장음표시 사용
151쪽
PRIETATES PRAECIPUAS DE MONSTRAT.
153쪽
CAPUT )BIECTI GEO GRAPHICI GENERALIA
Osteaquam in Sectione Prima otiua nisquid GEOGRAPHIA-z, ctionisu OBIECTUM amplissimurn undae in num.R. seqq. ac FINIS eius ris 'R
Jimus sit ni x. Ictam adnexis aliis, in gens tantum perlustrauimus : ex re nunc erit, obiectum ipsum eiusdemque propriet s ex affectionibus ipsis num partim re iasitis, partim ex aliis circumstantiis intuea ut penitius , Lea maximo ratione atquetra, qua in Mathematicorum Scholis fietile ac decet. Et quamuis affectiones istae
154쪽
aebeant monstrares nihilominus excissarum demum consideratione ac demonstratione debita, iustaque combinatione, obieetum nostrum Globus Terraquae reus perfectius cognoscitur: contra sine istisne minimum de tota eius essentia rite aestimari cognosci, ue potest.Quare definitiones tales proponere libet, quae non aeque ex genere: differentiet specifica constant,ut loqui alii amant,& forsaralibi strus ita habent utilitares, quia rei definiendae essentiam ast profundissime nonnun
quam latentem,exprimere iubenturissed potiuiales heic locu inueniant neeeure est,iquae im mediate ex Obiecti obseruationibus petitae tantummodo istarum certae Denotatione sunt. Neque ulterius istas iunctim aliorunmore praemittere, sic quasi adcumulari
placuit, sed istas sigillatim insimul cuntheoreticis ac practicis propositionibus, cuilibet materiae speciatim praeposui nausu icilicet ex cuiusuis obseruationis conuenienti aestimatione utilitates statim sine fusiori allegatione ac uolutione patean P. Desinitio. res Multo minus eiusmodi definitione ac propositiones omnes adponere libet,qua vulgares sunt, licet in scientiis aliis necessaria admodum sint, vel etiam in Geographia utilitates suas egregias habeant; sic enim Geometriam , Trigonomettiam, Astronomiam i
155쪽
ntegram praemittere, necesse suisset sed las exinde tantum partes, quae simpliciter biectum tangunt, heic attingemus reliquas intummodo supponentes. Sic quidem Cir Circuli. ulus est figura, cuius peripheriae partes e ualiter a centro distant, suntque unanini numero 36 prout etiam globus c. phaera est corpus, cuius superficiei par sphaerae. e omnes aequaliter a suo centro distant.' uemadmodum vero erusmodi circulum iugo ex instrumenti bonitate, corpus per ecte sphaericum ab ulla vix exspectari potest Stiricis marm ita,quid potius globus ad sentim talis sigruficet, facilius intelligetur ni Sphatae Dirum; cuius superficiei partes, respectuli a sensualis, alto ad totum, non aeque sensibilem admittunt inaequalitatem Talem autem formam utilia induunt corpora, vel ex motu, ut aer nonnunquam, mastulae niveae , vel illam ex quacunque vi alia metiuntur uer Antequam Vero ulterius pergamus , Pro stabi-
dilpiciendum est, quid de Obseruatorio ipso luia '
s tota erra sentire liceat, ubinam ista sit re i ii spectu totius mundi. Et sane hei illud prae piaesuppo
cautum alammo Statore Videtur,ut Geogra situm I. phos omnes coelum respicere oporteat,ubi ac
quandocunque certi quid atque veri inda- gare
156쪽
gare cupiunt, ut inde quemadmodum omnia, quae ullo nodo bonitatis speciem habent, derivent maxime. Sic enitia terra, ubinam fit, Meius etiam partes quomodo disti imguantur vel cognoicantur, absque coelorum curatiori distinctione cognoscere, permiosum non es . Ast vero I corpora nimium remora si intuemur, videntur quasi in uniea haerere superficies sic etenim stellae fixae, orbis ma quarum orbis an i diameter ad ipsarum di-gms, stantiam, eam ex recentissmis Celebb. HOO
KII n. FLAMSTEDI obseruationi binhabet rationem', quam habet Sinus rectus 7 min. sec. ad Sin. Totum, sitque distantia nonis fere semidiametrorum Orbis aemmillibus, fiue mille passuum quingentis miLIionum milibus 1ooo oooooooo passuurhanglicorum,quorum unus habet pedes num. adduc oraetra F, ex quocurique obseruationis loco visae aequaliter distare adparebunt Licet etiam corpora lucentia alia, a terra diuersimode istent tot mille passuum Anglic ut
157쪽
Jistentinihilominus tarnen isthaec nudo obtu fui videntur in una haerere superficie. 13. Nec ita secundo hoc loco aliunde sup Ihaes. IUponere piger, coelum ibidem terminari, ubi stellae fixae adparenuin his enim sensus nostri
