Declaratio articulorum a veneranda facultate theologiae Louaniensis aduersus nostri temporis haereses, simul & earundem reprobatio, per ... S. Paginae professorem d. Ruardum Tappaert, ..

331쪽

sit,ut nullam eandem parte integralem retineat senex quam habuit iuuenis, dum praeexistentes per continuam actionem caloris naturalis,tandem sunt omnes defluxae & deperditae,alijs in earundem locum succe dentibus: tamen quoniam idemspiritus semper in eo remanet,ipsem vivificas,inesse conseruans,&augme-

tum in eo faciens,quousque ipstim ad statum persectu perduxerit. idem planc homo nuc est senex, qui quondam iuuenis: ita quis dubitauerit eandem ccclesiam, no obstate hac cotinua partiu siaccessione, cum in eadem semper maneat ide spiritus ipsam vivificans,& inesse conseruansZEt quemadmodu rursiis in eodem homine cum eodem spiritu eaede semper sistunt potenti , ide potentiaru adinvicc ordo ipseruq; membrorusitus essentialis & immutatus,ita & in ecclesia per huc spiritum conseruatur ijdem ordines in ecclesia, ijdem gradus,quorum alij alijs subordinantur: per quod fit, ut inter membra ecclesiae ordo sit, secundum que alijsubsunt,alij praesen omnesq; ad unu supremu a quo

unitatis origo manat,reducuntur,generalem videlicet

immediatum Christi vicarium cui ipse uniuersam ecclesiam subiecit.Additur autem in articulo restrictiua particula sin terris) ad signandum discrimen huius ecclesiae militantis ab ea quae tritiphat in caenis: quavis enim ex ipsis duabusaliquomodo una costituta sit ecclesia,tamen quonia diuersa est ratio administrationis utriusque,prout exigit diuersus status earu hinc fit, ut duc non immerito dicatur,& quae in terris adhuc degit domino peregrina cu hostibus cossictatur,distinguitur ab ea,quq ia secura triuphat in caelis no amplius ambulans per fidem, sed dominum suum videns ta cie ad faciem,ciusque beata visione perfruens.

332쪽

, DECLAR. ARΤ. LOVAN. Secunda pars articuli tradit non modo unam, sed& catholica esse ecclesiam. Catholica aute dicitur ecclesia, hoc est uniuersalis, quoniam nullis mundi te minis clauditur,nulli determinatae nationi astringitur: sed per uniuersum orbem est diffusa omnium nationum homines in se complectens, nis generis sexu conditionis, aetatis. In Christo enim Iesu non est Iudaeus, neque Graecus, non est masculus neq; soemina, n5 est seruus, neque liber,diues aut pauper,sed omnesvnti sumus in illo,quotquot in illo baptigati sumusmoenim est: acceptio apud Deum. Sed in omni gente qui timet Deu,& facit iustitiam,acceptus est illi. Hinc ipse saluator mittens suos Apostolos ad congregandam ecclesiam, Ite sinquit) non in unum aliquem locum orbis, sed in mi indu univcrsum, praedicate Euangeliuinon uni alicui genti determinatae, sed omni creaturae. Rursus catholica est 5: uniuersalis ratione temporis, quoniam ex quo coepit, semper perdurat , & usque in finem saeculi perduraturam firmiter credimus.Verum hac fide supposita, iam certo cognostere potest quisquis apud quos maneat deinceps ea vera Christi ecclesia tunc coepta aedificari:id quod ex ipsa Ela fit

cessione & cotinuatione euidens fit.Cum enim unica

sit Christi eeclesia,usque in finem foeculi duratum,no

potest vera dici ecclesia, ni si quae illi primae a Christo

in die Penthecostes erectae secundum legitimam sit cessionis seriem continuatur, &adiungitur. Id quod pulchre D.Augu. deducit trach. j.sii per epistolam Ioannis. Ex quo statim euidens fit Lutheru cum suis sequacibus, item Oecolampadium cum sitis non pertinere ad veram Christi ecclesiam,quor si hic a so.annis coepit ille vero a 3o spargere sua dogmata, in ecclesia caetholica nunquam antea auditaevierq; tame innatus in

