장음표시 사용
161쪽
:ae nobis perinde sis, me terram tituas noueri, siue solet an putamus. interim cumsthaec frequentissima controuersia tum de olim decidenda fit, ubi Scientiae Astrono. nicae, quae mirabilia nec immetito augmena ex assertione hac de motu terrae cepit, erior accedet Experientiaci sic etiam Geo νraphia demum usuras exitide quasi nautica it in prouerbio est, reportabit ampliores, uti in Sectione I pluribus indicaui. Quateaoc loco omnia, quae pro una alteraue senis entia produci pol sunt argumenta producete)on libet, ne simul crambem tortes coctam, adponere videar, possunt enim ac debent amnino apud illos euoltu , qui Hypothe- sies plenius exposuerunt ' Interea tamen praetereunda latentio non videntur, quae de id pothesibus Astronomicis in genere motanet L n. de JaHtRE nimirum KEPLERl
mate Cosmico Londini IIII LXIII cum adia
penditu gemino editos X EPL ERVS in Astron copernica a. VARENIVS in Geograph. lib. cap. s. ICCIOLVS in Almag. nov. lib. II, c. ωlib IX. CHRIST HYGENIVS in Cos
moth. Quibus hodie tantum non omnes pr...' fundiores Astronomiae Doctores accedunt.
- in Tabularum, Astronom. Ludovici Iulussu editatum Parisiis ci ora cera , epistola
162쪽
etabulas Astronomicas, vel ideo non penitus contentire cum aliis quae obseruantur phae.
nomenis,quia talmiae ipsius Nothesi innixae, sint. Quamobrem de suis dicit auctor tabulis, quod nulli hypothelsi, sed obseruationibus tantummodo superstructae sint, nulla cuiusuis systematis habita ratione. Narrat porro id quondam Petrum Ramum proposuisse Tychonii Brahaeo Augustae Vindelicorum, ast Tychonem exceptrie rem facta impossibilem postulari quoniam, cum coe inlestia, utivi caetera, numero mensura constent, Hypothetes nihil aliud, quam per ci culos aliasque figuras ostendere mensuram
adparentis motus, quatenus Arithmetica illos resoluit in numeros adeo ut velle L ne aptis astrorum motus capeTe, viribus humanis sit maius. Hinc obseruationurn suarum auctor exponi rationem laboriosissimam, d quam habere debent, accuratam, ad melius formandum Astronomiae calculum, quem Veteres ob instrumentorum rerumque aliarum
defectum ita formare haud valuerint. Ex quorum narratione noua effulget caussa, ob quam doctrinae de Terrae motu diutius heic adhaerere non libet. De caetero optandum esset, ut summe Imperantium cura ac sumptibus, curiosorumque Doctorum dilia gentia, plures de ista affectione instituerentur obseruationes,ut ita Sol, tanquam Vniuersi Oculus,
163쪽
cultis, qui etiam optimum omnibus fere hodie
videtur uniuersale centrum, praeter ingenteS
hactenus utilitates in Astrononii aliisque scientiis sparsas radiis suis ulterius collustret,
39. Posteaquam de terrae nunc loco ac Praes V. situ quid statuendum sit, certiores sumus, ii iii. cebit e terrain tanquam uniuersi ad sensum centro el etiam in inotu suo constituo in cauitate coeli concipere puncta , c in illam ducere lineas vel ortum verius , ubi stellae oriuntur, vel occidentalem bi Rcident, circulosque eodem quo in Astronomia solemusiarmare modo, id est parallelos. Nec huic nostrae licentiae obtradit statimis in terra locus 'nisi quod pro eius Variatione eream varia ac diuersa obseruabuntur coeli spatia, corporumque in istis diuersae Eectionum e g. Eclipsium solari una lunarium, Iovialium dec rarionem, quia terra ad OOstrum concipiendi modum ingens&opacum corpus est, Mad coelum niuersum quasi nullum est κ .Iη. co. Cum vero stellae fixae quo sepim Polotuin
trionaliores sunt, eo citiores ab ortu pro mundi grediente adpareat, circulosque ves minores defiamυ. formant, Vel maximosi e centrum uniuersi
transeuntes globumque in duo henailphae-
164쪽
m diuidentes ideo duo debent esse,
quenladmodum obseruationes quotidianae monstrant,& sic denuo formam coeli sphaericana docent, puncta immobilia C F, quae in coelo is terra dicuntur Poli, quorum vnus heic locorum visibilis es , a stella Vrsae minoris proxime adstante, Arcticus L septentrionalis vocatur; ubi alter, qui ob ingens Terrae corpus heic locorum videri nequit, Ant- arcticus siue septentrionalis audit 3 denique linea Cc AfF, circa quam totus mundus
commouetur, ciniuersum Mundum transit, multaque Naturae singularia monstrat, Axis mun acum magneticam varie allicit, Axis --- di vocatur.
