Georgii Agricolae De ortu & causis subterraneorum, lib. V. De natura eorum quæ effluunt ex terra, lib. IIII. De natura fossilium, lib. X. De ueteribus & nouis metallis, lib. II. Bermannus, siue De re metallica dialogus, lib. I. Interpretatio Germanic

발행: 1558년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 화학

301쪽

FOSSILIUM, LIB. VI 28s

eolligitur etiam in Misente riuo stipra Hoesteinam arcem, distantem a Stolpa ad V. n. passi reperitur praeterea in Gombesano tractu a Germanis, qui in Alpinas Sedunorum ualles immigrarunt. sed amethyostos uilissimas Thasus & Cyprus mittunt mediocres regiones caete irae optimas India. etsi ubi I terrarum quae saturo colore lucent, inueniuntur perraro. color autem amethysti magis i uber est: hyacinthi nigrior.sulgor uero purpure in amethysto emicat, non ex toto igneus,

sed in uini colorem deficiens, ut sit leniter roseus hitor: in hyacintho est dilutus,primo quoin aspectu gratus evanescit utor Plinia uerbis antequam satiet,adebin hq implet oculos, ut pene non attingat, marcescens delerius nominis sui Hore.utra 3 pelluceti utra informis est foditur,dant eis artisces aguram pleYuin angulatam,ut earum iubgor magis excitetur,sea 8c interdum concauam: qualem natura solet dare smaragdo . faciles sunt ad scalpendum . Plinius quino amethys

storum genera ponit his uerbis . Indicae absolutum purp urae colore habenti ad huncin tingentium officinae dirigunt uota . sundit autem eum aspectu leniter blandum. neo in oculos, ut carbunculi, vibrat. alterum eorum genus descendit ad hyacinthos. hunc colorem Indi sa con uocant, talem gemam sacodion. dilutior uero ex eodem sapinos uocatur. eadem & paranites in contermino Arabiae , gentis nomine.

quartum genus colorem uini habet. quintu ad uiciniam crystalli deis scendit albaeante purpurs deiectu .hoc Sc minime probatur,quando intecellens debet esse in suspectu uelut ex carbunculo heiulgens quis dant in purpura leniter roseus nitor . Hyacinthus aute duplex est,nis prior, quana marem appellamus:candidior, quam foeminam. Germanicas hyacinthos uiliores Veneti artifices poliunt, & spurias, suo lasmen uocabulo nominant. quas Constantinopolim aduectas Turciis cae emunt muliere, iuniores gemarum scriptores ex tribus gemis faisciunt unam hyatirithum eam 4 in tres species distribuunt. quaru primam appellant granatos qui sunt chrysolithi:alteram citrinos,qui eotiam sunt chrysolithi i testiam venetos, qui sulti cyani. Solinus etiam ipse cyanum cum hyacintho confunditigeruarii salidastros SI chrysolithos tantum hyacinthi uocabulo nominant. Hactenus de gemam is purpureis. rubra est sarda . quae S Sardius 8c sardo uocatur. ei quonda Sardes haec norimina dederunt,ubi primu repertam unc gemmarii carneolum appellant, quod colore similis si carni. pluribus in locis reperitur, in Ghrmania ad Rhenum, circa Leucada Epiri, Sc in Ephyrantem in Asso I 'roadis in Lydia ad Sardess,in Armenia,circa Babyloniam in Persia in Arabia,in India circa AEgyptum. No unus

fardae color. nam aut locustahum marinarum coctis est rubentior crustis aut obscure rubet,aut minus dilute,aut mellea est, aut secibus so

