Succini Prussici physica & civilis historia cum demonstratione ex autopsia & intimiori rerum experientia deducta auctore m. Philippo Jacobo Hartmann

발행: 1677년

분량: 289페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

251쪽

quibusdam nigra audiu ut, in officinisi admodum expetuntur, quamvis sin P, qui plus olei ex eisdem stillare asserant , alitamen oleum illud seculentum, &minu praestans eo, quod ex puriori suchino dimanat, assererant. impura autem haec apuris specie diversia non esse, ars evincit , qui inpura mutare in pura demonstrat. In

enim taMorh I. c. potest se impurum succinum arte corrigi, is subtiliari docente talisubbro I. de famis Philosophicis , per spiritum sat rectificatum Sed tum duritiem illum Ap isit nee durae nisiis loco frigiia set temperate culido e Si calor ρωιjusto intensior , dis it

υi qui tentarint experimentum bono emeno; squis obdure iterum fuerinum alio arti eio nosset, jam natura artibus superior esse H. l. g. viii. Colores quod attinet, illotui

varia genera,ut ab succini fictoribus sive cratoribus obicrvata, . atque etiam in preti semper habita, in Historia recensui, nunde his paulo aliter. Qui integras succi inassas pingunt colores, illorum duo Capisumiana constitui possunt, albicans & fulvscens, ad albicantem referendus candidus

lacteus, oleris capitati,aquatilis,&c. ad faeve contem, flavus, igneus, obscurus siv

252쪽

vero,quod rarissi me occurrat, non multum

hic erimus soliciti. Saltem quod in vari gato succino, praeter candido impurum, quod similiter nomine variegati aliquibus venit) plurima alia colorum pigmenta ob veniant , quae lineam unam vel alteram ducunt: ibi caerulcorum varia genera biphae-nicea,purpurea, rosea,&quae alia accuratius

perlustranti se offerent ; ut a vero non ablua dant , quae A. B. de Boot L. a. habet: flavum aliquando chrysolithum S caeteras: gemmarum differentias suo colore exprimere , quaeque apud Aldrov. 4o8. de naturae in succiuo lusu; dum nunc Chrysolithum , nunc carbunculum, nunc facinthum,

nunc Topalium, ct abus gemmarumsteties repraesentat. H. l. Quam quoque causam dixerim,quod gemmas ex luccino novas qui dam finxerint,aut eidem addixerint. g. IX. De Succinorum ita coloratorum differentiis nunc porto dispiciendum.' Mrch.de Mun. Subt. L. ρ,3. in succini candidi causas inquirens; quod nesicis, inquit, q-a dulcedine postei; flavum vero uti majori caloris vi elaboratur,ita quo A crimoAiam quandam adjunciam habet; nigrum ver),quia ma-

253쪽

exhibetgustatum odoratumg. H. I. Verum odoris aliquam differentiam in succinis al-'bescentibus , fulvescentibus, & nigri Cantibus, observari facile concedam: albi en ii odor subtilissimus, gratior, minuS Vaporis secum ferens, penetrans magi S : mlVes , Centis Crassior, pinguior, obtusior, minus petietrans,nigricans, sive fulvescens impurum, quod tale g. VI I. intelligimus,gratiarn minorem sumendo spirat, multum vapori tetri exhalas. Sed gustu minime discrimina Κirchero notata percipere Valui ; imo, quod cum pace tanti viri dixerim, experientia ipsi contradicit. Varia enim albescentis genera gustu percipiens in omnibus aliquam acrimoniam salis percepi, tanto majorem , quanto ad candidum accederem propius. Fulvescentia autem insipida fe-xe, nisi quid pinguedine sua linguam affici ant , de dulcedine vero candidi quodnan judicium ferendum, ex dictis superiuS,Cum quidem omni succino dulcedinem attribucrent, erit intelligere. Nulla proprie dii

dulcedo hic, nisi quod expingui quali qual

gratia omnia succina linguam asticiant, ii lud dulce dicendum erit 1, singulare vCro saporis Giscrimen in succinis omne salis

