, quibuS, literis,quas de ea re Norogna ad Emmanuelem dederat. respondebat. Literarum sententia haec erat, ut si ei.& reliquis ducibus arx illa inutilis videretur, eam desererent,&exercitum antequam maius incommodum acciperetur, in Lusitaniam de portarent. Idc im non eo siletio fieret, quo conueni bat, & hostes id sentirent, nostris ac liter instuc re. Due , acies in superiore loco. ut hostium impetum siastinerent, crant oppositae. Vnam Rodericus Melius, altera Christophorus Leitanus, vir acer. &in rebus bellicis enutritus agebat. Acies, quam Melius ducebat, culi

sic: eam valdὸ premerent, per loca praecipitia ruebat,

SEARCH

MENU NAVIGATION