Declaratio articulorum a veneranda facultate theologiae Louaniensis aduersus nostri temporis haereses, simul & earundem reprobatio, per ... S. Paginae professorem d. Ruardum Tappaert, ..

341쪽

AD VER NOS T. TE M P. HAERE. 339 firmarent statres suos. Additur aute restrictiua pamticulas in iis quae sitnt fidei & religionis in ut intelligamus non omnia fide credenda, quaecunq; ab hac cathedra tradunturi quonia nec ipsa vult omnibus fide adhiberi certam & indubitatam. Quaedam cnim tradit tanquam eiusmodi,quae no aduersantur fidei. Veluti dum Gelasius approbat opera, quae composuerulcatholici patres,quorum multos nominatim recenset: non tamen intendit omnia esse certa fide tenenda,

quaecunq; illi in suis sci ptis tradiderunt ed duntaxat in his docet fidei pietateria non vacillare. Quaedam item tradit haec cathedra, velut probabilia duntaxat, suscipienda:voluit quod B. virgo concerta fiterit sine originali peccato. Ad id genus etiam sertinere vid

tur Canoniratio sanctorum, ut non Unim haereticus habendus videatur,qui dubitat de eius sanissitate,que

notarauit ecclesia,sed superbus, pr sumptuosiis, Rursus nonnulla fiant quae ex facto pedem,siper quia bus definitio quonia pendet ex testimonsis & dispositionibus hominu qui selli & talere possunt,n5 est c5sentaneae Attame nequeb id huic citra iustam causam repugnare licet, cu & in veteri lege morte mulctitur, qui noluerit obedire sacerdotis imperio, sedetis in hoc Ioco,que elegerit dominus.Et quod mirum, cum nec culpa vacet,qui cuiuscunq; iudicissentatiae parere recuset,cuius no potest probari iniquitas, & fortassis reuera iniquus sit. Si tantae praesidi illius veteris legis,imbeiuili iudici debetur obedientia, quomodo poena vacabit & culpa, qui superbus noliterit obedire vicario Christi3 Sub his quae sunt fidei comprehendes, quaecunq; fidei opponuntun Neque enim selum credem

dum est ei definienti quippiam ad fidem pertinere,

342쪽

vertit

quia iudicium habendum est de his, quae . mores concernunt. Sequitur in articulo. Super quam Petri sedem ecclesia Christi ita scindata est,ut in his quae sunt fidei& religionis errare non possit. Primum aedificatam esse ecclesiam super Petrum, id est, stiper Petri sedem, expressis verbis affirmat Christus, dum id ipse suturum promittit Ego inquit dico tibi,quia tu es Petru'&super hanc aedificabo ecclesiam meam. Quibus verbis palam promittit se aedificaturum ecclesiam Ω- per hanc petram,id est,supcet Petrum ipsum,qui a fidei seliditate hoc nomen ab ipse sortitus est. Uide Comment.Hiero. de Chrysest. in hunc locum, & Cyprian. invistola iij jdibrii Epist. penult. vlt. lib. & in traist. de simpli praelatorum, & alijs plerisque locis. Hi con corditer tradunt petram,siaper quam aedificata est ecclesia,intelligi Petrum. Idipssem euidentissime palam tradiderunt reliqui patres,etiam D.Augu, quanquam

idem plerisquelocis per petram Christum intelligi docuerit . ut patet lib.retra L primo. Ex quo Patet quis impudens sit messicium aduersari6rum, qui non ve rentur dicere diuum August. docere hanc interpret tionem esse haereticam, qua per petram intelligituet Petrus,profecto tradit Augustinus Christum esse prs marium fundamentum praeter quod non potest aliud poni: & ipsi in selum. summum lapidem angula

rem conuertentem Iudaeos & Gentes in unam ecclosam.Verum, ut illi non repugnat, quod & Apostoli dicantur & sint fundamenta ecclesiae, ita imb multon in repugnat,quod cum ipse unus Petrus simul dicattir Petra sed secundaria, de illi limitens, ab eaque

olidit

343쪽

liditatem suam omnem & vim accipiens,Vt talis petra super quam aedificata sit ecclesia, cuique totum pondus ecclesiae, tota eius moles innitatur. Non quidem quasi ipse Christus per se sit insufficiens sustinere

onus ecclesiae. Ipse enim est qui fundat 'niuersa verbbo virtutis suae:verum quonia ipse secundum poenitentiam corporale abscessurus erat a nobis,conueniebat, ut vicariu sufficeret in locu suum, qui corporal, ter & visibiliter nobis prisens esset: cum quo homines humano modo possemus agerem eo accepturi cibusalutaris doctrinae.Ideo Petrum constituit super totam familiam ipse peregre profectus, ut pasceret eius gregem,& eum in us quae ad salutem pertinent,dirigeret. Quapropter ab eo instructio omnis petenda in fide ει moribus, &s resilutio dubiorum, quae circa haec mouentur exquirenda, ut unico indefectibili magi, mo toti eccleuar a Christo misericorditer dato,ut c fratres suos,id est,coepiscopos emendet & corrigat, si 'ando vacillare eos contingat, secundum verbum super allegatum. Et tu conueclus aliquando confirma tres tuos: prosedia nihil aliud voluit quam v bd odimnes tanquam eissubditi & subiecti pati iculares Eph. stos obediant,&obsequatur,& primatem agnoscati

