De medicinae in emendationem generis humani ethicam atque politicam auctoritate : dissertatio inauguralis philosophico-medica ...

51쪽

eillitate seri possit, adjuvare debet. Sed hac quoque omissa Paronomasia tamen concedendum est,

curam id conservandi, quod physicum inter et metaphysicum principium medium tenet, ei naturae legum tuendarum ejusque jura vindicandi nego - .iiunt, nisi medico, nemini esse demandatum. Undo colligi potest, ei non solum naturae contemplationem non nimis commendandam, sed philosophiae

etiam, quae Summam omnis Acienitne naturalis amplectitur, inevitabile studium esse et neceSSarium. Rejicit enim natura omnem vecordiam et,' ut ita dicam, uniformitatem, et quoniam omnes universi partes communitate quadam et universitate comprehendii, concordiam in se oi unitatem restituti. Nec enim ullum in ea inter theoriam et praxin discrimen, nulla unius aliusve principii praerogativa, nulla systematomania, nulla praeponderanS Variarum

virium potentia. Omnia ejus opera atque Phaenomena lege quadam summa ei primaria designantur, quae ad universitatis harmoniam intendit. Quid vero aliud modico faciendum est, nisi inter homines naturae iam quam persoriam sustinere 2 Nam in toto hominis organismo harmonia restituenda, Principatus unius alteriusve organorum ΝΡhaerae Prohibendus atque deprimendus, corpus ni imusque ad illud aequilibritalis momenium redigenda in eoque tuenda ei conservanda sunt, quod natura Sa Pientissima spectat. Ex his quum nec scientias

52쪽

naturales Inter se, nec medicinam ab iis soparari Posse aΡΡareat, Iuce clarius est, medico etiam, ut omnem Scientiao coΡiam Percipere, componere et in universitatem quandam aut potius unitatem conjungere queat, eo opus esSe Vinculo, quo haec conjunctio unice ossiciatur: P h i l o s o p h i a m dico. Vere igitur et praeclare hac de re disserit vir ille, qui

poeta ei philosophus omnium praestaniisSimus, medicus ignotus et neglectus exstat. tuo magis inc-

ior, quod ad meam ipsius opinionem assi mandam Iioc loco sententiam ab eo tunc temporis juvene pronuntiatam tradere mihi licet, quam nec .in illudqrius nec in Vita notatam invenerim. Ait enim Schille rus noster R): DI in ΛrZi, desseti Horigoni, sicli citiκig und allein um dio historisclio Iconui

53쪽

ΜRatig einer philosophisclion Leliro orhobon. Phi-islosophie und ΛrZenetivissenschast siehen linter sicli,in det voltLommetisten Ilarmonio; diese Ietht Jenor Duon threm Reichiliuni und Lichte: Jono thoili dio-Μser ilir Inieresse, ilire Wiirile, ilire Reige mit. ἐHaec maximi quique ei antiquitatis et recentioris aevi modici optime intellexerunt, inter quos jam celeberrimus Hippocrates sapientiam ad medicinam, et medicinam ad sapientiam traducere medicumque Philosophum prae ceteris' morialibus Deo

esse aequalem habendum judicavit: M1μετάγειν την σο-

hinc abhorret Celsi sententia: Dprimo medendinscientia sapientiae pars habebatur, ut et morbo-Drum Curatio et rerum naturae contemplatio sub Diisdem aucioribus nata sit. Napioni iam vero apud

veteres nihil nisi philosophiam significasso cum multi alii loci, qui in eorum scriptis invoniuntur, tum ipsissima Ciceronis verba Perspicuo declarant: is Sapientiam qui expetunt, Philosophi no-Dminantur, nec quidquain aliud est Philosophia, DSi interpretari velis, quam Studium Sapientiae. Sa-DPientia autem est, ut a veteribus philosophis densinitum est, rerum divinarum ei humanarum, cau-1 II ippocr. lib. do decenti habitu medici.

