장음표시 사용
281쪽
Melesias. Petri ad Altare S. Mauritii. Utique corona ar-ntea ab Archiepiscopo Coloniensi in Germania,corona vero ferrea ab Archiepiscopo Mediolanensi in Insubribus tribuebatur, & mos ille perpetuo retentus . Miror idcirco, Donatum Bossum, cui alios consentientes invenio, Civem Mediolanensem hoc ignorare potuisse , quum in Chronico ad Ann. 766. Glossae verba tamquam verissima describit, ar--nteaq; corona Italicos Reges Mediolani insigniri solitos esse tradit. id hec metallorum differentia in his coronis eormandis portendat, sedulo suris periti, nonnullique alii scriptores quaerunt, & praesertim, Baldus inter Leguleios vir celeberrimus hac de re opusculum edidit,
in quo mysticam metallorum significationem interpretatur . Ferro a junt sortitudinem designari, qua populos rebellantes , atque a fide desciscentes profligare imperator debet; argento claritatem , quae potissimum Principem decet, auro vero, quod omnibus metallis excellentius est , Caesarem reliquis Regibus excellentiorem significari. Aehujusmodi interpretationes sale Plerumqicarent, neq; in iis examinandis operam insumere vacat. AEneas Silvius, cui postea Romanum Pontificatum adepto Pii II. nomen fuit, de coronis illis quaedam habet in lib. I. Historiae Aultrialis, quae non ita pridem publica luce frui coegit. Ita vero sermonem ille suum exorditur: Libet heie pauca de coronis dicere, vestulte videamur eorum opinioni consentire, qui tres coinronas Imperatori necessarias aiunt , Teutonicam Mediolanensem O Romanam , ct unam argenteam, alteram ferream, tertiam auream esse sermocinantur. Inter quos etiam Legum Interpretes delirant, quid ferrum, quid argentum, quidve significet aurum, plurimis verbis explieare laborantes, atq, ut aurum ceteris metallis, se Romanorum Imperium ceteris Regnis prassabitius esse confirmant. Herum cuiusque materia corona fuerit, ad paraboli ndum idonea videri poterit. Utcumque seres habeat, errare illos video, qui revera ex hisce diversis metallis coronas constare arbitrantur λ omnes enim purissimo ex auro conflatae
sunt, coronaeq; tantum in Insubribus adhibitae additus est circulus ferreus, in interiore parte intextus. Hieronymus Balbus in libello de Coronat. ad Carolum V. haec habet: .At in Germania perinde ut Roma
corona aurea Imperatorem insigniri. illa scilicet, qua carolus Magnus primo usus est, ipse ego certismus sum testis, quia nono ab hinc anno tua coronationi carole si non solum interfui, sed cum per id tempus apud te Ludoυiei Pannonia, Bobemiaeq; Regis Oratorem agerem, ad quem juselitendi spectabat, etiam praefui , Antiauior autem Hieronymo Balba
AEneas Silvius in laudato libro --ν Hiltoriae Austrialis hujus rei fi dem facit his verbis: Has autem coronas omnes aureas esse compertum habeo, quamυis per medium circulum corona Mediolanensis lamina
luadam paruuιa ex ferro ducatur , qua stulta interpretationi escit ocum; quippe Daniel Propbeta quatuor orbis Regna majora describens sibimum, quod nostri Romanum die volunt, ferro comparaυit, quom am
282쪽
sicut ferrum omnia metalla eomminuit, sic omnia Regna Romanum Immperium detrivit. Et profecto corollam Germanicam numquam ex ar lento fuisse conflatam, veri videtur similius, quippe temporibus etiam viticitandi vetustissimi Historici aurea in ulu erat, prout ipse lib. 1. Histor. restatur. Alias quoque coronas ab Imperatoribus usurpatas scribunt, qui eorum res memoriae commendarunt, cujusmodi Arelatensis fuit, ac Ratisponensis. De prima ita ibidem loquitur AEneas Silvius: Similem modum de Regno Burgundorum observavit antiquitas , quod Bosonem Romanis Imperatoribus legimus tradidisse, culms corona in Areιate suscipitur. Alteram Friderico Primo Imperatori una cum Germanici Regni jure collatam scribit Anonymus ille, qm Romano Pontificali, seu Caerimoniali rubricas addidit. At quamvis ex auctoritate Othonis Frisingensis