Disputatio theologica de pluralitate personarum divinarum ex vocabulo elohim eiusque constructione, desumpta ex Genes. I. vers. 1. præside Johanne Meisnero publicæ disqvisitioni proponit Hannibal Jessen

11쪽

henti, insidiomae Mausati indicandae aritheri

contendunt Rati rem melius acu telegisse, multi imaenem potentiarum asserunt pluralitatepersona rum neglectae Ut alia frustra dicta silentio his premam, in a mons turin, quam ab nae meritate abhorrentes ni Mae rationes. Dolendum tamen is, Ood in naturam hujus nominis non 's ne summa animi veneratione nominandi adeo obiter ivtis erint, ut in prima sacri Codicis lineis impegerint, scin ipso portu naufragium satim fecerint lamentabit. Proindenti has ab urdas rationes malitio Ag interprecationes experim , ita cupiditate Deritatis in vestandae adductus, hoc vocabulum m MN

edium Aniscationem genuinam, confructionem ad indicandam pluralitatem personar imSS. Trinitate tractandam ab injuriis A ersariorum vindicandam mihi proposit, profun- mum Scripturae sensum agnosen , juxta dicta Rabbinorum: Non est in Scriptura vel unalitera, e qua non dependent ingentes montes: B. Hieronymi Singuli Sermones, Syllabae, apices, puncta tu divinis Scripturis plena sunt sensibus. inn, conatibus adst CAR

12쪽

CAP. L

THAE S. I.

disputatio nostra plane sit

'uεθοῖ D, Veram originationem

enuinam significationem sacratissimae stius voci sita n N, Deo juvant e X- plicaturi, absq; utilitate la aud fore autumamus, si prius de vocis Elymologia istius originationem, Homonymianam Synonymiam comprehendente pauca praelibamus, quam ad reliqua pedem pronaovemus, spe certissima ducti, thaut exiguum ad faciliorem rei perceptionem ex vocis enodatione redundare commodum, regulam hanc ob servat dignissimam nobis subministrante subtilissimo Scaliger L. I. deI L. c. . od ex nominis interpretatione facilius rei rutto tistat. Proinde haut ignari, notationem nominum rerum cognitioni inprimis in sancta Lingua quam maxime inservite ejusmodi spe fraudari noa non patimur, sed memores Scaligeri consilii, a vocis evolutione ejusq; originatione initium facimus. Variae hic pro diversitate mentis cogitationum circa hanc augustissimam vocem occurrunt rationes quorundam etiamsi doctissimorum virorum , tam.en sit gniaritatis studio magis deductorum, quam Veritatis propagandae cupiditates . Inveniuntur haud pauci , qui nomini liujus E mologiam quaerit ut a nomine e ec acus H, D uvis,perju visu ideo Deo hoc nomen tribuentes,

o b d per solius ci non sit si essurandum, quod Leus,

13쪽

nt solus καρδιογω c, sit observator&aesti triator uia

mentorum, summusq; perjurii vindex, quod Deus solus facultate benedicendi .maledicendi seu exsecrandi polleat. V.Crellius Verum cum veram propriam vocis originationem, allusiva postposita, respiciamus, in illam, cum detur, inquirentes a dicem, quae sua indole in hoc derivatum transfusibilem quandam significationem habere, nec non qVoad literarum numerum similitudinem voci respondere potest, illam derivationem nostram non facimus, reluctantibus Grammaticae legibus, quae non permittunt, ut plura in derivato, quam in ipsa radice quoad literarum numerum positum reperiantur, sed quicquid in radicatis quoad essentialia est , illud etiam in radice ipsa contineri debeat..Alii aliam fovent opinionem, hanc vocem ex decurtato, ut Buxior fius in Lex. p.ri etiam putat, dvel ex voce cognata fortitudo, virim derivantes, conatiq; inde nihil aliud quam significationem

ab hac voce plane alienam deducere, quas m n Nfortitudines notaret, rideo Deo tribueretur, qvodis solus sit fortitudo, omnipotentia lotestate infinita pollens Euseb. l. II. de Praepar. Evang. c. q. Lombard. l. I. s. d. Vasque t Z in Thom disp. ISo. c. T. His accedere videtur Marcus Marinus in arca Noe p. 28.