302쪽

DA NArvat Adida. aut hx alieno colore in se admittit aliquid enormitet . excitatiust

fulgentem uocant marem:crassius, eminam. maS aut non raro transiugi, qualisest plarunio Babylonica Indica primi generis,Rhenana:

scemina uero corrasere pinguior 8c crassior est quam ut perspici pot fit qualis Arabica,& Indica secundi generis:quod Graeci prospter pinguitudinem nominanti Laudatissima multum rubet, perit spicua est minus probatur cui rubor obscurus aut dilutus:mellea aut fecibus sordida, aut ex alieno colore in se admiretens aliquid quod nimium est prorsus improbatur. sarda proficit arte: nam quaedam auorea bractea sublinitur,ut AEgyptia:quaedam argentea, ut Indica tertii generis . huius gemmae usus seniper fuit frequens,& quia facile scalpi posset :. & quia ad signandum esset ualde utilis, ut cuius signum pars tem cerae secum ho auferret: & quia tardius caeteris perspicuis humor. suffuso hebetaretur: oleo autem ira agis, ut Plinius scribit, quam astio hebetatur liquore in puluerem trita,& cum uino austero pota, sis stit menses, Sc sanguinis per ora uenarii profusionem. Quoniam uesro interdum rubro sardae corpori candidum onychis si ibsternitur, ex utraqν gema sui generis tertia Scoritur,dc nomen sardonyches in Menit . qu: in uersa gerit speciem ungulis humani, carnibus impositi. huius genas su perficies & ibstratum multum uariant colore:superoficies quidem aeque ac farda qua exprimit, aut egregie rubet, aut oboscure aut dilute,aut mellea est,aut seculenta, aut ex al1erio colore in te

admittit nimium. substratu uero est uel ungui humano simile, uel cesreuna uel corneum, uel albis circulis ornatum, uel zonis diuersicolos ribus ut aliquam similitudinem habeat ad arcum coelestem. quae a

tem sardonyches translucent, caeteris praestant: que non translucensi uiliores sunt, & caece uocantur. at omnibus translucidis antecellit ea.

cuius superficies est egregie rubra, radix candida . qualem inprimis India gignit ut multi scriptores tradiderunt. quod si talis luci obuerasa dum perspicitur eundem ruborem ubi seruat, praestantivima iudicatur. etenim qusdam tunc aliqua parte mellea uideri solet. at ex ei quae circulis decorantur,maxime probari solent hae quarum Tonsalbae colligunt se, non ndunt:contra improbari qtiae contrario mos do se habent aut quibus zonae pallidae. quales in Armenia reperiurit .uerum sardonychas non India solum gignit, sed Sc coeters regios IaeS plerae omnes,quae sardam. Ut autem gemma in cuius superficie est sarda etiam uitiosa in radice onyx candidus recte dicitur sardonyche, ita improprie cui alterum deest . id est cuius substratum non est simile ungui humano sed uel cereum,uel corneum, uel alterius colo

ris, quanqtiam in superficie sit sarda:aut cuius superficies quidem Usardonyx inuerti sit,similis est ungui humano,sed substratum

303쪽

dissimile, quod uel nigrum sit, uel caerulium imitetur . sardonych iri autem inuersam dicimus, quod onychas gratia spectetur, non sardae. magis uero improprie appellatur sardonyx in qua inest nec ullia saris dete uestigium, nec candor unguis humani similitudine, sed cuiuk sitiis perficies aut circulis albis decoratur, aut ipsa candida iri minium traii sit:substratum aut est nigrum,aut caeruleum imitatur, quales Arabia gignitateru Arabicae,ut scribit Plinius, excellunt candore circuli prelucido,ato non gracili,ne* in recessu gemnas,aut iri deiectu reniterite, sed in ipsis umbonibus nitente: praeterea substrato higerrinii coloris .hanc gemam & funda claudimus, Scannulo sculptam quὀd parotem cerae, similiter ac sarda in signo non teneat. Indi ex ea, quoniam grandes massas essediunt capulos faciunt. ibidem uulgus gentis inbre perforatis utitur iri collo . Romani eadem testudines exornarunt. quantam uero haec gema quondarn apud Graecos habuerit autoritatem, ex eo intelligi potest, quod Polycrates Samiae insulae tyrannus eam tanti aestimarit, ut cu prosperae fortunae pertaesus Sc satiatus gaudio,aduersa conflictari & aliquid dolere uellet,annulum in quo ine rat tirdonyx, quod plinius scribit,in mare proiecerit. tametsi non igis noro Graecos quosdam,& inter eos 1 erodotum ess e, qui smaragdufuisse tradant. quia uero sardonyx ex tarda 8c onyche constat,4 saris

dae naturam exposuimus etiam onychis,antequam ad gemas arden tes ueniam exponenda est. qui ex eo, quod eius candor similitudine ad utiquent humanum habere soleat, nomen inuenit. non raro tameest laetetis maxime in zonis. idem uocatur onychites, S lapis onychirius . reperitur in Germania superiore ad divum Vendesinum, & iri

