Disputatio theologica de pluralitate personarum divinarum ex vocabulo elohim eiusque constructione, desumpta ex Genes. I. vers. 1. præside Johanne Meisnero publicæ disqvisitioni proponit Hannibal Jessen

21쪽

mati eam 'et aliam variationem innumerum pluis ratem non posse permittere, quam adjectari in terminali nota pluralis numeri m,N per

consequens hoc non esse communis numeri, nec carere stingulari, sed retenta propria' genuina significatione, Vi pluralis numeri multitudinem inferre, suo singulari N audens, non uti erronea sententia est Magistri sententiarum Li. Dr. Vasque iii in pari. Thom disp. iC8 c. r. c. in odit adhuc dilucidius fiat, haud exiguam nostrae assertioni Oenerat lucem, convenientia istius vocis cum zz n,N, cum q'auiteras radicales, tum qui significationem inductioq; omnium l. corum Scripturae, Videantur illa, a Magia Calovi tom. II in A. p. I7. magno numero citata, in quibus T is Deo vero ini, ut m n N, assignatur: Nam quodcunque nomen singulare convenit cum nomine aliquo plurali, tum qualiteras essentiales objecto eterogene , tum qua significationem propriam , illud nomen est in fallibile singulare hujus,4 numero saltem ab eo differt rAt nomen 'a,N singulare convenit cum pluralim n N cum qualiteras ementiales abjecto hetero geneo D tum qua significationem quae dietis Scripturae probatur , E. nomen N est singulare et In N. Qua significcationem dixi, ratus Nnon nisi in propriissimo ac formali signficat de Deo

vero in usurpari sententiam nostram Scripturaedictis firmiter corroboratam haudqvacuam destruem tibus dictis nonnullis, in quibus etiam aliis rebus tribuitur, uti habetur . par. XXXII 11. 2 ' Non poterit omnis gens Hab. I. n. 71,N

Deus ejus Dan. XI. 3 N Ava super omnem

22쪽

citiones alienantes seu diminuentes a Spiritu sancto adjectae, Adversariorum instantias ex istis dictis de ... sumptas sat convellant. II Posito jam nomen illud sacratissimum ' n, singulari suo genuino gaudere, cum quo optimam qua literas essentiale .significationem habet convenientiam, illud etiam ratione terminationisin flexionis Grammaticae inflexum ejus sing laris indubitato plurale esse , ad nostrum principallam scopum proprius accedimus, Murgemus genuinum ejus vocis sensum ejusq; cum re exactam conformitatem, ducti divini Platonis utilissimo illo monito in Crasylo tuto de signi atione viminum, quod non in singulis vocibus solum, sed etiana in singulis vocum particulis convenientia .rerum iocum sit observan da&spectanda. In quo scopo principaliter consid ratur 'vaeritur An vox em n, de Deo Triuno

usurpata in propria vera formali significatione

pluralitatem personarum in Deitate inferat: Haec quaestio, uti nobilissima altiori indagatione digni sima est, ita circa hanc a stirmativam sententiam cum debita animi veneratione obtremendum verendum que illud S. S. Te/αΘΟ--ysterium, argumentis .consensu optimorum Doctorum pro viribus probandam demonstrandamq; versari, animus fert. Ad argumenta'Vod attinet, primum hoc tanquam prael,

minare, e qV caetera fluunt, in acie collocamus. Quodcunq; nomen plurale personale, gaudens suo singulari qua essentiali ad significationem cum illo optime congruente,

eiqi directe contra distinctum, opposi

tums

23쪽

xum in propri vero &sornaali signifieata citraq; en allagen de aliquo pluraliter dieitur, illud etiam pluralitatem personarurn infert A nomen et a n Nilurale personat e gaudens uomingulari qua essen. o alia & significationem cum ma inis optime congruente, eiq, contra distinctum oppositum, in proprio vero formali significata citraq; en allagen de Deo pluraliter dicitur. E. etiam pluralitatem personarum infert. Major sua luce radiat Pro minore astruenda haud paucae subnainistrantur rationes , firmissimis argu mentis scatente Sacra Scriptura. Quod nomen et In N suo singulari non careat, per consequens ei contra distinctum oppositumq; sit, antea dictum est. Nunc incumbit probandi necessitas, hoc nomen in sua vera significatione, quando de Deo usurpatur,