Etiamsi statuat, incertum Usupersuum esse, hujus nominis Et)mologiam quaerere. ex aliorum sententiri referens: Arii ortissent eriώs deducunt,aberito ri, quasi potensi imam taleas. Et barbene ad Gen. Caeterum cum citati formae nominis haud memores sint, illorum opinioni, ut erroneae, ita nunqVam admittondae, consensum praebere animus non fert,

recta.

14쪽

-milam ante analogia Grammati a quod nomina

unam ex literis Heem anticis habentia per mappiccatum, non servile haut sint auctata. II. Alii numero singulari vocis P n,N post habito,in simplici ejus originatione haut acquiescentes, eam compositae figurae esse asserunt, deducentes b. m. quasi zzz n, dicendum esset mn N,bbὰγ

eorum, q)νὰdDEMS beatorum robur ac virtussit,inii Magn. Cato vi referente T. 2. in A. p. 4O8. a. m. XXusa. dicitur Nemo enpetrafortitudinis praeteri Eva nafrum

V ' λη ut R. Nachamani Cabalistic dicitur a R. Becha in principio bere schit tm n N, quod α λη

Deus sint,¬ante Buxtorsio, i , per modum myste- ii expressῖm ct in 'N' in z recordare creatorum tuorum, i. e. creatoris tui zzz n q, apiam n Mas Meanahem Ke-kana ab Ze estiteris nominis tetra- grammati Nou nudi compositam figuram etiam urgentes, ut falso etymo pro fundamento significationis substrato, gemina significatio elici possit, hane vocem derivatum volunt, quasima' 'Messet nomen rerum gubernatoris judicisq;.perjurii vindicis. Sed horum opiniones quam falsae .erroneae sint, primis absurdiores , adeo ut recitare eas sit refutare, unusquisq; Lingua sanctissimae iurissimae quodammodo peritus, haut difficulter animadvertit, Grammaticae legibus eas non

permittentibus.

III. Ut ergo quidam , observato, quod Npropter carentiam mappiccati vocis ,r radix haut sit, nominis hujus radicis evolutionem supervacaneam esse jndicarunt, ni Marcus Marinus ante citatus, Dd alii e*perientis finii, satis gnari, vocem

15쪽

t , ut radix eius in constituatur non de ebrianis

dam esse, obstante eodem ri, illam uae potitu quam

alienae ora lini autumarunt, ut Schin die rus, Buxtor Lsus, ita nos illorum desperationem seu potius negligentiam in ulteriori inquisitione non imitantes, sed inediam viam incedentes, pristinam retinemus radicem, coisit,adonavit, initiingva cognata Arabica usitatam ex Ebraismo tamen derivatam , nunc vero limitibus sacrarum literarum circumscriptam, freti cum rei veritat quoniam radia Arabica N

vox Ebraica , quoad radicata essentialiaque Sequo ad ipsunt formale significatum quam optimam

habeant convenientiam f&gnificat auremissem Arabicum dentaqὶ σα Ebraeum a servire colere: c. &porro ait Magia Calovius: Hinc Deus apud Anubes nuncu-cupatur. QN nason Muod cum sinat artistio

retur abi via DEm religiose adorandus

Accolendus sit; eos pacto in nomen soli DEI proprium, qui osus, sonandus o cui uni serviendum refigisse. De utJ I.I3. X. ao Mati IV. II.J tum authoritate viror uni doctissimorum, Thom Erpenti, Sixt. Amam Ludov. de Dieu, Dn. D. Glassi lib. 3. tract. I. canon. 2s de nomine,D. Cato v. om. II in A. C. p. CI seqq in I L. CC. tom.III. System. de pluralit. Person p. Io. Senneri in diatrib. de Elohim quaest. I p. 6 MICO.IV. Ducti recordatione dicti Aristotelis, omne biguum eno curum, Errorum genitrix en aequivocatio semper ne vocis ambiguitas nobis illudat, cautionem jure merit Qq; adhibemus, aeqVi Voca κέα 2 ινοιαν