Sequanis inter Basileam S Argentoratum repertam scribit Alberistus:reperitur in plerisΦ locis Germasiis magns, sicut in Bris a ad Frihurgum Mittetbachi iii cuniculo deserto, qui uicus distat alcempni

cio Misenae oppido ad quiti in milita pass. & in alte o ad Lahgouici

tam pagum, qui tantundem a priore distat: item in colle qui est inter Zuiccani oppidum 8c motitem carbonum . ubi non modo propria eius est uena,sed etiam inuenitur in nigris lapidibus stactis. estbditur etiam ex Hetruriae monte Sense finitimis eperitur praeterea in Cappadocia prope Galatas iii pluribus locis regni Parthici: prscipue ta men inquit Plinius,iti Carmania in Arabia in India. onyx in Gephiariis & Sequanis reperta,ei similis uocatur nunc Chalcedoisius. qa nomen primo uidetur inuenisse ex Chalcedone urbe Bithyniae , ad quam deferebatur siue ex Cappadocia, siue ex aliquo alio loco uicisDO. reliquae onyches uetus obtinent nomen: aliam eri Plinius in Carmania natam nunc onycha nomitiaci sit hic murrhina.multum autem onyx uariat colore.nam aut uenas habet fgheas, rubras, purpureas,

304쪽

DE NATURA cum sastest zonis: qualis non raro est Germani a:aut est ignea nigra, cornea, cingentibus, ait Plinius,candidis uenis oculi imodo: interueanientibus etiam quarundam oculis obliquis uenis: qualis est indica. aut nigra inuenitur cadid1s zonis: qualis est Arabica. aut ignis interouenit purpurae S laeti:qualis in plurib. locis Parthici regni 8c in Carmania nascitur. Plinius, ut dixi, murrhina nominat. 'uin etiam quaesdam est cinerea, cuius sub candidae uenae interdum in oculi figuram formantur. aliqua caeruleas zonas habet: Germanica raro nigras,faespitis fuscas. & praeter dissitas interdum liuidas: interdum in rubro nigras: interdum alias aliorum colorum misturas . nec zonarum mox do multiplices uarηψ sunt colores , sed reliqui etiam totius gemmae, maxime Germanicae, corporis . sunt autem eiusnodi uenae aliquata. do latae aliquando angustae. quae modo recta eam circumeunt, mos do torte, nunc uero undatim sunt cris se in uertices: licet , uidere quosdam colorum,ut Plinius dicit,repercussiis, quales in coelesti ara quu spectantur. Coloniae Agrippinae in templo trium magorum, si1ψMe, ut nostri eos uocant, regum, est onyx latior palmo, cuius uenae lasctear ita discurrula ut duorum iuuenum capita exprimant: nigrae, ut

8c serpentem, qui ex fronte superioris capitis, descendat in inferioris frontem, caput AEthiopis, cui barba etiam nigra. id uero est supermandibulam alterius capitis candidi. reliquum gemae corpus ungui est simile.hanc etiam Albertus descripsit.sed onychis zone cuiuscunque suerint coloris saepe pellucent,praeter nigras 8c lacteas quae raro perspicuae sunt, & tum quidem obscurae. nunc in onychis Germaniis car execta candidi coloris crusta a scalptoribus inciduntur insignia quibus nobiles familiae gaudent: quod magis caeteris eiusdem gems inar uenis trasluceat,& durior sit crystallo:ut ea magis pelluceat. sublinunt autem id genus crustis eorum coloru pigmenta, quae exigunt insignia. ex eadem onyche Germanica fiunt globuli, quibus numeramus preces,capuli pocula, mortariola in quibus smiris contunditur.