54쪽

insarumque quibus hae res continentur, scientiat hu-Μjus Studium qui vituperat, haud sane intelligo, Dquidliam sit, quod laudantium putet ' .re Quae

quam vera Sint, ex eo maxime' intellexeris, quod ne maximus quidem medicorum obirectator, qualem d. J. R O u s s e a u accepimus, vere ' esse sapientibus Solis medicis licere, negarii. Qui enim ejus familiarissimus erat, Si. Pierre, de ea re haec refert:

nunc nouvelle edition de mes ouvi ages, j adoucirais Dce que at sicrii Aur Ies medecius. Il nyy a pasMd olai, qui demando aviani Teiudes, que te leur. γ,Par iout pays ce soni tes Itomines Ies plus usiri- Diabloinent saxatis uuantopere igitur Philosophia omnibias medicis petenda est atque tractanda luuanam alia ratione ad eam naturae humanae cognitionem Pervenire. I OSSunt, qua in obeundifi muniis nihil sero habent antiquius Itaque non possum, quin hic alius artis injiciam mentionem, quae, quanquam strictissime cum Studio anthropologico cohaereat, tamen mirabili modo ex hac disciplina remota ei ad metaphysicen, quae iantummodo in ipsius rationis natura atque suprema causa indaganda Versatur, irai Alaia est, quamobrem immerito philosophiae, strictiore sensu Sic diciae, adnumeratur. i 1 Cicoro da offic. II., a. l2ὶ St. Pierre. Eiudes de Ia naturo, Tom. IV. P. 279. l

55쪽

Psychologiam empiricam me dicere, quis est, qui ignoret Jam Marcus uera ') mullique, qui

post eum florebant, Viri, copiose de hac re disseruerunt. Nihilominus tamen ars illa tantopere ab omnibus sero medicis ad hunc usque diem neglecta jacet, ui aut nullius plane in medicina momenti .esse, aut in praXeos usu et experieuita hane scientiam adipiscendi sat superque copiae datum opinentur. Interdum quidem a medicinae studiosis lectio quaedam Psychologica auditur vel systema aliquod cognoscitur, quae in posterum tempus omnisere cultu curaque carent. Praecepta autem Psyrchologiae qua ratione in vita adllibeantur, et ibooria, serma potissimum eXcellens, ad PraXin, ubertate insignem, iransseratur; et quomodo Systemat. psychologica vitae usui adapientur; itaque, quam proprie psychologiam empiricam dicimus, ea nec scriptis nec lectionibus vitae tanquam tironibus, sive cubili aegrotorum assidentibus, sive in alia conditione versantibus neutiquam traditur, atque omnino ipsorum judicio committitur. Quae quum lia sini, facile evonii, ut medicus juvoniq in immensum negotiorum mare riectus et magna morborum varietate obrutus, frustra firmam appetat terram, cui inexperimentorum naufragio spem suam alliget, quasi inuta Sine gubernaculis aequora pervagans. Illum I) In Libro: Uehoe den Schwindet. Eirilei tura g.

56쪽

enim nonnisi corpus sanare edocium, quae animisit natura, quaeque in abdita ejus, ut ita dicam, ολ sicina agantur et efficiantur, prorsus latent. Nec tamen sacile morbum quemquam' invenies, excepiis nonnullis, qui sortuitu aut causa quadam exierna, iisque sub quibusdam ianium conditionibus, nascuntur , in quo vis aliqua animi non magni sit aut maximi momenti. Animi enim pathemata uti omnium, quae vita suppeditat, bonorum ac malorum sontes atque causae sunt, ita etiam cum bona ei mala valetudine strictissime cohaerent, tamque animi quam corporis Virtutes ei vilia gignunt. Qui voro fieri potest, ut medicus aegrotum, qui Psychicam morbi causam aut ignorat aut dissimulat, tractaturus justa remedia adhibeat, nisi suo ipsius judicio

eausam illam ejusque cum corporis calamitate connexum possit perscrutari P Quomodo C rasistra ivs Antiochum morbo gravi assecium Sanar ΡΟ-iuit, nisi ingenii acumine et singulari animi humani eognitione reconditam illam aegritudinis originem, occulium Stratonices amorem, eXpromSisset ac manifestasset Ad hanc animi scientiam alia etiam ars porti nos medicis potissimum peicnda, quam Physio-gno niam vocamus. Quae Si saepissime salso intelligebatur aut irridebatur atque Obtrectabatur, Doniam scientino crimini veriendum, quam ii Α, qui eam tractaverunt. Etenim poritia est in corio firmo itio

