장음표시 사용
711쪽
iii ne in muro tu ruinis, si moenia omnino corruerenticu hostibus aperto Marte cogredi, aut intra cuniculos manum conferre posse In hac classe, ex eo de Algarbitregno Carsia Melius sexcetos viros acres eduxit,&alii praeterea ex Algalbiensi nobilitate non mediocria auxilia r iis communibus attulerunt. Quin etiam nau- tae ex eadem Lusitaniae parte non tantum nauigandi laude praestantes; votum &bellandi artificio non m diocriter eruditi, iii vi bcim obsessam nauibus ingressi. fortium hominum officio functi sunt. Maur' interim
quidam captiuus ad hostes tran fugit, &Fest e Regi nunclauit. urbem esse validiore prauidio, quarn ille suspicari possiet,firmatam. Is hoc nucio perturbatus ob- Aladsubsidionem soluere voluit: sed suit ab Rege Mequincat 6 Lam. fratre suo, ne id faceret, impeditus. Iacobus interim Lia Arpia ob pius Sique ira cum nauibus triginta iussit Emmanue fidishesollis aduenit & sic tandem Reges sub ala obsidione dis niti f.
cesserunt. Coutiguus eos equites, qui tunc Arzilae in- 1οh. cama uenti fuerant , eduxit, & hostium agmen postremum r.e exsudiearpsit, di nonnullos occidit, & aliquot etiam vivos cernationepit. Hoc tempore Ioannes Gondissaluius Camara, in- officium sulae Materiae praesectus grauem sibi iniuriam a Rege erga Eni zmmanuele faciam querebatur, qua offensus, insula, manuele& domicilium, dc opes,& vectigalia deserere; & alias rerem bis sibi extra Lusitaniae ditionem sedes deligere parabat. gulam - iurisdictionem enim in sulcae,quae fuerat malo libysuis attributa, sibi ereptam, aut, quod idem valcbat, imminutam fuisse dicebat: quod minime serendum esse iudicabar. Ciuia vero ex insula proscctus, in Algari, iiiiii
aduersis tempestatibus iactatus esset.& Argilam obsideri intellexisset, septingetos milites magna mercede conduxit & summa celeritate ArZilam contendit.Sed eo iam tempore Reges castia mouerant: qui tam e r ei turi multis cum maiore apparatu videbantur. Nobilitas quae tunc Argilae morabatur, sumptib' exhausta in Lusitaniam redire properabat. Eos Coutignus retinere non poterat. Hoc Camara animaduertes; duplex militibus stipedium proposuit, seque tempus omne
712쪽
inne, quod Coutigno videretur , in ea urbe mansuta asi eruit: neque commis urum. ut ullo in loco quisquasuum erga Deum Jc Rinem ossicium desideraret.Hoc exemplo multos homines nobiles in urbe retinuit.