333쪽

eccles. a,& in ea educatus,seipsis separauerunt, oc matrem suam,quae ipses genuerat,non solum reliqueruli verum etiam superbe spreucrunt, imo blasphemaverunt,3 adulterij accusarensi sermidarunt. Quoniam igitur recellerunt a secietate,quae iuxta seriem successionis ortum ducit ab illa ecclesia, quam indubitanter credimus ipsiim iuxta quod promiserato aedificasse,manifestum est neutrum corii esse in vera Christi ecclesia,seu ad eam pertinere.Hoc argumento sim per usi sunt patres uniuersi aduersus haereticos , quo irrefraFabiliter omnes hcreses suppullulantes sunditus extirparunt.Vide etiam Augustin. in epistol.ad Dardanum. Item Cyprian.in ii.de simpli praelatorii . Item in epistol ad Florentium. Quibus locis succesilonem episcoporum adferunt tanquam signu cuidens ecclesiae perdurantis apud eos, qui agnoscunt seccedentes hos episcopos,seminos inquam, Pont.Pctro succedentes,quoniam ab initio seper Petrum Christus aedificauit ecclesiam,eamque promisit perpetuo permasuram

seque ac spiritum suum cum ea, ita ut nec inscrorum portae aduersus eam praeualerent. Quicunque igitur

ab huius summi pastoris obedietia& citra sic subducti

neque vocem audire volunt, hi certo cognoscuntur ad ovile Christi non pertinere.Certe qui lcm fatemur eam esse duntaxatueram ecclesiam,in qua est yncera doctrina Christiana,& rectus vos sacramentorum: vertim haec duo non inconuenienter assignatur, ut signa& notae quibus discernatur vera ecclesia,a falsa.Nam

hoc ipsem est,quod in dubiu reuocatu napud quos sit haec vera doctrina,& quςna sit syncera doctrina Christiana, certe compertu est ea quam diximus,videlicet legitima succestione ortum ducentcm ab illa primitiua ecclesia,quae ex successione eoru, qui post Petrum

334쪽

DECLΛR. ART. LOVAN. vicaris Christi in tertris suere semper imbutam suisse sana Si inc5cussa fide &doctrina,iuxta saluatoris promisthm.Ex quo patet eam dirimi a conciliabulis naereticorum,quae a seipsis ortum habuere: neque enim eiquet aChristo exordium habet & progressum coniungi ecclesiae,sed ab ea se diuidunt,sibi nouam fidem,nouam vivendi formam & normam ex sito cerebro confingentes.Quod satis euidens argumentum etiam ipsi August.fuit,ad discernenda haereticorum conuenticula a vera Christi ecclesia:vt patet in multis locis librorum eius,& maxime in iij.quem scripsit contra epistolam scindamenti,& in epist.ad Generosum. Is nanque semper fuit mos haereticorum, ut sibi solis vendicare voluerint nomen ecclesiae, &caeteros qui non secuniconsentirent,ad ecclesiam pertinere negauerint. Ve' rum cum ad ortum ipsarum haereseῶν quis oculu deflexerit, statim conspiciet alienas cas este a vera doctrina ecclesiae catholicae,quae semper una & eadem pem mansit ab initio conditionis ipsius.Aut certe si in longam interdum protrahere contingat temporum serieluq doctrinae principia, ea tamen non in uniuersiimorbem disseminata extitere,sed in uno aliquo orbis angulo. Qua de re pulchre admodum antiquus scriptor

Vincen. Limnen.in ii. aduersus prophanas nouationes.