Historici celebris id ille amrmet, sententiam tamen hanc multimodis nutare censeo. Etenim numquam Ratisponae ad Regnun Germanicum Caesares inaugurari consuevere, sed Α qui iagrant, ut Caroli Magni exemplum imitarentur. pseque Fridem cus ad Othonem Frisingentem patruum suum haec de se icribit: Post primam unctionem Aquistrant, o acceptam coronam Teutonici Regni, generalem Curiam Merseburg in Pentecine celebravimus. Deinde nusquam apud Othonem ipsum Ratismnensis coronae mentionem inveni. His visis ut rem nostram propius attingamus, Coronam ferream , qua Imperatores in Langobardici Regni iura immittebantur, descritandam reor . Est autem circulus aureus perquam latus, gemmulis non levis Pretii exteriori parte circumOrnatus. Introrsus lamina ferrea inserta est, de non in summitate, ut Pontificalιs Romani Scholiastes scribit. Nullae heic pinnae, aut radii, queis ceterorum Regum coronae distinis gui solent,& queis regnantium capita Solis instar majestatem , splen-cioremque effundere videntur. Ceterum Modoctiae nolitas temporibus hujiisa. odi insigne servatur, de cujus oppidi Praeliantia, ac praer
gati vis sermo inferius recurret.
Coronae ferreae origo quaeritur. Quidam a Theotelindu itistitutam arbitraritur. Alii antiquiorem, aut recentiorem esse tradunt. IN tradenda serreae Coronae origine multa nobis occurrunt impediamenta, quaestionemqtie invadimus imped. tillimam sane, multisq; hinς inde dissicultatibus circumseptim, quippe Ati stores aut partium studio abrepti, aut conjecturis nimium indulgentes illam ad arbitr: una suum decernere malueruot , quam incertam relinquere . Antiquorum
hac de re sile litium nihil minus praestitit, quam scribentium ingenia terrer
283쪽
terrere, quin caussa fuit, ut eo fidentius opiniones suas expromerent:
quo minus timoris suberat, ne prodita vetustate tabularum convis. eis rentur. Ego tamen tantam veritatis rationem habendam arbitror, ut me fateri non pudeat ea nescire, quorum scientiam certo obtinere non
licet. Bartholomaeus Zucchius Scriptor Modoctiensis, vir non obscuri nominis, Reginae Theodet indae , ferreaeque Coronae Historiam , Anno i , I 3. evulgavit. Uterque libellus italica lingua conscriptus est rutrumque ego identidem consulam ; Theodelindae enim vitam a P. Alexio Ledesma hmpridem descriptam erunt qui Romanensibus fabulis quam Historiae propiorem arbitrentur. Zucchius itaq; cap. Io. Hist. The . a Gregorio Magno ferrei diadematis in Italia usum arcessit, cujus rei gravem, ut is ait, auctorem testem habemus ita scri-- bentem: S. Gregorius Pontifex Theodelindam Corona ferrea donavit. In Proemio vero ad Historiam de Corona ferrea quis hic Auctor graetus fuerit, apertius prodit, Carolumq; Sigonium magni nominis virum appellat, a quo laudata sententia emanavit. Verum qua fide nete Tucchius egerit, quave diligentia in Sigonio legendo fuerit usus, nescio etenim id nusquam Igonius scripsit, imo Coronam serream ab ipsa Regina Theodelitida inllituram prodidit, Mediolanensium Scriptorum auctoritate fretus. Sunt ejus verba lib. t. de Regno Italiae Anno sy I. Scriptores Mediolanenses patrios sequuti Annales asserunt , coronam Agiluso impositamfuisse, a Theodeunda Regina institutam, auream illam quidem, verum circulo ferreo interiore intextam, unde post ferrea nomen Italico Longobardorum in Regno enituit. Hujusmodi
verba Lucchius quoque produxit cap. i. de Cor. ferr. Sed quoniam iis opinionem suam aliqua ex Parte in nrmari sentiebxt, ideo quaedam praetermisit, de a Theodectii Regina institutam fui iis coronam dissimulans, v cmpramo Sigonianae seiuentiae ad ecit. Porro quum Sig nius Audior diligentissimus, neque incertis opinionibus niti solitus hiam hac de re se: tentiam expromere noluerit, Scriptoribusque tantum Mediolanensibus facti fidem reliquerit, quid isti ae Coronae ferreae innitutione sinseruat, videamus. Et prιmo Georgius Merula lib. 2.