254쪽

sUCCINI PRUSS. CAP. IV. 2 sy

major salis, acrius etiam , minor remissus gustum tangi facit. Superatur vero fulvescens ab albicante salis viribus, quibus hoc praepollet. Atque id experimento ignis praeter gustum palam filicum albescens igni

admotum, Crepitum edit, aut stridorem,&assultum quendam grumaru in in illo cognoscamus; fulvescens autem nihil tale ostentat, aut sane minori, vel minima vir-

g. X. Aliis quoq; modis albescens a ful- vescente difficit , ut cum candidissimum quoq; sit levissimum, observante hoc Agric. L. e. 243. ct furis. c. I. quod coloris alius succina duplo pondere album excedant, si duo aequalis magnitudinis frusta libra examinentur , Cujus rei causam quoque affert, quod consumta aqua, sive a calore interno succini,si ve a temporis mora,albor innascatur. Sed ut aliqua alba flavis leviora sint, illa inprimis quaeso rosa,minus solida; neu

tiquam tamen illud de omnibus intelligi potest. Quae enim iustae soliditatis sunt candida, illa pondere minus gravia dc prehendi facto in globulis candidis fla-Vis , aequalibus , periculo : expcricntiae repugnat, maximum vero discrimen

facit insignior albescentis in re medica usus R Cons.

255쪽

annotavit, quod lacteum succinum suavita te odoris,& essicacia in medicina suam pr stantiam prodat. Itae.g. album succinunt ad calculos expellendos, ad gonorrhaeam sistendam, ad oculorum morbos tollendos, pne aliis commendatur, praxi communi it lud approbante, an Vero duritie albescens favescente vincitur ξ illa quidem GH. B. de Boot sententia L .a. Ust. album, inquit, artu magnis frustis reperitur, idque aureo veti

sius,quia e sum, magis friabile essejudica.

tur ; ob hanc causam aureum ab Italis illipra fertur. Et c.VI. repetit album siuccinum flati, ct pellacido vetustius videri. Verum hae c)us sententia ex falso principio oritur quasi alboris causa temporis ve ustus esset de quo in seq. cap. Id solum hac vice oppo nimus, quod experientia ipsitus afferto si adversa, aeque enim solida albescentia, qti succii a tractant, animadvertunt, ac fulviscentia,aliquando solidiora, id quod osterdunt ludicra, & alia utensilia, quae perinccx albis,ut ex flavis arte estingunt. ωρυ aliud quidpiam peculiarem albo observar' videtur, quod nempe dignum, in secta, in talia,&c. complectatur, contra quam impii rum. Sed raritatem alborum in causia cis

256쪽

puto,quod ejusmodi in illis vulgo non conspiciantur. g. XI. Qualiacunque autem illa sintdincrimina, quae hactenus congessimus coloratorum succinorum, illa tam rn tanta non sunt, ut quae diversas introducunt species, D quidem ipsi colores in illis gradibus tani tum a se invicem distant, & felici successu artifices, quos magna cura tenet, mirifice, ingeniose,&subtiliter, ut Vmodi verbisi uta multis modis discernendi colores,hoc scilicet fine, ut cognata cognatis jungant, S pretij quoque rationem habeant, varie co-

toris immutant, solo ignis beneficio. Sic

mihi demonstratum, qua ratione obscura succina, quae nebulosa quasi materia, sese mirabiliter per massam distundens circumvolvit, squamea stemiger patrio sermone β γ δ ς - δ atque ignea reddantur. Politi scilicet globuli ollae ordine inserti fomento caloris temperato illam crudam materiam veluti exsudant, Cum aliqua sal- scdine, prout gustu sui expertus. Verum Cautio est, ne nimio aestu globuli rumpan-

tur,ill co enim, si calor exccsserit modum, di stili ut aliqua parte globuli,&crispantium lamellarum aurcarum facies fulgidas intusi cavitates conspiciendas praebent, quibus

257쪽

118 LIB. II. PHYSIC.

opem afferunt instillato pini oleo, ne fiactura nimis appareat, & praestringens splendor, laeta partis, alteri colore respondeat. Alia ratione ex pallente luteo variegatum album efficitur, quod acernum lignum ex primit. Summatim dicendo,omnes inferi . orcs colores ab ipsis ad sublimiorem gradum ignis vi extolli posse, cognOVi. C. g. ex subalbidis, lacteis,quae oleris capitati dicun