Cyaosura si Hinc stellae huius, quam Cynosuratu Vocant, locum non solum antiqui intusti sunt sedulo, sed&hodie ipsus Poli diuersa a terroeleuatio utramque per omnem Geographiare complet paginam. Porro dicitur illud puta, ctum, quod quilibet obseruator in vertice
et hiis k D, Vel d Vbi pedem vigit, emth; δ quod Nidii ' huic directa opponitur vel Nadira ea qui ipsa D G vel fg , quae trinuque puncture
Liri Ea Di transit, directionis linea vocatur quia omnis tectoris. quae in superficie terrae fixam stationem habere debent , ecundum istam dirigi, ceu er Sraticis notum est, Oportet.
165쪽
si Circulus maior Hii Ii, quia virin Aequato ue polo CF ad 9o gradus remotus est, nie xi . Desia. iusque circa axin mundanum mouetur, c 'c Sphaeram uniuersi diuidit in septentriona 'ra H DC BI, meridionalem H EFG Iartem ita , ut , is Sol illum motu ab oe-isu in ortum proprio attingar, diem aequet
octi Aequator audit .Huic fixo circulo in ter ad sensum parallelus est idem, quem lineam quinoctialam, vel κατ ἐξοχην Lineam vo-int. Isthaec transire obseruatur per mare pa-sicum, Quito, Peru, lacum pati me in Ame-ca, per mare Brasilicum media insulahomae per Aficam inter lacum Niger detur, per regiones angebar, inlulas Maluas ad medium fere insulae maioris Sum aisae, Bornea, aluccas, donec mare Pacifi- m denuo attingit. 6; Ita teger insimul Aequator in Aequaviadus diuise , mensuram temporis nobis Orisaxa terra des ni ita, ut quaevis ejus pars e. g. Riηηςpi-ς sim quarta siue is gradus, simili tempo ' -Pμβ diei naturalis, parte nempe a ta idem ab-Krat spatium, totaque Aequatoris euolutiorna det naturalenti Quod si nunc tempus irarium quantumcunque datum sit, potest inde facile Aequatoris gradus inueniri: ntra, quia singulis horis competunt gra sis,' quaternis minutis horariis singuli adus , singulisque minutis horariis attri
166쪽
lporro , facilis erit iuxta AB II heic adnXV, ex datis quotcunque equatoris grdibus temporis inuentio. Cum etiam inmitu Solis proprio , qui Aequatoris reuoli
solares horae paulo plus intumui temporis iive diuisis 1129o pera cuilibet istarum cor petat is sexς eritque per AB. III conuetendi modus horas & scrupula diei solaris gradus Aequatoris facilis. Sunt tamen qui doctrina Solis hoc loco istud exiguum dilirentiarum negligunt. 64. Circulus , qui Aequatorem obliqad angui 23gr. SOmin. o. c. secpt, ut nostsemicirculo versus polum arcticum desalie versias antarcticum vergat, quae intersectioipuncta vocantur Aequinoctialia, cliptisa e Haec etiam via propria Solis in Astronorrdicitur, inuidem duodecimvij par sigicoelestibus, uti vocantur, Zodiacum l. e. sciam HKLI ab Ecliptica utrinque decem re gradus latam,constituentibus, Habet auteista coeli regio, in qua Planetae cum Aequatre HI paraticliter mouentur, ut Sol, Lur Mars Mercurius, Iupiter, Venus, Saturnus
alii, multas proprietates signa IL ipsa vile distinguuntur'. g. in leptentrionalia , II 6 Q r& meridionalia cita V ν λ κ-
167쪽
Cimitus maior Bb Ee, qui ab obser-io istoaiatoris Zenit hi&Madirso gradus recedit, verus&Ysic medius circa lineam Directionis DG sensibilis.
novetur, sphaeramque in duas partes diuidit , T ikisperiorem inferiorem, dicitur iam on Q us f Mimalis , ad disserentiam adparentis orizontis vel sibilis L Κ, qui non centrum errae, sed tantum obseruationis locum trant. Nec id tamen mulium impessit, quomius sensibilem horizontem ad sensun pro eo-erri cum vero habeamus per num. 13,1 .έ6 Quemcunque igitur terrae incola ha Dista utis ebit locum videbit superius mundi hemis vilionis haerium vel totum, vel quoad partem eius in,iqui .