ex ea uero quae in Carmania nascitur, quondam etiam uasa potoria, murrhina uocant,pedes lectorum,selis, columns, ut de marmoribus dicam. duae autem onyches sub mensa, ut fieri solet, confricatae a dedinardescunt, ut manus earum calorem uix ferre posmint. nostrates, si altera alteri ualidius atteritur in tenebris, scintillas edunt: atin perspi/cuarum corpus totum luminis instar uidetur ardere: ex his uero que sunt aliqua ex parte perspicuae,flama rubescens exilire.at ex eis, quae non translucent, ne flama rubescens emicat, ne uidentur ardere. sed omnes inter se attriis odorem grauem & cornu usti similem emittunt. nunc gemmas ardentes persequari multum autem caeteris praesstant hae,quas Graeci nominant M/θιακια, Theophr stus etia

305쪽

alii quod in sole expositi, flagrent colore, carbonibus ah dentibus simili. atini eas eaderia de causa carburiculos appellant se sex eis qui non sentiunt ignes,a quibusdani Grecis απυρωδι sunt appellati. multis in regionibus reperiuntur,in Hispania circa Olysspone: in Gallia iuYta Massiliam: in Germania in lHisenoru riuo supra Hoesteinani arce, ubi & hyacinthicin Boemia ad quintum lapidern a Leso temericio, qua itur ad Trebenicium in agris, aio etiam circa Schelicium,quod ab hoc distat circiter tria millia past in eadem Lotedohs in Uris,qui uicus abest a Bruxta oppido ad decem millia past qua diuqCatharing montem uersus itur.in eiusdem deni ν Hoemig fonte, qui est inter arcem, qua nostri regiam speculam suo tamen uocabulo nois minant, oppidum Planam. reperitur in Lyghs ad Risebei gum: in Thracia: in Peloponeso ad Corinthum, ad Troezena, in Orchomerito Arcadiae:in Chio insulanti Orthosta Caris caute, 8c circa Miletu: in India maxime in celebri Taylonis insulse monte: in Thebaide gypti:ad Syenen urbem,quae est iuxta Elephantinam insulam: in in teriore AEthiopiae regione,quae Psebo uocaturiapud Garamantas et Nasamonas. omnes autem carbunculi rubent Sc fulgent: sed quia dii similiter, ea uarietas diuersa paxit genera . nam aut color eis est egregie ruber,item p sulgor, sed plerun F parui sunt, quos appellant spiisnellas. aut color item & fulgor egregie rubent,sed fere maiores sunt. quos Itali a colore rubinos appellant,Graeci, ut etiam Ouidius, quia ualde ardent ab ignis aspectu pyropos . sed utrim ηsdem uocabulis

nominant etiam eos carbunculos, qui ad amethystos accedunt:quos ea de causa ueteres Graeci amethystizontas nominarunt.sed ab amerthystis disserunt. etenim hete purpureum colore sundunt leniter blandum, carbunculi eum in oculos vibrant. aut ruber color est carbunoculis dilutus atq: magis etiam fulgor quos iuniores ballagios a pall1do colore uidentur appellasse candidos prisci a fulgore diluto. ut uero carbunculorum secundi generis fulgor ad amethysti roseu splen dorem propius accedit ita huius tertη generis color ad eiusdem amethysti colorem at nigrioris sunt aspectus, quos iuniores uocariit granaros, ueteres Carchedonios, quod apud Garamantas Sc Nasamo nas & in Syrtibus inuenti Carthaginem deserebantur. his etiam sunt nigriores qui nuc corrupto uocabulo Almandini nominatur, quoniadam Alabandici, audd perficerentur Alabandis, cu orti essent in Orthosita caute .aut denique partim sunt rubri, partim candidi: interveoniunt enim rubro colori albae maculae. hos ueteres uocant Troezenio S iuniores Amandinos. primi secundi generis sunt indici & Mi seni: tertii,AEgyptii quarti, Mihiqpici Garamatici apud Nasamonas in Syrtibus inuenti,Boemici in Lyg is reperti: quinti Carii, Thra

