장음표시 사용
151쪽
Adversarii necessario alter alterius interrogatis respondeant, non testificentur.
7. Proinde considerate legem hanc, quae salso testimonio ob noxios esse jubet, idque ob illud ipsum, quod testificentur contra
Teneatur etiam salsi testimonii is qui testis catus est ob hoc ipsum, quod contra legem testificatur et is qui eum produeit eodem modo.
8. Iam et e tabulis intelligi potest, in quibus scriptum est testimonium, eum haec salso esse testificatum nam et candidatae sunt et domi concinnatae. Convenit autem iis qui res factas testificantur, Confecta testimonia domo afferre eos vero qui de provocationibus testificantur, cum fortuito adstiterunt ceratis inscribere testimonium ut, si quid adscribere vel delere voluerint, facile possint. 9. Proindo haec omnia ostendunt eum salsa esse testificatum et contra legem volo autem vobis et hoc ipsum ostendere, neque ullum fecisse testamentum patrem nostrum, neque leges id permittere.
Si quis enim vos roget, quibus legibus nobis in civitate vivendum Sit, receptis, Satis Scio, respondebitis Lege autem Vetant, legem ferre de uno viro, nisi eadem feratur de universis Atheniensibus. Haec igitur si iisdem vivere legibus nos jubet, non alios aliis pater autem obiit Dyscinet praetore Phormio Atheniensis factus est, Nicophemo praetore, decim post anno, quam pater noster obiit. Qui igitur pater, ignorans eum fore Atheniensem, et uxorem ei suam dedisset, et nobis contumeliose insultasset, et beneficium a vobis acceptum contem p Sis Set, et leges etiam despexisset Utrum vero honestius ei fuisset, viventi haec sacere, si voluisset, an desuncto, te Stamentum relinquere cujus factionem non habebat Sed ipsis legibus auditis, cognoscetis, eum condendi testamenticius non ha
Quicunque non adsciti fuerant, ut neque renunciari eis, nec lege in eos agi liceret, cum Solon magistratum iniret, eis sua legare suo arbitratu liceat, nisi liberos germanos mares habuerint, nisi quis fuerit surore percitus, aut senectute, aut veneficio, aut morbo praepeditus, aut a muliere impulsus, autJ earum rerum aliqua quae legibus interdicta sunt, aut necessitate, aut vinculis circumventus.
I 0. Legem audivistis, quae testamenta condere non sinit, si liberi sint germani isti vero eum dicant haec testatum esse patrem, Se interfuisse ostendere non possunt. Est et illud considerare operae pretium, qui non adsciti fuerint, sed germani sint nati, illis largiri legem, si orbi sint, ut sua legent. At pater noster a populo adscitus sui in civitatem. Quare ne ea quidem ratione licuit ei ac -
152쪽
Stamentum condere, praesertim de muliere, cum id neque liceret legibus, et liberi essent. Considerate porro, quare nec Si qui Or-bus St, condendi testamenti potestatem habeat si, inquit, deliret, aut aegrotet, aut Venenum biberit, aut mulieri obsecutus, aut senio, aut furore, aut aliqua neceSsitate sit circumventus, ei potestatem leges negant. Jam expendite, an sani hominis id te- Stamentum videatur, quod Sti patrem fecisse asserunt. Neque vero id ad aliud exemplum conseretis, quam ad locationem, an
Vobis Consentaneum esse videatur, cui artis una nobiscum exercendae poteStatem negarit ei uXorem suam uti dederit, et socium Suorum liberum Sse passus sit. Neque miremini, si eos, aetera
callide commentos quae in locatione sunt, hoc fefellit. Fortassis enim in aliud nihil intenti fuerunt, nisi ut pecunia nos fraudarent, et patrem ut obaeratum inscriberent deinde me non ita fore acutum putabant, ut in haec accurate inquirerem. II. Considerate porro a quibus leges desponderi mulieres jubeant, ut ex iis etiam commentiti testamenti salsum suisse testem
Stephanum intelligatis Recita. LEX.
Quam legitime desponderit uxorem, vel pater, vel frater germanus, vel avus Paternus, ex ea liberi germani sunto. Quod si nemo horum suerit, si orba est, is cujus est auctoritas eam habeat si non fuerit, in ejus cui se permiserit potestate esto.