etiam pluraliter diei, quod haut difficillimum est. Nam pro hoc militat intrinseca vis nativaq essicacia pluralis numeri, unumquemqiTyronem lingvae sanctae

etiam alius informans, omne nomen in pluralem numerum inflexum pluralitatem sive rerum sive suppositorum personarum Vere irincipaliter adeo inferre, ut ne ulli quidem de hac re spinosa injiciatur dubitatio, nisi quis prae conceptis opinionibus motus, mentem suam alias veritatis luce in dies in diesque

illuminandam coecitate ejusmodiqi minutiarum ignorantia affectata obscurari patiatur, ut eo certius errori suo pariat patrocinium, Proinde illi naturali pluralis numeri significatui innititur argumentum nostrum pro voce i In N, personas denotante, forma ἰ

24쪽

formatum ne aliud quidem puritates simplicitate

sanctae lingvae permittente, nedum analogiae Grammatica, quae μοιώμανα, νοηιιολ. rebus exacte respondentia formati Hujus rei haud ignarus Philosophorum Princeps Παια τῆς λεξεως inquit, ἀρετὴ λω 'χμα Τὸκ VI topic α λου Θει Mi ην νο- ναοειαν, βουνειν, a recepta signisatione vocis temeri nonen recedendum praesertim ut ῆmκram Exci Sennerti p. 8 dia trib. de m n N addam si res fundamento non careat, ut h. l. vel avod idem en rei nutianos quaedam sit eb exacta lenes conveniens ea analogia . Hinc Judaei in voce ''n, peculiare quid observantes de integra phrasi sen, in bere schit elannai dixerunt: se cascriptum esse zm N nemini Iesset ita δε qui III. Haud minorem pro effcacia illa nativa, pluralis numeri asseveranda adjectiva pluralia, ut&Pronomina, .verba pluralia huic voci adjuncta nobis suppeditant vim argumentandi eandem que sententiam firmiter probandi , id in fallibiliter animadvertentibus, omne ad λυ- plurale vel pro-noweu vel verbum Drao substantis plurali addistim mu titu sive Anusitatem, retenta genuina unali signi a- rione, necessirio infe re Hoc dicta evidentia demonstrant, in quibus adjectiva pluralia, ut 'piet' ' ditata n, quae audit vocem Dei viventis De ut V. 13. 'M n ta n,N Elohim a ne i ipse, Jos

terra. Psal. LVIlI. u. Pronomina vel assxa pluralia, ut a n Deus noster, Deut. U. ar. 22. Verba pluralia, ut zIn In Errare me fecerunt Elohim. Gen

25쪽

him ad redimendum uici exstant, nobis manifesto documento, sensum singularem hic non exprimi, sed pluralem obtinere significationem, assertionem nostram dictis scripturae jam citatis firmiter stabili

tam nequaquam infringente meu ut m quorundam,

qui opinantur, nomina adjectiva interdum singulari sensu lumi ergo etiam in locis citatis. Verum hoc absurdum trito illo axiomate, o h Lehroselet pro talis nomen inferendum, rei veritate reluctante, facile

refutatur Nam placet tantum unicum argumentum ab adjectivo desumptum allegare, ita formaCetum et ubi plures, dantur Elohim viventes, si danti P u-γes persenae vim enim stroprie en supposivorum, plura , Ῥentia,pluras posita, Dinnatura intesiectuali plures persenae. At in Deitate plures antur Eloiam viventes. E. σα nil admittenda nasis en isticos enim nomen ἁ- Fatis Uantivum conjungitur cum nomine plura si adfectivo,

ibi pluratas obtinet Agni catio. Quid clarius pro plurali numero vindicari posset' Ne sententiae nostra adversatur, quod Voci m n, singularia in constructione addantur, ut 'n N 'r

Elolii sancti istius. i. Sana VI. o. n . nacreavit Deus Gen. I. 1. CN, Gen III 1ί. pragia n,N Elohim justus, Psal. VII. io. Nam quid aliud importat ejusmodi constructio , quam quod

propter analogiam rei revelatae adorationis cultu honorandae personae in Deitate voce denotatae sint idem, velut Apostoli phrasi utar, ἔν ογ, I.

Joh. V. 7. an una indivisa essentia, non vero eadem,

a sed

26쪽

sed distinctae in illa simplicissima essentia persente

adeo ut ne quicquam quidem argumento nostro pro vi pluralis significationis vocis N astruenda ex additis illis adjectivis pluralibus desumpto decedat sed praeterea innatenti observationihus Philologo-Tuna, quo plura si singuoribus attributum , et minetiam itidem explicishi thmionem spe conse em pluralitarem quan m notet.