Habes igitur cur catholica dicatur Christi ecclesia, nepc ratione loci dc persenarum,& quia nullo loco concluditur, neque ulli hominum generi est astricta. Imbetiam nec bonos tantum, Verum etiam & malos c0mplectitur etiam non raro contingit hos este praecipuas & primarias partes aedificij ecclesiae hoc est pastores doctores, aut alijs publicis officijs fungentes in

ecclesia. d bd cnim malicia non excludat credentes ab ecclesia,id scriptura cuidenter demonstrant euan-

335쪽

gelicae parabolae,quae ecclesia comparant sagenae congreganti ex omni genere piscium. Item decem virgianibus,quarum quinque erant fatuae,& quinque prudentes.Rursus conuiuio nuptiali Sc Hi in domo quidem sunt inquit Aug. lib.viJ.contra Donatist. verum non sunt ipsi domus Dei. neque enim Deus eos inhabitat:non eos possidet, non ijs iuxta voluntatem sua utituriorum ipsi contra voltilitatem Dei seipsis dum

fruuntur,turpiter abutuntur,quapropter non sunt domus Dei. quoniam quicunque domum habet,eam inhabitat,eam possidet,& prout vult utitur.Christi autedicitur haec ecclesia, quoniam ipse est caput eius: ipse est,qui eam aedificauit, dc in dies aedificat, qui eam mospiritu vivificat, regit, & administrat. Sequitur declarata tertia pars articuli, in qua dicitur haec ecclesia esse visibilis,non modo quia ex hominibus constat, qui

visibiles sunt: verum quoniam certo & euidenter co , gnoscitur, quaenam sit ea congregatio hominu , quae veram Christi ecclesiam constituit. Visibilem ortum

habuit ipsa ecclesia in die Penthecostes,quo die corpit primum a Christo ςdificari, dum in linguis igneis cecidit super eos spiritu nanctus. Deinde illis pauculis ad iuncti s int plures quod etiam signis istis aliquadiu etiam ad senilim videre licuit in primitiua ecclesia, &vsque in hodiernum diem,quanquam cessarint signa

fide iam satis confirmatiua,non tamen minus cuidenter cognoscere licet,eam videlicet veram duntaxat esse Christi ecclesiam agnoscebant, qui proxime secuti sunt Apostolos,qui illi quam Apossoli rexerant adiungebantur, qui cum illa cosentiebant in doctrina fidei ει morum, quae praepositos agnoscebat, quos illi sibi

saccessores reliquerant: dc ita deinceps posteriores agniti sunt pertinere ad ecclesiam Christi,quoniam le-

336쪽

sitima siccessionis serie conglutinabantur ei, quae ab ipsis Apostolis atque ab ipso Christo ortum habebat, consentienscum ea per omnia, & in se habens & ea ipsa quae illi inseruerant ecclesiae doctrinam eandem, pycemositos,gubernatores,& rectores,qui secundu successionis seriem successere primis illis ecclesiae recte ribus Christi videlicet Apostolicis,& praecipue primo illi & supremo totius gregis dominici Petro. Vtergo certo,& euidenter,& velut ad sensem cognosci potest

ista successio immorum Pont.ab Petro lcilicet usque ad eum,qui nostro tempore gubernacula tenet, di tum tertium,ita & ipsa successio perpetua ecclesiaru imb eiusmodi ecclesiae nunquam intromissa cotinuatio est,quod certe non minus euidenter conspici potest,quam conspicitur,quod sit verum regnum Fra ciae,aut quae sit vera Brabalia,ceu quae sit vera ciuitas Lotianium.Αt obijciet fortassis quispia. Credimus sanctam ecclesiam catholicam.Fides autem non est appa .entiti,quare non videtur recte asseri ecclesiam ipsam

esse visibilem. Ad quod respondemus,fitenda esse hac in re aliquid esse ineuides,quodque sela fide cognosci potest,nempe una esse aliqua eiusmodi congregati nem,quq sit a Christo instatuta & recta,& super ipsuhi fundata,ac deinceps ipsius spiritu directa & gubernata &c.Non enim aliter quam fide cognoscere possumus ipsum spiritusanct iam descendisse in die Penthe costes ciper Apostolos,& alijs cum eis ibi congregatis ibique Christu coepisse aedificare ecclesiam suam,quq postea diffusa est per viiiversem orbe, cum nec ipsum Christum filisse aliter quam fide cognoscamus. Additur posthac in articulo: in hac usque nostra aetatem ea perdurare, non quidem per identitatem numeralem partium integralium,sicut supra diximus : sed quoni