Haec lex quibus auctoritatem tribuat, audivistis: horum vero neminem matri auctorem fuisse, ipsi mihi adversarii testimonium dixerunt. Nam si fuissent, exhibuissent. An vero falsos testes ab eis creditis subornatos et testamenta non facta fratrem autem,
aut avum, aut patrem, Si licuisset, non fuisse producturos Causa pecuniarum Cum autem horum neminem superstitem fuisse con-Stet, tum necesse est matrem nostram fuisse pupillam.
12. Pupillam autem in cujus esse potestate leges jubeant, Conosiderate. Recita legem. LEX.
Quod si quis e pupilla suerit natus, ubi annum aetatis decimum sextum OmPle erit, pecunias teneat, et victum matri demetiatur.
Proinde lex jubet matrem in filiorum puberum esse potestate ; OS-que victum ei demetiri. Me autem Constat et militasse et triremem instruxisse vobis, cum iste matrem meam in matrimonio habere. Verum ut appareat, me triremi praefectum affuisse patrem jam Olim, Cum nuptias iste celebraret, obiisse me ancillas ab eo postulasse ad quaestionem iis ipsis de rebus, an se erae essent, et eum ProvocasSe cape mihi te*timonium.
153쪽
TeStantur se affuisse, cum rovocaret Apollodorus Phorinionem ad quaestionem de ancillis habendam, si negaret Phormio se prius etiam matrem ejus corruPiSSe, quam Phormi asserat se eam desponsam a Pasione duxisse. Hae autem ab Apollodoro provocatione facta, noluit Phormio ancillas dare in quaestionem.
Jam legem his de rebus latam legito, quae sic habet disceptationem fieri oportere de puellis pupillis omnibus, tam civibus quam peregrinis ac de civibus actionem dare oportere praetorem et Curare, de inquilinis autem belliducem ac sine disceptatione non licere vel haereditatem habere, vel pupillam. LEX.
Sortitio autem sat de haereditatibus et pupillis, singulis mensibus, excepto Maio, ea vero de qua disceptatio facta non est haereditas ne teneatur.
Proinde ipsum, si rite agere voluisset, agere in pupillam decuit, sive ex testamento id ei conveniebat, sive ratione propinquitatis; si tanquam Pro cive, apud Praetorem, si ut pro peregrina apud belli ducem ac tum, si quid aequi dicere potuisset, consentientibus vobis qui sortito pro tribunali sedebatis, auctoritate legum et judicum obtinere, et non ipsum sibi privatas leges statuentem agere quicquid libuisset. 13. Considerate hanc quoque legem, quae jubet testamentum, quod pater superstitibus germanis liberis secerit, si filii ante pubertatem decesserint, ratum e SSe.
Quicquid pater ingenuis filiis superstitibus testamento jusserit, si obierint filii pri
usquam biennium puberes fuerint, testamentum patris ratum esto.
Proinde dum illi vivunt, irritum est testamentum, quod patrem isti reliquisse dicunt et contra omnes leges Stephanus falso testatus est, id exemplum esse testamenti Pasionis. Unde enim tu nostilo ubi assuisti patri testamentum facienti quidem corruptorem testamentorum esse apparet, qui et salsa cupide te steris, et Vera testimonia suffureris, et judicibus imponas, et per conspirationem litigantibus adstipuleris Leges autem et harum rerum dant publicas
actiones. Recita mihi legem. LEX.
Si quis conspiraverit, aut adjutor fuerit corrumpendas Heliaeae, aut alterius alicujuSjudicii Athenis, aut senatum, ad corruptelam pecunia sive ala sive accepta, aut Cuetum congregarit ad popularis status eversionem, aut advocationis causa in judiciis et Privalis vel publicis Pecuniam acceperit, earum rerum acti detur Pud SeXViros.