57쪽

fundamento atque in recondita quadam rerum natura, et quantae sint ejus laudes ex clarissimorum philosophorum physicorumque observationibus ac judiciis naiis superque constat. Aristoteles nulli homini, ait, inesse studium, cujus tanquam imaginem natura in corpore non expresserit. Sic Julium Caesarem Scaligerum mira fuisse accepimus sacultate, hominum mores ei studia ex vultu atque habitu cognoscendi R). Pari modo nati haeus Tasurius quidam, Spoleianus, tantam in hac arte adeptus erat celebritatem, ut aliis admirationem, aliis timorem injiceret. Sic denique mulli librorum sanctorum loci ad hujus ariis la-dem perlinere videntur, ut Proverb. Natam. C. S., V. I.; Jesus Sir. e. 37, v. 2I. cet.). Tantummodo igitur in nimio salsoque usu dedecoris illius, quo ne nunc quidem temporis liberata est, causa mihi quaerenda videtur, quo factum est, ut Omnia commoda atque emolumenta, quae ex ejus cognitione Pro Salute, eruditione, emendatione et selicitato generis humani capi potuerunt, erepta nobis atque diremta sint. Legimus apud Ciceronem,.R Zo- Pyro, Physiognomone quodam negareo, Socratem Stupidum ei bardum esse habitum, quod jugula

58쪽

concava non haberet, obstruciis sis partibus et obturatis. In quo Alcibiades omnesquo qui aderant, cachinnum dicuntur sustulisse. Ab ipso autem Socrate sublevatus est Zopyrus; quum illum e corpore suo, eX oculis, Vultu, fronte, conjecturam secisse, nec fuisse in errore versatum diceret ; inesse enim sibi signa illa, quae ratione ianium, diligentia, severitate et studio a se dejecta essent atque correcta φ . Pari modo Sti Iponem, Megareum philosophum, acutum sane hominem et probatum illis temporibus, accepimus; hunc scribunt ipsius familiares et ebriosum fuisse et mulierosum, nec scribuni haec ad ejus vituperationem, sed potius ad Iaudem; vitiosam enim naturam ab eo oloedomitam et compressam esse ratione atque doctrina. ut nemo unquam illum vinolentum, nemo in eo libidinis vestigium viderit R). Itaque in educatione haec scientia non utilis solum, sed plane necessaria est. In pueris enim omnes saculiates, virtutes, vitia abdita jacent, quorum signa et vestigia in oreae vultu, tanquam effigies in speculo, eXpressa videmus. Horum enim facies neque rugis senectulis contracta, nec Iibidinum maculis deformata, nec dissimulandi arte depravata, nec animi periurbationum

1ὶ Ciceron. Tusculari. Quaest. lib. IV, c. 37. do fato e. 5.2) Ciceron. lib. do fato. c. I.

59쪽

notis insignita est. Nonne igitur qui hac arte, quae nunc plane neglecta et inculia jacet, imbutus fuerit, jam ad insaniis cunabula suturae vitae indicium vaticinari poterit 3 Nonne hac re multae calamitates multa damna propellerentur, multa autem commoda ac bona juvarentur et in lucem proferrentur Notino enim fieri potest, ut pravitatis atque iurpitudinis semina, solo idoneo insita, meliores Supprimaui fructus P Nonne saepissime accidit, ut ingenii viriu-ies ac praestantiae inscitia et negligentia educatorum funditus exstinguantur atque evertantur Quamobrem liceat mihi, in re tam gravi doarie quoque, quam Phre nologiam vocamus, huc pauca quaedam adjungere, quod eo magis mihi faetendum puto, quo alitus nunc temporis obruta est oblivione. Haec enim scientia, quanquam ab omni ratione philosophica abhorrere videtur, magni tamen momenti est in doctrina psychologica exercenda ut que adhibenda. Sed ubi celeberrimus Gali primum hominum animos ad hanc artem advertit, satoquodam accidit, ut omnes, qui justo majore hujus rei siducia capit essent, eo perducerentur, ut ariem illam aut nimiis laudibus offerrent aut omnino ea abuterentur. Li igitur omnia, quae majora Prostentur, aut nimia eum hominum admiratione in lucem prodeunt, vicissitudini et ancipiti obnoxia sunt soriunae, sic Gail ii doctrina, celebritate amissa, oblivioni ac tenebris data est. Verumtamen haec Phre-

60쪽

nologia brevi, quo si Orebat, tempore haud exigua, quanium in usu valeat, documenta nobis edidii; in quo ne id quidem Omiliendum puto, quod viri subtilis ingenii acumine praediti, quales Gall, Spur Z-

heim, alios fuisse accepimus, mulia in ea arie elaboraverint. Quae quum ita sint, mihi liceat, quaeso, denuo ariem illam doctorum hominum curis ac studiis commendare, quo fieri possit, ut ex oblivionis ienebris depromia, ei de vitiis erroribusque Purgata, iteraiis studiis ei disquisitionibus in usum restituatur, et in insanium educatione ita adhibeatur, ut Omnibus iis vitiis careat, quibus tot tantasque incurrerit vituperationes. Nec illa quidem scientia

materialismum, quem vocant, Praedicat nec morum