337쪽

in partibus succedentibus idem manet spiritus vego tans,ita ut sit idem partium ordo, eaedem fiunctiones, eadem officia, gradus & dignitates, secundum quae connexio sit ordinata partium. De huius perpetua directione & amplitudine crebro vaticinantur Pro phetae , Daniel .ij. Item Esai. Hieremi. & Dauid frea quenter& aperte . Sequitur demum hanc ecclesiam retinere & recipere quicquid de fide & religione tradit,& tradidit, & traditura est cathedra Petri: non dicimus, Quicquid tradit Petrus; verum quicquid c thedra Petri tradit,idem sedes Apostolica: ut intelligamus non personam Petri, aut succestarum eius, in se con*deratorum : qui sicut peccatis subiacere pos simi multiplicibus ita & ignorantiae & errori in multis: qui proinde falsa ut sentire , ita & tradere possunt, in ijs etiam quae fidem & mores concernunt. Verum volumus cons*derari horti cathedram, idest Aposto

licam authoritatem,pastorale munus,ratione cuius dicimus ipsos in fide nullo modo posse deficere. ita quod sedetes pro tribunali in negotio religionis n6 positiat

definire ceu fide credendu tradere, quod a veritate sit alienum.Vnde non persenam Petri,sent intelligendae

spectare promissiones ipsi a Christo factae salioquin

ipse mortuo perijssent)verum pastorale eius authoritate & curam, ut ad illos omnes spectare non dubit tur,quotquot ei in hoc munere pastorali succedunt. Vnde vehementer falluntur, qui ostensi vita semmo rum Pontiob hoc eorum auissioritati derogandu putant. Attendere debent is,quonia & Cayphas licet alioquin pessimus, tamen quia Ponti erat,prophetauit.Attendere rursiis, quὁd no modo Cayphae sedomnibus

Scribit & Phariatis stilentibus super cathedra Moysi

338쪽

DECL ΛIC ART. LoVΛMobedire iubet,& tamen monet eorum opera diligenter cauere:quae generalia fuerint,liquet ex historia euangelica Non igitur persona hominis aspicienda,no secundum faciem iudicandum: verum agnostendus Christi vicarius,agnoscenda vox Christi in eo loquentis,uidelicet promissionem suam, & suscipiendu eius verbum non ut hominis vestu, sed ut vere est verbuDei, &spiritus.in ipse loquentis. Vide quid scripserit

ante annos quadringetos B.Bemard. in epistola ad Innocentium tertium,suo tempore Rom. Ponti. quam tum tribuerit authoritatis,quantum fidei huic cathedrae: quam firmiter credendum,quicquid illa definierit,quam inuiolabiliter obseruadum censuerit.Neque huius catholicae sententiae unicus Bem. tantum testis

est hac in re sed quotquot ante eu seire catholici striptores concordi sententia idem sentiunt & tradunt de hac cathedra,idque ex euidentibus & apertis seripti rae testimonijs,in quibus huius sedis priuilegia no o,scure continentur, & magnificae promissiones eidem fictae de fidei indefectibilitate oravi inqint dominus)pro te Petre,ut non deficiat fides tua. Deinde ut intelligamus cur ei tantopere curae fuit unus prae ceteris, adiecit. Et tu aliquando conuersus, confirma fratres

tuos quo significauit se hanc stabilitatem fidei potissimum impetrasse:vt esset talis,qui reliquos ecclesiae prς sides,& per hos totam ecclesiam posset in fide confimmare. Unde ecclesiae quodammodo potius intelligi debet facta hγ pnamissio quam Petro quoniam huic non nisi prorier ecclesiam secta est,unde eius p rsona potest a fide deuiare,sicut quibusdam accidit: at non

eius cathedra.