154쪽
I 4. Perquam igitur e vobis quaerere velim de hisce omnibus, nunquid civitatis legibus, an vero iis quas ipse hormio sibi tulit, juratijus dicatis Ego quidem has vobis exhibeo et ostendo eas ab utroque esse violatas : et hormionem ab initio nobis fecisse injuriam, et pecunia fraudasse, quam nobis pater reliquit, et isti locavit cum mensa et ossicina Stephanum autem falsa esse testatum, et contra legem. 15. Illud praeterea, Judices, considerare est operae pretium, neminem unquam testamenti eXemplum fecisse in syngraphis quidem id fieri solet, ne per ignorationem in ea peccent, testamentorum alia ratio est. Eam enim ob rem ea testatores relinquunt, ut nemo norit quidnam constituerint. Quo pacto igitur vos scitis, Xemplum esse testamenti Pasionis, ea quae in tabulis scripta suerunt' 16. Oro autem vos omnes, Judices, et obtestor, ut et me juvetis, et eos qui ita cupide salsa testificantur puniatis, tum VeStra ipsorum, tum mea, tum justitiae, tum legum auSa.
155쪽
ARGUMENTUM ORATIONIS IN VERGUM ET
ATHENIENSIBU classem ad bellum propere instruentibus, armamenta triremium Praefectis deerant. Itaque decretum scribitur, ut instrumenta navalia quam primum ab iis qui deberent reipublicae exigerentur ii vero quidam eorum erant qui triremibus Praefuerant. Alius igitur ab aliis ea vasa repotere jussus est is ero qui nunc habet orationem, a Theophemo et Demochare. Qui cum insolentius se gererent, OS in ju vocatos reos peregit Demochares quidem reddit, sed Theophemus adhuc D fugia quaeritat. Facto autem a senatu decreto, ut quo quisque modo poSSet, debita exigeret, aedes heophemi is qui nunc litigat invadit Ortoque jurgio, et inter se verberant, et in jus mutuo vocant, uterque asserens alterum intulisse manus quae actio αἰκία, hoc est, verberatio, dicebatur. Prior igitur ingressus Theophemus teste produxit, Euergum et Mnesibulum, alterum fratrem suum, alterum assinem. Ii vero testificati sunt, ii eo phemum voluisse mulierem, quae pugnae interfuerat, dare in quae-Stionem, ut in tormentis confiteretur, uter prior manus intulisset quod cum sterret
Theopliemus ancillamque raditurus esset, illum admittere noluisse. Tandem judices, fide testibus habita, pro heophonio pronunciarunt: is autem qui victus S teSies salsi testimonii accusat.
1. PRAECLARAE mihi esse leges videntur, Judices, quae post judicia salsi testimonii actionem largiuntur, ut, si quis testibus mendacibu Sproducti aut provocationibus non factis aut testimonii Contra legem dictis, judices deceperit, nihil ea re proficiat is autem cui facta est injuria, testimoniis reprehensis quum apud vos ostenderit testes de re dixisse salsum, tum ab eis poenas expetat, tum illius a
quo producti sunt malas arte ulciscatur. Proptereaque minorem accusatori, si succubuerit, mulctam statuerunt, ne poenae magnitudine deterreatur laesus a persequendis testibus re autem magnaS poena constituerunt, Si convictus fuerit et vobis pro testimonio mentitus esse videatur. Idque merito Judices: Os enim, te Stes
intuiti, et eorum testimoniis freti, pronunciatis. Ne igitur et os decipiamini, et qui ad vos ingrediuntur injuriis assiciantur, propterea eos obnoxios reddidit legislator oro autem et ego ut vos me Cum benevolentia audiatis rem omnem ab initio explicantem, ut inde in-
156쪽
telligatis, quam multis et ego sim affectus injuriis, et ut judices decepti fuerint, et ut isti falsa testificati sint.