Ant:q. Vicecom. iὶaec de Henrico I. Imperatore Samio scribit: Qui- dam sant Auctores, ab boc Henrico coeptam consuetudinem ferrea Coro-xae, quam Mediolant ιs demum accepit, qui in Germania Caesar designatus hit. Alιi primum Oisonιbuiusmo si ornamenta data ferunt. Sunt, qui a Carolo factum repetant. Ego cum incerta tradantur, nec satis firmum originis auctorem habeam, quaudo res coeperit, minime affirmare ausit n. Audit tam n egregius Auctor, sibi verili nullimum videri, Coronae hi jusor: ginem poti artat M igni tempora coepisse, ut extraneis Regibus in tral cum Regnum advenientibus , Resalisque dignitatis insignia sit scipientibus, ualia parere magis quam ser vire videretur. Bernardinus vero COrius, cat Mediolane iis em id loriam Italico rudique sermone conscriptam debemus, Merulam fere totum exscripsit.
284쪽
sed quum aliis addendis temperare sibi noluerit, aniles, putidas ;pro. tulit tabulas, in quibus judicium desideres. E Graphia aurea Vrbιs, v
tutio nempe libro, cujus exemplaria amisimus, refert Corius, primo Corona ferrea in si enitum fuisse Iulium Caesarem , tum Augustum , ac Trajanum, quod ferro totum terrarum orbem sceptro suo uibjecissent. Diocletianum postea, ac Maximianum pro Romani Imperii dignitate aurea corona uti coepisse, simulque statuisse, ut aurea deinceps Romae, ferrea vero Mediolani conferretur. Donatus Bossius Mediolanensis, . seculi de ipse decimiquinti Scriptor, antequam Italiam Langobardi invaderent, a Lamberto quodam svidelicet Theodeberto Rege Franco. rumὶ Tyranno Coronam serream, qua bonoris gratia Diseratores Mediolani coronabantur, Papiam translatam fuisse tradit. Gaspar quoque
Bugatus, Sistonio antiquior, Coronae ferreae primordia ad Maximianum usque Hereii leum imperatorem retulit, Regesque non tantum Langobardos , sed Gothos quoque illa insignitos affirmavit. Si itaque liceret,Sigonium libenter interro rem,quorum nam Scriptorum Me- , diolanentium testimonio fuerit uvis, ut Oronam ferream a Theode-linda institutam scriberet. Neminem ego inveni, apud quem stet rertantae fides, ii numque habeo Trilianum Chalcum, nobili inmum Hist rictim, re quidem vetustum, sed seculo dumtaxat nostro publica hic
donatum, qui lib. . Hist. Patr. sic loquitur: Agilulsus coronam Mediolani, ct reliqua Regum insignia, Flaviumque Praenomen accepit. Ea hinc fortasse consuetudo inolevit, ut is demum legitime in Langobardos regnare credatur, cui Theudeunda Siadema imponatur. Haec Trist
nus dubitantis specie, quae Sigonius videre non potuit. Alciatus vero celeberrimus Auctor in lib. de sorm. Rom. Imp. Coronam serream ex instituto Pipini accipi solitam scribit. Et hactentis intra vulgatos Au. chores Orathonem continui; nunc quid hac de referant nondum editi, inspiciamus. Circiter Annum Ch. ut alibi me animadvertere memini, ad scribendas ri: storias totum se contulerat Gualvaneus , Flamma, praeclarissimi ordinis Praedicatorum alumnus, Quisque M