De excommunicationis sententia.. LX T R A hanc nulli speranda est salus: suntque extra eam haeretici, schisinatici, &

cxcommunicati.Vnde valde formidanda este gommunicatio nec hum na, sed diuina est excomni inica i potest i , t

344쪽

. D E C L A α Α R T. L O V Α RIMA pars articuli tradit extra e clesiam nulli esse spem tautis, quod nobiscum confitentur aduer j , de expresse docet Apostolus ad vite. v. Christiis inquies in dilexit eccleuam

semet ipsum tradidit pro ea,vt illam sanctificaret ii dans eam lauacro in verbo vitae.Quisquis igitur extra hanc est,non sanctificatur,aut mundatur ed neq; umquam exhibebitur il Christ* Deo patri sine macula

aut ruga: quare noque unquam isalutem assequetur.

. Quod vero extra illam ecclesiam , quam superiori amticulo descripsimus,stilicet Roma.nulli sit spes salutis, id M perinde admittunt aduersarij, cum Rom. eccle-

siam negent ese veram Christi ecclesia, sed supra hoc

euidenter satis monstrauimus unicam esse C isti e .lesiam,eanu , non aliam,quam eam,quae fundata est stiper cathedram Petri,quq ue recipit & retinet,qui

quid illa tradit in fide & religione: quoniam ea sela successit,iam quoad membra,quam quoad caput, illi inultitudini, in qua credimus Christum coepisse indificareecclesiam Liam in die Penthecostes. Idipsim non obscure tradiderunt uniuersi patres Ambr. Aug. Hieronimus Cyprianus in Epistola ad Ponrnium, quae si h pri qui dicit Neq; enim vivere fori pos sunt, cum domus Dei vim stiti vi nemini salus nisi in e

elechs heseitatem Epist ij lib. iiij. Quisquis ille est, R qq liscunque est, ristianus non est,qui in Christi

ecclesia non eli liena , qui nec staternam charitatem, nec ecclesiasticam unitatem tenuit, etiam quod prius fuit,amisit.Et infra.Cum sit a Christo una ecclesia per totum mundum in multa membra divisa. Item Epp. scopus unus Episcoporum inii 'iu concordi nunχ-

345쪽

'ADVEM NOS T. TE M P. HAERE. tositate dissusus ille post Dei traditione, post connexa

catholicae ecclesiae unitatem, humanam conetur ecclesiam iacere, & per plurimas ciuitates nouos Apostolos mittat,ut quaeda recentia institutionis sitae fundamenta constituat.Cum4, iampride per omnes prouincias,& per urbes singulas ordinati sint Episcopi in aetate antiqui, in fide integri, in praessura probati, in persecutione prostripti: ille super eos creare alios pseu-d piseopos audeat, quasi possit totum orbem noui conatus obstinatione peragrare, aut ecclesiastici co poris compaginem discordiae seae seminatione rescindere,nescies schismaticos semper initio seo feruere,in Crementa vero habere non posse.hactenus ille. Cuius verba ob id diffusius in medium produximus, i non selum demonstrarent extra ecclesia nemini esse spem selutis, verum etia clare demonstra qui nam se ab ec -- clesia separent,nempe qui sibijpsis Episcopum constituunt,aeseretes numerositatem Episcoporum, qui legitima laccessionis serie succedut Apostolis primis ecclesiae Episcopis. Alia sent loca apud eunde quapluri--,quibus breuitatis gratia supersedemus. Vide Do. Thomoutili.iiij.de doELChristiana. Pro eode sent in signessententiae apud Augu. lib.de fide ad Petrum, . xxxvij.& xxxix.Item apud Hieron. in Epis ad Damas de apud Amb.in Comment. Epist ad Titu, circa illud. Vt scias quomodo; te oporteat &ta Ex quo ii omniuconcordi sentata,liquet no modo veru esse, quod eratra ecclesia nulli se ses salutis,uerum etia id quod a

ticulus estiuit extra hanc ecclesia,quae fundata est se- per cathedra Petri,nemine tauari posse: cum haec sola

sit vera Christi ecclesia,illi quam Christus in initio per seipsum aedificauit,legitime sus cedes, & legitima lac- . V v iiij