2. Etsi autem maxime vellem non lacessi mihi negotium attamen si cui quieto esse non licet, illud jucundum est, cum iis litigare qui vobis ignoti non sunt. Nunc longior a me sumetur ratio moribus eorum Stendendis, quam testimonii salsitate revincenda. Νam id quidem esse salsum, ipsi mihi ostendere videntur, neque ego necesse habeo testes alios, quam illos ipsos, producere. Nam qua eis ratione liceret liberari negotiis nec in vestro judicio periclitari, et reipsa testimonii veritatem confirmare, mulierem tradere noluerunt, quam in quae Stionem dare voluisse Theophemum apud arbitrum Pythodorum Cedsensem testificati sunt, et quam ego me receptUrum Sum professus, ut testes qui tum affuere vobis in judicio testificati sunt, et nunc etiam testificabuntur quos heophemus ipse, ut vera testificatos, neque accusavit, neque falsi testimonii reos egit. 3. Atque adeo ipsi sere in testimonio confitentur, voluisse me admittere mulierem, Theophemum autem differre jussisse, loque me
detractasse. Quam vero et ego admittere volui, et I heophemus obtulit ut isti aiunt- Cujus tamen corpus nemo adesse vidit, neque tune apud arbitrum, neque in judicio post, neque alibi usquam traditum, eam testificati isti sunt, tradere voluisse Theophemum et obtulisse : Judices autem opinati sunt, verum esse id testimonium ; me Vero recusare quo minus e muliere perquireretur de Verberatione, uter noStrum prior per injuriam alteri manus attulisset. Hoc enim sibi vult verberationis verbum. Nunquid ergo aliter fieri potest quin salsa isti testificati sint, qui ne nunc quidem audent corpus mulieris tradere-id quod obtulisse Theophemum dixerunt, eique testificati sunt , et testimonii veritatem ipso acto
confirmare, et te Stes molestia periculoque liberare, tradito ancillae Corpore, ut Xquiratur a muliere de verberatione, quo ego judicio Theophemum persequor, quoniam eam tum non exhibuit, et argumentum ex iis, quibus tum Theophemus dicendis decepit Judices,
Sumatur '4. Aiebat enim in causa verberationis, testes qui assuerant et testabantur ea quae facta fuerant in tabula ex lege, salsos esse et a me Subornatos mulierem Ver quae assuisset vera dicturam, non tabella testificando, sed firmissimo testimonio, tormentis, Uter prior per injuriam manus alteri intulisset. Quibus ver tum verbis abutendo et testes producendo, Judices decepit, ea nunc salsa esse deprehenduntur. Corpus enim mulieris tradere non audet, sed
mavult fratrem et affinem falsi testimonii judicio conflictari mavult eosdem vobis commentitiis verbis et deprecationibus si possint deceptis, absolvi, quam muliere tradita, ita ut aequum est, omni peri-
157쪽
culo liberari: nam ego quidem saepe illum provocavi muliere postulata, quam et tum et post judicium admittere volui, cum mulctam ei solverem, in eo item judicio quo Theophemum verberationis aecu Sabam, et in inquisitione salsi testimonii verum isti, his omnibus repudiatis, quam mulierem mihi esse traditam assirmarunt, eam re ipsa mihi nunquam tradiderunt. Satis enim videbant fore palam, Si ea torqueretur, se non a me assecto esse, Sed me assecisse injuriis. Quae ut a me vere dici constet, testimonia vobis recitabuntur.
Mihi igitur saepe provocanti et postri lanti mulierem deditam esse nemine, e testibus audivisti : nune etiam signa Proseram, quibus cognoscetis, istos salsa esse testificatos. 5. Nam si vera essent ea, quae Theophemum isti obtulisse dicunt, et corpus mulieris tradidisse, non duos modo testes secisset, amnem et fratrem, qui vera testarentur, sed et alios multos Arbitrium enim in Heliae factum est, nam qui inneis et Erechtheis tribui arbitrantur ibi sedent in talibus autem provocationibus, cum aliquiS hominem adductum tradit, multi circumsistunt auscultantes quid dicatur. Quare testes eis non defuissent, si testimonium e ulla