306쪽

ch,Chὶ3 Arcadici qui nigriores sunt Clitis: sexti et rcogehq corinthii, qui sunt pallidiores Troezen's. ne o tamen nego in una eadem regione diuersia carbunculorum genera reperiri posse. ut autem disterunt colore, ita etiam fulgore. nam his quos amethystizontas nornu

nant S his quos spinellas flamma est egregie rubra 8c lucida: candis dis uero liquidior: Carchedoniis nigrior similiter Alaba dicis. ex quihus nonulli liuidius lucent: quales etiam in diei, quos lithizontas pellant quin in unoquo genere ais fulgent acrius quos uocant masculos ain languidius,quos foeminas. preterea AEthiopici ut Satyrus scripsit,lucem non emittunt,sed conuoluto igne flagranti in Carchesdonii s maribus stellae tantus ardent, foeminae uniuersum fulgore iumdunt extra se . Miuod etiam Alabanditas acciditi ita ν cum cuiuis gerneris carbunculis Se color sit intentior uel remissior & fulgor acrior aut languidior multum inter se disseruntiat his qui amethystizontes uocantur, qudd caeteris praestent flauia rubra Θc lucida nunc non minus ac olim, primas tribuunt. cum quibus spmellae dictae, si magnae essent, de primis possent contendere; quia uero partiae sunt, serὸ posstremas tenent. Secundas uero dele uni candidis, quod color liquis dior magis placeat quam nigrior:ternas Carched 's, qudd minusquam Alabandici nigrum habeant colorem 'flamma. ueteres Carschedon as sed das uidelitur dedisse: Da his enim reperiri solent pino nato fulgore radiantes, quos syrtitas, ut in syrtibus inuento S , nomis

nauerunt. Vitrum autem, retibro colore indium, carbunculos ex pri

mit: item duplex crystallus ita conglutinata, ut in medio inseratur id quod toti eius corpori &famae dat ccii direm. quae crystallus si erit angulata ut esse solet, is, Ophco pei cussa sole rubros dolores iacit in proximum parietem. quorum pars extrema interdum in carrul eum exitieum de coloribus iridis retinens, quos omnes crystallus exprimit angulata. ac uero etiam carbunculis subduntur fulgentes bractear, quae eorum colorem & flamma lucidiorem reddunt. minus carreris genasmis ustia sentiunt. atramen Alabandici non raso scabricie insistamur,

8c ex Indicis aliqui sunt sordidi. plerun parui reperiuntur carbun σculi. Indicistianaen, quanquam raro, tanta est amplitudo, ut ex eis ant vasa,quae paulo minus capiant quam sextarii mensuram. SI potoria uasa ex assi gyptijs factitata esse Plinius se legisse scribit . Arcadici autem tam magni sunt, ut specula inde fieri Theophrastus tradat fi

gura carbunculo,ut nonnullis ali js gemis, uaria: circa Miletum uero

in Caria repert sexangula ut idem Theophrastus scriptum reliquit. Pleriin omnes ignem no sentiunt, sed maxime Carchedon 3 8c Thracici:qtu in eo, sicut adamantes,non comburutur. Carchedon 13s apud