346쪽

DECLARART. LOVAN. cessionem Episto rum irrestagabile signum habes

Quod si aduersis nanc sententiam obsicias,Cathecundos extra ecclesiam esse, & similiter excommunicatos ,& tamen horum quosdam saluari priusquam ad ecclesiam veniant,aut redeant. Respondendum

quemadmodum de baptisino superies diximus, quod

ubi ipsum necessitatis articulus excludit, plena conuersio cordis cum eius suseipiendi de derio, vicem eius sepplet sicuti ex Augaeapit. .lib.iiij. contra Donatist.demonstrauimus. Ita dicendum, quod quando excommunicatus affectu est in ecclesia, quanquam necdum ab ex communicatione abselutus,supplet assectus,quod articulus necessitatis excludit supplet timquam , non quod tantum consequitur gratiae salutatis,ac si esset in ecclesia, sed quod si contingat eum in eo statu decedere, no ob id damnabitur, quod re ipsa

non fuerit,ut metito,ita & numero,sed siluabitur. An vero eiusmodi sit coram Deo absilutus,an non,& no amplius excommunicatus,dubium est, & no hic dis

cutiendum. Partem assirmativam videtur probare ca. a nobis,de sentetia excommunicationis. Exprimit a ticulus tria genera eorum qui sunt extra ecclesiam, haereticos satismaticos,& excommunicatos,non quidem quasi non sint alij extra ecclesiam: nam coestat

neque Iudaeos,neque Ethnicos in ea contineri: verum

quoniam h c sola crimina,haeresis loquam,& sthisi separatit ab ecclesia eos , qui prius in ea fuerunt: hoc ipso enim quo quis hari incus est, ut labisnaticus, di uisus est a reliquis ecclesiae membris, no quidem quia errat in fide, sed quia pertinaciter erret: ita quod ipsa pertinacia opposita directe piae voluntati ii affectio- ω,ex qua procedit fides,separat ab ecclesia haereticu,

347쪽

AD vER. NOS T. TEM P. II AER a. 3 squonia eu a reliquis ecclesiet mebris diuidit: schisma aute primario diuidit a capite mebrii. Reliqua omnia crimina quatumuis enormia hunc affectum non habet, queadmodu tradit Hier.in comm. epith ad Titu circa illud, H reticum homine,post unam & alteram correptionem deuita,&c. Accedens autem per Canones excommunicatiosos sponte recedentes de ecclesia amplius protrudit, qui tamen nihilominus reuera extra eam essent,etia si nulla accederet excomunicatio humana. Neque est quod quis dicat,eos diuina excomunicatione excommunicatos.Eiusmodi enim ex municatione lata in ullas persenas uo agnoscimus inscripturis: verum quaecunque excommunicatio fertur,ea

ab homine sertur, tametsi in quosda ferendum declaret primum ius diuinum.Quod si obijciat quis,Hqretici,schismatici, & exc5municati subsimi adhuc potestati ecclesiet,ut manifestum est: ergo no sunt extra ea Respondeo,qudd haeretici quidem sunt sotis,similiter dc schismatici verum aliter,quam infideles, qui nun- qua in ecclesia suerunt.Sunt enim soris velut serui fugitivi,a dominis suis sunt extra familiam dominorum: neque tamen idcirco desiniit esse de iurisdictione do - 'otinorum. Sed de his alibi saepe dictum est. Secunda pars articuli tractat de excommunicatione:&infertur ex praecedentibus,& primum dicit. Valde sormidam

da est excommunicatio.Si enim extra ecclesiam Ohcia tur quisquis excomunicatur extra ecclesia autem n

mini sit litus, sequitur non miniis formidandam esse

excommunication quam aeternam damnatione,nisi quod excommunicato adhuc liber sit reditus ad gre . misi ecclesiς,in quo sibi silutis spes restituitur.In inferno autem nulla est redemptio.Vide Aug. libr.l. contra. XT