uiolanensis. Ejus lucubrationes MS. in Ambrosiana servamus, magnique facimus, quod singularia Urbis huius monumenta complest intur. Verum quum dissicillimis Italiae temporibus, & grandi literarum no che damnatis, dederit ille operam huiusmodi studus, nil mirum, si bulis foedisque erroribus quandoque scateat, interque multum tritic, non parum lolii domino etiam nolente irrepserit. Ego ejus fidem sequi
non dubitavi in iis, quae non nimis longe ab ejus aetate remota ncura tur; ceterum ubi antiquissima refert, neque probatissimis Historiis in- nuitur, auctoritatem non satis firmam ab ipso expectes. iam in senistentiam mecum, ut arbitror, ibunt qilicumq; dc sequiorum seculorum infelicitatem, de nostrae aetatis accuratissimam κριτικιά noscunt. Igitur
Gualvaneus cap 318. Chronici Majoris haec hibet: Maximianus ρή quam imperaverat annis xx n civitate Mediolani Imperio renunciam,
285쪽
illud Maxentio filio suo delegavit. Et eoronam ferream, sivefasciam ἰ
qua semper usus fuerat, Mediolari dereliquit statuens, ut quieumq; in hae civitate per cives de Mediolano coronaretur, ipso facto esset totius Italia Rex, σ omnes ei teneremur obedire. me in libro Extracti num habetur, quod Maximianus , ejusque praederestores usque ad ista
tempora Visunt eorona ferrea. cum autem introiuctusfuit usus aurei Diadematis, natait Imperator Maximianus, ut in Mediolano Reges eois ronarentur ferrea eorona. Hae ex dictis Sisardi, Athlaruis , O Ptho-ιomei. Seci cujus ponderis hujusmodi opinio sit, nullo negotio intelIigent eruditi. inis enim unquam somnIavit, a Maximiano Imperatore lub finem secvli a Christo nato tertii Oronam ferream fuisse usurpatam e Tunc sane aut aureis coronis, aut diademate unionibus sparto , aut lauru utebantur Augusti. Nullus praeterea imperatorum ante Caroli Magni tempora Italicum Regnum in Insubribus inivit, quum aue Romae, aut Constantinopoli jus esset constituendi sares, atque Italiam illis subi ieiendi. Ex his autem Gualvanei verbis nugas qu-, suas, ni fallor, partim mutuatus est Corius supra memoratus . inum igitur Scriptore3 hactenus recensiti in assignanda Coronae ferreae institutione non modo inter se dissideant verum ne ullam quidem adferant opini nem certam,dignamque prudentum fide,firmioribus iundamentis fulcienda res est, ut propius ad veritatem , aut saltem ad riri similitudi
Reges Langobardos coronam non usurpasse, probabile est
contraria sententia magis arridet. Ferrea tamen corona non adinventa illorum temporibus. ET quoniam Lai bardiei Regni Corona haec audit, primu mque.
Asilulis immuta dicitur, poscit muneris mei ratio, ut sedulo, ac Pro virili parte quaestionem hanc perpendam. od si vel ipsos M Moetienses Historicos consulere heic placet, Agilulfum haud primum om nium corona donatum fuisse intelligemus. Bonincontrus Morigia chroni eon indoeriae sita enim inscribitur) circiter Ann. Christi a 34s.