Haec non indigna relatu esse statui .ut intelligi possit,
quorsum Lusitanorum querelae erga Reges suos erupere soleant. Vt enim delicati fili j de parentu iniuriasis peconqueruntur: ita Lusitana nobilitas leuibus imterdum causis irritata. de Regibus , a quibus enutrita est, graues querimonias habet. Attamen in ipsa rei indiguitate, cum id casus postulat, opes tuas Regum cauta libenter effundit, de vitam in discrimen salutisini jcit. Camara vero, postquam ossicio suo persunctus cum dignitate fuit, Hispalim concessit, unde suit ab Emmanuel e literis benigne & amanter scriptis re- Bessum uocatus. Sub idem tempus , in morte Atai dij fortissi- Maio bigia iani viri iactitra insignis facta est. Apud hunc nonnul- sali Arabes olei demetenses in Marochiensis regni sinibus constituti, qui tributum Emmanueli Regi pendebant, questi sunt, quod Arabes' quidam Xerquienses eorum agros vastarent,dc grauissimas illis iniurias inferrent. Ataidius autem foedere astrictus erat, ad vim, si quis eis inserte maleficium vellet, omni contentione prop. lsandam. Ij vero Xerquienses, contra quos foederati Ataidii opem implorabant, erant viri nobiles&animosi,&in rebus bellicis exerciti, qui stipendiari j Emmanuelis fuerant, & tamen ab eo defecerat, Multra Marochium castra mouerant. & finitimos agros vastabant. multisque iniurijs Mauros Regi Erh-manueli subditos opprimebant. Ataidius qui eos
explorarent .continuo misit. Exploratores, illos ad radices montium , qui Clari nominantur, castra post
isse reserunt. Decimo igitur nono die Maij anni eius Ataidij ex dem M. D. XVI. Ataidius cum equitibus quadrin-ercilin. gentis di triginta. & paucis peditibus. ex urbe prosectus est, ita tamen, ut quo intenderet, nemo suspicari posset. Cum vero circiter triginta passuum millia
progressus esset ad Dabidenses Mauros peruenit: tunc
713쪽
Garabienses etiam Mauri copias suas adduxerueint. Mauri, qui cum Ataidio inde prosecti sunt, ad quati or equitum millia suere. lnde in terram,quam AlguR ij, appellant,peruenit.Est autem ea tellus plana, & sum ma fertilitate praedita. & Marochiensi agro finitima, quam flumen, quod Algug appellant,alluit. Ibi Arabum mulieres & imbellem turbam reliquit. primisq; tenebris prosectus, eo peruenit, ubi Ralius Benaeam utius,qui erat vir fortissimus, magnumque in Ducibus Lusitan 'nomen apud Arabas obtinebat,castra fixerat . Ibique ritvictoria cum ex improuiso hostes adoriretur nemo fuit. qui ressteret. Caedes ingens edita suit solus Belixam ut iuscum paucis euasit. Ataidius cum maxima praeda rogredi coepit. Primum agmen Lupus Barriga ducobat: Alvatus Ataidius Regium signum praeserebat: ipse subsidijs aciem postremam firmabat. Cum vero Marochio quatuor passuum millibus abesset, aliquot limris in loco satis amoeno aestus enim erat ardentissimus cum exercitu conquieuit. Ibi Rahus Benxam ti cum septuaginta equitibus primum , deinde cum multis aliis, qui ad opem illius couenerant,castris obequitauit .Tum Arabas cum Lusitanis foederatos nominatim compellans,admonuit , ut occasionem tam praeclaram ne praetermitterent. si Christianos istos. .
nquit occiditis, Mahumeti rem gratam facietis, gen- ς'lineo tem vestram tyrannide liberabitis , religionem abis violatam Lusitanorum sanguine expiabitis, & ii qmen virtutis egregium propter tam praeclarum faci-ηρμη IAE nus obtinebitis . Agite fratres, agite commilitones, cras Safinium recuperabimus : perendie Azaniorem ρ' capiemus: Lusitanorum memoria ex Mauritaniae finibus exterminata,vestrum nomen ab obliuione vindicabit. Cum haec maximis vocibus diceret, nostri eo ordine, quo instructi suerant, progrediebantur. Foede
rati nullum ei responsum dabant, im o cum praeda ad primum agmen se conserebant, via periculo longius abessent. Uxor quaedam illius,Hota nomine, singui
ii Gecie & pulchritudine foemina, quam is pcrdue
714쪽