348쪽

aduersarium legis & Prophetarum cap.xvij. &in epistolii ad Adimantiu,& plerisq; alijs locis. Tertia pars articuli dicit,qubd cxcommunicandi potestas non humana sed diuina sit: quod sic intellige,quoniam praeter hoc, quod originem habet ex Demetia super hoc

est ditiina ratione c6firmata,sicut & potestates sacra mentales. Ut enim non potest quisquam inseri & incorporari ecclesiet nisi Deo inserenae,ita etiam ab eadenullus amputari potest,nisi Deo hoc faciente: tametsi id quod & in sacramentis contingit , non faciat nisi medio ministerio humano.Potestas legislativa in prς- lato ecclesiastico's ut quod dicimus, melius intelligatur est quidem a Deo,imo & ab ipse Christo origine,

qui Petro oues suas paseendas commisit: verum non

perinde ipsa legislatio est: ab eo.Haec enim naturaliter consequitur pascendi ceu regendi potestatem & ossicivmaeo enim ipse quo quis alij rector Prςficitur,competit ei pr cipere,prohibere,leges condem,transgesib res punire, &c. Neque oportet ut Deus specialiter haec per ipsum efficiat, sicut in sacramentorum essectibus res se habet:& simile est in ipse effectu excommunicationis. Hunc enim sicut & sacramentorum effectus Deus immediate operatur, non tamen excludendo ut diximus qualemcunque instrumentale cooperationem creaturae: sed non tam respectu effectus ipsius sacramenti, quam respectu sacramenti ut sacra metum est: aut si comparatione effectus,etiam longe

tamen aliter se se habet ad illum producendum,quam praelatus,siue ecclesiasticus,siue Lecularis:nam quoad effectum in utraque parte pares sunt ad imperandu &prohibendum. Et ut magis intelligas, confer ciuile

exilium,aut excommunicationem vete.leg. quae erat

349쪽

A D Vs N, O s T. T E M P. H AE R E. extra synagogam eiectio, poena scilicet ciuilis litica hanc inquam, conferas cum excommunicatione ecclesiastica, & facile perspicies verum esse quod diximus: neque obscurum est ei qui attenderit, quod sit separari ab ecclesia.Quod optime ex eius optosito distes,si videlicet attendas,quid sit esse in ecclesia,esse in communione ac Trinitate ecclesiae, item in Christi corpore.Rursum attende effectum minoris excommunicationis,item degradationis ac depositionis,quet quoniam silum inhibitionem continent , non sunt ita a Deo, quemadmodum ipse potestas sic excommunicandi degradandi,aut deponendi, aut quemadmodum effectus maioris excommunicationis de qua sela in articulo loquimur verum prorsus simile seret, de excommunicatione , atque de illis si, ut fingunt aduer,ij excommunicatio duntaxat seret poena e terna,velut politicum exilium,aut eiectio ex synagoga in lege veteri.

De primatu Romani Pontificis.

V N V S est ecclesiae summus Pastor,cui

omnes obedire tenentur, ad cuius iudicium controuersitae, quae super fide dc religione existunt, sunt referendae.

V M duo praecedentes articuli de ecclesia egerint, praesens articulus cum mox subsequente tractat de ecclesiae praepositis. Intelligendum est autem quod in articulo dicitur Vnu esse ecclesiae summu pastorem ex institutioneChristi:nsi au-

350쪽

ECLAR. ART. L VAN. temtaumana ortum habere, hanc unitate summi pastoris ecclesiae.Non enim quemadmodum in una cuuitate plures possunt esse curati , id plures episcopi, nisi ecclesia constitutis rationabiliter introducta o staret ita putandum,quod licet sit unus duraxat silm-mus ecclesiae pastor,possint tamen esse plures: hoc enim obviare dicimus institutioni Christi,qui unicu costituit super familia sua, qui uni tantum no multis,sive simul, siue singulatim commisit pascendas oves suas: id quod & scripturae har euidenter tradunt. Loquitur enim uni Petro dominus,du ait.Pasce oves meas. Imbnec sussicit cum proprio nomine eum appellare,quod& ipse fecerat,dum & multo ante ei hoc officium c5- miserat,verum etiam palam ab alijs secernit. Diligis inquiens) me plus his Simon Barionaὶ & illo respon

dente Tu scis domine,quia amo te,ait dominus. Pasce oves meas.Vbi non gessisse Petrum persenam alior

idest totius collegij Apostolici,inde liquet,quia eum segregat ab alijs Apostolis, dum singularem ab eo exigit dilectionem: quoniam singulare mupus ei commissurus erat, quod utique singularem requireret dilectionem. Atque hoc modo hunc locum interpretati sunt concorditer uniuersi scriptores ecclesiastici. ULde Bernardib.ij ad Eugenium. Age sinquit modo indagemus adhuc diligentius commissam,videlicet qua ro tempore personam in ecclesia Dei.Quis es3 Is magnus,summus Pontifex, tu princeps episcoporum,tu hqresApostolorum,tu primatu Abel gubernatu Noe,patriarchatu Abraham, ordine Melchisedech,dignitate Aaro, iudieatu Samuel,potestate Petrus,unctione Christus,tu es cui claues traditae, i oues creditae sunt. Quidam etiam atq ianitores sunt,