elucubratus est. Unicum ejus libri ML exemplar ad nostra usque tempora servatum in Ambrosianae Bibliothecae pluteis extat. Is igitur Auctor lib. I. cap. s. postquam Albomo primo Langobardorum Regi Reeessorem Clephum fuisse dixit: me primus, addit, σ ultimus est, qui in Papia coronatur. Infra inquit: Murbari clepb Regis praedicti filius, Lombardiae Rex tertius Anno Domini DLXXXV. regnavir Annis VI. me in sua eoronatione dictus est Flamius Rex Antharis, quo co-
286쪽
lallas in maritum a Theodelinda spectatae prudentiae tantina cooptatus regnavit; quare ex ipsorum etiam Modoctiensium selirentia non noninium primus corona redimitiis fini. Supra autem vidi mire, quid de ferem diadematis usu Gualvaneus Flamma senserit 3 inud enim uel ante Constantini Magni imperium usurpatum tradit. Pinerea it Hictoris sua cap. 46ν. Theori rei, seu ut eorrupte alitu appellatur , Lamberti Francorum Regis irruptionem in Italiam circiter Annum
Christi memorat Ι- ex, ut is scribit, Tisini raestariea st
trem suum m Regem Italia eoronavit Corona ferrea. modericus vero Tinmensitim priauione terruus Mediolanum se recepit, utiq; Urbi.
honorem tor afu uum restituit. Quae quidem omnia .an reuer , contingere poturaim, nunc examanare tu a vacat. Post haec tangobardos Reges enumerat Guaivaneus, singuli ri, ferream craronam impositammisse scribit. Hunc Auctorem plerique rerum Mediolauen. sum Scriptores κατα-2quuti Sigomum usque adeo moverunt, ut serreum diadema Langobardorum tempori s us parum crederet , quam tot Historicis fidem auctoritatemque aditogare maluerit. Cur tamen ejus ustim ab Agitulis duxerit, biane non asse oria ised hoc Posito coronationis primordio, reliquos subindelia notarinarum Reges talibus in ignibus do toxassirmare necessum illi fuit, quamquam non semes prcuessus hierit, id ex aliena pcuies quam sua sententia se scribere . inter tot ambages, rerumque areuitias quodnam mihi tuto instituendum sit iter , plane non video. Et quidam si Paulum Diamnum vetustissimum rerum Langobardicatum Scriptorem consul unus, nullam de imponenda munna mentionem is fecit. mi u sola traditione hastae Langobardos Reges inaugurari consu3wisio. ejus testimonUgnificari videtur; inquit erum lib. 6. cap. so de Gestis Langobard. Ipse Rex Liud an eo ten rern languorem decιdens, mortι πρυ-ximavit. Quem Marobarii inta excetam exist mantes , elus nepotem Hiinpra rum foras muros criniatu ad Sa ictae: μι genetraeis Mese-
fiam, qua ad Perinas icitur, rn Regem levaυerans . cui dum c-- tum , sicut moris est, traderem in eius conti s--itate oculus avis volitando veniens insedit. Neque insilem fuisIet Mec Reges exornanda ratio, quippe Romuli temporitas, si Iustino Historico eii fides, cor narum loco haliae Regibus usurpabantur. Audi scriptorem hunc ita lib. 63. cap. 3. loquentem et Per ea ad c tempora Rura di spra dia demate bubebant, quas Graeci sceptrarixere. Regum quiniue Lango.