am abat.capta serebatur, qu e illum nomitiatim in Minauit. Is continuo substitit .illa a Ducibus facultatem Bh uisu p*si uvit cum viro colloquedi. Clim id impetraret.)- Rahe, inquit, Benaea mutie, quoties mihi dixisti, te, ne his sὸis iri e capti iam duci coiispiceres, maximum vitae diseri , istuma mςn aditurum i Captiuam modo duci vides.&idia filo rogo men patori Vbi nunc est amor pristinusi Vbi data si . dest Ubi virtus exim ia quam tibi frequenter arroga-ν basiis ad haec. Dies inquit, longa est :victoria in numihis diuini benc ficio,virtus in brachii mei robore consistit. Illa vero puluerem manu in altum proiecit tum addidit Verboruim tuorum fidem aura dispellit. Abi igitur,& alia uxore, quam mihi lon e. Vt Videb,prsporiis ut lubet, fruere.Ego inter inauci de tua perfidia, vel de timiditate,quorum utrumuis turpius viro sit, non facile dixerim, perpetuam querimoniam habeb0. Is si habilembi continuo calceum detraxit, eumque in illam coniexa inviij cit Hoc autem signo, ut in more gentis positu ni erat, ad equite, se fidem quam dederat, minime violaturum , confr- suos ora A mauit. Deinde ad equites suos conuersus; multa cuni tis. lachrymis &luctu die eruit, ut eqs ad misericordiam alliceret. St. inquit,vos amor unquam afflixit; si decus ad contemptum mortis incitauit, si Vitarri mearis c ram habuistis, opem vulneri, quod iiiiiii amor inflixit. asserte periculii a me dedecoris eximii propulsate: ubiam meam ab inanes nenti fato defendite. Haneehini mulierem si captitiam duci videro, diu vitam cum tanto dolore atque turpitudine rctinere non potero. Co gitate praeterea, quantis Mahumetem prophetam sinctissimum meritis obligabitis, si pro lege illius praeliuini eritis. Haec cum diceret,eos ad certamen acriter incitauit,&ipse in agmen postremum inuectus, pro liuatrocissimum iniuir. ita, vi nostri illius impetum egrEsustinerent. Alsonsus Norognatunc in postremis hostem magna virtute repellere contendebat. HuicΑtaidius subueniens : Noli, inquit ridens, Mauros meos, quos multis laboribus alui, internecione delere. Par e
nim est,ut aliquot in semen rel
715쪽
in primum agnicia, ego post rei nam aciem tuebor. Gener inuitus atq i. recusans imperio tamen coactus, iii agmen primum discessit. Ataidius equum alium is ni m. quo vehebatur,brat nimia lassitudine confectus)ascedit tum sic hostes sustinebat. ut ordinem minime perturbari permitteret: ita deinde agmen cogebat, ut interdum esset opus .acie conuersa in Lostes impetum dare. Hoc cum non semel fieret, Rahus guttur illius nudatum conspiait : lorica namque ea parte dissoluta suerat. Itaque pilo maxima vi coniecto guttur illius iransfixit: Sc ita vir egregie fortis, qui tam multas cla-i des hostibus intulerat, uno ictu concidit, ruinaq; sua nostrotum aciem perturbauit. incidit enim continuo tumultus, quo nostri miserandum in modum perietc. Quidam enim Alson sum Norognam, qujdam Al Tun Altui sons uni Ataidium ducem dc poscebant. Tantaq; par Lusitano iis utricisque contentione certatum fuit, ut quasi in trarum ci
uilio statu i ii tibi. cum ciues ambitione precipites, lai seditionem concitant, ita illi in tanto discrimine dissi eb orati idereiu:Vsque ad eb Vr parum abes et, quin hostibus reli uia.. stis, ipsi inter se funestissimum i nullum cum insignil furore & amentia committerent. Hanc perturbatione auri scederati cum cernerent. cum hostibus se. vii alius admonuerat, coniunxerunt, Vt tanta praedae participes seren . Sic autem I istant sei me omnes di initio furore tu socioru scelere. aut caeli, aut capti sunt: inter quos Alsonsus Noroglia cxiiiit , qui cum alijs A .m MViris nobilibus occisus suit. Hac victoria clati Mauri vae caedes plurimum rebus suis confidere coeperunt: dc quidam Maurora ab Emmanuele desciuertini, alii vero suspensis ani ictari timis. ita id casus deinde ferret, expectabant. Nec enim credebaut,viri tam sortis interitu; alium inueniri facile poli e , qui rem Lusitanam ea virtute defenderet. Rahus cu it lignes victoria dc decore, oc maxima prata.