lentibus claris undulata, ex undulatis sub

albida,& c. atque ita aliquo modo albescen tia omnia ad candida, sed multo tempori dispendio, deduci posse, persuasum habeo sicuti S omnia fulvescentia, ad ignea, clara, reduci poterunt. g. XII. Verum fulvescentia inalbescen tia aut candida illico transmutare , hic l: bor, hoc opus est, quidam illud vetustat assequi conati, quos V lan. suo exempli. confutat fas. aliquisentiunt, inquit vetusa te omne succinum ex maturatione quadan materiae albedinem consequi usu obsermari globulos Fuccini lacteos aetate pallescere, atqhad cereum colorem deflectere, ut appareat flavum colorem esse huic gemmae quaisti proprium. Nec deprehendi avum succinum adlactem

colorem atate accedere. H. I. Gobel. in Appem

258쪽

putat succinum, quo diutius aquae immerium fuerit, eo candidius ex frigore regionis Ilujus &salsedine maris pro Venire. Idem c. I. scribit, quantum quidem ipsi cognitum, nullum album inter fossilia succina reperiri: hocque nonnulli ex ipso in disputationes suas transcripserunt, inter illa quae terra effodiuntur album non dari: uti similiter iidem album nonnisi ex eo , quod plus aliis solis Operationes in salsis aquis, ubi diu latitasse Constet, perpessum sit, asseverant, quae etia

que ejusdem sententiae fuisse, aetate Colorem succini immutari, A. liquet. Verum, quantum per alios cognoscere licuit, qui sedulo huic rei dederunt operam , neutiquam immutatio colorum aetatem sequitur, neque CXperimentum, marinae diutius immersium candidius provenisse, ullum extat.Falsum quoque,album terra non emodi,

uti mihi fossores & praefecti litorum sunt attestati, &frusta, quae ex terra eruta crusta erat indicio, alba ostenderunt; unde quoq; corruit, quod super hoc struxerant, album ideo tantum esse,quod in salsis aquis diutius latitaverit. Quod autem V igandus peculiariter statuit, album ad flavum vel cereum

259쪽

pHYSIC. LIB. II. vetustate deflectere, & id quapiam experientia confirmare conatur, puto illi imposuisse, quod crustam, qua temporis injuria politum succinum circumdatur, colorCm , alium cererim offerre viderit, id quod albis accidere cuivis Constabit ex Corollis, quas anicular assiduo a collo pendulas gestarunt. Verum si crusta illa torno abradatur , tantum abes ut pristinum colorem immutatum videat, ut potius idem nativus proditis cernatur. Itaq, nec simpliciter aetas Colorem immutare dici potest, soli crassiorem crustam ex fotu puto sudoris & fece facit

indui. Hisce autem modis nec album ii fulvescens, nec flavum in albescern commutabitur.

g. XIII. Alii igitur alia via hanc rem aggressi Schroderus praescribit quomod

ex flavo album beneficio salis marini at gemmae confici possit. Pharmac. Mez ym. L. 3, 3 o. h. m. N. Succis. φ v. e. g. m. pone in cucurb. terream validam superadde iis marini. vel si eo cares alis gemmae, aut i-lis commvn. vi. ib. a .superfunde aquae pluvia-

lis qf. a olvendumstem : quo soluto, insuper essunde recentem P fluvialem, ebullian

juperimposito alembico caeco, ne aquasubit. exbalarepossit, non tamen firmiter cucurbita

260쪽

is glutinato) Heb. ct nociab. I . vel donec co- Dione ista album evadat. V. Ne ' I de ciat, identidem alia fervens seupera icienda erit. Harim. in Crosi. H. I. Veteres, si Plinio fides habenda, succinum tingCre noVerunt. De quo verba adscribere lubet. Hi-κ ii tempore, inquit, tingebatur ad libitum Jccinum ha dorum sevo) ct anchus radice, ac etiam conchylio,i. e. violaeserotinae colore. Hac aetate ars tingendi succinum periit. Si tamen verumst, quod vulgoscribitur, in cera e mentem immissum, molis eri, facile quosvis colores recipere poterit. H. I. Sed de his proximC.

CAPUT V.

De assectionum succini demonseratione . a. de venae ligneae generatione. 3. unde bitumen : an ignes seubterranei in Prusa it . causae duritiei, ct Hurarum externarum Icoloris. I. odoru saporis . oa attractivae. 7. medicarum virium. S. de Phaenomenis s. imaginibus, metallis, animalculis in suc

cino.

S. I. Uid sit succinum hucusque eX- ilicavimus, verum cum scire sit rem per causas cognoscere , nobis quoque porro succinum per causas cognoscendum crit. Verum hic, quod ingenue fateor, res

SEARCH

MENU NAVIGATION