Garamantas& Nasamonas inuentis signantibus, quamuis m

307쪽

ata, ceras liquescere Archelaus autor est. Ardet phaeterea lychnites; quae & lychnis; ita dieta quod similis sit flammae lucernarum . nasci tur in scopulis Pallenes, quae est peninsula Thracie circa Orthosiam cautem tota Caria, ac uicinis locis: in India. caeteris autem antecel, lit Indica. quana quidam, ut Plinius inquit, remissiorem carbuculum esse dixerunt. Ardet etiam fandastros; cui color in aureo rufus . hanc gemmam aliqui Garamanti ten uocant , qudd inueniatur apud Garamantas 2Ethiopas: gemmarii hyacinthum, scriptores non bonos se, cuti. eam gignit India in loco, ut Plinius tradit, eiusdem nominis: ut iuniores in monte Taylonis insulae, ubi δc carbunculum. gignit Arabia ad meridiem uersa, cuius color plerun quasi fumo obseuratus. tetigricat.gignit Garamantum 2Ethiopia regio. intus in sandastri cor pore, non in cute,stalgent aureae guttae uelut in translucido, utor Pli in in uerbis, stellantes. quae quo plures fuerint, eo preciosior est genasma. quoniam autem ferὲ stellarum hyadum ; ut idem Plinius scribit,& numero Zc dispositione stellantur, ob id Chaldaeis in caeremoniis habitae. at eiusmodi guttae non tam apparent, cum gemma seli aduersa perspicitur, quam cuinspicitur annulo clausa. R in hoc genere eas quae acrius fulgent, mares appellant, quae blandius foeminas. postremo non laesa sicuti carbunculus Carchedonius ex incendiorum ruirnis eruitur. Chrysolithos autem, quam gemmarii hodie etiam hyaαcinthum uocat,a fandastro disseri numero aurearum guttarum,quas

illa paucas, haec plures habet. eam gignit Hispania, Pontus, Bactros

regio,India, Arabia,AEthiopia. color eius modo aureus, unde nomereperit: modo in auro rufeicit, modo colore similis est carbunculo Carchedonio, sed fulgore aureo, quam granatum appellant: nunc uerti in electri colorem declinat: quam uocant chryselectron. praestat caeteris concolor 8c cui aurum collatum quadam argenti facie uide tur albicare.uilior est cui color uarius propter candidiore saut nigriores maculas: quae fumo sumunditur capiata Graeci nominant: cui sub est melleus color, i helichryson uocant, ueluti per aurum, inquit Plisnius syncero melle translucente: cui interuenit candida uena ; quam leuco chryson appellant: quae ueluti sua scobe reserta est: cui capilla mentum:quar tota non est lympida: quae ultro similis ueluti croco refulget .sed in fundam includuntur tantum translucidae in annulos ei tiam hae quarum fulgor interpolatur macularum nubilo. quas ut os

lim illustrarent aurifices, subiiciebant tenuissi imas orichalci bracteas, nunc eiusdem fere coloris fulgetes solent subdere. Plinius primas dat Indicis secundas Bactrianis, si uariar no fuerint, Arabicas deterrimas esse dicit. quaedam insuper stilat durae, quaedam molles, melichrysi In

dicae etiam ad iniuriam fragiles, Ponticae laue.. Bocchus scripsit Hi,

308쪽

spanicam duodecim pondo a se uiuam. equidem e nostris metallis Tu tam uidi glebam , quae constabat ex chrysolithis amplius sexagin

ta. quibus omnibus erat figura quadrata, sed maxima erat lata uncia unam longa digitos duos:omnes uero adeo molles, ut poliri no possent.cotra crateriles est praedurae naturae, habet g inter chrysolithonS ele strum colorem. at Hormesion est oculi figura igneo colore auoreo sulgore,qui ut recte Plinius, portat secum in extremitatibus canadidam lucem syrtite uero e melleo colore croco refulgentes,in tu S autem stellas languidas continent.inueniuntur in litore syrtium S Lu cania. de gemmis ardentibus fatis. Sequitur morion, quae sola ex

nigris translucet. nascitur in Misena, sub Alpibus, in Cypro, in Tyiro in Galatia in tradia. color ei aut nigerrimus, quae uocatur Pram nison:aut cum nigro mistus est alius color.itain uel carbunculi,quae Asiexandrinum quod ed deserebaturruet sardae quae Cypriu ut in Cys pro repertamei hyacinthi, quae appellabitur Misenum. etenim in sena Volchesteini effoditur . uidetur autem morion esse radix istarugemmarum, ac ex crassiore succo qui subsidit, fieri. attamen ea quam prananiunt uocari dixi,apud nos inuenta est habens crystallinam raὼ dicem, cum ipsa esset nigerrima, similiter eius mucro. erat etiam eigura ut crystallo sexangula: qualis etiam est Volchesteini repertae,inquam hyacinthus desinit. hae gemae non aliter quam crystallus scalapuntur pellucent etiam Cepionidae modo vitreae, modo exrstallins, nunc uero ut iaspis uirides. in de olide Atarni gignutur ordidis, insquit Plinius tantus est nitor,ut imagines reddant, ceu specula. Has ctenus de gemis translucidis : nunc de his dicam, quibus tanta colo/ris uarietas est, ut uno nomine diuersas gemmarum species uidean

tur complecti. inter quas est iaspis, quae aut uiret, simaragdi p imitas tur colorem : qualem gignit Noricum in caeruleo copioso, Thracia,