ea.& quod ille rebus omnibus antes ercbat, cum VXO- recharissima, discessit, ita ut eum omnes admiraret
tu irtutem ii ius in caelum laudibus efferrent. Uxor tamen illi amoris gratiam exemplo me morabi
716쪽
li tetulit. Nam post hanc victoriam,cum Xerisus cum fide, contu Festa JRege praelium commisisset , Rahus ab hoste, aus exi quem fugientem persequebatur occisus suit. Hostis
enim conuersus, equo concitato, Rahum hasta trans-
Rahi mors fixit. Hota viri sanus cum multis lachrymis iuec eiul tu procurauit, ct corpus illius insepulchrum magnis sumptibus extructum intulit. Deinde nou cm se diebus a cibo & potu continuit': & si e tandem spiritum edidit:& suis manda iam dedit . ut se cum viro sepelirent. Indignum namque statuit, a viro, quem unice amarat . a quo ardenter amata suerat , aut morte,
ait: se ultura diuelli. Emmanuel cum ei de morte Atas dii de exercitus clade faisset allatum , Non una Masca regnam virum impigrum illi successorem, Nonius de si nauit. Eo tempore . quo illa clades accepta fuit, Muscare- Iehabentas usus in Lusitania versabatur, negoti js im-gua, 'ta, plicitus. ubi casum miterabilem res ciuit, nona ' i' fe- mediocrem ex eo dolorem accepit. Id autem illum praecipue angebat,quod metuebat. ne rex Emmanuel Maurorum scelere of nsus, reliquis deinde nullam fidem habendam censeret quo facto cernebat, in ximam rei bene gerenda: facultatem funditus interitu-I Dbenta ram. Hoc clim metueret, Regem obtestatur, ne profusi ad 1n pter aliquorum perfidiam . de reliquis spem proiiciam au fle abi jciat Nullam esse gentem, ex qua non is pcnia me Acrem ro homines conscelerati atque proditores existant ravo. Quod si , inquit: improborum scelus aliorum hominum fictem suspectam secerit , quo se conferent Reges : Cuius tandem operibus uti poterunt i Quam rem hominum auxilio destituti. ex animi seintentia erent Qui enim nemini fidem habet, nemini negotium xiiii in committet . Abdat se igitur in sylvas ocx gui procurationem omnino deserat, opus csi, qui V- niuersos homines. propter nonnulloriani perfidiam, auaritiae dc proditionis insimulat. Vt igitur nihil esse potest: nimia crudelitate dementius : ita nihil excogitare post dira dissidentia miserabilius. Fateor equidem scelus immane eorum suisse, qui socios prodiderunt.
717쪽
di auaritia obcaecati, eis, quibus auxilium asserebant,
crudelissimam necem attulerunt. Verum non Omnes sceleris eiusdem participes extitere. Duces enim constat innoxios fuisse , qui, quantum in illis suit, suos a scelere infando cohibuerunt. Multi praeterea, quanta fide amicitiam Lusitanorum coluissent, in- morte, qua nullum certius argumentum esse potest, aperte demonstrarunt . Nam cum Lusitanis ab hostibus occisi sunt: Scii, qui se scelere contaminarunt, nunquam id fecissent, nisi propter Lusitanorum in deligendo duce amentem J: pestiferam dissensionem, merito rem perditam esse prospexissent. Itaque cum pallet, ec ex altera spes ingentis utilitatis ostensa sui D se superauit sipecies tilitatis honestatis splendorem, ita, ut mallent cum lucro vivere, quam cum fidem o . tem oppetere. Non purgo siccius , imo censeo, ut