장음표시 사용
51쪽
tur, plerisque aliis longe diutius durat, et in hoc
solo, ut mihi videtur, iis antecellit. Semicupium, pediluvium, maniLυium, et fotus.-Haec remedia laxando, et sensus gratos generi nervoso communicando, in morbis convulsi vis et spasticis, summa commoda pollicentur ; et ab erudita antiquitate, ill . Whyttio nuper, aliisque, multis laudibus accumulantur. Quamvis seminium saepe iterata augeant,
tamen parOxysmo Obviam eundo, mala paucorum tentaminum ample rependunt, et vereor ne nimis spreta
In paroxysmi remissionibus, nisi faucium angustia, nil in ventriculum transire admittat, antispasmodica hystericis bono cum successu propinantur. Si vero contractio sortis prohibeat, en emata ex antispasmodicis facta tentanda, et in quantitate permagna injicienda
Interea, per frictionem faucibus et abdomini adhibeatur spiritus aethereus, essentia Ward, vel balsamum anodynum ', exhibeatur ignis electricus ; naribus antispasmodica stimulantia, praecipue athalina aut foetida, admoveantur ; et antispasmodica relaxantia, usui externo accommodata, in usum advocentur. Haec postrema in paroxysmo mensium adventum praegrediente, mensium fluxum, spasmum sol Vendo, accelerabunt, et symptomata magnopere igitur levabunt. Ligamina ampla circa abdomen mulierum notionibus concedenda sunt; praeterea intestinorum
52쪽
Anti spasmodicorum natura sagacitatem hominum
adhuc eludens, usum eorum empyricum, animo humano ingratum, et minus utilem efficiat, necesse est.
Hinc quibusdam ex omnibus pro morbi stadio, aegrotae habitu, &c. electis, fidere non audemus ; sed pleri sique incassum adhibitis alia jubemus, et, simplicibus
nil proficientibus, ad composita genus nervosum alia atque alia ratione assicientia, impressione scilicet mutata, confugimuS. Ad syncopen praevertendam, aut quam brevissimam reddendam, ratio similis tentanda ; sed spiritus aetherei, ala et idae, at hali volatilis, ignis elemici, et artubus extremis frigidis, externorum relaxantium usus imprimis periclitandus est. Ut colicae incipienti obviam eatur, vel eadem praesens mitigetur ac tollatur, consilia paria conveniunt. Incolica vero, en emata laxantia et antispasmodica, praecipue ex opto, spiritu aethereo, et alas oetida composita, ignis electricus, spiritus aetherei usus externus, semicupium, et latus, optimos pollicentur effectus. Si vomitus premat, enemata et pitulae ex Opio, semicupium, spiritus aethereus, et haustus effervescentes
anodyni, praecipue indicata sunt. Enemata simpliciter laxantia, nulla scilicet vi anti. spasmodica gaudentia, ex oleo ricini, sale communi, terebinthina, vel senna, aliis praeferenda. Si haec omnia remedia nihil juverint, quod raro occurret, post vomitum infusi senae limoniati Ph. Lond. quantitas
exigua, saepe repetita, pulvis e j a lappa compositus Ph. Edin. oleum ricini, pulvis e j a lappa cum mercurio dulci,
53쪽
SI dulci, cathartica in colica, ut videtur, optima, in ventriculum recipienda sunt. Emplastra epispastica, vel cataplasmata antispasmodica, remediorum magis potentium usum diu impedientia, plerumque despicienda.
a. Potestates nocentes evitare, praevenire, summo vere, Vel corrigere.
De hac re, per se quadantenus manifesta, tempus et dissertationis limites, quaedam imprimiS memoratu necessaria, et observatu digna, leviter dici solummodo
concedunt. Amor. Ad amorem evitandum et praeveniendum,
libri, et de hoc pathemate colloquia, fugienda. Ad amorem summovendum vel corrigendum, modi similes usurpandi, et impressiones ab externis, quae animum dirigant, ne intus spectet, et alta vestigia ibi relicta pervolvat, appetendae sunt. Victus minimum stimulum praebens, et exercitatio ad laborem in conis sortio amoeno aucta, fructum polliceutur optimum. Ex omnibus otia minus fovenda ; de quibus Ovidius sententiam suam sic expressit ' : Haec, ut ames, faciunt ; haec, ut fecere, tuentur: Haec sunt jucundi causa, cibusque mali. otia si tollas, periere cupidinis arcus, Contemptaeque jacent, et sine luce, faces. 'Rousseau similem tradidit opinionem pG On
t Remedia amoris.1 Emile, tom. 3. p. 147.
54쪽
naissent que dans ura doux repos ; un Violent exer- cice elou me les senti mens tentires.
Notiones venereae. - De notionibus venereis remedia similia necessaria, et optima sunt. Lascivos sermones et lectiones de rebus venereis aegrotae sedulo vitent. Notiones venereae sine amore saepe inveniuntur; sed hic contra plerumque ab illis comitatur.