ainUrem, aut maiorem quoque Sic enim o-ulus in d ubi neque in terra, neque coelumersus impeditus fuerit, videt, tusque in EmsCH u ob infinitam coeli distantiam. sic adto Fig.III. am hemisphaerium. Vt ideo non inconruum videatur, quod dicunt illi, qui praecise itide num 6 constitutus sit, duos polos mul adparere in B dei. Quodsi vero visus et impeditus fuerit in D, vel istum etiam aliud uicquam coeliam versus terminauerit, tunc on potest non hemiphaerium iusto minusdpareres quia usque ad distantiam herie semidiameter non amplius inanitam pro-ortionem habet, sed satis notabilem , disie lius terrae segmentum MD,vel MN fig risit sc H. it. npedimento erit, quo minus non totum vi Fig. I
168쪽
deatur ex D haemisphaerium coeli integrum V ideo bene conciliari debeant cum antea
dictis, quae Ian. MANDELSI OVIVS habet
quando dicit 'ci te in Aequatore constituturr neque vidisse utrumque Polum , nec etian
qntarctisum eodem ipsi adparuisse tempore quo dilparuerit Ainio ubi etiam addit,quochic ipsi disparuerit ultra 6tum Aequatoris gradu, Millum demum adparuisse subcivo gradu Quod si porro quis in altitudine terrae F nolim pedita constitutus intuebitur terram, tum
visionis suae distantiam OI mox ita accipiet nempe addatur semidiameter terrae A alii tudini loci I libere adsumendi, & Trigonometrice inferatur pro ang. F, qui erit mensurarcus 4, inque milliaria mutatus, labit visionis in terra distantiam Q. E. 67. Ex quo nunc statim patet,quod ex eadcaeteris paribus, distantia I terrae altitud videri queat in F; quotiescunque igitur insuperficie non impedita e g. in mari conspicitur noti cuiusdam loci altitudo , toties etiam eius distantia cognoscitur. Et quod si plus in superior Hemisphaerio coeli adparea m.61 saltim ad distinguenda lucida corpora,dicit B.mElGELlVS 'Lit,inquiens,oculu supra terrae planitiem eleuatus HoriZonterim
169쪽
πQubrem, decliuem inde dictum, despicien-lo designa partem inferioris haem1 sphaerii imul adprehendens. Et heic oculus aliquam errenae superficiei partem hi siue horizontis ensibilissimul conspicii, Horizontis coelestis, luem eius respectu Rationalem adpellant,mplexu comprehentiam, qui tanto maior est, luanto altior fuerit oculus F, licet optica ,itu anguli contractione semper tanto minord pareat. Cons. Tab. IV huic Sectioni IIae
68. . Pro ut num so de circulis minoribus Clieulis ixi ita stellae, quae non in ipso Aequatore minores. onstitutae sunt, eiusmodi minores tetimormant circulos. Praesertim Sol, vel adscenens vel descendens motu proprio per Ecliptiae ligna nunc ascendentia manc descenden sc H. Inia num 6 cum Aequatorem I patallelos Fig. H. ietim format circa terram circuloS,quos dur- ox vocant speciatim vero, qui polo septen-rionali vicinior est, a signori Tropicus Can-ri: alter versus meridionalem polum signos esse cientem tropicus Capricorni iuxta Fig. ropieta SCH. I dicitur. Imo circa polos ipsos duo
uni circuli, qui inde totam vocantur. Et quia Polares. ii omnes circuli cum coelestibus, in terra pa- allela ratione concipiendi sunt; haud imerito, M aesertim cum suos in diuisione globi terra- luet habeant usus, circulorum minorum terr hiam nomine veniunt.
170쪽
cm Vbi tamen, quia haec omnia cuuiit in terra obseruatori consideranda sunt, mo. nendum est ante quam pergamus ulterius iquod Horizon toties mutetur num. 9s, quoties mutatur obseruatoris locus; dc quia contra Aequator cum ipsis polis invariabilis est& Soliniue si quasi oculus lanima, circi istum perpetuo versatur num.6Mideo uniuersSphaerae varias impertit dispositiones di me tiendivi rationes tempestatum affectiones Sadpellationes, de quibus infra forsan. Sic Ae Iita II.m quator H I ubicunque locorum obseruatur ut cum Horizonte B E angulos rectos consti tuat,& sic polos necessario in Horizonte exi stentes habeat, ibi Sphaera dicitur retia: bvero obliquos angulos habet, ut sic unus po lorum C, aut Roblique obseruet tir Sphaera obliqua audit denique, ubi Aequator Hcum Horizonte paralleliter incedit, Sphaer. adpellatur paratula.
Dὸή. ''' o. Circulus, qui per cuiusuis obserua.
sc A Oris Zeni in Polum, quem videt, formatus Fig. III Lita,utSphaera uniuersi diuidatur in hemisphae IV. rium orientale Moccidentale, itemque Hori Zon in partem orientalem dc occidentalem Merialianus vocatur : quia Sol dicto obseruatori meridiem designat, quoties illum at tingit,vel mediam noctem. Eodem moment Clinea , quae verius Polum, quem vidimus, iri terra