iure regio utaris,&de sceleratis debitum supplicium si mas. Vtrunque enim regium munus est, Sc virtutis merita debitis ornamentis assicere, dc scuere in admissum scelus animaduertere. Sed hoc dς monstrare volo, non omnes in scelere fuisse, ii intempestiuam seditionem improbis causam aperte sceleris attulisse. Quare spes est, i proborum opera uti volueris, & q P cst nonnullorum temeritate contiamsi, seueriore disciplina c. rrexeris,sore, ut quod est damni factu, cum ingenti lucro resarcias Fides mea multis in rebus satis perspecta dc cognita fuit. Vt enim tuae dignitati seruire meis tu sensus & inimicus extiti, & pro tua amplita dine nullum vitae periculum recusavi. Quare si ossicia mea tibi grata sunt, te suppliciter oro, ut mihi, cui, antequam meam in te fidem rei, exploratam habuisses, multa credidisti , nunc postquam meis laboribus atq; periculis, quanta religione fidem colerem, documen- tum dedi, multo maiora commitias, Confido enim suturum,ut opera mea multo plures Mauri ad nometuum adiungantur, quam fuerunt illi, quos metus si
mul atque cupiditas ad breue tempus a tui nominis
718쪽
uudio disiunxit. Haeccus spe,&ardeti studio dixisse
Emmanueli persuasit, utvellet illivg opera Maurorum. Voluntates, metu perculsas, ad spem rursus Regiae benignitatis excitare. Itaque cum Petro Masca regna,qui tunc Safinium proficiscebatur, Iehabentasusum etiam. misit : qui iri exitu mensis Iuli j Safinium naues cum praesidio militum, cum armis oc munitionibus appulerunt.lehabentasusus literis continuo foederatorum, ducibus aduentum suum significauit. Hi maximis lartitiae signis, quam gratus esset omnibus illius adui: tus,pasiim demonstrabant. Erat enim ille egregie soxtis,&bellandi peritissimus, ita , ut omneLqui sub illo militabant, quasi ad exploratam victoriam ducti fuissent, valde confidenter in hostes impetum facerent. Multi ex Mauris foederatis, accepta prius fide time bant enim,ne propter Atai dij caedem, aliorum scelus sibi fraudi esset in urbem venerunt quos omnes NoniusMascaregnas scelere liberauit. Hi multis promis sis fuerunt in studium Regis Emmanuelis multo acrius incitati.De supplicio eorum,qui sceI' immane sus ceperant,/ubitatum in ςonsilio fuit. Erat enim ingens multitudo de omnibus supplicium sumere, eratidissi-- cillimum. In paucos commune omnium scelus vindicare, iniquum videbatur. Praeterea timor erat, ne,si tunc aliquid acerbius in animaduertendo fieret ., tu- multus orirentur, &multorum animi a nomine regis
alienarentur. Quare visum fuit supplicium in aliua
tempus magis commodum reseruati,&omnes sceleri affines interim dissimulanter notari, ut aliquo Pra Antonitri textu paulatim ala umerentur . . Hoc anno Regina mandie Maria filium peperit. cui fuit Antoni j nomen impotimi citur. si tam . Sed puer mortem statim obiit,&Regina ex pactu grauiter dipericulose laborauit. Sub idem tempus caraum Vna nauis ex his, quaS Caraueias vocant, quae e Li Ii, iuua sitania ex Algarbij regno Arzitam veniebat,fuit,an- capitur a tequam in Argilae portum intraret, a piratis Mauris Manis. capta . Lusitana classis, quae in portum subducta sue- .