bardorum e ronationem omnino Praeteriit Heremsrartus Lanxia diis auctor antiquissimus in Historia de Gestas Principum Beneuent mri'um. inare, venil mittamus, ιpsemet Sigonius rum auctoritate , seir melius dicam, silesti du scorimae usum apud Langobam dos in dubium revocavit ; etenim ad Annum solis ait: Quod ius a Rege
ullo Longobardωum usurpatum, Paulus nusquam ostendit, imo morem
eis suisse mi , ut bubiam Regi declarato porriserent. In hanc etiam opi-
287쪽
2onem concessit Erycius Puteanus lib. 1.Histor. Insubri ubi haee notat rmiror Largobardos tam cito ab hasta insigni adferream coronam passos hujusmodi sententiae olim acquiescebam,quutra libellum tuu m iescriptum et Explicatio duorum Sarcophagorum ad me. Clarillimus, meique amantissimus vir Joannes Clampinus , mihi nuper, totique eruditorum Reipublicae immaturo fato ereptus, de ori lacrymis meis me parentasse ambitiose fateor. Exhibebat autem eodem in libro docti uimus Scriptor AgiIulfi Langobardorum Regis imaginem e vetustis nummis depromeam , quos luce pridem Angelus
Breventanus donarat in Langobardorum Regum Gentiliaca arbore.... Inspicias ibi Regem corona conspicuum, horrentique barba vultu ci
eumfusum cum iis literis AGILULFUS. Reliquorum Regum Lant
bardorum numismata, eorumque caput coronatum idem Breventanus
in aes incidit, quae tamen mihi non sine dolore hucusque videre non olicuit. Igitur coronas Langobardis Regibus in usu fuisse liquido co uat, idque etiam ex antiquis carminibus in Modoetiensi Basilica sculpistis probari non leviter potest, nam ibi haec leguntur: : rix condidit hoe templum mira virtute verendum Theudetinda potens Regni Diademate pollens. vTheodet indae quidem iussu carmina haec Rio composita nemo Aelle inetur, quod Zucchius fidenter ajebat,squidem Leoninam indolem
sapiunt, atque ieci rim seculis inserioribus ortum habuere. Nihilominus vetustatem aliquam praeserunt,& huic loco ibrtasse lucem asserant. Sed ne hinc quidem Coronae serreae antiquitatem, atque institutionem quisquam se speret hausturum , nam toto, ut aiunt, coelo diademata Langobardorum a serreo ditarunt. Scilicet, quod alibi scriptum est , ferream circulus aureus e larmat sine radiis, nut pannis, cui tenuissima lamina e serro ducta artificiose inserta est. At corona, qua Agilulsus redimitur, galericulus est, seu mithra calanticae instar, t
tum capitis verticem obvolvens, unionibus ubique nobilitata,Crucemque in apice fixam deserens. Similem Langobardorum Resum Coronam in Grimoaldi numismate se vidici mihi affirmavit eruditissimus Ioannes Maria Bidellius, inter Iuris peritos Mediolanenses melioris
antiquitatis, reique nummariae cultor, quem de Ambrosiana Bibliotheca ne aliquando meriturum speramus. Quod si laudati Ciampini con e rae in Marmor Neapolitanum productae a veritate non absint, b c ona insignitum radiata , ac proptere: a Mimoctiensi longe diversa. iniamquam igitur coron s a Langoba ars aliorum Principum more adhibitas ponamus, Coronam tamen ferream tanta antiquitate donare non possumus, ut usurpatam *b iliacem credamus. Verum haec melius in reliquo Commentarii contextu
288쪽
MOdoetiensium, Ticinensium, ac Mediolanensium praerogatiua
pro coronationibus Regum Langobardorum recensentur. Mediolariensium 3ura Pauli 'Diaconi auctoritate firmantur.
ΕTsi Langobardorum Regum eoronationes ineertae sint, aut saltem