erminum quasi figunt ac fingunt, quantum- ais multae stellae fixae inter se nimium quantum distent, ut plures etiamnum vires humanas eludant. Vt ideo figuram coeli adsensum sphaericam esse certo statuamus; non tamen ob illorum lusum, quod optime quidam superficem sphaerae omnium perfectissimam &capacissimum adserunt, vel ideo, quod ista maiori adversus extrinseca vio. entiam polleat roborei vel quod loco non
mutato,circa suum centrum possit in omnem partem moueri sed quia obseruationes cum instrumentis Astronomicis de nomonicis eractae, cum siderum motibus ac coeli partibus exacte conueniunt. Quemadmodum etiam instrumenta haec omnia prope semicir-:ularia sunt, sicque ito gradus admittunt: ita semitam astrorum cum instrumenti periph tia concentricam ad sensum describunt,tempora ac motus circulares in qualibet terrae parte definiunt, certas leges ad quaevis tempora praescribunt. Sic sidus quoddam e g. cor AB I. Leonis, dextra Geminormm, vel etiam ipse i Sol praecise in plaga oriente existens, si instru- s mento
158쪽
mento quodam oriens in B, mox altius Cobseruatur, nec multo post altissime ire Dexistens absoluit, instrumenti gradus, rursus descendendo ita eadem cum instrum ento motus ac temporis proportione occidit in Ε,&uc praecise Sogradus absoluit,id est,mo- turn cum instruarento emicirculari concentricum, ipsam coeli figuram quoad sensum: in qua uis Terrae parte circularem*onstratia PraecML 1 . verum enim vero non impedit Obsecitator i locus,qui est in G, quo minus coeli semicirculus absoluatur, sed potius, quia nunquam aliter nos obseruationes humanae docuerunt, istam veritatem admodum iuuat, ut multas adhuc inde deducere queamus veritaPes. Praesertum cum constet si iuxta Horologium quoddam adcuratius, ex Gobseruatur unum ssidus ex adductis, ea , quam humanae vires admittunt cura, in F oriens iccidens in H,patet quod praecise satis absoluati Phoras,& totidem horas maneat tectum perinde, ac si sidus obseruatum fuisset ex Auenti uersi centro. Obserua Ex quo statim patet, cum obse xi. ni uitorii locus non sit in siue Terrae cem
Inuisi tro, sed in superficie eius , rectis
et . istam tu maximam propter distantias maximas, vel ex hac prima obseruatione essentillam, atque terram, utut maximum corpur
159쪽
c equo infra, respectu habitet, ad totius eoeli
peripheriam, tantum centri rationem habere quippe ex G sit obseruata stella in Fac H itidem semicirculo distat, perinde actu ex A in Bin E obseruata necessario distare debebat cum tamen reuera distet minus, eo quod arcus PD H minor sitsemicirculo DE: ideo certissimum est, interuallum B F vel EH, quod i lani monstrat cum centro terrae Aacobseruationis loco G,esse nullu,& obter tib-nis locu esse centralem QT.D:Tantum etiam Refractio. abest,ut huius argumenti robur infringere valeat Refractio, ut potius roboret, cum sidera iusto altius tollat , sicque arcum PDHiusto
maiorem reddat.16. Demonstrata sic insensibilitate inter L Terra hali A G, potest insimul fortior argumento de bet respe-
monstrari uniuersam terram,quam tame instar ' Σ'
globi antecessum supponere liceat,ad Qtiu proportio. coeli globum habere proportionem nullam, ε nullam. sue,quod idem est,Terrae immensum globum punctiali tantum rationem habere ad coelum. Cum enim distantia terrae usque ad fixas D statuatur semidiametrorum mille passivum
160쪽
Sphaeraru proportio sit triplicata proponi
rus diametrorum s. radiori :ergo globus A Terrae,iuxta Riccio lima ad globum AO coeli, erit ut ad Iocio, o OP o, ooo, octo, vel in mille passibus Anglicanis, ut 1 ad 2oOO, Oo,
id est nullus Q. E. D. 17. Atque hinc porro constat, si vel maxime Sol iuxta Copernicum in A tanquam Universi centro quiescat, aerra n e f, dcirca sodem moueatur in coelum motu diurno at liue annuo dem recircumagatur,. non modo terram sed totam quoque sphaeram illam, quam Coelum Solis dicere liceat cuius amplitudo posita seci distantiae A lis a terra g, ex ad curatissa imis Lunari dichotomia oo 1emidiam. terrae est, ut 3 Moo, OΟo, O ad I siue derrarum imagnitudinem quantamcun que infra demum in veniendam, e stam habere se ad totius tirmamenti magnitudinem instar puncti Q. E.D. 18. Quodni nunc in Sectione Praelim mm.rinum. primarias Terrae affectiones recensuimus terrae motum, V quietem, quam respectu aliorum corporum coelestium a beata nunc liberius dici poterit, quid de Hypothesium diuersarum recensione in Geographica doctrina sentiendum sit. Nimirum inlia. niem XII, 8.