Tradit deinceps articulus ecclesiam sane Christi

339쪽

A D v. E R. N O S T .T E M P. H AE R E. Veram,quam unam esse α catholicam, atque visibile demonstrauimus ab Apostolis esse fundatam) quod quidem non sic intelligendum est,quasi Apostos ec-eseisiam stiper fundamentum posuerunt: hoc enim iiquet no esse verum, nisi intelligas quod qui deinceps

vini appositi illis primis, in quibus Christus initio &per seipsum de spiritum situm aedificarat ecclesiam sua. Hi nanque omnes mediantibus Apostolis, Christos int superaedificati: hinc est quod Christus unicum sit fundamentum primariti ecclesiae.Duodecim Apostoli dicuntur nihilominus xij. Hndamenta eiusdem apoca. xxj. Imb praeter hos etiam Propheta: fundamenta dicuntur a Paulo ad Ethe.qui secundaria duim

taxat sendamenta dicuntur,a scriptura,& innixa uno

summo angulari lapidi Christo lani, qui selus sendamentum est, praeter quod nemo notest aliud ponere.

Vide Augustinum super illud Pa Fundamenta eius in montibus sanctis. Quinimo nec ipse Christus homo inquantum homo a seipse habuit, quod findamentum factus sit huius aedificij , aut caput huius siti

corporis mystici haec enim secuta sunt gratiam hypostaticae unionis,quae quidem mera gratia fuit, quae sub nullius merito cadere potuit: quemadmodum Augustinus docet in Euchri.&in ii de pr dest. Sinctorirum. Uide & Apostolum de eode in Episto.Ad Hebr. ubi dicit,quod Christus non seipsum clarificauit, ut Pontifex fieret, vertim hunc honorem gratis citra vi tum meritum detulit ei pater: qui quidem honor maximus est, nimirum qui nulli purae creaturae deserri potest Per Apostolos vero praedicta ecclesia est stabi

concussa deinceps perseueret vque ad conflamma V V

340쪽

tionem foeculi.Insuper conseruata, mela & multipli, cata,nec per Apostolos modo, verum etiam per eoru succestares, qui in labores eorum introierunt. Non enim selum positit Deus in ecclesia Apostolos &Eua- .gelistas in aedificationem corporis sui, verum etiam doctores & Pastores, nec in ipsb eius initio duntaxat, sed usque in consummationem foeculi, ut eorum mi

nisterio,praedicatione, exhortatione ecclesia cos, uaretur,stabiliretur,& tandem consummaretur,ut comsummata exhibeatur Deo patri per Christu, sine ruga:cum tradiderit ille regnum Deo & patri sibi pers cte subactum.Quemadmodum enim initio Deus per seipsum condidit species rerum,animantia & plantas, hisque indidit virtute seminalem, qua ipsae alias res sibi similes valerent producere ad conseruationem sui: ita in ipse exordio nascentis ecclesiae, hanc ipse per se

ipsum immediate extruxit, deinde huic virtutem timaidit,qua se in esse conseruaret, corroboraret, imb adfinem perduceret,sic tamen ut non subtraxerit suam

cooperationem: sine hac enim neque qui planta est aliquid,neque qui rigat, que poterit humana industria ut sapiens architectus fundamentum ponem, nisi incrementum det Deus. Nisi dominus aedificauerit &custodierit domum,in vanum laborat de vigilant, qui custodiunt & aedificant eam. Non defuturum autem

se in hoc aedificio unquam ipse qui coepit,repromisit dicens,l go vobiscum sum usque ad consummationestaculi: sed nec contentus illa ipse corporali dc visibili praesentia, discedens non reliquit nos orphanos, sed misit spiritum suum,primum quidem per Apostolos, deinde per eorum succestares, quom fidem nunquadefecturam ipse claris verbis promisit. ita tame ut si

confir