Virginibus et viduis hystericis, sine discrimine, matri monium praescribendi mos sum me, ni fallor, perniciosus praevalescit. Quid enim exinde sequitur Z Matrimonio apto raro oblato, et solicitudinibus inde, et notionibus venereis, ad nympho maniam usque fortasse audiis ; libidini et bonae valetudinis recuperandae desiderio effraeno succumbere tandem coactae, nuptias per vitam lugendas contrahunt, vel in venerem illicitam sese proclives exhibent, Insuper, hystericis exinanitate et debilitate, matrimonium non solum ru- medium ambiguum, sed caute evitandum mihi apparet. Si vero mobilitas a plet hora, et potestate valida nocente, praecipue amore vel notionibus venereis pendeat, nihil certius, tutius, celerius, aut jucundius morbum profligare promittit. Ex his omnibus, matri monium, malo hysterico laborantibus nunquam, cognatis circumspectis interdum commendandum, et saepe oblatum recusandum esse videtur.
Metus. - Nil de metu, nisi ideas per associandi fasultatem inter se connexas, semper dissociari oporterea
55쪽
tere, dicendum restat. Ad hunc finem vitae rationis, lecti praecipue mutatio, noctum sub paroxysmis et solicitudinibus insomnium theatri, summum pollicetur commodum. Ex eodem principio, medicamenta inutilia, vel noxia existimata, omittenda, vel in aliam speciem mutanda esse, dilucide sequitur. Huic scopo inserviens etiam peregrinatio, minimos suos saluti se . ros non edit effectus. ea, cost ea, Oc.-Liquores ta in gratOS deponere, animo invito mulieres saepe coguntur; sed gravi sine
Quem fata cogunt, ille cum venia est miser; at si quis ultro se malis offert volens, seque ipse tor- quet, perdere est dignus bona queis nescit uti. VIusa acida.-Omnia vegetabilia magis minusve acida qualitate gaudent, sed alia aliis longe noxiora sunt. Ex egregii Whyttii experimentis, vina quaedam,
cere visam, praecipue tenuem, succum pomorum sermentatum, mel apium, fructus horaeos, sive recentes sive exsiccatos, &c. multum aquae calcis vim lithon triplicam imminuisse, clare elucet. Aliorum observationes recentiores acorem rectiore via demonstrant.
His igitur, et aliis similibus, utpote perniciose acidis,
in hysteria uti non oportet. Ad acorem summovendum usurpanda sunt emetica, et horum, quoniam lenissima, infusum theae viridis,ilorum chamae meli, vel soliorum cardui benedicti, pulvis seminum sinapis, et tinctura ipecacoantiae, Optima esse videntur. Emetica saepe iterata ventriculum
56쪽
lum debiliorem reddent; acidum igitur corrigere saepe necesse est. In hunc finem absorbentia, qualia sunt athali fixum mite, athali volatile, lixivium causticum majore cum cura administratum, bilis animalis, oculi
cancrorum, Creta P.P. aqua calcis, et cum acido conjuncta catharticum laxans, magnesia genuina usta ' ;atque etiam demulcentia, extractum glycyrrhi Zae, et mucit ago gummi Arabici spissa, felici cum eventu adhibentur.
Ut acori obviam eatur, diaeta bene eligenda est ; de qua paucis postea mentionem faciam. Insiantia -Doctissimi Hales experimenta aliorum observationibus firmata, plurima vegetabilia, et inde parata, aere scatere demonstrant. Ex his pro acidis memorata, saccharum, legumina, et panis calens vix e clibano extractus, cum multis aliis jure recensenturi Haec ergo, praecipue acida inflantia, cane pejus et angue evitanda sunt. Flatui summovendo stimulantia aromatica et foetida, aqua menthae piperitidis, aqua cinnamomi, spiritus lavendulae compositus, nux mosechata, caryophilli aromatici, et ingiber, semina coriandri, oleum anisi, semina cardamomi minoris, spiritus aethereus, et alafoetida, bono cum successu inserviunt.
Flatus evolutioni occurrendi modus ad victus rationem, posthac leviter notandam, spectat.
57쪽
ngesta quantitate nocentia.---Fausta mutatio gradatim fiat; et meliorem regulam generalem, quam illam de dyspepsiae curatione, a Pros. Gregory juniore prolatam, nempe, tenuem plerumque divitibus diae tam, lautam pauperibus prodesset,'' me ignorare fatendum est..
ADtis astricta-Huic optime succurrit diaeta; sed in hoc morbo vegetabilia recentia acida, et fluida fermentescentia, potestate cathartica imprimis gaudentia, utpote perniciosa deponenda. Omnium remediorum domesticorum panis crassus, in fermentationem acidam paululum provectus, praestantissimos edit effectus. Sic factus vix fermentationem vinosam sustinet, ventriculum celeriter pertransit, intestina crassitie praecipue, sed etiam acore stimulat, et inde alvi solutionem gignit. Praeterea, nimios vel haud sufficientes perraro edit effectus. Catharticis a medicis, qui humorum pathologiae totam fere Operam dederant, usitatis, nunc dierum procul amotis, laxantia absorbentia, solutu dissicilia in intestina crassa praecipue igitur agentia, et potestate astringente insigni praedita, saepe in hunc usum advocantur. Magnesia usta, fiores sulphuris loti, pitulae aloeticae simplices, vel cum asa- foetida, rheum in ore manducatum, tinctura rhetam ara, elixi r ex aloe et rheo, optima non sine jure existimantur. Ex animalibus depromitur victus athalescens, vegetabili acescenti penitus oppositus, et aere etiam multo minus scatens ei victum animalem igitur solum, vel
58쪽
maxima ex parte, vegetabili plerique anteponunt. Sed huic consuetudini multa valide objici possunt, et inter haec ea quae sequuntur.