V. Nec minus solidum pro sententia nostra pluralitate personarum voces a n,insignificatarum corroboranda testimonita nobis praebent aeri codicis dicta,quibus z n inter sese loquentes aut consultametes, pluralitatem personarum perspicue indicarunt: ut habetur Gen. I. . a* vid N Quid in NEt dixi Elohim , faciamus hominem in imagine nostra Gen. III u. Nn nis a netin

azr I NV rn: Et dixi Helio vallo him, Ecce Adam factus est sic re unus ex nobis. Haec dicta inprimis Irgς mus, icei non eamus inficias, haud paucos fuisse, qyi illa dicta falsis&a veritate textusq; anal

sia abhorrentibus interpretationibus corrumpere summo studio allaborarunt. Nam non desunt, qui

Deum in illa consultatione, ut&in ista distributione cum intelligentiis sive Angelis sermonem sociasse

contendunt, ad suam erroneam opinionem stabidiendam purum putum figmentum urgentes, D nempe formassari saetisse quandam saluam de suco, quase ei corpus humanum, Deum aurem ocisseisiam tuam

e carnem, ossa e nervosus univis ei formaister μmam, ut homo est. Alii indolis lingvae sanctae ignaan, Serroneis vestigiis insistentes,Deum morem a natum' consuetudine Principum non ad personarum plura

27쪽

plurastatem designaniam, sed ad suminam digni

te in amplificandam pluralem numerum de se adhi-b iis statu unt. Velum quam absurdae 4 verita te alienae sint istae sententia , infra videbimus. Nos si item ei verum genuinum, quem Spiritus S. nobis monstrat, Sacrae Scriptura sensum erroneae isticitatae opinioni praeferentes , ideoque ne dum proprietatem vocum, quae ad rem maxime pertinet, quam puris lima illa sancta lingva semper observat praetermittentes, ista citata dicta plures personas in D llibiliter arguere asserimus. In ultimo dicto quid aliud indigitatur ista partitiva locutione acta P, sicut unus ex nobis , quam pluralitas personarum , in primis cum hac locutione certus ad aliam personam praesupponatur respectus. Nam si Deus person, tantum unicus esset, non dinis Tet, Actu unus ex nobis: Sed aliud non permittente analogia rei, qui plures in Deitate sint personae, verissima hac phrasi insinuatur pluralitas personarum, adeo ut ne ulla quidem occasio fingendi numerum pro numero, nedum statuendi, id honoris gratia dictum fuisse relinquatur, dubitatione omni jam sublata. Manifesta assertionis nostra evidentia etiam ex Ioco citato Gen. I. 26.

Et dixit 'n N, iaciamus hominem,)haud obscure deducitur. Si enim verbum substantiae , quod est: numeri pluralis, verbum prima pluralis consid remus , certissimo nobis est documento, ibi singularem significaxionem locum non habere, sed plura-Jςm, proprietate vocum retenta, indicari, hoc tr dente regula Grammaticorum Ebratorum se

d singuiari Ebnuis imprima persona nunquam dici poteu. Nam liter exponi potest N 'vet dixit

28쪽

dixit' a faciamus hominem, adeo ut hoe plurale

cum illo verbo stingulari junctum ter distributionem illustratum,Verissimam inferat personarum pluralitatem. Haec sententia uti maxime conveniens, ita analogia textus, unanimiqi concordi omnium orthodoxorum Commentatorum in eundem locum

consensu firmiter stabili tur Hinc Ambrosius l. VI. de hexe m. c. 7. Cui dicit, inquit, non sibi utis,fvia niueit , faciam , sed ciamus et Non velis, 2pia ministri

sunt. Servi autem cum Domino, re cum autohe non possunt

habere operationis consertium, sed dicit Rh, et i Judaei nonni, etiam si Ariani repugnent. Et Cyrillus Alexandrinus l. I contra Iulianum, rem exactius .plenius exprimens. Cedo ad vos dixit Deus, Faciamus hominem : Ecquis hic non intelligit, quomodo ipsa SS. Trinitas haec verba adstet amfacit. His facilem consensum prae- bet Megalander noster, uti ardentissimo gelo promovendi gloriam Dei veritatem Christianam propagandi praeditus, ita adversariorum objectionibus optime occurrens. Vcrbin, inquit, ciamus,per