India.aut glauco pingui est similis id est uiridis liuste suffusa: qualem plerun* fert Lygiorum regio ad Strigam oppidum S Cyprus . aut in uiridi pallet callaidi similis:quam terebinthiausam Dioscorides dici scribit ut Plinius improprio cognomine.aut ut coelum serenum csrulea est:qualis in Cappadocia reperitur circa Thermodoontem amnem.aut coelo autumnali matutino est similis id est: caerulea lacte sus, fusa, quam ex ueteribus alii ob id αεώζουσαν uocarunt, alia borean, iurniores Turcicam nominant: talis est Caspia & Persica. illa reperitur circa Caspium mare, praecipue iuxta lacum Neusin, etiam iuxta Iberos &Hircanos: haec e montibus qui sunt circum Crermam urbem, eruitur. reperitur etiam in Scythia extra linaum in regione qu Cunicium uocant . perraro autem talis est strigensis . aut purpurea

est, qualis nascitur in Phrygia. aut rosea est, & quasi floribus tincta.

309쪽

FossILIUM, Lip. VI qualis ex profundisssimis Idae montis specubus eruitur . aut ex pii pura caerulea: qualis inuenitur in Cappadocia. aut in rubro nigri est coistoris : qualem gignunt Misenorum montes ad S1lam:aut iecoris imitatur colorem, aut sardS.aut raua est,aut crystallina pituits similis aut flaua sanguineis lineis distincta. quin etiam ea quae iecoris colore est, interdum alba puncta habet: quae sanguinis, uiridia. sed illi interdum etiam nigrae maculae lineae tae sunt. quales omnes ato etiam in rubro

nigram fert Misena ad Ruspam ad Gettam; ad Coram, ad pagum stintum inter Kempnicium & Glaucam oppida qui nostris Lango uiti

iam Latinis longa alba diceretur. sinaragdo aute similem si per trans uersum linea alba praeciligatur Graeci grammatian nominant: si plus ribus polygramon, quae dc Assyria appellatur a regione, ut uideturi quin etiam quae faturo iecoris colore est, lineis eiusdem coloris diluti 8c nigri cingi solet. quaeda nives imitata rutilis punctis stellatur. quaedam onyche pugitur,aut ex altera parte iaspis est,ex altera onyx, quς iasponyx uocatur: qualis reperitur ad Mitteibachum pagum, inter Kempnitium &Lango uitiu. quin iaspidem uidimus, cuius una parserat Purpurea, uiridis altera,ato illa non pellucebat, haec pellucebat

alia ueluti fumo inscitur, quae capnias nominatur: alia nubem coma

plectiturialiqua turbida et uaria est, ut Chalcidia, S tape Misena. iii

festantur prsterea sale,capillamento alijs uit 3 s. iaspis uero mirifice nitet S saepius non translucenat in hoc differt a gemmis perspicuis,quarum speciem gerit. sicut a smaragdo uiridis tametsi Plinius hac saepe translucere dicat: uiride pallens a callaide:purpurea,ab amethysto,Whyacintho: carruIea, a cyano : sardae similis, a sarda. crystalsina pituitae similis, a crystallo. quanquam har iaspidis species omnes insterdum pellucent sed totae perraro. qudd si etiam totae nonunquam; longe ipsis praestant gemmae, quarum sunt assimiles. ueteres primas tribuebant ei quae purpurae quicquam habet:secundas,quae rosis: tertias, que smaragdi: quartas boreae .hodie primae sine controuersia deferuntur boreae:secundae uiridi polygrammo:tertis, ei quae purpurs quicquam habet: quartae, quae rosae:quintae, quae smaragdi, siue toota uiridis fuerit, siue per transuersum linea alba praecingaturi reliquae omnes non habent magnum precium. iaspis autem aut oculi modo extuberat, ut borea, ut glauco pingui similis: aut informis est, ut ad Langouitium inuenta. ex qua globuli fiunt, quibus numeramus preces,dc lapilli quibus ignis excuditur.satis uero magnς massae ibi erusiantur, ut mirum non sit Plinium uidisse iaspidem Y1. unciarum, formatam inde effigiem Neronis thoracatam. 8c quidem reperitur in silice caerulei coloris. qui ad pedes 1 v. durare solet, deinde uicissim quitur saxum arenaceum sulcum,longum circiter XU. pedes,expers