- et i s. i. consilio sic facta paucis explicaturi, ut melior facilior ad propriam in enuinam vocis signi sicationem rite intelligendam sternatur via, B ansa

16쪽

ansa destendendi in sententiam Crellii voeabbsim ira n s sua naturacommunes eu anesiativum, asse rentis,& Ense dini,promiscuumiudius nominis de Dεore creaturis usiau, statuentis, proclivioribus in erroneam &falsam sententiam praeripiatur. Proinde data causa&occasione diversis rebus hoc vocabulum imponendi eum idololatrarum ment tum ex Dei voluntate, non inficias imus, hoc vocabulum, de Deo sidecreaturis dici: Sed inde hoc esse commune aut ap- penativum aut promiscue de illis usurpari ,.non colligimus,experti, istas oculi ne improprietatem ali. quam semper involvere, Mereaturas ob proportios nem saltem assignari. Ex Idololatrarum mente hoc vocabulum idolis tralatilio atq; improprio quodam sensu etiam attributum esse Sacrosancta monumenta testantur: ut Gen. XXXI. et XXXV. 2. Exod. XX. XXuL 24 Deut V 7. Jud XVI 13 Esa XXXVI I 8 de rem. II. II. &. alibi, cum idololatrae iisdem divinos honores decernant non aliter ac si essent in ,N, . opinantes, ut ab ipsis veros . Deos haberi, ita tales eli summo honore dignos in variis virtutibus ac potestatibus ponentes Hinc causa en ait D. Cato v. . exponens erroneam opinionem Israelitarum tom.

Id in I L. C. de Plural persi 43. qyὰ plurali numero

de ituso dixerint Israelitae. Hisen Eohim tui Exod XXXIL . quod repraestentarint eodem Elohim, qui Israelita liberi runt ex gypto. Verum quidem hoc nomen , Diis tributum ex mala ejus nativae indolis in te nigentia Mapplicatione ad rem nihili pejoriq; idololatrariam mvulgi loquendi consuetudine ortum sit, adeo

improprie hoc nomen sumitur, ut conclusio certis- mala maneat, hoc vocatiuium μιμηπικῆς interdum

usurin

17쪽

msurpari, non obstantibus pronominibus posses. si vis, eum illis lolii potius opinione idololatrarum in digitentur, quam sint signa fiducite fide-

Iium erga verum Deum. Nam adeo certissimum est, hoc vocabulum, quando idolis tribuitur, aut ex negatione addita, aut ex terminis alienantibus seu di-na inuentibus, aut ex idololatrum introductione, aut ex attributione eorum, quae a natura Dei quam maxime abhorrent, sive denique ex circumstantiis textus

facillime dignosci, ut ne ulli quidem materia contradicendi detur , nisi quis novitatis magis avidus, quam veritatis, ipsissimam lucem manifestae veritatis malitioso de pertinaci animo offuscare velit. V. x voluntate Dei locutione Spiritus S. hoc localaulum excellentissimo honori summaeque dignitati indigitandae adhiberi ex . Scripturae dictis palam

est , quando aut de Magistratibus sive judicibus

publicum ossicium, ut vicariis De , gerentibus ob similitudinem aliquam cum Deo effertur ut Exod.

XXI. 6. tum sistens Dominis mam Nn coram Magistratibus. Similis locutio a tur Exod.

XXII. 8. 9. I. Sam. II. 2s. aut de Angelis, ut Psal. VIII. 7. Confabr. II. 7. Ps. XCvs I. C. Eb. I 7. in in etiam de hominibus summa dignitate&maxima potestate pollentibus ad exprimendam eorundem authoritatem&divinam legationem iis impositam hoc nomen usurpatur. Rem demonstrat nobis Mosis exemplum, cui dixit Deus: Tu vero eris et 'n,N ij, et scit Aaron pro Deo. Exod. IV. i6. cap. VII. I. Constitui et M ab amet, De una ipsius pharaonis, his metaphoricis locutionibus nil aliud, quam insigne divinum