tinet ad mysterium sitae nostrae consirmanaeum , qua credimus, ab aeternotinum Deum 3 distincZas tres personas in una Deitate Patrem Filium et Spiritum S. Disi 2 idem varie conantur hunc locum ellidere ineae nihilsolid onrnu esser te Molestat eos sic locus ad mortem. Addit Clare spotenter synisti cat nobis Moses, intus T in ipsa ἀυinitate, creatrice essent . insiparabilem N aeternam Dralitatem esse. Hoc ne portae 2 idem Uerornm nobis adiment f Hoc aute ex trem ridiculum H, qais Judaei dicunt, Deum siqI Princi pum conoetudinem , qui reverentiae causa de flebis surasiloquuntur Sed hanc Spiritus S. non imitatur, nec quescit

29쪽

S riptura sacra hune loq'venae modi us vare ess4je eertδ noscata Trinitas. Haec testimonia delent esse nobis curae gratae Lissi enim tum Judaei, tu' Turcae nos rident. Pod enim in undis eam esse tres persena , tamen nisi Scripturae anthoritatem vadenter negare velint, cogentur hoc loco sicut es superius citatis no stram sententiam qui k-dere possint haec , sicut Judaei sudiose faciunt , sed interim

manet in eorum cordibus illi aculeus, cur dicat, Faciamin, item cur icat Mosesi ero plurali, EAhim creavit. Pro

hoc loco ulierius illustrando multum facit istud dictum Gen. XI. P n a descendamus confundamus, ubi similis locutio de Deo pluraliter usurpata habetur. certissimi nobis indicio pluralitatem personarum ibi innui,&nostram sententiam quam maxime stabiliri, cum tales locutiones in prima plurali de Deo usurpat absq, fundamento haud dictae fuerint. Nam ut tri unius Dei aetiones operationes, quae soli illi .nulli alii Creaturae competunt, manifestae erant cum in creatione hominis, ut in praecedenti dictum est, tum in communicatione linguarum Babylonica , quod patet ex modo confusionis privativo sipositivo, adeo ut non modo elingves facti sint, sed etiam omnium rerum actionum biminandarum in promptu habuerint vocabula isti homines Babyloniae conditores, ita rectissime pluralitas personarum locutionibus istis plura- Iibus indicata est, Angelis penitus exclusis. Hinc Ru- pertus referente Calo vio . III in I L. CC p. 3. in h. l. Hoc tamen mirabile, ait, vindictae incommodum, qaub

maxim homines isti is diυiduntur, sus facere potuit

Deus. Proinde cum dixit pluraliter, Venite, descendamus, confundamus , non Angelorum multitudines ad auxi um

30쪽

-xilium exbortatus, sed ad feriendum superbiam si δέ

resatur tota S. S. Diminitas, eterus De s, Evo, ex opposuremedio magis barier σέ. V. Demonstrata hucusque sent: am . . t de pluralitate Personarum voce insignit; catarum

per proprium inativum pluralis numeri significandi modum, nominaq; adjectiva pluralia huic voci addita, locutiones Dei de se habitas, alia, quae maxi me ad rem faciunt eamq; illustrant, adhuc urgemus, nempe vocis a n N, inprimis Gen. I. I. expressae, ad plures personas, quae totam hanc universi mundi crearunt machinam, applicatronem, in fallibile argumentum pro assertione nostra corroboranda S. S. monumentorum auctore Spiritu sancto nobis subria inistrante Unde illud:

Per quodcunq; nomen creator totius universi determinatur 4 l quod nomen M

ses causam creationis effectricem descrip turus, ad plures distinctas personas, quae

crearunt, applicat, illud nomen pluralitatem perso.narum indubitato inseri At per nomen ta In N Gen. I. creator totius

universi determinatur, illudq; Moses veram causam creationis effectricem descripturus, ad Patrem, Filium & Spiritum S. applicat. Ergo. Majoris connexio satis dilucida est inia enim non tantum Patri, de quo nullum est dubium hoc admirandum creationis opus adscribitur, sed etiam Filio, ut soli. s. i. ori VIII 6. Col. Lis Ebr. I. ῖ.4 Spiritui S. Iob. XXXIII. . Psal. XXXIII 64 ideo sequitur, nomen illud plurale creatorem universi Aprimens, plures personas