6. In eodem porro, Judices, testimonio dixerunt, me differre noluisse : Theophemum autem id jussisse, ut mihi mulierem traderet. Ego ero id non esse verum vos docebo. Si enim ego id a Theo- Phemo postulassem, quod isti ei testificati sunt, petens ut mulierem mihi traderet, jure ad eum mihi modum respondisset, differre jubens arbitrium usque in alterum Conventum, ut adduceret mulierem mihique traderet: nune testatus es, Theopheme, te tradere voluisse mulierem, me vero eam recipere noluisse. Qui fit igitur ut tu ancille dominus, qui eam conditionem mihi laturus eras quam isti tibi testificati sunt, cum ad mulierem confugeres, et me de jure PrOVO-caturus, nudum alium testem habereS, quo probare te a me esse verberatum per injuriam tibi manus asserente, muliere adducta ad arbitrum non Veneris ; et corpus mulieri praesentis tradideris, qui quidem dominus ejus esses Obtulisse quidem te dicis, mulierem vero emo vidit, eaque re udices decepisti, salsos testes producendo qui dicerent, te eam tradere voluisse. Posteaquam autem tibi mulier tum non praesto fuit, sed prius echini obsignati fuerunt, estne quo illam vel in sorum, vel judicium, usquam perduxeris Si enim ea tum non affuit post utique tradenda fuit, et teste sa- Ciendi, te voluisse rem e muliere certo cognosci, quemadmodum pro VOearas, cum et provocationem injeceris, et testimonium quo
158쪽
continebatur, te tradere mulierem voluisSe Jam causam acturUS, usquamne mulierem introduxisti in praetorium ' Atqui oportebat eum, Si Vera e SSent, quae eum obtulisse dicunt, in sortitione judiciorum, adducta muliere, adhibitoque praecone, ubere me si quaestionem habere de ea vellem, et Judices ingrediente testes facere, Seeam velle tradere nune fuco verbis acto, salsis testimoniis productis, ne nunc quidem audet tradere mulierem, Saepenumero a me provocatus et postulatus, ut vobis testes qui interfuere dixerunt. Recita mihi denuo testimonia.
7. narrabo autem vobis, Judices, unde mihi controversia cum I heophemo sit orta, ut sciatis non me solum iniquo per eum judicio circumventum, deceptis judicibus, sed et Senatum quingentorum
eadem Sententia S Se condemnatum atque auctoritatem ereptam
judiciis vestris et decretis et legibus, ac magistratibus vestris fidem esse abrogatam et literis in pilas relatis. Quo autem pacto, id ego vos singulatim edocebo. Mihi cum Theophemo dum vixi prius nihil
unquam commercii fuit, nulla Omme SSatio, nullus amor, aut Om- potatio, ut, vel injuria aliqua irritatus vel voluptate aliqua impulsus, ejus sedes invaderem : sed decretis vestris, populo, Senatu et lege mandantibus, exegi ab eo navalia instrumenta, quae reipublice debebat. Quamobrem autem id factum sit, ego vobis narrabo. ACcidit, ut triremes hinc solverent, auxiliaque celeriter mitterentur armamenta autem in navali deessent navibus, eaque cum haberenti qui debebant non redderent: ad haec nec in Piraeeo erat copia linteorum, Stuppae et rudentum, quibus rebus navis instruitur, ut emi possent Chaeredemus igitur hoc senatusconsultum scribit, ut armamenta navium Xigerentur et sarta tecta redderentur reipublicae. Recita mihi decretum.
Hoe decretum magistratus jussit, et eos qui vasa reipublicae deberent navalium curatoribus tradidit navalium curatores, triremium praesectis, iis qui tum abituri erant, et curatoribus Classium. Lex vero Periandri cogebat et jubebat nos eos qui armamenta deberent recipere, qua lege classes designatae erant. Ad haec, alio plebiscito cogebamur pro sua quis quo portione a Singuli ea quae deberent exigere. Accidit autem ut ego et trierarchus et classis curator essem; et Demochares se aniensis in mea classe cum Τheophemo, cujus in trierarchia collega fuerat, armamenta reipublicae deberet. Quos utrosque cum in pila inscriptos ut reipub. Ob-
159쪽
strictos magistratus a priore magistratu accepisset, nobis eosdem tradidit ut et sex et decreta mandabant. Eo igitur mihi necesse sui accipere, nam cum superioribus temporibus multa triremes vobis instruXerim, nunquam a navali armamenta sumpsi, Sed PSe privatim quoties opus fuit comparavi, ut cum repub mihi quam minimum negotii esset tum vero et decretis et legibus accipere Cogebar. Ut autem haec a me vere dici constet, et testes horum vobis, et decretum et legem, exhibebo : deinde, magistratum ipsum qui et eam mihi provinciam tradidit et nos in judicium introduxit: deinde, claSSi ejus consortes, cujus ego curator tirpse eius sui. Lege.