nullam ii Coronam ferream adhibuisse videantur, inins ope regalem dignitatem publice consequerentur , heic tamen recentioribus scriptoribus liberaliter demus, Regum coronandorum consuetudinem ah i is non temere tradi. Quo posito locum inquirimus, ubi solemnis coronarum traditio perageretur. Hoc autem commode praestari non test , nisi eorum, quorum coronationes reseruntur, chronologice istoriam pertexamus. Mediolanum, Ticinum, ac Modoetiam pro tanta gloria inter se certantes video, singulis populis pro iure suo auerationibus, aut Historicorum ainoritate propugnantibus. Ticinum , urbs clarissima, Regumque Langobardorum domicilio diutissime usa , quin suum olim esset domesticos Reges coronare, minime dubitat. MO doetia vero, quam veteres lapides λrtasse Mogiintiacum , scriptoreiaque Moditiam, aut Moguntiam appellant, celeberrimum oppidum , atque a Theodelinda Regina illustratum, quum Langobardici Regni Sedes a nonnullis dicatur, nostrisque etiam temporibus ferream apud se Coronam servet, sibi antiquam coronationis laudem tribuit. Meis diolanum tandem hujusmodi jus vetustate tuetur. Et huic quidem Urbi potissimam tantae gloriae partem adiudicandam arbitror non emisco illius studio praereptus, sed rationum Scriptorumque inter se conia sentientium auctoritate ductiis. Ut autem a Ticino sermonem instituam, quoties ejus dotes, atque antiquitatem specto, eum prata larissimis Italiae Civitatibus illam conferre minime dubito. Nemo tamen meliusquam Gothi , ac Langcoardi Reges istius Vibis praestantiam novere, quum in illa regalem constituerint sedem , ac ibi tamdiu set Continuerint, quamdiu Italiae partem Deo visum est eorum imperio subiici. Plurimum hinc decus, Regiaque Urbis nomen Ticino accessit,sque Ticinensibus fidem habemus, veluti altera Roma Civitas haberi epit. Nunc etiam in ponte, quem extra urbis illius portam fluvio Ticino impositum nemo non laudat, vetus lapis legitur cum hisce caris minibus r
Pisquis bue intrat deflexo poplite dies,lic prope qui transiis, qui porta limina rarigis e Roma secunda vale, Mundi caput imperiale , Tu bello Thebas, tu sensu vincis Athenas,
Te metuunt gentes, tibi flectunt colla potentes. Haec Dissilired by GOrale
289쪽
Haec tamen inscriptio an olim ad Ticinenses referretur, sunt qui dabitent ; Gualvaneus enim Flamma in m in ChronieO Extrauaganti cap 49. tum in Mani p. Florum cap. χχ. Urbi Mediolanensi elogium hoc tribuit. Quin marmor portae Urbis, quae Romana dicitur, affixum fuit Ieest auctor. Variant nihilominus aliquantulum inter se versus, quare di hos legendos exhibeo:
Dic homo , qui transis, qui portae limina tangis,
Roma secvnaa vale, Regni caput impertate , - Urbs venerandanistis, Hen marectus opimis, Te metuunt entes, tila flectunt colia potentes Iu bello Thebas, in sensu innias Aloenas . utcumque tamen se res habeat, sive lapis ab Urbe hac saepe ditus
eversi Ticinum delatus fuerit, sive exemplar Mediolanensis lapμdem Ticinenses inscripserint nam ante annos tantum trecentos lapiadem exaratum suisse characterum forma luculenter prodit) seu Gual veneus minus certa retulerit, Civitati illi praeclarissimae gloriam hanc nequaquam invidemus, diuturnamque inscriptionis possessionem. ac maiestatem in istam relinquimus. Nil ita in mirum est , si in urbe sua peractas Langobardorum Regum eoronationes arbitrentur Ticiisnenses, inter quos praecipue Stephanus Breventanus Historiae Papien-ss Scriptor lib. cap. r. in S. Michaelis aede Reges Langobardos antiquitus coronari conlaevisse scribit. Sed quod Ticinum Remi Adem
Longobardi statuerint, minime idcirco ibidem etiam coronatos eorum Reges nisse probatur. Aqui rani Germanicam coronam, ut Regnum Teutonicum inirent Caesares, Milerioribus seculis accepere, Augusta lem vero Romae, quum tamen sedes Imperii aut Viennae in Austria. aut alibi fuerit sta. Sic Parisiis Gallici Runi summa constitit, quamvis in urbe Rhemensi Galliarum Retra inungi soleant. Atque huc respexisse censeo Bemardum Saecum Licinensis Historiae clarissimum , auctorem , quando tib 8. cap. q. haec ait: Qua quesem ex re, etsi duri nominis honor in Forensibus constitutus non fuit, Regia tamen tam-
liaritatis, sessionisque coNos, ac digna essem Civitas ipsa eo actu fuit.