rat,propterea quod aestus decessera illi opem afferre
719쪽
non potuit Franciscus Soueralis, vir sortissimus, quita vehebatur,ante quam in praelio multis vulneribus confectus occumberet, res memorabiter effecit: octo i& viginti viri atque mulieres capti sunt. Non multis
post diebus Gundissaluus Vascius itinerum ductor, γ' igali vir animi maximi, qui sum fuisset Maurus natione, α religione Mahumetanus, impiam superstit onem csipti ii s execratus,ad Christi se nomen & fidem adiunxerat. illo ire in Tingitanam urbem se contulit, ut opera summi cu ' iusdam Chirurgi crus quod illi in bello confracturi suerat sanari posset . Vin sanitatem recuperarat, climnauem conscendit, 't Argilam, in qua urbe domicili uni habcbat desiderio enim magno videndi uxoremit filios tenebatur repeteret. Magister enim naui ad Csar fidem fore , ut intra tres horas nauem saluam in Arailensi portu constitueret. Sed cum ventus desceret duae longae Mauroru naues in insidi jaco locatae, in illa inuehuntur. Is quamuis esset vir in armis aceriimus, non tamen arma tunc, neque praesidium villi,
quibus hostes repelleret, habebat:& cu sibi morienduce necessario cerneret, si in manus hostium peruenint,in scaphana desiluit, ut remis periculum de inaret. Captus tamen cum paruulo filio fuit. In naue simi liter nemo. n. inerat ea, qui resistere posset)hostis in glessi, viros de mulieres, qui ea vehebantur, Te tua ni si abduxerunt. Mulieres vim & libidinem a corporibus I suis lachrymis & insentis pecvhiae promissis cohibuerunt. Pretio autem persoluto, Omnes cum vitis, qui simul capti fuerant in libertatem restitutae sunt. Solus Gundissaluus Vascius, quamuis logentem pecunia nI pro redemptione illius multi viri nobilis offerient, de auri essent auarii timi. no potuit in libertatem vin dicari. Erant enim hos cs in illum propter desertam alium etia nefariam & impiam superstitionem, vehementer in ensi. Itaque cruciatus in illum diros excogitant de primitin fili si in illius cospcctu dilacerat, quem ipse ut suppliciti libenter pro Christi gloria sub et, verbis exhortatur. Illius deinde manui atque pe-
720쪽
des duobus asseribus fibula coniunms,atque disclusis
alligant & illum verberibus concidunt, di ungulas e- . vellunt, atq; V iutius torqueretur, ita corpus paulatim carpunt, ut non celeri morte doloribus aceibisti mis finis imponeretur. Is interim omnem a corpore
dolorem nomine Christi saepius inuocato depellebat, di illi gratias agebat quod se tanto beneficio cumularet. Neq; enim tibi clarius in hac vita munus concedi potuisse dicebat, quavi pro illius nomine, tui tantos in Cruce pro generis hu mani salute cruciatus pertulis set vitam cum insigni cruciatu profunderet. Neq; solum suppliciis oblectari videbatur, veru dc supplicibus verbis flagitiorum veniam postulabat. Hostes fidei
'st xi pertu bati ,nxulto grauiora animis suppliciarferebat. Non poterant enim pati, omnes suos conas. quos ad illius virtutem frangendam dc debilitat dam comparauerant,ad nihilum recidisse. Itaque a Q. grabant surored amentia : & quo ille constantius in. si de permanebat di fortius cruciatus contemnebat, eo
illi magis animis esserebantur,oc vehementius illum moui cruciatibus oppugnabant. Cum vero Christum in supplicijs laudari Mahumetis nomen lacerari pcrspicerent, linguam illius praeciderunt: qui tamen ipso spiti tu, qui e vultu &ex oculis eminebat, eorum immanitatem & impietatem resutabat . & clariorem triumphum tacitus ex eorum crudelitate victor age bat, quam verbis dicer oluisset. Mente enim tunc cu1 eo clarius euulsa lingua loquebatur,& magnifice tius Christi numini vota persoluebat , quam si sum mis humana: eloquentiae viribus hostes exterreret. Biacundi l-duol Vc cruciamenta inuicto animo pertulit, dc sic taxij frater dem in cflum e corporis 'inc. lis expeditus immigrama ur. uit. Is fratrem habebat, qui similiter se e ad Christi no mea applicuerat. &post aliquot annos ab hostibus ea. pius, in acerbissimo cruciatu pro Christi religione focRSS I iiis me tot crato clarissimam mortem oppettiuit: dc ita . . D vestigils in sillcns, idem virtutis praemium in cet