310쪽

29S DE NATURA

iaspidis.nec multum ab iaspide uiridi dissert molochites, quae ex maiua, cuius sol is colore similis est έ nomen inuenit . sipissius uirens non translucet: una est de his quae ad ectypas scalpturas aptantur. Sequi itur achates, quae ex Siciliae fluuio eiusdem nominis, apud quem priomum reperta, nomen inuenit, quo etiam hodie appellatur. uaria est non solum doloribus,sed etiam rerum imaginibus quas repraesentat, non ab artifice aliquo depictas, sed ab ipsa natura formatas. ita enim discurrunt uenae k maculae, ut modo palumbum exprimant, quam phassachaten Graeci appellant: modo cornu, quarti cerachaten: in do arbusculam unam, duas, plures iae, ut interdum nemus appareat, quam deiidrachaten: sic Camillus Pisaurensis se achaten uidisse scriobit,in qua exant quasi in quadam planicie septem arbores: nunc uero flumina,esseda,staticula, equorum ornamenta.nec species uolucrum tantum reddunt sed iumentorurn quo &hominum. quo sane mos do in Achate Pyrrhi regis Epirotarum nouem musae, Sc Apollo ciotharam tenens spectabantur, non arte, sed sponte naturae, ita discurarentibus stribit Plinius) maculis, ut musis quo ν singulis sua redde. rentur insignia: at y id genus achatas maxime fert Incisaxosor autem achatae est aut niger,aut fuscus,aut cinereus,aut similis corallio, simio tum floribus, pelli hyenae pelli leonis pelli pantheroe. illam leontion& leontodorari:hanc pardalion uocant Graeci. per eos uero coloreS, potissimum primos,interdum almae uinae transeunt quam leucachasten Graeci nominant:interdum sanguineae,quam hae machaten:interdum sardae modo rubentes, quam sardachaten. at corallio dolore si

initis appellatur corallioachates. quae aureis punctis sapphiri modo distinguitur SI copiosissima, ut Plinius stribit, reperitur in Creta, uis hi sacra nominatur. gignitur quoque ut idem alio loco dicit in India dc Syene.similes limitu floribus reperiutur Z in Thyacia,& in Th es salia,circa oetam 8c in Locrorum monte Parnaso in Achaia Messe

ne in Lesbo & Rhodo insulis .relique in Sicilia, Cypro,Phrygia,Persia, Thebis AEgyptiis. Sed in Cyprhs sunt, inquit Plinius, qui maxia

me probent vitream perspicuitate:Agyptie carent rubentibus uenis 8c albis. Persicas torrentes e saxis per charadras deuoluunt ad ripas Choaspis fluuii, ut Dionysius Afer tradit. amplae uero sunt achatae, dc Persicae quidem cylindris similes .contra araneorum & scorpionuictus pollent Siculae, Creticae, Cypriae, Indicae, AEgyptiae . Phrygiae uero uires non habent. ex Indicis medici coliculas saciunt. spectasse eas prodest oculis sitimo sedant in os additae. Achatae autem similis est ostracias altera durior, nisi ut Plinius stribit, quod Achates polis tura pinguestit: huic gemmae translucida uiriditas est mista nigrore. eius fragmentis quidam nostris etiam temporibus alias gemmas scalpunxi

SEARCH

MENU NAVIGATION