Quibusvςrbis, ni tallor, sibi exploratum esse ostendit iaccus, Ticini quidem Langobardos Reges sediste, sed alibi honore coronae decoratos fui sse. Itaque Modoctienses audiamus, quorum caussam Barin Iomaus Zucellius agit tum in F in. Reg. Theod. tum in Hist Coronae ferreae. Scribit hion primo libello cap. ιε. Langobardorum Regum sedem primo Veronae itetisse,deinde Mod tiam a Theodeli a translatam, ibique ab Ollione Tertio Imperatore confirmatam In altero libello eorum Regum, qai Modoctiae Coronam serream suscepere , C talogum osteri. Ex his primus illi est Agilutius Theodet indae coniux , tum Adalualdus horum filius, Arioaldusdem, Rotharis, Rodoaldus, Ampertus, ac Litit prandus. His addit Carolum Magnum , Pipinum, Beritardum , Lotliarium primum, Berengarrum primum, de psero .
290쪽
alios Italiae Reges. Verum quod est ad Langobardos Reges, nullus ei
Scriptor vetustus laudatur, qui pro hac veritate vadem se osterae. Anisnales tantum Modoetienses, &Sigonius utramque paginam implent, sive de illis Regibus, sive de Imperatoribus res habeatur. Meum ita l. erit ostendere, ouantum Mediolanensis Civitas Ticinensi, ac Modocistiens in italicis Regibus inaugurandis praestet. Ita tamen in hujus prς- stantissimae urbis Iaude me non continebo, ut de Ticinensium ,& M doctiensium praerogativis omnino taceam. em autem melius, dum de tangobardis quaestio agitatur, quam Paulum Diaconum , natione Langobardum, qui sub Desiderio Rege ultimo floruit, sequamur Enim vero quoties cum illo, quod pertinet ad res Langobardorum,
sentimus, toties nos veritatem assequuturos facile speramus. At inobarbarae illius gentis Rege primo,Veronae violenta morte e vivis ere Pisto, communi Langobardorum procerum consilio ad Regnum Oephoeligitur. Quo in loco id contigerit, nos docet laudatus Alictor l. b. a. p. 2I. de gest. Langcisard. Lugobardi, inquit alle, apud Italiam omnes communi eonsilio Cleph, nobilismi defuis virum, in urbe Ticine sium sibi Regemstatuerunt. Ticini igitur Mimam coronationem fac.-
tam merito opinetur quispiam , nisi assenuim sustinere dicenda infi rius nos cogerent. Paulo in hac re concordem habemus Bonincontrum Modod tiensem ; quin & ipse Gualvaneus Flamma negare id noluit. quamquam rataonem, ut puto, excogitavit, cujus ope jura Mediol nensium heic violari probaret. Cap. 1. Chron. Maior. de isto Clephone haec habet: Qui eum vellet in civitate Mediolani in Regem
Laraobardorum coronari, cives de Mediolano propter odium Albuini, qui hane civitatem destruxerat, ei coronam, o civitatis introitum Megaverunt ,σtunc in Papia fuit eoronatus. Fides sit penes Auctorem, di ad Autharis Regnum tranDNγ. Vbinam creatus hic fuerit, Paulus non docet. Bon incontrus vero Mediolani diadema Regni ei fitisse is collatum scribit. Gualvaneus quo me de illo scri pserat cap. 49 l. Chron. maior. Hic fuit coronatus Mediolani corona ferrea in paris Ecclesia S. Michaelis j xta S. Ambrosium . Autharim fato poliremo functum excepit Agilutius a Theodelinda ex Langobardorum consensu in thain lami. ac Regni consortium adstritus. Regem hunc in civitate Mediolari Regni diadema suscepse auehtar est Bon incontrus, ejusque opini nem reliqui sere Mediolanensium rerum Scriptores una cum Sigonio sequuti sunt. inare subit mirari, cur hunc Principem ιnbuetoia βω- doetia corona ferrea fuisse coronatum Gualvaneus scribat caP. so Chron. Maior. Sed quid hisce insistimus, quum Paulum Diamnum rei testem habeamus c Inquit. is lib. a. cap. ult. Suscepit initulsus, qui erat cunatus Regis Aurbari. inchoante iam mense NNwmbrιo regiam dignιtatem. Sed tamen cotaregatu in unam Langobardis, postea mense Mas .iis omnibus in Regnum apud Mediolanum ιevatus est. Ex his, ni fallor, tanti Historica verbis, quid nobis de coronationis loco sentie