Mihi igitur omnino necesse fuisse suscipere eos qui reipub debebant, et e lege auditis et e decretis : me etiam accepisse illos a magistratu, is qui eos mihi tradidit testificatus est. 8. Proinde par est, Judices, ut vos ab initio Consideretis, primum, egone injurius fuerim qui cogebar vasa exigere a I heophemo, an heophemus, qui armamenta reipub longo tempore debita non reddebat. Quod si singula spectabitis, et Theophemum in omnibus injurium fuisse, et haec non a me solum verbis explicata, sed et senatus et judicii suffragio decreta esse reperietis. Cum enim eum a magiStratu accepiSSem, accessi, et primum vaSa postulavi quo facto, cum ille nihil redderet, mihique postea prope Mercurialem statuam quae ad Portulam est Occurrisset, eum ad classis praesectos et ad navalium curatores qui tum disceptationes de armamentis in judicium introducebant citavi. Ut autem me vera dicere OnStet, horum vobis teste viatore producam.
Eum igitur a me fuisse citatum, viatores testificati sunt atque otiam in judicium esse introductum, classis praesectorum et magistratus testimonium ostendit.
9. Quem igitur mihi negotia facessiturum putabam Democharem Paeaniensem, is priusquam in judicium introduceretur, sane mole-Stus fuit postquam vero introductus et damnatus fuit, reddidit
Suam armamentorum partem. Quem vero nunquam eo improbitati venturum putabam, ut armamentis fraudare remp. auderet, Seo Sque contentionibus et vexationibus processit nam cum adesset
160쪽
ad praetorium, dum introduceretur, nusquam quicquam contradixit in judicio, neque cuiquam litem movit, neque quenquam alium habere Vasa asseruit, neque ea se reddere oportere negavit, Sed Contra se ferri sententiam passus est verum e praetori degreSSUS nihilo magis reddidit sed si se subduxisset, donec ego cum naVibus abissem, et se in praesentia quietum fore putavit, et moram interceSSuram, et me, quae ipse debebat armamenta, coactum iri hue reverSum reipub reddere, aut SucceSSori, qui e classe navem eam Sortiretur. Quid enim contra illum dicere potuissem, decretis et legibus stondsentsem, debere me armamenta exhibere 'oheophemus autem, interjecta mora, si postulassem, di turus fuit se reddidisse et his signis redditionis abusurus, temporibu et necessitate : neque me vel stultum, vel sibi unquam amicum fuisse, ut ullam intercedere moram, quum et triremem reipub instruerem, et classis essem curator, et talia decreta tacta essent, et e lata de exigendo, Sua CRUS passus essem. Hoc consilio Theophemus tum quidem armamenta non reddebat, sed se subduxerat post autem fraudaturum putabat ad haec, ad jusjurandum confugiens acile pejeraturus fuit, id quod et aliis fecit. Mira enim ejus avaritia est et rapacitas in contractibus, ut ego vobis reipsa demonstrabo. Cum enim haec armamenta deberet reipub Theophemus, ea verbo ad Aphareum reserebat, quem re in us non vocabat, quod satis Sciebat se mendacii convictum iri, si in judicium venisset Aphareus enim Stendebat, eum aestimasse armamenta et, cum triremi praefecturam Subiret, pretium recepisse. Nunc autem ea se Demochari tradidisse dicit, et pueros Democharis in judicio exagitat, illo mortuo :quem, dum viveret, in jus non Vocavit Theophemus, me armamenta ab eo postulante, sed morae interponendae CaUSam quaeritan armamentis fraudare rempub instituit. Ut autem Vera me dicere On-Stet, testimonia vobis legentur.
10. Haec cum ego Omnia cogitarem, et audirem ex iis quibus cum Theophemo res fuerat, quo esset in controverSii ingenio, et armamenta ab eo non reciperem, accessi ad Classis praesectos, ad senatum, ad populum, conquerens non reddere mihi armamenta Theo- Phemum, quae judicio victus deberet accedebant et alii triremium praefecti ad senatum, qui a debentibus armamenta non accipiebant: multis itaque verbis actis, senatus nobis decreto respondet, quod Vobis recitabitur, ut, quocunque modo POSSemuS, XigeremUS.
Facto hoc decreto in senatu, quod a nemine violatarum legum ac-