i. Liberiorem cibi animalis usum insequi saepe plethoram, experientia testatur ; et inde princeps morbi causa augebitur. et . Cibus animalis ventriculum, et quidem totum corpus, magnopere stimulat, febrem generis proprii gignit, et igitur mobilitatem auget, et saepe paroxysemum inducit. Argumentum ab effectu putrescente diaetae animalis praetermittendum esse duco. Scorbutum enim a cibo animali, dyspepsia persistente, inductum esse, incredulus saepe audivi. Hoc malum sequi dyspepsiae curationem, victu animali diu suppeditato, facile credendum est ; et hoc modo solo, ut mihi videtur, exempla omnia prolata explicanda sunt. E primo argumento, in hysteria a plethora praecipue pendente, cibo animali pleno nihil exitiosius dari posse, colligere licet. Aisecundo, hystericis debilibus et depletis, excitatu facilibus, cibus animalium lautus summe perniciosus apparet. Quo magis plethorica, vel depleta hysterica sit, eo majore cum cura cibi animalis usus permittendus est. Ad ventriculum debilitatum roborandum, cibus animalis praecipue valet ; et igitur necessarius est. Huic tamen scopo quantitas exigua cibi levis dicti, semel indies, vel alternis die bus, nisi exercitatio ad laborem augeatur, optime inservit. Cuniculus, lepus, columba, perdix, scolopa Fa
59쪽
scolopax, et aves pleraeque aliae indomitae, et sere omnes domesticae, leves jure censentur. Carnis agninae, ovillae, et bubulae usus parcus saepe etiam admittendus est. Bovis nondum nimis annosi caro -Jutu facilior invenitur. Vitulinum enim gluten, et vetustorum animalium rigida compages, vasis multis Occlusis, ne separentur si brae, prohibent. Ex hac postrema re, causa, quare pars musculosa animalis pinguis, parti simili macri sedulo anteponenda sit, satis clare patet. Elixa, quoniam minus oleosa, et partibus diversissimiliter igne parata, faciliora assis concoctu a debilibus, medicis aliter monentibus, inveniuntur. Opus pistorium, frixa, &c. mediante butyro seu oleo, concoctioni
ossiciente, sedulo semper fugienda. Neque juscula, fluida fermentescentia et acescentia, tuto admittenda. Alimenta salsa, propter stimulum lenem, et corruptionem incipientem, saepissime felici cum eventu, simul cum vegetabilibus, sumuntur. Salem Communem, modica quantitate, ill . Pringelius putredini favere inveniebat ', et ventriculo laborantes, natura duce, bonis avibus, plerumque appetiant. Insuper, salis usu
Finni sortes et bellicosii, dum Groentandi ei insueti, plagas septentrionales prorsus similes incolentes, debiles et invalidi observantur i. Bene itaque expectandum est, sale communi dyspepsiam hystericam magnopere levatum iri.
. Ova avium multarum post ignis a stionem sorbilia, plerumque facile digeri queunt.
60쪽
Piscibus sere omnibus, utpote pleo sis, vel glutinosis, et nimis athalescentibus, vintriculus maxime gravatur; et, quod mirum videtur, post nullum cibum, citius cardialgia in ventriculo debili sentitur. Sincerum est nisi vas, quodcunque infundis acescit 'Lac.-Inter nutrimenta vegetabilia et animalia, locum habet lac. Ex omnibus rebus diaeteticis, nil majores nec immeritas laudes quam lac acquisivit. Nutrimentum assimilatu facile, optimum, roborans, sine itimulo praebet. Lac asininum, vel equinum, Vaccino utpote minus acescens, nullis coagulis conglutinandum, minus oleosum, et nullis artibus in butyrum Convertendum, semper praeserendum est l. Si diaeta lactea ventriculum gravet, post stagnationem lactis detrahatur flos ejus, et lacti aquae calcis pars mensura dimidiata addatur. In hujus misturae usu paulisper aegra persistat, et felici cum eventu plerumque grata evadet. Ex hystericarum quarundam ventriculis, sed raro, lactis coagula rigide compacta in ora ascendunt ;et hunc cibum, tentamine aequo perfecto, illis dese. rendum plane ostendunt. Ex lacte nil paratum, nisi caseus vetustus et semicorruptus, in hystericarum diaetam ingredi oportet. Ex vegetabilibus, imprimis cerealia, in farinam re dacta, usurpanda sunt, et caeteris longe antecellunt.