ejus ossicium indicans, ideoq; illi hoc nomen accom- 1 modans,

18쪽

modans, ut surrim I excellentissimaq; dignitate hoet nomine expressa divinitus instructus, eo melius diis vinam suam functionem ad Pharaonem malori authoritate obiret, non quod inde quidqxam propriis qsimo formatiq; significationi. .sensu plurali vocis. n N, quando de Deo dicitur, decederet. Nam. etiamsi hoc nomen personis honoratioribus summaq; dignitate praeditis adscribatur, hoc tamen non est intelligendum Malis proprieq; secundum genui num modum significandiis formalem, Dd δευτέρως μεο ῖο&κῶς secundum similitudinem aliquam cera tam& proportionem, adeo ut a tradatitio .secun-dario hujus vocis sensu ad genuinum, perfectissimum nulla ansa argumentandi detur Hinc Sen-nertus in dia trib. sua de voce tata n N yae sit 8 p. 9 hanc ναλογων explicans , personis honoratioribus publicis officiis fungentibus, hoc nomen pluralet

optime convenire contendit; δεῖ nempe, ait,

DE si mile quid ejus denotet, icet, si stis anagogis analogatos, hic in Esinquam protot o excedentius alis id majussse enim disinctas , Agis vero , ut in anti

typo socm Iodam quasi, in persena .gr digniori, mini quiddam uisy, nempe suem δώματα distincta varios

ejus virtutes potesa ess c. VI. Circa Synonymiam observanda veniunt quaedam substantiva pluralia Deo attributa, personarum pluralitatem in Deitate inferentia, vel alia vicaria quasi nomina ejusdem numeri sisensus, explican. te Sennerto pag. I de voce tm n,N, J hoc respectu cum voce et 2In ἰ optime convenientia, ut & nonnulla adjectiva pluralia , invictum etiam argumen rum Pro Pluralitate personarum astruenda nobis subministran-

19쪽

Psal LVIII. R. utin alia passim in S. S. monuia aentis occurrentia, sententiam nostram laud obscurε, sed adeo firmissime corroborant, ut nullus Adversariis

sit excipiendi locus c. firmus, quod haec omnia ad amplificandam solum dignitatem in plurali efferantur, adeoq; pluralitatem personarum non iliferant, nedum ansa enallagen fingendi, textus sacri perspicui

tate ejusmodi παρε ιιηνς αν Non permittente. Nam

si in Deitate sunt plures ta a N, plures tam CV, plures tata Usse, sequitur etiam quod in illa sint plures Personae dominantes, factores nostri, plures udieantes; quia illa nomina sunt nomina personae At jam in Deitate sunt plures IN plures zza 'UV, plures CZU, ut patet ex supra dictis. E. c. Hinc si pluralitas personarum vi Reifficacia istorum nominum pluralis numeri demonstrari possit, quanto magis haec ex sacratissimo hoc nomine Uta n deducenda, retenta nativa atq; genuina vocis significatione, cum Deus hoc nomen sibi peculiariter apo

Propriaverit, eodemque indicare voluerit, quisqvalis sit de quo jam ulterius dicam .

20쪽

CA P. H.

enodataq; aequivocatione consiliora facta , Synonymicis vocabulis ad uberiorem verae se tentiae confirmationem allegatis, pedem ulterius promovemus, insignificationem vocis nunc inquisituri, discussa tamen prius eorum vanissima assertione, qui contendunt ma n, ratione terminationis Grammatica esse pluralis numeri, sensum tamen esse singularem, vel singulari destitui Proinde ne infirma sententia Thomae Cajetani Cardinalis, qui statuebat, hoc uocabulum suo vulari carere, nobis illud Sc viri cujusdam assertio , veritatis quidem speciem prae se ferens, tamen debilis, urgentis, hoc nomen esse communis numeri, nos ad falsam illam opinionem trahat, huic dubio occurrere placet, allegando saltem in hae thesi , nomen , verissimum singularem n N, ut eo solidius pro defendenda cum terminatione tum significatione plurali mi nis subste natur fundamentum ' Nam adeo certissimum est, uno minis variationem e numero innumerum spectamus, 'br esse singulare n N, ut sua luce radiet. Observat nota pluralis numeri et sidean de hetere-gone illo terminali abjecto, manet N, nobisq; est in fallibili indicio, secundum analogiam Gram

maticam